Sambu na Nki Beto Ketaka Nkinsi ya Madya ya Nkokila ya Mfumu?

“Malongi yina ya mono pesaka beno, mono bakaka yo na Mfumu Yesu.”​—1 KORINTO 11:23.

1, 2. Inki Yezu kusalaka na mpimpa ya Paki na mvu 33 ya T.B.?

MWANA mosi kaka ya Yehowa yina mebutukaka kuvandaka pana. Babakala 11 yina ‘kutinaka yandi ve na bampasi na yandi’ vandaka mpi pana. (Luka 22:28) Yo vandaka na Kiya na nkokila, Marsi 31, mvu 33 ya T.B., mpi ngonda ya mvimba vandaka kusema kibeni na zulu ya Yeruzalemi. Yezu Kristu ti bantumwa na yandi katukaka kumanisa na kuta nkinsi ya Paki. Yezu kukulaka dezia Yudasi, muntu ya kukonda kwikama, kansi ntangu vandaka melunga ntete ve sambu na balongoki yankaka na kukatuka. Sambu na inki? Sambu Yezu vandaka penepene na kusala dyambu mosi ya mfunu mingi. Inki dyambu yango?

² Sambu nsoniki ya Evanzile, Matayo, kuvandaka pana, bika yandi tela beto. Yandi sonikaka nde: “Yesu bakaka mampa; yandi [sakumunaka yo, NW], yandi zenga yo bitini-bitini, yandi pesa na balonguki na yandi, ebuna yandi tuba nde: ‘Beno baka mampa yai, beno dia yo; yo kele [ketendula, NW] nitu na mono.’ Ebuna yandi bakaka dikopa ya vinu; yandi [sakumunaka yo], ebuna yandi pesa bo nde: ‘Beno nwa yo, beno yonso, sambu yai kele [ketendula] menga na mono yina ke songa kuwakana ya Nzambi me wakana ti bantu. Menga yai ke losana sambu na bantu mingi ya masumu, sambu Nzambi kulolula bo.’” (Matayo 26:26-28) Keti yo lombaka nde dyambu yai kusalama kaka mbala mosi imene? Inki vandaka ntendula na yo? Keti yo kele ti ntendula sambu na beto bubu yai?

“Beno Landa na Kusala Yo”

3. Sambu na nki mambu yina Yezu kusalaka na mpimpa ya Nisani 14, mvu 33 ya T.B., kuvandaka mfunu mingi?

³ Dyambu yina Yezu Kristu kusalaka na mpimpa ya Nisani 14, mvu 33 ya T.B., kuvandaka ve dyambu mosi ya yandi salaka bonso na kintulumukina, yo vandaka dyambu mosi ya mfunu mingi kibeni ya yandi salaka na luzingu na yandi. Ntumwa Polo kutubilaka yo ntangu yandi sonikilaka Bakristu ya kupakulama na Korinto, kisika bantu vandaka kuta kaka nkinsi yina bamvula 20 na nima. Ata Polo kuvandaka ve ti Yezu mpi bantumwa 11 na mvu 33 ya T.B., ntembe kele ve nde yandi waka mambu yina kusalamaka kilumbu yina na munoko ya bantumwa. Dyaka, yo ke pwelele nde Polo kuzabaka dyaka mbotembote mambu yina kusalamaka na nsadisa ya mpeve santu. Polo kutubaka nde: “Malongi yina ya mono pesaka beno, mono bakaka yo na Mfumu Yesu, yandi mosi malongi yango yo yai: Na mpimpa yina ya Yudasi tekaka Mfumu Yesu, Yesu bakaka mampa, yandi pesa Nzambi mersi, yandi zenga yo bitini-bitini, ebuna yandi tuba nde: ‘Yai kele [ketendula] nitu na mono ya mono ke pesa sambu na beno. Beno sala mpidiyai sambu na kuyindula mono.’ Mutindu mosi, ntangu ya bo diaka imene, yandi bakaka dikopa, ebuna yandi tubaka nde: ‘Dikopa yai ke songa kuwakana ya mpa ya Nzambi me wakana ti beno na menga na mono. Konso ntangu ya beno ta nwaka yo, beno [landa na kusala, NW] yo sambu na kuyindula mono.’”​—1 Korinto 11:23-25.

