Mono Vandaka Kuyindula nde Kulwata mpi Kuyidika Nitu Kitoko Mpenza Vandaka Mbi

DISOLO YA EILEEN BRUMBAUGH

BANDA kileke, mono vandaka kusambila na dibundu ya mosi ya vandaka makambu ngolo (Frères baptistes allemands du vieil ordre) mpi beto vandaka kulwata kaka bilele ya ntama. Dibundu yai fwananaka ti dibundu ya ba Amish mpi ba Mennonites mpi yo yantikaka na Allemagne na 1708. Mukanda mosi (Encyclopédie de la religion) ke tuba nde, dibundu yai kangukaka sambu bantu vandaka kundima nde “bantu yonso fwete wa nsangu ya mbote ya Yezu.” Yo yina bo tindaka bamisionere na bansi mingi.

Na 1719, kimvuka mosi ya fioti yina mfumu na bo Alexander Mack vandaka kutwadisa, kumaka na provense ya Pennsylvanie na insi États-Unis. Banda pana, kimvuka yai me kabwanaka na tu-bimvuka mingi ya fioti-fioti. Konso kimvuka me kumaka kulonga mambu ya kuswaswana. Eglize na beto vandaka fioti, yo vandaka ti bantu kiteso ya 50. Sambu na beto, yo vandaka mfunu mingi kibeni na kutanga Biblia mpi na kulemfuka na mambu yonso ya bamfumu ya eglize na beto vandaka kutuba.

Dibuta na beto vandaka kusambila na dibundu yai banda ntama kibeni. Mono kumaka mpi kusambila kuna mpi mono bakaka mbotika ntangu mono vandaka ti bamvula 13. Ntangu beto vandaka kuyela, bo vandaka kulonga beto nde, yo kele mbi na kusumba to kusadila kamio, traktere, telefone to nkutu radio to baapareyi ya nkaka ya ke sadilaka kura. Bankento ya dibundu na beto vandaka kulwata bilele ya mpamba-mpamba, bo vandaka kuzenga ve nsuki mpi bo vandaka kulwata kitambala konso ntangu. Babakala vandaka kubika mandefu. Beto vandaka kuyindula nde kuvanda ve bantu ya nsi-ntoto yina Yezu tubaka ke tendula nde, beto fwete lwata ve bilele yina bantu ke lwataka na bilumbu yai mpi nde beto fwete tula ve makiyaze (beauté) to kulwata bima-makutu, babrasele mpi bashenete. Kana muntu me lwata yo, beto vandaka kutuba nde yandi kele lulendo mpi nde yandi me sala disumu.

Bo vandaka kulonga beto na kuzitisa mpenza Biblia sambu yo kele Ndinga ya Nzambi. Konso suka na ntwala ya kudia mwa kima, beto vandaka kuvukana na salon sambu na kuwa mutindu Papa ke tanga mwa baverse ya Biblia mpi ke tendudila beto yo. Na nima beto yonso, beto vandaka kufukama ntangu papa vandaka kusamba. Na nima, Mama vandaka kusala Kisambu ya Mfumu (Notre Père). Mono vandaka kuzola mingi lusambu yina beto vandaka kusala na dibuta sambu dibuta na beto yonso vandaka kuvukana sambu na kutula dikebi ya mingi na mambu ya Nzambi.

Beto vandaka kuzinga na ferme mosi pene-pene ya mbanza Delphi (na États-Unis) mpi beto vandaka kusala bilanga. Sambu na kunata bima na beto ya bilanga na mbanza, beto vandaka kutula yo na shario mosi yina bampunda vandaka kubenda. Beto vandaka kuteka bima yango na babala-bala to na banzo ya bantu. Beto vandaka kuyindula nde kusadila Nzambi ke tendula mpi kusala bisalu ya bilanga ngolo. Yo yina beto vandaka kudipesa mingi na yo katula kaka na Lumingu sambu yo vandaka Kisabatu. Ata mpidina bantangu ya nkaka mpi, dibuta na beto vandaka kudipesa mingi kibeni na bisalu ya bilanga. Yo yina yo vandaka kukuma mpasi sambu beto tula dikebi na mambu ya Nzambi.

