Kasambwadi
Kya Kinda, 1 ka Kasambwadi
Mu ngongo yoso mweji kala nzala yadikota. —Ika. 11:28.
Kyoso o nzala ya dikota kya bhixila mu ngongo, o Jikidista ku hama yadyanga, a dibhele we ni kibhidi kiki. Se phata o atwameni amiji atandanganyele kyavulu se kyebhi kyeji dikila o miji yâ. Xinganeka o minzangala exile mubanza kusanzumuna dingi o ukunji wâ? Nange o minzangala yenyoyo exile mudibhwidisa se atokalele kukingila kate kyeji bhwa o kithangana kya nzala. Sumbala o ibhidi kiyadifwile ku muthu ni muthu, o Jikidistá mu kithangana kyonyokyo atena kusanga ukexilu wakudibhana ni maka enyo. Ene asulukile mu kuboka o njimbu yambote kate bhoso bhwatenene, ni kwila asangulukile mu kuwana o ima yakexile nayu ni jiphange jamukwa ku mbanza ya Judeya. (Ika. 11:29, 30) O yo abhana o imbamba ku jiphange, amono kyambote kyebhi Jihova kya akwatekesa. (Mat. 6:31-33) O ukamba wa ni jiphange jojo jexile mwabhana kikwatekesu, wexile dingi mukola. O yo asangela kitadi mba abhana ima yengi, atena kumona o kisangusangu kijila mukukwatekesa akwa. —Ika. 20:35. w23.04 16 §12-13.
Kya Sesa, 2 ka Kasambwadi
Twadyelela we kwila, wanda tubhana o ima i twabhingi, mukonda twa ibhingi kwa mwene. —1 Nz 5:15.
Sayi ithangana, Jihova utambwijila o misambu yetu mukubhangesa kwila o athu kene mu mubheza atukwtekesa. Mu kifika, o Sobha Artaxexe wehela Nehemiya kuvutuka ku Jeluzaleme phala kukwatekesa kutunga o tembulu. (Neh. 2:3-6) Kyene kimoxi we, lelu Jihova utena kubhangesa kwila o athu kene mu mubheza atukwatekesa. Mu ithangana yavulu Jihova kene mutambwijila o misambu yetu mu ukexilu utubhangesa kudiwana. Maji o itambwijilu ibhana Jihova ku misambu yetu, yene itwabhindamena phala kumukala fiyele. Mu kyenyiki, tonginina kyambote kyebhi Jihova kya tambwijila o misambu ye. Sayi bhabha, wabhingi kwimana bhofele ni kuxinganeka kyebhi Jihova kya mu tambwijila o misambu yé. (Jisá. 66:19, 20) Tulondekesa kwila twala ni kixikanu kana ngo kyoso ki tu samba kwa Jihova, maji we kyoso kituxikina o kitambwijilu kye ku misambu yetu, kabasa o ukexilu ututambwijila mwene.—Jih. 11:6. w23.05 11 §13; 12 §15-16
Kya Sábhalu, 3 ka Kasambwadi
Nga sanguluka mu kubhanga ki wa mesena eye u Nzambi yami. —Jisá. 40:8.
Kyoso kitwadibhakula kwa Jihova, twamukanena kwila tweji mubheza ni ku bhanga o vondadi ye kate ku hadya ni hadya. Twatokala kukumbidila o kikanenu kiki. O kubhanga yoso itwakanena kwa Jihova, ki kyabhonzo kyavulu. Tuzwela kiki mukonda Jihova wa tubhange phala kubhanga o vondadi ye. (Dij. 4:11) Mwene wa tubhange ni vondadi ya ku mwijiya ni kumubheza, wa tubhange we mu kidifwanganu kye. Mukonda dya kiki tutena kuzukama kwa Jihova, ni kusanguluka mu kubhanga o vondadi ye. Kyoso kitubhanga o vondadi ya Nzambi ni kubelesela Mon’e, tu ‘sanga kutululuka’ ku mwenyu wetu. (Mat. 11:28-30) Kukolesa o henda ye kwa Jihova , mu kuxinganeka mu ima yoso yambote yakubhangela kya Jihova, ni mu mabesá oso anda kubhana. Kyoso o henda ye kwa Jihova iya ni kukula, ki kyanda kubhonza kumubelesela. (1 Nzwá 5:3) Jezú watenene kubhanga o vondadi ya Jihova mukonda wexile musamba mukubhinga kikwatekesu, yu walungile o muxima mu mabesá eji tambula. (Jih. 5:7; 12:2) Kala kyabhangele Jezú, samba kwa Jihova mukubhinga nguzu, kana kutexa o kidyelelu kya mwenyu wakalelaku. w23.08 27-28 §4-5
Kya Lumingu, 4 ka Kasambwadi
Kiwejiya kwila mwene wa mu kulondekesa o ngalasa yê yadikota ni mwanyu? Ki wa mu mona kwila Nzambi mu henda yê wa mu kukwatekesa phala udyele? —Lom. 2:4.
Kima kyambote kukala ni athu akwa mwanyu. Mukonda dyahi? Etu tuxila kyavulu o athu a kinga kima kya mu laleka kyavulu, se kukala ni njinda. Kima kyambote kyoso o muthu kyalondekesa mwanyu kokwetu, ne mwene se twa tondala. Tusakidila kyavulu o mulongexi wetu wa Bibidya, mu kutulondekesa mwanyu kyoso kitwexile mu bhanga nguzu phala kudilonga, kuxikina ni kukumbidila o milongi ya Bibidya. O kya beta dingi kota, tusakidila kyavulu Jihova, mukonda dya ku tukwatela mwanyu! Sumbala twawabhela kyavulu o mwanyu ulondekesa akwetu, maji nange kitubhonza kukala we tu akwa mwanyu. Mu kifika, nange kitena kutubonza kukala ni mwanyu, kyoso ki tukala mu kingila ni jindolo javulu mu inzo ya kusaka, maji o musaki ulaleka mu kwiza. Tu tena we kukamba mwanyu kyoso kya tukwatesa njinda. Sayi ithangana, nange kitena kubhonza kukinga o kikumbidilu kya kikanenu kya Jihova kyalungu ni mundu wa ubhe. w23.08 20 §1-2
Kya Sekunda, 5 ka Kasambwadi
Mwene watumu o masoladi amukwa kuvutuka ku mabhata mâ. Waxala ngó ni hama jitatu ja mayala. —Afun. 7:8.
