Etukulwa 19
Eshi edu tali ka yada eshiivo lokushiiva Kalunga
1, 2. Ongahelipi eshito laJehova la nyonaunwa?
NATU tye nee omufaneki enyakwa opo ashike a mane okumbapeka efano liwa ku he na vali. Okwe li tala kutya ola wapala neenghono—oshilonga shounghulungu shili! Ndele mokati koufiku omunandubo okwe li hanauna po. Oshi shii okuudiwa ko kutya osho otashi nyemateke unene omufaneki. Okwa hala nokuhalelela opo omukolokoshi oo a patelwe mokalimosho! Noto dulu yo okudiladila nghee omufaneki a hala nokuhalelela opo efano laye li ningululwe vali li alukile kouwa walo wonale.
2 Ngaashi ashike omufaneki winya, Jehova okwa longa oshilonga shounghulungu mokushita edu nomoku li longekida ndele ta tula mo ovanhu. Konima yokushita omulumenhu nomukainhu, okwa popya kutya oilonga yaye aishe kombada yedu ‘oya wapala unene.’ (Genesis 1:31) Adam naEva ova li ovana vaKalunga nokwa li e va hole. Okwa li e va nunina onakwiiwa yelao noiwa unene. Doshili, Satana okwe va twala mounashibofa, ndele eshito laKalunga likumwifi inali etelwa enyonauko itali dulu okuwapalekwa.—Genesis 3:23, 24; 6:11, 12.
3. “Omwenyo washili” oshike?
3 Kalunga okwa tokola opo a wapaleke oinima. Okwa hala neenghono okumona tu li naanaa panghedi oyo ya li elalakano laye lopehovelo. Okukala po kwetu kuxupi noku yadi oupyakadi hako “omwenyo washili,” molwaashi ou dulike kokule kwaao Jehova a li a diladila. “Omwenyo washili” oo Kalunga kwa li e tu halela oo “omwenyo waalushe” koshi yeenghalo da wanenena.—1 Timoteus 6:12, 19, yelekanifa OB-1954.
4, 5. (a) Ongahelipi eteelelo lOparadisa tali ka wanifwa po? (b) Omolwashike tu na okudiladila shi na sha neteelelo letu lomonakwiiwa?
4 Eshiivo lokushiiva Kalunga otali eta okukala noshinakuwanifwa koshipala shaJehova. (Jakob 4:17) Ndele diladila komanangeko noupuna oo to ka hafela ngeenge oto longifa eshiivo olo nokulalakanena omwenyo waalushe. MEendjovo daye Ombibeli, Jehova Kalunga okwa yandja efano langhee onghalo tai ka kala i li mEduparadisa olo li li pokuuya. Doshili, tu li oshiwana shaJehova itatu mu longele molwaashi ashike twa hala ondjabi. Ohatu longele Kalunga molwaashi otu mu hole. (Markus 12:29, 30) Kakele kaasho, omwenyo itatu dulu oku u longela okupitila moilonga oyo hatu longele Jehova. Omwenyo waalushe oo omaano aKalunga. (Ovaroma 6:23) Okudilonga komwenyo wa tya ngaho otashi ke tu etela ouwa molwaashi eteelelo lOparadisa otali tu dimbulukifa kutya Jehova oKalunga koludi la tya ngahelipi—omunahole “naava tave mu kongo, ote va pe ondjabi.” (Ovaheberi 11:6) Eteelelo olo la yela momadiladilo etu nola xwama momitima detu otali ke tu kwafela tu lididimikile omaupyakadi mounyuni waSatana.—Jeremia 23:20.
5 Paife natu yukife nee elitulemo letu keteelelo la kanghamekwa kOmbibeli lomwenyo waalushe monakwiiwa mEduparadisa. Onghalamwenyo otai ka kala ngahelipi eshi eshiivo lokushiiva Kalunga tali ka kala li yadi edu alishe?