Makwela mpi Dibuta

Na 1963, ntangu mono vandaka ti bamvula 17, beto kwelanaka ti James. Yandi vandaka mpi mundimi ya dibundu na beto. Bantu ya dibuta na bo vandaka dezia kusambila na dibundu yai banda ntama nkutu banda na ba-nkaka ya bibuti na yandi. Beto zole vandaka mpenza ti nzala ya ngolo ya kusadila Nzambi mpi beto vandaka kuyindula nde dibundu na beto vandaka dibundu mosi kaka ya kieleka.

Na 1975, beto kumaka ti bana sambanu mpi mwana na beto ya nsambwadi mpi ya nsuka butukaka na 1983. Rebecca, mwana na beto ya zole, vandaka nkento yandi mosi mpamba. Beto vandaka kusala ngolo, beto vandaka kusala ve badepanse mingi ya mbongo mpi beto vandaka kuzinga kukonda mindondo. Beto vandaka kusala ngolo sambu na kulonga bana na beto malongi ya Biblia yina bibuti na beto mpi bantu ya nkaka ya Eglize longaka beto.

Mutindu ya kulwata mpi ya kuyidika nitu vandaka mfunu mingi sambu na bantu ya vandaka kusambila na Eglize yai ya “Vieux Frères.” Beto vandaka kuyindula nde sambu ata muntu mosi ve lenda mona mambu ya kele na ntima ya muntu ya nkaka, beto lenda zaba bikalulu ya muntu na mutindu yandi me lwata. Yo yina, kana nkento mosi me yidika nsuki na yandi kitoko mpenza, beto vandaka kutuba nde yandi kele lulendo. To kana yandi me lwata lele mosi ya kele ti dessin ya nene, beto vandaka kutuba mpi nde yandi kele lulendo. Bantangu ya nkaka, mambu yai vandaka kukatula dikebi na beto na mambu ya mfunu sambu beto vandaka kutula Biblia na lweka.

Mambu Yina Mpangi ya Bakala na Mono Longukaka na Boloko

Na nsuka ya bamvula 1960 bo kangaka Jesse, mpangi ya bakala na mono mpi bo tulaka yandi na boloko sambu yandi buyaka kusala kisalu ya kisoda. Yandi vandaka kusambila mpi na dibundu ya ba “ Vieux Frères.” Ntangu yandi vandaka na boloko, yandi kutanaka ti Bambangi ya Yehowa yina ke kwikilaka mpi nde kunwana bitumba ke wakanaka ve ti mambu yina Biblia ke tubaka. (Yezaya 2:4; Matayo 26:52) Jesse vandaka kutubila mingi mambu ya Biblia ti Bambangi yina ya Yehowa mpi yandi vandaka kusepela mingi ti bikalulu na bo ya mbote. Na nima ya kulonguka Biblia mingi ti bo, yandi bakaka mbotika mpi yandi kumaka Mbangi ya Yehowa. Beto sepelaka ve ti lukanu yina yandi bakaka.

Jesse bandaka kusonga bakala na mono mambu yina yandi vandaka kulonguka. Yandi salaka mpi yonso sambu bakala na mono James kuzwa mbala na mbala zulunalu Nzozulu ya Nkengi mpi Telama! James kumaka kuzola diaka mambu ya Biblia mingi sambu yandi vandaka kutanga bazulunalu yina. James vandaka ntangu yonso ti nzala ya kusadila Nzambi, kansi mbala mingi yandi vandaka kumona bonso nde Nzambi kele ntama ti yandi. Yo yina, yandi vandaka kusepela mingi ti konso kima yina lendaka kusadisa yandi na kukwenda pene-pene na Nzambi.

