Mwana wa Mũndũ Nũũ?

Yesũ na amanyĩwʼa make nĩmesie kũvika kĩsionĩ kya Vethisaita. Me kĩsionĩ kĩu, andũ nĩmaetie mũndũũme waĩ kĩlalinda na mamwĩsũva Yesũ amũkiite nĩ kana avoe.

Yesũ nĩwakwatie mũndũ ũsu kwʼoko na amũtwaa nza wa ũtũi. Ĩtina wa kũtwʼĩla mũndũũme ũsu mata metho, Yesũ amũkũlilye atĩĩ: “Nũkwona kĩndũ?” Mũndũũme ũsu asũngĩie asya: “Nĩngwona andũ namo mailye ta mĩtĩ, ĩndĩ nĩmeũthi.” (Maliko 8:23, 24) Ĩtina wa ũu, Yesũ ailĩĩile moko make methonĩ ma mũndũ ũsu, na ambĩĩa kwona nthĩ nesa. Yesũ amina kũmũvosya, eeie mũndũ ũsu enũke na amwĩaĩa ndakalike ũtũinĩ.

Ĩtina wa ũu, Yesũ na amanyĩwʼa make maendie ngalĩko ya ĩũlũ melekele kĩsionĩ kyeetawa Kaisalea ya Vilivu. Savalĩ ĩsu yaĩ ndaasa nũndũ yaĩ ya maili ta 25 (kĩlomita ta 40), na yaĩ na kyambato nũndũ kĩsio kya Kaisalea ya Vilivu kyaĩ vandũ va ũtũlu wa vuti 1,150 (mita 350), na vakuvĩ na kĩsio kĩu vaĩ kĩĩma kya Elimoni kĩla kyeethĩawa na mbalavu. Nĩvatonyeka savalĩ ĩsu ĩkethĩwa yaĩ ya mĩthenya ĩlĩ kana o mbeange.

Me nzĩanĩ, Yesũ nĩwaendie vandũ e weka akavoye. Ĩvindanĩ yĩĩ vatialĩte myei ta kenda kana ĩkũmi Yesũ oawe, na nĩwasũanĩaa mũno ĩũlũ wa amanyĩwʼa make. Andũ aingĩ maĩ manaeka kũmũatĩĩa, na veonekana angĩ maĩ asaanĩsye kana nĩmakwʼĩte ngoo. Nĩvatonyeka andũ asu makethĩwa meekũlasya nĩkĩ Yesũ waleile maimũtwʼĩkĩthya mũsumbĩ, kana nĩkĩ waleile ayĩka kyama aĩkĩĩthye nesa we nĩwe ũũ.

Yĩla amanyĩwʼa maendie vala Yesũ wavoyeaa, amakũlilye-ĩ: “Andũ measya Mwana wa mũndũ nũũ?” Mamũsũngĩie mamwĩa atĩĩ: “Amwe measya nĩ Yoana Mũvatisi, angĩ measya nĩ Eliya, namo angĩ measya nĩ Yelemia, kana ũmwe wa athani.” Kwa wʼo, andũ masũanĩaa kana Yesũ aĩ ũmwe wa aũme ala maĩ akwʼũ na mathayũũkwʼa. Ĩndĩ nĩ kana Yesũ amanye mosũanĩo ma amanyĩwʼa make, amakũlilye atĩĩ: “Inywʼĩ nenyu mwĩasya ninyie ũũ?” Vetelo asũngĩie na mĩtũkĩ asya: “We nue Klĩsto, Mwana wa Ngai ũla wĩ thayũ.”—Mathayo 16:13-16.

Yesũ aisye kana Vetelo nĩ mũathime nũndũ Ngai nĩwe ũmũvuanĩsye ũndũ ũsu. Ongeleeile kũmwĩa: Nĩngũkwĩa atĩĩ: “We nue Vetelo, na ĩvianĩ yĩĩ ngaaka kĩkundi kyakwa, na mĩvĩa ya Mbũa ndĩkakĩkĩlya vinya.” Ndeto isu sya Yesũ syoonanasya kana nĩwe ũkaka kĩkundi kĩu na o na Mbũa ndĩkethĩwa ĩtonya kũkĩlya vinya Aklĩsto ma kĩkundi kĩu maendeea kwĩkala me aĩkĩĩku ĩũlũ wa nthĩ. O na asyokie amwĩa Vetelo atĩĩ: “Ngaũnenga mbungũo sya Ũsumbĩ wa ĩtu.”—Mathayo 16:18, 19.