4. Sambu na nki Bakristu fwete ta nkinsi ya Madya ya Nkokila ya Mfumu?

⁴ Luka, nsoniki ya Evanzile, kendimisa nde Yezu kupesaka ntuma nde: “Beno landa na kusala yo sambu na kuyindula mono.” (Luka 22:19, NW) Bantu yankaka mebalulaka mpi bangogo yai nde: “Beno sala mpidyai sambu na kuyindula mono” (Bible en Kituba) mpi “Beno sala yai mu mbambukilu ya mono.” (Luwawanu ya Mpa ye Bankunga) Bantu kebingaka mbala mingi nkinsi yai nde Lusungiminu ya lufwa ya Kristu. Polo mpi kebinga yo nde Madya [ya Nkokila, NW] ya Mfumu. (1 Korinto 11:20) Bakristu fwete ta nkinsi ya Madya ya Nkokila ya Mfumu. Kansi sambu na nki Yezu kutulaka nkinsi yai?

Kikuma Yezu Kutudilaka Nkinsi Yai

5, 6. (a) Inki vandaka kikuma ya ntete Yezu kutudilaka Lusungiminu? (b) Pesa kikuma yankaka yina kupusaka Yezu na kutula Madya ya Nkokila ya Mfumu.

⁵ Kikuma ya ntete ya Yezu kutudilaka Lusungiminu vandaka kuwakana ti lukanu mosi yina lufwa ya Yezu kulungisaka. Yandi fwaka bonso muntu yina vandaka kunwanina kimfumu ya Tata na yandi ya zulu. Mpidina, Kristu kumonisaka nde Satana Dyabulu, yina kukusaka nde bantu kesadilaka Nzambi na mambote na bo mosi ya bwimi, kele muntu ya luvunu. (Yobi 2:1-5) Lufwa ya Yezu na kwikama yonso kumonisaka nde mambu yina Dyabulu kutubaka vandaka ya luvunu mpi yo pesaka ntima ya Yehowa kyese.​—Bingana 27:11.

⁶ Kikuma yankaka ya Yezu kutudilaka Madya ya Nkokila ya Mfumu vandaka sambu na kuyibusa beto nde na nsadisa ya lufwa na yandi bonso muntu ya kukuka, muntu ya kukonda masumu, Yezu ‘kupesaka moyo na yandi bonso mbongo ya kukatula bantu mingi na kimpika ya masumu.’ (Matayo 20:28) Ntangu muntu ya ntete kusumukaka na Nzambi, yandi vidisaka luzingu ya kukuka mpi mambu na yo ya kitoko. Yo yina, Yezu tubaka nde: “Nzambi me lutaka kuzola bantu yonso; yo yina yandi pesaka bo mwana mosi yina kele na yandi, sambu konso muntu yina me ndima yandi na ntima na yandi, yandi kufwa ve, kansi yandi kuvanda na moyo ya mvula na mvula.” (Yoane 3:16) Ya kyeleka, “[Salere, NW] ya masumu kele lufwa; kansi makabu yina ya Nzambi ke pesaka beto na luzolo na yandi, yo kele moyo ya mvula na mvula ya beto ke na yo na kimvuka ti Mfumu na beto Yesu Kristo.” (Roma 6:23) Kuta nkinsi ya Madya ya Nkokila ya Mfumu keyibusaka beto zola ya nene yina Yehowa ti Mwana na yandi kumonisaka na yina metala lufwa ya kimenga ya Yezu. Beto fwete monisa kibeni ntonda sambu na zola yina!

Inki Ntangu Beto Fwete Ta Nkinsi Yai?

7. Na nki mutindu Bakristu ya kupakulama kedyaka bidimbu ya Lusungiminu “konso ntangu”?

⁷ Polo kutubaka mutindu yai sambu na yina metala Madya ya Nkokila ya Mfumu: “Konso ntangu ya beno ta diaka mampa yai ti ya beno ta nwaka dikopa yai, beno ta zabisaka bantu nsangu ya lufwa ya Mfumu, tii kuna ya yandi ta kwisa kuvutuka.” (1 Korinto 11:26) Bakristu yina kele bapakulami tadyaka bidimbu ya Lusungiminu tii na lufwa na bo. Dyaka, bo tamonisaka mbala na mbala lukwikilu na bo na ngidika ya Nzambi ya nkudulu ya kimenga ya Yezu, na ntwala ya Yehowa mpi inza.

