Tũmĩa Nesa Syĩndũ Ila Yeova Ũtũnengete

1, 2. (a) Ngũsĩ sya Yeova imyosaa Mbivilia ata? (b) Nĩ mĩsoa yĩva we wendete?

ITHYĨ Ngũsĩ sya Yeova nĩtwendete Mbivilia. Nĩyo ĩnenganae ũtao wa kwĩkwatwʼa na nĩtũkiakiasya na ĩkatũnenga wĩkwatyo. (Alo. 15:4) Ithyĩ tũimyosaa Mbivilia ta ĩvuku yusũĩte mawoni ma andũ, ĩndĩ “o ũndũ ĩtilyĩ wʼo, ndeto ya Ngai.”—1 Ath. 2:13.

² Vate nzika, ithyonthe twĩ mĩsoa ĩla twendete. Amwe mendete mũno ala Mavuku ma Ũvoo Mũseo, nĩkwĩthĩwa maeleetye nesa ũndũ Yesũ ũilyĩ nginya makatuma twona nesa vyũ ũndũ Yeova ũseũvĩte. (Yoa. 14:9) Namo angĩ mendete mavuku ala maneeneete wathani. Kwa ngelekanyʼo, amwe nĩmendete ĩvuku ya Ũvuanʼyo nũndũ yĩwetete “maũndũ ala matatĩa kwĩkĩka mĩtũkĩ.” (Ũvu. 1:1) Na ĩndĩ we nũũ ũtaakiakiwʼa nĩ ĩvuku ya Savuli, kana nũũ ũtaatethwʼa nĩ ĩvuku ya Nthimo? Nĩ wʼo vyũ, vai mũndũ ũtatethwʼa nĩ Mbivilia.

3, 4. (a) Twĩthĩawa na woni mwaũ ĩũlũ wa mavuku maitũ? (b) Nĩ maũvoo meva tũkwataa methĩawa maandĩkĩwe andũ ma mũthemba mũna?

³ Kwenda Mbivilia nĩkũtumaa twenda mavuku maitũ, nũndũ methĩawa na ũvoo wumĩte ĩ Mbivilianĩ. Kwa ngelekanyʼo, nĩtwĩwʼaa mũyo ĩla tũũsoma maũvoo ala me mavukunĩ, mbulosuanĩ, makasetinĩ, na tũvukunĩ tũngĩ. Nĩtwĩthĩawa twĩsĩ kana syĩndũ isu Yeova ũtũnengete nĩsyo itumaa twĩkala metho kĩ-veva, tũkwata lĩu ũla twĩ na vata nawʼo, na twĩkala twĩ “aima mũĩkĩĩonĩ.”—Tito 2:2.

⁴ Eka maũvoo ala methĩawa maandĩkĩwe Ngũsĩ sya Yeova syonthe, nĩtũkwataa maũvoo angĩ o maumanĩte na Mbivilia ĩndĩ maandĩkĩwe andũ ma mũthemba mũna. Kwa ngelekanyʼo, maũvoo amwe methĩawa maandĩkĩwe mũno mũno amũika, namo angĩ methĩawa maandĩkĩwe asyai moo. Nawʼo ũvoo mwingĩ ũla ũtumbĩthĩtwʼe kana wĩkĩĩtwe kĩsesenĩ kitũ mũno mũno wĩthĩawa ũandĩkĩwe ala mate Ngũsĩ. Lĩu ũsu wingĩvĩte ũu wa kĩ-veva ũtũlilikanasya kana Yeova nĩwĩanĩĩtye ũla watho wake wathanie kana “akavokea ngo syonthe sya andũ mboka ya syĩndũ nou.”—Isa. 25:6.

5. Yeova ewʼaa mũyo oona tũyĩka ata?

⁵ Nĩ laisi mũno ũkethĩa aingĩ maitũ twĩkũlasya takeka twĩ na ĩvinda yingĩ ya kũsoma Mbivilia vamwe na mavuku ala angĩ maitũ. Ĩndĩ vai nzika kana Yeova nĩwĩwʼaa mũyo oona kĩthito kĩla twĩ nakyo kya ‘kũtangĩĩa ĩvinda’ yitũ nĩ kana tũkwate mwanya wa kũsoma Mbivilia kĩla mũthenya na kwĩmanyĩsya. (Aev. 5:15, 16) O na vailyĩ oou, no kwĩthĩwa ve maũvoo amwe tũtũmĩaa kavinda kanini tũimasoma namo angĩ tũitũmĩa ĩvinda yingĩ. Ĩndĩ kĩu no kĩtũlikye mũisyonĩ tũteũmanya. Mũisyo wĩva?