Yesũ ndaamũnenga Vetelo kĩanda kya kwĩthĩwa e mũnene kwĩ atũmwa ala angĩ, o na Yesũ ndaasya kana Vetelo nĩwe mũsingi wa kĩkundi. Yesũ nĩwe Ĩvia yĩla kĩkundi kyaaĩle kwakwa ĩũlũ wayo. (1 Akolintho 3:11; Aeveso 2:20) Kĩndũ kĩla Vetelo waĩ anengwe nĩ mbungũo ĩtatũ. Ũu nĩ kwasya kana aĩ ethĩwe na kĩanda kya kũtetheesya ikundi syĩ kĩvathũkanyʼo sya andũ malike Ũsumbĩnĩ wa ĩtu.

Vetelo aĩ atũmĩe ũvungũo wa mbee ĩvindanĩ ya Vendekosito ya mwaka wa 33, kwonanyʼa kĩla Ayuti na andũ ma mbaĩ ingĩ ala malikĩte ũthaithinĩ wa Kĩyuti maaĩle kwĩka nĩ kana metangĩĩwa. Aĩ atũmĩe ũvungũo wa kelĩ kwondũ wa Asamalia ala maĩ na mũĩkĩĩo nĩ kana amavingũĩe mwanya wa kũlika Ũsumbĩnĩ wa Ngai. Na ĩndĩ mwakanĩ wa 36, aitũmĩa ũvungũo wa katatũ kũvingũĩa andũ ma mbaĩ ingĩ ta Kolinelio na andũ angĩ mwanya ũsu wa kũlika Ũsumbĩnĩ wa Ngai.—Meko ma Atũmwa 2:37, 38; 8:14-17; 10:44-48.

O maendeee kũneena, atũmwa ma Yesũ nĩmathĩnĩkie mũno yĩla wamatavisye kana o mĩtũkĩ akathĩnwʼa na kũawa e Yelusaleme. Na nũndũ mayaaelewa kana Yesũ aĩ athayũũke na ayambata ĩtunĩ, Vetelo nĩwamwosie Yesũ mathi vandũ ũtee na ambĩĩa kũmũkanyʼa aimwĩa: “Ĩyĩwʼĩe tei, Mwĩaĩi; ũndũ ũsu ndwĩsa kũũkwata.” Ĩndĩ Yesũ eethyũũie amwonyʼa Vetelo mũongo na amwĩa: “Thi ĩtina wakwa, Satani! Wĩ kĩndũ kya kũlulutĩkya kwakwa, nũndũ mosũanĩo maku nĩ ma andũ, ĩndĩ ti ma Ngai.”—Mathayo 16:22, 23.

Ĩtina wa ũu, Yesũ nĩweetie andũ angĩ ala maĩ vakuvĩ na atũmwa make na aelesya kana ndũkethĩwa wĩ ũndũ wĩ laisi kũtwʼĩka mũatĩĩi wake. Aisye atĩĩ: “Ethĩwa mũndũ o na wĩva nũkwenda kũngatĩĩa, nĩ elee mwene, na aikua mũtĩ wake wa mathĩna na ayĩendeea kũngatĩĩa. Nũndũ mũndũ o na wĩva ũla wendaa kũtangĩĩa thayũ wake akawasya, ĩndĩ mũndũ o na wĩva ũla waasya thayũ wake kwondũ wakwa na kwondũ wa ũvoo mũseo akaũtangĩĩa.”—Maliko 8:34, 35.

Vate nzika, no nginya aatĩĩi ma Yesũ methĩwe na ũkũmbaũ na mayĩlea nĩ kana metĩkĩlĩke methonĩ ma Yesũ. Nĩkyo kĩtumi Yesũ waisye: “Mũndũ o na wĩva ũla ũkambĩwʼĩa nthoni kana ewʼĩe nthoni ndeto syakwa nzyawanĩ ĩno ya ũlaalai na yĩ na naĩ, Mwana wa mũndũ o nake akamwĩwʼĩa nthoni yĩla wĩũka vamwe na alaĩka atheu ũtheunĩ mũtisu wa Asa wake.” (Maliko 8:38) Kwa wʼo, yĩla Yesũ ũkoka, “akaĩva kĩla ũmwe kwosana na mwĩkalĩle wake.”—Mathayo 16:27.