Ndũmĩrĩri Ĩrĩa Arĩ o Mũhaka Tũhunjie
Jehova nĩ atũheete wĩra na mweke wa mwanya. Atwĩraga ũũ: “Nĩ inyuĩ aira akwa, . . . na nĩ niĩ [Ngai].” (Isa. 43:12) Ithuĩ to gwĩtĩkia twĩtĩkĩtie. Tũrĩ aira marutaga ũira wa ma cia bata kũrĩ andũ othe, iria irĩ thĩinĩ wa Kiugo kĩa Ngai kĩrĩa gĩtongoretio nĩ roho.Nĩ ndũmĩrĩri ĩrĩkũ Jehova atwĩrĩte tũhunjie matukũ-inĩ maya? Ĩgiĩ mũno Jehova Ngai, Jesu Kristo, na Ũthamaki wa Kĩĩmesia.
“WĨTIGĨRE NGAI ŨRĨA WA MA NA ŨRŨMAGIE MAATHANI MAKE”
MATUKŨ maingĩ mbere ya Ũkristiano, Jehova nĩ eerĩte Iburahimu, mũthuri warĩ mwĩhokeku, ũhoro wa mũbango wake wa “ndũrĩrĩ ciothe cia thĩ” kwĩrathima. (Kĩam. 22:18) Ningĩ nĩ eerire Suleimani andĩke ũndũ ũrĩa wa bata andũ othe magĩrĩirũo nĩ gwĩka: “Wĩtigĩre Ngai ũrĩa wa ma na ũrũmagie maathani make. Tondũ ũguo wothe nĩguo mũndũ agĩrĩirũo nĩ gwĩka.” (Koh. 12:13, NW) No rĩrĩ, kũngĩahotekire atĩa andũ mabũrũri-inĩ mothe merute maũndũ macio?
O na gũtuĩka hingo ciothe nĩ gũkoretwo na andũ metĩkĩtie Kiugo kĩa Ngai, Bibilia yonanagia atĩ wĩra mũnene wa kũruta ũira thĩinĩ wa thĩ yothe nĩguo ũhoro ũrĩa mwega ũkinyĩre andũ a ndũrĩrĩ ciothe ũngĩkaarutwo hĩndĩ ya “mũthenya wa Mwathani.” Mũthenya ũcio waambĩrĩirie mwaka wa 1914. (Kũg. 1:10) Ha ũhoro wa ihinda rĩu, Kũguũrĩrio 14:6, 7 yarathĩte atĩ ũira wa bata ũtongoretio nĩ mũraika nĩ ũngĩkaarutwo kũrĩ andũ a “ndũrĩrĩ ciothe na mĩhĩrĩga yothe na . . . mĩario yothe.” Mangĩkerũo ũũ: “Wĩtigĩrei Ngai, na mũmũgooce we, amu ihinda rĩake rĩa gũtuanĩra nĩ ikinyu; mũthathaiyei arĩ we wombire Igũrũ na thĩ na iria rĩrĩa inene o na ithima cia maĩ.” Nĩ wendi wa Ngai ndũmĩrĩri ĩyo ĩhunjio. Tũrĩ na mweke wa goro wa kũnyita itemi wĩra-inĩ ũcio.
“Ngai Ũrĩa wa Ma.” Ũnene wa Jehova nĩguo waaragĩrĩrio rĩrĩa oigire ũũ: “Nĩ inyuĩ aira akwa.” (Isa. 43:10) Kwoguo ndũmĩrĩri ĩrĩa arĩ o mũhaka ĩhunjio to kwĩra andũ tu magĩe na ndini kana metĩkie ngai. Ithenya rĩa ũguo, marabatara kũheo mweke wa kwĩruta atĩ Mũũmbi wa igũrũ na thĩ nĩwe Ngai ũrĩa ũmwe wa ma. (Isa. 45:5, 18, 21, 22; Joh. 17:3) No Ngai ũrĩa wa ma wiki tu ũngĩratha ũhoro wa mahinda marĩa maroka atekũhĩtia. Tũrĩ na mweke wa goro wa kwĩra andũ atĩ kũhinga gwa kiugo kĩa Jehova mahinda-inĩ marĩa mahĩtũku nĩ ũira mũrũmu atĩ maũndũ mothe marĩa atwĩrĩire mahinda-inĩ marĩa maroka nĩ makaahinga.—Josh. 23:14; Isa. 55:10, 11.
Ma nĩ atĩ, aingĩ a arĩa tũhunjagĩria mahoyaga ngai ingĩ kana makoiga atĩ gũtirĩ ngai mahoyaga. Nĩguo matũthikĩrĩrie, no tũbatare kwambĩrĩria ndeereti na kaũndũ mangĩtĩkanĩria na ithuĩ. No tũgunĩke nĩ kĩonereria kĩrĩa kĩrĩ thĩinĩ wa Atũmwo 17:22-31. O na gũtuĩka mũtũmwo Paulo aahũthĩrire ũtaũku, nĩ aagwetire cara-rũkũ atĩ andũ othe no mũhaka magaacirithio nĩ Ngai, Mũũmbi wa igũrũ na thĩ.
Kũmenyithania Rĩĩtwa rĩa Ngai. Ndũkanage kũmenyithia andũ rĩĩtwa rĩa Ngai ũrĩa wa ma. Jehova nĩ endete rĩĩtwa rĩake. (Tham. 3:15; Isa. 42:8) Nĩ endaga andũ marĩmenye. Aandĩkithirie rĩĩtwa rĩake rĩrĩ riri makĩria ma maita 7,000 thĩinĩ wa Bibilia. Nĩ wĩra witũ kũmenyithia andũ rĩĩtwa rĩu.—Gũcok. 4:35.
