Bo kekwikilaka na nki?
BAMBANGI YA YEHOWA kekwikilaka na Nzambi Nkwa-Ngolo Yonso, Yehowa, Ngangi ya zulu ti ntoto. Bima ya kitoko mingi ya mutindu na mutindu mpi ya kuyitukisa yina kele na luyalanganu yai ya mezyunga beto, kendimisaka beto nde Ngangi mosi ya kuluta ngangu ti ngolo muntu kusalaka yo yonso. Mutindu bikalulu ya babakala ti bankento kemonanaka na bisalu ya maboko na bo, bikalulu ya Yehowa Nzambi mpi kemonanaka mutindu yina. Biblia ketubila beto nde “bikalulu na yandi ya kukonda kumonana kemonanaka pwelele banda na ntangu yandi gangaka inza tii bubu, sambu yo kemonanaka na bima yina yandi salaka.” Dyaka, ata nge lenda wa ndinga to bangogo ve, “zulu ke songa mbote-mbote lukumu ya Nzambi.”—Roma 1:20, NW; Nkunga 19:1-4.
Bantu kesalaka ve bima ya tuma to batelevizio mpi ba ordinatere kukonda lukanu. Kansi, ntoto ti banti mpi bambisi ya moyo kele bisalu ya kuyitukisa dyaka mingi. Bantu kebakisaka ve mutindu Nzambi mesalaka nitu na beto ti mafunda ya baselile yina kele na kati na yo—ata butomfu ya beto keyindudilaka kele kima ya kuyitukisa mpenza! Kana bantu kevandaka ti lukanu na ntangu bo kesala bima na bo yina kele mfunu mingi ve kana nge fwanisa yo ti yina ya Nzambi, yo ke ya kyeleka nde Yehowa Nzambi kuvandaka na lukanu ntangu yandi salaka bigangwa na yandi yonso! Bingana 16:4 ketuba nde yandi kesalaka buna: “Konso kima Mfumu Nzambi salaka ke na [lukanu, NW] na yo.”
Yehowa kugangaka ntoto ti lukanu, mutindu yandi tubaka na bankwelani ya ntete nde: “Beno buta bana mingi, mpidina bana na beno ta zingaka na bisika yonso na nsi-ntoto. . . . Beno yala bambisi ya masa, bandeke ti bambisi yonso ya nsi-ntoto.” (Kuyantika 1:28) Sambu bo kolamaka, bankwelani yai kunungaka dyaka ve na kufulusa ntoto ti mabuta ya lunungu yina zolaka kutanina ntoto ti bimenina na yo mpi bambisi na zola yonso. Kansi, yo kezola kutuba ve nde mutindu bo nungaka ve, lukanu ya Yehowa mpi tanunga ve. Bamvula mingi na nima, bo sonikaka nde: “Mfumu Nzambi . . . yidikaka ntoto . . . yandi salaka yo ve nde yo kuvanda ya mpamba.” Kansi yandi “yidikaka yo sambu bantu kuzinga muna.” Bo tafwa yo ve, sambu “ntoto kezingaka kimakulu.” (Yezaya 45:18; Longi 1:4, The New English Bible) Lukanu ya Yehowa sambu na ntoto talungana: “Bangindu na mono ta beba ve, mono ta sala luzolo na mono yonso.”—Yezaya 46:10.
