Ciũria Iria Ciũragio Kaingĩ Nĩ Andũ Arĩa me na Wendi wa Kũmenya
Angĩkorũo Ngai nĩ wendo-rĩ, nĩ kĩ gĩtũmaga arekererie waganu?
NGAI nĩarekereirie waganu, na mamilioni aingĩ thĩinĩ wa thĩ nĩ mawĩkaga makĩendaga. Kwa mũhaano-rĩ, managĩrĩra mbaara, makarekeria ciana bomu, makananga thĩ, na magatũma kũgĩe na ngʼaragu. Mamilioni nĩ manyuaga thigara, makarũara kansa ya mahũri, magatharia na makanyitwo nĩ mĩrimũ ya gũkomania, makũnyua njohi gũkĩra gĩthimi, na makarũara mũrimũ wa ini na maũndũ mangĩ ta macio. Kũna kũna, andũ ta acio matiendaga waganu ũthire. Ũrĩa mendaga wiki tu nĩ iherithia rĩa guo rĩehutio. Rĩrĩa maagetha maciaro, makarĩra na kayũ, “Kaarĩ o niĩ?” Makaigĩrĩra Ngai, ta ũrĩa Thimo 19:3 yuugaga: “Ũkĩgu wa mũndũ nĩguo ũhongʼoraga njĩra yake, nayo ngoro yake ĩgagĩcoka kũngʼongʼorera Jehova.” No Ngai angĩmagirĩrĩria gwĩka waganu wao, no matete na hinya atĩ nĩ maimuo wĩyathi wa gwĩka ũguo!
Gĩtũmi kĩnene kĩa Jehova kũrekereria waganu kĩarĩ aheane icokio rĩa ngarari cia Shaitani. Shaitani Mũcukani oigire atĩ Ngai ndagĩahotire kũgĩa na andũ athingu thĩinĩ wa thĩ na matorie kĩgeranio. (Ayubu 1:6-12; 2:1-10) Jehova arekereirie Shaitani gũkorũo kuo nĩguo agĩe na mweke wa gũtetera ngarari ciake. (Thama 9:16) Rĩu Shaitani athiĩte na mbere kũrehe haaro, gũtũma andũ makararie Ngai, o akĩgeria gũtetera ngarari ciake. (Kũguũrĩrio 12:12) Ĩndĩ, Ayubu akĩrũmia wĩkindĩru wake. Jesu eekire o ũguo. Akristiano a ma meekaga o ũguo ũmũthĩ.—Ayubu 27:5; 31:6; Mathayo 4:1-11; 1 Petero 1:6, 7.
No nyende gwĩtĩkia igũrũ rĩa paradaisi ya gũkũ thĩ kũrĩa andũ magatũũra tene na tene, no githĩ ũguo ti ũndũ mwega mũno gwĩtĩkio?
Tiguo kũringana na Biblia. Hĩ! nĩ hinya gwĩtĩkia, gĩtũmi nĩ tondũ mĩaka-inĩ yothe andũ makoretwo mahatĩrĩirio nĩ maũndũ marĩa moru tu. Jehova ombire thĩ na akĩra andũ mamĩiyũrie na arũme na atumia akinyanĩru arĩa mangĩamenyereire mĩmera na nyamũ na magitĩre ũthaka wayo handũ ha gũthũkia. (Rora karatathi 12 na 17.) Handũ ha Paradaisi ĩyo yeranĩirũo ĩrĩa arĩ magegania mũno gwĩtĩkia, kĩeha nĩ atĩ mũtũũrĩre ũrĩa ũrĩkuo rĩu nĩ mũru mũno kũrekererio ũthiĩ na mbere. Paradaisi ĩrĩcoka ithenya rĩa guo.
Ingĩcokeria atĩa andũ arĩa manyũrũragia Biblia makoiga nĩ ngʼano na ti ya gĩsayansi?
Gwĩtĩkia ciĩranĩro icio ti wĩtikio ũtarĩ na mũthingi. “Wĩtĩkio nĩguo ũmenyithanagia atĩ maũndũ marĩa merĩgĩrĩirũo nĩ ma ma.” Na ũndũ wa kwĩruta Kiugo kĩa Ngai, ũgĩ wake no ũkoneka biũ na wĩtĩkio ũgakũra.—Aroma 10:17; Ahibirania 11:1.
