Jehova oye oshitukulwafyuululo shange

“Aame mwene oshitukulwa shoye nefyuululo loye mokati kovana vaIsrael.” — NUM. 18:20.

1, 2. (a) Oshike sha li sha ningilwa Ovalevi eshi Ovaisrael va li tava tukulilwa edu? (b) Jehova okwa li a pa Ovalevi eshilipaleko lilipi?

KONIMA eshi Ovaisrael va li va nyeka ko oitukulwa ihapu yEdu lEudaneko, Josua okwa li a longifa oshihoololifo opo a tukulile omapata aIsrael edu. Josua okwa li a kwafelwa komupristeri omukulunhu Eleasar nosho yo kovakulunhu vomapata opo a wanife po oshilonga osho. (Num. 34:13-29) Ashike Ovalevi vo kava li va pewa oshitukulwafyuululwa shedu ngaashi omapata makwao. (Jos. 14:1-5) Ndele mbela omolwashike Ovalevi va li inava pewa oshitukulwafyuululwa mEdu lEudaneko? Mbela osho osha hala kutya ova li va dimbuwa?

² Ohatu dulu okumona omanyamukulo omapulo oo meendjovo odo Jehova a li a lombwela Ovalevi. Opo Jehova a kwafele Ovalevi va mone kutya kava li va dimbuwa, okwa li e va lombwela a ti: “Aame mwene oshitukulwa shoye nefyuululo loye mokati kovana vaIsrael.” (Num. 18:20) Olo kala li tuu eshilipaleko litunhula! Ndele ngeno oove wa li wa pewa eshilipaleko olo kuJehova, mbela ngeno oto ka kala u udite ngahelipi? Tete otashi dulika u lipule kutya: ‘Mbela onda wana ngoo shili okupewa eshilipaleko olo kOmunaenghono adishe?’ Otashi dulika yo u lipule kutya: ‘Mbela Jehova ota dulu ngoo shili okuninga oshitukulwafyuululwa shOvakriste inava wanenena?’ Atusheni otwa pumbwa okulipula omapulo a tya ngaho. Onghee hano, natu ka taleni kutya eendjovo odo Kalunga a li a lombwela Ovalevi oda hala naanaa okutya shike. Osho otashi ke tu kwafela tu mone kutya ongahelipi hatu dulu okuninga Jehova oshitukulwafyuululwa shetu kunena tu li Ovakriste. Otashi ke tu kwafela yo tu ninge Jehova oshitukulwafyuululwa shetu pauhandimwe, kutya nee otu na eteelelo loku ka kala nomwenyo meulu ile omeduparadisa.

Jehova okwa li ha file oshisho Ovalevi

3. Osha li sha enda ngahelipi opo Kalunga a hoolole Ovalevi ovo va wanife po oilonga yaye?

³ Fimbo Jehova a li ina yandja Omhango kOvaisrael, omitwe domaukwaneumbo odo da li da pewa oshinakuwanifwa shokulonga di li onga ovapristeri momaukwaneumbo ado. Ndele konima eshi Kalunga a li a yandja Omhango okwa li a ninga elongekido opo mepata lOvalevi mu dje ovanhu ovo va li tava ka longa ashike ve li ovapristeri novakwafeli vavo. Ndele mbela osho osha li sha enda naanaa ngahelipi? Konima eshi Kalunga a dipaifa oiveli yOvaegipti, okwa li e liyapulila oiveli aishe yOvaisrael, ya li ya ninga oshitukulwa shaye ile tu tye, e i hoolola i wanife po oshilonga shaye. Opo nee lwanima Kalunga okwa li a ninga po elunduluko lididilikwedi, a ti: “Ame mwene onda kufa mo Ovalevi . . . ponhele yoiveli aishe yovana vaIsrael.” Ndele molwaashi omuvalu woiveli yovana vaIsrael owa li muhapu unene u dule wOvalevi, Jehova okwa li a yandja elombwelo kutya napa yandjwe oikulila opo omuvalu wOvalevi u kale u fike pamwe naau woiveli. (Num. 3:11-13, 41, 46, 47) Konima yaasho, Ovalevi ova li tava dulu okuwanifa po oilonga yaKalunga kaIsrael.

4, 5. (a) Omeityo lilipi Kalunga a li oshitukulwafyuululwa shOvalevi? (b) Ongahelipi Kalunga a li a wanifa po eemhumbwe dOvalevi?