Jihova watendelesele Ngidiyone, kusosolola o kifuxi phala kuxala ngo ni masoladi ofele. Nange Ngidiyone waxinganekene: ‘O kwila kwabhingi mwene kusosolola o masoladi? Yiyi ndunge yambote mwene?’ Ne kiki, Ngidiyone wabelesela. Lelu o tufunga akayela o phangu ya Ngidiyone mukubelesela o itendelesu ibhana o kilunga kya Jihova, ne mwene kyoso kiyilunguluka. (Jih. 13:17.) Ngidiyone wabelesela Jihova, ne mwene kyoso kyexile ni woma, ni kyoso mwenyu we wexile mu kilwezu. (Afun. 9:17) Kyoso Jihova kyamuswinisa, Ngidiyone wadyelele ni kidi kyoso kwila, mwene weji mukwatekesa kulanga o mundu wa Izalayele. O tufunga atungu mu jixi mwafidisa o kikalakalu kyetu, ene mukayela o phangu ya Ngidiyone. Ni kuswina kwoso ene a sokejeka o yonge ni sidivisu ya kuboka, sumbala ejiya kwila atena ku afundisa, ku ata mu kaleya, ku akaya ku salu mba ku abeta. Mu kithangana kya hadi yadikota, o tufunga andabhinga we kuswina phala kubelesela o itendelesu yanda tambula, ne mwene se kubhonza kubhanga kiki. w23.06 5-6 §12-13
Kya Telesa, 6 ka Kasambwadi
‘Oso a ngi jingisa, eme we nga ajingisa’ —1 Sam. 2:30.
Jihova wate o musoso wa Joyada mu Bibidya phala tutene kukatulaku mbote. (Lom. 15: 4) Kyoso Joyada kyafu, watambula o ujitu wa kumufunda “mu Sanzala ya Davidi, mu jimbila ja jisobha, mukonda mwene wabhangele mbote, ni kwa Izalayele, ni kwa Nzambi, ni ku dibhata dye.” (2 Mal. 24: 15, 16.) O musoso wa Joyada utena kutukwatesa kubandekesa o woma wetu kwa Jihova. O tufunga atena kukayela o phangu ya Joyada, mukusota maukexilu akulanga o kilunga ithangana yoso. (Ika. 20:28) O adyakime atena kudilonga ku phangu ya Joyada kwila, se akala ni woma wa Jihova ni kumukala fiyele, mwene utena kwa abhana o ujitu wa ku mukalakela phala kukumbidila o vondadi ye. O mizangala atena kukatula mbote ku phangu ya Jihova mu kutalatala o adyakime ni kuxila kwoso, kala kyabhange Nzambi kwa Joyada, bengebenge yo ene musidivila kya Jihova mu mivu yavulu. (Jisa. 16:31). Tukwatekesyenu ni ufiyele woso ‘yó atukala kupholo’ mu kwabelesela. —Jih. 13: 17. w23.06 17 §14- 15
Kya Kwalata, 7 ka Kasambwadi
Mizumbu ya muthu wa yuka, idikila mundu. —Jisa. 10:21.
Mu yonge watokala kukala ni kutongoloka phala kwijiya se veji jikuxi jiwanda tambwijila. Se eye uleka o lukwaku muveji javulu, kiki kitena kubhangesa o mwendexi ku kusola kyavulu ne mwene se akwenu ka bhana luwa kitambwijilu. Kiki kitena kubhangesa akwenu kudivwa kyayibha ni kukamba o vondadi yakuleka dingi o lukwaku. (Ndo. 3:7) Se jiphange javulu aleka o maku phala kutambwijila, nange ki twanda tena kubhana itambwijilu muveji javulu kala ki twamesenene. Nange o mwendexi kanda tena ku tusola ne ngo veji imoxi. Kiki kitena ku tuluwalesa, maji ki twatokala kukala ni njinda mukonda dya kukamba kutusola. (Ndo. 7:9) Se ki utena kutambwijila muveji javulu kala ki wamesenene, ihi i ubanza se wivwidila kyambote o itambwijilu ya akwenu ni kwasakidila mu disukilu dya kyônge mukonda dya itambwijilu yâ? Nange o izwelu yé ya kuximana yanda swinisa kyambote o jiphange kala kyeji bhita se watambwijila. w23.04 23-24 §14-16
Kya Kinda, 8 ka Kasambwadi
Muxima wami wa ku dyelela, Ngana Nzambi. —Jisá. 57:7.
Dilonge ni kuxinganeka mu Mak’a Nzambi. Se o muxi wala ni jindanji ja difikidila kyambote mu mavu, wene ukola dingi. Kyene we kimoxi, se tukolesa o kixikanu kyetu bhukaxi ka Mak’a Nzambi, twanda tena kukolokota. Kyoso kitudilonga ni kuxinganeka, o kixikanu kyetu kikola dingi anga tudyelela kwila o ukexilu wa Jihova wa kubhanga o ima wene wabetakota. (Kol. 2:6, 7) Xinganeka kyebhi o itendelesu ni kilangidilu kya Jihova kya kwatekesa o jiselevende je m’ukulu. Mu kifika, Izekiyele watonginina kyambote kyoso o anju kyexile mu zonga o tembulu bhukaxi ka kisumwa. O kisumwa kya swinisa Izekiyele, kya tulongo madisá ambote alungu ni kudikwatenena ku itumu ya Jihova ya ubhezelu wa kidi. (Ize. 40:1-4; 43:10-12) Etu tukatula we mbote kyoso kitukatula kithangana phala kudilonga ni kuxinganeka mu ima ya zongo ya Maka’a Nzambi. Tutena kukala ni muxima watenena mu kudyelela kwa Jihova.—Jisá. 112:7. w23.07 18 §15-16
Kya Sesa, 9 ka Kasambwadi
Lunda . . . kilunji kyambote. —Jisa. 3:21.
