«ٶمىرىمىز بەن قىزمەتىمىز» جۇمىس داپتەرىنىڭ سىلتەمەلەرى
1—7-قىركۇيەك
قۇداي سوزىندە جاتقان قازىنا
كيەلى كىتاپقا قايشى كەلەتىن نانىمدار مەن سالت-جورالاردان قاشىق بولىڭىز
كمك16.06، 6-بەتتەگى قورشاۋ
كوزگە كورىنبەيتىن الەمگە كوز تاستايىق
بۇگىندە جىن-پەرىلەردەن قورقىپ، ىرىم-جىرىمعا كوپ سەنەتىن ميلليونداعان ادام اياق-قولى بۇعاۋلانعان تۇتقىنعا ۇقسايدى. مۇنداي ادامدار بويتۇمار، ٴتىل-كوزدەن ساقتايتىن مونشاقتار مەن وقىتىلعان سۋسىندارعا ٴجيى جۇگىنەدى. ٴبىراق بۇلاي ەتۋدىڭ ٴتىپتى دە قاجەتى جوق. ويتكەنى كيەلى كىتاپتا بىلاي دەلىنگەن: «ەحوبا وزىنە بار جۇرەگىمەن بەرىلگەندەردى قولداۋ ٷشىن، بۇكىل جەر بەتىن مۇقيات باقىلاپ وتىر» (شەجىرەلەر 2-جازبا 16:9). شايتاننان الدەقايدا كۇشتى شىنايى قۇداي ەحوباعا سەنىم ارتساڭىز، ول ٴسىزدى ٴسوزسىز قورعايدى.
ەحوبا قۇداي ٴسىزدى قورعاۋ ٷشىن، ونىڭ كوڭىلىنە نە نارسە جاعاتىنىن ٴبىلىپ، سولاي ىستەۋگە تىرىسۋىڭىز قاجەت. مىسالى، I عاسىردا ەفەس قالاسىندا تۇرعان ماسىحشىلەر سيقىرلىق جايلى بارلىق كىتاپتارىن ٴبىر جەرگە ٷيىپ، وتقا جاققان (ەلشىلەردىڭ ىستەرى 19:19، 20). قۇدايدىڭ ٶزىڭىزدى قورعاعانىن قالاساڭىز، ٴسىز دە بويتۇمار، كوزمونشاق، سيقىرلىق كىتاپتار، جاماندىقتان قورعايتىن جىپتەر، ىرىمشىلدىقپەن بايلانىستى زاتتار نە باسقا دا جىن-پەرىلەرگە قاتىسى بار نارسەلەردەن ارىلۋىڭىز كەرەك بولادى.
ٶلىم تۋرالى شىندىقتى بەكەم ۇستانىڭىز
قانداي دا ٴبىر سالت-جورانىڭ نە ٴراسىمنىڭ ەحوباعا ۇنايتىن-ۇنامايتىنىن بىلمەسەڭىز شە؟ وندايدا ەحوباعا سەنىممەن دۇعا ايتىپ، ودان دانالىق سۇراڭىز (جاقىپ 1:5 وقىڭىز). ادەبيەتتەرىمىزدى اقتارىپ، ىزدەنىس جۇرگىزىڭىز. قاجەت بولسا، قاۋىمىڭىزداعى اقساقالدارمەن اقىلداسىڭىز. ولار قاتىسۋعا بولادى-بولمايدى دەپ كەسىپ ايتپاعانمەن، جاعدايعا تۋرا كەلەتىن پرينسيپتەردى كورسەتىپ بەرۋى مۇمكىن. مۇنداي پرينسيپتەردىڭ كەيبىرى وسى ماقالادا دا كەلتىرىلدى. وسى قادامداردى جاساساڭىز، ٴتۇيسىنۋ قابىلەتىڭىزدى ماشىقتاندىراسىز. ال ٴتۇيسىنۋ قابىلەتىنىڭ ارقاسىندا جامان مەن جاقسىنى تاپ باسىپ ايىرا الاتىن بولاسىز (ەۆر. 5:14).
«شىندىق جولىڭدا جۇرەيىن»
قۇدايعا ۇنامسىز ادەت-عۇرىپتار. جاقىندارىمىز، ارىپتەستەرىمىز بەن سىنىپتاستارىمىز وزدەرىنىڭ مەيرامدارىن ٴبىزدىڭ دە تويلاعانىمىزدى قالايتىن شىعار. بىزگە ەحوباعا ۇنامسىز مەيرامدار مەن ادەت-عۇرىپتارعا قاتىسپاۋعا نە كومەكتەسەدى؟ بۇل مەيرامدار نەلىكتەن ەحوباعا ۇنامايتىنىن ۇنەمى ەستە ۇستاۋىمىز قاجەت. ادەبيەتتەرىمىزدىڭ كومەگىمەن زەرتتەۋ جۇرگىزىپ، بۇل مەيرامداردىڭ قايدان باستاۋ العانىن ەسىمىزگە سالىپ وتىرۋىمىز كەرەك. وسى مەيرامداردى نەگە تويلامايتىنىمىز جايلى وي جۇگىرتكەندە، «يەمىزگە ۇنايتىن» جولمەن ٴجۇرىپ جاتقانىمىزعا سەنىمدى بولامىز (ەفەستىكتەرگە 5:10). ەحوبا مەن ونىڭ سوزىنە سەنىم ارتاتىن بولساق، «جۇرت نە ويلايدى؟» دەپ قورىقپايمىز (ناقىل سوزدەر 29:25).
رۋحاني اسىل تاستار
جت «جاعىمپازدانۋ»، 1-ابز.
جاعىمپازدانۋ
ادامعا جاعىنۋ ٷشىن استى-ۇستىنە ٴتۇسۋ؛ بايەك بولۋ؛ شەكتەن تىس نە وتىرىك ماقتاۋ. بۇنداي ماقتاۋ ادامدى مەنمەن ٵرى تاكاپپار ەتەدى، وسىلايشا ونى قۇرتادى. ادام بىرەۋگە جاقسى كورىنۋ ٷشىن نە قانداي دا ٴبىر پايدا كوزدەپ جاعىمپازدانادى. وسىلايشا ول جاعىمپازدانعان ادامىنا «ماعان جاقسىلىق جاساۋعا نە مەنى ماقتاۋعا مىندەتتىسىڭ» دەگەن سەزىم قالدىرادى. ٴجيى ادامدار جاعىمپازدانۋ ارقىلى وزگەنى تۇزاققا تۇسىرگىسى كەلەدى (ن.س 29:5). جاعىمپازدانۋ كوكتەن كەلەتىن دانالىققا جاتپايدى؛ ول وسى دۇنيەگە ٴتان ٵرى وزىمشىلدىك، الالاۋشىلىق، ەكىجۇزدىلىكپەن بايلانىستى (جق 3:17). وتىرىك ماقتاۋ، جاعىمپازدانۋ، ادامدى اسىرا سىلتەپ ماقتاۋ جانە ونى مەنمەندىككە يتەرمەلەۋ — ەحوباعا ۇنامسىز (ق2ح 1:12؛ عل 1:10؛ ەف 4:25؛ قل 3:9؛ ايان 21:8).
8—14-قىركۇيەك
قۇداي سوزىندە جاتقان قازىنا
«كەدەيلىك تە، بايلىق تا بەرە كورمە»
كم18.01 24، 25-ب.، 10—12-ابز.
قانداي سۇيىسپەنشىلىك شىن باقىتتى ەتەدى؟
ارينە، اقشا بارىمىزگە دە كەرەك. ول بىزگە قانداي دا ٴبىر شامادا قورعانىش بەرەدى (ۋاعىزداۋشى 7:12). نەگىزگى قاجەتتىلىكتەرىمىزگە عانا جەتەرلىك قارجىمىز بولسا، باقىتتى بولا الامىز با؟ ٴيا، بولا الامىز! (ۋاعىزداۋشى 5:12 وقىڭىز). جاكەنىڭ ۇلى اعۇر: «كەدەيلىك تە، بايلىق تا بەرە كورمە، قاجەتتى تاماعىمدى عانا جەگىزە كور»،— دەپ جازعان. بۇل كىسىنىڭ نەگە كەدەي بولعىسى كەلمەگەنى تۇسىنىكتى-اق. ول ۇرلىق جاساۋعا ازعىرىلعىسى كەلمەگەن، ويتكەنى مۇنداي قىلىق قۇدايدى ماسقارالار ەدى. ٴبىراق نەگە ول بايلىق تا سۇرامادى؟ «ايتپەسە بايىپ الىپ: «ەحوبا دەگەن كىم؟»— دەپ، سەنەن باس تارتارمىن»،— دەدى ول (ناقىل سوزدەر 30:8، 9). ٴسىرا، ٴسىز قۇدايعا ەمەس، بايلىققا سەنىم ارتاتىن ٴبىراز ادامداردى بىلەتىن شىعارسىز.
اقشاقۇمار ادام قۇدايعا ۇنامدى بولا المايدى. يسا بىلاي دەگەن: «ەشكىم ەكى قوجايىنعا بىردەي قۇل بولا المايدى. ولاي ەتكەن كۇندە بىرەۋىن جەك كورىپ، ەكىنشىسىن جاقسى كورەدى، نەمەسە بىرىنە ادال بولىپ، ەكىنشىسىنە نەمكەتتى قارايدى. سەندەر قۇدايعا جانە بايلىققا بىردەي قىزمەت ەتە المايسىڭدار». ول تاعى بىلاي ايتقان: «وزدەرىڭە قازىنانى جەردە جيناۋدى دوعارىڭدار! جەردە ونى كۇيە جەپ، توت باسادى نەمەسە ۇرىلار بۇزىپ كىرىپ، ۇرلاپ اكەتەدى. قايتا، قازىنانى كوكتە جيناڭدار! كوكتە ونى كۇيە دە جەمەيدى، توت تا باسپايدى، ۇرى دا بۇزىپ كىرىپ، ۇرلاپ اكەتپەيدى» (ماتاي 6:19، 20، 24).
