Osho hatu lihongo mexunganeko olo Jakob a li a ninga eshi a li pokufya — Oshitukulwa 2

1. Oshike hatu ka kundafana moshitukulwa eshi?

OVANAMATI vaJakob ova li ve mu ongalela, tava pwilikine nelitulemo kwaasho a li te va lombwele. Ngaashi twa kundafana moshitukulwa sha tetekela, otwe lihonga kutya Jakob okwa li a lombwela Ruben, Simeon, Levi nosho yo Juda oinima oyo tashi dulika va li inava teelela okuuda. Onghee otashi dulika va li tave lipula kutya Jakob ota ka lombwela shike ovanamati vaye vahetatu ovo va xupa ko. Natu ka taleni kutya oshike hatu lihongo kwaasho Jakob a li a lombwela Sebulon, Isaskar, Dan, Gad, Asser, Naftali, Josef naBenjamin.a

SEBULON

2. Jakob okwa li a lombwela shike Sebulon, nongahelipi eendjovo odo da li da ka wanifwa? (Genesis 49:13) (Tala yo oshimhungu.)

² Lesha Genesis 49:13. Jakob okwa popya kutya oludalo laSebulon otali ka kala pomunghulo wefuta. Konima yomido 200, epata laSebulon ola li la pewa oshitukulwa medu olo, oshitukulwa osho osha li pokati kefuta laGalilea naMediterranean. Nonande kava li komunghulofuta filufilu, natango ova li popi nao. Moses okwa li a xunganeka a ti: “Sebulon, kala wa hafa eshi to di mo.” (Deut. 33:18) Otashi dulika Moses a li a popya ngaho, molwaashi osha li shipu kepata laSebulon okuya kominghulofuta domafuta oo opavali, nosha li shipu okulanda nokulandifa oinima yavo kovanhu ovo va dja keenhele da yoolokafana. Kashi na nee mbudi kutya etomheno ola li lashike, oludalo laSebulon ola li li na etomheno lokukala la hafa.

3. Oshike tashi dulu oku tu kwafela tu kale twa wanenwa kwaasho tu na?

³ Oshike hatu lihongo? Otu na etomheno lokukala twa hafa, kashi na nee mbudi kutya otu li peni, ile otu li meenghalo da tya ngahelipi. Opo tu kale twa hafa, otwa pumbwa okukala twa wanenwa kwaasho tu na. (Eps. 16:6; 24:5) Omafimbo amwe, ohashi kala shipu okuyandja elitulemo kwaasho tuhe na, ponhele yokuyandja elitulemo koinima iwa oyo tu na nohatu hafele. Onghee kendabala okudimbuluka oinima iwa oyo u na, ndele to hafele onghalamwenyo. — Gal. 6:4.

ISASKAR

4. Jakob okwa li a lombwela shike Isaskar, nongahelipi eendjovo odo da li da wanifwa? (Genesis 49:​14, 15) (Tala yo oshimhungu.)

⁴ Lesha Genesis 49:​14, 15. Jakob okwa li a pandula Isaskar omolwoilonga yaye youdiinini. Okwa popya kutya Isaskar okwa li e na eenghono, a fa oshinamwenyo sha humbata omitwalo didjuu. Natango Jakob okwa popya kutya Isaskar ota ka kala e na oshilongo shiwa. Eendjovo daJakob oda li da wanifwa, molwaashi epata laIsaskar ola li la pewa oshilongo osho shi li popepi nomulonga waJordan noshi na edu la lyata nawa. (Jos. 19:22) Epata laIsaskar ola li la longa noudiinini, opo li dule okufila oshisho oshilando shavo, ashike ola li yo la longa noudiinini, opo li dule okukwafela vamwe. (1 Eeh. 4:​7, 17) Pashihopaenenwa, omutokoli Barak nosho yo omuprofeti Debora ova li va pula Ovaisrael ve va kwafele okulwifa Sisera, epata laIsaskar olo la li limwe lomomapata oo a li e va kwafela. Ola li li na ehalo loku ka kwafela momalwoodi amwe vali. — Ovatok. 5:15.

5. Omolwashike twa pumbwa okulonga noudiinini?

⁵ Oshike hatu lihongo? Ngaashi ashike Jehova a li a lenga oilonga youdiinini yepata laIsaskar, nokunena okwa lenga oilonga yetu youdiinini oyo hatu mu longele. (Omuud. 2:24) Pashihopaenenwa, diladila kovakulunhuongalo ovo hava longo noudiinini opo va file oshisho eongalo. (1 Tim. 3:1) Ovamwatate ovo ihava kufa ombinga molwoodi lovenevene, ashike ohava longo noudiinini, opo va amene ovamwatate novamwameme koinima oyo tai dulu okunyona po ekwatafano lavo naJehova. (1 Kor. 5:​1, 5; Jud. 17-23) Ohava longo yo noudiinini mokulilongekida nokuyandja oipopiwa, oyo hai pameke eongalo. — 1 Tim. 5:17.