KONIMA YAHARMAGEDON—EDUPARADISA
6. Harmagedon oshike, nota ka tya shike kovanhu?
6 Ngaashi sha ulikwa nale, Jehova Kalunga ota ka hanauna po diva onghalelo yopaife yoinima youkolokoshi. Ounyuni otau endelele mokuhanga osho Ombibeli tai ifana Harmagedon ile Armagedon. Oshitya osho otashi dulika shi ningife ovanhu vamwe va diladile kedipao linenenene loilwifo yolute tali ka etifwa koiwana tai lwifafana, ndele Harmagedon oshinima sha yooloka ko kwaasho. Ngaashi Ehololo 16:14-16 tali ulike, Harmagedon oyo “oita mefiku linene laKalunga omunamapangelo aeshe.” Oita omo ‘eehamba dounyuni aushe’ ile oiwana tai ka kala i na mo ombinga. Omona waJehova Kalunga, Ohamba ya nangekwa, mafiku otai ka ya molwoodi. Kape na nande omalimbililo kutya oshidjemo otashi ka kala ngahelipi. Aveshe ovo tava pataneke Ouhamba waKalunga nove li oshitukulwa shonghalelo yaSatana youkolokoshi otava ka hanaunwa po. Ovo ve li ovadiinini muJehova ovo ashike tava ka xupa.—Ehololo 7:9, 14; 19:11-21.
7. Openi tapa ka kala Satana neendemoni daye pefimbo lEpangelo laKristus lOmido Eyovi, naashi otashi ka etela ngahelipi ovanhu ouwa?
7 Natu tye nee ngeno ove owa xupa moshiponga osho shinenenene. Onghalamwenyo yoye otai ka kala i li ngahelipi mounyuni oo mupe wa udanekwa kuKalunga? (2 Petrus 3:13) Inatu pumbwa okufekela molwaashi Ombibeli otai tu lombwele, naasho tai popi oshinyakula. Ohatu lombwelwa kutya Satana neendemoni daye otava ka ningwa va ha kale vali oshiponga eshi tava ka patelwa mombwili yokuhalonga sha pefimbo lEpangelo lOmido Eyovi laJesus Kristus. Oishitwa oyo ii noipwidi itai ke tu nangela vali noku tu etela omaupyakadi nosho yo oku tu ningifa tu katuke eenghatu dokuhenoudiinini muKalunga. Epepelelwo oli fike peni!—Ehololo 20:1-3.
8, 9. Mounyuni mupe oshike tashi ka ningilwa omaunghundi, omikifi nosho yo oukulupe?
8 Konima yefimbo, omikifi domaludi keshe otadi ka xulifwa po. (Jesaja 33:24) Opo nee oingudu otai ka fikama, otai ka enda, otai ka tondoka nokudana nomaulu e na oukolele neenghono. Ovafitamatwi konima yokukala oule womido mounyuni wavo wokuhauda sha, otava ka uda eendaka tadi hafifa momidingonoko davo. Ovapofi otava ka kumwa mokumona ounyuni u yadi omaluvala nosho yo omitungilo dikumwifi nomesho avo. (Jesaja 35:5, 6) Nopefimbo opo tuu opo otava ka mona lwotete oipala yovaholike vavo! Pefimbo olo, otashi dulika okumona ko kwavo ku ka kale kwa nyika oshiwiwili oule ashike wokafimbo omolwomahodi ehafo.
9 Diladila ashike! Itapa ka kala vali omakende okomesho, omamhango, eenhaili, omiti dokuhakula, oupangelona vomayoo ile oihakulilo! Kape na vali efiku omo omauyahame opamaliudo nosho yo epolimano li ka nyeke ovanhu elao. Onghalamwenyo younona itai ka piyaanekwa vali komikifi. Enghundipalo olo hali etwa koukulupe otali ka xulifwa po. (Job 33:25) Ohatu ka kala tu na oukolele muwa, twa pama. Ongula keshe ohatu ka penduka twa pepalekwa keemhofi donguloshi tu na eenghono dipe notwa hala nokuhalelela efiku lipe longhalamwenyo inyakula nosho yo oilonga tai mbilipaleke.