⁴ Ndele mbela omeityo lilipi Jehova a li a ninga oshitukulwafyuululwa shOvalevi? Omeityo olo kutya Jehova okwa li e va pa oufembanghenda we likalekelwa, ponhele yoku va pa oshitukulwa shedu shefyuululo muIsrael. Onghee hano, “oupristeri wOmwene” oo wa li wa ninga oshitukulwafyuululwa shavo. (Jos. 18:7) Eevelishe odo da dingilila Numeri 18:20 otadi tu kwafele tu mone kutya Ovalevi ova li hava wanifilwa po eemhumbwe davo dopalutu. (Lesha Numeri 18:19, 21, 24.) Ovalevi ova li ve na okupewa “oitimulongo aishe muIsrael i kale oshitukulwafyuululo omolweyakulwalonga vo tave li longo.” Ova li ve na okupewa eepersenda 10 doilikolomwa yOvaisrael nosho yo doinamwenyo yopeumbo oyo ya li ya tana. Ndele moinima aishe oyo Ovalevi va li hava pewa, navo ova li ve na okukufa mo oshitimulongo “muashishe eshi shiwelela” opo va yambidide ovapristeri.a (Num. 18:25-29) Ovapristeri ova li yo hava pewa “eeshaliyambo adishe doinima iyapuki” odo da li hadi etwa kongulu yelongelokalunga kovana vaIsrael. Onghee hano, ovapristeri ova li ve na omatomheno mawa okukala va tomhwa kutya Jehova ote ke va fila oshisho.

⁵ Osha fa shi li ngaha kutya Omhango yaMoses oya li tai pula ku yandjwe oshitimulongo oshitivali nosha li hashi tuvikilwa opo shi ka longifwe okuwanifa po eemhumbwe domaukwaneumbo Ovaisrael dopalutu pefimbo loyoongalele iyapuki yokomudo. (Deut. 14:22-27) Ndele oshitimulongo osho osha li yo hashi twalwa koshivelo shoshilando pexulilo lodula onhinhatu nonhihamano yEshabata olo la li hali danwa momudo omutiheyali, opo eehepele nOvalevi va dule okumona mo ouwa. Mbela omolwashike Ovalevi navo va li hava mono ouwa melongekido olo? Omolwaashi kava li ve “noshitukulwafyuululwa” muIsrael. — Deut. 14:28, 29.

6. Ovalevi okwa li hava kala peni nonande kava li ve na oshitukulwafyuululo medu laIsrael?

⁶ Otashi dulika u lipule to ti: ‘Ngeenge Ovalevi kava li va pewa oshitukulwafyuululwa shedu, mbela ova li tava ka kala peni?’ Kalunga okwa li e va fila oshisho, molwaashi okwa li e va pa oilando 48 nosho yo oitukulwa yomaulifilo oyo ya li ya dingilila oilando oyo. Moilando oyo omwa li yo mwa kwatelwa oihondamenolando ihamano. (Num. 35:6-8) Onghee hano, Ovalevi ova li ve na eenhele dokukala pefimbo opo va li itava longo kouyapuki waKalunga. Jehova oha wanifa po filufilu eemhumbwe daavo have mu longele nomutima aushe. Osha yela kutya Ovalevi ova li tava dulu okuulika kutya ova ninga Jehova oshitukulwafyuululo shavo mokukala ve lineekela muye nokukala ve shii kutya ota dulu oku va fila oshisho.

7. Ovalevi ova li va teelelwa va ninge shike opo Jehova a kale oshitukulwafyuululo shavo?

⁷ Omhango kaya li ya popya kutya ngeenge Omuisrael a dopa okuyandja oshitimulongo oku na okupewa ehandukilo lilipi. Nomolwaasho ovapristeri nOvalevi ova li hava mono oixuna ngeenge ovanhu va li inava dulika komhango yaJehova i na sha nokuyandja oshitimulongo. Osho osho naanaa sha li sha ningwa pefimbo laNehemia. Oshidjemo, Ovalevi ova li va fininikwa va fiye po oilonga yaJehova opo va ka longe momapya. (Lesha Nehemia 13:10.) Hano osha yela kutya Ovalevi ova li ashike hava wanifilwa po eemhumbwe davo ngeenge oshiwana sha li tashi dulika kuJehova. Ndele nande ongaho, ovapristeri nOvalevi navo ova li va pumbwa okukala ve na eitavelo muJehova nokukala va tomhwa kutya ota dulu oku va fila oshisho.

