STUDU 36
Povu di Jeová ta ama justisa
‘Filís é kes ki tene fómi i sedi di justisa’. — MATEUS 5:6.
KÁNTIKU 9 Jeová é nos Rei!
KUZÊ KI NU STA BEN STUDAa
1. Ki próva ki Juzé pasa pa el i modi ki el reaji?
JUZÉ fidju di Jakó, pasa pa un próva difísil. Un mudjer fla-l: ‘Deta ku mi.’ Éra mudjer di Putifar, ki éra patron di Juzé. Juzé ka seta deta ku el. Talvês algun algen pode pergunta: ‘Pamodi ki Juzé ka kai na kel tentason?’ Putifar ka staba la i Juzé éra skravu na kel kaza. Si Juzé nega detaba ku kel mudjer, el pode fazeba alguns kuza pa konplikaba vida di Juzé. Má simé, Juzé ka seta deta ku el. Pamodi? El fla: ‘Modi ki N pode faze es grandi maldadi i peka kóntra Deus?’ — Gén. 39:7-12.
2. Modi ki Juzé sabia ma adultériu éra un pekadu kóntra Deus?
2 Modi ki Juzé sabia ma pa Deus adultériu é un ‘grandi maldadi’? Uns 200 anu dipôs, israelitas ben resebe Lei di Muizés ki ta flaba: ‘Bu ka debe faze adultériu.’ (Êxo. 20:14) Má Juzé konxeba Jeová dretu. Pur isu, el sabia ma El ka ta aprova adultériu. Pur izénplu, di sertéza Juzé sabia ma Jeová faze kazamentu entri un ómi ku un mudjer. I talvês el obi modi ki Jeová proteje se bizavó Sara dôs bês, kantu el kóre risku di sufri abuzu seksual. Di mésmu manera, Deus proteje Rebeka ki éra mudjer di Izaki. (Gén. 2:24; 12:14-20; 20:2-7; 26:6-11) Sima Juzé ba ta pensa na kes kuza li, el ntende kuzê ki Deus ta atxaba ma é dretu i kuzê ki el ta atxaba ma é mariadu. Pamodi Juzé ta amaba Jeová, el staba disididu na faze kel ki el sabia ma Jeová krê pa el fazeba.
3. Kuzê ki nu sta ben odja na kel studu li?
3 Bu ta ama justisa? É klaru ki bu ta ama. Má nos tudu é inperfeitu i si nu ka toma kuidadu, ideia ki mundu ten sobri justisa pode afeta-nu faxi. (Isa. 5:20; Rom. 12:2) Pur isu, nu sta ben odja kuzê ki é justisa i modi ki nos vida pode midjora óras ki nu ta ama justisa. Dipôs nu ta ben odja três kuza ki nu pode faze pa nu bira nos amor pa leis di Jeová más fórti.
KUZÊ KI É JUSTISA?
4. Ki ideia mariadu txeu algen ten sobri un algen justu?
4 Txeu algen ta atxa ma un algen justu é orgulhozu, el ta kritika otus ô el ta atxa ma el é midjór di kel ki el é. Má Deus ka gosta di kes kualidadi li. Kantu Jizus staba na Téra el kritika kes xéfi di relijion di se ténpu pamodi es ta kriaba régras di kuzê ki é dretu i di kuzê ki é mariadu. (Ecl. 7:16; Luc. 16:15) Un algen ki ta faze kel ki Jeová ta fla ma é dretu, nunka ka ta atxa ma el é midjór ki otus algen.
5. Sima Bíblia ta fla, kuzê ki é justisa? Da alguns izénplu.
5 Justisa é un kualidadi bunitu. Di un manera sinplis el krê fla faze kel ki Jeová ta fla ma é dretu. Na Bíblia kes palavra ki traduzidu pa “justisa” ta da ideia di vive di akordu ku leis di Jeová. Pur izénplu, Jeová fla ma kes algen ki ta faze nogósiu debe uzaba un ‘pézu justu’. (Deut. 25:15) Na ebraiku kel palavra ki traduzidu pa ‘justu’, tanbê pode traduzidu pa “onéstu”. Pur isu, un algen ki ta sirbi Deus i ki krê ser justu debe ser onéstu na tudu nogósiu ki el ta faze. Un algen ki gosta di faze kel ki é dretu, ta ôdia odja otu algen ta tratadu di manera injustu. I pa un algen justu di korason ‘pode agrada Jeová na tudu kuza,’ el ta pensa na kuzê ki Jeová ta atxa di disizons ki el ta toma. — Col. 1:10.