10. Oilonga ilipi tai ka longwa kovaxupipo puHarmagedon?
10 Ovaxupipo puHarmagedon otava ka kala ve na oilonga ihapu noinyakula okulonga. Otava ka lundululila edu moparadisa. Oshinima keshe shonghalelo ikulu ya nyatekwa otashi ka kombwa po. Oikunino yomiti domudile nosho yo oikunino yoiimati noikwambidi otai ka pingena po eembashu nosho yo edu la nyonauka. Aveshe otava ka hafela omaumbo mawa. (Jesaja 65:21) Mokweendela ko kwefimbo, oitukulwa yedu oyo i li oparadisa otai ka kula fiyo edu alishe la fika pomufikamhango wewapalo oo wa tulilwe po kOmushiti moshikunino shaEden. Itashi ka kala tuu tashi mbilipaleke okukufa ombinga moilonga oyo yetungululo!
11. Monakwiiwa ovanhu otava ka kala ve na ekwatafano la tya ngahelipi nomudingonoko wedu nosho yo noinamwenyo?
11 Aishe ei otai ka ningwa koshi yewiliko laKalunga opo omudingonoko u ha nyonaunwe. Ovanhu otava ka kala ve na ombili noinamwenyo. Ponhele ashike yoku i dipaa ngahenya, ovanhu otava ka hovelulula vali okuwanifa po oshinakuwanifwa shavo shokupangela edu notave ke i fila nawa oshisho. Diladila ashike komambungu noudjona nosho yo eenghoshi neenhana tadi lile mumwe—noinamwenyo oyo yomeumbo oi li meameno filufilu. Nokuli nokaana kanini itaka ka kala ka tila oifitukuti, nengungumano lounyuni mupe itali ka piyaanekwa nande efiku limwe kovanhu ovakwanyanya. (Jesaja 11:6-8) Itau ka kala tuu ounyuni mupe u na ombili!
OVANHU VA LUNDULULWA
12. Ongahelipi Jesaja 11:9 ta wanifwa kunena, nongahelipi ta ka wanifwa mOparadisa?
12 Jesaja 11:9 ote tu lombwele kutya omolwashike kombada yedu alishe itaku ka longwa owii. Ota ti: “Edu alishe otali ka kala li yadi eshiivo lokushiiva Omwene, ngaashi omeva a tuvikila efuta.” Eshi otashi popi ovanhu molwaashi oinamwenyo itai dulu okumona “eshiivo lokushiiva Omwene” i ninge omalunduluko, shaashi yo ohai pangelwa keendunge dopaudalelwa mo. Ndele eshiivo lokushiiva Omushiti ohali lundulula shili ovanhu. Kape na omalimbililo kutya owa ninga nale omalundululo amwe omolwokulongifa eshiivo lokushiiva Kalunga monghalamwenyo yoye. Omamiliyona okwe shi ninga. Onghee hano, exunganeko eli ola hovela nale okuwanifwa mwaavo tava longele Jehova. Ndelenee otali ulike yo kefimbo omo ovanhu vomounyuni aushe tava ka ekelashi omaukwatya aeshe a fa oinamwenyo ile elongifo leenghono ndele tava ningi ovanambili fiyo alushe.
13. Oprograma yehongo ilipi tai ka ningwa kombada yedu?
13 Itashi ka kala tuu shiwa neenghono eshi edu tali ka yada eshiivo lokushiiva Kalunga! Otamu ka kala oprograma ya kula yehongo koshi yewiliko lOhamba Jesus Kristus nosho yo ovapangeli pamwe naye 144 000. Opo nee “omambo” mape otaa ka longifwa. Osha yela kutya oo omalombwelo aKalunga a shangwa oo taa ka longa e li ekanghameno lokuhonga ovakali kombada yedu. (Ehololo 20:12) Ovanhu itave ke lihonga vali oita, ndele ombili. Oilwifo aishe ihanauni itai ka kala po vali fiyo alushe. (Epsalme 46:10) Ovakalimo vomounyuni mupe otava ka kala va hongwa okukala novanhu vakwao nohole nonefimaneko.
