Kala wa lungamena eemwiyo dOndiaboli!
‘Mangulukei mo momwiyo waSatana.’ — 2 TIM. 2:26.
OTO NYAMUKULA NGAHELIPI?
Ngeenge oho kala luhapu to kembaula vamwe owa pumbwa okuninga po shike?
Oshike hatu lihongo moshihopaenenwa shaPilatus naPetrus shi na sha nokuheliyandja koumbada wokutila ovanhu nokomafininiko?
Ongahelipi hatu dulu okuhenuka omaliudo okukala tu udite etimba neenghono?
1, 2. Eemwiyo daSatana dilipi hatu ka konakona moshitukulwa eshi?
ONDIABOLI ohai kendabala okuyula ovapiya vaJehova. Elalakano layo kali fi oku va hanauna po ngaashi omukongo oo ha dipaa oihakanwa yaye. Ponhele yaasho, Ondiaboli ohai kala ya hala okukwata omunhu noku mu ningifa a longe ehalo layo. — Lesha 2 Timoteus 2:24-26.
2 Opo a kwate oihakanwa nomwenyo, omuyuli ota dulu okulongifa omwiyo ile elulo. Otashi dulika a efe oshinamwenyo shi uye poluhaela opo a dule oku shi yula nelulo. Ile otashi dulika a longife omwiyo wa holekwa oo tau dulu okukwata oshinamwenyo ombadilila. Ondiaboli nayo ohai longifa eemwiyo da yukila oko opo i yule ovapiya vaKalunga. Ngeenge inatu hala okukwatwa, otu na okukala twa lungama nokupwilikina komalondwelo oo tae tu londwele shi na sha neemwiyo daSatana. Moshitukulwa eshi ohatu ka kundafana nghee hatu dulu okuhenuka eemwiyo dOndiaboli dopatatu odo ya longifa okuyula nado vamwe vomoshiwana shaKalunga. Eemwiyo odo odo (1) okuhapangela elaka, (2) oumbada wokutila ovanhu nomafininiko oomakula nosho yo (3) okukala u udite etimba neenghono. Oshitukulwa tashi landula otashi ka kundafana eemwiyo dimwe vali dopavali daSatana.
DIMA OMUNDILO WOPAFANEKO MOKUKALA HO PANGELE ELAKA
3, 4. Ngeenge otwa dopa okupangela elaka letu otashi dulika tu etife oidjemo ilipi? Yandja oshihopaenenwa.
3 Opo omukongo a tukulule mo oinamwenyo moixwa, ota dulu okutomeka mo omundilo ye te i kwata eshi tai kendabala okufaduka po. Ondiaboli ohai tomeke omundilo meongalo lopaKriste oku shi popya pafaneko. Kungaho, ohai ningifa vamwe va fiye po eongalo olo li li onhele ya amenwa opo i dule oku va yula. Ongahelipi tashi dulika tu i kwafele inatu shi nongela nokuya momwiyo wayo?
4 Omuhongwa Jakob okwa faafanifa elaka nomundilo. (Lesha Jakob 3:6-8.) Ngeenge otwa dopa okupangela elaka letu, ohatu ka xwika epeya lopafaneko meongalo. Ongahelipi osho tashi dulu okuningwa? Diladila konghalo tai landula apa: Opa ningwa eshiivifo pokwoongala kweongalo kutya omumwameme wonhumba okwa ninga omukokolindjila wondjikilile. Konima yokwoongala, ovamwameme vavali ova hovela okupopya kombinga yeshiivifo olo. Umwe okwa ti oshiwa shili eshi omumwameme oo a ninga omukokolindjila nokwe lineekela kutya ota ka pondola. Mukwao okwa ti kutya okwa ninga ashike omukokolindjila molwaashi a hala okukala a tumbala meongalo. Elipipo womovaudifi ovo vavali wa hala a ninge kaume koye? Oshipu okumona kutya elipipo ta dulu okweeta oupyakadi meongalo okupitila mokupopya kwaye.
