GĨCUNJĨ KĨA WĨRUTI KĨA 49
Hihi Jehova nĩ Acokagia Mahoya Makwa?
“Nĩ mũkaangaĩra na mũũke kũrĩ niĩ mũũhoe, na nĩ ngaamũthikĩrĩria.”—JER. 29:12.
RWĨMBO NA. 41 Ndakũhoya Ũnjigue
GĨCUNJĨ-INĨ GĨKĨa
1-2. Nĩ kĩĩ kĩngĩtũma tuone ta Jehova ataracokia mahoya maitũ?
“GĨAGA na gĩkeno kĩnene nĩ ũndũ wa Jehova, nake nĩ arĩkũhingagĩria merirĩria ma ngoro yaku.” (Thab. 37:4) Na githĩ kĩu ti kĩĩranĩro kĩa magegania! No hihi tũbatiĩ kwĩrĩgĩrĩra atĩ Jehova arĩtũheaga o rĩo kĩrĩa gĩothe twamũhoya? Nĩkĩ nĩ wega kwĩyũria kĩũria kĩu? Ta wĩcirie ngerekano ici: Mwarĩ wa Ithe witũ ũtarĩ mũhiku akahoya nĩguo etwo Cukuru ya Ahunjia a Ũthamaki, no mĩaka ĩigana ũna ĩkahĩtũka atarĩ etwo. Mũrũ wa Ithe witũ mwĩthĩ akahoya Jehova amũteithie kũhona mũrimũ mũnene nĩgetha ahote kũhingia maũndũ maingĩ kĩũngano-inĩ, ĩndĩ akaga kũhona. Aciari makahoera mwana wao ndakanatige ũhoro wa ma, no mwana ũcio agatua itua rĩa gũtiga gũtungatĩra Jehova.
2 No kũhoteke o nawe wanahoya Jehova ũndũ mũna, no ũkaga kũhinga. Ũndũ ũcio no ũtũme wone ta Jehova acokagia mahoya ma andũ arĩa angĩ no akaga gũcokia maku. O na no wĩcirie no nginya akorũo harĩ ũndũ mũũru wĩkĩte. Kũrĩ hĩndĩ mwarĩ wa Ithe witũ ũmwe wĩtagwo Janiceb aaiguaga ũguo. Marĩ na mũthuriwe nĩ maahoyaga Jehova amateithie gũkinyanĩria wendi wao wa gũtungata Betheli. Aaugire: “Ndaarĩ na ma biũ atĩ tũtigũikara ihinda iraihu tũtetĩtwo Betheli.” No mĩaka mĩingĩ nĩ yahĩtũkire matarĩ metwo. Janice aaugire: “Ndaiguire ũũru na ngĩtukanĩrũo. Ndaarigagwo kaĩ harĩ ũndũ njĩkĩte ũkarakaria Jehova. Ndeyũragia, Na nĩguo hoete maita maingĩ igũrũ rĩgiĩ ũndũ ũcio-rĩ, nĩ kĩĩ kĩratũma Jehova age gũcokia mahoya makwa?”
3. Tũkwarĩrĩria maũndũ marĩkũ gĩcunjĩ-inĩ gĩkĩ?
3 Rĩmwe na rĩmwe no tuone ta Jehova atarathikĩrĩria mahoya maitũ. O na andũ amwe ehokeku matukũ-inĩ ma tene nĩ maaiguaga ũguo. (Ayub. 30:20; Thab. 22:2; Hab. 1:2) Nĩ kĩĩ kĩngĩgũteithia gũkorũo na ma atĩ Jehova nĩ arĩcokagia mahoya maku? (Thab. 65:2) Nĩguo tũcokie kĩũria kĩu, tũkwarĩrĩria maũndũ maya: (1) Nĩ atĩa tũngĩĩrĩgĩrĩra kuuma harĩ Jehova? (2) Nĩ atĩa Jehova erĩgagĩrĩra kuuma harĩ ithuĩ? (3) Nĩkĩ no tũbatare kũgarũrĩra maũndũ mamwe tũrahoya igũrũ rĩamo?
NĨ ATĨA TŨNGĨĨRĨGĨRĨRA KUUMA HARĨ JEHOVA?