14. Ongahelipi ounyuni tau ka kala u li shimwe shi lili eshi ovanhu aveshe tava ka kala ve li oumwainafana umwe wa hangana?
14 Ovanhu aveshe otava ka ninga oumwainafana umwe auke wa hangana. Itapa ka kala vali oiimbi youkumwe noumwainafana. (Epsalme 133:1-3) Itapa ka kala vali umwe oo ta pate eumbo laye nelalakano lokukelela eembudi. Ombili otai ka pangela momutima keshe, meumbo keshe nomoshitukulwa keshe shedu.—Mika 4:4.
ENYUMUKO LIHAFIFA
15. Eengudu mbali dilipi odo tadi ka nyumuninwa kombada yedu?
15 Enyumuko otali ka ningwa mefimbo lEyovimudo. Ovo va nyonena owina komhepo iyapuki yaKalunga ile eenghono daye tadi longo mokukatuka eenghatu tadi kondjifa okulonga kwayo ile okuwilika kwayo noinave livela ombedi, itava ka nyumunwa. (Mateus 23:15, 33; Ovaheberi 6:4-6) Osha yela kutya Kalunga oye ta ka tokola kutya olyelye a nyona panghedi ei. Ndele otapa ka nyumunwa eengudu di li mbali da yoolokafana—‘ovayuki novalunde.’ (Oilonga 24:15) Molwaashi otapa ka kala elandulafano, oshi li pandjele okuuya pexulifodiladilo kutya ovayuki ovo va longela Jehova noudiinini ovo tava ka nyumunwa tete.—Ovaheberi 11:35-39.
16. (a) Oolyelye tava ka kala mokati ‘kovayuki’ ovo tava ka nyumuninwa kombada yedu? (b) Vamwe vomovadiinini vonale velipi wa hala okushakeneka, nomolwashike?
16 Ponhele yokupwilikina eenghundana di na sha noita, oiponga nomafyo, ovapiya vaJehova otava ka uda eelopota dinyakula di na sha nenyumuko. Otashi ka kala shitunhula okuuda shi na sha nokunyumuka kwovalumenhu novakainhu ovadiinini ngaashi Abel, Enok, Noa, Abraham, Sara, Job, Moses, Rahab, Rut, David, Elia naEster. Itava ka hokolola tuu eeshili dopandjokonona ditunhula eshi tava yandje omauyelele amwe e na sha nomahokololo Ombibeli! Kape na omalimbililo kutya vo nosho yo ovayuki ovo opo va file efimbo la dja ko otava ka kala va hala nokuhalelela okuuda shi na sha nexulilo longhalelo yaSatana nonghee Jehova a yapulifa edina laye liyapuki nonghee a yukipalifa ounamapangelo waye.
17. Ekwafo lashike ovadiinini tava ka yandja kwaavo tava ka nyumunwa?
17 Ovadiinini ava itava kala tuu ekwafo linene pefimbo londodo ya shikula ko yenyumuko, eshi omamiliyona omayovi ‘ovalunde’ taa ka mangululwa meemhango defyo! Ovanhu vahapu kakwa li va mona nande omhito okushiiva Jehova. Satana okwa li a ‘twikifa eendunge davo.’ (2 Ovakorinto 4:4) Ndele oilonga yOndiaboli otai ka xulifwa po. Ovalunde otava ka alukila kedu liwa noli na ombili. Otava ka hambelelwa kovanhu va unganekwa nawa opo ve va honge shi na sha naJehova nosho yo Omona waye ta pangele, Jesus Kristus. Eshi omamiliyona omayovi ovanyumunwa a shiiva noku hole Omushiti wao, eshiivo lokushiiva Jehova otali ka yadifa edu monghedi inai monika nande onale.
