Inki Nge Lenda Sala Kana Nge Bela na Kintulumukina?

Keti sante na nge me beba na kintulumukina? Kana nge ke bela, nge lenda kuma kudiyangisa mingi mpi kubasisa mbongo mingi. Inki lenda sadisa nge? Inki mutindu nge lenda sadisa muntu ya dibuta to nduku ya me bela na kintulumukina? Bible kele ve mukanda ya ke tubilaka mambu ya kimunganga. Ata mpidina, yo ke vandaka ti bandongisila ya mfunu yina lenda sadisa nge na mambu bonso yai.

Mambu ya mfunu ya kusala kana nge me bela

Sosa kubaka lusansu

Bible ke tuba nde: “Bantu yina kele na mavimpi ya mbote ke vandaka na mfunu ya munganga ve, kansi bayina kele na maladi bantu ke vandaka na mfunu na yandi.”—Matayo 9:12.

Mutindu ya kusadila yo: Kana mpila kele, kwenda na minganga ya me zaba mbote kusansa maladi yina.

Meka kusala mambu yai: Baka lusansu ya mbote yina nge kele ti makuki ya kubaka. Bantangu ya nkaka, yo ta vanda mbote na kusosa bandongisila na munganga ya nkaka. (Bingana 14:15) Songa minganga mambu yonso. Songa bo mutindu nge ke kudiwa. Sosa kuzaba kana nge ke bakisa mambu yina bo ke tuba mpi nde bo me bakisa mambu ya nge me zabisa bo sambu na maladi na nge. (Bingana 15:22) Zaba mbote-mbote maladi na nge mpi lusansu yina nge ke baka. Kana nge me zaba na ntwala mambu yina ta kumina nge, nge ta vanda ya kuyilama na mabanza mpi nge ta baka balukanu ya mbote sambu na maladi na nge.
Salaka mambu yina ta sadisa nge na kuvanda ti sante ya mbote

Bible ke tuba nde: “Ngalasisi ya nitu kele mfunu.”—1 Timoteo 4:8.

Mutindu ya kusadila yo: Kana nge ke sala mambu ya ke tunga nitu, bonso bangalasisi, nge ta vanda ti sante ya mbote.

Meka kusala mambu yai: Sala bangalasisi mbala na mbala, diaka mbote mpi lalaka mingi. Ata maladi ta soba luzingu na nge, bantu ya mayele ke monisa nde kusala bikesa sambu na kusala mambu yina ta sadisa nge na kuvanda ti sante ya mbote ta buta mbuma ya mbote. Ya kieleka, sala mambu yina nge ke zola kansi ya ke bebisa ve sante na nge, yo fwete wakana mpi ti lusansu yina nge ke baka.
Lomba bantu ya nkaka na kusadisa nge

Bible ke tuba nde: “Nduku ya kieleka ke zolaka konso ntangu mpi yandi kele mpangi yina me butukaka sambu na bantangu ya mpasi.”—Bingana 17:17.

Mutindu ya kusadila yo: Banduku lenda sadisa nge na bantangu ya mpasi.

Meka kusala mambu yai: Solula ti nduku mosi ya nge ke tudilaka ntima mpi ya nge lenda songa mambu yonso. Yo ta sadisa nge na kuyala bampasi yina maladi ke nataka. Banduku mpi bantu ya dibuta lenda vanda ti mfunu ya kusadisa nge kansi bo ke zaba ve nki lusadisu nge ke na yo mfunu. Songa bo pwelele mambu yina nge kele na yo mfunu. Lomba bo kaka mambu yina bo ta kuka kusala, pesa bo mersi mutindu bo ke sadisa nge. Kansi kuvila ve nde ata banduku ke zola kusadisa nge, bantangu ya nkaka bo lenda sala mambu yina lenda yangisa nge. Yo yina, nge lenda tula mwa bandilu mu mbandu, mbala ikwa bo lenda kwisa kutala nge mpi bantangu ikwa nge lenda lutisa ti bo.
Vanda ti mabanza ya mbote

Bible ke tuba nde: “Ntima ya kiese kele nkisi ya mbote, kansi mabanza ya ke niokwama ke katulaka ngolo ya muntu.”—Bingana 17:22.

Mutindu ya kusadila yo: Mabanza ya mbote lenda sadisa nge na kutadila maladi na nge na mutindu ya mbote mpi na kudiyangisa ve mingi kuluta sambu na yo.

Meka mambu yai: Ntangu nge ke yikama ti maladi na nge, tula dikebi na mambu yina nge ta kuka kusala kansi ve na yina nge ta kuka ve kusala. Kudifwanisa ve ti bantu ya nkaka to ti muntindu nge vandaka na ntwala nde nge bela. (Bagalatia 6:4) Kuditudila balukanu yina nge ta kuka kulungisa, yo ta sadisa nge na kulanda kuvanda ti mabanza ya mbote. (Bingana 24:10) Sadisa bantu ya nkaka kana nge kele ti ngolo ya kusala yo. Kiese yina nge ta wa ntangu nge ke kaba lenda katula bangindu ya mbi na mabanza na nge.—Bisalu 20:35.

