Ɛbɛ yɔɔ pɩpɔzʋʋ-ɖʋ kɩhɛyʋʋ pʋ-ñʋʋ taa?

1-2. Ɛbɛ yɔɔ pɩpɔzʋʋ se nɔɔyʋ ɛya ɖa-ñʋʋ? (Roma mba 7:​22-24) (Cɔnɩ ɖɔɖɔ kɩlɛmʋʋ.)

MAƔZƖ wɛtʋ tʋnɛ tɩ-yɔɔ nɛ ŋna. Kuduyuu nakʋyʋ ɖabɩ abalʋ nɔɔyʋ yɔɔ. Ɛtɩsɩ ɛlɛ ɛ-maɣmaɣ ɛɛpɩzɩɣ se ɛlɩɩ tambaɣ tɛɛ. Mbʋ ɛpɩzɩɣ nɛ ɛla yɔ lɛ se ɛma kubusi se nɔɔyʋ ɛsɩnɩ-ɩ nɛ ɛɖaŋ se pɔkɔɔ nɛ paya ɛ-ñʋʋ.

² Wɛtʋ ndʋ tɩ-taa ɖa-tɩŋa ɖɩwɛɛ. Ɛzɩma tɩyɛ? Alɩwaatʋ ndʋ Aɖam kaɖɩnɩ Yehowa yɔ, ɛpɩsɩ kɩwɛɛkɩm laɖʋ. Pʋwayɩ, ɛɖɛzɩ kɩwɛɛkɩm mbʋ ɛ-lʋlʋʋ taa mba kpeekpe. Piyeba nɛ ɛyaa kpeekpe sʋʋ kɩwɛɛkɩm yomiye taa, nɛ paapɩzɩɣ se palɩɩ pɩ-taa pa-maɣmaɣ. Takayaɣ ŋga Pɔɔlɩ ma Roma mba yɔ ka-taa, ɛyɔɔdaa se ɖa-tɩŋa payɩ ɖɩkɛ kɩwɛɛkɩm yomaa. (Kalɩ Roma mba 7:​22-24.) Etendaa se ‘poholi-i tomnaɣ ŋga kowokini-i sɩm taa yɔ ke-nesi tɛɛ.’ Pɔɔlɩ maɣzaɣ se ɛpɩsɩ kɩwɛɛkɩm mbʋ Aɖam ɖɛzɩ-ɩ yɔ pi-yom nɛ sɩm pɩtɛŋnɩ-ɩ. (Roma 6:23) Ða ɖɔɖɔ, wɛtʋ kaɖɛ ñɩndʋ ndʋ tɩ-taa ɖɩwɛɛ nɛ pɩpɔzʋʋ se paya ɖa-ñʋʋ.

3. Ɛzɩma kɩhɛyʋʋ pʋ-ñʋʋ taa kɩlaʋ pɩzɩɣ nɛ kɩya ɖa-ñʋʋ?

³ Pɩlabɩ ɖeu se Pɔɔlɩ yɔɔdɩ kaɖɛ wɛtʋ ndʋ tɩ-taa ɛɛwɛɛ yɔ tɩ-tɔm nɛ pɩtɛ lɛ, ɛyɔɔdɩ ɖɔɖɔ tɔm ndʋ tɩhaɣ-ɖʋ lidaʋ yɔ. Ɛpɔzaa se: «Akaɣ-m holuu tomnaɣ ŋga kowokini-m sɩm pʋnɛ pɩ-taa yɔ ke-nesi tɛɛ?» nɛ pɩtɛ lɛ, ɛ-maɣmaɣ ecosi se: «Mɛnsɛɣ Ɛsɔ se ɛlabaɣ lɛ, pɩtɩŋnɩ ɖa-Kɩbaɣlʋ Yesu Krɩstʋ yɔɔ!» (Roma 7:25) Pɔɔlɩ kaawɛɛ nɛ ɛyɔɔdʋʋ kɩhɛyʋʋ pʋ-ñʋʋ taa kɩlaʋ ŋgʋ Yesu hɛyaa yɔ kɩ-tɔm na.a Pɩtɩŋnɩ kɩhɛyʋʋ pʋ-ñʋʋ taa kɩlaʋ ŋgʋ kɩ-yɔɔ lɛ, (1) Yehowa pɩzɩɣ nɛ ekpeɣ-ɖʋ ɖa-kɩwɛɛkɩm, (2) ɖɩwɛnɩ lidaʋ se ɖɩkaɣ talʋʋ pilim nɛ (3) ɖɩpɩzɩɣ nɛ ɖɩkɛ Yehowa taabalaa. Ðɩkaɣ tazʋʋ lɩmaɣza ana a-taa tɔm ñʋʋ kʋnɛ kɩ-taa. Nɛ pɩkaɣ yebu nɛ ɖɩsɔɔlɩ Yehowa, «Ɛsɔ weyi ɛhaɣ lidaʋ yɔ» nɛ pɩkɩlɩ. (Roma 15:13) Pɩkaɣ yebu ɖɔɖɔ nɛ ɖɩwɛɛnɩ ɛsɩmɩyɛ Yesu «weyi ɛ-yɔɔ pɩtɩŋnaa nɛ poholi-ɖʋ pɩtɩŋnɩ kɩhɛyʋʋ pʋ-ñʋʋ taa yɔɔ yɔ» ɛ-yɔɔ nɛ pɩkɩlɩ.—Kol. 1:14.

