Landa Kutambula na Lukwikilu

1. Sambu na nki ntumwa Polo vandaka na kiese ntangu yandi yindulaka mutindu yandi nataka luzingu na yandi?

NTUMWA Polo zabaka nde bo ta fwa yandi ntama ve. Kansi yandi vandaka na kiese mingi ntangu yandi yindulaka mutindu yandi nataka luzingu na yandi. Yandi tubaka nde: “Mono me manisa kubaka ntinu, mono me tanina lukwikilu.” (2 Tim. 4:6-8) Polo bakaka lukanu ya mbote mutindu yandi pesaka luzingu na yandi na Yehowa mpi yandi vandaka kundima nde Yehowa vandaka kusepela ti yandi. Beto ke zolaka mpi kubaka balukanu ya mbote sambu Nzambi kundima beto. Inki mutindu beto lenda sala yo?

2. Kutambula na lukwikilu ke tendula nki?

² Polo tubaka sambu na yandi mosi mpi sambu na Bakristu ya nkaka nde: “Beto ke tambulaka na lukwikilu, kansi ve na mambu yina ke monanaka.” (2 Bak. 5:7) Inki Polo zolaka kutuba? Bantangu ya nkaka na Biblia, ngogo ‘kutambula’ ke tendulaka mutindu muntu ke nata luzingu na yandi. Ntangu muntu ke tambula kaka na kulanda mambu yina ke monanaka, yandi ke bakaka balukanu na kutadila kaka mambu yina yandi ke mona, yina yandi ke wa mpi mutindu yandi ke kudiwa. Kansi, muntu yina ke tambulaka na lukwikilu ke tulaka ntima na Yehowa Nzambi ntangu yandi ke bakaka balukanu. Yandi ke monisaka na mambu yina yandi ke salaka nde yandi ke ndimaka kibeni nde kana yandi ke landa bandongisila ya Ndinga ya Nzambi, Yehowa ta sakumuna yandi mpi yandi ta baka mambote mingi.​—Nk. 119:66; Baeb. 11:6.

3. Inki mambote beto ta baka kana beto ke landa kutambula na lukwikilu? (2 Bakorinto 4:18)

³ Ya kieleka, beto yonso ke bakaka balukanu ya nkaka na kulanda mambu yina beto ke monaka, ke waka mpi mutindu beto ke kudiwaka. Kansi, beto lenda kutana ti bampasi kana beto ke tadila kaka mambu yina beto ke mona mpi ke wa ntangu yo ke lomba nde beto baka balukanu ya mfunu. Sambu na nki? Sambu bantangu ya nkaka mambu yina beto ke monaka mpi ke waka lenda kusa beto. Ata ntangu yo me kusa beto ve, kana beto ke tambula kaka na kulanda mambu yina ke monanaka, nsuka-nsuka beto lenda sala kima yina lenda sepedisa ve Yehowa. (Lon. 11:9; Mat. 24:37-39) Kansi kana beto ke tambula na lukwikilu, ntembe kele ve nde beto ta baka balukanu yina “Mfumu ke ndimaka.” (Baef. 5:10) Kana beto ke landa bandongisila ya Nzambi, beto ta vanda na ngemba mpi na kiese ya kieleka. (Nk. 16:8, 9; Yez. 48:17, 18) Diaka, kana beto ke landa kutambula na lukwikilu, beto ta zinga mvula na mvula.​—Tanga 2 Bakorinto 4:18.

4. Inki mutindu nge lenda zaba kana nge ke tambulaka na lukwikilu to na kulanda mambu yina ke monanaka?

⁴ Inki mutindu beto lenda zaba kana beto ke tambulaka na lukwikilu to na kulanda mambu yina ke monanaka? Beto fwete kudiyula bangiufula yai: Inki ke pusaka mono na kubaka balukanu? Keti yo kele kaka mambu yina mono ke monaka? To keti mono ke tudilaka Yehowa ntima mpi ke landaka bandongisila na yandi? Beto tadila mutindu beto lenda landa kutambula na lukwikilu na mambu yai tatu ya mfunu: Ntangu beto ke pona kisalu, ntangu beto ke pona nkwelani mpi ntangu dibundu ya Yehowa ke pesa beto lutwadisu. Na konso diambu, beto ta tubila mambu yina beto fwete tadila sambu na kubaka balukanu ya mbote.