4. Jehova eranĩire atĩa kũringana na Jeremia 29:12?
4 Jehova eranĩire atĩ nĩ arĩthikagĩrĩria mahoya maitũ. (Thoma Jeremia 29:12.) Ngai witũ nĩ endete athathaiya ake, kwoguo gũtirĩ hĩndĩ angĩaga gũthikĩrĩria mahoya mao. (Thab. 10:17; 37:28) O na kũrĩ ũguo, ũguo ti kuuga atĩ nĩ arĩhingagia maũndũ mothe marĩa twamũhoya. No tũbatare gweterera nginya thĩ njerũ yũke nĩguo tũhingĩrio maũndũ mamwe tũrahoya.
5. Nĩ ũndũ ũrĩkũ Jehova aroraga rĩrĩa arathikĩrĩria mahoya maitũ? Taarĩria.
5 Jehova nĩ aroraga ũrĩa maũndũ marĩa tũrahoya marahutania na muoroto wake. (Isa. 55:8, 9) Ũndũ ũmwe ũkonainie na muoroto wake nĩ atĩ thĩ yothe ĩiyũre andũ mehaarĩirie gwathĩkĩra wathani wake. No Shaitani oonanirie atĩ andũ no makorũo na ũtũũro mwega mangĩyatha o ene. (Kĩam. 3:1-5) Nĩguo kuoneke atĩ Shaitani nĩ aaheenanirie, Jehova nĩ etĩkĩrĩtie andũ meyathe. No wathani wa andũ nĩ ũtũmĩte gũkorũo na mathĩna maingĩ marĩa tũracemania namo ũmũthĩ. (Koh. 8:9) Nĩ tũĩ atĩ Jehova ndekweheria mathĩna mothe ihinda-inĩ rĩrĩ. Angĩka ũguo, andũ amwe mahota gwĩciria atĩ wathani wa andũ nĩ mwega na atĩ no ũhote kũniinĩra andũ mathĩna.
6. Nĩ kĩĩ kĩngĩtũma tũkorũo na ma atĩ hingo ciothe Jehova ekaga maũndũ na njĩra ya wendo na ya kĩhooto?
6 Jehova no acokie mahoya mahaanaine na njĩra itiganĩte. Kwa ngerekano, rĩrĩa Mũthamaki Hezekia aarwarĩte mũno, nĩ aathaithire Jehova amũhonie na Jehova akĩmũhonia. (2 Ath. 20:1-6) No rĩrĩa mũtũmwo Paulo aathaithire Jehova amwehererie “mũigua thĩinĩ wa mwĩrĩ,” ũrĩa hihi warĩ thĩna mũna wa mwĩrĩ, Jehova ndaamwehereirie thĩna ũcio. (2 Kor. 12:7-9) Ningĩ ta wĩcirie ngerekano ya mũtũmwo Jakubu na mũtũmwo Petero. Mũthamaki Herode nĩ eendaga kũmooraga eerĩ. Kĩũngano nĩ kĩahoyagĩra Petero na no kũhoteke kĩahoyagĩra nginya Jakubu. O na kũrĩ ũguo, Jakubu nĩ ooragirũo, no Petero akĩhonokio na njĩra ya kĩama. (Atũm. 12:1-11) Kwoguo no twĩyũrie, ‘Nĩ kĩĩ gĩatũmire Jehova ahonokie Petero no akĩaga kũhonokia Jakubu?’ Bibilia ndiugĩte.c Ĩndĩ no tũkorũo na ma atĩ Jehova “ndarĩ hĩndĩ agaga kĩhooto.” (Gũcok. 32:4) Na nĩ tũĩ atĩ Petero na Jakubu marĩ eerĩ maarĩ andũ meetĩkĩrĩkĩte maitho-inĩ ma Jehova. (Kũg. 21:14) Rĩmwe na rĩmwe Jehova no age gũcokia mahoya maitũ na njĩra ĩrĩa tũrerĩgĩrĩra. No tondũ twĩ na ma atĩ hingo ciothe Jehova acokagia mahoya maitũ na njĩra ya wendo na ya kĩhooto, tũtiĩkagĩrĩra nganja njĩra ĩrĩa athuura gũcokia mahoya maitũ nayo.—Ayub. 33:13.