KƖHƐYƲƲ PƲ-ÑƲƲ TAA KƖLAƲ YƆƆ LƐ, YEHOWA PƖZƖƔ NƐ EKPEƔ-ÐƲ ÐA-KƖWƐƐKƖM

4-5. Ɛbɛ yɔɔ pɩpɔzʋʋ ɖa-tɩŋa payɩ kɩhɛyʋʋ pʋ-ñʋʋ taa kɩlaʋ? (Eklezɩyasɩtɩ 7:20)

⁴ Ða-tɩŋa payɩ pɩpɔzʋʋ-ɖʋ kɩhɛyʋʋ pʋ-ñʋʋ taa kɩlaʋ se pɩsa nɛ Yehowa kpaɣ ɖa-kɩwɛɛkɩm nɛ ekpeɣ-ɖʋ. Ða-taa nɔɔyʋ tɩtalɩ pilim nɛ pʋyɔɔ lɛ picoɖuu-ɖʋ yɔɔdaɣ taa yaa lakasɩ taa. (Kalɩ Eklezɩyasɩtɩ 7:20.) Kɩwɛɛkɩm nabʋyʋ lɛ, pɩkɛ kɩwɛɛkɩm sɔsɔm. Kɩɖaʋ nakʋyʋ yɔ: Moyizi Paɣtʋ yɔɔdaɣ se ye Izrayɛɛlɩ pɩɣa nakɛyɛ ɛlabɩ acɛyɛ yaa kakʋ ɛyʋ yɔ, kamʋnɩ sɩm. (Lev. 20:10; Kɩg. 35:​30, 31) Pɩkɛ toovenim se kɩwɛɛkɩ nabʋyʋ wɛɛ lɛ pɩtɩkɛ kɩwɛɛkɩm sɔsɔm, paa mbʋ yɔ pɩkɛ kɩwɛɛkɩm. Kɩɖaʋ nakʋyʋ yɔ: Daviid yɔɔdaa se: «Mankaɣ cɔnʋʋ mɔn-ɖɔnɛ yɔɔ se mantaala kɩdɛkɛdɩm nɛ ma-nzʋlʋmɩyɛ.» (Keɣ. 39:1) Tɔm ndʋ tɩwɩlɩɣ se nabʋyʋ taa, tɔm ndʋ ɖɩyɔɔdʋʋ yɔ tɩpɩzɩɣ nɛ tɩkɛnɩ kɩwɛɛkɩm.—Yak. 3:2.

⁵ Wiɖiyi ŋtɛm yɔɔdʋʋ tɔm natʋyʋ nɛ pʋwayɩ lɛ ŋkpiɖi se ŋŋnawa ŋtaayɔɔdɩ-tʋ? Yaa ŋlabɩ nabʋyʋ nɛ pʋwayɩ ŋkpiɖi pɩ-yɔɔ? Pɩtʋʋ fɛyɩ se ŋcosuu se ɛɛɛ. Bibl yɔɔdʋʋ se: «Ye ɖɩtɔŋ se: “Ðɩfɛyɩnɩ kɩwɛɛkɩm” yɔ, ɖipeɣziɣ ɖa-tɩ kipeɣzu nɛ toovenim fɛyɩ ɖa-taa.»—1 Yoh. 1:8.

6-7. Ɛbɛ haɣ Yehowa waɖɛ se ekpeɣ-ɖʋ ɖa-kɩwɛɛkɩm? (Cɔnɩ ɖɔɖɔ kɩlɛmʋʋ.)

⁶ Pɩtɩŋnɩ kɩhɛyʋʋ pʋ-ñʋʋ taa kɩlaʋ yɔɔ lɛ, Yehowa pɩzɩɣ nɛ ɛkpaɣ ɖa-kɩwɛɛkɩm nɛ ekpeɣu-ɖʋ. (Efɛz. 1:7) Ɛlɛ pɩtɩwɩlɩ se alɩwaatʋ ndʋ ɖɩlakɩ kɩwɛɛkɩm yɔ piiheyiɣ Yehowa natʋyʋ. Alɩwaatʋ ndʋ ɖɩlakɩ kɩwɛɛkɩm yɔ pɩɩkɛdɩɣnɩ Yehowa. (Iza. 59:2) E-siɣsiɣ wɛtʋ seɣti-i nɛ ɛla nabʋyʋ nɛ pɩhaɣ-ɩ waɖɛ se ekpeɣ-ɖʋ ɖa-kɩwɛɛkɩm.