Mu Bibidya mwala jiphangu javulu jambote phala o minzangala ya mala kujikayela. O mayala ya otumbule mu Bibidya, azolele Jihova. Ene akwatekesele we o mundu wa Nzambi mu maukexilu avulu. Utena we kusanga jiphangu jambote ja mayala akulu mu nzumbi, kikale ku mwiji we mba mu kilunga kye. (Jih. 13:7) Ku mbandu yamukwa, eye wala ni phangu yayuka ya Jezú Kidistu. (1 Ph. 2:21) Kyoso ki uya ni kudilonga o jiphangu jiji, xinganeka mu idifwa yá yambote. (Jih. 12:1, 2) Mu kusuluka, tala kyebhi ki utena kukayela o phangu ya. O diyala wala ni kilunji kyambote, kabhange o ima ni lusolo, maji mwene udyanga kuxinganeka kyambote ande dya kusola yandabhanga. Kyenyiki, bhanga nguzu phala kukala ni kidifwa kiki. Kyadyanga, dilonge o itumu ya Bibidya ni uxinganeke mu mbote ijila mu kayela o itumu yiyi. Mu kusuluka, ehela kwila o itumu yiyi ikukwatekesa kubhanga o ima isangulukisa Jihova. (Jisá. 119:9) O kiki kyanda kukwatekesa kyavulu kukituka diyala wakulu mu nzumbi. —Jisa. 2:11, 12; Jih. 5:14.w23.12 24-25 §4-5
Kya Sábhalu, 10 ka Kasambwadi
[Kalenu] jinga polondo phala kuzokela o kixikanu kyenu, bhu pholo ya yó amibhula yalungu ni kidyelelu ki mwala nakyu, maji mu kibhanga-phe ni kubatama ni kuxila kwoso. —1 Ph. 3:15.
O jitata atena kulonga o twana twa kyebhi kyatena kutambwijila ni kubatama, kyoso kya ebhwidisa yalungu ni kixikanu kya. (Tiy. 3:13) Sayi jitata a longa o twana twa kubhanga kiki, mu ubhezelu ku mwiji. Ene a sola dyambu dyalungu ni maka atena kumoneka ku xikola, abhanga ifika yalungu ni kyebhi kyatena kutambwijila, anga a longa o twana twa kuzwela ni kubatama kwoso, mu ukexilu ubhangesa o athu kumesena kwijiya dingi. O kudilonga kutena kukwateksa o minzangala kujimbulula o kixikanu kya ku akwa, ni ku adyelelesa kwila kima kyambote kuxikina mu milongi ya Bibidya. Mu mbandu “Ibhwidisu Ibhanga o Minzangala” mu sayte jw.org, mwala milongi itena kukwatekesa o minzangala. Yene a ibhange phala kukwatekesa o minzangala kukolesa o kixikanu kya, ni ku akwatekesa we kusokejeka itambwijilu itunda mu mixima ya. Kyoso o mwiji kyadilonga o milongi yiyi kumoxi, enyoso a dilonga kyebhi kyatena kuzokela o kixikanu kyawu, ni kutambwijila ni kubatama kwoso, mu ukexilu ubhangesa o athu kukala ni hanji ya kwijiya dingi. w23.09 17 §10;18 §15-16
Kya Lumingu, 11 ka Kasambwadi
Ki tubhwile mu kubhanga o ima yambote, mukonda se tukamba o kuzoza, twanda bhongolola mu kithangana kyatokala. —Nga. 6:9.
O kwila eye wexile kya ni mbambe mu nzumbi iwamono kwila kyexile mukubhonza ku ikumbidila? Se kyene, ejiyakyu kwila k’eye ngo. Mu kifika, phange Filipe wamono kwila wabhingile kulungulula o ukexilu we wa kusamba, maji kyexile mu mubhonza kusanga kithangana phala kubhanga kiki. Phange Erika wexile ni mbambe ya kubhixila selu mu kyonge kya sidivisu ya kuboka; maji ne kiki, mu veji javulu mwene wexile mubhixila tadidi mu yonge. Se wamubhanga nguzu phala kusuwa mbambe mu nzumbi maji kwatena luwa ku ikumbidila, kana kuluwala ni kubanza kwila nuka wandatena ku ikumbidila. Mu kusuwa mbambe ne mwene se yofele, kubhinga kithangana ni nguzu. O nguzu i wamubhanga ilondekesa kwila eye ubhana valolo yavulu ku ukamba we ni Jihova, ni kwila wamesena kubhana yoso i utena mu sidivisu ye kwa mwene. Ejiya kwila Jihova ubhana valolo yavulu mu nguzu i wene mubhanga. Mwene ka kingila kwila tubhanga kima kyatundu o nguzu yetu. (Jisá. 103:14; Mik. 6:8) Kyenyi phe, mu kusuwa mbambe sola yoyo i wejiya kwila ki yandabhonza ku ikumbidila. w23.05 26 §1-2
Kya Sekunda, 12 ka Kasambwadi
Se Nzambi wala ku mbandu yetu, nanyi utena kututolola? —Lom. 8:31
O athu a s wina atena kukala ni woma, maji ene kehela kwila o woma wa afidisa kubhanga o kima kyatokala. Mwene wadilongo o mikanda ya jipolofeta ja Nzambi, kala o ikanenu ya polofeta Jelemiya. Mu kubhanga kiki, Daniyele watendela kwila o kithangana kya ubhika wa Jijudé ku Babilonya kwakambele ngo bhofele kyejibhwa kya. (Dan. 9:2) O kumona o ikanenu ya Bibidya kudikumbidila, se phata kyakolesa o kidyelelu kya Daniyele kwa Jihova. Oso phe ala ni kidyelelu kya kolo kwa Jihova, a tena kuswina kyavulu. (Sokesa Loma 8:32, 37-39) O kya beta dingi kota, Daniyele wexile musamba kyavulu kwa Tat’e ya dyulu. (Dan. 6:10) Mwene wafisala o ituxi ye kwa Jihova, yu wamutangela kyebhi kyexile mudivwa. Daniyele wabhingile we kikwatekesu. (Dan. 9:4, 5, 19) Mwene wexile muthu kala etu, ka muvwala kya ni kuswina. Muveji dya kiki, mwene weza mu kukala ni kidifwa kiki mu kudilonga, mu kusamba, ni mu kudyelela kwa Jihova. w23.08 3 §4; 4 §7
Kya Telesa, 13 ka Kasambwadi
Mukengeji wenu u mwike bhu pholo ya athu, phala amone o ima yambote i mu bhanga, n’a ximane Tata yenu wala ku dyulu. —Mat. 5:16.
