Etukulwa etimulongo netiheyali
Kala netilokalunga meumbo
1. Ongahelipi okutula moilonga ewiliko olo la dja mEendjovo daKalunga taku nwefa mo eehombo?
JEHOVA oye Omutoti wohombo, nEendjovo daye otadi yandje ewiliko la denga mbada komaukwaneumbo. Omolwokutula moilonga ewiliko olo, ovanhu vahapu ove na eehombo tadi pondola. Oshi shii okupandulwa eshi vamwe ovo va li ashike pamwe inava hombola ve linyengifwa va hombole paveta. Vamwe ova efa po okukala tava nangalafana kondje yohombo. Ovalumenhu ovo va li hava longifa eenghono nova li hava hepeke ovakainhu nounona vavo ove lihonga okuulika olune neyavelelo.
2. Oshike sha kwatelwa monghalamwenyo youkwaneumbo wopaKriste?
2 Onghalamwenyo yomaukwaneumbo opaKriste oya kwatela mo oinima ihapu, ngaashi nghee hatu tale ko okukalelela kwohombo, osho hatu ningi opo tu wanife po oinakuwanifwa yetu moukwaneumbo nonghee tu na okuungaunga noilyo youkwaneumbo. (Ovaefeso 5:33–6:4) Nonande otashi dulika tu shii osho Ombibeli tai ti shi na sha nonghalamwenyo youkwaneumbo, oshi li oshinima shi lili okutula moilonga omayele Ombibeli. Kape na umwe womufye a hala okukala a fa ovo Jesus a pangula omolwokuhadulika koipango yaKalunga. Ova diladila papuko kutya osha wana okukala ashike ve li ovatilikalunga. (Mateus 15:4-9) Inatu hala okukala tu na etilokalunga ndele ohatu dopa okulitula moilonga momaumbo etu. Ponhele yaasho, otwa hala okukala tu na etilokalunga lashili, olo li li “eliko linene shili.”—1 Timoteus 5:4; 6:6; 2 Timoteus 3:5.
Ohombo oi na okukala oule wefimbo li fike peni?
3. (a) Oshike tashi ningilwa eehombo dihapu, ndele oshike shi na okukala etokolotoko letu? (b) Nyamukula omapulo taa landula, to longifa Ombibeli yoye.
3 Omakwatafano ohombo otaa ende taa nghundipala neenghono. Ovalihomboli vamwe ovo va kala va hombola oule womido ohava tokola okuhengafana nokuhombola umwe e lili. Oshi li yo apeshe okuuda ovalihomboli ovanyasha va topoka konima yokukala va hombola ashike oule wokafimbo. Kashi na nee mbudi kutya vamwe otava ningi shike, fye otu na okukala twa hala okuhafifa Jehova. Onghee hano, natu konakoneni omapulo nomishangwa tadi landula tu tale osho Eendjovo daKalunga tadi ti shi na sha nokukalelela kwohombo.
Ngeenge omulumenhu nomukainhu tava hombola, oule wefimbo li fike peni ve na okuteelela okukala pamwe? (Markus 10:6-9; Ovaroma 7:2, 3)
Etomheno ashike lilipi la tambulwa ko kuKalunga ovanhu tava dulu okuhengafana nokuhombolulula ile okuhombolululwa? (Mateus 5:31, 32; 19:3-9)
Jehova oha udu ngahelipi shi na sha nomahengafano oo inaa pitikwa mEendjovo daye? (Malakia 2:13-16)
Mbela Ombibeli otai popile okutopoka ongo ekandulepo lomaupyakadi omohombo? (1 Ovakorinto 7:10-13)
Omeenghalo dilipi okutopoka taku dulu okukala kwa yuka? (Epsalme 11:5, NW; Lukas 4:8; 1 Timoteus 5:8)