6. Nĩ kyaũ kĩtonya kũtuma tũvĩtwa nĩ ũndũ wĩĩ ũtonya kũtũtethya ũvoonĩ mũna?

⁶ Mũisyo ũla ũtonya kũtũkwata nĩ ũũ: Tũkambĩĩa kwona maũvoo mana maitũkonetye, nĩ laisi tũkavĩtwa nĩ maũndũ matonya kũtũtethya. Kwa ngelekanyʼo, nata ũkasoma Mbivilianĩ vandũ vawetete maũndũ mataakũkwata? Kana nata ũkakwata ĩvuku na ũyĩthĩa mũno mũno yĩandĩkĩwe andũ angĩ eka we? Mavindanĩ ta asu we ũsomaa maũvoo asu ũsembethetye kana wĩkaa kũvanga ndwĩmasoma o na vanini? Tũkethĩwa twĩkaa ũu, twĩthĩwa tũyĩvata ũvoo ũtonya kũtũtethya vyũ. Kwoou kyo nĩ kyaũ kĩtonya kũtũtetheesya tũikese kwĩlikya mũisyonĩ ũsu? Kĩndũ kĩla kya mbee vyũ nĩ kũmanya kana Ngai nĩwe wĩthĩawa aumanĩte na lĩu wʼonthe wa kĩ-veva ũla tũkwataa. Ngai mwene atũmie mwathani Isaia awete ndeto ii: “Ninyie Yeova Ngai waku, ũla ũkũmanyĩasya kwaĩla.” (Isa. 48:17) Kwondũ wa ũu, ĩsomo yĩĩ yĩneeneete maũndũ atatũ matonya kũtũtetheesya tũtetheke ĩla tũũsoma kĩlungu o na kĩva kya Mbivilia kana mũthemba o na wĩva wa maũvoo ala tũkwataa.

MAŨNDŨ MANA MATONYA KŨŨTETHEESYA ĨLA ŨŨSOMA MBIVILIA

7. Nĩkĩ ĩla tũũsoma Mbivilia twaĩle kũmĩsoma twĩ na kĩeleelo kya kwĩmanyĩsya kĩndũ?

⁷ Soma wĩ na kĩeleelo kya kwĩmanyĩsya kĩndũ. Mbivilia ĩwetete nesa ĩkasya kana ‘kĩla Ũandĩko nĩwaveveewe nĩ Ngai, nawʼo nĩwaĩle.’ (2 Tim. 3:16) Nĩ wʼo kana ilungu imwe sya Mbivilia syaandĩkĩwe mũndũ mũna kana kĩkundi kĩna kya andũ. Kyu nĩkyo kĩtumi ĩla tũũsoma Maandĩko twaĩle kũmasoma twĩ na kĩeleelo kya kwĩmanyĩsya kĩndũ. Mwana-a-asa ũmwe aisye atĩĩ: “Ĩla ngũsoma Mbivilia nĩlilikanasya kana ve maũndũ maingĩ ndonya kwĩmanyĩsya kĩlungunĩ kĩna.” Ongelile kwasya: “Kwĩlilikanyʼa ũu kũtumaa nenda kũsisya nĩ ĩsomo yĩva yĩvithanĩtye kĩlungunĩ kĩu.” Kwoou nũseo tũtanambĩĩa kũsoma Ndeto ya Ngai tũkamũvoya atũtetheesye tũsome twĩ na kĩeleelo kya kwĩmanyĩsya kĩndũ, na aitũnenga ũĩ wa kwona kĩla we ũkwenda twĩmanyĩsye.—Esa. 7:10; soma Yakovo 1:5.

8, 9. (a) Nĩ makũlyo ta meva tũtonya kwĩkũlya ĩla tũkwetye kũsoma Mbivilia? (b) Twĩmanyĩasya kyaũ ĩũlũ wa Yeova ĩla twasoma nguma ila waĩtye no nginya atumĩa ma kĩkundi methĩwe nasyo?