Kyoso kitubelesela o mautuminu, tubhekela mbote phala etu ni akwetu we. Kyebhi? O kubelesela kwetu kufidisa kutukaxtikala kala kyene mubhita ni yo akamba kubelesela. (Lom. 13:1, 4)Kyoso kitubelesela o jinguvulu, ene andamona kwila o Jimbangi ja Jihova athu ambote. Mu kifika, mivu yavulu kudima ku ixi ya Nigéria, masoladi abokona um Kididi kya Ubhezelu mu kithangana kya kyonge, ya exile musota o athu kandalele kufuta o malubhaku. Maji o chefe ya masoladi wa atangela phala kutunda, mwene wambe: “O Jimbangi ja Jihova ene mufuta o malubhaku ithangana yoso.” Mu kiki, kyoso ki ubelesela o itumu, wamukwatekesa o athu kumona o ukexilu wambote wala nawu o Jimbangi ja Jihova. Sayi kizuwa o ukexilu yu utena kukwatekesa kulanga o jiphange je.w23.10 9 §13
Kya Kwalata, 14 ka Kasambwadi
Enu mwabhingi kuswina phala kyoso kimwanda zubha kubhanga o vondadi ya Nzambi mwanda tambula o kikumbidilu kya ima ya mikanena. —Jih. 10:36.
Sayi jiselevende ja Jihova amukingila o dizubhilu dya mundu yu mu mivu yavulu kya. Mu ibanzelu ya athu ene atena kuxinganeka kwila, o ikanenu ya Nzambi yamulaleka kyavulu phala kudikumbidila. Maji Jihova wejiya kyambote kyebhi kidivwa o jiselevende jê, mwene kate wambe kwa polofeta Habakuke: “Mukonda kisunji kiki kya-nda kubhita bhu thembu ya tokala, ni kidi mwene kuma bhu thembu yaxindi kya kà bhita mwene, ki ki fulu, kana; se wa mono kya laleka mu kwiza, eye-phe kinga na-kyu, kuma ni kidi mwene kya kà bhita, ki kya-nda ku kokoloka, kana.” (Haba. 2:3) O kwila Jihova wazwela o maka yâ phala kuswinisa ngo Habakuke? Inga o izwelu yiyi yatutokala we etu lelu? Ni kikwatekesu kya nzumbi ikola poxolo Phawulu wazwela kwila, o maka yâ atokala we ku Jikidistá amukingila ni hanji yoso o mundu wa ubhe. (Jih. 10:37) Kyenyiki, ne mwene se tumona kwila o kikanenu kiki kyamulaleka phala kudikumbidila tutena kudyelela, ‘kuma ni kidi mwene kyanda dikumbidila, ki kyanda kokoloka, kana!’ w23.04 30 §16
Kya Kinda, 15 ka Kasambwadi
A’na Izalayele oso anga a longolola Mozé. —Dya. 14:2.
O akwa Izalayele kaxikinine kwila Jihova wexile muzwela-nawu bhukaxi ka Mozé. (Dya. 14: 10, 11) Muveji javulu ene kaxikina kwila Jihova wexile mwa endesa bhukaxi ka Mozé. Mukonda dya kiki, Jihova kehela kwila ene a bokona mu Ixi ya Akanene. (Dya. 14:30) Maji, amoxi ku kifuxi kya Izalayele axikina o ukexilu wa Jihova wa kwa endesa. Mu kifika, Jihova wambe: “Kalebe . . . wa ngi kayela sê ngó kufula.” (Dya. 14:24) Nzambi wa besowala Kalebe, kate wa mwehela kusola o kididi kwa mesenene kutunga mu Ixi ya Akanene. (Josu. 14:12-14) O akwa Izalayele a ehele kubokona mu Ixi ya Akanene, a bhana we phangu yambote ya kukayela o itendelesu ya Jihova. Kyoso Jozuwé kya bhingana Mozé kala mwendexi wa akwa Izalayele, ene “akexile mu muxila kyavulu ku mwenyu wê woso.” (Josu. 4:14) Mukonda dya kiki, Jihova wa abesowala, yu wa abhixidisa mu ixi ya akanene o ku abhana.—Josu. 21:43, 44. w24.02 21 §6-7
Kya Sesa, 16 ka Kasambwadi
Woso wazolo Nzambi watokala we uzola phang’yê. —1 Nzwá 4:21.