5. Oshike tu na okuninga opo tu dime omundilo wopafaneko wokuhapangela elaka?
5 Ongahelipi hatu dulu okudima omundilo wopafaneko wokuhapangela elaka? Jesus okwa ti: “Eshi shi yadi momutima, osho tashi popifa okanya.” (Mat. 12:34) Onghee hano, tete otu na okukonakona omitima detu. Mbela ohatu henuka ngoo omadiladilo mai oo taa dulu oku tu ningifa tu popile vamwe mowii? Pashihopaenenwa, ngeenge omumwatate umwe ota lalakanene oinakuwanifwa meongalo, mbela ohatu kala ngoo tu udite kutya oku na omalinyengotomheno mawa ile ohatu kala tu udite kutya ota kongo ashike ouwa waye mwene? Ngeenge otu na eamo lokukembaula vamwe, natu dimbuluke kutya ohatu ulike oikala ya fa yOndiaboli oyo ya li ya tula momalimbililo omalinyengotomheno omupiya waKalunga omudiinini Job. (Job 1:9-11) Ponhele yokukala hatu kembaula ovamwatate, natu lipule kutya omolwashike hatu va diladilile mowii. Mbela otu na ngoo omatomheno mawa okukala tu udite ngaho? Ile pamwe omitima detu oda nwefwa mo koikala yokuhenohole oyo i li apeshe momafiku axuuninwa? — 2 Tim. 3:1-4.
6, 7. (a) Omolwomatomheno amwe elipi tashi dulika tu kembaule vamwe? (b) Oshike tu na okuninga po ngeenge vamwe tave tu tuku?
6 Natu ka taleni vali komatomheno amwe kutya omolwashike tashi dulika tu kembaule vamwe. Otashi dulika tu kale twa hala ovanhu aveshe va mone osho twa pondola. Onghee hano, otashi dulika tu kendabale okuulika kutya otu li xwepo tu dule vamwe moku va kembaula. Ile tu ninge omalipopilo eshi twa dopa okuninga osho twa li tu na okuninga. Kutya nee ounhwa, efupandubo, ile okuhe na elineekelo oko taku tu ningifa tu kembaule vamwe, okuninga ngaho otaku ka etifa oilanduliko ii.
7 Otashi dulika tu kale tu udite kutya otu na etomheno liwa lokukembaula vamwe. Pashihopaenenwa, otashi dulika va popya sha osho she tu yahameka. Ndele nokuli nonande ove tu yahameka, katu na oku va alulila owii wavo. Okuninga ngaho otaku ka naipika ashike onghalo nohatu ka katuka metwokumwe nehalo lOndiaboli ndele halaKalunga. (2 Tim. 2:26) Otashi ka kala shiwa okuhopaenena Jesus moshinima osho. “Ina tuka eshi a tukwa, . . . ndelenee e liyandja kuou ta tokola sha yuka.” (1 Pet. 2:21-23) Jesus okwa li e lineekela kutya Jehova ota ka yukifa oinima pefimbo laye nomonghedi oyo a hokwa. Nafye otu na okukala tu na elineekelo la tya ngaho muKalunga. Ngeenge otwa kala hatu popi eendjovo odo tadi tu vamwe omukumo, ohatu ka kaleka po ‘oukumwe mekwamo lombili’ meongalo. — Lesha Ovaefeso 4:1-3.
HENUKA OMWIYO WOKUTILA OVANHU NOMAFININIKO
8, 9. Omolwashike Pilatus a li a tokolela Jesus efyo?
8 Oshinamwenyo osho sha kwatwa komwiyo ihashi kala vali shi na emanguluko lokulinyenga. Sha faafana, omunhu oo he liyandje koumbada wokutila ovanhu ile komafininiko oomakula iha kala vali ta dulu okupangela onghalamwenyo yaye. (Lesha Omayeletumbulo 29:25.) Natu ka konakoneni oihopaenenwa yovalumenhu vavali va yoolokafana ovo va li ve liyandja komafininiko nosho yo koumbada wokutila ovanhu, nokutala kutya oshike hatu lihongo moihopaenenwa yavo.