ەحوبانىڭ كوپ قىزمەتشىسى ٶمىرىن قاراپايىم ەتۋگە كۇش سالادى. وسىنىڭ ارقاسىندا ولار ەحوباعا قىزمەت ەتەتىن ۋاقىتتارى كوبىرەك بولاتىنىن ٵرى اناعۇرلىم باقىتتى بولاتىندارىن بايقاعان. قۇراما شتاتتاردا تۇراتىن دجەك ايەلىمەن بىرگە ٸزاشار بولۋ ٷشىن ٴزاۋلىم ٷيى مەن بيزنەسىن ساتىپ جىبەرەدى. ول بىلاي دەيدى: «قالانىڭ سىرتىنداعى ادەمى ٷيىمىز بەن جەرىمىزبەن قوش ايتىسۋ وڭاي بولعان جوق». ٴبىراق جىلدار بويى دجەك جۇمىستاعى قيىندىقتاردىڭ كەسىرىنەن ۇيگە ۇنجىرعاسى ٴتۇسىپ كەلەتىن. ول بىلاي دەيدى: «تۇراقتى ٸزاشار رەتىندە قىزمەت ەتەتىن ايەلىم بولسا قاشان كورسەڭ قۋانىپ جۇرەتىن. ول: «مەنىڭ باستىعىم ەڭ كۇشتى!»— دەۋشى ەدى. ال ەندى مەن دە ٸزاشار بولعان سوڭ، ەكەۋمىز ٴبىر تۇلعاعا، ەحوباعا، قىزمەت ەتەمىز».
كم17.05 25، 26-ب.، 15—17-ابز.
«مەنى مىنالارعا قاراعاندا كوبىرەك جاقسى كورەسىڭ بە؟»
بۇگىندە كوپ ادامنىڭ اڭسارى سوڭعى ۇلگىدەگى كيىمدەرگە، ەلەكتروندى قۇرىلعىلار مەن باسقا دا زاتتارعا اۋعان. بىلايشا ايتقاندا، ولار دۇنيەقۇمارلىق دەرتىنە شالدىققان. سوندىقتان ٵربىر ٴماسىحشى كەلەسى سۇراقتاردىڭ كومەگىمەن ٶزىنىڭ تىلەك-قالاۋىن تەكسەرىپ وتىرسا بولادى: «ۋاقىتىمدى قاۋىم كەزدەسۋلەرىنە دايىندالۋدان گورى، سوڭعى ۇلگىدەگى كولىكتەر يا ٴسان ۇلگىلەرى تۋرالى ٴبىلىپ، سولار جايلى ويلاۋعا جۇمسايمىن با؟ كۇندەلىكتى شارۋاعا باسىممەن كىرىپ كەتكەنىم سونشا — دۇعا ەتۋگە، كيەلى كىتاپتى وقۋعا از ۋاقىت ٴبولىپ جۇرگەن جوقپىن با؟» ەگەر دۇنيە-مۇلىككە دەگەن قۇمارلىعىمىز ماسىحكە دەگەن سۇيىسپەنشىلىگىمىزدى كولەگەيلەپ جاتقانىن بايقاساق، وندا يسانىڭ كەلەسى سوزدەرى جونىندە ويلانىپ-تولعانايىق: «اشكوزدىك اتاۋلىدان اۋلاق بولىڭدار» (لۇقا 12:15). يسا بۇل ەسكەرتۋدى نە ٷشىن ايتقان؟
يسا «ەشكىم ەكى قوجايىنعا قۇل بولا المايتىنىن» ايتقان. سوسىن: «سەندەر قۇدايعا جانە بايلىققا بىردەي قىزمەت ەتە المايسىڭدار»،— دەدى. سەبەبى ەكى «قوجايىن» دا وزىنە قالتقىسىز بەرىلگەندىكتى تالاپ ەتەدى. يسا ٴبىز ونىڭ «بىرەۋىن جەك كورىپ، ەكىنشىسىن جاقسى كورەتىنىمىزدى» نەمەسە «بىرىنە ادال بولىپ، ەكىنشىسىنە نەمكەتتى قارايتىنىمىزدى» ايتقان (ماتاي 6:24). كۇناكار پەندە بولعاندىقتان، ٴبارىمىز دە «ٴتان قۇمارلىقتارىمىزبەن»، ونىڭ ىشىندە دۇنيەقوڭىزدىقپەن دە، كۇرەسۋدى توقتاتپاۋىمىز كەرەك (ەفەستىكتەرگە 2:3).
تەك ٶز قالاۋى مەن راقات ٶمىردى ويلايتىندارعا دۇنيە-مۇلىككە بايسالدى كوزقاراس تانىتۋ قيىنعا سوعادى (قورىنتتىقتارعا 1-حات 2:14 وقىڭىز). ٴتۇيسىنۋ قابىلەتتەرى مۇقالىپ قالعاندىقتان، ولارعا دۇرىس پەن بۇرىستى اجىراتۋ قيىنداي ٴتۇسۋى مۇمكىن (ەۆرەيلەرگە 5:11—14). سودان مال-مۇلىككە دەگەن قۇمارلىقتارى بارعان سايىن كۇشەيىپ، تويىمسىزدىقپەن العان ۇستىنە الا بەرسەم دەيدى (ۋاعىزداۋشى 5:10). باقىتىمىزعا وراي، دۇنيەقوڭىزدىقتىڭ ۋىن قايتاراتىن «ەم» بار. بۇل ٷشىن جۇيەلى تۇردە ٵرى جەتكىلىكتى مولشەردە قۇداي ٴسوزىنىڭ «ەمىن قابىلداپ» وتىرۋىمىز كەرەك (پەتىردىڭ 1-حاتى 2:2). ەحوبانىڭ دانالىعى تۋراسىندا وي جۇگىرتكەنى يساعا ازعىرۋلارعا قارسى تۇرۋعا كۇش بەرگەن (ماتاي 4:8—10). بۇگىندە ٴبىز دە دۇنيەقوڭىزدىققا قارسى كۇرەسكىمىز كەلسە، ەحوبانىڭ دانا كەڭەستەرىن ومىردە قولدانۋىمىز كەرەك. وسىلاي ەتسەك، مال-مۇلىكتەن گورى يسانى كوبىرەك جاقسى كورەتىنىمىزدى كورسەتەمىز.
كم11 1.7. 29-ب.، 4-ابز.
قاناعات قارىن تويعىزار
اقشا جيناڭىز. ٴبىر زات ساتىپ الۋ ٷشىن اقشا جيناۋ ەسكىرگەن ادەت بولىپ كورىنەتىن شىعار، ٴبىراق بۇل قارجى قيىندىعىنا ۇشىراماۋدىڭ ەڭ دانا جولدارىنىڭ ٴبىرى. وسىلاي ىستەۋ ارقىلى كوپتەگەن ادامدار قارىز الۋدان جانە پايىزدىق ۇستەمەسىنىڭ ٶسىپ كەتۋى سياقتى ونىڭ قوسىمشا قيىندىقتارىنان ساقتانادى. كيەلى كىتاپتا قۇمىرسقا «دانا» دەپ اتالعان، ويتكەنى ول بولاشاق ازىعىن «وراق كەزىندە» جيناپ الادى (ناقىل سوزدەر 6:6—8؛ 30:24، 25).
ەحوبانىڭ شاتىرىندا ماڭگى قوناق بولىڭىز!
ٴبىز ٶزىمىزدىڭ اقشاعا دەگەن كوزقاراسىمىزدى تەكسەرىپ تۇرعانىمىز ماڭىزدى. مىسالى، مىناداي سۇراقتار جايلى ويلانىڭىز: «اقشا تۋرالى، يا بولماسا نە ساتىپ الاتىنىم تۋرالى قانشالىقتى ٴجيى ويلايمىن؟ بىرەۋدەن قارىز السام، «ونىڭ كۇنى وسى اقشاعا قاراپ قالعان جوق قوي» دەپ، قايتارماي ٴجۇرىپ الامىن با؟ اقشام بولعانى ٷشىن ٶزىمدى وزگەلەردەن ارتىق سانايمىن با؟ وزگەلەرگە ەش قينالماي جومارتتىق تانىتا الامىن با؟ باقۋاتتى باۋىرلاستاردى دۇنيەقۇمار ادامدار دەپ سانايمىن با؟ باي باۋىرلاستارمەن دوستاسىپ، ال تۇرمىسى قاراپايىم باۋىرلاستارعا نەمكەتتى قارايمىن با؟» ەحوبانىڭ شاتىرىندا قوناق بولۋ كەرەمەت مارتەبە بولعاندىقتان، ودان ايىرىلىپ قالماس ٷشىن، ٵرى قاراي دا اقشاقۇمار بولماي ٶمىر سۇرە بەرۋىمىز كەرەك. سوندا ەحوبا ٴبىزدى ەشقاشان تاستامايدى! (ەۆرەيلەرگە 13:5 وقىڭىز).
رۋحاني اسىل تاستار
كم09 15.4. 17-ب.، 11—13-ابز.
ەحوبانىڭ دانالىعى جاراتىلىستارىنان كورىنىس تابادى
تاعى ٴبىر كىشكەنە جانۋار — تاۋ دامانىنان دا كوپ نارسەگە ۇيرەنۋگە بولادى (ناقىل سوزدەر 30:26 وقى). ول ۇلكەن قويانعا ۇقسايدى، ٴبىراق وعان قاراعاندا قۇلاقتارى كىشكەنتاي ٵرى دوڭگەلەنىپ كەلەدى جانە اياقتارى قىسقا بولادى. وسى ٴبىر كىشكەنتاي جاراتىلىس تاۋلى ايماقتاردى مەكەندەيدى. وتكىر كوزدەرىنىڭ جانە ىندەرى مەن جارتاستىڭ قۋىستارىنا جاسىرىنىپ ۇلگەرگەننىڭ ارقاسىندا ولار جىرتقىش اڭداردان قورعانا الادى. داماندار ٷشىن توپ بولىپ ٶمىر ٴسۇرۋدىڭ ماڭىزى زور: بۇل ولارعا قورعانىش بولادى ٵرى قىستىڭ سۋىعىندا جىلۋ ساقتاۋعا كومەكتەسەدى.
تاۋ دامانىنان نە نارسەگە ۇيرەنۋگە بولادى؟ بىرىنشىدەن، ول قاپەرسىز، بەيقام جۇرمەيدى. وتكىر كوزدەرىنىڭ ارقاسىندا تاۋ دامانى جىرتقىش اڭداردى الىستان كورەدى جانە تەز تىعىلىپ ۇلگەرۋ ٷشىن ىندەرى مەن جارتاستىڭ قۋىستارىنا جاقىن جۇرەدى. سول سياقتى ٴبىز دە شايتاننىڭ دۇنيەسىندەگى قاۋىپ-قاتەردى بىردەن بايقاي الۋىمىز ٷشىن قىراعى بولۋىمىز قاجەت. ەلشى پەتىر ماسىحشىلەردى بىلاي دەپ ەسكەرتكەن: «سالاۋاتتى دا سەرگەك بولىڭدار! سەندەردىڭ قاس جاۋلارىڭ، شايتان، اقىرعان ارىستانداي قاۋىمدى اينالا شارلاپ، كىمدى جالماسام دەپ تورۋىلداپ ٴجۇر» (پەت. 1-ح. 5:8). يسا جەردە بولعان كەزىندە مىنسىزدىگىنەن ايىرماق بولعان شايتاننىڭ بارلىق ازعىرۋلارىنا توتەپ بەرۋ ٷشىن قىراعى بولعان (مات. 4:1—11). ٴبىز ٷشىن نەتكەن كەرەمەت ۇلگى!