DAN

6. Epata laDan ola li la pewa oshinakuwanifwa shilipi? (Genesis 49:​17, 18) (Tala yo oshimhungu.)

⁶ Lesha Genesis 49:​17, 18. Jakob okwa li a yelekanifa Dan neyoka olo hali ponokele oinamwenyo inene, ngaashi onghambe oyo hai longifwa moita. Epata laDan ola li li na ouladi nola li le lilongekida okuponokela ovatondi voshiwana shaIsrael. Pefimbo lolweendo lavo lokuya mEdu lEudaneko, epata laDan ola li la amena oshiwana, mokukala ovo “vaxuuninwa keenhanda adishe.” (Num. 10:25) Nonande oshiwana kasha li sha mona ashishe osho epata laDan le va ningila, oshinakuwanifwa shavo osha li sha fimana neenghono.

7. Mbela otu na okukala tu uditile ngahelipi oshinakuwanifwa osho hatu pewa moilonga yaJehova?

⁷ Oshike hatu lihongo? Omafimbo amwe, otashi dulika wa longa oilonga imwe noho kala u udite kutya vamwe inava didilika osho wa ninga. Tashi dulika wa kwafela mokuwapaleka nokukaleka monghalo iwa Olupale lOuhamba, we liyamba okulonga oilonga yonhumba poshoongalele shinini, ile shakula, ile moinakuwanifwa imwe vali. Ngeenge osho, oto pandulwa neenghono! Dimbuluka alushe kutya Jehova oha didilike, nokwa lenga ashishe osho to mu longele. Oha kala a hafa ngeenge to mu longele, molwaashi wa hala okuulika kutya ou mu hole neenghono, ndele hamolwaashi wa hala okupandulwa kuvamwe. — Mat. 6:​1-4.

GAD

8. Omolwashike sha li shipu kovatondi vOvaisrael okuponokela epata laGad? (Genesis 49:19) (Tala yo oshimhungu.)

⁸ Lesha Genesis 49:19. Jakob okwa xunganeka kutya Gad ota ka ponokelwa kongudu yovanyeki. Konima yomido 200 lwaapo, epata laGad ola li la fyuulula edu koushilo wOmulonga waJordan, edu olo la li popi novatondi vavo. Onghee ola li tali dulu okuponokelwa noupu kovatondi. Ashike epata laGad ola li la hala okukala medu olo, molwaashi omwa li mu na omapya mahapu omo oimuna yavo tai dulu okumona oikulya. (Num. 32:​1, 5) Ovagad ova li oshiwana shi na ouladi. Ova li ve na elineekelo kutya Jehova ote ke va kwafela va ponokele ovatondi vavo, nokwaamena edu olo e va pa. Oule womido, ova li yo va tuma ovakwaita vavo va ka kwafele omapata amwe mokukwata ko Edu lEudaneko olo la xupa ko kouninginino waJordan. (Num. 32:​16-19) Ova li ve na elineekelo kutya Jehova ota ka amena ovakulukadi nounona vavo, ngeenge ovalumenhu va dja po. Jehova okwa li e va nangeka noupuna omolwouladi nosho yo omhepo yavo yeliyambo. — Jos. 22:​1-4.

9. Ngeenge otwe lineekela muJehova, omatokolo elipi hatu ka ninga?

⁹ Oshike hatu lihongo? Opo tu dule okulongela Jehova ngeenge tu li meenghalo didjuu, otwa pumbwa okutwikila okukala twe lineekela muye. (Eps. 37:3) Vahapu kunena ova ulika elineekelo lavo muJehova, mokuyambidida eeprojeka dokutunga, moku ka longa oko ku na omhumbwe inene, ile mokukwafela ehangano laJehova meenghedi vali dimwe. Ohava ningi ngaho, molwaashi ove na elineekelo kutya Jehova ote va file alushe oshisho. — Eps. 23:1.