NTANGU BETO KE PONA KISALU

5. Inki beto fwete tadila ntangu beto ke pona kisalu?

⁵ Beto yonso ke zolaka kulungisa bampusa na beto mpi ya mabuta na beto. (Lon. 7:12; 1 Tim. 5:8) Bisalu ya nkaka ke futaka mbote. Yo lenda sadisa muntu yina ke sala yo na kuzwa mbongo ya me fwana sambu na kusansa dibuta na yandi mpi nkutu kubumba mwa mbongo sambu na bilumbu ke kwisa. Kansi bisalu ya nkaka ke futaka ve mbote mpi yo lenda sadisa muntu yina ke sala yo na kuzwa kaka mbongo yina ta sadisa yandi na kulungisa bampusa ya mfunu ya dibuta na yandi. Yo yina na ntwala ya kundima kisalu mosi, beto fwete zaba ntete mbongo ikwa bo ta futaka beto. Kansi kana beto ke yindula kaka mbongo yina beto ta bakaka, yo ta monisa nde beto ke tambula na kulanda mambu yina ke monanaka.

6. Inki mutindu beto lenda monisa nde beto ke tambulaka na lukwikilu ntangu beto ke pona kisalu? (Baebreo 13:5)

⁶ Kana beto ke tambula na lukwikilu, beto ta tadila mpi kana kisalu yango ta sadisa beto na kulanda kuvanda ti kinduku ya mbote ti Yehowa. Beto lenda kudiyula nde: ‘Keti kisalu yango ta pusa mono na kusala mambu yina Yehowa ke mengaka?’ (Bing. 6:16-19) ‘Keti yo ta sala nde mono zanga balukutakanu, mono longa diaka ve mingi nsangu ya mbote, mono vanda diaka ve ti ntangu mingi ya kulonguka Biblia mpi mbala ya nkaka mono vanda ve kisika mosi ti dibuta na mono bantangu ya nda to mono lutisa ve ntangu mingi ti dibuta na mono?’ (Bafil. 1:10) Kana mpidina, yo ta vanda mbote na kundima ve kisalu ya mutindu yina, ata yo lenda vanda mpasi na kuzwa kisalu ya nkaka. Sambu beto ke tambulaka na lukwikilu, beto ke bakaka balukanu yina ke monisaka nde beto ke ndimaka kibeni nde Yehowa ta lungisa bampusa na beto.​—Mat. 6:33; tanga Baebreo 13:5.

7-8. Inki mutindu mpangi mosi na Amérique du Sud monisaka nde yandi ke tambulaka na lukwikilu? (Tala mpi kifwanisu.)

⁷ Beto tala mutindu mpangi Javier,a na Amérique du Sud, bakisaka mfunu ya kutambula na lukwikilu. Yandi ke tuba nde: “Mono sonikisaka zina sambu bo matisa mono grade na kisalu ya mbote mpenza yina bo zolaka kufuta mono mbongo mbala zole kuluta kisalu yina mono vandaka kusala ntete mpi kisalu yango zolaka kupesa mono kiese mingi.” Kansi mpangi Javier vandaka ti nzala ya ngolo ya kukuma mupasudi-nzila. Yandi ke tuba diaka nde: “Bo bingaka mono sambu na kusolula ti mfumu yina vandaka kutwadisa kompani yango na insi na beto, sambu na kutala kana bo lendaka kubaka mono na kisalu yina. Na ntwala ya kusolula ti yandi, mono sambaka Yehowa sambu yandi sadisa mono mpi mono vandaka kundima kibeni nde mambu yina Yehowa ke lombaka mono na kusala, ke vandaka sambu na mambote na mono. Mono vandaka kuzola kumata grade na kisalu yango, kansi mono vandaka ti lukanu ya kundima ve kisalu yango kana yo ta kangaka mono nzila ya kulungisa balukanu na mono ya kimpeve.”

⁸ Mpangi Javier ke tuba diaka nde: “Ntangu beto vandaka kusolula ti mfumu yango, yandi songaka mono nde yo ta lombaka nde mbala na mbala mono landa kusala ata na nima ya ntangu yina kisalu ke manaka. Mono songaka yandi na luzitu yonso nde mono lenda sala yo ve sambu mono kele ti mambu ya nkaka ya kusala na dibundu na beto.” Ya kieleka, mpangi Javier buyaka kisalu yina. Bamposo zole na nima, yandi kumaka mupasudi-nzila. Mpi na nima, yandi zwaka kisalu ya nkaka ya bantangu fioti kaka na mvula yina. Yandi ke tuba nde: “Yehowa waka bisambu na mono mpi yandi sadisaka mono na kuzwa kisalu yina pesaka mono nzila ya kuvanda mupasudi-nzila. Mono kele mpenza na kiese ya kuvanda ti kisalu yina ke bikilaka mono ntangu mingi ya kusadila Yehowa mpi bampangi.”