9 Omupangeli waRoma Pontius Pilatus okwa li e shii kutya Jesus ka li e na ondjo noka li a hala oku mu ningila owii. Pilatus okwa li nokuli a tya Jesus “ina ninga sha shoku mu pa etimba loku mu dipaifa.” Ndele nande ongaho, Pilatus okwa li a tokolela Jesus efyo. Omolwashike mbela? Omolwaashi okwa li e liyandja komafininiko ovanhu. (Luk. 23:15, 21-25) Ovanhu ova li va fininika Pilatus a ninge eshi va hala nova ingida tava ti: “Ou ngenge to mu efa, ku fi vali kaume komukesari.” (Joh. 19:12) Pilatus otashi dulika a li a tila okukanifa ondodo yaye ile omwenyo waye ngeenge okwa mangulula Kristus. Onghee hano, okwa li e liyandja komafininiko nokulonga ehalo lOndiaboli.
10. Oshike sha li sha ningifa Petrus e lidimbike Kristus?
10 Omuyapostoli Petrus okwa li umwe womookaume vopofingo vaJesus. Ka li a tila okuhepaulula moipafi kutya Jesus oye Messias. (Mat. 16:16) Petrus okwa kala omudiinini eshi ovahongwa vakwao va li va fiya po Jesus molwaashi va li vehe udite ko eendjovo daYe. (Joh. 6:66-69) Eshi ovatondi va li ve uya okukwata po Jesus, Petrus okwa li a longifa eongamukonda opo a amene Omwene waye. (Joh. 18:10, 11) Ndele nonande ongaho, lwanima okwa li e liyandja koumbada nokwa li nokuli e lidimbika Jesus Kristus. Moule wefimbo lixupi, omuyapostoli Petrus okwa li a ya momwiyo wokutila ovanhu nowe mu imba a katuke eenghatu nouladi. — Mat. 26:74, 75.
11. Otu na okukondjifa omafininiko oludi lilipi?
11 Tu li Ovakriste, otu na okukondjifa omafininiko oomakula opo tuha ninge osho tashi nyemateke Kalunga. Ovanailonga vakwetu ile vamwe otashi dulika va kendabale oku tu fininika tuha kale ovanashili ile tu ye moluhaelo. Ovanafikola otashi dulika va fininikwe koomakula va vake mekonakono, va tale omafano oipala, va shile omakaya, va longife oingangamifi, va nwe oikolwifa sha pitilila ile va ye moluhaelo. Ndele mbela oshike tashi ke tu kwafela tu henuke okuya momwiyo wokutila ovanhu nowokufininikwa tu longe osho itashi hafifa Jehova?
12. Oshike hatu lihongo moshihopaenenwa shaPilatus naPetrus?
12 Natu ka taleni kutya oshike hatu lihongo moshihopaenenwa shaPilatus naPetrus. Pilatus ka li e shii shihapu kombinga yaKristus. Ndele nande ongaho, okwa li e shii kutya Jesus ke na ondjo noka li ashike omunhu wongaho. Ashike Pilatus ka li omulininipiki noka li e hole Kalunga kashili. Onghee hano, Ondiaboli oya li ye mu yula noupu. Petrus okwa li e na eshiivo lashili nosho yo ohole yokuhola Kalunga. Ndele nande ongaho, okwa li a dimbwa kutya oku na omangabeko, a li a tila ovanhu nokwa li e liyandja komafininiko. Fimbo Jesus ina kwatwa po, Petrus okwa li te litade ta ti: “Nande aveshe nave ku lidimbike, haame.” (Mark. 14:29) Ngeno Petrus okwa kalele e lineekela muKalunga ngaashi omupsalme umwe a li a ninga, ngeno okwa hangika e lilongekidila omayeleko oo a li tae ke mu hanga. Omupsalme okwa imba ta ti: “Omwene Oye e kwete nge, itandi tila sha. Ovanhu otava ningi nge shike?” (Eps. 118:6) Moufiku waye waxuuninwa wokombada yedu, Jesus okwa li a kufa Petrus novayapostoli vakwao vavali va ye pamwe naye moshikunino shaGetsemane. Ponhele yokukala oupafi, Petrus navakwao ova li va kofa. Jesus okwa li e va pendula ndele ta ti: “Kaleni oupafi, nye mu ilikane, mu ha hangike komayeleko.” (Mark. 14:38) Ndele Petrus okwa li vali a kofa, na lwanima okwa li e liyandja koumbada wokutila ovanhu nokomafininiko.
