DILONGI 31
Kuzitisa Bantu Yankaka
MASONUKU kelomba beto na ‘kuzitisa bantu yonso’ mpi na ‘kutuba ve mambu ya mbi ata na muntu mosi.’ (1 Pie. 2:17; Tito 3:2) Ya kyeleka, konso muntu ya beto mekutana na yandi kele ‘muntu yina ya Nzambi salaka na kifwani na yandi.’ (Yak. 3:9) Kristu kufwaka sambu na konso muntu. (Yoa. 3:16) Mpi bantu yonso fwete wa nsangu ya mbote sambu bo sadila mambu yango mpi bo guluka. (2 Pie. 3:9) Bantu yankaka kele na mikumba mpi kiyeka yina kelombaka nde bantu kupesa bo luzitu ya kuluta mingi.
Sambu na nki bantu yankaka kezolaka ve kusonga luzitu yina Biblia kelombaka beto na kumonisa? Bikalulu ya kisika ya beto kezinga lenda songa nani mefwana na kubaka lukumu na kutadilaka kisalu, mpusu ya nitu, nkento to bakala, mavimpi, mvula, kimvwama, to kisika ya yandi kele na yo na luzingu. Mutindu bamfumu ya Leta mekumaka kubaka avoka mingi mesalaka nde bantu kuzitisa dyaka ve bamfumu. Na bansi yankaka bantu kesepelaka ve na luzingu ya bo kele na yo, ziku sambu bo kesalaka kisalu bangunga mingi sambu na kuzwa kaka mwa bima fyoti ya kuzingila, mpi bo kezingaka ti bantu yina kemonisaka ve luzitu ata fyoti. Batoko kekutanaka ti bupusi ya banduku na bo yina kepusaka bo na kukolama na balongi mpi na bamfumu yankaka. Mingi na kati na bo kelandaka mbandu ya bana yina bo kemonaka na televizio yina kekudimonaka mayele mingi mpi keyalaka bibuti na bo. Yo kelombaka kikesa sambu bangindu ya kimuntu ya mutindu yai kubebisa ve mutindu na beto ya kumona bantu yankaka. Kansi, ntangu beto kepesa bantu luzitu, yo kepesaka nzila nde masolo kusalama mbote.
Songa Luzitu na Ntwala ya Kuyantika Disolo. Muntu yina kesala kisalu ya Nzambi fwete monisa luzitu na kulwata na yandi mpi kusala mambu na mutindu mosi ya kufwana. Mutindu ya mbote ya kulwata mpi ya kusala mambu keswaswanaka na konso kisika. Na bisika mingi kusolula ti muntu ti mpu na ntu to diboko na poshe kele kukonda luzitu. Kansi na bisika yankaka, bantu kemonaka yo mbi ve. Landa mutindu mambu kesalamaka na kisika ya beno kele sambu na kukonda kulwadisa bantu. Kusala mutindu yina lenda sadisa nge na kununga mambu yina lenda kukangisa nge nzila na kuzabisa nsangu ya mbote na mutindu ya mbote.
Beto fwete sala mutindu mosi na ntangu beto kepesa bantu yankaka mbote, mingimingi bantu yina mekuma bambuta. Na bisika mingi, yo kele kukonda luzitu kana baleke kebinga bambuta na bazina na bo ya Mukristu katula kaka kana bo mepesaka bo nswa ya kusala yo. Na bisika yankaka, bambuta mpi fwete binga ve banzenza na bazina na bo ya Mukristu. Na bandinga mingi mpi, na ntangu nge kesolula ti muntu mosi yina kele mbuta to mfumu, yo kelombaka kusadila ngogo “beno” sambu na kumonisa luzitu na kisika ya kusadila ngogo “nge.”