9. Mbandu ya mpangi Trésor ke longa nge nki?

⁹ Inki beto fwete sala kana beto ke mona nde kisalu yina beto ke sala ke kanga beto nzila ya kutambula na lukwikilu? Beto tadila mbandu ya mpangi Trésor na République du Congo. Yandi ke tuba nde: “Kisalu na mono ya mpa vandaka kisalu yina mono vandaka kusosa banda ntama. Bo vandaka kufuta mono mbongo mbala tatu kuluta kisalu yina mono vandaka kusala ntete mpi bantu vandaka kuzitisa mono mingi.” Kansi mbala mingi, mpangi Trésor vandaka kuzanga balukutakanu sambu yandi vandaka kusala ata na nima ya ntangu yina kisalu fwete mana. Diaka, bo vandaka kupusa yandi na kukusa sambu na kubumba mambu ya mbi yina bantu vandaka kusala na kompani yango. Mpangi Trésor zolaka kuyambula kisalu yango, kansi yandi vandaka kudiyangisa sambu yandi zolaka kubikala kukonda kisalu. Inki sadisaka yandi? Yandi ke tuba nde: “Habakuki 3:17-19 sadisaka mono na kubakisa nde ata mono me yambula kisalu yina, Yehowa ta lungisa kaka bampusa na mono. Yo yina mono katukaka na kisalu yango.” Yandi ke sukisa nde: “Bamfumu mingi ya kisalu ke yindulaka nde muntu lenda tula na lweka konso kima ya mfunu, mu mbandu kulutisa ntangu ti dibuta na yandi mpi kusala mambu ya kimpeve kaka sambu na kutanina kisalu yina ke futaka yandi mbongo mingi. Mono kele na kiese sambu mono taninaka kinduku na mono ti Yehowa mpi ti bantu ya dibuta na beto. Mvula mosi na nima, Yehowa sadisaka mono na kuzwa kisalu ya mbote yina ke sadisaka mono na kuzinga kukonda mindondo mpi na kuvanda ti ntangu mingi ya kusala mambu ya kimpeve. Beto lenda kutana ti mpasi ya mbongo sambu na mwa ntangu kana beto ke tula Yehowa na kisika ya ntete. Kansi, yandi ta lungisa kaka bampusa na beto.” Ya kieleka, kana beto ke landa bandongisila ya Yehowa mpi ke tula ntima na balusilu na yandi, beto ta landa kutambula na lukwikilu mpi yandi ta sakumuna beto.

NTANGU BETO KE PONA NKWELANI

10. Inki lenda pusa beto na kutambula na kulanda mambu yina ke monanaka ntangu beto ke pona nkwelani?

¹⁰ Makwela kele kado ya Yehowa mpi yo kele ve mbi na kuwa nzala ya kukwela. Ntangu mpangi-nkento mosi ke tala kana yandi fwete kwelana ti mpangi-bakala mosi to ve, yandi lenda tadila mutindu mpangi-bakala yango kele mu mbandu kana yandi kele kitoko to ve, mutindu yandi ke salaka mambu, mutindu bantu ya nkaka ke tadilaka yandi mpi mutindu yandi ke sadilaka mbongo. Yandi lenda tadila mpi kana yandi ke sadisaka bantu ya dibuta na bo mpi kana mpangi-bakala yango ke pesaka yandi kiese.b Mambu yai yonso kele mfunu. Kansi kana yandi tadila kaka mambu yai, yo ta monisa nde yandi ke tambulaka na kulanda mambu yina ke monanaka.

11. Inki mutindu beto lenda monisa nde beto ke tambula na lukwikilu ntangu yo ke lomba nde beto pona nkwelani? (1 Bakorinto 7:39)

¹¹ Yehowa ke sepelaka mingi kibeni ti bampangi ya babakala mpi ya bankento yina ke landaka bandongisila na yandi ntangu yo ke lombaka nde bo pona nkwelani! Mu mbandu, bo ke landaka ndongisila ya ke tuba nde bo fwete lutisa ntete “nsungi ya kileke” na ntwala ya kuyantika kutalana ti muntu sambu na makwela. (1 Bak. 7:36) Bo ke sosaka kuzaba kana muntu yina bo ke zola kukwela kele ti bikalulu yina Yehowa ke zolaka nde muntu kuvanda ti yo sambu na kuvanda bakala to nkento ya mbote. (Bing. 31:10-13, 26-28; Baef. 5:33; 1 Tim. 5:8) Kana muntu mosi ya kele ve Mbangi ya Yehowa ke sepela kukwelana ti bo, bo ke landaka ndongisila yina kele na 1 Bakorinto 7:39 ya ke tuba nde bo fwete kwela “kaka na Mfumu.” (Tanga.) Bo ke landaka kutambula na lukwikilu mpi bo ke tulaka ntima nde Yehowa mpamba ta lungisa bampusa na bo mbote kuluta konso muntu ya nkaka.​—Nk. 55:22.