Bambuta ya dibundu na beto vandaka kusonga beto na kutanga mikanda ya mabundu ya nkaka, mu mbandu ya dibundu ya ba Amish, ya ba Mennonites mpi ya bimvuka ya nkaka ya ba “Vieux Frères” ata beto vandaka kutuba nde mabundu yai vandaka ya nsi-ntoto. Kansi papa vandaka kuzola ve Bambangi ya Yehowa. Yandi vandaka kusonga beto na kutanga ve ata fioti Nzozulu ya Nkengi mpi Telama! Yo yina mono kudiyangisaka mingi ntangu mono monaka bakala na mono ke tanga yo. Mono vandaka kubanga nde yandi ta kuma kundima malongi ya luvunu.

Banda ntama, bakala na mono James vandaka kundima ve malongi ya nkaka ya dibundu na beto sambu yandi vandaka kumona nde, yo ke wakanaka ve ti malongi ya Biblia mingi-mingi dilongi yina vandaka kutuba nde, yo kele disumu na kusala konso kisalu yina na Lumingu. Mu mbandu bo vandaka kulonga beto nde, yo kele mbi ve na kunwisa bambisi masa na Lumingu kansi nde, yo kele mbi na kutimuna to kusakula matiti ya mbi. Bambuta ya dibundu na beto vandaka kukuka ve na kupesa yandi verse ya Biblia yina vandaka kundimisa dilongi yina. Malembe-malembe, mono mpi mono kumaka kundima ve malongi yina.

Banda ntama, beto vandaka kundima nde dibundu na beto vandaka yina Nzambi ke ndimaka mpi beto zabaka bampasi yina beto ta kutana ti yo kana beto yambula dibundu na beto. Yo yina yo vandaka mpasi nde beto baka lukanu ya kuyambula dibundu na beto. Ata mpidina, kansansa na beto vandaka kupesa beto ve nzila ya kubikala na dibundu yina vandaka kulonga ve malongi yonso ya kieleka ya Biblia. Yo yina na 1983, beto sonikilaka dibundu mukanda mpi beto tendulaka bikuma yina pusaka beto na kukatuka na dibundu yina. Beto lombaka mpi nde bo tanga yo na meso ya bantu yonso ya dibundu. Beto vandaka diaka ve bantu ya dibundu yina.

Beto Yantikaka Kusosa Dibundu ya Kieleka

Na ntangu yina, beto yantikaka kusosa dibundu ya kieleka. Beto vandaka kusosa dibundu yina bantu na yo ke sadilaka mambu yina bo ke longaka bantu ya nkaka. Beto vandaka kuzola ve ata fioti mabundu yonso yina ke pesaka maboko na bitumba. Beto vandaka kaka kusepela ti mabundu yina vandaka kulwata mpi kuzinga kukonda mindondo, sambu beto vandaka kuyindula nde dibundu yina ke salaka mambu yai kele ve dibundu ya nsi-ntoto. Banda na 1983 tii na 1985, beto salaka bavwayaze mingi na États-Unis mpi beto vandaka kutadila dibundu mosi-mosi. Beto tadilaka dibundu ya ba Mennonites, ya ba Quakers mpi mabundu ya nkaka.

Kaka na ntangu yina, Bambangi ya Yehowa vandaka kukwisa kutala beto na ferme na beto na mbanza Camden, na Indiana. Beto vandaka kuyamba bo kansi beto vandaka kulomba bo na kusadila kaka Biblia mosi (Bible du roi Jacques). Mono vandaka kusepela ti bo sambu bo vandaka kuzola mpi ve kupesa maboko na bitumba. Kansi mono vandaka kuyindula mpi nde bo vandaka mpenza bantu ya nsi-ntoto mpi nde dibundu na bo vandaka ve ya kieleka, sambu bo vandaka ve kulwata mutindu mosi ti beto. Mono tubaka nde bo kele lulendo sambu bo ke lwata ve bilele bonso beto. Mono vandaka kuyindula nde, kana bantu ke lwata bilele ya mpa ya ke basika mpi kana bo kele ti bima yina ke basika bilumbu yai, pana bo kele lulendo.