Pesa Mbote ti Luzitu Ntangu Nge Mekutana ti Bantu . Na babwala mingi ya fyoti, kana nge mekutana ti muntu mosi na balabala to na nzo mosi, yo kelombaka kutubila yandi ntete ngogo mosi ya luzitu. Nge lenda sala yo na kupesaka yandi mbote ya nkufi, to na kumweta, kunikisa ntu, to nkutu na kutedimisa nsuki ya meso. Kusala bonso nde nge memona ve muntu ya nge mekutana na yandi kemonanaka bonso kukonda luzitu.
Kansi, bantu yankaka lenda mona kaka bonso nde nge memona bo ve ata nge mesadila kidimbu mosi ya beto metubila na ntangu nge memona bo. Sambu na inki? Sambu bo kemonaka nde nge kemona bo ve nde bo kele bantu. Mbala mingi bantu mingi kezabanaka na mutindu bo kemonana na kimuntu ya nganda. Mbala mingi bantu kebuyaka kuyamba bantu yina kele ti kifu na nitu, to kebelaka. Kansi, Ndinga ya Nzambi kemonisa beto mutindu ya kubaka bantu ya mutindu yina ti zola mpi luzitu yonso. (Mat. 8:2, 3) Beto yonso kevandaka ti bifu ya beto mebakaka na disumu ya Adami. Keti nge tamona nde bo kezitisa nge kana bantu yankaka kebinga nge ntangu yonso na zina ya bifu yina nge kele na yo na nitu? Kansi, keti nge tasepila ve nde bantu kuzabila nge na bikalulu na nge ya mbote?
Kusonga luzitu kelombaka mpi kundima kimfumu yina muntu kele na yo. Na bisika mingi yo kelombaka kusolula ti mfumu ya dibuta na ntwala ya kuta kimbangi na bantu yankaka ya dibuta yina. Ata Yehowa muntu mepesaka beto kisalu ya kusamuna mpi ya kulonga ya beto kesalaka, beto kezabaka nde Nzambi muntu mepesaka bibuti nswa ya kulonga, kupesa disipline, mpi ya kutwadisa bana na bo. (Ef. 6:1-4) Yo yina, ntangu beto mekuma na nzo mosi, yo kevandaka mbote na kusolula ntete ti bibuti na ntwala ya kusolula ti bana na bo.
Kana muntu meyela yandi kekumaka ti eksperiansi na luzingu yina beto fwete zitisa. (Yobi 32:6, 7) Kuzaba mpi kuzitisa dyambu yai kusadisaka leke mosi ya nkento ya mupasudi-nzila na insi ya Sri Lanka ntangu yandi kwendaka kutala tata mosi ya mununu. Ntete yandi buyaka kusolula ti mpangi na beto ya nkento, mpi yandi tubilaka mpangi yina nde: “Inki mutindu kamwana ya fyoti bonso nge lenda longa mono Biblia?” Kansi mpangi-nkento kuvutulaka nde: “Na kuta masonga mu kwisaka kulonga nge ve kansi mu kwisaka kuzabisa nge dyambu mosi ya mu longukaka ya kupesaka mono kyese mingi mpi mu kewa nzala ya kuzabisa yo na bantu yankaka.” Mvutu ya luzitu ya mupasudi-nzila yina kutedimisaka mpusa ya muntu yina. Yandi songaka yandi nde: “Kana mpidina songa mono, inki dyambu nge longukaka?” Mupasudi-nzila kuvutulaka nde: “Mu longukaka nki mutindu kuzinga mvula na mvula.” Bakala yina kuyantikaka kulonguka Biblia ti Bambangi ya Yehowa. Minunu yonso ve tamonisa mpusa nde bo tubila bo na luzitu ya mutindu yina, kansi mingi na kati na bo tasepila na yo.