Oohandimwe vomepata lOvalevi ovo va li va ninga Jehova oshitukulwafyuululwa shavo

8. Yelifa kutya oshike sha li sha nyemateka Omulevi umwe wedina Asaf.

⁸ Jehova oye a li ta ka kala oshitukulwafyuululwa shepata lOvalevi. Ndele oshididilikwedi eshi Ovalevi vamwe pauhandimwe va li va popya kutya “Omwene oye oshitukulwa shange,” tashi ulike kutya ove liyandjela Kalunga nove mu lineekela. (Omaimb.kemo. 3:24) Omulevi umwe oo a li e na etaleko la tya ngaho okwa li omwiimbi nomutoti womaimbilo. Otaku tiwa kutya Omulevi oo a li ha wilike eengudu dolwiimbo pefimbo lohamba David oye Asaf, nonande otashi dulika a li oshilyo shoukwaneumbo waAsaf. (1 Omaf. 6:31-43) Epsalme 73 ola ti kutya Asaf (ile tashi dulika umwe womoludalo laye) okwa li a nyemata. Okwa li a twila ondubo ovakolokoshi molwaashi va li ve na onghalamwenyo youdjeko, onghee okwa ti: “Akutu, inashi kwafa sha nande, eshi nda lungamena oukoshoki womutima wange, naashi nda kosha omake ange mouyuki.” Pomhito oyo, Omulevi oo ka li vali a lenga oufembanghenda oo a li e na wokulongela Jehova noka li vali e mu tala ko e li oshitukulwafyuululwa shaye. Okwa li a nyemata ‘fiyo osheshi a ka tyuukila mouyapuki waKalunga.’ — Eps. 73:2, 3, 12, 13, 17.

9, 10. Omolwashike Asaf a li a dula okutya Kalunga oye ‘oshitukulwa shaye’ fiyo alushe?

⁹ Asaf okwa li a hovela vali okutala ko oinima ngaashi Kalunga he i tale ko konima eshi a li a ya mouyapuki. Naave otashi dulika wa li wa pita monghalo ya faafana naayo yaAsaf. Otashi dulika pa li efimbo limwe naave wa li ino lenga vali naanaa oinima yopamhepo, ndele to hovele okukala to yandje ashike elitulemo koinima yopamaliko oyo wa li wa hala. Ndele eshi wa hovela vali okukonakona Eendjovo daKalunga nokukala pokwoongala kwopaKriste, otashi dulika wa hovela okutala ko oinima ngaashi Jehova he i tale ko. Asaf okwa li a diladila kombinga yaasho tashi ka hanga ovakolokoshi kohainga. Okwa li yo a diladila kombinga yomaupyakadi aye nokwa li a mona kutya Jehova ote ke mu kwata meke lokolulyo noku mu yambidida. Opo nee, Asaf okwa li a dula okupopya shi na sha naJehova a ti: ‘Kombada yedu nghi na nande oshihafifi shimwe, shihe fi ove.’ (Eps. 73:23, 25) Konima yaasho, omupsalme oo okwa li a popya kutya Kalunga oye oshitukulwafyuululo shaye. (Lesha Epsalme 73:26.) Okwa ti yo kutya nonande ‘olutu nomutima waye nau pwinine po,’ Kalunga okwa li ta ka kala ‘oshitukulwa shaye’ fiyo alushe. Omupsalme oo okwa li e lineekela kutya Jehova ote ke mu dimbuluka e li onga kaume kaye noke na efiku a dimbwe oilonga yaye youdiinini. (Omuud. 7:1) Omupsalme Asaf ka li tuu e lineekela muJehova! Okwa imba a ti: “Okukala popepi naKalunga, osho elao lange; elineekelo lange onde li tula mOmwene Kalunga, opo ndi hepaulule oinenelonga yoye aishe.” — Eps. 73:28.

¹⁰ Asaf okwa li a mona kutya okuninga Jehova oshitukulwafyuululwa shaye oko kwa li oshinima sha fimanenena shi dulife oinima yopamaliko oyo ya li hai pewa Ovalevi. Okwa li a lenga neenghono oufembanghenda wokulongela Jehova nokwa li a halelela okukaleka po ekwatafano laye nOmukombadambada. (Jak. 2:21-23) Ndele opo omupsalme oo a kaleke po ekwatafano laye naJehova, okwa li e na okukala a itavela muye nokwe mu lineekela. Asaf okwa li a pumbwa okukala e na elineekelo kutya Jehova ota ka nangeka noupuna onghalamwenyo yaye ngeenge okwa kala metwokumwe nomifikamhango daye. Ngaashi Asaf, nafye ohatu dulu okukala nelineekelo la tya ngaho mOmunaenghono adishe.