ASSER

10. Epata laAsser ola li la dopa okuninga shike, naasho osha li sha kuma ngahelipi onghedi yavo yokulongela Jehova? (Genesis 49:20) (Tala yo oshimhungu)

¹⁰ Lesha Genesis 49:20. Jakob okwa li a xunganeka kutya epata laAsser otali ka punapala, naasho osho sha li sha ningwa shili. Epata laAsser ola li la fyuulula edu olo la li la lyata nawa muIsrael ashishe. (Deut. 33:24) Edu lavo ola li popepi nEfuta laMediterranean, la kwatela mo etuliloshikepa laSidon olo la li la punapala. Ashike Asser okwa li a dopa okukufa mo Ovakaanan medu olo. (Ovatok. 1:​31, 32) Omolwoupuna nosho yo enwefemo lii lOvakaanan, otashi dulika epata laAsser la li la kanifa ouladi wokulongela Jehova. Pashihopaenenwa, eshi omutokoli Barak a li a pula Ovaisrael va kwafele okulwifa etangakwaita lOvakaanan, epata laAsser kala li la kwafela. Onghee kava li va mona oinima iwa oyo Jehova a ninga, opo a kwafele Ovaisrael va findane “pomeva aMegiddo.” (Ovatok. 5:​19-21) Otashi dulika epata laAsser la li la fya ohoni, eshi la uda Barak naDebora tava imbi tava ti: “Asser okwa li omutumba a tulumukwa komunghulo wefuta.” — Ovatok. 5:17.

11. Omolwashike twa pumbwa okukala tu na etaleko li li pandjele li na sha noimaliwa?

¹¹ Oshike hatu lihongo? Otwa hala okupa Jehova osho sha denga mbada. Opo tu ninge ngaho, inatu pumbwa okukala tu na etaleko la fa lounyuni li na sha noinima yopamaliko. (Omayel. 18:11) Ohatu kendabala okukala tu na etaleko li li pandjele li na sha noimaliwa. (Omuud. 7:12; Heb. 13:5) Ihatu longifa efimbo letu nosho yo eenghono detu mokukendabala okulikongela oinima oyo inatu pumbwa. Ponhele yaasho, ohatu ningi ngaashi hatu dulu, opo tu longele Jehova. Otu shii kutya ngeenge otwa kala ovadiinini, Jehova ote ke tu nangeka noupuna monakwiiwa. — Eps. 4:8.

NAFTALI

12. Ongahelipi eendjovo odo Jakob a li a lombwela Naftali da li da wanifwa? (Genesis 49:21) (Tala yo oshimhungu.)

¹² Lesha Genesis 49:21. Jakob okwa popya kutya Naftali ota ka popya “eendjovo diwa.” Osho otashi dulika tashi ulike konghedi omo Jesus a popya momukokomoko woukalele waye. Jesus okwa kala efimbo lile moshilando shaKapernaum osho sha li oshitukulwa shepata laNaftali. Nomolwaasho Kapernaum ta ifanwa ‘oshilando shavo.’ (Mat. 4:13; 9:1; Joh. 7:46) Jesaja okwa li a xunganeka kutya Jesus ota ka kala ngaashi “ouyelele muhapu” koshiwana shaSebulon naNaftali. (Jes. 9:​1, 2) Jesus okwa li “ouyelele washili oo wa li tau ka yandja ouyelele kovanhu vomaludi aeshe” okupitila mokuhonga kwaye. — Joh. 1:9.

13. Ongahelipi hatu dulu okushilipaleka kutya osho hatu popi otashi hafifa Jehova?

¹³ Oshike hatu lihongo? Osho hatu popi nonghedi omo hatu shi popi otashi dulu okukuma Jehova. Ongahelipi hatu dulu okupopya “eendjovo diwa” odo tadi hafifa Jehova? Omokukala hatu popi oshili. (Eps. 15:​1, 2) Ohatu dulu okupameka vamwe okupitila mwaasho hatu popi, mokukala hatu va pandula ponhele yoku va kembaula noku va ngongotela. (Ef. 4:29) Ohatu dulu okulitulila po elalakano lokuxwepopaleka ounghulungu wetu wokuhovela eenghundafana odo tadi twala fiyo osheshi twa yandja oundombwedi.

JOSEF

14. Exunganeko li na sha naJosef ola li la wanifwa po ngahelipi? (Genesis 49:​22, 26) (Tala yo oshimhungu.)

¹⁴ Lesha Genesis 49:​22, 26. Josef okwa li oshiveli shaRakel, omukulukadi waJakob. Jakob okwe mu ifana “oshitai sha kula shomuti hau ima.” Jakob okwa li omuti, na Josef okwa li oshitai shaye. Jakob oku na okukala a li e uditile Josef etumba neenghono eshi “a tongolwa mo movamwaxe.” Jakob okwa li a xunganeka kutya Josef oye a li ta ka mona efyuululo loushiveli ponhele yaRuben. (Gen. 48:​5, 6; 1 Omaf. 5:​1, 2) Oshitukulwa shexunganeko olo osha li sha wanifwa po, eshi ovanamati vavali vaJosef, Efraim naManasse, va ninga omapata opavali aIsrael, nepata keshe ola li la fyuulula edu lavo. — Gen. 49:25; Jos. 14:4.