4. Omolwashike eehombo dimwe hadi kalelele?
4 Eehombo dimwe ohadi pondola okukalelela. Omolwashike mbela? Okuteelela okuhombola fiyo aveshe vavali va kula, oshi li oshinima sha fimana, ndele okumona kaume kopahombo oo e na ohokwe moinima oyo naave u hole naao to dulu okukundafana naye oinima wa manguluka osha fimana yo. Ndele osho sha fimana unene, osho okumona kaume kopahombo oo e hole Jehova noha fimaneke Eendjovo daye di li ekanghameno lokukandula po omaupyakadi. (Epsalme 119:97, 104; 2 Timoteus 3:16, 17) Omunhu a tya ngaho ita ka kala e na oikala oyo kutya ngeenge oinima itai ende nawa, ota dulu ashike okutopoka ile okuhengana. Ita ka longifa omaunghundi akaume kopahombo e li elipopilo lokuhenuka oinakuwanifwa yaye. Ponhele yaasho, ota ka taalela omaupyakadi nokukonga ekandulepo tali longo.
5. (a) Oudiinini kuJehova ohau dana onghandangala ilipi mohombo? (b) Nokuli nonande opa kale omapataneko, omauwa elipi taa dulu okudja mokudiinina omifikamhango daJehova?
5 Satana okwa popya kutya ngeenge hatu mono oixuna, ohatu ka efa po eendjila daJehova. (Job 2:4, 5; Omayeletumbulo 27:11) Ndele Eendombwedi daJehova dihapu odo da mona oixuna omolwokukala di na ookaume kopahombo ovapataneki inadi teya po eehombo dado. Ohadi twikile okukala didiinini kuJehova nosho yo koipango yaye. (Mateus 5:37) Dimwe odo da diinina oda ka hafa eshi ookaume kado kopahombo navo va ninga ovalongeli vaJehova—nokuli nokonima yomido dokupatanekwa. (1 Petrus 3:1, 2) Shi na sha nOvakriste ovo ookaume kavo kopahombo inava lunduluka nande ile ovo ookaume kavo kopahombo ve va efa po molwaashi tava longele Jehova, navo ove shi shii yo kutya otava ka nangekwa noupuna omolwokukala kwavo netilokalunga meumbo.—Epsalme 55:23; 145:16.
Keshe umwe na wanife po oshinakuwanifwa shaye
6. Opo tu kale neehombo tadi pondola, elongekido lilipi tu na okufimaneka?
6 Doshili, okukala nohombo i na omupondo otashi pula shihapu shi he fi ashike okukala pamwe. Oshinima sha fimanenena kukaume kopahombo keshe osho okufimaneka elongekido laJehova li na sha noukwamutwe. Osho otashi eta elandulafano liwa nosho yo okukala u udite eameno meumbo. Ohatu lesha mOvakorinto votete 11:3, taku ti: “Kristus Oye omutwe wakeshe omulumenhu, nomutwe womukainhu omulumenhu, nomutwe waKristus oKalunga.”
7. Oukwamutwe ou na okulongifwa ngahelipi moukwaneumbo?
7 Mbela owa didilika osho ovelishe oyo ya tumbula tete? Heeno, omulumenhu keshe oku na Omutwe, Kristus, oo e na okudulika kuye. Eshi otashi ti kutya omushamane oku na okulongifa oukwamutwe monghedi oyo tai ulike omaukwatya aJesus. Kristus oha dulika kuJehova, oku hole eongalo neenghono nohe li file oshisho. (1 Timoteus 3:15) Okwe “liyandja molwalo” nokuli. Jesus ke na ounhwa noke fi omuhayavala, ndele ‘omunambili nomomutima okwe lininipika.’ Ovo tave liyandje koshi youkwamutwe waye ‘otave limonene eemwenyo davo etulumuko.’ Ngeenge omushamane ta ungaunga noukwaneumbo waye monghedi oyo, ota ulike kutya oha dulika kuKristus. Omukainhu Omukriste oku na okumona ouwa netulumuko mokulongela kumwe nomushamane waye nokudulika koukwamutwe waye.—Ovaefeso 5:25-33; Mateus 11:28, 29; Omayeletumbulo 31:10, 28.
