Ilumut Josefusimit allanneqarpa?

Ukiuni hundredelinni siullerni oqaluttuarisaanermik ilisimatuup Flavius Josefusip atuakkiami Jewish Antiquities-ip (Juutit itsaq oqaluttuarisaanerat) atuagartaasa 20-ianni ‘Jaakumik atillip, Jiisusip Kristusimik taagorneqartup qatanngutaata’ toqunera eqqaavaa. Biibilimik ilisimatoorpassuit tamanna Josefusimit allanneqarsoraat. Ilaasali taassuma atuakkiaani Jiisusi pillugu allassimasut allat Josefusimit allanneqarsimanersoq qularaat. Atuakkap immikkoortuani qularutigineqartumi Testimonium Flavianum-imik taaneqartumi ima allassimavoq:

“Taamaalisukkut ilisimasumik Jiisusimik atilimmik inoqarpoq — inummik taaneqarsinnaaguni, tupinnartuliortarpormi. Inuppassuillu taassuma ilinniartitsinera tusarnaarlugu nuannaraat. Juuterpassuarnik juutiunngitsorpassuarnillu malitseqalerpoq. Kristusiuvoq; Pilatusillu akimanersaasunit akornatsinniittunit kajumissaarneqarluni sanningasulimmut kikiattugaasussatut eqqartuummagu aallaqqaataaniit taassuminnga asannittut miserratiginngilaat, taakkununngami ullut pingajuanni uummaqqissimalluni saqqummerpoq Guutip pruffiitiisa taanna pillugu taakkuninnga nuannersorpassuarnillu titusindilinnik allanik siulittuinerattut; Kristumiullu, taamatut taaguuteqatigisaanik taaneqartut, suli ullumikkut piupput.” — Josephus — Jewish Antiquities, XVIII, 3, 3.

1500-kkut naalerneranniilli allassimasut taakkua Josefusimit allanneqarsimanerannik qulanngitsut qularinnittullu isumaqatigiinngitsorujussuusimapput. Serge Bardet oqaluttuarisaanermik itsarlu atuakkanik ilisimatooq franskeq isumaqatigiinngissummik tamatuminnga ukiut 400-it ingerlaneranni isumaqatigiinngissutigineqarnerujartorsimasumik aaqqissutissarsiorsimavoq. Misissuisimanini atuakkami Le Testimonium Flavianum — Examen historique considérations historiographiques-imik (Testimonium Flavianum — Oqaluttuarisaaneq eqqarsaatigalugu oqaluttuarisaanermik misissuineq) qulequtalimmi saqqummersippaa.

Josefus kristumiuunngilaq. Juutiuvoq juutit oqaluttuarisaanerannik ilisimatooq; taamaattumik isumaqatigiinngissutaanerusoq tassaavoq Jiisusip Josefusimit Kristusiunerarneqarnera — Kristusi isumaqarmat Tanitaq, Missiarsi. Bardet nassuiaavoq taaguut tamanna Grækerit oqaasiisa gramatikkiannut naapertuuttoq. Bardet nangilluni nassuiaavoq juutiussusermi kristumiussusermilu isiginnittaaseq nalinginnaasoq naapertorlugu “taaguutip Kristusip Josefusimit atorneqarnera ajornanngitsoq”, paasinninnissamullu pingaarutilik tamanna “isornartorsiuisartut kukkorujussuarlutik arajutsisimavaat”.

Imaassinnaava allattoq alla kingusinnerusukkut Josefusip allattariaasianik ilaarsiinnarluni ilasaasimasoq? Oqaluttuarisaanikkut allassimasunilu uppernarsaatit tunngavigalugit Bardet allappoq taamatut ilaarsiinnarneq tupinnartuliornerorpasissimassasoq. Taamaappat ilaarsisoq “itsarnisami tamani nallernissaqanngitsumik piginnaaneqarsimassaaq”, allatut oqaatigalugu “Josefusitorluinnaq issimassaaq”.

Soormiuna Josefusimit allanneqarsimanera qularineqartorujussuusoq? Bardet ajornartorsiutaanerusoq ersersillugu allappoq atuagatoqqanit amerlanerpaanit allanit “Testimonium-ip qularineqarneruneranut pissutaasoq tassaaginnartoq Testimonium-ip apeqquserneqarnera”. Aamma allappoq ukiut ingerlaneranni isumaat assigiinngitsut isummiuteriikkanit aallaaveqarnerusut, allakkanillu erseqqissumik uppernarsaateqarluni misissueqqissaarnermit, Josefusimit allanneqarsimaneranut tapertaasumit, aallaaveqanngitsut.

Ilisimatuut Bardetip misissueqqissaarnera pissutigalugu Testimonium Flavianum pillugu isumartik allanngortissaneraat paasinarsiumaarpoq. Pierre Geoltrain juutiussutsimik grækerinit sunnertinneqarsimasumik kristumioqqaassutsimillu ilisimatooq nuimasoq qularunnaarsinneqarpoq. Testimonium peqquserlulluni allanngortitaasoq isumaqartuarsimavoq, allaallu allanngortinneqarsorinninngitsut mitaatigisimavai. Allamilli isumaqalerpoq. Bardetip misissueqqissaarnera pissutigalugu isumani allanngortissimanerarpaa. Geoltrain maanna isumaqarpoq Josefusimit allanneqarsimanera maannamiit kimilluunniit qularineqartariaqanngitsoq.

Soorunami Jehovap Nalunaajaasui Jiisusip Kristusiuneranik upperinninnerminnut pissutissaqarluarnerupput — pissutaasut taakku tassaapput uppernarsaatit Biibilimiittut. — 2 Tim 3:16.