Yo yina, Bambangi ya Yehowa kekwikilaka nde ntoto tabikala kimakulu mpi nde bantu yonso, ya moyo ti ya kufwa, yina tafwana na kukota na lukanu ya Yehowa, tazinga mvula na mvula na ntoto ya kitoko, yina bantu tazinga. Kimvwama ya Adami ti Eva kupesaka bana na bo kele kukonda kukuka, yo yina bo yonso kele bansumuki. (Roma 5:12) Biblia ketubila beto nde: “[Salere] ya masumu kele lufwa.” “Bantu yina ke na moyo, bo ke zaba nde bo ta fwa; kansi bantu ya kufwa kuzaba kima ve.” “Moyo yina ke salaka masumu—yo yina ta fwa.” (Roma 6:23; Longi 9:5; Ezekiele 18:4, 20, NW) Ebuna, inki mutindu bo lenda zinga dyaka sambu na kubaka balusakumunu na ntoto? Bo tabaka yo kaka na nsadisa ya nkudulu ya kimenga ya Yezu Kristu, sambu yandi tubaka nde: “[Mono kele lufutumuku mpi luzingu, NW]. Konso muntu yina me ndimaka mono ta vanda na moyo [to tazinga], ata yandi me fwa.” “Bantu yonso yina me fwaka kele na maziamu, bo ta wa ndinga na yandi; ebuna bo ta basika na maziamu na bo.”—Yoane 5:28, 29; 11:25; Matayo 20:28.
Inki mutindu mambu yai tasalama? “Nsangu ya Mbote ya Kimfumu,” yina Yezu yantikaka na kusamuna ntangu yandi vandaka na ntoto ketendula yo. (Matayo 4:17-23) Kansi bubu yai, Bambangi ya Yehowa kesamunaka nsangu ya mbote na mutindu mosi ya sipesiali mpenza.
[Tablo ya kele na lutiti 13]
MALONGI YA BAMBANGI YA YEHOWA
Dilongi Nzikisa ya Masonuku
Biblia kele Ndinga ya Nzambi 2 Tim. 3:16, 17;
mpi yo kele kyeleka 2 Pie. 1:20, 21; Yoa. 17:17
Biblia mefwana na kutudila ntima Mat. 15:3; Kol. 2:8
kansi bansiku ya bambuta ve
Zina ya Nzambi kele Yehowa Nk. 83:18, NW; Yez. 26:4, NW;
Yez. 42:8, AS; Ku. 6:3
Kristu kele Mwana ya Nzambi Mat. 3:17; Yoa. 8:42;
mpi yandi kele na kiyeka ya fyoti 14:28; 20:17;
na ntwala ya Nzambi 1 Kor. 11:3; 15:28
Kristu vandaka kigangwa ya ntete Kol. 1:15; Kus. 3:14
ya Nzambi
Kristu kufwaka na nti, Gal. 3:13; Bis. 5:30
kansi na kulunsi ve
Kristu pesaka moyo na yandia Mat. 20:28; 1 Tim. 2:5, 6
ya muntu bonso nkudulu sambu 1 Pie. 2:24
na bantu ya bulemfu
Kimenga yina mosi ya Kristu Roma 6:10; Baeb. 9:25-28
kulungaka
Nzambi muntu kufutumunaka 1 Pie. 3:18; Roma 6:9;
Kristu na lufwa yandi kumaka Kus. 1:17, 18
mpeve yina kefwaka ve
Kuvanda ya Kristu kele ya kimpeve Yoa. 14:19; Mat. 24:3;
Beto kele na ‘ntangu ya nsuka’ Mat. 24:3-14; 2 Tim. 3:1-5;
Kimfumu ya Yezu ta yala Yez. 9:6, 7; 11:1-5;
ntoto na lunungu mpi na ngemba Dan. 7:13, 14; Mat. 6:10
Kimfumu yango tanata luzingu Nk. 72:1-4; Kus. 7:9, 10,
ya mbote na ntoto 13-17; 21:3, 4
Bo tafwa ntoto ve ata fyoti Longi 1:4; Yez. 45:18;
to kufyotuna bantu Nk. 78:69
Nzambi takatula ngidika ya bima yai Kus. 16:14, 16;
na mvita ya Har-magedoni Sof. 3:8; Dan. 2:44; Yez. 34:2;