6. Pamodi ki nu pode kunfia na kes lei di Jeová sobri kuzê ki é dretu i mariadu? (Isaías 55:8, 9)
6 Bíblia ta fla ma Jeová é Fonti di justisa. Pur isu, el ta txomadu di ‘morada di justisa’. (Jer. 50:7) Dja ki Jeová é nos Kriador, é sô el ki ten direitu di fla kuzê ki é dretu i kuzê ki é mariadu. Dja ki nos é inperfeitu, nu pode ka ntende sénpri pamodi ki Jeová ta fla ma un kuza é dretu ô ma un kuza é mariadu. (Pro. 14:12; lé Isaías 55:8, 9.) Má pamodi nu fazedu sima imaji di Deus, nu ta konsigi vive di akordu ku se leis di justisa. (Gén. 1:27) I nu gosta di faze kel-li. Amor ki nu ten pa nos Pai ta pô-nu ta imita-l di midjór manera ki nu ta konsigi. — Efé. 5:1.
7. Pamodi ki nu meste di régras di kunfiansa? Da izénplu.
7 Sigi kel ki Jeová ta fla-nu ma é dretu i mariadu ta djuda-nu. Bu ta konsigi odja é pamodi? Imajina kuzê ki pode kontiseba si kada banku kria ses régra sobri kal ki é valor di dinheru. Ô si kada inpréza di konstruson sigi ses medida ki é es ki kria. Kuzas ta fikaba di kabésa pa baxu. I si kes dotor i infermerus ka sigi kes régra sobri modi ki ta tratadu un algen duenti, kel-li ta poba alguns algen ta móre. Di sertéza, régras di kunfiansa ta proteje-nu. Di mésmu manera, kes lei di Jeová sobri kuzê ki é dretu i mariadu ta proteje-nu.
8. Ki bensons ki kes algen ki ta ama faze kel ki é dretu ta ben resebe?
8 Jeová ta abênsua kes ki ta tenta vive di akordu ku se leis. El ta promete: ‘Téra ta ben ser di kes algen justu i es ta ben vive na el pa tudu ténpu.’ (Sal. 37:29) Bu ta konsigi imajina modi ki algen ta ben sta unidu, na pas i filís óras ki es tudu ben sigi leis di Jeová? Jeová krê pa bu ten kel vida li. Di sertéza, kada un di nos ten bons motivu pa ama justisa! Modi ki nu pode ama kel kualidadi li más txeu? Nu ben odja três kuza ki nu pode faze.
BIRA BU AMOR PA LEIS DI JEOVÁ MÁS FÓRTI
9. Kuzê ki ta djuda-nu ama justisa?
9 Primeru: Ama kel Algen ki ta kria kes lei. Pa nu ama justisa nu meste bira nos amor más fórti pa Kel ki ta kria kes lei sobri kuzê ki é dretu i mariadu. Si nu ama Jeová más txeu nos dizeju di krê vive di akordu ku se leis justu ta bira más fórti. Pur izénplu, si Adon ku Eva ta amaba Jeová, nunka es ka ta dizobideseba se lei justu. — Gén. 3:1-6, 16-19.