Mahinda marĩa mokĩte ma andũ othe mehocetie harĩ o kũmenya Jehova na kũmũkaĩra marĩ na wĩtĩkio. (Joel 2:32; Mal. 3:16; 2 Thes. 1:8) O na kũrĩ ũguo, andũ arĩa aingĩ matiũĩ Jehova. Amwe ao nĩ ikundi nene cia andũ arĩa moigaga atĩ mahoyaga Ngai ũrĩa ũgwetetwo Bibilia-inĩ. O na angĩkorũo nĩ marĩ Bibilia na nĩ mamĩthomaga-rĩ, no mage kũmenya rĩĩtwa rĩa Ngai tondũ nĩ rĩeheretio Bibilia-inĩ nyingĩ cia mahinda maya. Kĩrĩa gĩtũmĩte tu andũ amwe mamenye rĩĩtwa Jehova nĩ kũigua atongoria ao a ndini makĩmera matikarĩhũthagĩre.
Tũngĩteithia andũ atĩa mamenye rĩĩtwa rĩa Ngai? Njĩra ĩrĩa njega mũno nĩ kũmonia rĩĩtwa rĩu Bibilia-inĩ, na kũngĩhoteka ciao ene. Bibilia-inĩ imwe, rĩĩtwa rĩu rĩonekaga maita ngiri nyingĩ. Bibilia-inĩ ingĩ, no rĩonekire tu thĩinĩ wa Thaburi 83:18 kana Thama 6:3-6, kana kohoro-inĩ ka magũrũ-inĩ thĩinĩ wa Thama 3:14, 15 kana 6:3. Bibilia-inĩ imwe, marĩĩtwa mangĩ ta “Mwathani” na “Ngai,” nĩmo makoragwo mekĩrĩtwo kũrĩa rĩĩtwa rĩa Ngai rĩaandĩkĩtwo na thiomi iria ciahũthĩrirũo kwandĩka Bibilia. Arĩa marĩ na Bibilia iria itaũrĩtwo mahinda-inĩ maya na nĩ cieheretie rĩĩtwa rĩa Ngai biũ, no ũbatare kũhũthĩra Bibilia yataũrirũo tene kũmateithia mamenye rĩĩtwa rĩu. Mabũrũri-inĩ mamwe no wonie andũ rĩĩtwa rĩa Ngai nyĩmbo-inĩ cia ndini kana kũrĩa rĩngĩkorũo rĩandĩkĩtwo thingo-inĩ.
O na tũgĩteithia arĩa mathathayagia ngai ingĩ, no tũkorũo na moimĩrĩro mega tũngĩhũthĩra Jeremia 10:10-13 thĩinĩ wa Tafsiri ya Ulimwengu Mpya. Rĩtigwetaga o rĩĩtwa rĩa Ngai, ĩndĩ ningĩ nĩ rĩtaaragĩria we nĩwe ũ.
Ndũkahumbĩre rĩĩtwa Jehova na njĩra ya kũhũthĩra marĩĩtwa ta “Ngai” kana “Mwathani,” ta ũrĩa ndini iria ciĩĩtaga cia Gĩkristiano ciĩkaga. Ũguo ti kuga atĩ hingo ciothe tũkĩaria twagĩrĩirũo nĩ kũhũthĩra rĩĩtwa rĩu. Nĩ ũndũ wa gũkorũo na mawoni moru, andũ amwe no marege gũgũthikĩrĩria. No thutha wa kũgĩa na ndeereti njega, ndũgetigĩre kũhũthĩra rĩĩtwa rĩa Ngai.
Ma nĩ atĩ Bibilia ĩhũthĩrĩte rĩĩtwa Jehova maita maingĩ gũkĩra marĩĩtwa “Mwathani” na “Ngai.” O na kũrĩ ũguo, andĩki a Bibilia matiahũthĩrire rĩĩtwa rĩa Ngai thĩinĩ wa mũhari o mũhari. Maarĩhũthĩrire na ũigananĩru, marĩ na wĩyathi, na marĩ na gĩtĩo. Kĩu nĩ kĩonereria kĩega gĩa kũrũmĩrĩra.
Mwene Rĩĩtwa Rĩu. O na gũtuĩka kũmenya atĩ Ngai nĩ arĩ rĩĩtwa rĩake kĩũmbe nĩ ma ya bata-rĩ, rĩu no ikinya rĩa mbere harĩ kũmũmenya.
Nĩguo andũ mende Jehova na mamũkayagĩre marĩ na wĩtĩkio-rĩ, nĩ mekũbatara kũmenya ngumo ciake. Akĩmenyithia Musa rĩĩtwa rĩake Kĩrĩma-inĩ gĩa Sinai, makĩria ma gũcokera kiugo “Jehova,” nĩ harĩ ũndũ ũngĩ Ngai eekire. Nĩ aamũtĩtĩrithĩirie ngumo imwe Ciake cia magegania. (Tham. 34:6, 7) Kĩu nĩ kĩonereria harĩ ithuĩ gĩa kũrũmĩrĩra.
Ũkĩaria ũhoro wa irathimo cia Ũthamaki rĩrĩa ũrahunjĩria andũ kana rĩrĩa ũraruta mĩario kĩũngano-inĩ, taarĩria ũrĩa cionanagia igũrũ rĩgiĩ Ngai ũrĩa wĩranĩire ciĩranĩro icio. Ũkĩaria ũhoro wa maathani make, tĩtĩrithia ũũgĩ na wendo wake ũrĩa wonekaga harĩ mo. Taarĩria na kinyi atĩ maũndũ marĩa Ngai endaga kũrĩ ithuĩ ti mũrigo, ĩndĩ nĩ ma gũtũguna. (Isa. 48:17, 18; Mik. 6:8) Onania ũrĩa Jehova atariĩ, ithimi ciake, muoroto wake kũringana na ũrĩa onanagia hinya. Arĩrĩria ũrĩa Jehova akoragwo na ũigananĩru harĩ kuonania ngumo ciake. Reke andũ maigue ũgĩtarĩria ũrĩa wee mwene ũiguaga igũrũ rĩgiĩ Jehova. Wendo waku harĩ Jehova no ũrurumũre arĩa angĩ mamwende.