سەرگەك بولۋدىڭ ٴبىر جولى — ەحوبانىڭ قورعانىش رەتىندە بەرىپ وتىرعان رۋحاني شارالارىن قولدانۋ. ٴبىز قۇداي ٴسوزىن وقۋ مەن قاۋىم كەزدەسۋلەرىنە بارۋعا نەمكەتتى قاراماۋىمىز كەرەك (لۇقا 4:4؛ ەۆر. 10:24، 25). سونداي-اق تاۋ داماندارىنىڭ توپ بولىپ ٶمىر سۇرەتىندەرى سياقتى، ٴبىزدىڭ دە باۋىرلاستارمەن تىعىز قارىم-قاتىناستا بولعانىمىز ماڭىزدى. وسىلاي ەتكەنىمىزدىڭ ارقاسىندا ‹ٴبىر-ٴبىرىمىزدى جىگەرلەندىرە› الامىز (ريم. 1:12). ەحوبانىڭ ٴبىزدى قورعاۋ ٷشىن قاراستىرعان شارالارىن پايدالانار بولساق، ٴداۋىتتىڭ كەلەسى سوزدەرىنە قوسىلاتىنىمىزدى كورسەتەمىز: «جاراتۋشى يە — مەنىڭ بەرىك تىرەگىم مەن مەنىڭ سۇيەنىشىم، مەنىڭ قۇتقارۋشىم، مەنىڭ قۇدايىم — جارتاسىم مەنىڭ؛ مەن وعان ٷمىت ارتامىن» (زاب. 17:3).
15—21-قىركۇيەك
قۇداي سوزىندە جاتقان قازىنا
اناسىنىڭ ۇلىنا بەرگەن ناسيحاتىنان ۇيرەنەرىمىز
كم11 1.4. 19-ب.، 7، 8-ابز.
بالاڭىزدى ونەگەلىلىككە باۋلىڭىز
جىنىستىق قاتىناس تۋرالى شىندىقتى جاسىرماڭىز. ارينە، ونىڭ قاۋىپتى جاعىن ايتىپ، ەسكەرتۋ قاجەت (قورىنتتىقتارعا 1-حات 6:18؛ جاقىپ 1:14، 15). الايدا كيەلى كىتاپتا جىنىستىق قاتىناس شايتاننىڭ تۇزاعى ەمەس، قۇدايدىڭ سيى ەكەنى ايتىلعان (ناقىل سوزدەر 5:18، 19؛ تاڭداۋلى اندەر 1:2). سوندىقتان جاسوسپىرىمگە ونىڭ تەك قاۋىپتى جاعى ايتىلا بەرسە، اقىر سوڭىندا ونىڭ ويىندا جازبالارعا قايشى كەلەتىن بۇرىس كوزقاراس قالىپتاسادى. فرانسيادا تۇراتىن كورينا ەسىمدى جاس ايەل بىلاي دەپ ەسىنە الادى: «اتا-انام ازعىندىق بۇرىس قىلىق ەكەنىن ٴجيى ايتاتىن. سوندىقتان جىنىستىق قاتىناس مەن ٷشىن جەككورىنىشتى بولىپ كەتتى».
بالاڭىز جىنىستىق قاتىناس جايلى باسقا دا شىندىقتى ٴبىلسىن. مەكسيكادا تۇراتىن ناديا ەسىمدى ٴبىر انا بىلاي دەيدى: «مەن ارقاشان بالالارىما جىنىستىق قاتىناستىڭ كەرەمەت ٵرى تابيعي نارسە ەكەنىن، ول قۇدايدىڭ ادامدارعا قۋانىش بەرەتىن سيى بوپ تابىلاتىنىن جەتكىزۋگە تىرىسامىن. الايدا بۇل قاتىناس تەك نەكەدە بولۋ كەرەك ەكەنىن، سونداي-اق قولدانعانىمىزعا قاراي، ودان نە قۋانىش الاتىنىمىزدى، نە قاسىرەت شەگەتىنىمىزدى تۇسىندىرەمىن».
وك 4-ماقالا، 11—13-ابز.
بالاڭىزبەن ىشىمدىك جايلى سويلەسىڭىز
اڭگىمەنى ٶزىڭىز باستاڭىز. بريتانيادا تۇراتىن مارك ەسىمدى ٴبىر اكە بىلاي دەيدى: «ىشىمدىك تاقىرىبىن بالا تۇسىنە بەرمەۋى مۇمكىن. مەن سەگىز جاسار بالامنان «ىشىمدىك ٸشۋ دۇرىس پا، الدە دۇرىس ەمەس پا» دەپ ويىن سۇرادىم. سونداي-اق بالاما ٶزىن ەركىن سەزىنەتىندەي جاعداي جاسادىم، سونىڭ ارقاسىندا ول ويىن اشىق ايتا الدى».
بالاڭىز ىشىمدىك تاقىرىبىن جاقسىلاپ ۇعىپ الۋ ٷشىن بۇل تۋرالى بىرنەشە رەت سويلەسۋ كەرەك بولادى. بالاڭىزعا جول قاۋىپسىزدىگىن ۇيرەتكەندەي، جىنىستىق تاربيە بەرگەندەي، جاسىنا قاراي ىشىمدىك جايلى دا ٴتالىم بەرىڭىز.
جاقسى ۇلگى قالدىرىڭىز. بالالار نە كورسە، سونى ىستەيدى. زەرتتەۋلەرگە ساي، ولار اسىرەسە اتا-انالارىنىڭ ىستەگەندەرىن قايتالايدى. ەگەر ٴسىز ۋايىمىڭىزدى باسۋ ٷشىن، سترەسس شىعارۋ ٷشىن بىردەن ىشىمدىك ىشەتىن بولساڭىز، بالاڭىز قيىندىقتاردىڭ شەشىمى — ىشىمدىك دەگەن ويعا كەلۋى مۇمكىن. سول ٷشىن ىشىمدىك ماسەلەسىنە جەڭىل-جەلپى قاراماڭىز. ويتكەنى بالاڭىز سىزگە قاراپ بوي تۇزەدى.
و17.6 9-ب.، 5-ابز.
بالاعا ٶزىن كىشى تۇتۋدى ۇيرەتۋ
بەرەگەن ادام بولۋعا تالپىندىرىڭىز. وعان «العاننان گورى بەرگەن باقىتتى» ەكەنىنە كوز جەتكىزۋگە كومەكتەسىڭىز (ەلشىلەردىڭ ىستەرى 20:35). مىسالى، بالاڭىزبەن بىرگە بازارعا بارۋ، كولىكپەن جەتكىزىپ سالۋ نە ۇيدەگى جوندەۋ جۇمىستارى سياقتى كومەكتى مۇقتاج ەتەتىن كىسىلەردىڭ ٴتىزىمىن جاساڭىز. كەيىن سولاردىڭ بىرىنە كومەكتەسۋگە بارار كەزدە بالاڭىزدى قاسىڭىزعا ەرتىپ الىڭىز. سوندا ول وزگەلەرگە كومەكتەسۋ ٴسىزدى قۋانىش پەن قاناعاتقا بولەيتىنىن كورە الادى. وسىلايشا ٴسىز بالاڭىزعا كىشىپەيىل بولۋدى ەڭ كەرەمەت جولمەن — ٶز ۇلگىڭىزبەن — ۇيرەتەسىز (كيەلى كىتاپتىڭ كەڭەسى: لۇقا 6:38).
رۋحاني اسىل تاستار
قىز باۋىرلاستار، قالاي رۋحاني تولىسقان ايەل بولا الاسىڭدار؟
ادامدارمەن ٴتىل تابىسا ٴبىلۋدى ۇيرەن. ٴماسىحشىنىڭ وزگەلەردى تىڭداپ، سويلەسە ٴبىلۋى ماڭىزدى. وسى ورايدا شاكىرت جاقىپ: «اركىم تىڭداۋعا جۇيرىك، سويلەۋگە... باياۋ بولسىن»،— دەپ جاقسى كەڭەس بەرگەن (جاق. 1:19). ادامدى مۇقيات تىڭداي بىلسەك، ونىڭ سەزىمدەرىن تۇسىنەمىز نەمەسە «قايعىسىنا ورتاقتاس» بولا الامىز (پەت. 1-ح. 3:8). ال ەگەر ادامنىڭ نە ايتقىسى كەلگەنىن نە سەزىمدەرىن تۇسىنبەي جاتساڭ، ورىندى سۇراقتار قويساڭ بولادى. ال كەيىن، سويلەمەس بۇرىن ٴبىر ٴسات ويلانىپ ال (ناق. س. 15:28 ٴسىلت.). «مەنىڭ ايتايىن دەپ تۇرعانىم شىن با جانە ول ادامنىڭ رۋحىن كوتەرە مە؟ بۇل ىزەتتىلىككە، مەيىرىمدىلىككە جاتا ما؟» دەپ ويلانىپ كور. سونداي-اق سويلەسۋدى باسقالارمەن جاقسى ٴتىل تابىساتىن ايەل باۋىرلاستاردان دا ۇيرەنسەڭ بولادى (ناقىل سوزدەر 31:26 وقى). ولاردىڭ نە ايتاتىنىنا، قالاي سويلەيتىنىنە ٴمان بەر. سويلەۋ مەن تىڭداۋ قابىلەتىن شىڭداعان سايىن، وزگەلەرمەن اڭگىمەڭ جاراسىپ، اراقاتىناسىڭ دا نىعايادى.
22—28-قىركۇيەك
قۇداي سوزىندە جاتقان قازىنا
كەيىنگى ۇرپاقتى ۇيرەتىڭىز
كم17.01 72-ب.، 3، 4-ابز.