10. Kuzê ki djuda Abraon ntende midjór kuzê ki Jeová ta pensa?
10 Di sertéza, nu ka krê faze kel mésmu éru ki Adon ku Eva faze. Nu pode ivita faze kel-li si nu kontinua ta prende sobri Jeová, ta da valor pa se kualidadis i ta tenta ntende se manera di pensa. Si nu faze kel-li, nos amor pa Jeová ta bira más fórti. Pensa na izénplu di Abraon. El ta amaba Jeová di korason. Mésmu kantu éra difísil Abraon ntende kes disizon di Jeová, el ka rabela. Envês di kel-li el tenta konxe Jeová midjór. Pur izénplu, kantu Abraon fika ta sabe ma Jeová toma disizon di distrui Sudoma ku Gumora, na komésu el fika ku medu ma ‘Juís di Téra interu’ pode distruíba kes algen justu djuntu ku kes algen mau. Abraon ka ta atxaba ma Jeová ta fazeba un kuza di kel-la. Nton ku umildadi el faze Jeová alguns pergunta. Jeová responde-l ku paxénxa. Na fin, Abraon ntende ma Jeová ta analiza korason di kada algen i ma nunka el ka ta kastiga kes algen dretu djuntu ku kes algen mau. — Gén. 18:20-32.
11. Modi ki Abraon mostra ma el ta amaba Jeová i ma el ta kunfiaba na el?
11 Kel konbérsu ki Abraon tevi ku Jeová sobri kes sidadi di Sudoma ku Gumora afeta-l txeu. Di sertéza el bira ta ama i ta ruspeta se Pai más txeu inda. Má, uns anu dipôs, Abraon pasa un situason ki éra difísil pa el mostraba ma el ta kunfiaba na Jeová. Jeová pidi-l pa el sakrifika se fidju Izaki ki el ta amaba txeu. Má Abraon dja konxeba se Deus midjór. Nton di es bês el ka faze-l ninhun pergunta. Abraon faze kel ki Jeová pidi-l. Má imajina modi ki el tinha dór na korason timenti el staba ta pripara kel sakrifisiu! Talvês Abraon pensa txeu na kuzê ki dja el prendeba sobri Jeová. El sabia ma Jeová nunka ka ta fazeba nada injustu ô sen amor. Sima apóstlu Polu fla, Abraon txiga konkluzon ma Jeová pode resusitaba se fidju Izaki ki el kreba txeu. (Heb. 11:17-19) Jeová dja prometeba ma Izaki ta ben sérba pai di un nason, i na kel ténpu, Izaki inda ka tinha fidju. Abraon ta amaba Jeová, pur isu el kunfia ma se Pai sénpri ta fazeba kel ki é dretu. Mésmu kantu éra difísil, se fé pô-l ta obi ku Jeová. — Gén. 22:1-12.
12. Modi ki nu pode imita Abraon? (Salmo 73:28)
12 Modi ki nu pode imita Abraon? Sima el, nu meste kontinua ta prende sobri Jeová. Óras ki nu faze kel-li, nos amizadi ku Jeová ta bira más fórti i nu ta ama-l más txeu. (Lé Salmo 73:28.) Nu ta trena nos konsénsia pa manera di pensa di Deus influensia-nu. (Heb. 5:14) Pur isu, óras ki algun algen tenta-nu pa nu faze algun kuza mariadu nu ka ta seta. Nu ta ôdia kel ideia di faze algun kuza ki pode mágua Jeová i ki pode prujudika nos amizadi ku el. Má di ki otu manera nu pode mostra ma nu ta ama justisa?
13. Modi ki nu pode npenha pa justisa? (Provérbios 15:9)
13 Sugundu: Tenta dizenvolve amor pa justisa na bu dia-dia. Si nu krê pa un musklu bira fórti nu ten ki sforsa i faze izersísiu tudu dia. Tanbê nu debe sforsa pa nos amor pa kel ki Jeová ta fla ma é dretu bira más fórti. Jeová é ikilibradu i nunka el ka ta spéra pa nu faze más di ki kel ki nu ta konsigi. (Sal. 103:14) El ta da-nu sertéza ma ‘el ta ama kenha ki ta npenha pa justisa.’ (Lé Provérbios 15:9.) Si nu sta ta tenta alkansa un méta na trabadju di Jeová nu ta kontinua ta sforsa pa nu alkansa-l. É kel mésmu kuza ki ta kontise óras ki nu ta npenha pa justisa. I ku paxénxa Jeová ta djuda-nu faze prugrésu pa nu midjora sima ténpu ta ba ta pasa. — Sal. 84:5, 7.