⁸ Ĩkũlye makũlyo. Ĩla ũendeee kũsoma kĩlungu kĩna kya Mbivilia, ambaa kwosa ĩvinda ũkekũlya makũlyo ta aa: ‘Ũvoo ũũ wĩmanyĩsya kyaũ ĩũlũ wa Yeova? Ndonya kũtũmĩa ũvoo ũũ ata? Ndonya kũtetheesya angĩ ata ngĩtũmĩa ũvoo ũũ?’ Ĩla twekũlya makũlyo ta asu, tũilea kwĩmanyĩsya maũndũ maingĩ kĩlungunĩ kĩla tũũsoma. Kwaekai twone ngelekanyʼo ĩmwe. Maandĩko nĩmawetete nguma ila mũtumĩa wa kĩkundi waĩle kwĩthĩwa nasyo. (Soma 1 Timotheo 3:2-7.) Nĩkwĩthĩwa aingĩ maitũ tũi atumĩa, nĩvatonyeka ĩla twavika ĩandĩkonĩ yĩu twonaa ta yĩtesa kũtũtethya mũno. Ĩndĩ kwaekai twone mosũngĩo amwe tũtonya kũkwata twekũlya makũlyo aa maatĩĩe. Kwĩka ũu nĩkũũtũtetheesya twone kana kwĩthĩwa na nguma ila iwetetwe ĩandĩkonĩ yĩu no kũtũune ithyonthe maũndũnĩ maingĩ.

⁹ Ũvoo ũũ wĩmanyĩsya kyaũ ĩũlũ wa Yeova? Ĩla Yeova wawetie nguma ila syĩ ĩandĩkonĩ yĩu, oonanisye kana nũandũaa maũndũ maingangĩ kuma kwa ala manengetwe ianda. Endaa mekale me ngelekanyʼo nzeo kwa ala angĩ, na nũkamasilĩla kwosana na ũndũ makuaa kĩkundi, nĩkwĩthĩwa ‘akĩthooete na nthakame ya Mwana wake.’ (Meko 20:28, The Holy Bible in Current Kikamba Language) Na ũndũ ũngĩ nĩ kana Yeova endaa twĩkale twĩ eanĩe ĩla maendeee kũtũsũvĩa. (Isa. 32:1, 2) Kwoou wasũanĩa maũndũ asu onthe, nũkwona kana kũsoma ĩũlũ wa nguma ila Yeova wendaa atumĩa ma kĩkundi methĩwe nasyo kũtumaa tũlilikana ũndũ we mwene ũtwendete mũno wĩana.

10, 11. (a) Kũsoma nguma ila Maandĩko maĩtye no nginya atumĩa ma kĩkundi methĩwe nasyo kũtonya kũtũtethya ata? (b) Tũtonya kũtetheesya angĩ ata tũitũmĩa ũvoo ũsu?

¹⁰ Ndonya kũtũmĩa ũvoo ũũ ata? Ĩvinda kwa ĩvinda mũtumĩa wa kĩkundi nĩwaĩle kwĩthiana aitũmĩa yĩla ĩandĩko nĩ kana amanye ethĩwa ve nguma imwe ũte nasyo waĩlĩte kwĩkĩa kĩthito ethĩwe nasyo. O nake mwana-a-asa ũla ‘ũkwenda wĩa wa mũsyaĩĩsya’ nĩwaĩlĩte kũsũanĩa mũno ĩũlũ wa ĩandĩko yĩu, nĩkwĩthĩwa o nake aĩlĩte kũtata ũndũ ũtonya ethĩwe na nguma isu. (1 Tim. 3:1) Na eka ũu, vai Mũklĩsto ũtemanyĩsya kĩndũ asoma mĩsoa ĩsu nũndũ mbingĩ sya nguma ila iwetetwe vau no itũtetheesye maũndũnĩ ala Yeova wendaa kĩla Mũklĩsto eke. Kwa ngelekanyʼo, ithyonthe nĩtwaĩle kwĩthĩwa na ũuu na kĩlĩko. (Yak. 3:17; 1 Vet. 4:7) Na ĩndĩ ĩla twoona atumĩa maitata methĩwe “ngelekanʼyo sya yĩla ĩĩthya,” nĩtwĩmanyĩasya kĩndũ kuma kwoo na tũkatata ‘twĩyĩelekanyʼe na mũĩkĩĩo woo.’—1 Vet. 5:3; Aevl. 13:7.