Kyoso o dotolo kyakwata ku lukwaku lwetu mwene utena kwijiya kyebhi kyala o phumbulu yetu. Kyene we kimoxi, etu tutena kwijiya se o henda yetu kwa Nzambi yakolo mwene, mu kutonginina se o henda ku akwetu yakolo we. Se tumona kwila m’ukulu twexile mulondekesa henda yavulu ku jiphange jetu, maji kindala kana dingi, kiki kitena kulombolola kwila o henda yetu kwa Nzambi yamuzoza we. Maji se ithangana yoso twamulondekesa henda ku jiphange jetu, kiki kilombolola kwila o henda yetu kwa Nzambi yakolo. Se tumona kwila o henda yetu ku jiphange yamuzoza, twatokala kuthandanganya. Mukonda dyahi? Mukonda kiki kitena kulombolola kwila o ukamba wetu ni Jihova wala mu kilwezu. Poxolo Nzwá wajimbulula kyambote o maka enya, kyoso kyatulembalesa: “Woso kazolo phang’yê wene mu mumona, katena kuzola Nzambi kene mu mumona.” (1 Nz. 4:20) Kiki kitulonga ihi? Kitulonga kwila, Jihova wandasanguluka ngo n’etu se “tudizola mudyetu.” —1 Nz. 4:7-9, 11. w23.11 8 §3; 9 §5-6.
Kya Sábhalu, 17 ka Kasambwadi
O Tat’enu ni mam’enu a taneku. —Jisa. 23:25.
Mu unzangala we, Sobha Jowaji wasolo ni unjimu. Mwene kexile dingi ni tata, kyenyiki wakayela o itendelesu ya mukunji wadikota wa fiyele, Joyada. O mukunji yu wasase Jowaji kala mon’e. Mukonda dya phangu yambote ya Joyada, Jowaji wasolo kusidivila Jihova yu wakwatekesa o mundu kubhanga we kiki. Jowaji kate mwene wabhange yoso phala o tembulu ya Jihova a itungulule.(2 Mal. 24:1, 2, 4, 13, 14) Se o jitata je mba muthu wengi wamukulonga yalungu ni Jihova ni itumu ye, ejiyakyu kwila yu ujitu wadikota phala eye. (Jisa. 2:1, 10-12) O jitata je anda sanguluka kyavulu se ubelesela o itendelesu ya Bibidya yene mukubhana. O kyabeta dingi kota, Jihova wanda sanguluka anga o ukamba we ni mwene wanda kola dingi. (Jisa. 22:6; 23:15, 24) Se phata kwila, o kwijiya o kidi kiki, kitena ku kuswinisa kukayela o phangu ya Jowaji kyoso kyexile munzangala. w23.09 8-9 §3-5
Kya Lumingu, 18 ka Kasambwadi
Eme ngá kà m’ivwa. —Jel. 29:12.
Jihova wakanena kwivwa o misambu yetu. O Nzambi yetu ya henda wazolo o abhezi’e afiyele, kyenyiki mwene wandakwivwa jinga o misambu ya. (Jisá. 10:17; 37:28) Maji kiki, ki kilombolola kwila mwene wandatubhana yoso itumubhinga. Nange sayi ima itubhinga mu musambu, ki twanda itambula ande dya kubhixila o mundu wa ubhe. Jihova utonginina se o ima itumubhinga yalungu ni vondadi ye. (Iza. 55:8, 9) Kima kimoxi kyalungu ni vondadi ye, kya kwila o ixi izala ni athu amubelesela ni muxima woso anga amuxikina kala Nguvulu ya. Maji Satanaji wamba kwila o athu anda ditunda dingi kyambote se aditumina mudya. (Dim. 3:1-5) Phala kulondekesa kwila Dyabhu mukwa makutu, Jihova wene mukwehela o athu kuditumina mudya. Kyenyiki, ibhidi yavulu itwene mudibhana nayu lelu, yene mumoneka mukonda dya unguvulu wa athu. (Ndo. 8:9) Etu twejiya kwila Jihova kandakatula o ibhidi yoso mu kithangana kiki. w23.11 21 §4-5
Kya Sekunda, 19 ka Kasambwadi
Eme nga kubhange u tata ya ifuxi yavulu. —Lom. 4:17.
Jihova wakanene kwila, bhukaxi ka Mbalahamu “ifuxi yavulu” eji kwabesowala. Maji phe, kyoso Mbalahamu kyexile ni 100 ya mivu, o Sala 90 a mivu, o mona amukanene ka muvwalele luwa. Phala o athu, Mbalahamu ni Sala kejitena dingi kuvwala mona mukonda dya kitala kya. Kiki kyexile kibhidi kyadikota phala Mbalahamu. “Maji bhukaxi ka kidyelelu kyê, Mbalahamu walondekesa kixikanu kwila weji kala tata ya ifuxi yavulu.” (Lom. 4:18, 19) Ku pholo dya kwenda, o yexile mukingila Mbalahamu yadikumbidila. Mwene wakituka tata ya Izake, o mona exile mu mukingila. (Lom. 4:20-22) Tutena kukala tu makamba a Nzambi, ni kutumona kala tu athu ayuka kwa mwene kala kyexile Mbalahamu. Mu kidi, kiki kyene kyexile muzwela Phawulu kyoso kyasoneka: “O izwelu ‘a mumono’ ka isoneka ngó mukonda dya [Mbalahamu]. Yene yósoneke we phala etu. Kuma etu anda tumona we kala tu athu ayuka, mukonda tuxikina Yó wafukununa Ngana yetu Jezú.” (Lom. 4:23, 24) Kala Mbalahamu, twabhingi kukala ni kixikanu kwa Jihova, kubhanga imbamba yambote, ni kudyelela ni kidi kyoso kwila o ikanenu ya Jihova yandadikumbidila. w23.12 7 §16-17
Kya Telesa, 20 ka Kasambwadi
Eye wa ng’ijidila mu jiphaxi mu nga bhiti. —Jisá. 31:7.