14. Kuzê ki é ‘koleti di justisa’ i pamodi ki nu meste-l?
14 Ku amor, Jeová ta lenbra-nu ma faze kel ki é dretu é ka pizadu. (1 João 5:3) Má, el ta proteje-nu i nu meste kel proteson li tudu dia. Lenbra di kel armadura spritual ki apóstlu Polu pâpia di el. (Efé. 6:14-18) Ki párti ki ta protejeba korason di un trópa? Éra ‘koleti di justisa’, ki ta reprizenta kes lei justu di Jeová. Sima koleti ta proteje korason, kes lei justu di Jeová pode proteje bu korason ô kel algen ki bo é di pa déntu. Pur isu, é inportanti ki koleti di justisa faze párti di bu armadura! — Pro. 4:23.
15. Modi ki bu pode bisti koleti di justisa?
15 Modi ki bu pode bisti koleti di justisa? Bu ta faze kel-li si bu pensa na kuzê ki Deus krê pa bu faze óras ki bu ta toma disizons na bu dia-dia. Óras ki bu ta disidi kuzê ki bu ta pâpia di el, ki múzika ki bu ta obi, kuzê ki bu ta odja pa divirti ô ki livrus ki bu ta lé, primeru pergunta bu kabésa: ‘Kuzê ki N sta ta kria na nha korason? Jeová ta fika kontenti? Ô el ta apoia kuzas ki Jeová ta fla ma é injustu sima, konportamentu seksual mariadu, violénsia, ganánsia i el ta pô-m ta pensa sô na nha kabésa?’ (Fil. 4:8) Si disizons ki bu ta toma sta di akordu ku vontadi di Jeová, bu ta dexa kes lei justu proteje bu korason.
Bu justisa pode bira ‘sima óndias di mar.’ (Odja parágrafus 16 i 17.)
16-17. Modi ki Isaías 48:18 ta da-nu sertéza ma nu pode sigi leis di Jeová pa tudu ténpu?
16 Dja bu kustuma fika preokupadu si bu ta konsigi kontinua ta sigi kes lei justu di Jeová dia ta sai dia ta entra, anu ta sai anu ta entra? Odja un ilustrason ki Jeová ta uza, ki sta na Isaías 48:18. (Lé.) Jeová promete ma nos justisa pode ser ‘sima óndias di mar.’ Imajina ma bu sta na bera-mar ta odja óndia ta ben i ta bai sen para, un tras di kel otu. Na un anbienti sima kel-li, bu ta fikaba preokupadu si algun dia kes óndia ta paraba? Nau! Bu sabe ma óndias dja ten monti anu ta kebra na kel bera-mar i di sertéza es ta kontinua ta kebra.
17 Bu justisa pode ser sima óndias di mar! Modi? Óras ki bu tene un disizon pa toma, primeru pensa na kuzê ki Jeová krê pa bu faze. Dipôs faze kel ki el krê. Sikrê un disizon é difísil, bu Pai ki krê-u txeu ta sta sénpri la pa djuda-u kontinua ta vive di akordu ku se leis justu na bu dia-dia. — Isa. 40:29-31.
18. Pamodi ki nu debe ivita julga otus algen ku bazi na nos régras?
18 Tirseru: Dexa Jeová julga. Sima nu ta ba ta sforsa pa sigi kes lei justu di Jeová, nu debe ivita julga otus algen i atxa ma nos é midjór di ki es. Nu ka ten direitu di disidi si otus algen sta ta faze kel ki Jeová krê pa es faze ô nau. Nu debe lenbra ma Jeová é ‘Juís di Téra interu’. (Gén. 18:25) Jeová ka da-nu direitu di julga otus. Jizus fla: ‘Nhos para di julga pa nhos ka ser julgadu’. — Mat. 7:1.b