Ndũmĩrĩri ya mĩtũkĩ ĩrĩa tũhunjagia ĩkagĩra andũ othe ngoro metigĩre Ngai. Ciugo citũ ciagĩrĩirũo gũteithia andũ makũrie wĩtigĩri ta ũcio harĩ Ngai. Wĩtigĩri ũcio nĩ wĩtigĩri ũrĩa wagĩrĩire, gũtĩa Jehova, kũmwĩkĩrĩra mũno. (Thab. 89:7) Ũhutĩtie kũmenya atĩ Jehova nĩwe Mũtuanĩri cira ũrĩa mũnene na atĩ ũtũũro witũ wa mahinda marĩa maroka wĩhocetie harĩ ithuĩ gwĩtĩkĩrĩka nĩwe. (Luk. 12:5; Rom. 14:12) Kwoguo wĩtigĩri ta ũcio ũtwaranaga hamwe na wendo mũnene harĩ Ngai, na nĩ ũndũ ũcio tũkagĩa na merirĩria manene ma gwĩka wendi wake. (Gũcok. 10:12, 13) Ningĩ wĩtigĩri Ngai nĩ ũtũtindĩkaga gũthũũra maũndũ moru, gwathĩkĩra maathani make, na kũmũthathayia na ngoro yothe. (Gũcok. 5:29; 1 Maũ. 28:9; Thim. 8:13) Ũtũteithagia tũtungatĩre Ngai tũtarĩ na wendo harĩ maũndũ ma gũkũ thĩ.—1 Joh. 2:15-17.
Rĩĩtwa rĩa Ngai nĩ “Nyũmba ya Hinya.” Andũ arĩa kũna mamenyaga Jehova nĩ magĩaga na ũgitĩri mũnene. Matigĩaga naguo tu tondũ nĩ mahũthagĩra rĩĩtwa rĩake kana makamenya ngumo imwe ciake. No nĩ tondũ maigaga mwĩhoko wao harĩ Jehova we mwene. Thimo 18:10 ĩkĩaria ũhoro wao yugaga ũũ: “Rĩĩtwa rĩa Jehova nĩ nyũmba ya hinya njake mũthiringo; nĩyo mũndũ mũthingu ahanyũkagĩra agatonya, akarema gũkinyĩrĩrĩka.”
Hũthagĩra biũ mĩeke ĩrĩa ũrĩ nayo gwĩkĩra andũ ngoro mehokage Jehova. (Thab. 37:3; Thim. 3:5, 6) Mwĩhoko ta ũcio wonanagia wĩtĩkio harĩ Jehova na harĩ ciĩranĩro ciake. (Ahib. 11:6) Kiugo kĩa Ngai gĩtwĩraga atĩ hatarĩ nganja andũ nĩ makaahonokio angĩkorũo ‘megũkaĩra rĩĩtwa rĩa Jehova’ nĩ ũndũ wa kũmenya atĩ nĩwe Mwathani Mũnene, mende njĩra ciake, na metĩkie biũ atĩ ũhonokio wa ma ũngiuma o harĩ we tu. (Rom. 10:13, 14) Ũkĩruta arĩa angĩ, mateithie gũkũria wĩtĩkio ũcio maũndũ-inĩ mao mothe ũtũũro-inĩ.
Andũ aingĩ nĩ macemanagia na mathĩna maritũ. Mahota kuona ta hatarĩ na kĩhonia. Mekĩre ngoro merute njĩra cia Jehova, merute kũmwĩhoka, na mahũthĩre maũndũ marĩa mareruta. (Thab. 25:5) Mekĩre ngoro mahoyage Ngai na kĩyo amahe ũteithio na mamũcokagĩrie ngatho nĩ ũndũ wa irathimo ciake. (Afil. 4:6, 7) Mamenya Jehova nĩ ũndũ wa kuona ciĩranĩro ciake ikĩhinga ũtũũro-inĩ wao, na nĩ ũndũ wa gũthoma ũhoro mũna Bibilia-inĩ, mekwambĩrĩria gũkenera ũgitĩri ũrĩa umanaga na gũtaũkĩrũo nĩ ũrĩa rĩĩtwa rĩa Jehova riugĩte.—Thab. 34:8; Jer. 17:7, 8.
Hũthĩra wega mweke o wothe gũteithia andũ mataũkĩrũo nĩ bata wa gwĩtigĩra Jehova, Ngai ũrĩa wa ma, na kũrũmĩrĩra maathani make.
“KŨRUTA ŨIRA WĨGIĨ JESU”
RĨRĨA Jesu Kristo aariũkire, atanacoka igũrũ eerire arutwo ake ũũ: ‘Mũgaatuĩka aira akwa nginya ituri-inĩ ciothe cia thĩ.’ (Atũm. 1:8) Kiugo kĩa Ngai kiugaga atĩ ndungata njĩhokeku cia Ngai mahinda-inĩ maya ikoragwo na “wĩra wa kũruta ũira wĩgiĩ Jesu.” (Kũg. 12:17, NW) Wee nĩ ũkoragwo na kĩyo wĩra-inĩ ũcio?
Andũ aingĩ arĩa moigaga biũ atĩ nĩ metĩkĩtie Jesu matiũĩ atĩ nĩ aatũũraga igũrũ atanoka gũkũ thĩ. Matiũĩ atĩ kũna aarĩ mũndũ rĩrĩa aarĩ gũkũ thĩ. Rĩrĩa egwĩtwo Mũrũ wa Ngai, matitaũkagĩrũo ũguo nĩ kuga atĩa. Moĩ maũndũ manini mũno megiĩ itemi rĩake harĩ kũhinga kwa muoroto wa Ngai. Matiũĩ ũrĩa areka mahinda-inĩ maya, na matiũĩ ũrĩa ũtũũro wao ũkaahutio nĩ maũndũ marĩa ageeka mahinda marĩa maroka. Nĩ ũndũ wa kũrigwo, mahota gwĩciria atĩ Aira a Jehova matiĩtĩkĩtie Jesu. Nĩ tũheetwo mweke wa mwanya wa kwĩrutanĩria kũmenyithania ma ĩgiĩ maũndũ macio.