Kyoso ki udibhana ni kibhidi kikubhekela woma, lembalala kwila Jihova umona o kibhidi kye, ni kwila wejiya kyebhi ki wamudivwa mukonda dya kibhidi kiki. Mu kifika, Jihova ka monene ngo o ukexilu wayibha wexile mutalatala akwa Izalayele ku Ijitu, maji wamonene we o “malamba mâ.” (Mak. 3:7) Se wamudibhana ni kibhidi kyadikota, nange kikubhonza kumona kyebhi Jihova kyamukukwatekesa. Ihi i utena kubhanga? Bhinga kwa mwene n’akujikule o mesu ni umone o kikwatekesu kye. (2 Jis. 6:15-17) Mu kusuluka, xinganeka: O kwila sayi diskulusu mba kitambwijilu mu kyonge kyakubhana nguzu? Sayi divulu, vidyu, mba mwimbu wakuswinisa? O kwila sayi phange wakuswinisa ni izwelu yambote mba wakutangela velusu ya Bibidya? Etu nange tudijimba kyebhi o henda ya jiphange jetu ni kiswinisu kya Mak’a Nzambi kyatukwatekesa. Kyenyiki, twatokala kubhanga jinga nguzu phala kulembalala kwila o jiphange jetu ni Mak’a Nzambi, ala maujitu a katunda atubhana Jihova. (Iza. 65:13; Mál. 10:29, 30) O maujitu ya alondekesa kwila Jihova ukusuwa. (Iza. 49:14-16) Alondekesa we kwila eye utena kumudyelela. w24.01 4-5 §9-10
Kya Kwalata, 21 ka Kasambwadi
Kwatekesa o jiselevende jé n’a suluke kuzwela o maka mé sé wôma. —Ika. 4:29.
Mu kubhita kithangana ande dya kuvutuka ku dyulu, Jezú walembalala ku maxibulu mê kwila eji bhana umbangi wa lungu ni mwene, “mu Jeluzaleme, mu Judeya yoso, mu Samadiya, katé ni ku maxokololo a jixi.” (Ika. 1:8; Luka 24:46-48) Kupholo dyakwenda, o atwameni a jingeleja akutu o jipoxolo Phetele ni Nzwá, ya a ambata mu Inzo ya Kufundisa, kwenyoko a atendelesa phala kaboke dingi, kate a akusu. (Ika. 4:18, 21) Phetele ni Nzwá ambe: “Se mwaxinganeka kwila, bhu pholo ya Nzambi kyafwama ku mi belesela muveji dya kubelesela Nzambi, énu kyá mwakijiya. Maji etu, kitutena kudixibha mu kuzwela o ima itwamono ni ima itwevu.” (Ika. 4:19, 20) Ene kyatundu mu kaleya, o maxibulu asambe kwa Jihova mu kubhinga o kikwatekesu kyê phala atene kusuluka mukubhanga o vondadi yê. Jihova watambwijila o musambu yu wabhange ni muxima woso. —Ika. 4:31. w23.05 5 §11-12
Kya Kinda, 22 ka Kasambwadi
Yú mwéne o Mon’ami wakazola. —Mat. 17:5.
Jihova ni Mon’e wa kazola, ala kumoxi mu mivu yavulu. Mu mazunda a mivu abhiti kumoxi kudyulu, ene akolesa o ukamba wa ni henda ya. Mu kidi, séku athu abeta kota mu kudizola kala Jihova ni Jezú. Kala kilondekesa o velusu ya kizuwa kya lelu kyosoneke mu divulu dya Matesu 17:5, Jihova walondekesa o henda ye kwa Jezú. Jihova weji tena kuzwela ngo kiki: ‘Yú mwene o muthu u ngamuxikina.’ Mu veji dya kiki, Jihova wamesenene kwila etu twijiya kwila mwene wazolo kyavulu Jezú. Kyenyiki mwene wa mwixana “Mon’ami wakazola.” Jihova wasangulukile kyavulu ni Jezú, bengebenge mukonda mwene wexile polondo phala kubhana mwenyu we. (Efe. 1:7) Jezú kexile ni phata kwila Tat’e wamuzolele. Mwene wejidile ni kidi kyoso kwila Jihova wamuzolele kyavulu. Mu veji javulu Jezú walondekesa kwila Tat’e wamuzolele. —Nzw. 3:35; 10:17; 17:24. w24.01 28 §8
Kya Sesa, 23 ka Kasambwadi
Kota kukala ni dijina dya wabha o fenge, kwindi o kusola nzungule ya jimbongo. —Jisa. 22:1.
Xinganeka kwila muthu uwamuzolo kyavulu uzwela kima kyayibha kinene kyalungu n’eye. Eye wejiya kwila o yazwela mwene ki kidi; maji ne kiki, amoxi axikina mu makutu enya. Phala kubhonzesa dingi o ima, o athu enya a mateka kumwanga o makutu, anga athu amukwa a axikina we. Kyebhi ki weji divwa? Nange, o makutu enya anda kubhangesa kudivwa kyayibha, kikyene? O kifika kiki kitukwatekesa kutendela kyebhi kyadivu Jihova kyoso kyaxidisa o dijina dye. Umoxi ku an’e ku dyulu wazwela makutu alungu ni mwene kwa muhatu wa dyanga, Eva. Mwene waxikina mu makutu a mutangela. O makutu enyo, abhangesa o jitata jetu ja dyanga, Adá ni Eva, kubhukumukina Jihova. Mukonda dya kiki, o kituxi ni kalunga a bokona mu ngongo. (Dim. 3:1-6; Lom. 5:12) O maka oso ene mu ngongo lelu, kala o kufwa, ita, ni hadi, yeza mukonda dya makutu a tange Satanaji mu njaludim ya Edene. O kwila Jihova wadivu kyayibha mukonda dya makutu a Satanaji ni ibhidi yoso ya bheka o makutu enya? Se phata, wadivu kyayibha. Ne kiki, Jihova kakituka muthu wayibha, mba mukwa njinda. Mu veji dya kiki, mwene wa suluka mu kukala o “Nzambi ya sanguluka.”—1 Ti. 1:11. w24.02 8 §1-2
Kya Sábhalu, 24 ka Kasambwadi
Kingixikina kubhanga o kuyibha kwoso kuku ni ngite kituxi kwa Nzambi? —Dim. 39:9.