«ادال ەر كىسىلەرگە جاۋاپكەرشىلىكتى سەنىپ تاپسىرۋ»
ٴبىز ەحوباعا قىزمەت ەتكەندى جاقسى كورەمىز، ٵرى ول جۇكتەگەن مىندەتتەردى باعالايمىز. كوبىمىز وزىمىزگە تاپسىرىلعان ىستەردى جاقسى كورەتىنىمىز سونشا — ولاردى مەيلىنشە ۇزاق اتقارعىمىز كەلەدى. ٴبىراق، وكىنىشكە قاراي، جاسىمىز ۇلعايعان سايىن، جاس كەزىمىزدە اتقارعان ىستەردىڭ ٴبارىن بۇرىنعىداي اتقارا المايمىز (ۋاعىزداۋشى 1:4). بۇل ەحوبانىڭ حالقى ٷشىن وزىندىك قيىندىقتار تۋعىزادى. بۇگىندە ۋاعىز ٸسىنىڭ اۋقىمى كەڭەيۋدە، ٵرى ەحوبانىڭ ۇيىمى ىزگى حاباردى كوپ ادامعا جەتكىزۋ ٷشىن كۇننەن كۇنگە دامىپ جاتقان زاماناۋي تەحنولوگيالاردى قولدانۋدا. ٴبىراق كەيبىر قارت ادامدار ٷشىن وسىنداي وزىق ادىستەردى يگەرۋ وڭاي ەمەس (لۇقا 5:39). ونىڭ ۇستىنە، جاستارى ۇلعايعان سايىن، قاۋقارلارى دا قايتادى (ناقىل سوزدەر 20:29). سوندىقتان ەگدە تارتقان ەر باۋىرلاستار جاستاۋ باۋىرلاستارعا كوبىرەك جاۋاپكەرشىلىكتەر اتقارۋعا ۇيرەتكەنى — سۇيىسپەنشىلىكتىڭ بەلگىسى، ٵرى بۇل ەحوبانىڭ ۇيىمى ٷشىن پايدالى (ٴزابۇر 71:18 وقىڭىز).
كەيبىر جاۋاپتى باۋىرلاستار ٷشىن جاستارعا مىندەتتەرىن تاپسىرۋ وڭاي ەمەس. مىسالى، ولار ٴسۇيىپ اتقاراتىن ىسىنەن ايىرىلىپ قالامىن دەپ قورقاتىن شىعار. ال وزگەلەرى بۇل مىندەتتى وزدەرى سياقتى ەشكىم اتقارا المايدى دەپ ويلاۋى مۇمكىن. نەمەسە وزگەلەردى ۇيرەتۋگە ۋاقىت جوق دەپ ەسەپتەيتىن بولار. ال جاستار بولسا، ەنشىسىنە كوبىرەك مىندەت تيمەي جاتسا، شىدامدىلىق تانىتۋلارى قاجەت.
رۋحاني اسىل تاستار
«جاستار، جاراتۋشى سەندەرگە باقىت تىلەيدى»
تاريحتاعى ەڭ باي، ەڭ بەدەلدى بولعان سۇلەيمەن ٴبىر سىناق وتكىزبەكشى بولادى. ول: «كانە، ٴلاززات-ەرمەككە بەرىلىپ، ونىڭ نە جاقسىلىعى بار ەكەنىن كورەيىن»،— دەدى (ۋاعىزداۋشى 2:1—10). ٴسۇيتىپ، ول ٴزاۋلىم ۇيلەر سوعىپ، كوزدىڭ جاۋىن الاتىن باۋ-باقشالار مەن ساياباقتار جاسادى. نە كەرەك، كوڭىلى قالاعاندى ىستەدى. سونىڭ ٴبارى ونى باقىتتى ەتتى مە؟ سودان قاناعات تاپتى ما؟ ىستەگەن بار ىسىنە قاراپ: «ٴبارى دە... بوس اۋرەشىلىك ەكەنىن كوردىم»،— دەدى ول. سوسىن: «ناعىز قۇنى بار ەشتەڭە جوق ەكەن»،— دەپ تۇيىندەدى (ۋاعىزداۋشى 2:11). سۇلەيمەننىڭ وقيعاسىنان سەن دە سونى ٴتۇسىندىڭ بە؟
29-قىركۇيەك — 5-قازان
قۇداي سوزىندە جاتقان قازىنا
ٷش قابات ٴجىپ نىعايا بەرسىن
وك 10-ماقالا، 2—8-ابز.
ەلەكتروندى قۇرىلعىعا ەسسىز ۇڭىلمەڭىز
● ەلەكتروندى قۇرىلعىلاردى پاراساتتىلىقپەن پايدالانا بىلسە، نەكەگە تيگىزەر پايداسى زور. مىسالى، كەيبىر ەرلى-زايىپتىلار ولاردى ٴبىر-بىرىنەن جىراقتا جۇرگەندە بايلانىسۋ ٷشىن قولدانادى.
«مەن سەنى سۇيەم»، «سەنى ساعىندىم» دەگەن ٴبىر-ەكى ٵۋىزسوز حابارلامانىڭ ٶزى ەرلى-زايىپتىنى ٴبىر-بىرىنە جاقىنداتا تۇسەدى» (جوناتان).
● ال ەلەكتروندى قۇرىلعىلار دانالىقپەن قولدانىلماسا، شاڭىراقتى شايقالتۋى مۇمكىن. ماسەلەن، كەيبىرەۋلەردىڭ ۇيالى تەلەفون، پلانشەتتەن باس كوتەرمەيتىنى سونشا — جۇبايىنا جەتكىلىكتى ۋاقىت پەن كوڭىل بولۋدەن قالادى.
«تەلەفونعا ۇڭىلەم دەپ، كۇيەۋىمنىڭ مەنىمەن كوبىرەك سويلەسكىسى كەلگەن ساتتەرىن جىبەرىپ العان كەزدەرىم بولمادى ەمەس، بولدى» (يۋليسسا).
● بىرەۋلەر «مەن ٴبىر ۋاقىتتا ەلەكتروندى قۇرىلعىنى دا پايدالانا الامىن، جارىممەن دە جاقسىلاپ اڭگىمەلەسە الامىن» دەپ جاتادى. الەۋمەتتانۋشى شەرري تيوركلدىڭ ايتۋىنشا، بۇلاي «ٴبىر ۋاقىتتا بىرنەشە ٸستى ىستەۋ — جاي اڭىز». ارينە، بۇنداي قابىلەت كەرەمەتتەي كورىنگەنمەن، شىندىعىندا، الگى الەۋمەتتانۋشىنىڭ سوزىنە ساي، «ٴبىز ٴبىر مەزگىلدە بىرنەشە ٸستى قاتار ىستەۋگە تىرىسقان سايىن، ولاردىڭ ساپاسى ناشارلاي تۇسەدى» ەكەن.
«كۇيەۋىم مەنىمەن اڭگىمەلەسىپ وتىرىپ، ەلەكتروندى قۇرىلعىمەن باسقا دا ىستەردى ىستەيتىن بولسا، اڭگىمەدەن قاناعات المايمىن. وندايدا وعان مەن ەمەس، ەلەكتروندى قۇرىلعىسى بولسا بولدى ەكەن عوي دەگەن ويدا قالامىن» (سارا).
ٶيتۇيىن: ەلەكتروندى قۇرىلعىلار نەكەڭىزدى يا نىعايتادى، يا شايقالتادى.
كم23.05 23، 24-ب.، 12—14-ابز.
«ەحوبانىڭ جالىنىن» جالىنداتا بەرىڭىز!
جۇبى جازىلماعان اقيلا مەن پريسكيلادان ەرلى-زايىپتىلار نە ۇيرەنسە بولادى؟ ٴسىزدىڭ اتقاراتىن ىستەرىڭىز بار، جارىڭىزدىڭ اتقاراتىن ٶز ىستەرى بار. سولاردىڭ قايسىسىن سىزدەر جەكە ەمەس، بىرلەسىپ ىستەي الاسىزدار؟ مىسالى، اقيلا مەن پريسكيلا بىرگە ۋاعىزداعان. سىزدەر دە جوسپارلاپ، بىرگە ۋاعىزعا شىعىپ تۇراسىزدار ما؟ اقيلا مەن پريسكيلا بىرگە جۇمىس ىستەگەن. ەكەۋىڭىز ٴبىر جەردە جۇمىس ىستەمەسەڭىز دە، نەگە ٷيدىڭ تىرلىگىن بىرگە ىستەمەسكە؟ (ۋاع. 4:9) بىرىگىپ ٴبىر ٸستى بىتىرگەندە، سىزدەر جۇمىلعان جۇدىرىقتاي بولاسىزدار، سويلەسۋدىڭ دە ورايى تۋادى. روبەرت پەن ليندانىڭ نەكەلەسكەنىنە 50-جىلدان استى. روبەرت بىلاي دەيدى: «ەكەۋمىز بىرگە دەمالاتىنداي ۋاقىتىمىز كوپ ەمەس. ٴبىراق ٴبىز باسقا نارسەلەردى بىرگە ىستەيمىز. مەن ىدىس-اياق جۋىپ تۇرسام، ايەلىم قاسىمدا ٴسۇرتىپ تۇرادى. باقشادا ٴشوپ جۇلىپ وتىرسام، ايەلىم قاسىما كەلىپ، بىرگە ىستەسەدى. مەن سوعان قاتتى قۋانامىن، ويتكەنى سونداي ساتتەردە ماحابباتىمىز كۇشەيەدى».
الايدا، ٴبىر ەسكەرەتىن جايت، ارالارىڭىزدى جاقىنداتا ٴتۇسۋ ٷشىن جاي عانا بىرگە بولۋ جەتكىلىكسىز. برازيليادا تۇراتىن ٴبىر ايەل بىلاي دەيدى: «قازىر كوڭىلىڭدى الاڭداتاتىن نارسەلەر وتە كوپ. سونداي كەزدە ٶزىمىزدى الداپ، «بىرگەمىز عوي، ٴبىر ۇيدە تۇرىپ جاتىرمىز عوي» دەپ ويلاۋىمىز مۇمكىن. ٴبىراق بۇل قاتە وي ەكەن. بىرگە بولعانمەن، كوڭىلىڭ باسقا جاقتا بولسا، ول دا بولمايدى. سوندىقتان مەن جارىما ٴتيىستى كوڭىل ٴبولۋىم كەرەك ەكەن». ەرلى-زايىپتى برۋنو مەن تايز ٴبىر-بىرىنە كوڭىل بولۋگە تىرىسادى. كۇيەۋى بىلاي دەيدى: «ٴبىز بوس ۋاقىتىمىزدى بىرگە وتكىزگەن كەزدە ۇيالى تەلەفونىمىزدى ارى قويىپ، بار كوڭىلىمىزدى ٴبىر-بىرىمىزگە ارنايمىز».