Bakala na mono James yantikaka kukwenda na balukutakanu ya Bambangi ya Yehowa mpi yandi vandaka kunata bana na beto ya nkaka ya babakala kuna. Yo vandaka kuyangisa mono. Bakala na mono vandaka kulomba mono na kukwenda mpi, kansi mono vandaka kubuya. Kilumbu mosi yandi songaka mono nde: “Ata nge ke ndimaka ve mambu yonso ya Bambangi ya Yehowa ke longaka, nge lenda kwenda kaka sambu nge mona nge mosi mutindu bo ke sadilanaka mambu.” Mutindu bo vandaka kusadilana mambu vandaka kuyitukisa yandi mingi.

Nsuka-nsuka mono ndimaka kukwenda kansi mono vandaka kusala keba mpenza. Mono lwataka robe mosi mpi shapo mosi ya kukonda mindondo. Bana na beto ya nkaka ya babakala vandaka makulu-ngulu mpi bo lwataka mpi bilele ya kukonda mindondo. Ata mpidina, ntangu beto kotaka na Nzo ya Kimfumu, Bambangi ya Yehowa kwisaka kuyamba beto mpi bo sadilaka beto mambu na zola mpenza. Mono kuditubilaka nde, ‘beto me lwata ve mpila mosi ti bo kansi bo ke sepela kaka ti beto.’

Mono yitukaka mingi sambu bo yambaka beto na zola. Ata mpidina lukanu na mono vandaka kaka ya kutala bo ntete. Mono telemaka ve ntangu bo vandaka kuyimba mpi mono yimbaka ve bankunga na bo. Na nima ya lukutakanu yina, mono yulaka bo bangiufula mingi. Mono yulaka bo bangiufula sambu na mambu yina mono vandaka kuyindula nde bo vandaka kusala kifu to sambu bo tendudila mono baverse ya nkaka. Konso mpangi ya mono vandaka kuyula vandaka kutelama mpi kubaka ntangu ya kusolula ti mono, ata mono vandaka kusala yo mpenza ve ti luzitu. Mono yulaka ngiufula mosi na Bambangi ya Yehowa mingi mpi mono yitukaka sambu bo yonso pesaka mono mvutu ya mutindu mosi. Bantangu ya nkaka, bo vandaka kusonikila mono bamvutu na papie. Yo sadisaka mono mingi sambu ntangu mono kumaka na nzo, mono longukaka yo diaka mono mosi.

Na 1985, dibuta na beto kwendaka na lukutakanu ya distrike ya Bambangi ya Yehowa yina salamaka na mbanza Memphis na provense ya Tennessee. Beto kwendaka kaka sambu na kutala mutindu yo ke salamaka. James vandaka kaka ti mandefu na yandi ya nda mpi beto lwataka kaka bilele na beto ya kukonda mindondo yina beto vandaka kulwata na dibundu na beto. Na ntangu ya kupema, bantu mingi vandaka kusolula ti beto. Beto sepelaka mingi sambu na zola yina bo monisilaka beto mpi dikebi yina bo tudilaka beto mpi sambu bo ndimaka beto kaka mpila beto vandaka. Beto yitukaka mpi sambu na bumosi ya Bambangi ya Yehowa sambu, ata nge me kwenda na konso kisika yina sambu na kulanda lukutakanu, bo ke longaka mambu ya mutindu mosi.

James ndimaka kulonguka Biblia ti Bambangi ya Yehowa sambu bo vandaka kutudila yandi mpenza dikebi. Yandi vandaka kutadila mbote-mbote konso kima yina yandi vandaka kulonguka sambu na kuzikisa kana yo kele ya kieleka. (Bisalu 17:11; 1 Batesalonika 5:21) Malembe-malembe, James bakisaka nde yandi zwaka dibundu ya kieleka. Kansi mono, mono vandaka ntete ti mwa badute. Mono vandaka ti mpusa ya kusala mambu ya mbote. Kansi mono vandaka kuzola ve “kusala mambu bonso bantu ya bilumbu yai” mpi kumonana bonso “muntu ya nsi-ntoto.” Ntangu mono ndimaka kulonguka Biblia, mono vandaka ti Babiblia zole: Bible du roi Jacques mpi Biblia—Mbalula ya Nsi-Ntoto ya Mpa. Mono vandaka kutanga konso verse na Babiblia yina zole sambu na kusosa kuzaba kana mambu ya bo vandaka kulonga mono vandaka ya masonga.