⁷ Moyizi Paɣtʋ pɔzaɣ Izrayɛɛlɩ mba se palaa kpɩna nɛ pɩsa nɛ pohuuzi pa-kɩwɛɛkɩm yɔɔ. (Lev. 4:​27-31; 17:11) Kɩlaŋ ɛnɩ, ɩɩsɩŋnɩ kɩlaʋ ŋgʋ Yesu kaɣaɣ laʋ pʋwayɩ yɔ, nɛ wazasɩ nzɩ kɩkaɣ kɔnʋʋ yɔ. Yesu kɩlaʋ ŋgʋ, kɩhaɣ Yehowa waɖɛ se ekpeɣ-ɖʋ ɖa-kɩwɛɛkɩm. Tɔm ndʋ Pɔɔlɩ ma Krɩstʋ ñɩma mba paawɛ Kɔrɛntɩ yɔ, tɩwɩlɩɣ se ɛɛsɩm wazasɩ nzɩ Yesu kɩlaʋ kaɣ kɔnʋʋ ɛyaa yɔ. Ɛyɔɔdɩ lakasɩ kɩdɛkɛdɩsɩ nzɩ paalaba nɛ pɩɖɛɛ yɔ sɩ-tɔm nɛ pɩtɛ lɛ, ɛyɔɔdɩ se: «Pɔsɔ-mɩ lɩm nɛ ɩwɛɛ kele kele; papɩsɩ-mɩ kiɖeɖema; paya-mɩ se siɣsiɣ tɩnaa Kɩbaɣlʋ Yesu Krɩstʋ hɩɖɛ taa nɛ pɩtɩŋnɩ ɖɛ-Ɛsɔ fezuu yɔɔ.»—1 Kɔr. 6:​9-11.

8. Sɛmɩyɔɔ, ŋŋñɔɔzʋʋ ña-tɩ se ŋɖaŋ Yesu Krɩstʋ sɩm yɔɔ tɔzʋʋ sɔnzɩ lɛ, tɔm ndʋ yɔɔ ŋpɩzɩɣ nɛ ŋmaɣzɩ?

⁸ Sɛmɩyɔɔ ŋŋñɔɔzʋʋ ña-tɩ se ŋɖaŋ Yesu Krɩstʋ sɩm yɔɔ tɔzʋʋ sɔnzɩ lɛ, maɣzɩ nɛ ŋna ɛzɩma Yehowa kpaɣʋ nɛ kpeɣu yeba nɛ ñe-wezuu caɣʋ wɛɛ ɖeu nɛ pɩkɩlɩ yɔ. Kɩɖaʋ nakʋyʋ yɔ: Kɩhɛyʋʋ pʋ-ñʋʋ taa kɩlaʋ yɔɔ lɛ, pɩtɩtasɩ cɛyʋʋ se ŋwɛɛ nɛ ŋkʋʋ ña-tɩ tɔm kɩwɛɛkɩm mbʋ ŋlaba nɛ pɩɖɛɛ nɛ ŋkpiɖi pɩ-yɔɔ yɔ pɩ-yɔɔ. Pɩtɩla pɩwɛɛ nɛ pɩlakɩ-ŋ kaɖɛ se ŋtisi se Yehowa kpaɣaa nɛ ekpeɣ-ŋ. Pɩtɩla ŋheyiɣ ña-tɩ se: «Manawa se Yehowa kpaɣaa nɛ ekpeɣ-m, ɛlɛ ma lɛ maapɩzɩɣ mankpaɣ nɛ menkpeɣ man-tɩ.» Ye mbʋ ŋmaɣzɩɣ yɔ, tɔzɩ se Yehowa kɛnɩ weyi ɛkpakɩɣ nɛ ekpeɣu yɔ, nɛ ɛ-Pɩyalʋ ɛha waɖɛ se ɛhʋʋ ɖɔ-tɔm. Pɩtɩkɛ ña yaa ɛyʋ nɔɔyʋ Yehowa ɖʋ tʋmɩyɛ se ɛlɩzɩ se pɩwɛɛ se pekpeɣ nɔɔyʋ yaa pataakpeɣ-i. Bibl yɔɔdʋʋ se: «Ye ɖɩɖɔŋ ñalɩmɩyɛ taa ɛzɩ [Yehowa maɣmaɣ wɛʋ] ñalɩmɩyɛ taa yɔ, . . . ɛ-Pɩyalʋ Yesu calɩm ñalɩɣ kɩwɛɛkɩm tɩŋa ɖɔ-yɔɔ.» (1 Yoh. 1:​6, 7) Ða-taa pɩzɩɣ nɛ pɩtɛmnɩ tɔm ndʋ ɛzɩ ɖa-taa tɛmnʋʋ Bibl taa toovenim tɔm lɛɛtʋ yɔ. Kɩhɛyʋʋ pʋ-ñʋʋ taa kɩlaʋ haɣ Yehowa waɖɛ se ɛna ɖa-pʋtɔdɩyɛ, nɛ Bibl yɔɔdʋʋ se ‘ɛsɔɔlɩ kpeɣu.’—Keɣ. 86:5.