Kyebhi ki utena kukayela o phangu ya Zuze ni kulenga o jitendasa? Eye utena kuxinganeka kya kindala ihi iwanda bhanga se kumoneka tendasa. Dilonge kudituna ni lusolo lwoso o ima ya zembe Jihova kate mwene mu ixinganeku. (Jisá. 97:10; 119:165) Mu kubhanga kiki eye kwanda ta kituxi kyoso kya ku tendala. Nange eye udivwa kwila wa sange o kidi, ni kwila wa mesena kusidivila Jihova ni muxima we woso, maji wa mu divwa hanji kwila kiwala polondo phala kudibhakula ni kudibatizala. Eye utena kukayela o phangu ya Sobha Davidi. Utena kudyonda kwa Jihova: “Nzambi ngi solokote, u ng’ijiye muxima moxi; ngi lole; u ngi tongolole o ilunji yoso; Ngi tangele, se wa ngi mono ngala kuila mwengi; u ngi kutukise mu kikoka ki nangenena.” (Jisá. 139:23, 24) Jihova ubesowala yo “amusota ni kidi kyoso.” O nguzu iwamubhanga phala kudibhakula ni kudibatizala ilondekesa kwa mwene kwila eye wa mumusota ni kidi kyoso.—Jih. 11:6. w24.03 6 §13-15
Kya Lumingu, 25 ka Kasambwadi
Mwene kabhingi kubhana jisata izuwa yoso. —Jih. 7:27.
O ukexilu wa kubheza wa Jijudé. O mukunji wadikota wexile mudyondela o mundu kwa Nzambi. O mukunji wadikota wadyanga wa mundu wa Izalayele, wexile Alá, mwene amusolele kwa Jihova kyoso kyazubhile kutunga o balaka. Maji, kala kyajimbulula poxolo Phawulu, “kwabhingile we kukala akunji avulu mu ku dibhinganesa, mukonda o kufwa kwexile mwafidisa kunangenena mu kukalakala kala akunji.” (Jih. 7:23-26) Kuma exile akwa ituxi, o akunji a makota abhingile we kubhana jisata mukonda dya ituxi yawu. Bhabha tutena kumona kwila o akunji makota a Izalayele, kadifwile ni Mukunji Wabetakota, Jezú Kidistu. Kala Mukunji Wadikota, Jezú Kidistu “ukalakala . . . mu balaka yakidi yatungu Jihova, kana o athu.” (Jih. 8:1, 2) Phawulu wajimbulula kwila “kuma Jezú wala ku mwenyu katé ku hádya ni hádya, o ukunji wê katena ku ubhinganesa.” Phawulu wambe we kwila Jezú “kala ni dixaka, ka difwangana ni akwa ituxi,” ni kwila “mwene kabhingi kubhana jisata izuwa yoso” mukonda dya ituxi ye, kala o akunji a makota akwa Izalayele. w23.10 26 §8-9
Kya Sekunda, 26 ka Kasambwadi
O dyulu dyo’kulu ni ixi yokulu. —Dij. 21:1.
“O dyulu dyo’kulu” dilombolola o jinguvulu ja mundu yu amujifwinyisa kwala Satanaji ni madimonyo me. (Mat. 4:8, 9; 1 Nz. 5:19) Kala kilondekesa o Bibidya, o “ixi” itena kulombolola o athu atungu mu ixi. (Dim. 11:1; Jisá. 96:1) Kyenyiki, o “ixi yokulu” ilombolola o athu ayibha ala mu ngongo lelu. Jihova kanda yudika ngo o “dyulu” ni “ixi” yazanganya kya; muveji dya kiki, mwene wanda bhanga kikalakalu kya kuzelesa, mu ku ibhinganesa. O dyulu ni ixi ya lelu, Jihova wanda ibhinganesa ni “dyulu dya ubhe ni ixi ya ubhe” —kifwa, unguvulu wa ubhe ni athu ayuka., Jihova wanda bhangesa o ixi yoso kukala kididi kyafwama, kala kyexile o njaludim ya Edene. Mwene we wanda tukitula tu athu a ubhe, mu kusaka kala muthu mudyetu mu ukexilu watenena. O inema, ifofo, ni maxilu anda ku asaka, kate mwene ni athu afu andavutuka ku mwenyu. —Iza. 25:8; 35:1-7.w23.11 4 §9-10
Kya Telesa, 27 ka Kasambwadi
Kalenu polondo. —Mat. 24:44.
O “hadi yadikota” yanda mateka mu kithangana ki twakifikile. (Mat. 24:21) Maji o hadi ya dikota ki yanda difwa ni mavuwa amukwa, mukonda etu twejiya kwila yene yanda kwiza. Mu 2.000 a mivu kudima, Jezú wadimuna o maxibulu me kuma atokalele kukala polondo phala o kizuwa kyenyiki. Se tudipelepalala, ki kyanda tubhonza kukolokota mu kithangana kiki, ni kukwatekesa we akwetu kuditunda kyambote. (Luk. 21) Twanda bhinga kukolokota phala kubelesela Jihova, ni kudyelela kwila mwene wanda tulanga. Ihi itwandabhanga se o jimbote ja jiphange jetu jidibota? (Haba. 3:17, 18) Twandabhinga kusuwa o ibhindamu ya, phala ku abhana o kikwatekesu kyabhindamena. Ihi itwandabhanga se o kizukutisu kya kifuxi kya jixi, kitubhangesa kutunga kumoxi ni jiphange javulu mu kididi kyofele? (Ize. 38:10-12) Twandabhinga kukala ni henda yadikota ku jiphange jetu phala tutene kudibhana kyambote ni kithangana kiki kyabhonzo.w23.07 2 §2-3
Kya Kwalata, 28 ka Kasambwadi
Dilangyenu phala ki mwende kala mu yôwa, maji mwenda kala mu jinjimu, mu kubhanga ima yambote ni kithangana kimwala nakyu, mukonda o izuwa yiyi yayibha. —Efe. 5:15, 16.