8. Inki ntangu kimvuka ya bapakulami tasukisa kuta nkinsi ya Madya ya Nkokila ya Mfumu?

⁸ Inki ntangu kimvuka ya Bakristu ya kupakulama tasukisa kuta nkinsi ya Lusungiminu ya lufwa ya Kristu? Polo kutubaka nde “tii kuna yandi ta kwisa kuvutuka,” yo kezola kutuba nde bankinsi yai tasalamaka tii ntangu balongoki ya Yezu ya kupakulama takwenda na zulu na nima ya lufutumuku na ntangu ya “kumonana” (NW) na yandi. (1 Tesalonika 4:14-17) Dyambu yai kewakana ti mambu yina Yezu kuzabisaka bantumwa na yandi 11 ya kwikama nde: “Kana mono me yidikila beno kisika imene, mono ta kwisa diaka kubaka beno sambu beno mpi kuvanda ti mono kuna ya mono ta vanda.”​—Yoane 14:3.

9. Mambu yina Yezu kutubaka na Marko 14:25 ketendula inki?

⁹ Ntangu Yezu kutulaka Lusungiminu, yandi tubilaka dikopa ya vinu mpi yandi songaka bantumwa na yandi ya kwikama nde: “Mono ta nwa diaka ve vinu yai tii na kilumbu yina ya mono ta nwa vinu ya mpa na Kimfumu ya Nzambi.” (Marko 14:25) Sambu Yezu tanwa ve vinu ya kyeleka na zulu, yo kele pwelele nde yandi vandaka kuyindula kyese ya kifwani yina vinu kepesaka bantangu yankaka. (Nkunga 104:15; Longi 10:19) Kuvanda ti bo na Kimfumu tavanda dyambu mosi ya kyese yina yandi ti balongoki na yandi kekingaka ti mpusa ya ngolo.​—Roma 8:23; 2 Korinto 5:2.

10. Mbala ikwa beto fwete ta nkinsi ya Lusungiminu?

¹⁰ Keti beto fwete ta nkinsi ya lufwa ya Yezu konso ngonda, konso mposo, to nkutu konso kilumbu? Ve. Yezu kutulaka Madya ya Nkokila ya Mfumu mpi bo fwaka yandi na Paki, yina bo vandaka kusala sambu na ‘kuyindula’ kukatuka ya Izraele na kimpika na Ezipte na mvu 1513 ya N.T.B. (Kubasika 12:14) Bo vandaka kuta nkinsi ya Paki kaka mbala mosi na mvula, na kilumbu ya 14 ya ngonda ya Nisani ya Bayuda. (Kubasika 12:1-6; Levi 23:5) Dyambu yai kemonisa nde beto fwete ta nkinsi ya lufwa ya Yezu mbala mosi na mvula kaka mutindu Paki vandaka kusalama, kansi konso ngonda, mposo, to kilumbu ve.

11, 12. Inki mambu istware kemonisa sambu na mutindu bantu vandaka kuta bankinsi ya Lusungiminu na luyantiku?

¹¹ Yo yina, yo kele mbote na kuta nkinsi ya Lusungiminu konso mvula na Nisani 14. Mukanda mosi ya mezabanaka mingi ketuba nde: “Bo vandaka kubinga Bakristu ya Asie Mineure nde ba Quartodécimans, [Bantu ya kilumbu ya kumi na iya] sambu na kikalulu na bo ya kuta nkinsi ya paska [Madya ya Nkokila ya Mfumu ] kaka na Nisani 14 . . . Dati yai lenda bwa na Kitanu to na kilumbu yankaka ya mposo.”​—The New Schaff-Herzog Encyclopedia of Religious Knowledge, Volime IV, lutiti 44.

¹² Ntangu yandi tubilaka mambu yina bantu vandaka kusala na mvu-nkama ya zole ya T.B., John L. von Mosheim, muntu mosi ya kelongukaka mambu ya melutaka ketuba nde ba Quartodécimans vandaka kuta nkinsi ya Lusungiminu na Nisani 14 sambu “bo vandaka kulanda mbandu ya Kristu sambu yo vandaka bonso nsiku.” Muntu yankaka ya kelongukaka mambu ya melutaka ketuba nde: “Mutindu ya kusala mambu ya mabundu ya ba Quartodécimans ya Asie vandaka kiteso mosi ti dibundu ya Yeruzalemi. Na mvu-nkama ya zole mabundu yai vandaka kusala feti ya luguluku yina kukatukaka na lufwa ya Kristu na Paska na bo na Nisani 14.”​—Studia Patristica, Volime V, 1962, lutiti 8.