KƖHƐYƲƲ PƲ-ÑƲƲ TAA KƖLAƲ YƆƆ LƐ, ÐƖWƐNƖ LIDAƲ SE ÐƖKAƔ TALƲƲ PILIM

9. Bibl taa lɛ, ye pɔtɔm se «kɩwɛɛkɩm» yɔ, pʋ-tɔbʋʋ lɛ suwe? (Keɣa 51:5 nɛ pɩ-tɛɛ tɔm)

⁹ Bibl taa lɛ, ye pɔtɔm se «kɩwɛɛkɩm» yɔ pɩɩwɩlɩɣ lakasɩ nzɩ ɛyʋ lakɩ nɛ sɩfɛyɩ ɖeu yɔ si-ɖeke na, ɛlɛ pɩwɩlɩɣ ɖɔɖɔ mantɩtalɩ pilim wɛtʋ ndʋ palʋlɩnɩ-ɖʋ yɔ. (Kalɩ Keɣa 51:5 nɛ pɩ-tɛɛ tɔm.) Pɩtasɩna se mantɩtalɩ pilim wɛtʋ ndʋ, tiyeki nɛ nabʋyʋ taa ɖɩwɛɣnɩ lɩmaɣza kɩdɛkɛda nɛ ɖɩlakɩ mbʋ pɩfɛyɩ ɖeu yɔ lɛ, tiyeki ɖɔɖɔ nɛ ɖo-tomnaɣ ɛɛlakɩ tʋmɩyɛ camɩyɛ ɛzɩ Yehowa labʋ-kɛ kiɖe tɛɛ yɔ. Pʋyɔɔ ɖɩtɔlʋʋ kʋdɔŋ, ɖɩkpadɩyɩɣ nɛ ɖɩsɩkɩ. Tɔm ndʋ tɩsɩɣnɩ-ɖʋ se ɖɩtɩlɩ mbʋ pʋyɔɔ palʋlʋʋ pɩɣa nakɛyɛ lɛ, paa katɩla kɩwɛɛkɩm nabʋyʋ yɔ kapɩzɩɣ nɛ kɔtɔlɩ kʋdɔŋ nɛ kasɩ yɔ. Tɩsɩɣnɩ-ɖʋ ɖɔɖɔ se ɖɩtɩlɩ mbʋ pʋyɔɔ ɛyaa kɩdɛkɛdaa nɛ ɛyaa kɩbama palakɩ kʋñɔŋ nɛ pasɩkɩ yɔ. Aɖam lʋlʋʋ taa mba tɩŋa wɛ wɛtʋ ndʋ tɩ-taa.

10. Aɖam nɛ Ɛva pamanɩ Ɛsɔ paɣtʋ yɔɔ lɛ, wɛtʋ ndʋ taa pasʋwa?

¹⁰ Maɣzɩ nɛ ŋna ɛzɩma pɩɩlabɩ Aɖam nɛ Ɛva alɩwaatʋ ndʋ palabɩ kɩwɛɛkɩm nɛ patɩtasɩ talʋʋ pilim yɔ. Piiyeba nɛ pɛ-wɛtʋ lɛɣzɩ kpem. Pamanɩ Ɛsɔ paɣtʋ yɔɔ nɛ pɩtɛ lɛ, pɛ-ɛhʋyɛ paɣzɩ-wɛ cɛyʋʋ kpaagbaa. (Roma 2:15) Paaɖiɣzinaa se lɛɣzɩtʋ natʋyʋ kɔm po-tomnaɣ taa, nɛ pɩtaakɛ lɛɣzɩtʋ kɩbandʋ. Paanɩ pɩ-taa se pɩwɛɛ se pohuuzi po-tomnasɩ yɔɔ nɛ pɛmɛlɩ se Ɛsɔ ɛtaana-wɛ. (Kiɖe 3:​7, 8) Kpaɣnɩ alɩwaatʋ ndʋ lɛ, Aɖam nɛ Ɛva papaɣzɩ pa-tɩ tɔm kʋʋ, panɩɣzɩɣ, sɔɔndʋ kpaɣ-wɛ, panɩɣ siziŋ nɛ fɛyɛ kpaɣ-wɛ. Nɛ pɩɩwɛɛ se pɛwɛɛ wɛtʋ ndʋ tɩ-taa mbʋ nɛ pɩkɔɔ pɩsɩɩnɩ pa-sɩm wiye.—Kiɖe 3:​16-19.