Mambu Yina Pusaka Mono na Kundima

Ntangu beto vandaka kulonguka Biblia ti Bambangi ya Yehowa, beto longukaka nde Tata na beto ya zulu kele Nzambi mosi mpamba, kansi ve Nzambi mosi na bapersona tatu. Beto longukaka mpi nde moyo kele ve kima mosi ya ke vandaka na nitu ya muntu. Kansi nde muntu ya mvimba kele moyo mpi nde moyo ke fwaka. (Kuyantika 2:7; Kulonga 6:4; Ezekiele 18:4; 1 Bakorinto 8:5, 6) Diaka, beto longukaka nde bilungi kele ve kisika yina bantu ke niokwamaka na tiya kansi nde yo kele maziamu, disongidila kisika yina bo ke tulaka bantu yonso ya ke fwaka. (Yobi 14:13; Nkunga 16:10; Longi 9:5, 10; Bisalu 2:31) Beto ndimaka kibeni nde beto me zwa dibundu ya kieleka ntangu beto longukaka mambu yina Biblia ke tubaka sambu na bilungi sambu na dibundu ya ba “Vieux Frères” yina beto vandaka ntete, bantu yonso ve vandaka kubakisa yo mpila mosi.

Kansi mono vandaka kudiyula kaka kana dibundu Bambangi ya Yehowa kele dibundu ya kieleka, sambu mono vandaka kutadila bo bonso bantu ya nsi-ntoto sambu mono vandaka kuyindula nde bo vandaka ve ti luzingu ya “kukonda mindondo” yina vandaka mfunu mingi sambu na mono. Ata mpidina, mono bakisaka mpi nde bo vandaka kulanda nsiku yina Yezu pesaka ya kulonga nsangu ya mbote ya Kimfumu na bantu yonso. Mono vandaka kuzaba kibeni ve nki mono fwete sala!—Matayo 24:14; 28:19, 20.

Na ntangu yina ya mono vandaka kuzaba ve mambu mbote, zola yina Bambangi ya Yehowa vandaka kumonisila beto sadisaka mono na kulanda kuzikisa kana bo kele mpenza banani. Dibundu ya mvimba vandaka kutudila dibuta na beto dikebi. Bampangi mingi ya dibundu vandaka kukwisa kutala beto, bantangu ya nkaka nkutu bo vandaka kutuba nde, bo me kwisa kaka sambu na kusumba miliki mpi maki ya beto vandaka kuteka. Beto yantikaka kubakisa nde bo kele bantu ya mbote. Mbangi mosi ya Yehowa vandaka kulonga beto Biblia. Ata mpidina, yo vandaka ve kukanga Bambangi ya nkaka nzila ya kukwisa kutala beto. Nkutu, kana bampangi ya dibundu ke luta pembeni ya nzo na beto, bo vandaka kaka kukwisa kutala beto. Beto vandaka mpenza na mfunu ya baviziti yai sambu na kuzaba mbote Bampangi ya Yehowa, mpi beto kumaka kusepela ti mutindu bo vandaka kuzola beto mpi kutudila beto dikebi.

Kele kaka ve Bambangi ya Yehowa yina vandaka kuzinga pembeni ti beto bantu vandaka kutudila beto dikebi. Mono vandaka kudiyangisa kaka sambu na mambu ya kulwata mpi ya kuyidika nitu. Kaka na ntangu yina, Mbangi ya Yehowa mosi ya dibundu ya nkaka kwisaka kutala mono. Zina na yandi Kay Briggs. Yandi vandaka kulwata bonso mono mpi yandi vandaka kutula ve makiyaze. Mono kudiwaka mbote ti yandi mpi beto solulaka kukonda mpasi. Kilumbu mosi Lewis Flora, yina vandaka mpi kusambila ntete na dibundu ya mutindu mosi ti ya mono, kwisaka mpi kutala mono. Ntangu yandi talaka mono na elungi, yandi bakisaka nde mono vandaka kudiyangisa mingi. Yo yina yandi sonikilaka mono mukanda mosi yina vandaka ti balutiti 10 mpi yandi tindilaka mono yo sambu na kubwisa mono ntima. Ntima-mbote na yandi pusaka mono na kudila. Yo yina mono tangaka mukanda na yandi mbala mingi.