8. (a) Omolwashike tashi dulika shi kale tashi monika sha fa kutya eenghedi dopaKriste itadi eta oidjemo iwa momaumbo amwe? (b) Otu na okuninga shike ngeenge twa taalelwa konghalo ya tya ngaho?
8 Ndele omaupyakadi otaa ka holoka. Eshi kwa li pe he na umwe moukwaneumbo a hovela okulongifa omafinamhango Ombibeli, otashi dulika vamwe va li hava kwatele onghone ngeenge tava pukululwa kuvamwe. Okweehela sha monghedi iwa noyopahole otashi dulika itaku eta oidjemo. Otu shi shii kutya Ombibeli otai ti kutya natu efe “ekeshuko nehandu, efulakato netukano.” (Ovaefeso 4:31) Ndele ngeenge oilyo imwe youkwaneumbo otai monika i he udite ko oinima oyo, oshike shi na okuningwa po? Heeno, Jesus ina hopaenena ovo va li tave mu monifa oixuna noku mu tuka, ndele okwa li e lineekela Xe. (1 Petrus 2:22, 23) Onghee hano, ngeenge eenghalo didjuu tadi holoka meumbo, ulika kutya ou na etilokalunga mokwiilikana kuJehova omolwekwafo laye ponhele yokutambula ko eenghedi dounyuni.—Omayeletumbulo 3:5-7.
9. Ponhele yokukonga omapuko movakainhu, ovashamane vahapu Ovakriste ove lihonga okuninga shike?
9 Omalunduluko luhapu ihae uya diva, ndele omayele Ombibeli otaa longo shili ngeenge taa tulwa moilonga nelidiiniko nonoudiinini. Ovashamane vahapu ova mona kutya ohombo ohai xwepopala ngeenge ve udite ko nghee Kristus ha ungaunga neongalo. Ovanhu ovo ve li meongalo inava wanenena. Ndele Jesus oku hole eongalo, ohe litulile po oshihopaenenwa shiwa noha longifa Omishangwa e li kwafele li xwepopale. Okwa yandja omwenyo waye omolwalo. (1 Petrus 2:21) Oshihopaenenwa shaye osha ladipika ovashamane vahapu Ovakriste va kale omitwe diwa domaukwaneumbo nokuyandja ekwafo lopahole tali eta exwepopalo. Osho osha etifa oidjemo iwa i dule okukonga omapuko movakainhu ile okuhapopya navo.
10. (a) Omeenghedi dilipi omushamane ile omukainhu—nokuli naao te liti kutya Omukriste—ta dulu okuninga onghalamwenyo idjuu kuvamwe meumbo? (b) Oshike tashi dulu okuningwa opo ku xwepopalekwe onghalo?
10 Ongahelipi ngeenge omushamane ke na ko nasha neemhumbwe dopamaliudo doukwaneumbo waye ile iha katuka onghatu okuunganeka eenghundafana dOmbibeli doukwaneumbo nosho yo omalipyakidilo amwe? Ile ongahelipi ngeenge omukainhu iha longele kumwe nomushamane waye nokuulika okudulika kwopakalunga? Vamwe ohava mono oidjemo iwa mokukundafana omaupyakadi monghedi yefimaneko ve li oukwaneumbo. (Genesis 21:10-12; Omayeletumbulo 15:22) Ndele nande oidjemo kai li naanaa ngaashi kwa li twa teelela, keshe umwe womufye ota dulu okuyambidida mokuxwepopaleka onghalonawa yomeumbo mokuulika oiimati yomhepo yaKalunga monghalamwenyo yetu nosho yo okuulikila oilyo ikwao youkwaneumbo okunakonasha kwopahole. (Ovagalati 5:22) Exumokomesho otali ke uya ndele hamokuteelela mukwetu oye a ninge sha, ndele omokuwanifa po oinakuwanifwa yetu, nokungaha ohatu ulike kutya ohatu tula moilonga etilokalunga.—Ovakolossi 3:18-21.