11. Ðoŋ weyi ɖɛ-tɛ mantɩtalɩ pilim wɛtʋ wɛnɩ ɖɛ-yɔɔ?

¹¹ Ða-tɩŋa ɖɩtɩtalɩ pilim pʋyɔɔ lɛ, ɛzɩ Aɖam nɛ Ɛva yɔ ɖɩkʋʋ ɖa-tɩ tɔm, fɛyɛ kpaɣ-ɖʋ nɛ ɖɩnɩɣzɩɣ. Ðɛ-tɛ mantɩtalɩ pilim wɛtʋ ndʋ tiyekina nɛ ɖɩwɛɣ laŋwɛɛkɩyɛ taa nɛ ɖɩnɩɣ siziŋ. Nɛ paa ɖɩtɩɩñaɣ pana siŋŋ ɛzɩma se ɖɩlɩɩ wɛtʋ ndʋ tɩ-taa yɔ, ɖɩɩkaɣ pɩzʋʋ. Ɛbɛ yɔɔ? Mbʋ pʋyɔɔ yɔ Bibl yɔɔdʋʋ se paɖʋzɩ-ɖʋ «wezuu ŋgʋ kɩɩwazɩɣ pʋyʋ yɔ ki-nesi tɛɛ.» (Roma 8:20) Tɔm ndʋ tɩkɛ toovenim ɖa-taa paa anɩ ɛ-hɔɔlʋʋ taa nɛ tɩkɛ toovenim ɛyaa kpeekpe hɔɔlʋʋ taa ɖɔɖɔ. Kɩɖaʋ nakʋyʋ yɔ: Kominawaa ñaɣ pana siŋŋ se pɔcɔnɩ tɛtʋ yɔɔ, peyele nɛ puuyaɣ lakasɩ nɛ kʋñɔndʋtʋ pasɩɩ tɩnaɣ nɛ pɔkɔnɩ laŋhɛzɩyɛ. Ɛlɛ pa-pana ñaɣʋ tɩwazɩ pʋyʋ. Ɛzɩma kɩhɛyʋʋ pʋ-ñʋʋ taa kɩlaʋ pɩzɩɣ nɛ kɩya ɖa-ñʋʋ wɛtʋ ndʋ tɩ-taa?

12. Lidaʋ ŋgʋ kɩhɛyʋʋ pʋ-ñʋʋ taa kɩlaʋ haɣ-ɖʋ?

¹² Kɩhɛyʋʋ pʋ-ñʋʋ taa kɩlaʋ yɔɔ lɛ, lidaʋ wɛɛ se «wondu kɩlɩzɩtʋ maɣmaɣ kaɣ lɩʋ . . . mbʋ pɩɖazaa yɔ pi-yomiye taa.» (Roma 8:21) Pʋ-tɔbʋʋ lɛ se ɖɩsʋʋ ɛjaɖɛ kɩfaɖɛ taa nɛ ɖɩtalɩ pilim lɛ, ɖɩɩkaɣ tasʋʋ hɩnʋʋ kʋdɔŋ tomnaɣ taa yaa maɣzɩm taa. Ðɩɩkaɣ tasʋʋ kʋʋ ɖa-tɩ tɔm, fɛyɛ ɛɛkaɣ-ɖʋ tasʋʋ kpaʋ nɛ ɖɩɩkaɣ tasʋʋ nɩɣzʋʋ ɖɔɖɔ. Pɩtasɩ lɛ, «Laŋhɛzɩyɛ Awumbu» pʋ-tɔbʋʋ se Yesu Krɩstʋ weyi ɛhɛyɩ kɩhɛyʋʋ pʋ-ñʋʋ taa ɖɔ-yɔɔ yɔ, ɛkaɣ ɖiyuu tɛtʋ, nɛ ɛkaɣ sɩnʋʋ ɛyaa nɛ pɔcɔnɩ kʋñɔmɩŋ weyi pa-maɣmaɣ paapɩzɩɣ se peyele nɛ ɩsɩɩ tɩnaɣ yɔ i-ɖeɖe.—Iza. 9:​6, 7.

13. Ŋŋñɔɔzʋʋ ña-tɩ se ŋɖaŋ sɛmɩyɔɔ Yesu Krɩstʋ sɩm yɔɔ tɔzʋʋ sɔnzɩ lɛ, ɛbɛ yɔɔ ɖɔɖɔ ŋpɩzɩɣ nɛ ŋmaɣzɩ?

