Lukwikilu ya Kyeleka Keti Yo Kele Dyaka Bubu Yai?

“Lukwikilu kele kutula ntima ya kyeleka mpi ya ngolo na mawa ya Nzambi, kuvanda mpenza na kundima na mpila nde, muntu yina kele ti lukwikilu lenda ndima lufwa sambu na yo ata mbala funda mosi.”​—MARTIN LUTHER, 1522.

“Na kutuba ya mbote, beto mekumaka kimvuka ya bantu yina kesalaka kaka mambu ya kinsuni kisika bantu kezitisaka dyaka ve ata fyoti lukwikilu ti bikalulu ya Bukristu.”​—LUDOVIC KENNEDY, 1999.

BANGINDU ya metala lukwikilu meswaswana kibeni. Na ntangu ya ntama, bantu yonso vandaka kukwikila na Nzambi. Kansi bubu, na inza yai ya bantu mefuluka na badute mpi ya mpasi, lukwikilu ya kyeleka na Nzambi mpi na Biblia ke na kuvila nswalu kibeni.

Lukwikilu ya Kyeleka

Sambu na bantu mingi, “lukwikilu” ketendulaka kaka kuzaba malongi ya dibundu mosi to kusambila na dibundu mosi. Kansi, mutindu Biblia ketubila yo, “lukwikilu” ketendula ntetentete kutula ntima yonso, kukonda kutula badute na Nzambi mpi na balukanu na yandi. Yo kele kikalulu ya kuzabila longoki ya Yezu Kristu.

Kilumbu mosi, Yezu Kristu kutubilaka mfunu ya kusamba mpi “kukonda kulemba” na kusamba. Mambu yina yandi tubaka kubasisaka ngyufula mosi ya kusosa kuzaba kana lukwikilu ya kyeleka tavanda na bilumbu na beto. Yandi yulaka nde: “Ntangu Mwana-muntu ta kwisa awa na nsi-ntoto, keti yandi ta kwisa kukuta bantu ti lukwikilu?” Sambu na nki yandi yulaka mutindu yai?​—Luka 18:1, 8.

Lukwikilu Mevila

Mambu mingi lenda nata bantu na kuvidisa lukwikilu yina bo lenda vanda na yo. Na kati ya mambu yango beto lenda tanga bampasi ya luzingu ya konso kilumbu. Mu mbandu, Profesere Michael Goulder vandaka nganga-Nzambi ya dibundu mosi na Manchester, na Angleterre, na ntangu bantu mingi ya ekipi ya balo ya Manchester kufwaka na kisumbula ya avio yina kusalamaka na Munich, na Allemagne, na mvu 1958. Na programe mosi ya televizio ya BBC, mupanzi-nsangu Joan Bakewell kutendulaka nde Goulder “kumonaka ve nki yandi lenda sala sambu na kusadisa bantu yina kuvandaka na mpasi mingi na ntima.” Yo salaka nde yandi “vidisa lukwikilu na yandi na Nzambi yina keyidikaka mambu yina fwete bwila bantu.” Goulder kutendulaka dibanza yina yandi vandaka na yo mutindu yai: “Biblia kele ve . . . ndinga ya Nzambi ya kukonda bifu,” kansi “yo kele ndinga ya bantu ya kufuluka na bifu, mbala yankaka yo kele ti mwa bangindu ya Nzambi na bisika yankaka.”

Bantangu yankaka lukwikilu kemanaka. Yo yai kukuminaka nsoniki mpi mupanzi-nsangu Ludovic Kennedy. Yandi ketuba nde banda bumwana “badute [sambu na yina metala Nzambi] vandaka kukwisila [yandi] mingi mpi kukonda kukwikila na [yandi] kukumaka ngolo.” Ziku, ata muntu mosi ve lendaka kupesa yandi bamvutu ya mbote na bangyufula na yandi. Lufwa ya tata na yandi na nzadi kulembisaka dyaka ngolo lukwikilu na yandi yina vandaka dezia ya kulemba. Na Mvita ya Zole ya Inza ya Mvimba, tata na yandi yina kubalulaka ntima vandaka kusala nzyetelo na maswa yina bamaswa ya mvita ya Allemagne kunwanisaka mpi kufwaka. Nzambi kuwaka ve bisambu yina bantu kusalaka nde: “Tanina beto na bigonsa ya nzadi mpi na mambu ya mbi ya bambeni.”​—All in the Mind​—A Farewell to God.

Mambu ya mutindu yai kesalamaka mingi. Ntumwa Polo ketuba nde: “[Lukwikilu kele sambu na, NW] bantu yonso ve.” (2 Tesalonika 3:2) Inki nge keyindula? Keti lukwikilu ya kyeleka na Nzambi mpi na Ndinga na yandi lenda monana na kati ya inza yai ya kufuluka na badute? Tala mambu yina disolo ya kelanda ketuba na dyambu yai.