¹¹ Ndonya kũtetheesya angĩ ata ngĩtũmĩa ũvoo ũũ? No tũtũmĩe ĩla mĩsoa ĩwetete nguma ila atumĩa maĩle kwĩthĩwa nasyo nĩ kana tũtetheesye ala mekwendeewʼa kana amanyĩwʼa ma Mbivilia mone ũndũ atumĩa ala me ikundinĩ sya Ngũsĩ sya Yeova me kĩvathũkanyʼo na atongoi ma makanisa ala meyĩtaa ma Kĩklĩsto. O na ĩngĩ ĩla tũũsoma mĩsoa ĩsu no tũlilikane kĩthito kĩla atumĩa kĩkundinĩ kitũ mekĩaa nĩ kana matũtetheesye. Na twasũanĩa ũndũ meyumasya mũno wĩana kwondũ witũ, nĩtwĩkĩawa vinya twongelange ndaĩa ĩla tũnengae “ala mathĩnĩaa wĩa” katĩ witũ. (1 Ath. 5:12) Tweekĩa kĩthito kingĩ tũnenge ndaĩa atumĩa ta asu, nĩtũtumaa methĩwa na ũtanu mwingangĩ.—Aevl. 13:17.

12, 13. (a) Tũtonya kwĩka ũkunĩkĩli ta wĩva tũitũmĩa syĩndũ ila tũtonya kũkwata sya kwĩka ũkunĩkĩli? (b) Nengane ngelekanyʼo ĩkwonanyʼa ũndũ kwĩka ũkunĩkĩli kũtonya kũtuma twĩmanyĩsya kĩndũ mũndũ ũtamanya atekĩte ũkunĩkĩli.

¹² Ĩka ũkunĩkĩli. No tũtũmĩe syĩndũ sya kwĩka ũkunĩkĩli ila tũtonya kũkwata nĩ kana tũmanthe mosũngĩo ma makũlyo ta aa:

• Nũũ waandĩkie kĩlungu kĩĩ kya Maandĩko?

• Kyaandĩkĩwe va na ĩndĩĩ?

• Nĩ maũndũ meva manene meekĩkie ĩvinda yĩla ĩvuku yĩĩ ya Mbivilia yaandĩkawa?

Kũkwata mosũngĩo ma makũlyo ta asu no kũtume twĩmanyĩsya maũndũ maingĩ mũndũ ũtamanya atekĩte ũkunĩkĩli.

¹³ Kwa ngelekanyʼo, ĩandĩko ya Esekieli 14:13, 14 yaĩtye ũũ: “Yĩla nthĩ ĩkambĩtanĩsya kwondũ wa kwĩka naĩ, nakwa ngamĩtambũũkĩsya kwʼoko kwakwa, na kũtũla ndata ya kĩmũtũ kyayo, na kũmĩetee yũa, na kũveta kwayo mũndũ na nyamũ; o na ethĩwa andũ aa atatũ, Noa, na Ndanieli, na Yovu, me kwʼo, makavonokya no mathayũ moo ene kwondũ wa ũlũngalu woo, easya ũu Mwĩaĩi Yeova.” Weeka ũkunĩkĩli nũkwĩthĩa kana mĩsoa ĩsu ya ĩvuku ya Esekieli nĩ ta yaandĩkiwe mwakanĩ wa 612 Klĩsto ate mũsyae. O na kũtwʼĩka ĩvinda yĩu Esekieli waandĩkaa ndeto isu Noa na Yovu maminĩte myaka mingĩ me akwʼũ, Ngai no walilikene ũndũ mekalĩte me aĩkĩĩku. Nake Ndanieli aĩ thayũ ĩvinda yĩu. O na kau no kwĩthĩwa aĩ na myaka ta 20, Yeova aisye aĩ mũlũngalu tondũ Noa na Yovu maĩ alũngalu. Nĩ kyaũ tũkwĩmanyĩsya vau? Twĩĩmanyĩsya kana Yeova nĩwonaa kĩthito kĩla athaithi make mekĩaa nĩ kana mekale me aĩkĩĩku, na nĩwonaa kĩ kya vata o na ethĩwa athaithi asu nĩ ma mũika.—Sav. 148:12-14.