¹³ Maɣzɩ ɛzɩma wezuu caɣʋ kaɣ wɛʋ alɩwaatʋ ndʋ ɖɩtalɩɣ pilim yɔ pɩ-yɔɔ nɛ ŋna. Paa tanaŋ ŋgʋ, ŋkaɣ kʋyʋʋ nɛ alaafɩya nɛ sɔɔndʋ ɛɛkaɣ-ŋ tasʋʋ kpaʋ se ñɔɔsɩ kaɣ wɩʋ ña-maɣmaɣ yaa ñɛ-ɛyaa kʋsɔɔlaa. Nɛ sɔɔndʋ ɛɛkaɣ-ŋ kpaʋ ɖɔɖɔ se mɩ-taa nɔɔyʋ kaɣ hɩnʋʋ kʋdɔŋ yaa ɛkaɣ sɩbʋ. Halɩ sɔnɔ sɔnɔ, ye ŋkpakɩɣ alɩwaatʋ nɛ ŋmaɣzɩɣ ‘ɖe-lidaʋ ŋgʋ kɩwɛ ɛzɩ mɛlɛ kolaɣ ŋga kɔɖɔkʋʋ kalɩzaɣ yɔ, nɛ pɩtʋʋ fɛyɩ kɩ-yɔɔ nɛ kɩkam camɩyɛ’ yɔ kɩ-yɔɔ yɔ, ŋpɩzɩɣ nɛ ŋwɛɛ laŋhɛzɩyɛ taa. (Ebr. 6:​18, 19) Ɛzɩ mɛlɛ kolaɣ yekuu nɛ mɛlɛ sɩŋɩɣ nɛ kiiciɣdiɣ yɔ, mbʋ ɖɔɖɔ ɖe-lidaʋ pɩzɩɣ nɛ kɩkpazɩ-ɖʋ ɖoŋ nɛ kɩsɩnɩ-ɖʋ nɛ ɖɩɖɔkɩ ɖa-laŋa paa kaɖɛ nɖɩ lɛ ɖɩ-taa sɔnɔ. Ña-taa pɩzɩɣ nɛ pɩ-tɛ se Yehowa kaɣ hɛyʋʋ «mba pañɩnɩɣ-ɩ siŋŋ yɔ.» (Ebr. 11:6) Kɩhɛyʋʋ pʋ-ñʋʋ taa kɩlaʋ ɖeke pɩzɩɣna nɛ kiyele nɛ ɖihiɣ laŋɩyɛ hɛzʋʋ lɛɛlɛɛyɔ nɛ ɖɩwɛɛnɩ lidaʋ cee wayɩ.

KƖHƐYƲƲ PƲ-ÑƲƲ TAA KƖLAƲ YEKI SE TAABALƖYƐ KƖBANÐƐ ƐWƐƐ ÐA NƐ YEHOWA ÐƐ-HƐKƲ TAA

14. (a) Aɖam nɛ Ɛva palabɩ kɩwɛɛkɩm lɛ, ɛbɛ talɩ ɖa nɛ Yehowa ɖa-taabalɩyɛ? (b) Nɛ ɛbɛ yɔɔ?

¹⁴ Kpaɣnɩ alɩwaatʋ ndʋ Aɖam nɛ Ɛva palabɩ kɩwɛɛkɩm yɔ, ɛyaa posini Ɛsɔ. Halɩ Bibl yɔɔdʋʋ se ɛyaa kpeekpe posini Ɛsɔ. (Roma 8:​7, 8; Kol. 1:21) Ɛbɛ yɔɔ? Mbʋ pʋyɔɔ yɔ Yehowa talɩ pilim nɛ ɛɛpɩzɩɣ nɛ ɛtɩnɩ kɩwɛɛkɩm yɔɔ. Bibl yɔɔdʋʋ Yehowa tɔm se: «Ñɛ-ɛsa kɩlɩ wɛʋ kele kele se acɔnɩ kɩdɛkɛdɩm, nɛ ŋŋpɩzɩɣ nɛ ŋha nʋmɔʋ kañatʋ lakasɩ.» (Hab. 1:13) Kɩwɛɛkɩm huyi pɔʋ sɔsɔʋ nakʋyʋ ɛyaa nɛ Yehowa pɛ-hɛkʋ taa. Ye patisuyi pɔʋ ŋgʋ yɔ, ɖa-taa nɔɔyʋ ɛɛpɩzɩɣ nɛ ɛñɔtɩnɩ-ɩ nɛ taabalɩyɛ wɛɛ ɛ nɛ ɩ pɛ-hɛkʋ taa. Nɛ kɩhɛyʋʋ pʋ-ñʋʋ taa kɩlaʋ wɛ ɛzɩ kondoloko ŋgʋ kiyeki se ɖɩñɔtɩnɩ Yehowa nɛ taabalɩyɛ wɛɛ ɖa nɛ ɩ ɖɛ-hɛkʋ taa yɔ.