ال ٴبىر-بىرىڭىزبەن ۋاقىت وتكىزۋ ۇناماسا شە؟ مۇمكىن سىزگە ۇنايتىن نارسە وعان ۇنامايتىن شىعار. نەمەسە ٴبىر-ٴبىرىڭىزدىڭ قىلىقتارىڭىزدى كوتەرە المايتىن شىعارسىز. مۇندايدا نە ىستەۋگە بولادى؟ وت جايلى مىسالعا ورالايىقشى. وت بىردەن لاۋلاپ جانىپ كەتپەيدى. وتتى تۇتاندىرۋ ٷشىن الدىمەن مايدا شىبىقتاردى تاستايمىز، ال ودان كەيىن ۇلكەندەۋ اعاشتاردى سالامىز. تۋرا سولاي، سىزدەر دە از-ازدان بىرگە ۋاقىت وتكىزۋدەن باستاڭىز. ەكەۋىڭىزدى ۇرىستىراتىن ەمەس، ەكەۋىڭىزگە دە ۇنايتىن ىستەرمەن اينالىسىڭىز (جاق. 3:18). وسىلاي بىرتە-بىرتە ماحابباتتارىڭىز قايتا مازدايدى.
«ەحوبانىڭ جالىنىن» جالىنداتا بەرىڭىز!
«ەحوبانىڭ جالىنى» جالىنداپ تۇرۋ ٷشىن كۇيەۋى مەن ايەلى كۇش سالىپ، ەحوبامەن قارىم-قاتىناستارىن نىعايتىپ وتىرۋ كەرەك. نەلىكتەن؟ ويتكەنى جۇبايلار ٷشىن ەحوبامەن دوستىقتارى قۇندى بولسا، ونىڭ كەڭەستەرىنە قۇلاقتارى تۇرىك بولادى. ال كەڭەستەرىن قولدانسا، جارى ەكەۋىنىڭ اراسىن سۋىتاتىن قيىندىقتاردىڭ الدىن الادى، ال قيىندىق تۋعان جاعدايدا، شەشۋگە تىرىسادى (ۋاعىزداۋشى 4:12 وقىڭىز). سونداي-اق رۋحاني ادام ەحوباعا ەلىكتەيدى جانە ٶز بويىندا وعان ٴتان قاسيەتتەردى جەتىلدىرەدى (ەفەس. 4:32—5:1). ال ەگەر ەرلى-زايىپتى ٴبىر-بىرىنە مەيىرىمدى، شىدامدى، كەشىرىمدى بولسا، البەتتە ولاردىڭ ماحابباتى كوركەيە تۇسەدى. تۇرمىس قۇرعانىنا 25-جىلدان اسقان لينا بۇل ويدى بىلاي دەپ تۇيىندەدى: «رۋحاني ادامدى ٴسۇيۋ دە، قۇرمەتتەۋ دە وڭاي».
رۋحاني اسىل تاستار
جت
«سۇيىسپەنشىلىك»، 39-ابز.
سۇيىسپەنشىلىك
«سۇيەتىن ۋاقىت». سۇيىسپەنشىلىك ەحوبا لايىقسىز دەپ تاپقاندارعا، ياعني زۇلىمدىق جاسايتىندارعا تانىتىلمايدى. ٴبىز بارلىق ادامدى سۇيەمىز، ٴبىراق ەحوبانى جەك كورىپ كەتكەن ادامعا سۇيىسپەنشىلىك تانىتۋدى دوعارامىز. ەحوبا دا، يسا دا ادىلدىكتى ٴسۇيىپ، زۇلىمدىقتى جەك كورەدى (زب 45:7؛ ەۆ 1:9). شىنايى قۇدايدى جەك كورەتىن ادامدى ٴسۇيۋ ورىنسىز. مۇنداي ادامدارعا سۇيىسپەنشىلىك تانىتۋدىڭ ەش پايداسى جوق، ويتكەنى ولاردىڭ وزدەرى قۇدايدىڭ سۇيىسپەنشىلىگىن قابىلدامايدى (زب 139:21، 22؛ يش 26:10). سول سەبەپتى دە ەحوبا ولاردى جەك كورەدى، ٵرى ولاردى جوياتىن ۋاقىتتى بەلگىلەپ قويعان (زب 21:8، 9؛ ۋع 3:1، 8).
6—12-قازان
قۇداي سوزىندە جاتقان قازىنا ۋاعىزداۋشى 5—6
ۇلى قۇدايىمىزدى قاستەرلەيىك
كم08 15.8. 15، 16-ب.، 17، 18-ابز.
قۇرمەتكە لايىقتى ارەكەتىڭمەن ەحوبانى داڭقتا
ەحوباعا عيبادات ەتكەندە ادام ٶزىن لايىقتى تۇردە ۇستاۋى كەرەكتىگىنە ەرەكشە كوڭىل اۋدارۋعا ٴتيىس. ەككلەسياست 5:1 دە: «قۇدايعا قۇلشىلىق ەتۋگە كەلەر الدىندا اياعىڭا اباي بول»،— دەلىنگەن. مۇساعا، ال كەيىن ەشۋاعا كيەلى جەرگە كەلگەندە اياق كيىمدەرىن شەشۋ بۇيىرىلعان بولاتىن (مىس. ش. 3:5؛ ەشۋا 5:15). بۇل قۇرمەت كورسەتۋدىڭ بەلگىسى ەدى. ال يسرايلدەگى ٴدىن قىزمەتشىلەر بولسا ‹تاندەرىن جاباتىن› ٸش كيىم كييۋى كەرەك بولعان (مىس. ش. 28:42، 43). بۇل تالاپ ولار قۇرباندىق ورىندا قىزمەت ەتىپ جۇرگەندە ۇياتتى بولىپ قالماۋ ٷشىن قاجەت ەدى. ٴدىني قىزمەتكەردىڭ بۇكىل ٷي-ٸشى ٴجۇرىس-تۇرىسقا قاتىستى قۇدايدىڭ تالاپتارىن ۇستانۋعا ٴتيىس بولعان.
لايىقتى تۇردە عيبادات ەتۋ قۇرمەت كورسەتۋمەن بايلانىستى. قۇرمەتكە لايىقتى بولۋ ٷشىن، سوعان ساي ارەكەت ەتۋ تالاپ ەتىلەدى. ٵرى بۇل ادامداردىڭ الدىندا ٶزىمىزدى قالاي ۇستاعانىمىزدان عانا ەمەس، تەك قۇداي عانا كورەتىن جان دۇنيەمىزدەن دە بايقالۋ ٴتيىس (پات. 1-ج. 16:7؛ ناق. س. 21:2). ٴجۇرىس-تۇرىسىمىز، كوزقاراسىمىز، ادامدارمەن قارىم-قاتىناسىمىز جانە ٶزىمىز جايلى ويىمىز بەن ىشكى سەزىمىمىز قۇرمەتكە لايىقتى بولۋى كەرەك. دەمەك، ٴسوزىمىز، ارەكەتىمىز جانە سىرت كورىنىسىمىز بارلىق ۋاقىتتا قۇرمەتكە لايىقتى بولۋ قاجەت. وسىعان قاتىستى پاۋىلدىڭ كەلەسى سوزىنە دەن قويالىق: ‹قىزمەتىمىز ۇياتقا قالماسىن دەپ، جۇرتتىڭ ىزگى حاباردى قابىلداۋلارىندا ٸس-ارەكەتىمىزبەن ەشكىمگە ەشقانداي كەدەرگى جاسامايمىز. قايتا، بارلىق ىستە دە قۇدايدىڭ قىزمەتشىلەرىنە لايىق بولۋعا ۇمتىلامىز› (قور. 2-ح. 6:3، 4). ‹وسىلايشا قۇتقارۋشىمىز قۇدايدىڭ ٸلىمىن كوركەيتەمىز› (تيت. 2:10).
كم09 15.11. 11-ب.، 21-ابز.
كيەلى كىتاپتى زەرتتەۋ دۇعالارىڭنىڭ مازمۇنىن بايىتادى
يسا دا قۇدايعا تەرەڭ قۇرمەتپەن جانە سەنىممەن دۇعا ەتكەن. مىسالى، ەلازاردى تىرىلتپەس بۇرىن ول كوزىن كوككە قاداپ: «اكە، تىلەگىمدى قابىل العانىڭ ٷشىن ساعان ريزامىن! تىلەگىمدى ىلعي قابىل الاتىنىڭدى بىلەمىن»،— دەدى (جوح. 11:41، 42). سەنىڭ دە دۇعاڭنان قۇدايدى تەرەڭ قۇرمەتتەيتىنىڭ جانە وعان سەنەتىنىڭ بايقالا ما؟ يسانىڭ قاستەرلى سەزىمگە تولى ۇلگىلى دۇعاسىن قاراستىرعاندا ونىڭ كەلەسى جايتتارعا ەرەكشە كوڭىل بولگەنىن كورەمىز: بۇل — قۇداي ەسىمىنىڭ قاستەرلەنۋى، پاتشالىعىنىڭ كەلۋى جانە ەركىنىڭ ورىندالۋى (مات. 6:9، 10). ٶز دۇعالارىڭ جايىندا ويلاپ كورشى. ولاردان ەحوبانىڭ پاتشالىعىن، ەركىنىڭ ورىندالۋىن جانە كيەلى ەسىمىنىڭ قاستەرلەنۋىن شىن كوڭىلدەن ويلايتىنىڭ بايقالا ما؟ بۇلاردى ويلاۋ كەرەك.
كم17.04 6-ب.، 12-ابز.
«نەنى سەرت ەتسەڭ، سونى ورىندا»
الايدا شومىلدىرۋ ٴراسىمى — جاڭا ٶمىردىڭ باستاماسى عانا. ٴبىز سودان كەيىن دە قۇدايعا ادالدىقپەن قىزمەت ەتىپ، باعىشتالۋىمىزعا ساي ٶمىر سۇرگىمىز كەلەدى. سوندىقتان مىناداي سۇراقتار جايلى ويلانىپ كورسەك بولادى: شومىلدىرۋ راسىمىنەن وتكەلى بەرى رۋحاني جەتىلە ٴتۇستىم بە؟ ەحوباعا ٵلى دە بار جان-تانىممەن قىزمەت ەتەمىن بە؟ (قولوستىقتارعا 3:23). ٴجيى دۇعا ايتامىن با؟ كيەلى كىتاپتى كۇندە وقيمىن با؟ قاۋىم كەزدەسۋلەرىنە ۇزبەي بارىپ تۇرامىن با؟ مۇمكىندىگىنشە ۋاعىز ىسىنە اتسالىسام با؟ الدە وسى رۋحاني ىستەردە قۇلشىنىسىم باسەڭدەپ قالدى ما؟ ەلشى پەتىر قىزمەتىمىزگە سالعىرت قاراپ كەتپەۋىمىز ٷشىن سەنىمىمىزدى، ٴبىلىمىمىزدى، تاباندىلىق پەن قۇدايعا شىن بەرىلگەندىكتى دامىتۋعا بارىنشا كۇش سالۋىمىز كەرەكتىگىن ەسكەرتكەن (پەتىردىڭ 2-حاتى 1:5—8 وقىڭىز).