11. Jeremia okwa li a pula Kalunga epulo lilipi, nokwa li a nyamukulwa ngahelipi?

¹¹ Omuprofeti Jeremia naye oumwe womOvalevi ovo va li va ninga Jehova oshitukulwa shavo. Natu ka taleni kutya Jeremia okwa li a hala okutya shike eshi a longifa outumbulilo oo. Jeremia okwa li ha di muAnatot, oshilando shimwe shOvalevi osho sha li popepi naJerusalem. (Jer. 1:1) Pomhito imwe, Jeremia okwa li a pula Jehova kutya omolwashike ovakolokoshi va li tava punapala ofimbo ovayuki tava mono oixuna. (Jer. 12:1) Eshi Jeremia a li a konakona oinima oyo ya li tai ningwa muJerusalem nomuJuda, okwa li e linyengifwa a “pule” Jehova kombinga yaasho a li a mona. Ndele nande ongaho, okwa li e shii kutya Jehova omuyuki. Jehova okwa li e mu nyamukula moku mu lombwela kutya na xunganeke etumwalaka lehanauno nokwa li a wanifa exunganeko olo. Ngaashi Kalunga a li a xunganeka, ovanhu ovo va li hava dulika kewiliko laye ova li va ‘hakana eemwenyo davo,’ ofimbo ovakolokoshi ovo va li ve lipwililikila omalondwelo aKalunga va hanaunwa po. — Jer. 21:9.

12, 13. (a) Oshike sha li she linyengifa Jeremia a tye: “Omwene Oye oshitukulwa shange,” noikala ilipi a li e na? (b) Omolwashike omapata aIsrael aeshe a li e na okukulika oikala yokuteelela?

¹² Lwanima, Jeremia okwa li e wete a fa ta ende momulaulu eshi a li a mona nhumbi oshilando shavo sha hanaunwa po. Okwa li e udite Jehova a fa a li e mu kaleka ‘omutumba ngaashi oonakufya ava vonalenale.’ (Omaimb.kemo. 1:1, 16; 3:6) Jeremia okwa li a lombwela oshiwana osho oshitangalali shi alukile kuXe yomeulu, ndele oukolokoshi washo owa li ashike wa hapupala nomolwaasho Jehova a li a efa Jerusalem naJuda i hanaunwe po. Oshiningwanima osho osha li sha nyemateka Jeremia nonande haye a li a nyona. Omuprofeti oo okwa li a dimbuluka efilonghenda laKalunga ofimbo a li mouyahame wa tya ngaho. Okwa ti: “Fye inatu kombwa po sheke.” Efilonghenda laJehova ohali ningi lipe ongula keshe, nomolwaasho Jeremia a ti: “Omwene Oye oshitukulwa shange.” Onghee hano, Jeremia okwa li a twikila okulongela Jehova e li omuprofeti waye. — Lesha Omaimbilokemo 3:22-24.

¹³ Ovaisrael ova li tava ka kala vehe li moshilongo shavo oule womido 70, molwaashi osha li tashi ka hanaunwa po. (Jer. 25:11) Ndele outumbulilo “Omwene Oye oshitukulwa shange” otau ulike kutya Jeremia okwa li a tula elineekelo laye mefilonghenda laKalunga, naasho osha li she mu ningifa a kulike “oikala yokuteelela, (NW).” Omapata Ovaisrael aeshe okwa li a kanifa oitukulwafyuululo yao, onghee hano, okwa li a pumbwa okukulika oikala yokuteelela ngaashi omuprofeti oo. Onghee hano, oshiwana shaKalunga osha ka alukila vali kedu lasho konima yomido 70, nosha li sha mona vali oufembanghenda woku mu longela. — 2 Omaf. 36:20-23.

Vamwe ovo va li vehe fi vomepata lOvalevi navo ova li va ninga Jehova oshitukulwafyuululwa shavo

14, 15. Kakele kOvalevi, olyelye vali a li a ninga Jehova oshitukulwafyuululo shaye, nomolwashike?

¹⁴ Asaf naJeremia aveshe ova li vomepata lOvalevi, ndele mbela osho osha hala okutya Ovalevi ovo aveke va li ve na oufembanghenda wokulongela Jehova? Hasho nandenande! Omulumenhu omunyasha, David, oo a li ta ka ninga ohamba yOvaisrael naye okwa li a lombwela Kalunga a ti: “Oove onhele yange [oshitukulwa shange] moshilongo shovanamwenyo.” (Lesha Epsalme 142:2, 6.) Eshi David a tota Epsalme olo, ka li natango mombala noka li nokuli ha di meumbo lonhumba. Pefimbo opo, okwa li ha kala mekololo omo a li a hondama ovatondi vaye. David okwa li a konga ouhondameno momakololo oikando ivali lwaapo, limwe ola li popepi naAdullam nalikwao ola li mombuwa yaEngedi. Otashi dulika David a li a tota Epsalme 142 pefimbo opo a li mulimwe lomomakololo oo avali.