13. Ongahelipi hatu dulu okukondjifa omafininiko tuha longe owii?
13 Oshihopaenenwa shaPilatus naPetrus otashi tu hongo oshilihongomwa sha fimana osho kutya opo tu pondole mokukondjifa omafininiko, otwa pumbwa okukala tu na eshiivo lashili, elininipiko, tu shii kutya otwa ngabekwa, tu hole Kalunga notu na etilo lokutila Jehova ndele havanhu. Ngeenge eitavelo letu ola kanghamena keshiivo lashili, ohatu ka popya nouladi kombinga yalo. Osho otashi ke tu kwafela tu kondjife omafininiko nokufinda oumbada wokutila ovanhu. Ndele inatu diladila kutya ohatu dulu okupondola keenghono detu vene. Ponhele yaasho, natu kale twa dimina nelininipiko kutya otwa pumbwa ekwafo laKalunga opo tu kondjife omafininiko. Otwa pumbwa okwiilikana Jehova e tu pe omhepo yaye nokweefa ohole yoku mu hola i tu linyengife tu fimanekife edina laye nosho yo omifikamhango daye. Ndele otwa pumbwa yo okulilongekidila omayeleko fimbo inae tu hanga. Pashihopaenenwa, otwa pumbwa okwiilikana pamwe nounona vetu noku va kwafela va kale ve shii nghee ve na okunyamukula ngeenge oomakula vavo tave va hongaula va nyone. — 2 Kor. 13:7.a
HENUKA OMWIYO OO HAU MBATEKELE PO, OKUKALA U UDITE ETIMBA NEENGHONO
14. Ondiaboli oya hala oku tu diladilifa shike shi na sha nomanyono etu omonakudiwa?
14 Ovateli vamwe voifitukuti ohava endjelelifa endangalati ile emanya pondjila opo ve shii kutya ohapa ende oifitukuti luhapu. Oshifitukuti ngeenge osha lyata kongodi oyo ya mangwa kemanya ile kendangalati ohashi mbatekelwa po. Okukala tu udite etimba neenghono nako otaku dulu okufaafanifwa nomwiyo oo hau mbatekele po. Ngeenge otwa kala hatu lipula unene shi na sha nomanyono omonakudiwa, ohatu ka kala tu udite twa fa twa “mongoshoka,” ile tu tye, twa alamekwa neenghono. (Lesha Epsalme 38:4-6, 9.) Satana okwa hala oku tu ningifa tu diladile kutya Jehova ita dulu oku tu fila onghenda noitatu dulu okukala metwokumwe noiteelelwa yaYe.
15, 16. Ongahelipi hatu dulu okuhenuka omwiyo wokukala tu udite etimba neenghono?
15 Ongahelipi hatu dulu okuhenuka omwiyo oo hau mbatekele po? Ngeenge owa nyona enyono la kwata moiti, katuka eenghatu paife opo u pange vali oukaume naJehova. Ka konge ekwafo kovakulunhuongalo. (Jak. 5:14-16) Ninga keshe osho to dulu opo u yukife oinima. (2 Kor. 7:11) Ngeenge owa pewa outekuduliko, ino teka omukumo, molwaashi osho otashi ulike kutya Jehova oku ku hole. (Heb. 12:6) Kala wa tokola toko opo uha katuke vali eenghatu odo da li de ku ningifa u nyone. Konima eshi we lidilulula nowe lialuluka, kala u na eitavelo kutya oto dulu okudiminwa po omatimba oye pakanghameno lekuliloyambo laJesus Kristus. — 1 Joh. 4:9, 14.
16 Ovanhu vamwe ohava twikile okukala va nyika oluhodi omolwomanyono oo va diminwa po nale. Ngeenge naave osho ho kala u udite ngaho, dimbuluka kutya Jehova okwa li a dimina po Petrus novayapostoli vakwao eshi va li va fiya po Omona waye omuholike pefimbo opo a li e va pumbwa unene. Jehova okwa li a dimina po omulumenhu oo a li a kondwa mo meongalo lomuKorinto molwaashi a li a ya moluhaelo li fifa ohoni ndele lwanima okwa li e livela ombedi. (1 Kor. 5:1-5; 2 Kor. 2:6-8) Eendjovo daKalunga otadi popi shi na sha navamwe ovo va li va nyona sha kwata moiti ndele Kalunga okwa li e va dimina po eshi ve livela ombedi. — 2 Omaf. 33:2, 10-13; 1 Kor. 6:9-11.