7. Nĩ ũndũ ũrĩkũ tũbatiĩ gwĩthema, na nĩkĩ?
7 Nĩ tũbatiĩ gwĩthema kũringithania maũndũ maitũ na ma andũ arĩa angĩ. Kwa ngerekano, no tũkorũo tũhoete Jehova ũndũ mũna, ĩndĩ akaga gũtũhingĩria. No thutha-inĩ tũkamenya harĩ mũndũ ũngĩ ũrahoete ũndũ o ta ũcio, na tũkona ta Jehova acoketie mahoya make. Mwarĩ wa Ithe witũ ũmwe wĩtagwo Anna nĩ aagereire ũndũ ta ũcio. Nĩ aahoyagĩra mũthuri wake, Matthew, nĩguo ahone mũrimũ wa kansa. O ihinda-inĩ rĩu, kwarĩ na aarĩ a Ithe witũ erĩ akũrũ kũrĩ mũthuri wake o nao maarĩ na kansa. Anna nĩ aahoyaga na kĩyo nĩ ũndũ wa Matthew na aarĩ a Ithe witũ acio. Aarĩ a Ithe witũ acio nĩ maahonire, no Matthew agĩkua. Kĩambĩrĩria-inĩ, Anna nĩ eeyũririe kana nĩ Jehova wateithia aarĩ a Ithe witũ acio kũhona. Na angĩkorũo nĩwe-rĩ, akarigwo nĩ kĩĩ gĩatũmire Jehova age gũcokia mahoya make megiĩ kũhonia mũthuri wake. Ũrĩa kũrĩ nĩ atĩ, tũtiũĩ kĩrĩa gĩatũmire aarĩ a Ithe witũ acio mahone. Ũndũ ũrĩa tũĩ nĩ atĩ Jehova arĩ na kĩhonia gĩa gũtũũra kĩa mathĩna maitũ mothe, na nĩ eriragĩria mũno gũkaariũkia arata ake.—Ayub. 14:15.
8. (a) Jehova atũteithagia atĩa kũringana na Isaia 43:2? (b) Mahoya mangĩtũteithia atĩa rĩrĩa tũracemania na magerio maritũ? (Rora video ya Mahoya nĩ Matũteithagia Kũhiũrania na Mathĩna.)
8 Hingo ciothe Jehova nĩ arĩtũteithagia. Arĩ Ithe witũ ũtwendete, Jehova ndakenaga ona tũgĩtangĩka. (Isa. 63:9) O na kũrĩ ũguo, ndangĩtwehereria magerio mothe marĩa mangĩringithanio na njũũĩ kana nĩnĩmbĩ cia mwaki. (Thoma Isaia 43:2.) No nĩ eranĩire atĩ nĩ arĩtũteithagia rĩrĩa ‘tũragerera’ magerio-inĩ macio. Na ndangĩreka magerio macio matũme tũremererũo biũ nĩ kũmũtungatĩra. Ningĩ Jehova nĩ atũhete roho wake ũrĩ hinya nĩguo ũtũteithie gũkirĩrĩria. (Luk. 11:13; Afil. 4:13) Kwoguo no tũkorũo na ma atĩ hingo ciothe Jehova nĩ arĩtũheaga kĩrĩa tũrabatara nĩguo tũhote gũkirĩrĩria na gũikara tũrĩ ehokeku harĩ we.d
NĨ ATĨA JEHOVA ERĨGAGĨRĨRA KUUMA HARĨ ITHUĨ?
9. Kũringana na Jakubu 1:6, 7, twagĩrĩirũo kwĩhoka atĩ Jehova nĩ egũtũteithia nĩkĩ?
9 Jehova nĩ erĩgagĩrĩra tũmwĩhoke. (Ahib. 11:6) Rĩmwe no tuone ta tũtangĩhota gwĩtiiria magerio marĩa tũracemania namo. O na no tũgĩe na nganja kana Jehova nĩ egũtũteithia. No Bibilia ĩtwĩraga atĩ kũgerera hinya wa Ngai no tũhote “kũrũga rũthingo.” (Thab. 18:29) Kwoguo handũ ha gũkorũo na nganja, twagĩrĩirũo kũhoya tũrĩ na wĩtĩkio mũrũmu, twĩhokete biũ atĩ Jehova nĩ egũcokia mahoya maitũ.—Thoma Jakubu 1:6, 7.