Akiologia a Biblia mamenyithanĩtie atĩ maũndũ maingĩ ma historia ya Biblia nĩ maringanĩte. Sayansi ya ma nĩ ĩigwithanĩtĩe na Biblia. Maũndũ maya ma kĩhoto nĩ maandĩkĩtwo thĩinĩ wa Biblia tene mũno matanamenyeka nĩ athomi: Mĩbango ĩrĩa yarũmĩrĩirũo thĩ ĩkĩũmbũo, na atĩ thĩ nĩ gĩthiũrũrĩ, na ndĩnyitĩrĩirũo nĩ kĩndũ, na nyoni onacio nĩithamaga.—Kĩambĩrĩria, gĩcunjĩ 1; Isaia 40:22; Ayubu 26:7; Jeremia 8:7.
Morathi marĩa mahingu makũonania Biblia ĩtongoretio ni roho wa Ngai. Danieli aarathire o mbere makĩria kũgwa na kũrũgama kwa mahinya ma thĩ, o ũndũ ũmwe na ihinda rĩrĩa Mesiya angĩokire na acoke oragũo. (Danieli, gĩcunjĩ 2, 8; 9:24-27) Ũmũthĩ, moorathi mangĩ nĩ marahingio, makĩonania maya nĩ “matuku marĩa ma kũrigĩrĩria.” (2 Timotheo 3:1-5; Mathayo, gĩcunjĩ gĩa 24) Ũũgĩ ũcio wa kũmenya mbere ndũngĩhotwo nĩ mũndũ. (Isaia 41:23) Wenda kũmenya mũno, Thoma mabuku maya The Bible—God’s Word or Man’s? na Is There a Creator Who Cares About You?, macabĩtwo nĩ Watchtower Bible and Tract Society.
Ingĩruta atĩa gũcokia ciũria ikoniĩ Biblia?
No mũhaka wĩrute Biblia na wĩcũũranie igũrũ rĩayo, na hĩndĩ o ĩyo ũhoe roho wa Ngai ũgũtongorie. (Thimo 15:28; Luka 11:9-13) “Na rĩrĩ, mũndũ wanyu angĩkorũo nĩaagĩte ũũgĩ,” Biblia yuugĩte, “nĩahoe Ngai, ũrĩa ũheaga andũ othe na ũtana, ategũkũmana-rĩ, nake nĩakaheo.” (Jakubu 1:5) Na ningĩ kũrĩ mabuku ma kwĩruta Biblia magĩrĩirũo nĩ gũtuĩrio. Kaingĩ na kaingĩ ũteithio kuuma kũrĩ andũ angĩ nĩ ũkwendekana, ta rĩrĩa Filipu eerutire na Mũethiopia. (Atũmwo 8:26-35) Aira a Jehova marutaga andũ arĩa marenda Biblia mĩciinĩ yao hatarĩ irĩhi. Ndũkaigue hinya kũũria ũrutani ũyũ.
Andũ aingĩ makararagia Aira a Jehova nĩkĩ na makanjĩra ndigathome nao?
Jesu nĩ aakararirĩo mahunjio-inĩ make, na akiuga atĩ arũmĩrĩri aake nĩmagakarario. Rĩrĩa amwe magegirĩo nĩ ũrutani wa Jesu-rĩ, Atongoria a ndini mamakũmire: “Inyuĩ na inyuĩ anga mũrĩ kũhĩtithio? Anene-rĩ, gũkĩrĩ wĩhokete ũhoro wake, kana Afarisai?” (Johana 7:46-48; 15:20) Aingĩ a arĩa makwĩraga ndũkerute na Aira matimoĩ kana nĩ mamathũire. Wĩrute na Aira na wĩonere kana ũtaũku waku wa Biblia nĩũkuongerereka kana ca.—Mathayo 7:17-20.
Aira a Jehova maceragĩra andũ arĩa marĩ na ndini yao nĩkĩ?