O na kũrĩ o ro ũguo-rĩ, andũ angĩ matiĩtĩkĩtie atĩ kũna Jesu ũrĩa ũgwetetwo Bibilia-inĩ aarĩ kuo. Amwe metĩkĩtie atĩ Jesu nĩ mũndũ tu ũrĩ igweta. Aingĩ matiĩtĩkĩtie nĩ Mũrũ wa Ngai. ‘Kũrutĩra andũ ta acio ũira wĩgiĩ Jesu’ kũbataraga kĩyo kĩnene, ũkirĩrĩria, na ũtaũku.
O na athikĩrĩria aku mangĩkorũo na mawoni matariĩ atĩa, nĩ mekũbatara kũgĩa na ũmenyo wĩgiĩ Jesu Kristo angĩkorũo nĩ mekũgunĩka nĩ mũbango wa Ngai wa gũkaahe andũ muoyo wa tene na tene. (Joh. 17:3) Wendi wa Ngai nĩ arĩa othe marĩ muoyo ‘moimbũrage atĩ Jesu Kristo nĩwe Mwathani’ na no mũhaka mathĩkagĩre ũtongoria wake. (Afil. 2:9-11) Nĩ ũndũ ũcio, tũtiagĩrĩirũo gwĩthema kwaria ũhoro ũcio o na rĩrĩa twacemania na andũ manyitĩrĩire mũno mawoni mahĩtanu kana marĩ na rũmena rũnene. O na gũtuĩka nĩ kũrĩ hĩndĩ tũngĩaria cara-rũkũ ũhoro wĩgiĩ Jesu Kristo—o na riita rĩa mbere twacemania na mũndũ-rĩ, kũrĩ hĩndĩ ĩngĩ tũngĩbatara kũhũthĩra ciugo cia ũũgĩ cia gũteithia athikĩrĩria mambĩrĩrie kũgĩa na mawoni marĩa magĩrĩire kũmwerekera. Ningĩ no tũbatare gwĩciria njĩra iria tũngĩhũthĩra kwaria maũndũ mangĩ mamwĩgiĩ twacokera mũndũ hĩndĩ ĩngĩ. O na kũrĩ ũguo, no kwage kũhoteka kwarĩrĩria maũndũ mothe mamwĩgiĩ nginya rĩrĩa tũrĩambĩrĩria kũruta mũndũ Bibilia.—1 Tim. 2:3-7.
Itemi rĩa Jesu rĩa Bata Harĩ Muoroto wa Ngai. Nĩ tũkũbatara gũteithia andũ mataũkĩrũo atĩ tondũ Jesu nĩwe “njĩra,” na ‘gũtirĩ mũndũ ũkinyaga gwĩ Ithe witũ, atagereire harĩ we,’ gũtingĩhoteka mũndũ agĩe na ũkuruhanu mwega na Ngai atarĩ na wĩtĩkio harĩ Jesu Kristo. (Joh. 14:6) Mũndũ angĩaga kũmenya itemi rĩa bata rĩrĩa Jehova aheete Mũrũ wake wa irigithathi, ndangĩtaũkĩrũo nĩ Bibilia. Nĩkĩ? Tondũ Jehova aatuire Mũrũ wake mũndũ ũrĩa wa bata mũno harĩ kũhinga kwa mĩoroto Yake yothe. (Kol. 1:17-20) Ũrathi wa Bibilia wĩhocetie harĩ ũndũ ũcio. (Kũg. 19:10) Kĩhonia kĩa mathĩna marĩa mothe maarehirũo nĩ ũremi wa Shaitani na mehia ma Adamu kĩonekaga kũgerera harĩ Jesu Kristo.—Ahib. 2:5-9, 14, 15.
Nĩguo mũndũ one bata wa itemi rĩa Kristo, no mũhaka etĩkĩre atĩ andũ marĩ hatĩka-inĩ njũru matangĩhota gwĩkũũra thĩinĩ wayo. Ithuothe tũciarĩtwo tũrĩ na mehia. Ũndũ ũcio no ũtũrehere mathĩna matiganĩte ũtũũro-inĩ witũ. Macũngĩrĩro-inĩ, moimĩrĩro nĩ gĩkuũ. (Rom. 3:23; 5:12) Teithia arĩa ũrahunjĩria mone ũndũ ũcio. Ũcoke ũmonie atĩ nĩ ũndũ wa wendo, kũgerera igongona rĩa ũkũũri rĩa Jesu Kristo, Jehova nĩ atũmĩte kũhoteke arĩa monanagia wĩtĩkio harĩ igongona rĩu makũũrũo kuuma mehia-inĩ na gĩkuũ-inĩ. (Mar. 10:45; Ahib. 2:9) Ũndũ ũcio ũmahingũragĩra njĩra ya gũgaakenera muoyo wa tene na tene marĩ akinyanĩru. (Joh. 3:16, 36) Ũndũ ũcio ndũngĩhoteka kũgerera njĩra ĩngĩ o na ĩrĩkũ. (Atũm. 4:12) Ũkĩaria na mũndũ ũmwe ũmwe kana ũkĩarĩria kĩũngano, makĩria ma kũgweta ma icio, ũrĩ mwarimũ harĩ maũndũ mangĩ wagĩrĩirũo nĩ gwĩka. Na njĩra ya ũtugi na ũkirĩrĩria teithia athikĩrĩria aku mone itemi rĩa Kristo arĩ Mũkũũri witũ rĩrĩ rĩa bata mũno. Kuona itemi rĩake rĩrĩ rĩa bata no gũkorũo na moimĩrĩro mega mũno harĩ mĩerekera, mĩthiĩre, na mĩoroto ya mũndũ.—2 Kor. 5:14, 15.