Kansi, bantu yankaka kelutisaka ndilu na mambu ya bo kesalaka sambu na kusonga luzitu. Na bisanga ya Pacifique mpi na bisika yankaka, kutuba ti luzitu yonso ntangu bo mekutana ti bamfumu ya bwala to ya bikanda lenda kangudila Bambangi nzila ya kusolula ti bamfumu mpi bantu yina bo ketwadisa. Kansi, kuleba bantu kele na mfunu ve mpi yo kele ve mbote. (Bing. 29:5) Mutindu mosi mpi, ndinga mosi lenda vanda na bangogo ya luzitu na kati ya gramere na yo, kansi luzitu ya Bukristu kelombaka ve nde beto lutisa ndilu na kusadila yo.
Tuba ti Luzitu. Biblia kelongisila beto na kutendula kikuma ya kepesaka beto kivuvu “na mawete mpi luzitu mingi.” (1 Pie. 3:15, NW) Yo yina, ata beto kezola kumonisa nswalu bifu yina kele na mambu yina muntu yankaka metuba, keti yo kele mayele na kusala yo na mutindu mosi ya kuvweza yandi? Keti yo tavanda mbote ve na kuwidikila yandi na ntima madidi, ziku kuyula yandi sambu na nki yandi keyindula mutindu yina, mpi kuzitisa mawi na yandi na ntangu beto keyindula ti yandi na nsadisa ya Masonuku?
Luzitu ya mutindu yina ya beto kemonisa na ntwala ya muntu ya beto kesolula na yandi fwete monana mpi ntangu beto ketubila bawi na zulu ya estrade. Mutubi yina kezitisa bawi na yandi tasadila ve bangogo ya ngolo ya ketonga bo to kumonisa nkadilu mosi ya ketendula nde: “Beno zolaka kusadila ndongisila yai kana beno vandaka mpenza na luzolo ya kusala yo.” Kutuba mutindu yina kelembisaka bantu yankaka nitu. Yo kele mbote mpenza na kubaka bawi bonso kimvuka mosi ya bantu yina kezolaka Yehowa mpi kezolaka kusadila yandi! Bonso Yezu, beto fwete monisa nde beto kebakisa mambu mbote ntangu beto kesolula ti bantu yina kele ngolo ve na kimpeve, yina kele ti eksperiansi fyoti, to yina kele kilo na kuzitisa bandongisila ya Biblia na mbala mosi.
Bantu yina kelanda disolo tamona nde mutubi kezitisa bo kana, na kutuba na yandi, yandi kekudikotisa mpi na kati ya bantu yina kele na mfunu ya kusadila Ndinga ya Nzambi mbote-mbote. Yo yina, yo kele mayele na kubuya kusadila ntangu yonso ngogo “beno” ntangu nge ketendula baverse. Mu mbandu, tala luswaswanu yina kele na kati ya bangyufula zole yai melanda: “Keti beno kesalaka mpenza yonso ya beno lenda sala?” ti nsa “Konso muntu na kati na beto fwete kudiyula: ‘Keti mono kesalaka mpenza yonso ya mono lenda sala?’” Bangyufula yonso zole ketubila kaka dyambu mosi, kansi na ngyufula ya ntete, mutubi kekuditula ve kisika mosi ti bawi na yandi. Na ngyufula ya zole, yandi kesyamisa konso muntu, yika mpi yandi mosi, na kutadila luzingu mpi bangindu na yandi mosi.
Kubwa ve na mutambu ya kutuba mambu ya mpamba-mpamba kaka sambu na kusekisa bawi. Yo kekatulaka valere ya nsangu ya Biblia. Ya kyeleka, beto fwete vanda na kyese na kusala kisalu ya Nzambi. Nkutu bantangu yankaka malongi ya bo mepesa beto na kulonga lenda vanda ya kusekisa. Ata mpidina, kutubila mambu ya mfunu bonso mambu ya kusekisa ketendulaka kukonda luzitu na bawi mpi na Nzambi.
Bika nde mutindu na beto ya kuyantika disolo, nkadilu na beto, mpi kutuba na beto kumonisa ntangu yonso nde beto ketadila bantu yankaka mutindu Yehowa melongaka beto na kutadila bo.