12. Mbandu ya mpangi Rosa ke longa beto nki?

¹² Beto tadila mbandu ya mpangi Rosa yina kele mupasudi-nzila na Colombie. Kisalu na yandi vandaka kusala nde yandi solula mbala na mbala ti bakala mosi yina kele ve Mbangi ya Yehowa mpi bakala yango yantikaka kuzola yandi. Mpangi Rosa kumaka mpi kusepela ti yandi. Yandi ke tuba nde: “Bakala yango vandaka kumonana bonso muntu mosi ya mbote mpenza. Yandi vandaka kusadisa bantu ya nkaka na kisika yina yandi vandaka kuzinga mpi yandi vandaka ve kunwa makaya, yandi vandaka ve kusadila bima ya ke lawusaka mpi yandi vandaka ve kunwa malafu mingi. Mono vandaka kusepela ti mutindu yandi vandaka kusadila mono mambu. Yandi vandaka mpenza ti bikalulu ya bakala yina mono vandaka kusosa ata yandi vandaka ve Mbangi ya Yehowa.” Yandi ke yika nde: “Yo vandilaka mono mpasi na kubuya bakala yango sambu yo vandaka kima yina mono vandaka kusosa na ntima na mono. Na ntangu yina, mono vandaka kudiwa mono mosi mpi mono vandaka kuwa nzala ya kukwela, kansi tii pana mono zwaka ntete ve bakala yina kele Mbangi ya Yehowa.” Ata mpidina, mpangi Rosa tulaka ve dikebi kaka na mambu yina yandi vandaka kumona. Yandi yindulaka mutindu lukanu ya kukwelana ti bakala yina zolaka kubebisa kinduku na yandi ti Yehowa. Yo yina, yandi zengaka kibeni kusolula ti bakala yango mpi yandi landaka kudipesa na mambu ya kimpeve. Ntangu fioti na nima, bo bingisaka yandi na Nzo-Nkanda ya Bansamuni ya Kimfumu mpi bubu yai yandi kele mupasudi-nzila ya nene. Mpangi Rosa ke tuba nde: “Yehowa ke pesaka ntima na mono kiese mingi mpenza.” Kutambula na lukwikilu ke vandaka ve ntangu yonso pete, mingi-mingi ntangu Yehowa ke buyisa beto na kusala mambu yina ntima na beto ke pusa beto na kusala. Kansi kusala mpidina ke natilaka beto ntangu yonso mambote.

NTANGU DIBUNDU YA YEHOWA KE PESA BETO LUTWADISU

13. Inki lenda pusa beto na kutambula na kulanda mambu yina ke monanaka ntangu bo ke pesa beto lutwadisu?

¹³ Mbala mingi bankuluntu, bankengi ya nziunga, Betele to Nto-Kimvuka ke pesaka beto lutwadisu ya kimpeve yina ke sadisaka beto na kusambila Yehowa. Kansi nki beto fwete sala kana beto me bakisa ve kikuma yina bo me pesa beto lutwadisu mosi buna? Beto lenda mona kaka nde lutwadisu yango ta natila beto ve mambote. Nkutu, beto lenda yantika kutula dikebi kaka na bifu ya bampangi yina ke pesa beto lutwadisu yango. Kansi kana beto sala mpidina, yo ta monisa nde beto ke tambulaka na kulanda mambu yina ke monanaka.

14. Inki ta sadisa beto na kutambula na lukwikilu ntangu dibundu ya Yehowa ke pesa beto lutwadisu? (Baebreo 13:17)

¹⁴ Kana beto ke tambula na lukwikilu, yo ta sadisa beto na kutula ntima nde Yehowa muntu ke twadisaka dibundu na yandi mpi nde yandi ke lombaka beto na kusala mambu sambu na mambote na beto. Yo ta sadisa beto na kulemfuka nswalu mpi na kiese. (Tanga Baebreo 13:17.) Beto ke zabaka mpi nde bulemfu na beto ke sadisaka dibundu na beto na kuvanda na bumosi. (Baef. 4:2, 3) Beto ke tulaka mpi ntima nde Yehowa ta sakumuna beto kana beto ke lemfukila bantu yina ke twadisaka beto, ata bo kele bantu ya kukonda kukuka. (1 Sam. 15:22) Na ntangu ya me fwana, yandi ta yidika mambu yonso yina yo ke lomba kuyidika.​—Mika 7:7.