10. Heana ngerekano ya ũrĩa tũngĩka kũringana na mahoya maitũ.
10 Jehova nĩ erĩgagĩrĩra twĩke kũringana na mahoya maitũ. Kwa ngerekano, mũrũ wa Ithe witũ no ahoe Jehova amũteithie aheo rũtha wĩra-inĩ nĩguo ahote gũthiĩ kĩgomano. Jehova angĩcokia mahoya make atĩa? No ahe mũrũ wa Ithe witũ ũcio ũmĩrĩru ũrĩa arabatara wa kwaria na mũmwandĩki, ĩndĩ no nginya mũrũ wa Ithe witũ ũcio oye ikinya rĩa gũthiĩ kũhoya rũtha. O na no abatare gũcoka rĩngĩ na rĩngĩ harĩ mũmwandĩki, kana hihi arie na mũruti wĩra ũngĩ macenjanie thikũ ciao cia wĩra nĩguo akooneka mũthenya ũcio. Na kũngĩbatarania, no erutĩre kwaga kũrĩhwo mũthenya ũcio ategũkorũo kuo.
11. Tũbatiĩ kũhoya tũtegũtigithĩria nĩkĩ?
11 Jehova nĩ erĩgagĩrĩra tũhoe tũtegũtigithĩria igũrũ rĩgiĩ ũndũ mũna. (1 Thes. 5:17) Jesu oonanirie atĩ mahoya mamwe maitũ no mage gũcokio o rĩo. (Luk. 11:9) Kwoguo ndũgakue ngoro! Thiĩ o na mbere kũhoya ũtegũtigithĩria. (Luk. 18:1-7) Rĩrĩa twathiĩ na mbere kũhoya igũrũ rĩgiĩ ũndũ mũna, tuonagia Jehova atĩ ũndũ ũcio nĩ wa bata harĩ ithuĩ. Ningĩ nĩ tuonanagia tũrĩ na wĩtĩkio atĩ no atũteithie.
NĨKĨ NO TŨBATARE KŨGARŨRĨRA MAŨNDŨ MAMWE TŨRAHOYA IGŨRŨ RĨAMO?
12. (a) Nĩ kĩũria kĩrĩkũ tũbatiĩ kwĩyũria kĩgiĩ mahoya maitũ, na nĩkĩ? (b) Tũngĩtigĩrĩra atĩa atĩ mahoya maitũ nĩ maronania gĩtĩo harĩ Jehova? (Rora gathandũkũ “Hihi Mahoya Makwa nĩ Monanagia Gĩtĩo Harĩ Jehova?”)
12 Tũngĩona mahoya maitũ matiracokio, no twĩyũrie ciũria ici ithatũ. Kĩa mbere, ‘Hihi nĩ ndĩrahoya ũndũ ũrĩa wagĩrĩire?’ Kaingĩ twĩciragia nĩ tũĩ nĩ ũndũ ũrĩkũ mwega harĩ ithuĩ. No rĩngĩ ũndũ ũrĩa tũrahoya ndũngĩtũguna. Rĩrĩa tũrahoya igũrũ rĩgiĩ thĩna mũna, no gũkorũo na kĩhonia kĩega gĩa thĩna ũcio gũkĩra kĩrĩa tũrerĩgĩrĩra. Na ningĩ maũndũ mamwe tũngĩhoya igũrũ rĩamo no makorũo matekũringana na wendi wa Jehova. (1 Joh. 5:14) Kwa ngerekano, ta wĩcirie ũhoro wĩgiĩ aciari arĩa mekũgwetetwo na hau kabere. Tuonire atĩ mekũhoyaga nĩguo mwana wao ndakanatige ũhoro wa ma. Ũcio no woneke ta arĩ ũndũ mwagĩrĩru kũhoya. O na kũrĩ ũguo, Jehova ndatindĩkagĩrĩria mũndũ kũmũtungatĩra. Endaga ithuothe, nginya ciana citũ, twĩtuĩre itua rĩa kũmũthathaiya. (Gũcok. 10:12, 13; 30:19, 20) Kwoguo ũndũ ũrĩa ũngĩkorũo ũrĩ mwagĩrĩru harĩ aciari acio, nĩ kũhoya Jehova amateithie gũkinyĩra ngoro ya mwana wao nĩgetha mamũteithie kwenda Jehova na atuĩke mũrata wake.—Thim. 22:6; Ef. 6:4.