¹⁵ Ndele ngeenge David okwa li a hondama momakololo oo, osha yela kutya opefimbo opo a li ta faduka po ohamba Saul oyo ya li tai kendabala oku mu dipaa. David okwa li a ya onhapo a ka hondame mekololo omo a li ta diladila kutya otashi ka kala shidjuu kuSaul okuya ko. (1 Sam. 22:1, 4) Pefimbo opo David a li a hondama moitukulwa oyo yokokule, otashi dulika a li e udite kutya ka li e na kaume oo ta dulu oku mu amena. (Eps. 142:5) Onghee hano, okwa li a pula ekwafo kuKalunga.

16, 17. (a) Oshike sha li sha ningifa David a kale e udite a fa ehe na omukwafi? (b) Olyelye a li ta dulu okukwafela David?

¹⁶ Eshi David a li ta toto Epsalme 142, otashi dulika a li a uda osho sha li sha ningilwa omupristeri omukulunhu Ahimelek. Omupristeri oo okwa li a kwafela David nonande ka li e shii kutya ota i onhapo Saul. Ohamba inandubo Saul oya li ya dipaifa Ahimelek nosho yo oukwaneumbo waye. (1 Sam. 22:11, 18, 19) Nomolwaasho David okwa li e udite kutya oye a dipaifa omupristeri oo. Okwa li yo e udite a fa oye a dipaa omupristeri oo a li e mu kwafela. Ndele mbela ngeno oove wa li monghalo ya faafana naayo yaDavid, ngeno naave osho wa kala u udite ngaho? Kakele kokukala e udite etimba, David okwa li yo a nyika oluhodi molwaashi Saul okwa kala te mu taataa nopehe na olufuwo.

¹⁷ Ndele diva konima yaasho, David okwa li a uda kutya omuprofeti Samuel oo a li e mu vaeka a ka ninge ohamba naye okwa fya. (1 Sam. 25:1) Osho nasho otashi dulika sha li she mu ningifa a kale e udite a fa ehe na omukwafi. Ndele nande ongaho, okwa li e shii kutya ota dulu okukonga ekwafo kuJehova. David ka li e na oufembanghenda moilonga yaJehova ngaashi Ovalevi, ashike okwa li a vaekwa a ka wanife po oshinakuwanifwa shimwe shi lili, sha hala okutya, a li ta ka ninga ohamba yoshiwana shaKalunga. (1 Sam. 16:1, 13) David okwa li a mbubulila Jehova omutima waye nokwa twikila okukonga ewiliko laye. Onghee hano, naave oto dulu nou na okuninga Jehova oshitukulwafyuululo shoye mokukala we mu lineekela eshi to ningi eenghendabala doku mu longela.

18. Ongahelipi oohandimwe ovo twa dja nokukundafana moshitukulwa eshi va li va ulika kutya ova ninga Jehova oshitukulwafyuululo shavo?

¹⁸ Oohandimwe ovo twa dja nokukundafana moshitukulwa eshi ova li va ninga Jehova oshitukulwafyuululwa shavo meityo olo kutya okwa li e va pa oinakuwanifwa moilonga yaye. Ova li ve lineekela kutya Kalunga ota ka wanifa po eemhumbwe davo eshi tave mu longele. Ovalevi nosho yo Ovaisrael vomomapata makwao, ngaashi David, ova li va ninga Kalunga oshitukulwafyuululwa shavo. Ndele mbela ongahelipi naave to dulu okuninga Jehova oshitukulwafyuululwa shoye? Ohatu ka kundafana epulo olo moshitukulwa tashi landula.

[Eshangelo lopedu]

Oto nyamukula ngahelipi?

• Omeityo lilipi Jehova a li a ninga oshitukulwafyuululwa shOvalevi?

• Ongahelipi Asaf, Jeremia nosho yo David va li va ulika kutya ova ninga Jehova oshitukulwafyuululwa shavo?

• Oukwatya oulipi wa pumbwa okukulika ngeenge owa hala okuninga Jehova oshitukulwafyuululo shoye?

[Eendjovo dididilikwedi pepandja 8]

Ovalevi kava li va pewa oshitukulwafyuululo shedu. Ponhele yaasho, Jehova oye a li a ninga oshitukulwafyuululwa shavo, a li e va pa oufembanghenda munene woku mu longela

[Efano pepandja 7]

Omeityo lilipi Jehova a li a ninga oshitukulwafyuululwa shovapristeri nosho yo shOvalevi?

[Efano pepandja 9]

Oshike sha li sha kwafela Asaf a twikile okuninga Jehova oshitukulwafyuululwa shaye?