Ntendula ya Dimpa

13. Dimpa ya nki mutindu Yezu kusadilaka ntangu yandi tulaka Madya ya Nkokila ya Mfumu?

¹³ Ntangu Yezu tulaka Lusungiminu, yandi “bakaka mampa, yandi [sakumunaka yo], yandi zenga yo bitini-bitini, yandi pesa na [bantumwa] na yandi.” (Marko 14:22) Mampa ya bo vandaka kusadila na nkinsi yina vandaka kiteso mosi ti yina bo vandaka kusadila na Paki. (Kubasika 13:6-10) Sambu bo vandaka kuyoka yo kukonda levire, yo vandaka kipalapala mpi pepele mpi yo vandaka kubukana kukonda mpasi mpi yo vandaka kulomba kubuka yo sambu na kukabisa. Ntangu Yezu kukumisaka mampa mingi na mutindu mosi ya kuyituka, yo vandaka kubukana mpi kukonda mpasi, sambu yandi bukaka yo sambu bo kabula. (Matayo 14:19; 15:36) Kansi, kubukana ya dimpa ya Lusungiminu kele ve ti ntendula ya kimpeve.

14. (a) Sambu na nki yo mefwana nde dimpa ya Lusungiminu kuvanda ve ti levire? (b) Dimpa ya nki mutindu beto fwete sala to kuyoka sambu na kusadila Madya ya Nkokila ya Mfumu?

¹⁴ Sambu na dimpa yina yandi sadilaka ntangu yandi tulaka Lusungiminu, Yezu kutubaka nde: “Yai [ketendula, NW] nitu na mono ya mono ke pesa sambu na beno.” (1 Korinto 11:24; Marko 14:22) Yo yina dimpa yango kuvandaka ve na levire. Sambu na inki? Sambu levire lenda tendula mambi, nku, to disumu. (1 Korinto 5:6-8) Dimpa kuvandaka kifwani ya nitu ya Yezu ya kukuka mpi ya kukonda masumu, yina kuvandaka kibeni ya kufwana ya yandi pesaka bonso nkudulu ya kimenga. (Baebreo 7:26; 10:5-10) Bambangi ya Yehowa kezabaka dyambu yai mpi kelandaka mbandu yina Yezu kubikaka na kusadilaka dimpa ya kukonda levire na bankinsi ya Lusungiminu. Na bantangu yankaka, bo kesadilaka matzos (mampa ya Bayuda) ya kukonda mungwa yina bo keyikaka ve bima yankaka bonso matungulu to maki. Kana ve, bo lenda sala dimpa ya kukonda levire ti mwa ndambu ya fufu ya ble (kisika yina ble kele) ti ndambu ya masa. Bo fwete yidika pate yango yo vanda kipalapala mpi pepele mpi kuyoka yo na zulu ya kikalungu ya bo mepakula tumafuta fyoti tii ntangu dimpa takauka mpi yo kuma mpasi ve na kubukana.

Ntendula ya Vinu

15. Inki kuvandaka na kati ya dikopa yina bo sadilaka ntangu Kristu kutulaka Lusungiminu ya lufwa na yandi?

¹⁵ Na nima ya kulutisa dimpa ya kukonda levire, Yezu kubakaka dikopa, “yandi pesaka mersi na Nzambi, yandi pesaka bo [bantumwa] yo, ebuna bo yonso nwaka yo.” Yezu kutendulaka nde: “Yai [ketendula, NW] menga na mono yina ke songa kuwakana ya Nzambi me wakana ti bantu. Menga yai ke losana sambu na bantu mingi.” (Marko 14:23, 24) Inki mpenza kuvandaka na kati ya dikopa yina? Yo vandaka vinu ya mesala bilumbu mingi, kansi yo vandaka ve masa ya bambuma ya vinu ya mpa. Ntangu Masonuku ketubilaka vinu, yo ketubilaka ve masa ya bambuma ya vinu ya mpa. Mu mbandu, Yezu kutubaka nde kima lenda pasula “mabungu ya ntama” kele vinu yina mesala bilumbu mingi, kansi masa ya bambuma ya vinu ya mpa ve. Mpi bambeni ya Kristu kufundaka yandi nde yandi “[kudipesaka, NW] na kunwa vinu.” Kufunda yai zolaka kuvanda na mfunu ve kana vinu yina vandaka kaka masa ya bambuma ya vinu ya mpa. (Matayo 9:17; 11:19) Bo vandaka kunwa vinu na nkinsi ya Paki, mpi Kristu kusadilaka yo ntangu yandi tulaka Lusungiminu ya lufwa na yandi.