15-16. Inki sadisaka mpangi-bakala mosi na kutambula na lukwikilu ata yandi vandaka ti mwa badute sambu na lutwadisu yina bo pesaka bo? (Tala mpi kifwanisu.)

¹⁵ Beto tadila mbandu mosi ya ke monisa mambote yina kutambula na lukwikilu ke natilaka beto. Na Pérou, ata bantu mingi ke tubaka Kiespaniole, bantu mingi ya nkaka ke tubaka mpi bandinga ya insi na bo, mu mbandu ndinga Quechua. Banda bamvula mingi, bampangi yina ke tubaka ndinga Quechua vandaka kusosa na teritware na bo bantu ya ke tubaka ndinga yai. Kansi sambu na kuzitisa bansiku ya mpa ya leta, bansoba salamaka na mutindu ya kuzwa bantu ya ke tubaka ndinga yango. (Bar. 13:1) Yo yina, bampangi ya nkaka kudiyulaka kana yo ta simba kibeni. Yehowa sakumunaka bikesa yina bampangi vandaka kusala sambu na kuzwa bantu ya ndinga Quechua sambu bampangi landaka lutwadisu yango.

¹⁶ Mpangi Kevin, yina kele nkuluntu na dibundu ya ndinga Quechua, vandaka mpi kudiyangisa. Yandi ke tuba nde: “Mono kudiyulaka nde: ‘Ntangu yai, nki mutindu beto ta zwaka bantu ya ndinga Quechua?’” Inki mpangi Kevin salaka? Yandi ke tuba diaka nde: “Mono yindulaka Bingana 3:5 mpi mbandu ya Moize. Yehowa pesaka yandi mukumba ya kubasisa bantu ya Izraele na Ezipte mpi kunata bo na Nzadi-Mungwa ya Mbwaki, kisika yina yo vandaka kumonana bonso nde bantu ya Ezipte yina vandaka kulanda bo ta kanga bo kukonda mpasi. Ata mpidina, Moize lemfukilaka Yehowa mpi Yehowa sakumunaka yandi na mutindu ya kuyituka mpenza. (Kub. 14:1, 2, 9-11, 21, 22) Mpangi Kevin ndimaka kusoba mutindu na yandi ya kulonga nsangu ya mbote. Inki mbuma yo butaka? Yandi ke tuba nde: “Mono yitukaka na kumona mutindu Yehowa sakumunaka beto. Ntete beto vandaka kutambula mingi sambu na kulonga nsangu ya mbote mpi bantangu ya nkaka beto vandaka kuzwa kaka muntu mosi to bantu zole ya ke tubaka ndinga Quechua. Ntangu yai, beto ke kwendaka kaka na bisika yina bantu mingi ke tubaka ndinga Quechua. Yo ke sadisaka beto na kusolula ti bantu mingi, na kuvanda ti bantu mingi ya kuvutukila mpi na kulonguka Biblia ti bantu mingi. Bantu mingi me kumaka kukwisa na balukutakanu.” Ya kieleka, Yehowa ke sakumunaka beto ntangu yonso kana beto ke tambula na lukwikilu.

17. Inki nge me longuka na disolo yai?

¹⁷ Beto me longuka mitindu tatu ya mfunu yina beto lenda monisa nde beto ke landa kutambula na lukwikilu. Kansi, beto fwete landa kutambula na lukwikilu na mambu yonso ya luzingu na beto. Mu mbandu, ntangu beto ke pona bansaka ya kulutisila ntangu mpi ntangu beto ke baka balukanu sambu na banzo-nkanda to mutindu ya kusansa bana. Ntangu beto ke baka konso lukanu yina, beto fwete sala ve mambu kaka na kulanda mambu yina ke monana, kansi beto fwete tadila mpi kinduku na beto ti Yehowa, bandongisila na yandi mpi lusilu na yandi ya kulungisa bampusa na beto. Kana beto ke sala mpidina, beto ta “tambula na zina ya Yehowa Nzambi na beto mvula na mvula.”​—Mika 4:5.