Ma nĩ atĩ, Jesu aarutire muoyo wake ũrĩ igongona o riita rĩmwe. (Ahib. 9:28) O na kũrĩ ũguo, aratungatĩra arĩ Mũthĩnjĩri Ngai Mũnene o na ũmũthĩ. Teithia andũ mataũkĩrũo nĩ bata wa ũndũ ũcio. Hihi nĩ marahiũrania na mĩtangĩko, gũkua ngoro, kũnyamarĩka, kana mathĩna nĩ ũndũ wa gwĩkwo ũũru nĩ andũ angĩ? Rĩrĩa Jesu aarĩ na mwĩrĩ wa nyama na thakame, nĩ aacemanirie na maũndũ macio mothe. Nĩ oĩ ũrĩa tũiguaga. Tondũ tũtirĩ akinyanĩru-rĩ, na githĩ tũtiguaga tũbatarĩte tha cia Ngai! Twamũhoya mũhera kũgerera harĩ igongona rĩa Jesu, Jesu ahũthĩkaga arĩ “Mũtũcirĩrĩri harĩ Ithe witũ.” Nĩ ũndũ wa tha, ‘agatũthaithanĩrĩra.’ (1 Joh. 2:1, 2; Rom. 8:34) Kũgerera igongona rĩa ũkũũri rĩa Jesu na ũtungata wake arĩ Mũthĩnjĩri Ngai Mũnene, nĩ tũhotaga gũkuhĩrĩria “gĩtĩ-inĩ-gĩa-ũthamaki kĩrĩa kĩa Wega” wa Jehova nĩguo tũheo ũteithio wa ihinda rĩrĩa rĩagĩrĩire. (Ahib. 4:15, 16) O na gũtuĩka tũtirĩ akinyanĩru, ũteithio ũrĩa Jesu atũheaga arĩ Mũthĩnjĩri Ngai mũnene ũtũhotithagia gũtungatĩra Ngai tũrĩ na thamiri theru.—Ahib. 9:13, 14.
Makĩria ma ũguo-rĩ, Jesu nĩ mũtongoria mũnene wamũrĩtwo nĩ Ngai agatuĩka Mũtwe wa kĩũngano gĩa Gĩkristiano. (Mat. 28:18; Ef. 1:22, 23) Nĩ ũndũ ũcio, nĩwe ũheanaga ũtongoria ũrĩa ũbataranagia kũringana na wendi wa Ngai. Ũkĩruta andũ, mateithagie gũtaũkĩrũo atĩ Jesu Kristo nĩwe Mũtwe wa kĩũngano. (Mat. 23:10) Kuuma o riita rĩa mbere wahunjĩria andũ, manyite ũgeni mĩcemanio ya kĩũngano ya kwanyu, kũrĩa twĩrutaga Bibilia tũkĩhũthĩra mabuku ma “ngombo ĩrĩa ĩĩhokekete na njũgĩ.” Mataarĩrie “ngombo” ĩyo nũ na ningĩ Mũmĩathi nũ nĩguo mataũkĩrũo nĩ ũnene wa Jesu arĩ mũtwe. (Mat. 24:45-47) Mamenyithanie na athuri a kĩũngano, na ũmataarĩrie ithimi cia Kĩĩmandĩko iria athuri acio arĩ o mũhaka marũmĩrĩre. (1 Tim. 3:1-7; Tit. 1:5-9) Mataarĩrie atĩ kĩũngano ti gĩa athuri ĩndĩ matũteithagia tũrũmagĩrĩre makinya ma Jesu Kristo. (Atũm. 20:28; Ef. 4:16; 1 Pet. 5:2, 3) Teithia andũ acio mone atĩ nĩ kũrĩ ithondeka rĩa thĩ yothe rĩrutaga wĩra rungu rwa ũtongoria wa Kristo.
Thĩinĩ wa Injiri, tũthomaga atĩ kahinda kanini mbere ya gĩkuũ gĩake, rĩrĩa Jesu aatonyire Jerusalemu arutwo ake nĩ maamũkũngũĩire arĩ “Mũthamaki ũrĩa ũgũũka na rĩĩtwa rĩa [Jehova]!” (Luk. 19:38) O ũrĩa andũ mareruta Bibilia na njĩra ndikĩru biũ, noguo merutaga atĩ Jehova nĩ aheete Jesu ũnene wa gwatha andũ a ndũrĩrĩ ciothe. (Dan. 7:13, 14) Ũkĩheana mĩario kĩũngano-inĩ kana ũkĩruta andũ Bibilia, mateithie mone ũrĩa wathani wa Jesu ũrĩ wa bata harĩ ithuĩ ithuothe.
Tĩtĩrithia atĩ mĩthiĩre itũ nĩ yonanagia kana kũna nĩ twĩtĩkĩtie atĩ Jesu Kristo nĩ Mũthamaki na kana twathĩkagĩra wathani wake na kwĩyendera. Arĩrĩria wĩra ũrĩa Jesu aaheire arũmĩrĩri ake thutha wa gũitĩrĩrio maguta atuĩke Mũthamaki. (Mat. 24:14; 28:18-20) Arĩrĩria maũndũ marĩa Jesu arĩ we Mũheani-Kĩrĩra-wa-Kũgegania oigire igũrũ rĩgiĩ maũndũ marĩa twagĩrĩirũo kuona marĩ ma bata makĩria ũtũũro-inĩ. (Isa. 9:6, 7; Mat. 6:19-34) Arĩrĩria mwerekera ũrĩa Mũnene-wa-Thayũ oigire arũmĩrĩri ake magĩrĩirũo kuonania. (Mat. 20:25-27; Joh. 13:35) Menyerera gwĩkĩrĩra andũ nganja kana nĩ mareka ũrĩa wothe magĩrĩirũo nĩ gwĩka, ithenya rĩa ũguo, mekĩre ngoro mathuthurie ũrĩa ciĩko ciao ironania igũrũ rĩgiĩ wathĩki wao harĩ wathani wa Kristo. Ũkĩaria, onania atĩ o nawe nĩ ũrabatara gwĩka ũguo.
Kristo Arĩ we Mũthingi. Bibilia yonanagia atĩ wĩra wa gũtua mũndũ Mũkristiano ũtariĩ ta gwaka nyũmba, Jesu Kristo arĩ mũthingi wayo. (1 Kor. 3:10-15) Nĩguo ũhingie ũndũ ũcio, teithia andũ mamenye Jesu ta ũrĩa ataarĩirio thĩinĩ wa Bibilia. Menyerera matikone ta arĩ wee magĩrĩirũo nĩ kũrũmĩrĩra. (1 Kor. 3:4-7) Mateithie marũmĩrĩre Jesu Kristo.