17. Ekuliloyambo otali dulu oku tu etela ouwa ulipi?
17 Jehova ote ke ku dimina po nota ka dimbwa omanyono oye omonakudiwa ngeenge owe livela shili ombedi nowa dimina kutya ote ke ku fila onghenda. Ino diladila nande kutya ito dulu okudiminwa po omatimba oye pakanghameno lekuliloyambo laJesus. Ngeenge owa ningi ngaho, oto ka kwatwa komwiyo waSatana. Aveshe ovo va nyona ndele ove livela ombedi otava dulu okudiminwa po omanyono avo pakanghameno lekuliloyambo, kashi na nee mbudi kutya Ondiaboli oya hala oku va itavelifa shike. (Omayel. 24:16) Eitavelo lavo mekuliloyambo otali ke va kwafela vaha kale ve udite etimba neenghono notali ke va nghonopaleka opo va dule okulongela Kalunga nomutima wavo aushe, nomadiladilo avo aeshe nomwenyo wavo aushe. — Mat. 22:37.
OMAKONDA ASATANA OTU A SHII
18. Ongahelipi hatu dulu okuhenuka eemwiyo dOndiaboli?
18 Eshi Satana a hala oku tu kwata ashike, kashi na nee mbudi kutya ote tu kwata nomwiyo ulipi. Ndele ohatu dulu okuhenuka eemwiyo daye molwaashi omakonda aye otu a shii. (2 Kor. 2:10, 11) Ngeenge otwa ilikana Jehova e tu pe ounongo opo tu dule okuungaunga nomayeleko itatu ka kwatwa keemwiyo daSatana. Jakob okwa ti: “Ngenge umwe womunye okwa hepa ounongo, ne u indile kuKalunga ou e hole okuyandjela aveshe noku he nokungongota, opo nee ote u pewa.” (Jak. 1:5) Ashike otwa pumbwa okukatuka metwokumwe nomailikano etu mokukala hatu konakona Eendjovo daKalunga paumwene pandjikilile nokutula moilonga osho twe lihonga. Oileshomwa yopaMbibeli oyo ya nyanyangidwa kongudu yomupiya omudiinini nomunaendunge oye tu yelifila shi na sha neemwiyo dOndiaboli nonghee tu na oku di henuka.
19, 20. Omolwashike tu na okutonda osho shii?
19 Eilikano nosho yo ekonakonombibeli ohai tu kwafele opo tu kale tu hole osho shiwa. Ndele osha fimana yo tu lihonge okutonda osho shii. (Eps. 97:10) Ngeenge otwa dilonga koilanduliko yokulalakanena omahalo okuliholamwene otashi tu kwafele opo tu a henuke. (Jak. 1:14, 15) Ngeenge otwe lihongo okukala tu tonde osho shii nokukala tu hole shili osho shiwa, oinima oyo Satana ha longifa opo e tu yule itai ka kala ihokwifa kufye.
20 Inatu pandula tuu eshi Kalunga he tu kwafele opo tuha yulwe kuSatana! Jehova oha longifa omhepo yaye, Eendjovo daye nehangano laye opo e tu xupife “komunawii.” (Mat. 6:13, NW) Moshitukulwa tashi landula ohatu ke lihonga nghee hatu dulu okuhenuka eemwiyo dimwe vali dopavali odo Ondiaboli ya longifa mokuyula ovapiya vaKalunga.
[Omashangelo opedu]
a Ovadali ova pumbwa okukundafana nounona vavo oshitukulwa “Peer-Pressure Planner” (Osho nda diladila oku ka tya opo ndi finde omafininiko oomakula) shi li membo Questions Young People Ask — Answers That Work, Embo etivali, epandja 132-133. Oshitukulwa osho otashi dulu okulongifwa pElongelokalunga lOukwaneumbo.
[Efano pepandja 21]
Ohatu dulu okweetifa omaupyakadi meongalo ngeenge ihatu pangele elaka letu
[Efano pepandja 24]
Oto dulu okufinda omaliudo okukala u udite etimba neenghono