19. Modi ki Juzé mostra ma el ta kunfiaba na julgamentu di Jeová?
19 Nu ben odja izénplu di Juzé ki éra un ómi justu. El ivita julga otus algen sikrê es maltrataba el. Se irmons maltrata-l, es bende-l pa ser skravu i es konvense ses pai ma Juzé staba mortu. Dipôs di alguns anu, Juzé nkontra ku se família. Má dipôs ki Juzé bira un algen ki tinha txeu autoridadi, el pode julgaba se irmons di manera duru i vingaba di es. Kes irmon di Juzé tinha medu ma el ta fazeba kel-li, nbóra dja es rapendeba di korason di kuzê ki es fazeba. Má Juzé fla-s: ‘Ka nhos xinti medu. N sta na lugar di Deus?’ (Gén. 37:18-20, 27, 28, 31-35; 50:15-21) Ku umildadi Juzé dexa pa Jeová julga.
20-21. Modi ki nu pode ivita atxa ma nos é midjór di ki otus?
20 Sima Juzé, nu debe dexa pa Jeová julga. Pur izénplu, nu ka debe atxa ma nu sabe kuzê ki ta poi nos irmons ku irmans ta faze algun kuza. Nu ka ta konsigi lé korason. É sô ‘Jeová ki ta izamina kal ki é intenson.’ (Pro. 16:2) El ta ama tudu tipu di algen, ka ta nporta di undi ki es ben, ses rasa ô kultura. I Jeová ta fla-nu pa nu ‘abri nos korason más txeu.’ (2 Cor. 6:13) Nu ta sforsa pa nu ama tudu nos irmons ku irmans i nu ka ta julga-s.
21 Kel-li tanbê krê fla ma nu ka ta julga kes ki ka ta faze párti di kongregason. (1 Tim. 2:3, 4) Algun bês dja bu julga un família di bo ki ka ta sirbi Jeová? Talvês bu pensa: “Kel-li nunka ka ta seta verdadi.” Si bu faze kel-li bu sta ta julga, ki é un kuza ki bu ka ten direitu di faze i bu sta ta mostra ma bu ta atxa ma bo é midjór di ki otus algen. Ti inda Jeová sta ta da ‘tudu algen, na tudu lugar,’ oportunidadi di rapende. (Atos 17:30) Lenbra sénpri ma pa Jeová é injustu atxa ma nos é más justu di ki otus algen.
22. Pamodi ki bu sta disididu na ama justisa?
22 Nos amor pa kel ki Jeová ta fla ma é dretu ta pô-nu ta ser filís i ta djuda-nu da bon izénplu pa otus algen. Asi nu ta djuda-s bira ses amizadi ku Deus i ku nos más fórti. Pa nunka nu ka para di xinti ‘fómi i sedi di justisa’. (Mat. 5:6) Ten sertéza ma Jeová ta odja sforsu ki bu ta faze i el ta fika kontenti sima bu ta sforsa pa bu tenta faze kel ki é dretu. Algen na mundu sta ta bira kada bês más injustu! Má lenbra sénpri ma ‘Jeová ta ama kes algen justu.’ — Sal. 146:8.
KÁNTIKU 139 Odja bu kabésa na Paraízu
a Na kel mundu mau li é difísil atxa algen ki sta tenta faze kel ki Jeová ta fla ma é dretu. Má simé, ten milhons di algen ki é justu. Di sertéza abo é un di es. Bu ta tenta vive asi pamodi bu ta ama Jeová i el ta ama justisa. Modi ki nu pode ama justisa más txeu? Na kel studu li, nu sta ben odja kuzê ki é justisa i modi ki nos vida ta midjora óras ki nu ta faze kel ki é dretu. Tanbê, nu ta ben odja alguns kuza ki nu pode faze pa nu ama justisa más txeu.
b Alvês ansions na kongregason ta julga asuntus ki ta nvolve pekadus gravi i disidi si un algen dja rapende ô nau. (1 Cor. 5:11; 6:5; Tia. 5:14, 15) Má es meste ser umildi i rekonhese ma es ka ta konsigi lé korason i ma es sta ta julga pa Jeová. (Konpara ku 2 Crónicas 19:6.) Es ta toma disizons ikilibradu, ku mizerikórdia i justisa sima Jeová ta julga.