15. Ɛzɩma kɩhɛyʋʋ pʋ-ñʋʋ taa kɩlaʋ haɣ ɛyaa waɖɛ se taabalɩyɛ kɩbanɖɛ ɛɖaɣnɩ wɛʋ pa nɛ Yehowa pɛ-hɛkʋ taa?

¹⁵ Bibl yɔɔdʋʋ se Yesu kɛ «ceɣu kɩlaʋ ɖa-kɩwɛɛkɩm yɔɔ.» (1 Yoh. 2:2) Ɛzɩma tɩyɛ Yesu kɩlaʋ pɩzɩɣ kiyele nɛ Ɛsɔ nɛ ɛyaa peceɣ? Yesu sɩm haɣ ɖɛ-Ɛsɔ weyi ɛtalɩ pilim yɔ waɖɛ se eyele nɛ laŋhɛzɩyɛ ɖaɣnɩ wɛʋ ɛ nɛ ɛyaa pɛ-hɛkʋ taa. (Roma 3:​23-26) Halɩ ɛkpakaɣ mba paasɛ-ɩ siɣsiɣ pʋcɔ nɛ Yesu sɩkɩ ɖɔ-yɔɔ yɔ se pɛkɛ siɣsiɣ tɩnaa. (Kiɖe 15:​1, 6) Ɛbɛ yɔɔ? Kɩhɛyʋʋ pʋ-ñʋʋ taa kɩlaʋ haɣaɣnɩ-ɩ waɖɛ se ɛla mbʋ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ ɛ-taa kaatɛma se Yesu kaɣ tisuu faaa se ɛlaa e-wezuu. (Iza. 46:10) Kɩhɛyʋʋ pʋ-ñʋʋ taa kɩlaʋ haɣ ɛyaa waɖɛ se taabalɩyɛ ɛɖaɣnɩ wɛʋ pa nɛ Ɛsɔ pɛ-hɛkʋ taa.

16. Sɛmɩyɔɔ ŋŋñɔɔzʋʋ ña-tɩ se ŋɖaŋ Yesu Krɩstʋ sɩm yɔɔ tɔzʋʋ sɔnzɩ lɛ, ɛbɛ yɔɔ ɖɔɖɔ ŋpɩzɩɣ nɛ ŋmaɣzɩ? (Cɔnɩ ɖɔɖɔ kɩlɛmʋʋ.)

¹⁶ Maɣzɩ ɛzɩma taabalɩyɛ nɖɩ ɖɩwɛ ña nɛ Yehowa mɩ-hɛkʋ taa yɔ ɖiyeba nɛ ñe-wezuu wɛɛ ɖeu lɛɛlɛɛyɔ yɔ pɩ-yɔɔ nɛ ŋna. Kɩɖaʋ nakʋyʋ yɔ: Yesu yɔɔdaa se ɖɩyaa Yehowa se «ɖa-Caa.» (Mat. 6:9) Halɩ nabʋyʋ taa ɖɩpɩzɩɣ nɛ ɖɩyaa Yehowa se «ɖa-taabalʋ.» Ɛlɛ alɩwaatʋ ndʋ ɖɩyaɣ Yehowa se ɖa-Caa yaa ɖa-taabalʋ yɔ, pɩwɛɛ se ɖɩla mbʋ nɛ ñamtʋ. Ɛbɛ yɔɔ? Mbʋ pʋyɔɔ yɔ ɖɩkɛ kɩwɛɛkɩm laɖaa nɛ ɖɩɩpɩzɩɣ nɛ ɖɩñɔtɩnɩ Yehowa ɖa-maɣmaɣ ɖo-ɖoŋ taa. Kɩhɛyʋʋ pʋ-ñʋʋ taa kɩlaʋ ɖeke yebina se taabalɩyɛ ɛwɛɛ ɖa nɛ Yehowa ɖɛ-hɛkʋ taa. Yehowa tɩŋnɩ Yesu yɔɔ se «ɛ nɛ wondu lɛɛtʋ tɩŋa peceɣ, . . . . Calɩm mbʋ [Yesu] kpɛdɩ nazɩm sizika yɔɔ yɔ, pɩ-yɔɔ ɛtɩŋnaa nɛ ɛla laŋhɛzɩyɛ nɖɩ.» (Kol. 1:​19, 20) Pʋyɔɔ paa ɖɩtɩtalɩ pilim lɛɛlɛɛyɔ yɔ, taabalɩyɛ kɩbanɖɛ pɩzɩɣ ɖɩwɛɛ ɖa nɛ Yehowa ɖɛ-hɛkʋ taa.