13. O ta ũrĩa Ahibirania 4:16 yonanĩtie-rĩ, Jehova atũteithagia rĩ? Taarĩria.
13 Kĩũria gĩa kerĩ tũngĩĩyũria nĩ, ‘Hihi rĩrĩ nĩrĩo ihinda rĩrĩa rĩagĩrĩire harĩ Jehova gũcokia mahoya makwa?’ No tuone ta mahoya maitũ marabatara gũcokio o rĩo. No ma nĩ atĩ Jehova nĩwe ũĩ ihinda rĩrĩa rĩega biũ rĩa gũtũteithia. (Thoma Ahibirania 4:16.) Rĩrĩa Jehova aga gũcokia mahoya maitũ o rĩo, no tuone ta atuĩte itua rĩa kwaga gũtũcokeria. Ĩndĩ no gũkorũo Jehova arona ihinda rĩa kũmacokia ti ikinyu. Kwa ngerekano, ta wĩcirie ũhoro wĩgiĩ mũrũ wa Ithe witũ mwĩthĩ ũrĩa ũkũhoyaga Jehova amũteithie kũhona. Jehova angĩmũhonia na njĩra ya kĩama, Shaitani no auge atĩ mũrũ wa Ithe witũ ũcio athiĩ na mbere gũtungatĩra Jehova tondũ tu nĩ ahonio. (Ayub. 1:9-11; 2:4) Ningĩ Jehova nĩ abangĩte ihinda rĩrĩa akaahonia andũ mĩrimũ yothe. (Isa. 33:24; Kũg. 21:3, 4) Nĩ ũndũ ũcio, ihinda-inĩ rĩrĩ tũtingĩrĩgĩrĩra kũhonio na njĩra ya kĩama. Kwoguo mũrũ wa Ithe witũ ũcio no ahoe Jehova amũhe hinya na thayũ wa meciria nĩgetha ahote kũhiũrania na mũrimũ ũcio, na athiĩ na mbere kũmũtungatĩra arĩ mwĩhokeku.—Thab. 29:11.
14. Ũreruta atĩa kuuma na kĩonereria kĩa Janice?
14 Ta wĩcirie ũhoro wĩgiĩ Janice, ũrĩa tũkuonete wahoyaga igũrũ rĩgiĩ gũthiĩ gũtungata Betheli. Thutha wa mĩaka ĩtano nĩrĩo aataũkĩirũo nĩ ũrĩa Jehova aacokirie mahoya make. Aaugire: “Jehova nĩ aahũthĩrire ihinda rĩu kũnduta maũndũ na kũndeithia kwagagĩria ngumo ciakwa. Nĩ ndaabataraga kwĩruta kwĩhoka Jehova biũ na kwagagĩria wĩruti wakwa wa Bibilia. Ningĩ nĩ ndaabataraga kwĩruta gũkorũo na gĩkeno gũtekũmakania ũrĩa maũndũ makwa matariĩ.” Thutha-inĩ Janice na mũthuri wake nĩ maaheirũo mweke wa gũtungata wĩra-inĩ wa gũceerera ciũngano. Janice acokia meciria na thutha augaga: “Jehova nĩ aacokirie mahoya makwa, no ti na njĩra ĩrĩa nderĩgagĩrĩra. Nĩ ndoire ihinda ingĩgataũkĩrũo nĩ ũrĩa Jehova aacokirie mahoya makwa na njĩra njega, no nĩ njokagia ngatho mũno nĩ ũndũ wa kwĩyonera wendo na ũtugi wake.”