18. Oto diladila mbela kutya oto ka kala u udite ngahelipi eshi to ka hambelela ovanyumunwa ovaholike?
18 Enyumuko itali ka hafifa tuu omitima detu! Olyelye mbela ina mona oixuna omolwomutondi wetu efyo? Doshili, olyelye mbela a li ina wilililwa po koluhodi eshi ekwamo lohole ile loukaume la li la tokolwa komukifi, koukulupe, koshiponga ile kelongifo leenghono olo la etifa efyo lomuholike waye? Diladila ashike hano, kenyaku okuhangana vali pamwe mOparadisa. Oomeme nootate, ovamati noukadona, ookaume novakwanedimo, otava ka papatelafana, tava yolo nokulila omolwehafo.
HAUXUUNINWA EWANENENO!
19. Oshikumwifilonga shilipi tashi ka ningwa pefimbo lEyovimudo?
19 Momukokomoko wEyovimudo, otamu ka ningwa oshikumwifilonga shikumwifi. Eshi otashi dulika shi ka kale oshinima shitunhula kovanhu ku he na vali sha ningwa pefimbo lEpangelo laKristus lOmido Eyovi. Jehova ota ka wilika Omona waye opo a longife ouwa wekuliloyambo omolwakeshe omulumenhu nomukainhu omudiinini nomuduliki. Konghedi ei, oulunde aushe otau ka kufwa po novanhu otava ka ya mewaneneno.—1 Johannes 2:2; Ehololo 21:1-4.
20. (a) Okukala wa wanenena otashi ti shike? (b) Onaini ovaxupipo puHarmagedon nosho yo ovanyumunwa tava ka hovela okukala nomwenyo panghedi yolela?
20 Ewaneneno! Eshi otashi ka tya shike? Eshi otashi ka tya okwaalulila onghalamwenyo monghedi omo Adam naEva va li ve i hafela fimbo inava nyona kuJehova Kalunga. Palutu, pamadiladilo, pamaliudo, paenghedi, pamhepo—panghedi keshe i shii okudiladilwa—ovanhu va wanenena otava ka wanifa po filufilu omifikamhango daKalunga. Ndele mbela ovanhu aveshe otava ka kala va faafana? Hasho nandenande! Eshito laJehova—omiti, eengala, oinamwenyo—aishe otai tu hongo kutya ye oku hole omaludi e lili noku lili. Ovanhu va wanenena otava ka kala ve na omaukwatya nosho yo oitalenti ya yoolokafana. Keshe umwe ota ka hafela onghalamwenyo ngaashi Kalunga kwa li a hala shi kale. Ehololo 20:5 otali ti: “Ovafi vakwao inava ninga omwenyo fiyo omido odo eyovi da pita po.” Ngaashi ongudu inene yovaxupipo puHarmagedon, ovanyumunwa otava ka kala nomwenyo panghedi yolela eshi tava hange ewaneneno li he na oulunde.
21. (a) Oshike tashi ka holoka pexulilo lEpangelo laKristus lOmido Eyovi? (b) Hauxuuninwa oshike tashi ka ningilwa Satana naaveshe ovo ve li kombinga yaye?
21 Ovanhu va wanenena otava ka taalela eyeleko limwe laxuuninwa. Pexulilo lEyovimudo, Satana neendemoni daye otava ka mangululwa mo mombwili okafimbo kanini notava ka pewa omhito opo va ninge eenghendabala daxuuninwa dokupilamenifa ovanhu Jehova. Vamwe otava ka pitifa ouhalu mwii komesho yokuhola Kalunga, ndele ounashibofa ou otau ka xulifwa po diva. Jehova ota ka tokola oonakulihola mwene ava pamwe naSatana neendemoni daye adishe. Opo nee ovakolokoshi otava ka xula po fiyo alushe.—Ehololo 20:7-10.
OVE OTO KA NINGA SHIKE?