Ũngĩiga mũthingi mwega, arutwo nĩ megũtaũkĩrũo atĩ Kristo nĩ aatũtigĩire kĩonereria ‘tũkinyagĩre makinya-inĩ make.’ (1 Pet. 2:21) Nĩguo ũmateithie, ĩkĩra arutwo ngoro matigathome Injiri irĩ ta arĩ rũgano rwa ma tu, ĩndĩ macithome marĩ na muoroto wa gũcirũmĩrĩra. Mateithie maririkanage mĩerekera na ngumo iria Jesu onanagia. Mekĩre ngoro mecirie ũrĩa Jesu aaiguaga igũrũ rĩgiĩ Ithe, ũrĩa aahiũranagia na magerio na mathĩna, ũrĩa eenyihagĩria Ngai, na ũrĩa aahiũranagia na andũ maũndũ-inĩ matiganĩte. Tĩtĩrithia maũndũ marĩa Jesu eekĩrĩire mũno ũtũũro-inĩ wake. Nĩ ũndũ ũcio, rĩrĩa mũrutwo acemania na matua na magerio ũtũũro-inĩ, nĩ arĩĩyũragia: ‘Jesu angĩka atĩa ũndũ-inĩ ũyũ? Hihi ikinya rĩrĩa nguoya nĩ rĩkuonania biũ atĩ ndĩna ngatho nĩ ũndũ wa maũndũ marĩa anjĩkĩire?’
Ũkĩarĩria kĩũngano, ndũgatue atĩ tondũ aarĩ na ariũ a Ithe witũ marĩ na wĩtĩkio harĩ Jesu, matirabatara gũtĩtĩrithĩrio ũhoro wake. Maũndũ marĩa ũkũmeera megũkorũo marĩ ma bata mũno angĩkorũo mũthingi wamo nĩ wĩtĩkio ũcio. Ũkĩaria ũhoro wa mĩcemanio, onania ũkuruhanu wa ũndũ ũcio na itemi rĩa Jesu arĩ Mũtwe wa kĩũngano. Rĩrĩa ũraria ũhoro wa kũhunjia, arĩrĩria roho ũrĩa Jesu onanirie arĩ ũtungata-inĩ, na wonanie atĩ wĩra ũcio nĩguo Kristo arĩ Mũthamaki arahũthĩra gũcokanĩrĩria andũ nĩguo mahonokio maingĩre thĩ njerũ.
Hatarĩ nganja harĩ maũndũ maingĩ marabatarania makĩria ma o kwĩruta ma cia mũthingi ciĩgiĩ Jesu. Nĩguo andũ matuĩke Akristiano kũna, no mũhaka monanie wĩtĩkio harĩ we na mamwende biũ. Wendo ta ũcio ũtũmaga andũ magĩe na wathĩki ũrĩ na wĩhokeku. (Joh. 14:15, 21) Ũhotithagia andũ marũmie wĩtĩkio hĩndĩ ya mĩnyamaro, magathiĩ na mbere kũrũmĩrĩra makinya ma Kristo matukũ mothe ma ũtũũro wao, makonania atĩ nĩ Akristiano agimaru ‘mahandĩtwo wega na magaakwo gĩtina-inĩ’ kĩa wendo ũcio. (Ef. 3:17) Gwĩka ũguo nĩ kũgoocithagia Jehova, ũrĩa arĩ we Ngai, na Ithe wa Jesu Kristo.
“ŨHORO-ŨYŨ-MWEGA WA ŨTHAMAKI”
AKĨARIA ũhoro wa kĩmenyithia gĩa gũcoka gwake na gĩa ithirĩro rĩa mũtabarĩre ũyũ wa maũndũ, Jesu oigire ũũ: “Ũhoro-ũyũ-Mwega wa ũthamaki nĩũkahunjio thĩ yothe, ũtuĩke ũira kũrĩ ndũrĩrĩ ciothe; na hĩndĩ ĩo nĩrĩo ithirĩro rĩgakinya.”—Mat. 24:14.
Nĩ ndũmĩrĩri ĩrĩkũ ĩyo ĩngĩabatarire kũhunjio na njĩra nene ũguo? Nĩ ndũmĩrĩri ĩgiĩ Ũthamaki ũrĩa Jesu aatũrutire tũhoyage Ngai ũũ: “Ũthamaki waku ũũke.” (Mat. 6:10) Tondũ hinya wa gwathana umĩte kũrĩ Jehova akaũhe Kristo arĩ Mũthamaki-rĩ, Kũguũrĩrio 11:15 ĩwĩtaga “Ũthamaki . . . wa Mwathani witũ [Jehova], o na wa Kristo wake.” O na kũrĩ ũguo ũngĩrora nĩ ũkuona atĩ ndũmĩrĩri ĩrĩa Jesu oigire atĩ nĩ ĩngĩkaahunjio mahinda-inĩ maya maitũ, ĩngĩkaahunjio na njĩra nene kũrĩ ĩrĩa yahunjirio nĩ arũmĩrĩri ake hĩndĩ ya karine ya mbere. Maahunjagĩria andũ ũũ: “Ũthamaki wa Ngai nĩũmũkuhĩrĩirie.” (Luk. 10:9) Jesu, ũrĩa waitĩrĩirio maguta atuĩke Mũthamaki, hĩndĩ ĩyo aarĩ gatagatatĩ-inĩ kao. Ĩndĩ ta ũrĩa handĩkĩtwo thĩinĩ wa Mathayo 24:14, Jesu nĩ aarathire ũndũ ũngĩ wa bata harĩ kũhinga kwa muoroto wa Ngai ũrĩa ũngĩahunjirio thĩinĩ wa thĩ yothe.