Opo hatu mono omanyamukulo
11, 12. Jehova okwa yandja shike opo e tu kwafele tu pondole monghalamwenyo youkwaneumbo?
11 Ope na eedjo dihapu oko ovanhu hava kongo omayele shi na sha noinima yavo yomaukwaneumbo. Ndele otu shi shii kutya Eendjovo daKalunga odi na omayele a denga mbada, notwa hafa eshi okupitila mehangano laye li wetike, Kalunga te tu kwafele tu a tule moilonga. Mbela oto mono ouwa pauyadi mekwafo olo?—Epsalme 119:129, 130; Mika 4:2.
12 Kakele kokukala pokwoongala kweongalo, mbela owa tula po efimbo londjikilile lekonakonombibeli loukwaneumbo? Omaukwaneumbo oo hae shi ningi otaa dulu okulonga opo a kale a hangana mokulongela Kalunga kwavo. Onghalamwenyo yavo youkwaneumbo ohai xwepopala eshi tava tula moilonga Eendjovo daKalunga meenghalo davo.—Deuteronomion 11:18-21.
13. (a) Ngeenge otu na omapulo e na sha noinima youkwaneumbo, openi luhapu hatu dulu okumona ekwafo la pumbiwa? (b) Oshike shi na okuulikwa momatokolo aeshe oo hatu ningi?
13 Otashi dulika u na omapulo e na sha noinima yomaukwaneumbo. Pashihopaenenwa, ongahelipi shi na sha nokungabeka oludalo? Mbela okulikufa edimo otaku dulu okukala kwa yuka peemhito dimwe? Ngeenge okaana kake na naanaa ohokwe moinima yopamhepo, ofiyo openi ke na okuteelelwa ka kufe ombinga momalipyakidilo oukwaneumbo e na sha nelongelokalunga? Omapulo mahapu a tya ngaho okwa kundafanwa moishangomwa ya nyanyangidwa kEendombwedi daJehova. Lihonga okulongifa oikwafifo yokukonakona Ombibeli, mwa kwatelwa oyuulikifo, opo u mone omanyamukulo. Ngeenge ku na oishangomwa yonhumba oyo ya ulikwa moshuulikifo, tala monduda yomambo pOlupale lOuhamba. Ile otashi dulika to dulu okumona oishangomwa oyo mokombiuta yoye. Oto dulu yo okukundafana omapulo oye novalumenhu novakainhu Ovakriste va pyokoka. Ndele ino kala alushe wa teelela u nyamukulwe heeno ile ahowe kepulo keshe. Luhapu ou na okutokola, paumwene ile mu li ovalihomboli. Opo nee ninga omatokolo oo taa ulike kutya iho ulike ashike etilokalunga ngeenge u li mokati kovanhu, ndele nokeumbo yo.—Ovaroma 14:19; Ovaefeso 5:10.
Eenghundafana dokweendulula
• Ongahelipi oudiinini kuJehova wa kwatelwa mo moudiinini wetu kookaume ketu vopahombo?
• Ngeenge tu li koshi yomafininiko omolwomaupyakadi oukwaneumbo, oshike tashi ke tu kwafela tu ninge osho tashi ka hafifa Kalunga?
• Nokuli nongeenge vamwe moukwaneumbo tava ningi epuko, oshike hatu dulu okuninga tu xwepopaleke onghalo?
[Efano pepandja 155]
Oukwamutwe womushamane ou na okuulika omaukwatya aJesus
[Efano pepandja 157]
Okukala nekonakonombibeli londjikilile moukwaneumbo ohali u kwafele u kale wa hangana