Keti Nzambi ta sadisa nge na maladi na nge?

Bible ke monisa nde Yehowa Nzambia kele ti ngolo ya kusadisa bantu yina ke bela. Beto ke vingilaka ve kubeluka na mutindu ya kuyituka, Nzambi lenda sadisa bansadi na yandi na mitindu yai:

Ngemba. Yehowa lenda pesa beto “ngemba ya Nzambi yina me luta mayele yonso ya kubakisa mambu.” (Bafilipi 4:6, 7) Ngemba yai, ngemba ya ntima, lenda sadisa muntu na kudiyangisa ve kuluta ndilu sambu na bampasi. Nzambi ke pesaka ngemba na yandi na bantu yina ke samba yandi mpi ke songaka yandi bampasi na bo.—1 Piere 5:7.

Mayele. Yehowa lenda pesa beto mayele sambu beto baka balukanu ya mbote. (Yakobo 1:5) Beto ke kumaka ti mayele yai kana beto ke longuka mpi ke sadila bansiku ya Bible ya ke manaka ve ngala.

Luzingu ya mbote na bilumbu ke kwisa. Yehowa me silaka nde na bilumbu ke kwisa ‘ata muntu mosi ve ya ke zingaka na insi ta tuba nde: ‘Mono ke bela.’” (Yezaya 33:24) Kivuvu yai ke sadisa bantu mingi na kuvanda ti mabanza ya mbote ata bo ke bela maladi ya ngolo.—Yeremia 29:11, 12.

a Yehowa kele zina ya Nzambi mutindu Bible ke monisa yo.—Nkunga 83:18.

Mutindu ya kusadisa nduku yina ke bela

Widikila yandi mbote. Mutindu ya mbote ya kusadisa nduku kele kuwidikila yandi ti dikebi. Kuyindula ve nde konso ntangu yina yandi ke tuba, nge mpi fwete tuba. Bantangu ya nkaka kuwidikila mpamba me fwana. Ndima mpi bangindu na yandi mpi kusosa ve kusambisa yandi. Kuyindula kaka ve nde nge ke bakisa mpasi yina yandi ke wa, mingi-mingi kana mutindu na yandi ya kuvanda ke monisa mpenza ve nde yandi ke bela.—Bingana 11:2.

Tuba mambu yina ta pesa kikesa. Mbala ya nkaka nge ke konda kima ya kutuba, kansi kutuba mwa mambu ata fioti sambu na kumonisa nduku na nge nde nge ke bakisa nde yandi kele na mpasi, ta pesa yandi kikesa na kisika ya kuvanda pima. Kana nge ke zwa ve bangogo ya kutuba, nge lenda tuba bangogo ya nkufi bonso, “Mu ke zwa ve bangogo ya me fwana sambu na kutuba, kansi zaba nde mu ke kudibanza sambu na nge.” Kutuba ve mambu bonso “sante na nge ke landa kaka kubeba” to “Kima ya ke mpasi na nge kele . . . .”

Nge lenda monisa nduku na nge nde nge ke zolaka yandi mingi kana nge sala mwa bansosa sambu na maladi na yandi. Yandi ta sepela na bikesa yina nge ke sala sambu na kubakisa maladi na yandi mpi yandi ta kuma kumona mfunu mingi mambu ya nge ke tuba. (Bingana 18:13) Kansi, kupesa yandi ve bandongisila na mambu yina yandi me yula nge ve.

Sadisa mbefo na mambu yina yandi kele na yo mfunu. Na kisika ya kuyindula nge mosi mambu yina yandi kele na yo mfunu, yula yandi nki nge lenda sala. Zaba nde, nduku na nge lenda monisa bonso nde yandi kele ve na mfunu ya lusadisu sambu yandi ke zola ve nde bantu kudiyangisa mingi. Kana yo kele mpidina, sosa kusadila yandi kima mosi yina ta sadisa yandi mingi, mu mbandu lomba yandi kana nge lenda kwenda kusumbila yandi bima na zandu, kukombila yandi nzo, to kusala bisalu ya nkaka.—Bagalatia 6:2.

Kulemba ve. Bantangu ya nkaka, nduku na nge ya ke bela, lenda buya mambu ya nkaka yina beno wakanaka to mpi yandi sepela ve kusolula ti nge. Vanda ntima nda mpi kuditula na kisika na yandi. Landa kusadisa yandi na mambu yina yandi kele na yo mfunu.—Bingana 18:24.