22. Oshike osho wa hala u ka longe mOparadisa?
22 Ovo ve hole Jehova Kalunga nove li mEduparadisa otava ka hafela oukwaalushe. Itatu dulu okudiladila kutya ehafo lavo otali ka kala li fike peni, ndele naave yo oto dulu okukufa ombinga mulo. Omusika, ounyakwa wokufaneka, ounyakwa wokuhonga oiti—heeno, omipondo dovanhu va wanenena otadi ka kala diwa unene di dule oilonga oyo ya li iwa ku he na vali yomanyakwa manene omounyuni ukulu! Doshili, ovanhu otava ka kala va wanenena notava ka kala ve na efimbo inali ngabekwa. Diladila ashike kwaasho to dulu okulonga u li omunhu a wanenena. Diladila yo vali osho ove nosho yo ovanhu vakweni tamu ke lihonga shi na sha neshito laJehova—okudja kominghalavili omamiliyona omayovi mevalelwa alishe fiyo okoutukulwa ovo vanini inaku shiya vali. Keshe osho omunhu ta ka longa otashi ka hafifa omutima waTate yetu omunahole womeulu, Jehova.—Epsalme 150:1-6.
23. Omolwashike onghalamwenyo mOparadisa itai ka kala nande i na oudja?
23 Onghalamwenyo yopefimbo opo itai ka kala i na oudja. Mokweendela ko kwefimbo otai ka kala ihokwifa neenghono. Ou wete nee kutya eshiivo lokushiiva Kalunga kali na exulilo. (Ovaroma 11:33) Momukokomoko woukwaalushe aushe, otamu ka kala alushe shihapu okulihonga nosho yo okukonakona oinima ipe. (Omuudifi 3:11) Naashi to twikile okulihonga shi na sha naJehova Kalunga, oto ka kala nomwenyo—hamido ashike donhumba ndelenee ofiyo alushe!—Epsalme 22:27.
24, 25. Omolwashike u na okukala metwokumwe neshiivo lokushiiva Kalunga paife?
24 Mbela onakwiiwa inyakula meduparadisa kai fi oshinima osho ove wa wana okuningila eenghendabala nosho yo eliyambo keshe? Osho naanaa! Hano Jehova okwe ku pa oshipatululo shokuya monakwiiwa oyo iwa neenghono. Oshipatululo osho osho eshiivo lokushiiva Kalunga. Mbela oto ke shi longifa tuu?
25 Ngeenge ou hole Jehova, oto ka kala wa hokwa okulonga ehalo laye. (1 Johannes 5:3) Ito ka mona tuu omanangeko noupuna mahapu eshi to shikula ondjila oyo! Ngeenge oto longifa eshiivo lokushiiva Kalunga, otashi dulu oku ku etela onghalamwenyo i na elao nokuli nomounyuni ou uyadi omaupyakadi. Ndele ondjabi yomonakwiiwa oinene, molwaashi e li olo eshiivo olo tali twala komwenyo waalushe! Paife olo efimbo la wapala kwoove u katuke onghatu. Kala wa tokola toko u kale metwokumwe neshiivo lokushiiva Kalunga. Ulika ohole yoye yokuhola Jehova. Fimaneka edina laye liyapuki ndele to ulike kutya Satana omunaipupulu. Opo nee Jehova Kalunga, Odjo younongo washili noyeshiivo, ote ke ku hafela momutima waye aushe u na ohole inene. (Jeremia 31:3; Sefanja 3:17) Nota ka kala e ku hole fiyo alushe!
KONAKONA ESHIIVO LOYE
“Omwenyo washili” oshike?
Konima yaHarmagedon oshike tashi ka ningwa kombada yedu?
Oolyelye tava ka nyumuninwa kombada yedu?
Ongahelipi ovanhu tava ka ninga va wanenena, nongahelipi tava ka yelekwa hauxuuninwa?
Ou na eteelelo lilipi li na sha nOparadisa?
[Efano pepandja 188, 189]
Mbela ou na eteelelo loku ka kala mOparadisa, eshi edu tali ka kala liyadi eshiivo lokushiiva Kalunga?