رۋحاني اسىل تاستار
كم20.09 31-ب.، 3—5-ابز.
وقىرمان ساۋالدارى
ۋاعىزداۋشى 5:8-دەگى سوزدەر كەدەيلەردى قاناپ، ولارعا ادىلەتسىزدىك تانىتاتىن بيلەۋشىگە قاتىستى ايتىلعان. ٴبىراق مۇنداي بيلەۋشى مىنانى ۇمىتپاۋ كەرەك: ونىڭ ۇستىنەن قارايتىن نەمەسە بيلىك باسىندا ونىكىنەن جوعارى دارەجەگە يە بىرەۋ بار بولۋى مۇمكىن. ٴتىپتى ولاردىكىنەن دە جوعارى دارەجەلى بيلىك يەلەرى بولۋى مۇمكىن. وكىنىشكە قاراي، بۇل ادامي بيلەۋشىلەردىڭ ٴبارى پاراقور بولۋى مۇمكىن. وسىنداي ادىلەتسىزدىكتىڭ كەسىرىنەن قاراپايىم حالىق جاپا شەگەدى.
جاعداي قانشالىقتى ٷمىتسىز كورىنبەسىن، ەحوبانىڭ ٴتىپتى جوعارى تۇرعان ادامي ۇكىمەتتەردىڭ «ۇستىنەن قارايتىنىن» بىلگەنىمىز بىزگە جۇبانىش بەرەدى. ٴبىز ەحوبادان كومەك سۇراپ، بار اۋىرتپالىعىمىزدى وعان ارتا الامىز (ٴزاب. 55:22؛ ٴفىلىپ. 4:6، 7). ول «وزىنە بار جۇرەگىمەن بەرىلگەندەردى قولداۋ ٷشىن، بۇكىل جەر بەتىن مۇقيات باقىلاپ وتىرادى» (شەج. 2-ج. 16:9).
سونىمەن، ۋاعىزداۋشى 5:8-دەگى سوزدەر ادامي ۇكىمەتتەرگە قاتىستى مىنا ٴبىر شىندىقتى ايان ەتەدى: ۇنەمى ٴبىر بيلىكتەن جوعارى تۇراتىن بيلىك بولادى. ەڭ ماڭىزدىسى، بۇل تارماقتان ەحوبانىڭ بارىنەن جوعارى تۇرعان، ياعني ەڭ جوعارعى بيلىككە يە ەكەنىن بىلەمىز. قازىر ول ٶز ۇلى ارقىلى، ياعني پاتشالىقتىڭ پاتشاسى يسا ٴماسىح ارقىلى، بيلىك ەتىپ جاتىر. بارلىعىن مۇقيات باقىلاپ وتىرعان قۇدىرەتى شەكسىز قۇدايدىڭ ٶزى دە، ونىڭ ۇلى دا تولىقتاي ٵدىل.
13—19-قازان
قۇداي سوزىندە جاتقان قازىنا ۋاعىزداۋشى 7—8
«ازالى ۇيگە بارىڭىز»
«يسانىڭ كوز جاسىنان الار ساباعىمىز»
ٴسىز قايعىرىپ جۇرگەندەردى جۇباتا الاسىز. يسا مارتا جانە مارياممەن بىرگە جىلاپ قانا قويعان جوق، سونداي-اق ولاردى تىڭدادى، جۇباتتى. ٴبىز دە قايعىرىپ جۇرگەن باۋىرلاستاردى سولاي جۇباتا الامىز. اۆستراليادا تۇراتىن دەن دەگەن اقساقال بىلاي دەيدى: «ايەلىم قايتىس بولعاندا مەن جۇبانىشقا مۇقتاج بولدىم. سول كەزدەرى بىرنەشە ەرلى-زايىپتى دوستارىم كۇن دەمەي، ٴتۇن دەمەي قاسىمنان تابىلىپ، مەنى تىڭدايتىن. مەن ولاردىڭ الدىندا قىسىلماي جىلاي الدىم. شامام كەلمەگەن كەزدەرى ولار مەنىڭ كولىگىمدى جۋىپ بەرەتىن، ازىق-تۇلىك اكەلىپ بەرەتىن، تاماق ٴپىسىرىپ بەرەتىن. سونداي-اق مەنىمەن بىرگە ٴجيى دۇعا ەتەتىن. وسىلايشا ولار قيىن شاقتا ارقا سۇيەر ناعىز دوس ەكەنىن دالەلدەدى» (ناق. س. 17:17).
وزگەلەرگە كۇيزەلىستى ەڭسەرۋگە كومەكتەسىڭىز
بىرنەشە جىل بۇرىن جان جارىنان ايىرىلعان ۋيليام بىلاي دەيدى: «باسقالار ايەلىم تۋرالى جاقسى ەستەلىكتەر ايتىپ جاتسا، ٴماز بولىپ قالامىن. ونىڭ سۇيىكتى دە قادىرلى جان بولعانى مەنى قۋانىشقا بولەيدى. باۋىرلاستاردىڭ وسىلاي قولداعانىنان ارتىق كومەك جوق. ايەلىم ومىرىمنەن ەرەكشە ورىن العان ەڭ قىمبات جان بولعاندىقتان، باسقالاردىڭ ول تۋرالى ايتقان جاقسى سوزدەرى ماعان ۇلكەن جۇبانىش بەردى». كۇيەۋى كوز جۇمعان بيانكا بىلاي دەيدى: «مەنى جۇباتاتىن نارسە — باسقالاردىڭ مەنىمەن بىرگە دۇعا ايتىپ، ٴبىر-ەكى تارماق وقىپ بەرگەنى. ولاردىڭ كۇيەۋىم جايىندا ايتقان اڭگىمەلەرى دە، ول تۋرالى ٶزىم ايتقاندا تىڭداعاندارى دا مەن ٷشىن زور كومەك».
«قايعىرعانداردىڭ قايعىسىنا ورتاق بولىڭدار»
16 ەڭسەسىن قايعى باسقان باۋىرلاستارىمىز ٷشىن ٴبىزدىڭ دۇعامىزدىڭ دا پايداسى زور. ولار ٷشىن نە ٴتىپتى ولارمەن بىرگە دۇعا ەتسەك بولادى. دۇعا ايتا الماي، جىلاپ جىبەرەرمىن دەپ ويلاعانىڭىزبەن، ٴسىزدىڭ جۇرەكتەن شىققان دۇعاڭىز كۇشتى جۇبانىش سيلاي الادى. دالين بىلاي دەپ ەسىنە الدى: «كەيدە مەنى جۇباتۋعا كەلگەن ايەل باۋىرلاستاردان دۇعا ەتە الاسىڭ با دەپ سۇرايتىنمىن. كوبىنەسە باسىندا ولار كۇمىلجىپ ازەر سويلەگەنمەن، داۋىستارى بىرتە-بىرتە كۇشەيىپ، بار جۇرەكتەرىمەن كەرەمەت دۇعا ايتادى. ولاردىڭ سەنىمى، سۇيىسپەنشىلىگى مەن قامقورلىعى سەنىمىمدى نىعايتادى».
كم17.07 13، 14-ب.، 17—19-ابز.
«قايعىرعانداردىڭ قايعىسىنا ورتاق بولىڭدار»
ادامنىڭ قايعىسى قانشا ۋاقىتقا سوزىلاتىنىن ەشكىم ٴدوپ باسىپ ايتا المايدى. جاقىن ادامى قايتىس بولعاندا، العاشقىدا ادامنىڭ دوستارى مەن تۋىستارى جۇباتۋ ٷشىن اعىلىپ كەلەدى. ٴبىراق ولار كادۋىلگى ومىرلەرىنە ورالعان سوڭ، قايعىرىپ جۇرگەندەر ٵلى دە جۇبانىشقا ٴزارۋ بولادى. سوندىقتان كومەك قولىن سوزۋعا دايار بولىڭىز. «ناعىز دوس ارقاشان جاقسى كورەر، ول — باۋىرىڭ قيىن شاقتا ارقا سۇيەر»،— دەلىنگەن كيەلى كىتاپتا (ناقىل سوزدەر 17:17). جاقىنىن جوقتاپ جۇرگەندەر قانشا ۋاقىت قاجەت ەتسە، سونشا ۋاقىت بويى ولارعا دەم بەرىپ وتىرعانىمىز ٴجون (سالونيكالىقتارعا 1-حات 3:7 وقىڭىز).
جانى جارالى ادامدى كەز كەلگەن ۋاقىتتا قايعى-مۇڭ باسىپ قالۋى مۇمكىن ەكەنىن ۇمىتپاڭىز. بۇل قانداي دا ٴبىر اتاۋلى كۇنگە، اۋەنگە، سۋرەتتەرگە، ٸس-شارالارعا، ٴتىپتى ٴبىر ٴيىس، دىبىس نە جىل مەزگىلىنە بايلانىستى بولۋى مۇمكىن. جان جارىنان ايىرىلىپ، جابىرقاعان ەر نە ايەل ادام ٴبىرىنشى رەت جالعىز ٶزى ٴبىر نارسە ىستەگەندە، مىسالى كونگرەسكە نە ەسكە الۋ كەشىنە بارعاندا، بۇل جانىنا باتۋى مۇمكىن. ٴبىر ەر باۋىرلاس بىلاي دەدى: «ايەلىم قازا بولعاننان كەيىنگى العاشقى مەرەيتوي كۇنى وتە قايعىلى وتەتىن شىعار دەپ كۇتكەنمىن. ارينە، بۇل وڭايعا سوقپادى. ٴبىراق بىرنەشە باۋىرلاس جالعىز قالماۋىم ٷشىن جان دوستارىمنىڭ باسىن قوسىپ، كىشىگىرىم وتىرىس ۇيىمداستىرىپتى».