Gwĩka ũguo marũmagĩrĩra mũhaano wa Jesu. Aathire kũrĩ Ayahudi. Ayahudi maarĩ na ndini yao kĩũmbe, no ĩndĩ na njĩra nyingĩ nĩyogomete kuuma Kiugo-inĩ kĩa Ngai. (Mathayo 15:1-9) Ndũrĩrĩ ciothe nĩikoragũo na ndini cia mũthemba mũna, kana nĩ iria ciĩtagwo cia Ũkristo kana itarĩ cia Ũkristo. Nĩ ũndũ wa bata mũno andũ kũgĩa na wĩtĩkio uumanĩte na Kiugo kĩa Ngai we mwene nakĩo kĩo kĩa Aira kĩrĩa kĩmateithagia gwĩka ũũ kĩonanagia wendani wao wa andũ a itũũra.
Aira-rĩ, metĩkĩtie atĩ ndini yao no yo ya ma?
Mũndũ o wothe ũrũmĩtie ndini yake agĩrĩirũo nĩ gwĩciria atĩ nĩyo ya ma. Akorũo tiguo-rĩ, nĩkĩ gĩtũmi ehangʼie nayo? Akristiano mataarĩtwo: “Roranagiai maũndũ mothe; mũrũmagie ũndũ o wothe ũrĩa mwega.” (1 Athesalonike 5:21) Mũndũ agĩrĩirũo nĩ kũmenya na ma atĩ wĩtĩkio wake no ũnyitwo mbaru nĩ Maandĩko, tondũ kũrĩ wĩtĩkio ũmwe tu wa ma. Aefeso 4:5 rĩonanĩtie na rĩkagweta “Mwathani no ũmwe, naguo wĩtĩkio o ũmwe, nakuo kũbatithio o kũmwe.” Jesu ndetĩkanirie na woni wa matukũ maya, ũtagĩrĩire wa kuuga atĩ kũrĩ njĩra nyingĩ, ndini nyingĩ, cioothe cierekeire ũhonokio-inĩ. Handũ ha ũguo agĩkiuga: “Mũromo nĩ mũceke, na njĩra nĩ ngunderu ĩrĩa ĩkinyaga kũrĩa kwĩ muoyo, na andũ arĩa mamĩonaga nĩ anyinyi.” Aira a Jehova metĩkĩtie atĩ nĩ mamĩonete. Korũo tiguo-rĩ, nĩ mangĩcarĩtie ndini ĩngĩ.—Mathayo 7:14.
Metĩkĩtie atĩ no o oiki makaahonoka?
Aca. Mamilioni ma arĩa matũũrĩte mĩaka mĩingĩ mĩhĩtũku na arĩa matakoretwo marĩ Aira a Jehova nĩ magacoka thĩinĩ wa iriũkĩro na magĩe na mweke wa muoyo rĩngĩ. Aingĩ arĩa me muoyo rĩu no metĩkĩre ma na ũthingu mbere ya “thĩna mũnene,” na nĩ makahonoka. O na harĩ ũguo-rĩ, Jesu oigire atĩ tũtigatuanagĩre. Ithuĩ tũroraga maũthĩ ma nja; Ngai aroraga ngoro. Amĩonaga thĩinĩ na agatuanĩra na tha. Anenganĩrĩte gũtuanĩra ciira moko-inĩ ma Jesu, no ti maitũ.—Mathayo 7:1-5; 24:21; 25:31.
Arĩa mokaga mĩcemanio-inĩ ya Aira a Jehova-rĩ, matanyagwo marute mũhothi ũrĩkũ wa mbia?
Ha ũhoro wa mũhothi, mũtũmwo Paulo oigire: “Mũndũ o mũndũ nĩeke o ta ũrĩa acirĩire gwĩka na ngoro yake, na ndakarute kĩndũ ta egũkĩiguĩra ruo, kana ta arĩ kũringĩrĩrio aringĩrĩirio arute: nĩ gũkorũo Ngai endaga mũndũ ũrĩa ũkũheana akenete.” (2 Akorintho 9:7) Thĩinĩ wa Kingdom Halls na nyũmba cia ciũngano iria nene cia Aira a Jehova, gũtirĩ mũhothi ũũnganagio. Tũthandũkũ tũigagwo handũ hagĩrĩru nĩgetha mũndũ ũrĩa ũkwenda kũhotha agaikia ho. Gũtirĩ mũndũ ũmenyaga kĩrĩa ũrĩa ũngĩ aaruta. Amwe nĩ mahotaga kũruta nyingĩ na arĩa angĩ matingĩhota kũruta o na ndururu. Jesu nĩonanirie woni ũrĩa wagĩrĩire hĩndĩ ĩrĩa aaririe na arĩa mahothaga ũhoro wa ithandũkũ rĩa mũhothi hekarũ-inĩ ya Jerusalemu: Oigire ũndũ ũrĩa ũrĩ bata ti kĩgĩna kĩrĩa ũraruta no nĩ roho wa kũheana.—Luka 21:1-4.