16, 17. Vinu ya nki mutindu mefwana sambu na bankinsi ya Lusungiminu, mpi sambu na inki?

¹⁶ Vinu ya mbwaki kaka kele kidimbu ya mefwana ya ketendulaka kima yina kele na kati ya dikopa, disongidila, menga ya Yezu yina kutyamukaka. Yandi mosi kutubaka nde: “Yai [ketendula, NW] menga na mono yina ke songa kuwakana ya Nzambi me wakana ti bantu. Menga yai ke losana sambu na bantu mingi.” Ebuna ntumwa Piere kusonikaka nde: “Beno [Bakristu ya kupakulama] zaba nki Nzambi futaka sambu na kukatula beno na luzingu ya mpamba-mpamba yina ya bankaka na beno bikisilaka beno. Yandi futaka ve kima yina ya ntalu na yo ke kulumukaka, bonso arza to wolo; kansi kima katulaka beno na luzingu yango kele makabu yai ya kuluta ntalu: menga ya Kristo, yina vandaka bonso mwana-dimeme mosi ya kukonda kifu ti ya kukonda batashe.”​—1 Piere 1:18, 19.

¹⁷ Ntembe kele ve nde Yezu kusadilaka masa ya mbwaki ya vinu ntangu yandi tulaka Lusungiminu. Kansi, ba malafu yankaka ya mbwaki ya bubu yai mefwana ve na kusadila yo sambu bo kekumisaka yo ngolo ti bankisi yankaka to ti malafu ya makasi to bo keyikaka matiti mpi bima yankaka na kati na yo. Menga ya Yezu vandaka ya kufwana sambu na kupesa nkudulu, mfunu vandaka ve ya kuyika ata kima mosi na kati. Yo yina, yo tavanda mbote ve na kusadila bavinu bonso porto, vin de Xérès, mpi vermouth. Dikopa ya Lusungiminu fwete vanda ti vinu ya mbwaki ya kukonda sukadi mpi ya bo metula ve nkisi sambu yo kuma ngolo. Beno lenda sadila vinu ya mbwaki ya bambuma ya kukonda sukadi ya beno mesala na maboko, beno lenda sadila mpi bavinu ya mbwaki bonso burgundy mpi claret.

18. Sambu na nki Yezu kusalaka ve dyambu ya kuyituka ti dimpa mpi vinu ya Lusungiminu?

¹⁸ Ntangu yandi tulaka madya yai, Yezu kusalaka ve dyambu mosi ya kuyituka, na mpila nde yandi balula bidimbu yina sambu yo kuma musuni mpi menga na yandi ya kyeleka. Kudya musuni mpi kunwa menga ya muntu zolaka kutendula kudya muntu, dyambu ya kefwa nsiku ya Nzambi. (Kuyantika 9:3, 4; Levi 17:10) Na nkokila yina Yezu kuvandaka ti nitu na yandi ya mvimba mpi menga na yandi yonso. Yandi pesaka nitu na yandi bonso kimenga ya kukuka, mpi menga na yandi kutyamukaka na nima ya midi ya kilumbu yina kulandaka na kilumbu yo yina mosi ya Bayuda na Nisani 14. Yo yina, dimpa ti vinu ya Lusungiminu kele kaka bidimbu yina kemonisaka nitu ti menga ya Kristu.a

Lusungiminu Kele Madya ya Kimvuka

19. Sambu na nki beno lenda sadila malonga mpi makopa mingi na nkinsi ya Madya ya Nkokila ya Mfumu?

¹⁹ Ntangu Yezu kutulaka Lusungiminu, yandi songaka bantumwa na yandi ya kwikama na kunwa bo yonso na dikopa mosi. Matayo, nsoniki ya Evanzile, ketuba nde: “[Yezu] bakaka dikopa ya vinu; yandi pesa mersi na Nzambi, ebuna yandi pesa bo nde: ‘Beno nwa yo, beno yonso.’” (Matayo 26:27) Kusadila kaka “dikopa” mosi, kansi makopa mingi ve, kuvandaka mpasi ve, sambu na nkinsi yina bantu 11 mpamba kuvukanaka na mesa mosi mpi dikopa yina zolaka kuluta na maboko ya konso muntu. Na mvula yai, bamilio ya bantu tavukana sambu na Madya ya Nkokila ya Mfumu na mabundu kiteso ya 94 000 ya Bambangi ya Yehowa na ntoto ya mvimba. Sambu bantu tavanda mingi na nkinsi yai na nkokila yina, mpila ya kusadila dikopa mosi mpamba sambu na bantu yonso tavanda ve. Kansi bo kezitisaka kaka munsiku yina na mabundu ya nene na kusadilaka makopa mingi na mpila nde yo luta na bantu yonso yina mevukana na kiteso ya ntangu ya kufwana. Kiteso mosi, bo lenda sadila mpi malonga mingi sambu na dimpa. Ata kima mosi ve na Masonuku kemonisa nde dikopa fwete vanda ya mutindu yai to yina. Kansi, dikopa ti dilonga fwete vanda ya mbote sambu yo monisa lukumu ya dyambu yai. Yo kele mayele na kukonda kufulusa dikopa tii na ntu na mpila nde yo kuma na kigonsa ya kutyamuka na ntangu beno kelutisa yo.