Mũnabii Danieli nĩ onirio kĩoneki kĩgiĩ ũndũ ũcio. Onire “mũndũ wahaanaga ta mũrũ wa mũndũ,” Jesu Kristo, akĩnengerũo nĩ “Ũrĩa-ũtũire-ho-kuuma-o-tene,” Jehova Ngai, “wathani, na riri, o na ũthamaki, Nĩ getha andũ a nduka ciothe, na a ndũrĩrĩ ciothe, na a mĩario yothe, mamũtungatagĩre.” (Danieli 7:13, 14) Ũndũ ũcio ũrĩa ũhutĩtie andũ thĩinĩ wa thĩ yothe wahanĩkire kũrĩa igũrũ mwaka wa 1914. Mũcukani na ndaimono ciake magĩcoka makĩharũrũkio gũkũ thĩ. (Kũg. 12:7-10) Mũtabarĩre ũyũ mũru wa maũndũ waingĩrire matukũ-inĩ maguo ma kũrigĩrĩria mwaka ũcio. Ĩndĩ mbere ya mũtabarĩre ũyũ kweherio biũ, kũrĩ na ndũmĩrĩri ĩrahunjio thĩinĩ wa thĩ yothe atĩ Mũthamaki wa Kĩĩmesia ũrĩa ũthurĩtwo nĩ Jehova rĩu nĩ arathamaka arĩ gĩtĩ-inĩ gĩake kĩa ũthamaki kũrĩa igũrũ. Kũndũ guothe andũ nĩ maramenyithio ũndũ ũcio. Ũrĩa maraiyũkia ũhoro ũcio ũronania ũrĩa monaga Ũrĩa wĩ Igũrũ Mũno arĩ we Mwathani ũrĩa “ũthamakagĩra ciana-cia-Adamu.”—Dan. 4:32.
Ma nĩ atĩ, kũrĩ na maũndũ maingĩ mũno matarĩ marahinga! O na gũtuĩka no tũthiaga na mbere kũhoya, “Ũthamaki waku ũũke,” ti kuga atĩ Ũthamaki wa Ngai ti mũhande. Ĩndĩ tũhoyaga Ũthamaki wa igũrũ woe ikinya nĩguo ũhingie ũrathi ta ũrĩa ũrĩ thĩinĩ wa Danieli 2:44 na Kũguũrĩrio 21:2-4. Ũthamaki ũcio ũkaagarũra thĩ ĩtuĩke Paradiso ĩiyũrũo nĩ andũ mendanĩte na mendete Ngai. Tũkĩhunjia “Ũhoro-ũyũ-Mwega wa ũthamaki,” twaragia ũhoro wa ciĩrĩgĩrĩro icio cia mahinda marĩa maroka. O na kũrĩ ũguo nĩ tũmenyithagia andũ tũtarĩ na nganja atĩ Jehova nĩ arĩkĩtie kũhe Mũriũ wake ũhoti wothe wa gwathana. Hihi we nĩ ũtĩtĩrithagia ũhoro ũcio mwega rĩrĩa ũrahunjia ũhoro wa Ũthamaki?
Gũtaarĩria Ũhoro wa Ũthamaki. Tũngĩhota atĩa kũhingia wĩra ũrĩa tũheetwo wa kũhunjia Ũthamaki wa Ngai? No twambĩrĩrie ndeereti na andũ tũkĩhũthĩra maũndũ matiganĩte, ĩndĩ nĩ twagĩrĩirũo kuonania o narua atĩ ndũmĩrĩri itũ ĩgiĩ Ũthamaki wa Ngai.
Njĩra ĩmwe njega ya kũruta wĩra ũcio nĩ gũthomera kana kũgwetera andũ maandĩko marĩa marĩtie ũhoro wa Ũthamaki. Ũkĩaria ũhoro wa Ũthamaki tigĩrĩra atĩ arĩa ũraarĩria nĩ mataũkĩrũo Ũthamaki ũcio nĩ kĩĩ. No ũkorũo ũtarĩ ũhoro mũiganu kuga tu atĩ Ũthamaki wa Ngai nĩ thirikari. Andũ amwe no mone arĩ ũndũ mũritũ gwĩtĩkia atĩ kĩndũ matarona na maitho no gĩtwo thirikari. No ũhũthĩre njĩra itiganĩte kũmateithia mataũkĩrũo. Kwa ngerekano rũhuho rũtionekaga, ĩndĩ nĩ rũrĩ hinya mũingĩ mũno. Tũtionaga ũrĩa wombire rũhuho, ĩndĩ hatirĩ nganja nĩ arĩ hinya mũingĩ. Bibilia ĩmwĩtaga “Mũthamaki ũrĩa ũtũũraga tene na tene.” (1 Tim. 1:17) Kana no uuge atĩ thĩinĩ wa bũrũri mũnene andũ aingĩ matirĩ mathiĩ taũni ĩrĩa thirikari ya kwao ĩthamakagĩra ona matirĩ mona mũtongoria wao na maitho. Maiguaga maũndũ macio thĩinĩ wa mohoro. O ũndũ ũmwe, Bibilia, ibuku rĩrĩa rĩcabĩtwo na makĩria ma thiomi 2,200 rĩtwĩraga ũhoro wa Ũthamaki wa Ngai; ĩtũteithagia tũmenye ũrĩa ũheetwo ũthamaki na ũrĩa Ũthamaki ũcio ũreka. Wĩra ũrĩa mũnene wa ngathĩti ya Mũrangĩri, ĩrĩa ĩcabagwo na thiomi nyingĩ gũkĩra ngathĩti ĩngĩ o yothe, nĩ ‘Kwanĩrĩra Ũthamaki wa Jehova’ ta ũrĩa hagwetetwo ngothi-inĩ yayo.
Nĩguo ũteithie andũ mataũkĩrũo Ũthamaki nĩ kĩĩ, no ũgwete maũndũ mamwe marĩa matanyaga thirikari cimahingĩrie: gĩthomo, ũrigitani, thayũ, kwehererio ũthĩni, kũheo ũgitĩri, na kũniinwo kwa mũthutũkanio wa ndũrĩrĩ. Monie atĩ matanya macio na mangĩ marĩa magĩrĩru makahingio na njĩra nginyanĩru kũgerera tu kũrĩ Ũthamaki wa Ngai.—Thab. 145:16.