KƖHƐYƲƲ PƲ-ÑƲƲ TAA KƖLAƲ WƖLƖƔ SE YEHOWA KƐ PƲTƆDƖYƐ NAYƲ

17. Ɛzɩma tɩyɛ kɩhɛyʋʋ pʋ-ñʋʋ taa kɩlaʋ wɩlɩɣ se Yehowa kɛ pʋtɔdɩyɛ nayʋ? (Efɛɛzɩ mba 2:​4, 5)

¹⁷ Kɩhɛyʋʋ pʋ-ñʋʋ taa kɩlaʋ wɩlɩɣ se Yehowa «pʋtɔdɩyɛ naʋ paɣlaa. . . . Eyeba nɛ ɖɩɖaɣnɩ wɛʋ wezuu, . . . alɩwaatʋ ndʋ ɖɩɩsɩbɩ ɖa-kɩdɛkɛdɩm taa yɔ.» (Kalɩ Efɛɛzɩ mba 2:​4, 5.) Mba pɛwɛnɩ laŋa kɩbana se pehiɣ wezuu maatɛŋ yɔ, pɛwɛɛ nɛ pamakɩ kubusi se pasɩnɩ-wɛ mbʋ pʋyɔɔ yɔ peɖiɣzinaa se pɛwɛ kɩwɛɛkɩm yomiye taa nɛ pɩpɔzʋʋ se paya pa-ñʋʋ. (Tʋma 13:48) Yehowa tɩŋɩɣnɩ kewiyaɣ tɔm kɩbandʋ ndʋ posusuu yɔ tɩ-yɔɔ nɛ ɛsɩɣnɩ ɛyaa mba se pɩsa nɛ pɛkpɛlɩkɩ nɛ patɩlɩ ɛ nɛ ɛ-Pɩyalʋ Yesu. (Yoh. 17:3) Sataŋ maɣzaɣ ye Aɖam nɛ Ɛva palabɩ kɩwɛɛkɩm yɔ, piyeki nɛ Ɛsɔ ɛɛtalɩɣ ɛ-kaɖʋwa, ɛlɛ epeɣzi ɛ-tɩ kipeɣzu.

18. Alɩwaatʋ ndʋ ɖɩmaɣzɩɣ kɩhɛyʋʋ pʋ-ñʋʋ taa kɩlaʋ yɔɔ yɔ, tɔm kɩcɛyɩtʋ ndʋ yɔɔ pɩwɛɛ se ɖɩtɔzɩ?

¹⁸ Alɩwaatʋ ndʋ ɖɩɩmaɣzɩɣ wazasɩ nzɩ kɩhɛyʋʋ pʋ-ñʋʋ taa kɩlaʋ yeki se ɖihiɣ yɔ sɩ-yɔɔ lɛ, pɩwɛɛ ɖɔɖɔ se ɖɩtɔzɩ lɩmaɣzɩyɛ sɔsɔɖɛ nɖɩ ɖɩ-yɔɔ Yehowa labɩ kɩlaʋ ŋgʋ yɔ ɖɩ-yɔɔ. Pɩtasɩna se ɛhɛyɩ kɩhɛyʋʋ pʋ-ñʋʋ taa se pɩsa nɛ pɩya ɖa-ñʋʋ lɛ, ɛhɛyɩ-kʋ ɖɔɖɔ se pɩsa nɛ ecosi tɔm ndʋ Sataŋ yɔɔdɩ ɛ-yɔɔ Edɛɛnɩ kaɖaɣ taa yɔ tɩ-yɔɔ. (Kiɖe 3:​1-5, 15) Yehowa tɩŋnɩ kɩhɛyʋʋ pʋ-ñʋʋ taa kɩlaʋ yɔɔ nɛ ɛñalɩ ɛ-hɩɖɛ yɔɔ nɛ ɛwɩlɩ se tɔm ndʋ Sataŋ yɔɔdɩ ɛ-yɔɔ yɔ tɩtɩkɛ toovenim. Ɛtɩŋnɩ kɩ-yɔɔ ɖɔɖɔ nɛ ɛya ɖa-ñʋʋ kɩwɛɛkɩm nɛ sɩm pe-nesi tɛɛ nɛ ɛwɩlɩ se ɛkɛ Ɛsɔ sɔɔlɩm tʋ. Paa ɖɩkɛ kɩwɛɛkɩm laɖaa yɔ, ɛlabɩ-ɖʋ lootiye nɛ ɛha-ɖʋ waɖɛ se ɖɩɖʋ nesi nɛ ɖɩwɩlɩ se tɔm ndʋ Sataŋ yɔɔdɩ ɛ-yɔɔ yɔ tɩtɩkɛ toovenim. (Adu. 27:11) Ɛzɩma ŋpɩzɩɣ nɛ ŋwɩlɩ se ŋwɛnɩ ɛsɩmɩyɛ kɩhɛyʋʋ pʋ-ñʋʋ taa kɩlaʋ yɔɔ? Ðɩkaɣ cosuu tɔm ndʋ tɩ-yɔɔ tɔm ñʋʋ ŋgʋ kɩkɔŋ yɔ kɩ-taa.