TŨMĨA NESA MAŨVOO ME KĨVATHŨKANYʼO ALA TŨSEŨVĨAWʼA

14. Maũvoo ala maandĩkĩwe amũika mamatethasya ata, na maũvoo asu matonya kũtethya andũ angĩ ata? (Sisya visa ĩthangũnĩ ya 23.)

¹⁴ Nĩtwoona kana vai kĩlungu o na kĩmwe kya Ndeto ya Ngai kĩtatũtethya. O ta ũu lĩu wʼonthe wa kĩ-veva ũla ũseũvawʼa no ũtũtethye. Kwasũanĩa ngelekanyʼo ii imwe. Ũvoo ũla ũandĩkĩawa andũ ma mũika. Myakanĩ ya mĩtũkĩ, amũika methĩĩtwe maiandĩkĩwa maũvoo maingĩ.^[1] Maũvoo amwe katĩ wa asu methĩawa maandĩkĩtwe matetheesye amũika kũkĩlya vinya mathĩna ala mamakwataa me sukulu, kana ala makomanaa namo matambĩte kũvikya myaka 20. Maũvoo ta asu matonya kũtethya kĩla ũmwe witũ ata? Ĩla twamasoma, matũlilikanasya thĩna ũla amũika ala mamũthũkũmaa Yeova me aĩkĩĩku makomanaa nawʼo. Kyu kĩtumaa tũmanya nesa ũndũ tũtonya kũmatetheesya na kũmekĩa vinya.

15. Nĩkĩ nũseo Aklĩsto ala aima makendeewʼa nĩ maũvoo ala methĩawa maandĩkĩwe amũika?

¹⁵ Mathĩna maingĩ ala methĩawa maneenewe maũvoonĩ ma andũ ma mũika maikwataa andũ ma mũika me oka. Kwa ngelekanyʼo, kĩla ũmwe witũ no nginya atetee mũĩkĩĩo wake, emanyĩsye kũsumbĩka ngoo yake, ekĩe kĩthito ndakalikwʼe naĩnĩ nĩ ala me ĩika nake, na aisisya kĩtindo kyake vamwe na maũndũ ala wĩtanĩthasya namo. Maũndũ asu na angĩ maingĩ nĩmethĩawa maũvoonĩ ala maandĩkĩwe amũika. Kwoou Aklĩsto ala aima nĩmaĩle kwona ta mekwĩtũnga ĩtina ĩla mekũsoma maũvoo ala maandĩkĩwe amũika? Mayaĩle kwona ũu o na vanini! Nĩkĩ? Nũndũ o na kau maũvoo asu maandĩkĩtwe mendeesye amũika, kĩla kĩandĩkĩtwe vau kĩthĩawa kyumĩte Maandĩkonĩ. Na nũndũ myolooto ĩla yĩ Maandĩkonĩ ndĩsaa kũvĩtwa nĩ ĩvinda, kĩla ũmwe witũ no atethwʼe nĩ syĩndũ ta isu Yeova ũtũnengete.

16. Maũvoo ala maandĩkawa matetheeasya andũ ma mũika ũndũnĩ ũngĩ wĩva?

¹⁶ O na kau maũvoo ala makonetye amũika nĩmamatetheeasya kũkĩlya vinya mathĩna, maũvoo asu no mamatetheeasya meane kĩ-veva na maimũthengeea Yeova. (Soma Mũtavanʼya 12:1, 13.) O namo Aklĩsto ala aima no matetheke oou. Kwoosa ngelekanyʼo ya ĩkaseti ya Amkeni! ya Mwei wa 4, 2009. Ĩkaseti yĩu yaĩ na kĩlungu kĩ na kyongo, “Vijana Huuliza . . . Ninaweza Kufanya Nini ili Nifurahie Kusoma Biblia?” Kĩlungu kĩu nĩkyawetete maũndũ mana matonya kũtetheesya amũika, na kyaĩ na kasandũkũ ũtonya kũtila na ũikalikya Mbivilianĩ yaku nĩ kana ũkekalaa ũikatũmĩa. Mo andũ ala aima nĩmatonya kwĩthĩwa matethetwʼe nĩ kĩlungu kĩu? Mwĩĩtu-a-asa ũmwe wĩ na mũsyĩ aandĩkie atĩĩ: “Neewʼaa kũsoma Mbivilia kwĩ vinya mũno. [Ĩndĩ] neekĩie maũndũ ala nemanyĩisye kĩlungunĩ kĩĩ ngoonĩ yakwa, na nĩnĩendeee kũtũmĩa nesa kasandũkũ kala tweeĩtwe tũtile. Matukũ aa nĩnĩtanĩaa mũno kũsoma Mbivilia. Nĩnonete nesa ũndũ mavuku ala me Mbivilianĩ makwatĩanĩe na makalikana nesa tondũ kĩtambaa kĩlikanaa nesa na ĩlaa yĩla yĩtumĩĩwe vo. Ndyaatanĩa kũsoma Mbivilia tondũ nĩtanĩaa ũmũnthĩ.”