Wĩrutanĩrie gũteithia andũ makũrie wendi wa gũtuĩka raiya a Ũthamaki ũcio, ũrĩa Jesu Kristo arathana arĩ Mũthamaki. Monie atĩ ciama iria aaringaga ciarĩ kĩonania kĩa ũrĩa ageeka arĩ Mũthamaki igũrũ. Aragia kaingĩ ũhoro wa ngumo njega iria Jesu onanirie. (Mat. 8:2, 3; 11:28-30) Taarĩria atĩ aarutire muoyo wake nĩ ũndũ witũ na Ngai agĩcoka akĩmũriũkia akĩmũhe muoyo ũtangĩkua kũrĩa igũrũ. Athamakaga arĩ Mũthamaki kuuma kũu igũrũ.—Atũm. 2:29-35.
Tĩtĩrithia atĩ Ũthamaki wa Ngai rĩu nĩ ũrathana kuuma igũrũ. O na kũrĩ ũguo, ririkana atĩ ti andũ aingĩ monaga maũndũ marĩa monanagia atĩ Ũthamaki ũcio nĩ ũrathamaka. Morie kana nĩ moĩ maũndũ marĩa Jesu Kristo oigire nĩ mangĩkonania ũndũ ũcio. Arĩrĩria mamwe ma maũndũ marĩa mathondekete kĩmenyithia kĩu marĩa marĩ thĩinĩ wa Mathayo mũrango wa 24, Mariko mũrango wa 13, kana Luka mũrango wa 21. Ũcoke ũmorie nĩkĩ Kristo gũikarĩra gĩtĩ kĩa Ũthamaki igũrũ nĩ kũngĩarehire maũndũ macio gũkũ thĩ. Arĩrĩria Kũguũrĩrio 12:7-10, 12.
Nĩguo wonanie wega ũira wĩgiĩ ũrĩa Ũthamaki wa Ngai ũreka mahinda-inĩ maya, thoma Mathayo 24:14, na ũtaarĩrie ũhoro wa programu ya gũthomithia andũ Bibilia ĩrĩa ĩrathiĩ na mbere thĩinĩ wa thĩ yothe mahinda-inĩ maya. (Isa. 54:13) Tarĩria andũ ũhoro wa cukuru itiganĩte iria ikoragwo na ũguni harĩ Aira a Jehova, iria mũthingi wacio ciothe nĩ Bibilia, na ciothe ithomagwo hatarĩ marĩhi. Taarĩria atĩ hamwe na kũhunjia nyũmba kwa nyũmba, nĩ tũthomithagia andũ Bibilia marĩ mũndũ ũmwe ũmwe na marĩ famĩlĩ thĩinĩ wa mabũrũri makĩria ma 230. Hihi nĩ kũrĩ thirikari ya andũ ĩngĩhota kũheana gĩthomo ta kĩu kũrĩ raiya ayo na kũrĩ andũ thĩinĩ wa thĩ yothe? Nyita andũ ũgeni moke Nyũmba-inĩ ya Ũthamaki, igomano-inĩ na irũrũngano-inĩ cia Aira a Jehova meyonere ũira wa ũrĩa gĩthomo kĩu kĩrateithia andũ ũtũũro-inĩ.—Isa. 2:2-4; 32:1, 17; Joh. 13:35.
No rĩrĩ, hihi mwene nyũmba nĩ arona ũrĩa ũtũũro wake mwene ũhutĩtio? No ũhũthĩre ũtaũku kũmũtaarĩria atĩ muoroto wa kũmũcerera nĩ kwarĩrĩria nake mweke ũrĩa andũ othe marĩ naguo wa gwĩthurĩra muoyo marĩ raiya a Ũthamaki wa Ngai. Atĩa? Na njĩra ya kwĩruta wendi wa Ngai na gũtũũra kũringana naguo rĩu.—Gũcok. 30:19, 20; Kũg. 22:17.
Gũteithia Andũ Maigage Ũthamaki wa Ngai Mbere. O na thutha wa mũndũ gwĩtĩkĩra ndũmĩrĩri ya Ũthamaki, nĩ kũrĩ matua arĩ o mũhaka atue. Ekuoya Ũthamaki wa Ngai na ũritũ ũrĩkũ mũtũũrĩre-inĩ wake? Jesu eerire arutwo ake ‘mambage gũcaria ũthamaki wa Ngai.’ (Mat. 6:33) Tũngĩteithia Akristiano arĩa angĩ atĩa mekage ũguo? Nĩ na njĩra ya kũiga kĩonereria kĩega ithuĩ ene na kwarĩrĩria nao mĩeke ĩrĩa ĩrĩ kuo. Rĩmwe na rĩmwe na njĩra ya kũũria mũndũ kana nĩ ecirĩtie ũhoro wa mĩoroto mĩna na ningĩ na njĩra ya gũtaarĩria maũndũ monetwo ma kuonania ũrĩa andũ arĩa angĩ mareka. Na njĩra ya kwarĩrĩria maũndũ ma Bibilia ũndũ megũtũma wendo wake harĩ Jehova wongerereke. Na njĩra ya gũtĩtĩrithia atĩ Ũthamaki ũcio kũna ti iroto. Na njĩra ya gũtĩtĩrithia ũrĩa wĩra wa kũhunjia ũhoro wa Ũthamaki ũrĩ wa bata. Ũndũ ũrĩa wa bata mũno, kaingĩ ti kwĩra andũ ũrĩa mekũbatara gwĩka, ĩndĩ nĩ gũkũria thĩinĩ wao wendo wa kũwĩka.
Hatarĩ nganja, ndũmĩrĩri ya bata ĩrĩa ithuothe arĩ o mũhaka tũhunjie ĩhutĩtie mũno Jehova Ngai, Jesu Kristo, na Ũthamaki wa Ngai. Ma cia bata ciĩgiĩ maũndũ macio ciagĩrĩirũo nĩ gũtĩtĩrithio wĩra-inĩ witũ wa kũhunjia, ciũngano-inĩ citũ, na mũtũũrĩre-inĩ wa mũndũ kĩũmbe. Tweka ũguo nĩ tũrĩonanagia kũna atĩ nĩ tũragunĩka nĩ gĩthomo gitũ gĩa Cukuru ya Ũtungata wa Gĩtheokrasi.