Ingĩtuĩka ũmwe wa Aira a Jehova-rĩ, no ndanywo hunjie ta ũrĩa mekaga?
Rĩrĩa mũndũ aiyũrũo nĩ ũũgĩ wa kĩranĩro kĩa Paradaisi ya thĩ rungu rwa Ũthamaki wa Kristo, nĩendaga kwĩra andũ arĩa angĩ. Ũrĩka ũguo o na we. Kaĩ nĩ ũhoro mwegaĩ!—Atũmwo 5:41, 42.
Gwĩka ũguo nĩ njĩra ĩmwe ya bata ya kũonania ũrĩ mũrutwo wa Jesu Kristo. Thĩinĩ wa Biblia, Jesu etĩtwo “mũira ũrĩa mwĩhokeku na ũrĩa wa ma.” Rĩrĩa aarĩ gũkũ thĩ, ahunjirie akiuga: “Ũthamaki wa Igũrũ nĩũkuhĩhĩirie,” Na agĩtũma arutwo ake meke o ro ũguo. (Kũguũrĩrio 3:14; Mathayo 4:17; 10:7) Thutha ũcio, Jesu agĩatha arutwo ake: “Thiĩi mũgatũme andũ a ndũrĩrĩ ciothe matuĩke arutwo akwa, . . . mũkĩmarutaga.” Na ningĩ arathire akiuga atĩ mbere ya ithirĩro, “Ũhoro-ũyũ-Mwega wa ũthamaki nĩũkahunjio thĩ yothe, ũtuĩke ũira kũrĩ ndũrĩrĩ ciothe.”—Mathayo 24:14; 28:19, 20.
Nĩ kũrĩ njĩra nyingĩ cia kũhunjia ũhoro ũyũ mwega. Maita maingĩ kwaria na arata na arĩa tũyaine nao nĩ kũhingũraga njĩra. Amwe matũmagĩra njĩra ya kwandĩka marũa kana ya thimũ. Arĩa angĩ mamatũmagĩra mabuku marĩa marĩ na ũhoro ũrĩa mareciria no ũteithĩrĩrie arĩa moyaine nao. Tondũ wa gũthũra kũrũgĩrĩra mũndũ o na ũmwe, Aira mathiaga nyũmba o nyũmba mena na ndũmĩrĩri ĩyo.
Biblia ĩkoragwo na mwĩtano ũyũ mũcanjamũku: “Nake Roho o nake mũhiki mekuuga, Ũka. Nake ũrĩa ũkũigua nĩoige, Ũka. Nake ũrĩa ũnyotiĩ, nĩoke; o ũrĩa ũkwenda, nĩaamũkĩre maĩ marĩa ma muoyo, atekũgũra.” (Kũguũrĩrio 22:17) Kwĩra andũ arĩa angĩ ũhoro wa Paradaisi ya thĩ na irathimo ciayo gwĩkagũo na njĩra ya kwĩyendera, uumĩte ngoro-inĩ ĩiyũirũo nĩ wendo wa kũgwatanĩra ũhoro ũyũ mwega.
Twĩ na ma atĩ ũrĩ na ciũria ingĩ igũrũ rĩa Aira a Jehova na wĩtĩkio wao. No gũkorũo ciũria imwe no irehe ngarari. No twende gũcokia ciũria ciaku. Mweke wa gũcokia ciũria kabuku-inĩ gaka nĩ mũnyinyi, tũgũgĩkũria ũrie Aira a hakuhĩ na kwanyu. No wĩke ũguo rĩrĩa macemanĩtie thĩinĩ wa Kingdom Hall yao kana rĩrĩa magũcerera mũciĩ gwaku. O na no ũtũme ciũria ciaku kwĩ Watch Tower, ũkĩhũthĩra andĩrĩthi ĩrĩa yagĩrĩire ya icio irĩ hau mũhuro.