55:10, 11
Nzambi tafwa bantu ya mbi Mat. 25:41-46;
kimakulu 2 Tes. 1:6-9
Bantu yina Nzambi kendimaka Yoa. 3:16; 10:27, 28; 17:3;
tabaka luzingu ya mvula na mvula Mar. 10:29, 30
Nzila yina kenataka na luzingu Mat. 7:13, 14; Ef. 4:4, 5
kele mosi kaka
Bantu kefwaka sambu na Roma 5:12; 6:23
disumu ya Adami
Moyo ya muntu kezingaka ve Ezek. 18:4, NW; Lo. 9:10;
na nima ya lufwa Nk. 6:6; 146:4; Yoa. 11:11-14
Bilungi kele mazyamu, kisika bo Yobi 14:13, Dy;
kezikaka konso muntu Kus. 20:13, 14, AV
(makambu ya bo sonikaka)
Kivuvu ya bafwa kele lufutumuku 1 Kor. 15:20-22;
Lufwa ya Adami tamana 1 Kor. 15:26, 54;
Kaka kibuka fyoti ya bantu 144 000 Luka 12:32;
takwenda na zulu sambu na Kus. 14:1, 3; 1 Kor. 15:40-53;
kuyala ti Kristu Kus. 5:9, 10
Bantu 144 000 kebutukaka dyaka 1 Pie. 1:23; Yoa. 3:3;
bonso bana ya kimpeve ya Nzambi Kus. 7:3, 4
Kuwakana ya mpa kusalamaka ti Yer. 31:31; Baeb. 8:10-13
Izraele ya kimpeve
Dibundu ya Kristu kele ya Ef. 2:20; Yez. 28:16;
kutunga na zulu na yandi mosi Mat. 21:42
Bisambu fwete pesama kaka Yoa. 14:6, 13, 14; 1 Tim. 2:5
na Yehowa na nzila ya Kristu
Muntu lenda sadila ve biteki Kub. 20:4, 5; Levi 26:1;
na lusambu 1 Kor. 10:14; Nk. 115:4-8
Beto fwete kuditanina na bampeve Kul. 18:10-12;
ya mbi Gal. 5:19-21; Levi 19:31
Satana kele mfumu ya kukonda 1 Yoa. 5:19; 2 Kor. 4:4;
kumonana ya inza Yoa. 12:31
Mukristu lenda kota ve 2 Kor. 6:14-17; 11:13-15;
na mabundu yankaka Gal. 5:9; Kul. 7:1-5
Mukristu fwete vanda ya Yak. 4:4; 1 Yoa. 2:15;
kukabwana na mambu ya inza Yoa. 15:19; 17:16
Beto lemfuka na bansiku ya bantu Mat. 22:20, 21;
yina kekululaka ve bansiku ya Nzambi 1 Pie. 2:12; 4:15
Kutula menga na nitu na nzila Kuy. 9:3, 4; Levi 17:14;
ya munoko to ya misisa kekululaka Bis. 15:28, 29
bansiku ya Nzambi
Beto fwete lemfuka na bansiku 1 Kor. 6:9, 10;
ya Biblia yina metala bikalulu Baeb. 13:4; 1 Tim. 3:2;
Nkinsi ya kisabatu kupesamaka Kul. 5:15; Kub. 31:13;
kaka na Izraele mpi yo sukaka Roma 10:4; Gal. 4:9, 10;
na Nsiku ya Moize Kol. 2:16, 17
Kinganga-nzambi mpi biyeka ya Mat. 23:8-12; 20:25-27;
lukumu kele mbi Yobi 32:21, 22
Muntu kubasikaka ve na Yez. 45:12; Kuy. 1:27;
kintulumukina kansi bo gangaka yandi Mat. 19:4
Kristu pesaka mbandu yina beto 1 Pie. 2:21; Baeb. 10:7;
fwete landa sambu na kusadila Nzambi Yoa. 4:34; 6:38
Mbotika yina bo kedindisaka muntu Mar. 1:9, 10;
ya mvimba na masa ketendulaka kudipesa Yoa. 3:23; Bis. 19:4, 5
Bakristu ketaka kimbangi ya kyeleka Roma 10:10; Baeb. 13:15;
yina kele na Masonuku na bantu yonso Yez. 43:10-12
[Kifwanisu ya kele na lutiti 12]
NTOTO . . . Yehowa muntu kugangaka yo . . . muntu ketaninaka yo . . . bantu tazinga pana kimakulu