ەسىڭىزدە بولسىن، قاسىرەت تارتىپ جۇرگەندەر جۇبانىشقا تەك ەرەكشە كۇندەردە عانا مۇقتاج ەمەس. «قانداي دا ٴبىر ەلەۋلى كۇنى بولماسا دا، ماعان ۇسىنعان كومەك پەن دوستىق پەيىلدىڭ پايداسى كوپ،— دەيدى يۋنيا.— وسىنداي كۇتپەگەن ساتتەر وتە باعالى ٵرى زور جۇبانىش سيلايدى». راس، ادامدى قايعىسى مەن جالعىزدىق سەزىمىنەن تۇبەگەيلى ارىلتا المايتىن شىعارمىز، ٴبىراق ولار ٷشىن بىردەڭە ىستەۋ ارقىلى قايعى جۇگىن جەڭىلدەتە الامىز (جوحاننىڭ 1-حاتى 3:18). گەبي بىلاي دەيدى: «ٶمىرىمنىڭ ٵربىر قيىن اسۋىنان وتۋگە كومەكتەسكەن سۇيىسپەنشىلىگى مول اقساقالدار ٷشىن ەحوباعا شەكسىز ريزامىن. سولاردىڭ ارقاسىندا ٶزىمدى ەحوبانىڭ ايالى قۇشاعىندا جۇرگەندەي سەزىنەم».
رۋحاني اسىل تاستار
«مەنىڭ شاكىرتتەرىم ەكەندەرىڭدى جۇرتتىڭ ٴبارى... بىلەتىن بولادى»
كەيدە ٴبىز رەنجىتكەن اداممەن سويلەسۋىم كەرەك دەپ شەشەرمىز. ٴبىراق الدىمەن مىنا جايلى ويلانعانىمىز دۇرىس بولادى: «مەن ٴمان-جايدى تولىق بىلەمىن بە؟ (ناق. س. 18:13). ول مەنى ادەيىلەپ رەنجىتەيىن دەمەگەن شىعار (ۋاع. 7:20). سونداي قاتەلىكتى ٶزىم دە جاساعانمىن با؟ (ۋاع. 7:21، 22). بارىپ ونىمەن سويلەسەم دەپ الىپ، تۇيمەدەيدى تۇيەدەي قىلىپ جۇرمەيمىن بە؟» (ناقىل سوزدەر 26:20 وقىڭىز). وسىلاي وي جۇگىرتەتىن بولساق، بولعان كەلەڭسىزدىكتى ويلاي بەرمەي، سۇيىسپەنشىلىكپەن كەشىرۋدى ۇيعارارمىز.
20—26-قازان
قۇداي سوزىندە جاتقان قازىنا ۋاعىزداۋشى 9—10
قيىندىقتارعا دۇرىس قاراڭىز
كم13 15.8. 14-ب.، 20، 21-ابز.
«ەحوباعا ەشقاشان اشۋلانبا»
شىن مانىندە كىمنىڭ كىنالى ەكەنىن انىقتاپ ال. نەگە وسىلاي ەتكەنىمىز دۇرىس؟ نەگىزىنەن كەيبىر پروبلەمالارعا ٶزىمىز كىنالى بولۋىمىز مۇمكىن. ٴبىز وسىنى مويىنداۋىمىز كەرەك (عال. 6:7). باسىڭا تۇسكەن قيىندىقتارعا ەحوبانى كىنالاۋعا اسىقپا. نە سەبەپتى؟ ٴبىر مىسال قاراستىرايىق. جوعارى جىلدامدىقپەن جۇرە الاتىن اۆتوكولىك ۇشىپ كەلە جاتىپ، قيىن بۇرىلىسقا جاقىندادى دەلىك. جۇرگىزۋشى جىلدامدىقتى شەكتەيتىن بەلگىنى ەلەمەي، قاتتى جۇرە بەرەدى دە، اقىرى اپاتقا ۇشىرايدى. بۇعان كولىك شىعارۋشى كىنالى مە؟ ارينە، جوق! ٴدال سول سياقتى ەحوبا ادامداردى ەرىك بوستاندىعىمەن جاراتقان. سونداي-اق ومىردە دۇرىس شەشىم قابىلداي الۋىمىز ٷشىن باسشىلىعىن بەرگەن. ەندەشە ٶزىمىزدىڭ قاتەلىكتەرىمىز ٷشىن جاراتۋشىنى كىنالاعانىمىز دۇرىس پا؟
ارينە، قيىندىقتارىمىزدىڭ ٴبارى ٶز قاتەلىگىمىزدەن تۋىندامايدى. كەيبىر جايتتار ۋاقىت پەن جاعدايدىڭ كەزدەيسوقتىعىنان بولىپ جاتادى (ۋاع. 9:11). ٴبىراق، تۇپتەپ كەلگەندە، قيىندىقتاردىڭ نەگىزگى سەبەپشىسى شايتان ٸبىلىس ەكەنىن ەشقاشان ۇمىتپايىق (جوح. 1-ح. 5:19؛ ايان 12:9). ٴبىزدىڭ جاۋىمىز — ەحوبا ەمەس، شايتان (پەت. 1-ح. 5:8).
كىشىپەيىلدىلىك — قۇداي قادىرلەيتىن كوركەم مىنەز
كىشىپەيىلدىلىكتىڭ ٶمىردى جەڭىلدەتەتىن كۇشى بار. كەيدە ادىلەتسىزدىكتىڭ كۋاسى بولىپ جاتساق، كەيدە سونىڭ قۇربانى بولىپ جاتامىز. دانا سۇلەيمەن: «قاراپايىم قىزمەتشىلەردىڭ اتقا ٴمىنىپ، ال امىرشىلەردىڭ قىزمەتشى سياقتى جاياۋ جۇرگەنىن كوردىم»،— دەگەن (ۋاع. 10:7). راس، تالانتتىلار ٵردايىم قۇرمەتكە بولەنە بەرمەيدى. ال دارىنى جوقتار، كەرىسىنشە، قوشەمەت پەن ماداققا مالىنىپ جاتادى. ٴبىراق سۇلەيمەن پاتشا ٶمىردىڭ شىندىعىنا نالۋدىڭ ورنىنا، ونى قالاي بار سولاي قابىلداعان ٴجون دەپ بىلگەن (ۋاع. 6:9). كىشىپەيىل بولساق، ٶمىردىڭ جاعىمسىز جاقتارىن قابىلداۋ الدەقايدا وڭايعا تۇسەدى.
كم11 15.10. 8-ب.، 1، 2-ابز.
پايدالى بولاتىنداي كوڭىل كوتەرەسىڭ بە؟
ەحوبا ٴبىزدىڭ راقاتتانىپ ٶمىر سۇرگەنىمىزدى قالايتىنى كيەلى كىتاپتان انىق كورىنەدى. مىسالى، ٴزابۋر 103:14، 15-تەگى كەلەسى سوزدەر مۇنىڭ ٴبىر دالەلى بولىپ تابىلادى: «ادامعا اس بولۋعا داقىلدار ەككىزەسىڭ، پەندەنىڭ جۇرەگىن قۋانتار شاراپتى دا، بەتتى جىلتىراتار ٴزايتۇن مايىن دا، دەنەگە كۇش-قۋات بەرەر ناندى دا». راسىندا دا، ەحوبا ازىق بولاتىن ەگىندى ٶسىرىپ شىعارادى، سونىڭ ارقاسىندا بىزدە نان، ماي جانە شاراپ بار. ارينە، شاراپ نان سياقتى ازىق بولمايدى، ٴبىراق ول «جۇرەگىمىزدى قۋانىشقا كەنەلتەدى» (ەكك. 9:7؛ 10:19). ٴيا، ەحوبا ٴبارىمىزدىڭ راقاتتانا ٶمىر كەشىپ، «جۇرەگىمىزدىڭ قۋانىشقا تولى» بولعانىن قالايدى (ەل. ٸس. 14:16، 17).
سول سەبەپتى «اۋەدە ۇشقان قۇستارعا»، «دالاداعى لالاگۇلدەرگە» تامسانىپ قاراۋ ٷشىن نە تاعى باسقالاي كوڭىل كوتەرۋ ٷشىن ۋاقىت ٴبولۋدىڭ ەش سوكەتتىگى جوق. بويدى سەرگىتەنىن وسىنداي ىستەر ومىرىمىزگە ٴسان بەرەدى (مات. 6:26، 28؛ زاب. 8:4، 5). باقىتتى ٵرى سالاۋاتتى ٶمىر — «قۇدايدىڭ سيى» (ەكك. 3:12، 13). ولاي بولسا، كوڭىل كوتەرەتىن ۋاقىتتى دا سي دەپ قاراستىرساق، ونى قۇدايعا ۇنامدى بولاتىنداي وتكىزۋگە تالپىنامىز.
رۋحاني اسىل تاستار
قس137-ب.، 11، 12-ابز.
وزگەلەردىڭ «رۋحىن كوتەرەتىندەي» ەتىپ سويلە
وسەك-اياڭ، جالا. ادامدار وزگەلەردىڭ ٶمىرىن اڭگىمە ەتۋگە بەيىم. ارينە، ەش زيانسىز نەمەسە وزگەلەرگە پايداسى تيەتىن نارسەلەردى، مىسالى بىرەۋدىڭ شومىلدىرۋ راسىمىنەن وتكەنىن نە جىگەرگە مۇقتاج بولىپ جۇرگەنىن، اڭگىمە ەتكەندە تۇرعان ەشتەڭە جوق. ٴبىرىنشى عاسىرداعى ماسىحشىلەردى وزگەلەردىڭ يگىلىگى قاتتى قىزىقتىراتىن، ٵرى ولار ٴبىر-بىرىنەن باۋىرلاستارىنىڭ جاعدايىن سۇراسىپ تۇراتىن (ەفەستىكتەرگە 6:21، 22؛ قولوستىقتارعا 4:8، 9). الايدا شىندىق بۇرمالانىپ نە بىرەۋدىڭ جەكە باسىنا قاتىستى جايتتار ايتىلاتىن بولسا، جاي اڭگىمە وسەك-اياڭعا اينالۋى مۇمكىن. ودان دا سوراقىسى، مۇنىڭ ارتى جالاعا اينالىپ كەتۋى ىقتيمال، ال بۇل زاردابىن تيگىزبەي قويمايدى. جالا جابۋ — «بىرەۋگە كۇيە جاعىپ، داتتاپ... جالعان ايىپ تاعۋ». مىسالى، پارىزشىلدار يسانى جاماناتتى ەتۋگە تىرىسىپ، قاسكويلىكپەن جالا جاپقان (ماتاي 9:32—34؛ 12:22—24). جالانىڭ ارتى ٴجيى داۋ-دامايعا اكەلىپ سوعادى (ناقىل سوزدەر 26:20).