15. Josef okwa li a ungaunga ngahelipi nokuhenouyuki?

¹⁵ Jakob okwa tumbula yo kombinga yovaumbi, ovo ‘va kala hava ponokele nokuumba Josef.’ (Gen. 49:23) Ovaumbi ovo ova li ovamwaxe vaJosef ovo va li ve mu twila ondubo, va ungaunga naye shihe li pauyuki, nova li ve mu ningifa a mone oixuna. Ashike Josef ka li e tonde ovamwaxe, ile a pe Jehova ombedi mwaashishe osho a ningilwa. Jakob okwa popya a ti: “Outa [waJosef] owa kala wa longekidwa nawa, nomake aye okwa kala a pama noha umbu meendelelo.” (Gen. 49:24) Josef okwa li e lineekela muJehova eshi a li momayeleko, noka li ashike a dimina po ovamwaxe, ndele okwa li yo a ungaunga navo nonghenda. (Gen. 47:​11, 12) Josef okwa li a pitika omashongo oo a li a taalela e mu ningife a kale omunhu muwa. (Eps. 105:​17-19) Oshidjemo, Jehova okwa li a longifa Josef a ninge oinima ihapu iwa.

16. Ongahelipi hatu dulu okushikula oshihopaenenwa shaJosef ngeenge tu li momayeleko?

¹⁶ Oshike hatu lihongo? Inatu pitika nandenande omashongo e tu ehenife kokule naJehova, ile novaitaveli vakwetu. Dimbuluka kutya otashi dulika Jehova a pitike eitavelo letu li yelekwe, naasho oshi li oshitukulwa shedeulo letu. (Heb. 12:​7, esh.) Edeulo olo otashi dulika li tu kwafele tu kulike notu kale tu na omaukwatya mawa opaKriste, ngaashi onghenda nosho yo ediminepo. (Heb. 12:11) Ngaashi Josef, Jehova ote ke tu nangeka noupuna omolwelididimiko letu.

BENJAMIN

17. Exunganeko li na sha naBenjamin ola li la wanifwa po ngahelipi? (Genesis 49:27) (Tala yo oshimhungu.)

¹⁷ Lesha Genesis 49:27. Jakob okwa xunganeka kutya Ovabenjamin otava ka lwa ngaashi ombwa yomomufitu. (Ovatok. 20:​15, 16; 1 Omaf. 12:2) Ohamba yotete yaIsrael, Saul, oya li ya dja mepata laBenjamin. Saul okwa li a lwifa nouladi Ovafilisti. (1 Sam. 9:​15-17, 21) Konima yomido, omumbada Ester nosho yo omuprima Mordekai, ovo va dja mepata laBenjamin, ova li va xupifa Ovaisrael, ovo va li mouhamba waPersia, vaha dipawe. — Est. 2:​5-7; 8:3; 10:3.

18. Ongahelipi hatu dulu okuhopaenena ouladi wepata laBenjamin?

¹⁸ Oshike hatu lihongo? Otashi dulika aveshe ovo va li ve li mepata laBenjamin va li va hafa, eshi Saul, oo a li womepata lavo, a ninga ohamba. Ashike lwanima, Jehova okwa ka nangeka po David e li ohamba, oo a li a dja mepata laJuda. Natango, Ovabenjamin ova li va yambidida David. (2 Sam. 3:​17-19) Konima yomido, eshi omapata omulongo a li a tukulila epata laJuda ounashibofa, epata laBenjamin ola kala lidiinini kepata laJuda nosho yo kohamba oyo ya dja mepata laDavid. (1 Eeh. 11:​31, 32; 12:​19, 21) Ngaashi ashike epata laBenjamin, nafye ohatu dulu okukala ovadiinini kuKalunga mokukala ovadiinini kwaavo Jehova a hoolola va kwatele komesho oshiwana shaye kunena. — 1 Tes. 5:12.

19. Ongahelipi hatu dulu okumona ouwa mexunganeko olo Jakob a li a ninga eshi a li pokufya?

¹⁹ Ohatu dulu okumona ouwa mexunganeko olo Jakob a li a ninga eshi a li pokufya. Osho hatu lihongo kombinga yexunganeko laJakob nanghee la wanifwa, otashi tu ningifa tu kale twa tomhwa kutya omaxunganeko aJehova otaa ka wanifwa po shili. Ngeenge otwa konakona nghee ovana vaJakob va li va nangekwa noupuna, otashi tu kwafele tu ude ko nawa nghee hatu dulu okuhafifa Jehova.