17, 18. Kũsoma ũvoo ũla wĩthĩawa mũno mũno ũandĩkĩwe andũ mate Ngũsĩ kũtonya kũtũtethya ata? Nengane ngelekanyʼo.

¹⁷ Ũvoo ũla ũkonetye ala mate Ngũsĩ. Kuma mwaka wa 2008, nĩtwĩthĩĩtwe tũitanĩa kũtũmĩa ĩkaseti ya kwĩmanyĩsya ya Mũsyaĩĩsya, yĩla mũno mũno yĩthĩawa yĩandĩkĩwe Ngũsĩ sya Yeova. Ĩndĩ nata makaseti ala methĩawa maandĩkĩwe mũno mũno andũ mate Ngũsĩ? Asu o namo no matũtethye? Ĩĩ. Kwasũanĩa ngelekanyʼo ĩno. Twasye ve mũndũ wathokya Nyũmbanĩ ya Ũsumbĩ na ũyona ooka ũvoo wa andũ onthe ũtambĩĩe. Ndũema kwĩwʼa mũyo. Na ĩla mumya wa ũvoo ũendeee kumya ũvoo wake nĩ laisi ũkambĩĩa kũsũanĩa mũeni ũsu waku. Wĩthĩwa ũitata ũelewe ũvoo ũsu ũndũ we ũkũũelewa. Nũndũ wa ũu, ũvoo ũsu ũithela kĩla kĩũneeneawa ũkyosa nesa o na kwĩ ũndũ ũnakyosaa.

¹⁸ Ũu nowʼo tũtonya kũtetheka ĩla tũũsoma maũvoo ala maandĩkĩwe mũno mũno andũ mate Ngũsĩ. Kwa ngelekanyʼo, ĩkaseti ya andũ onthe ya Mũsyaĩĩsya yĩeleasya Maandĩko yĩtũmĩĩte ndeto itonya kũeleeka nĩ ala mate Ngũsĩ. Ũu nowʼo Maandĩko maeleawʼa ilungunĩ mbingĩ ila syĩ Kĩsesenĩ kya jw.org, ta ila ilungu syĩ na kyongo, “Mosũngĩo ma Makũlyo ma Mbivilia” na “Makũlyo Makũlawʼa Mavinda Maingĩ.” Kũsoma ilungu ta isu nĩkũtumaa twenda mũnango momanyĩsyo ala tũtwĩe twĩsĩ. Na ũndũ ũngĩ nĩ kana kũisoma nĩkũtumaa tũmanya nzĩa mbingĩ sya kũelesya kĩla tũĩkĩĩaa ĩla tũũtavanyʼa. Ũu nowʼo ĩkaseti ya Amkeni! yĩtũtethasya nũndũ kĩla ĩvinda nĩyĩlũlũmĩlasya mũĩkĩĩo witũ wa kana kwĩ Ngai wa wʼo, na nĩyĩtũtetheeasya kũmanya ũndũ tũtonya kũtetea mũĩkĩĩo witũ.—Soma 1 Vetelo 3:15.

19. Nĩ kyaũ tũtonya kwĩka tũkonanyʼa kana nĩtũmũtũngĩaa Yeova mũvea nũndũ wa syĩndũ ila ũtũnengae?

¹⁹ Vate nzika, Yeova nũtũnengete syĩndũ mbingĩ mũno sya kũtũtetheesya tũmine “ũkya wa kĩ-veva.” (Mat. 5:3, BCK) Kwoou nĩtũendeei kũtũmĩa nesa syĩndũ syonthe ila Yeova ũtũnengete. Tweeka ũu tũkoonanasya kana nĩtũmũtũngĩaa mũvea nĩkwĩthĩwa nĩwe ũtũmanyĩasya kwaĩla.—Isa. 48:17.