ەحوبا سويلەۋ قابىلەتىن وزگەلەردى داتتاۋ نە الاۋىزدىق تۋعىزۋ ٷشىن قولداناتىنداردىڭ ارەكەتىن ەلەۋسىز قالدىرمايدى. ول باۋىرلاستاردىڭ «اراسىندا ارازدىق تۋدىراتىن» ادامداردى جەك كورەدى (ناقىل سوزدەر 6:16—19). گرەك تىلىنەن «جالاقور» دەپ اۋدارىلعان ديابولوس ٴسوزى شايتاننىڭ لاۋازىمى رەتىندە دە قولدانىلادى. ٴيا، ول — ٸبىلىس، ياعني قۇدايدى قارالاپ جۇرگەن زالىم جالاقور (ايان 12:9، 10 ٴسىلت.). ٴبىز ٴتىلىمىزدى بۇرىس قولدانىپ، بەينەلەپ ايتقاندا، ىبىلىسكە اينالعىمىز كەلمەس ەدى. قاۋىمدا «الا اۋىزدىق تۋعىزۋ، جىك سالۋ» سياقتى كۇناكار بولمىسقا ٴتان قىلىقتار تۋدىراتىن جالاقورلىققا ورىن جوق (عالاتتىقتارعا 5:19—21). سوندىقتان بىرەۋ تۋرالى ەستىگەنىڭدى باسقاعا ايتپاس بۇرىن، وزىڭنەن بىلاي دەپ سۇرا: «بۇل راس پا؟ مۇنى باسقاعا ايتۋ مەيىرىمدىلىككە جاتا ما؟ سونداي قاجەتتىلىك بار ما؟ بۇل دۇرىس بولا ما؟» (پەتىردىڭ 1-حاتى 4:15).
27-قازان — 2-قاراشا
قۇداي سوزىندە جاتقان قازىنا ۋاعىزداۋشى 11—12
باقىتتى دا سالاۋاتتى ٶمىر كەشىڭىز
كم23.03 52-ب.، 16-ابز.
بالاعا جاراتىلىستارعا قاراپ، ەحوبانى تانۋدى ۇيرەتىڭىز
ەحوبانىڭ جاراتىپ بەرگەن تابيعاتىندا وتباسىلارى دەمالىپ، كوڭىلدى ۋاقىت وتكىزە الادى، وسىلايشا ارالارى جاقىنداي تۇسەدى. كيەلى كىتاپتا دا «كۇلەتىن ۋاقىت»، «بي بيلەيتىن» نەمەسە ويناپ، سەكىرەتىن ۋاقىت بار ەكەنى ايتىلعان (ۋاع. 3:1، 4). جاسامپاز اكەمىز ەحوبا وزىمىزگە ۇنايتىن ىستەرمەن اينالىسا الاتىن كوركەم جەرلەردى بەرىپ قويعان. مىسالى، كوپ وتباسىلار كوڭىلدى ۋاقىت وتكىزىپ، سەرگىپ قايتۋ ٷشىن، ساياباقتارعا، تاۋعا، سۋدىڭ جاعاسىنا يا اۋىلدى جەرلەرگە شىعىپ تۇرادى. ول جاقتا بالالار اسىر سالىپ وينايدى، جان-جانۋارلاردى باقىلايدى، سۋعا شومىلادى. اشىق اسپان استىندا ەحوبا جاراتقان سۇلۋ تابيعاتتىڭ راقاتىن كورىپ، دەمالا الاتىنىمىز قانداي تاماشا!
كم23.02 21-ب.، 6، 7-ابز.
قۇداي سيلاعان ٶمىردى باعالاڭىز
كيەلى كىتاپ دەنساۋلىقتى كۇتۋ يا دۇرىس تاماقتانۋ جايلى نۇسقاۋلىق بولماسا دا، وندا ەحوبانىڭ وسى ماسەلەلەرگە قاتىستى كوزقاراسى جازىلعان. مىسالى، وندا: «زياندى نارسەلەردى تانىڭە جولاتپا»،— دەلىنگەن (ۋاع. 11:10). كيەلى كىتاپتا قوماعايلىققا جانە ىشكىلىككە تيىم سالىنعان. سەبەبى ولار دەنساۋلىعىمىزعا، ٴتىپتى ومىرىمىزگە قاتەر توندىرەدى (ناق. س. 23:20). ەحوبا ٴبىزدىڭ ۇستامدى بولىپ، نە ٸشىپ-جەيتىنىمىزگە، قانشا ٸشىپ-جەيتىنىمىزگە مۇقيات بولعانىمىزدى قالايدى (قور. 1-ح. 6:12؛ 9:25).
قۇدايدىڭ سيلاعان ٶمىرىن باعالاۋ دەگەن اقىلمەن ارەكەت ەتۋدى بىلدىرەدى (ٴزاب. 119:99، 100؛ ناقىل سوزدەر 2:11 وقىڭىز). ماسەلەن، قانداي دا ٴبىر تاعامدى ۇناتىپ تۇرساق تا، ونىڭ بىزگە زيان ەكەنىن بىلسەك، سانالىلىقتىڭ ارقاسىندا ونى جەمەي قويامىز. سونداي-اق سانالى بولساق، جەتكىلىكتى ۇيىقتايمىز، جۇيەلى تۇردە دەنە جاتتىعۋلارىن جاسايمىز جانە جەكەباس گيگيەناسىن ساقتاپ، ٷيىمىزدى تازا ۇستايمىز..
كم24.09 2-ب.، 2، 3-ابز.
«ٴسوزدى جۇزەگە اسىرۋشى بولىڭدار»
قۇداي حالقىنىڭ باقىتتى حالىق دەپ اتالۋىنىڭ سەبەبى كوپ، ارينە. ٴبىراق اتاپ وتپەسكە بولمايتىن تاعى ٴبىر ماڭىزدى سەبەبى — ولار قۇداي ٴسوزىن جۇيەلى تۇردە وقىپ، بىلگەندەرىن ومىردە قولدانۋعا تىرىسادى (جاقىپ 1:22—25 وقىڭىز).
ەگەر ٴبىز «ٴسوزدى جۇزەگە اسىرۋشى بولساق»، مۇنىڭ كوپ پايداسىن كورەمىز. ەڭ باستى پايداسى — ەحوبانىڭ ىقىلاسىنا بولەنەمىز. ال ەحوبانىڭ ىقىلاسىنا يە بولۋ ٴبىزدى باقىتتى ەتەدى (ۋاع. 12:13). تاعى ٴبىر پايداسى — وتباسىمىزبەن دە، قاۋىمداعى باۋىرلاستارمەن دە قارىم-قاتىناسىمىز جاقسارادى. بۇنى ٶزىڭىز دە كورىپ جۇرگەن شىعارسىز. سونداي-اق قۇداي سوزىندە ايتىلعانداردى ورىندايتىن بولساق، وسى دۇنيەدەگى ادامدار كەزىگەتىن قيىندىقتاردىڭ كوبىسىن اينالىپ وتەمىز. ٴبىز ٴداۋىت پاتشانىڭ سوزدەرىمەن تولىقتاي كەلىسەمىز. ول ەحوبانىڭ زاڭدارى، نۇسقاۋلارى مەن ۇكىمدەرى جايلى ايتا كەلە: «سولاردى ۇستانعان ادام زور سي الادى»،— دەگەن (ٴزاب. 19:7—11).
رۋحاني اسىل تاستار
كم18.05 8-ب.، 16—18-ابز.
ەحوبا «توزىمدىلىكپەن ٶنىم بەرەتىندەردى» جاقسى كورەدى
ادامدار ٴبىزدى تىڭدامايتىنداي كورىنسە دە، ۋاعىزداپ جۇرگەنىمىز ولارعا قانشالىقتى اسەر ەتۋى مۇمكىن ەكەنىن ەشقاشان ەستەن شىعارماۋىمىز كەرەك (ۋاعىزداۋشى 11:6 وقىڭىز). ٴبىز جۇرتتىڭ نازارىندامىز. ولار ٴبىزدىڭ ۇقىپتى سىرت كورىنىسىمىزدى، سىپايىلىعىمىز بەن دوستىق پەيىلىمىزدى بايقايدى. ۋاقىت وتە بۇل ولارعا قاتتى اسەر ەتۋى مۇمكىن. ٴتىپتى ٴبىز جايلى جاعىمسىز پىكىردە بولعان ادامداردىڭ كوزقاراسى جاقسى جاققا وزگەرە باستاۋى دا عاجاپ ەمەس. سەردجو مەن وليندا مۇنىڭ راستىعىنا كوز جەتكىزگەن.
سەردجو بىلاي دەيدى: «اۋىرىپ قالعاندىقتان، ٴبىراز ۋاقىت قالا الاڭىنا شىعا المادىق. كەيىن قايتىپ كەلگەنىمىزدە، ٵرى-بەرى وتكەندەر: «نەگە كورىنبەي كەتتىڭدەر؟ ساعىنىپ قالدىق قوي»،— دەپ جاتتى». ال وليندا كۇلىمدەپ بىلاي دەدى: «اۆتوبۋس جۇرگىزۋشىلەرى قول بۇلعاپ، كەيبىرى: «جارايسىڭدار!»— دەپ ايعايلادى. ولار ٴتىپتى جۋرنالدارىمىزدى سۇرادى». ٴبىر كىسى ادەبيەت ارباسىنىڭ قاسىنا كەلىپ، گۇل شوعىن سيلاپ، اتقارىپ جاتقان ىستەرى ٷشىن راقمەت ايتقاندا، سەردجو مەن وليندا قاتتى تاڭعالعان.
قۇداي پاتشالىعى جايلى وزگەلەرگە ۋاعىزداۋدان «قولىڭىز تىنىم تاپپاسا»، «بارلىق حالىقتارعا» ۋاعىزداۋ ىسىنە زور ۇلەسىڭىزدى قوساسىز (ماتاي 24:14). ەڭ ماڭىزدىسى، ەحوبانىڭ جۇرەگىن قۋانتاسىز، ال بۇل ٴسىزدى زور شاتتىققا بولەيدى. ول «توزىمدىلىكپەن ٶنىم بەرەتىندەردىڭ» ٴبارىن دە قاتتى جاقسى كورەدى!