Ũngĩona ta Jehova atarĩ aracokia mahoya maku, no ũhoe igũrũ rĩgiĩ ũndũ ũngĩ (Rora kĩbungo gĩa 15)f
15. Nĩkĩ rĩmwe no tũbatare kwandandũra ũndũ ũrĩa tũrahoya igũrũ rĩaguo? (Ningĩ rora mbica.)
15 Kĩũria gĩa gatatũ tũngĩyũria nĩ, ‘Kana hihi njagĩrĩirũo gũkorũo ngĩhoya igũrũ rĩgiĩ ũndũ ũngĩ?’ O na gũtuĩka nĩ wega kũgweta ĩmwe kwa ĩmwe ũndũ ũrĩa tũrenda, no tũtaũkĩrũo nĩ wendi wa Jehova harĩ ithuĩ tũngĩandandũra ũndũ ũcio tũrahoya igũrũ rĩaguo. Ta wĩcirie ũhoro wĩgiĩ mwarĩ wa Ithe witũ ũtarĩ mũhiku ũrĩa ũkũhoyaga nĩguo etwo Cukuru ya Ahunjia a Ũthamaki. Arenda gũthiĩ cukuru ĩyo nĩgetha agatungate kũndũ kũrĩ na bata mũnene wa ahunjia. Kwoguo o na akĩhoyaga nĩguo etwo cukuru ĩyo, no ere Jehova amũteithie kuona mĩeke ĩngĩ ya kwandandũra ũtungata wake. (Atũm. 16:9, 10) Thutha ũcio no eke kũringana na mahoya make na njĩra ya kũũria mũrori wa mũthiũrũrũko kana harĩ na kĩũngano kĩrĩ hakuhĩ kĩrabatara mapainia. Kana hihi andĩkĩre wabici ya rũhonge amorie kũrĩa kũrĩ na bata mũnene wa ahunjia.e
16. Nĩ ũndũ ũrĩkũ tũngĩkorũo na ma naguo?
16 O ta ũrĩa tweruta, no tũkorũo na ma atĩ Jehova nĩ arĩcokagia mahoya maitũ na njĩra ya wendo na ya kĩhooto. (Thab. 4:3; Isa. 30:18) Rĩmwe mahoya maitũ no mage gũcokio na njĩra ĩrĩa tũrerĩgĩrĩra. No Jehova ndarĩ hĩndĩ angĩaga gũthikĩrĩria mahoya maitũ. Nĩ atwendete mũno na gũtirĩ hĩndĩ agaatũtiganĩria. (Thab. 9:10) Kwoguo thiĩ na mbere ‘kũmwĩhoka hĩndĩ ciothe,’ ũkĩmũitũrũragĩra ngoro yaku kũgerera mahoya.—Thab. 62:8.
RWĨMBO NA. 43 Ihoya rĩa Gũcokia Ngatho
a Gĩcunjĩ gĩkĩ nĩ gĩgũtaarĩria kĩrĩa kĩngĩtũma tũkorũo na ma atĩ hingo ciothe Jehova acokagia mahoya maitũ na njĩra ya wendo na ya kĩhooto.
b Marĩĩtwa mamwe nĩ macenjetio.
c Rora gĩcunjĩ kĩrĩ na kĩongo “Hihi nĩ Wĩhokete Njĩra ya Jehova ya Gwĩka Maũndũ?” thĩinĩ wa ngathĩti ya Mũrangĩri ya Februarĩ 2022, kĩb. 3-6.
d Nĩguo wone ũhoro makĩria wĩgiĩ ũrĩa Jehova atũteithagia gũkirĩrĩria magerio maritũ, wĩrorere video ya Mahoya nĩ Matũteithagia Kũhiũrania na Mathĩna thĩinĩ wa jw.org/ki.
e Nĩguo wone ũrĩa ũngĩka nĩgetha ũgatungate gĩcigo-inĩ kĩa wabici ĩngĩ ya rũhonge, rora ibuku rĩa Ithondeka Rĩrĩa Rĩkaga Wendi wa Jehova, gĩc. 10, kĩb. 6-9.
f GŨTAARĨRIA MBICA: Aarĩ a Ithe witũ erĩ makĩhoya mbere ya kũiyũria fomu ya gũthiĩ Cukuru ya Ahunjia a Ũthamaki. Thutha-inĩ ũmwe wao agetwo cukuru ĩyo, no ũcio ũngĩ akaga gwĩtwo. No handũ ha gũkua ngoro, mwarĩ wa Ithe witũ ũcio ũtanetwo akahoya Jehova amũteithie kuona mĩeke ĩngĩ ya kwandandũra ũtungata wake. Agacoka akandĩkĩra wabici ya rũhonge marũa akameera nĩ ehaarĩirie gũtungata kũndũ kũrĩ na bata mũnene wa ahunjia.