20, 21. Sambu na nki beto ketuba nde Lusungiminu kele madya ya kimvuka?

²⁰ Ata beto lenda sadila malonga ya dimpa to makopa ya vinu mingi, Lusungiminu kele madya ya kimvuka. Na Izraele ya ntama, muntu mosi vandaka kunata mbisi na nzo-Nzambi kisika bo vandaka kufwa yo bonso madya sambu na bantu yonso. Bo vandaka kuyoka kitini ya mbisi yango na mesa ya kimenga, kitini yankaka bo vandaka kupesa na nganga-Nzambi yina vandaka kusala na nzo-Nzambi mpi kitini yankaka dyaka na bana ya Aroni yina vandaka banganga-Nzambi, mpi na muntu yina kupesaka mbisi yango ti dibuta na yandi yina vandaka kuvukana na madya yina. (Levi 3:1-16; 7:28-36) Lusungiminu mpi kele madya ya kimvuka sambu yo kesalamaka na kimvuka.

²¹ Yehowa kevandaka mpi sambu yandi kele Muntu kutulaka ngidika yai. Yezu kele kimenga, ebuna Bakristu yina kele bapakulami kevukana na kudya bidimbu. Kudya na mesa ya Yehowa ketendulaka nde bantu yina kedya kele na ngemba ti yandi. Yo yina, Polo kusonikaka nde: “Beno yindula fioti dikopa ya lusakumunu ya beto ke pesaka Nzambi mersi: Ntangu beto ke nwaka yo, keti beto ke vukanaka ve ti menga ya Kristo? Diaka, [di]mpa yina ya beto ke zengaka: Ntangu beto ke diaka yo, keti beto ke vukanaka ve ti nitu ya Kristo? Kaka [di]mpa mosi mpamba kele; yo yina, beto yonso, ata beto kele mingi, beto kele nitu mosi; sambu beto yonso ke diaka [di]mpa mosi.”​—1 Korinto 10:16, 17.

22. Inki bangyufula yina metadila Lusungiminu beto tatadila?

²² Madya ya Nkokila ya Mfumu kele nkinsi mosi kaka yina dibundu ya Bambangi ya Yehowa ketaka. Yo kele mpenza mutindu yina sambu Yezu kulombaka balongoki na yandi nde: “Beno sala mpidiyai sambu na kuyindula mono.” Na Lusungiminu, beto keyibukaka lufwa ya Yezu, lufwa yina kunwaninaka kimfumu ya Yehowa. Mutindu beto monaka yo, na madya yai ya kimvuka, dimpa ketendulaka nitu ya kimuntu ya kimenga ya Kristu mpi vinu ketendula menga na yandi yina kutyamukaka. Bantu fyoti mpamba kedyaka dimpa mpi kenwaka vinu yango ya kele bidimbu. Sambu na nki bantu fyoti mpidina? Keti lusungiminu kele mpenza na ntendula sambu na bamilio ya bantu yina kedyaka ve dimpa mpi kenwaka ve vinu? Kuluta dyaka, inki Madya ya Nkokila ya Mfumu fwete tendula sambu na nge?

[Noti na nsi ya lutiti]

Inki Kele Bamvutu na Nge?

• Sambu na nki Yezu kutulaka Madya ya Nkokila ya Mfumu?

• Mbala ikwa beto fwete ta nkinsi ya Lusungiminu?

• Dimpa ya kukonda levire ya Lusungiminu ketendula inki?

• Vinu ya Lusungiminu kele kidimbu ya inki?

[Kifwanisu ya kele na lutiti 11]

Yezu kutulaka Madya ya Nkokila ya Mfumu