O makaza atena kudilonga kyavulu ni phangu ya Akila ni Pidisila, exile dikaza a azolele kyavulu ku Jikidistá jadyanga. (Lom. 16:3, 4) O Bibidya ilondekesa kwila ene exile mukalakala, kuboka ni kukwatekesa akwa kumoxi. (Ika. 18:2, 3, 24-26) Mu kidi, kyoso o Bibidya izwela yalungu ni Akila ni Pidisila, yene ki itumbula ngo muthu umoxi, maji ene kiyadi. Kyebhi o makaza kyatena kukayela o phangu yâ? Xinganeka yalungu ni ikalakalu yavulu imwabhingi o kubhanga. O kwila sayiku ikalakalu imutena kubhanga kumoxi muveji dya kuyibhanga ubheka? O kwila mwene mukatula kithangana phala kuboka kumoxi? Akila ni Pidisila exile we mukalakala kumoxi ku salu. Nange o salu ye ni ya kaza dye ki yadifu, maji o kwila mutena kubhanga kumoxi o ikalakalu kubhata? (Ndo. 4:9) Kyoso kimudikwatekesa mudyenu mu ikalakalu, mwandadivwa kala mu kibuka kya akalakadi, kiki kyanda mibhana dingi kithangana kya kudizwelesa. w23.05 22-23 §10-12
Kya Kinda, 29 ka Kasambwadi
Mu kithangana kyosokyoso phe ki ngiza o woma, ngi dyelela kulengela kokwé, u sukeku. —Jisá. 56:3.
Sayi bhabha, etwenyoso twene mu kala ni ni woma. Mu kifika, kyoso Sobha Sawulu kyexile musota Davidi phala kumujibha, mwene walengela mu mbanza ya Ngate, mu ixi ya akwa Fidixa. O Sobha ya Ngate, Akiji, weza mu kwijiya kwila Davidi wexile o disoladi wajibhile “makwinyi a jimidi” a akwa Fidixa. Davidi ‘wexile ni wôma wavulu.’ (1 Sam. 21:10-12) Mwene wathandanganyele se ihi yeji mubhanga Akiji. Kyebhi Davidi kyatolola o woma we? Mu Salámu 56, Davidi wazwela kyebhi kyexile mu divwa kyoso kyexile mu mbanza ya Ngate. Mu Salámu yiyi Davidi wajimbulula se mukonda dyahi wexile ni woma, yu wazwela we se ihi yamukwatekesa kutolola o woma. Kyoso kyexile ni woma, Davidi wadyelele kwa Jihova. (Jisá. 56:1-3, 11) O kidyelelu kye ki kyexile kya kingoho. Ni kikwatekesu kya Jihova, Davidi wasoto kubhanga kima o athu kene muxinganeka kukibhanga. Mwene wadibhangele kala wasalukile! Kyenyiki muveji dya kujibha Davidi, Akiji wamesenene kwila mwene utunda bhu pholo ye. Mu kiki Davidi watena kulenga. —1 Sam. 21:13–22:1. w24.01 2 §1-3
Kya Sesa, 30 ka Kasambwadi
O yó ala kumoxi ni Kambudi a exana athu a asolo, o jifiyele, anda tolola we. —Dij. 17:14.
Anyi atumbulu mu velusu ya lelu? O Jikidistá a undu a afukununa! Mu kiki phe, kyoso o Jikidistá a undu a sukinaku kyandaya ku dyulu, ku disukilu dya kithangana kya hadi yadikota, o kikalakalu kya kimoxi kya dyanga kyanda tambula, o kubhânga. Kyoso kyanda ku afukununa phala kuya ku dyulu, ene anda kala ku mbandu ya Jezú ni jianju je, phala kulwa mu ita yasukina phala kutolola o jinguma ja Nzambi. Xinganeka mu maka enya! Amoxi ku Jikidistá a undu ala mu ixi, akuka kya, kala dingi ni nguzu yavulu. Maji kyoso kyanda kwa fukununa phala kukala ku dyulu, ene anda kala ni kutena, ni kwila anda kala athu mu nzumbi, katena dingi kufwa. Anda ku abhana we o kikalakalu kya kulwa ita kumoxi ni Sobha, Jezú Kidistu. Kyoso kyanda bhwa o ita ya Alumajedone, ene anda kalakala ni Jezú phala kukwatekesa o athu mu ixi kukituka athu ayuka. Se phata, ene anda bhanga dingi ima yavulu tunde ku dyulu phala kukwatekesa o jiphange ja jakazola mu ixi, o ima yabhangele kyoso kyexile hanji akwa ituxi, ndenge! w24.02 6-7 §15-16
Kya Sábhalu, 31 ka Kasambwadi
Ehelenu o nzumbi ya Nzambi ku mi endesa, phala ki mubhange o ima ya xitu. —Nga. 5:16.
Amoxi ala polondo phala kudibhakula ni kudibatizala, maji ne kiki akala hanji ni woma. Ene nange adibhwidisa, ‘Abha-phe se ku pholo dya kwenda ngi ta kituxi kya dikota anga a ngi ta mu kamukonde?’ Se kyene ki wa mu divwa, dyelela kwila Jihova wanda kubhana yoso i wa bhindamena ‘phala wende kala kya mesena mwene ni utene ku mu sangulukisa.’ (Kol. 1:10) Mwene we wanda kubhana nguzu phala kubhanga o ima yatokala. Jihova walondekesa kya kwila utena kubhanga kiki, mukonda wene mukwatekesa kya athu avulu kubhanga o ima yotokala. (1 Ko. 10:13) Mukonda dya kiki athu ofele ngo ene mu ata mu kamukonde mu kilunga. Jihova wene mu kwatekesa o mundu we, kukolokota fiyele kwa mwene. Kuma etwenyoso tu akwa ituxi, twene mudibhana ni jitendasá ja kubhanga ima yayibha. (Tiy. 1:14) Maji, eye watokala kusola se ihi iwanda bhanga kyoso ki kumoneka tendasá. Mu kidi, mu ima yoso, eye usola kyebhi ki wanda kwenda ku mwenyu we. Sayi athu amba kwila, etu kitutena kulanga o jihanji jetu ni ibhangelu yetu. w24.03 5 §11-12