Mono lombaka mpi O’Dell, nkengi ya nziunga mosi, na kutendudila mono baverse ya Yezaya 3:18-23 mpi 1 Piere 3:3, 4. Mono yulaka yandi nde: “Keti baverse yai ke tuba ve nde sambu na kusepedisa Nzambi beto fwete lwata bilele ya kukonda mindondo mpi kutula ve bima ya ke kumisaka muntu kitoko? Yandi songaka mono nde: “Keti yo kele mpenza mbi na kulwata shapo? Keti yo kele mpenza mbi na kutunga nsuki? Na dibundu ya ba “Vieux Frères” yina beto vandaka ntete, bankento vandaka kutungisa nsuki bonso bana-bankento ya fioti mpi bo vandaka kulwata shapo. Mono monaka nde beto vandaka kusadila ve mambu ya beto vandaka kulonga. Kansi mono sepelaka mingi ti ntima-nda mpi ntima-mbote ya Nkengi ya Nziunga yina.

Malembe-malembe, mono kumaka kundima malongi yina bo vandaka kulonga mono. Kansi diambu mosi vandaka kuyangisa mono kaka mingi: Mono vandaka kusepela ve ti bankento yina vandaka kuzenga nsuki. Bankuluntu ya dibundu solulaka ti mono mpi bo songaka mono nde bankento ya nkaka nsuki na bo ke kumaka ve nda mingi, kansi bankento ya nkaka nsuki na bo ke kumaka nda mingi. Keti yo ke tendula nde, bankento yina kele ti nsuki ya nda kele mbote kuluta bayina kele ti nsuki ya nkufi? Bo sadisaka mono na kubakisa nde kansansa ya bantu ya nkaka lenda pesa bo nzila ya kulwata mpi kuyidika nitu kitoko mpenza, mpi bo pesaka mono mikanda yina vandaka kutendula yo sambu mono kwenda kutanga yo na nzo.

Beto Me Kuma Kusadila Mambu ya Beto Vandaka Kulonguka

Beto vandaka kusosa bansadi ya kieleka Nzambi yina ke sadilaka mambu ya bo ke longaka mpi beto zwaka bo. Yezu tubaka nde: “Na diambu yai, bantu yonso ta zaba nde beno kele balongoki na mono—kana beno ke zolana beno na beno.” (Yoane 13:35) Beto ndimaka kibeni nde, Bambangi ya Yehowa kele bantu yina ke monisaka kibeni zola ya kieleka. Kansi sambu na bana na beto zole ya ntete, Nathan ti Rebecca, yo vandilaka bo mpasi sambu bo bakaka mbotika mpi bo kumaka dezia bandimi ya dibundu na beto ya ntama. Kansi nsuka-nsuka, bo ndimaka malongi ya Biblia yina beto vandaka kulonga bo mpi sambu Bambangi ya Yehowa ya nkaka vandaka kumonisila bo zola.

Mu mbandu, banda ntama Rebecca vandaka kuzola kukuma nduku ya ngolo ya Nzambi. Yandi kumaka kusamba Nzambi kukonda mpasi banda na ntangu yina yandi longukaka nde Nzambi ke yidikaka ve na ntwala mambu yina muntu ta sala to mpi mutindu luzingu na yandi ta vanda na bilumbu ke kwisa. Kinduku na yandi ti Nzambi kumaka ngolo ntangu yandi bakisaka nde Nzambi kele ve muntu mosi na bapersona tatu (Butatu Busantu), kansi nde yandi kele Nzambi mosi kaka yina yandi lenda landa mpi mbandu na yandi ya mbote. (Baefezo 5:1) Yandi kumaka na kiese sambu yandi zabaka nde, yo kele ve mfunu nde yandi sadila bangogo ya ntama ya kele na Bible du roi Jacques sambu na kusamba Nzambi. Yandi kudiwaka mpenza pene-pene ya Muntu Yina Salaka yandi ntangu yandi longukaka mambu yina yandi ke lombaka beto na yina me tala kisambu mpi mambu yai ya yandi ta sala sambu na bantu na bilumbu ke kwisa: Kupesa bo luzingu ya mvula na mvula na paladisu awa na ntoto.—Nkunga 37:29; Kusonga 21:3, 4.

Beto Yonso Ke Sadilaka Yehowa Bubu Yai

Mono ti bakala na mono James mpi bana na beto tanu ya bambuta (Nathan, Rebecca, George, Daniel, mpi John), beto bakaka mbotika mpi beto kumaka Bambangi ya Yehowa na 1987. Bana na beto ya nkaka ya babakala bakaka mpi mbotika: Harley bakaka mbotika na 1989 mpi Simon na 1994. Dibuta na beto ya mvimba ke landaka kusala kisalu yina Yezu Kristu pesaka balongoki na yandi, disongidila kulonga nsangu ya mbote ya Kimfumu ya Nzambi.

Bana na beto tanu ya bambuta: Nathan, George, Daniel, John ti Harley mpi mwana na beto ya nkento Rebecca me salaka dezia na Betele ya Bambangi ya Yehowa ya États-Unis. Mwana na beto George kele na Betele tii bubu, yandi me sala bamvula 14 kuna mpi Simon yina manisaka nzo-nkanda na 2001 me katuka kukota na Betele. Bana na beto yonso ya babakala kele ti mikumba na dibundu. Bankaka kele bankuluntu mpi bankaka diaka kele bansadi ya kisalu na mabundu ya Bambangi ya Yehowa. Bakala na mono kele nkuluntu na dibundu ya Thayer na provense ya Missouri. Kansi mono, mono ke kudipesaka kaka mingi na kisalu ya kulonga nsangu ya mbote.

Bubu yai, beto me kumaka ti bantekolo tatu: Jessica, Latisha mpi Caleb. Beto ke vandaka na kiese ya kumona mutindu bibuti na bo ke longaka bo na kuzola Yehowa ntangu bo kele ntete bana. Dibuta na beto ya mvimba ke vandaka na kiese sambu Yehowa me bendaka beto na yandi mpi yandi me sadisaka beto na kuzaba bansadi na yandi yina ke monisilaka bantu zola.

Beto ke wilaka bantu yonso yina ke zolaka mpenza kusepedisa Nzambi mawa kansi yina kansansa na bo ke pusaka bo na kuzinga mutindu bantu yina kele pene-pene ti bo ke zingaka to na kusala mambu na kulanda kisika bo ke zingaka na kisika ya kusala mambu yina kele na Biblia. Beto ke tulaka ntima nde kilumbu kele, bo ta zwa kiese yina beto ke vandaka ti yo bubu yai ntangu beto ke kwendaka nzo na nzo. Beto ke kwendaka ve nzo na nzo sambu na kuteka bima ya ferme na beto, kansi sambu na kulonga bantu nsangu ya mbote ya Kimfumu ya Nzambi mpi mambu ya kitoko yina yo ta sala. Mono ke dilaka mpi mono ke pesaka Yehowa mersi mingi ntangu mono ke yindulaka zola mpi ntima-nda yina bantu ya ke nataka zina na yandi monisilaka beto!

[Bifwanisu]

Ntangu mono vandaka ti bamvula kiteso nsambwadi mpi ntangu mono kumaka mbuta

[Kifwanisu]

James, George, Harley, mpi Simon, bo me lwata bilele ya kukonda mindondo

[Kifwanisu]

Mono ke nata bima ya ferme na zandu. Bo tulaka mpi kifwanisu yai na zulunalu mosi ya mbanza na beto

[Bangogo ya kemonisa kisina ya foto]

Journal and Courier, Lafayette, Indiana

[Kifwanisu]

Dibuta na beto bubu yai