CIIN-BWAAL CYA KULONG CYA 17
MUSAMBW A 99 Misumba ya bana betu
Katwiishoh bend kaayeet
‘Niiyiiy nakukwanjok.’—YE. 41:10.
BWAAL BUTAM
Mishind yinaay yidy Yehow wiitukwanjok.
1-2. (a) Bwaabiny bikaam twiikal bajaadik ney katwiishoh bend kaayeet? (b) I biny bitwiikal mwa kwiisambil mu ciin-bwaal eecy?
HATUHEEHET makab makasakan, tudy mwa kumwv teng bu ney tudy mu bwaat kaayeet hakacy ha kaabuk-koony. Ki, katwiishoh bend tutaatameen makab miitut kaayeet. Taat iitut a lukat i mutal makab matudy naam ni wiitulaalay cikwaabw bwa kwiitwambulwiish bwiitut kwiimataatameen. Yehow ujaajaadikil bahambidil bindiy ba lulamat ney: ‘Niiyiiy nakukwanjok.’—Ye. 41:10.
2 Mu ciin-bwaal eecy twiiyiiy kwiisambil a mushind udy Yehow wiitwambulwiish (1) ha kwiitulombol, (2) ha kwiitwaakiish bitukaakam, (3) kwiitulam, ni (4) kwiitukahish ku micim. Yehow wiitujaajadikil ney ning tut bahet makab ma bicy mu shikacil, kiish wiiy kwiituvulamin ni kiish wiiy kwiitulekoh ning bicy, ki bwaabiny katwiish kaayeet.
YEHOW WIITULOOLOMBOL
3-4. I mushind kaay udy Yehow wiitulombol? (Mis. 48:14)
3 Bal Misambw 48:14. Yehow kiish ukaamoh bend ney twiilombol tut kaayeet. I mushind kaay udyey ulombol bahambidil bindiy leeloow? Wiibaloolombol ku dyambulwiish dya Bibl. (Mis. 119:105) Kuhicil ku Diiy dindiy difundish ku bukash bwa spirit mujilang, Yehow wiitwambambulwiish bwiitut kwangat mahangadik ni kwiikal ni biikadil biloolong bwa twiikal ni musangal kaabaak ni buumy bwa mwendelel mu mafuk maciiyiiy.a Cileejel, wiituloolongweesh bwiitut kufwiilok bakwaabw lus katuy tushaal biibafulwiil mund, bwiitut kwiikal ni bujaalal mu myand yoos, ni bwa kukat bakwaabw ni mucim aakaabumw. (Mis. 37:8; Ebr. 13:18; 1 Py. 1:22) Tut biikal ni biikadil eeby, twiiyiiy kushaal baledy, biin maluw, ni balund balengel.
4 Cikwaabw, Yehow ufundishil mu Diiy dindiy miisamb ya baat bahetel makab ni baakady biiyumvw teng bu tut byeet. (1 Kor. 10:13; Jak 5:17) Hatubaabal miisamb ya biin-biin eey ni tukooyel ku malongweesh matuheehetelok, tuheehet musangal mu mishind yibidy. Wa kuuhal, tufiifik ku kumanyik ney katwiishoh bend kaayeet ni baat bakwaabw bakaady baman kutaatameenoh myand ya mushind aakaabumw eey ni musangal. (1 Pey. 5:9) Mushind mwiibidy, tumaamanyik mushind iitut kutaatameen makab aam ni kushaal teng ni musangal.—Rom 15:4.
5. I bangany bady Yehow ukal naab mudimw bwa kwiitulombol bwiitut kwiiy kuhet buumy?
5 Yehow ukaakal mudimw cikwaabw ni biin Krist neet bwa kwiitulombolobw.b Cileejel, balombol ba bijeng bakuukumbul bisumbw misang yoos bwa kwiitukashish ku micim. Miisamb yaababw yikaakashish diitabij diitut ni yiitwambulwiish bwiitut kulam teng kaacyumw. (Myil. 15:40–16:5) Bakul byaabw bakaakal mudimw mukasakan bwa kwiitwambulwiish bwiitut kushaal teng habwiih ni Yehow. (1 Pey. 5:2, 3) Baledy baaloolongweesh baan baababw bwa kukatobw Yehow ni mushind aababw kwiikalobw bangat mahangadik ma meej ni bwa kwiikalobw ni biikadil bilengel. (Tus. 22:6) Biin Krist baan-bakaj bakaady bashimat bambambulwiish baasangiikaj ha kwiibashiil cileejel cilengel, kwiibaakish mibel, ni kwiibakashish ku micim.—Tiit 2:3-5.
6. Bikaam tulong biny bwiitut kuhetel musangal ku buludik bwa Yehow?
6 Yehow wiitwaakaakish buludik butukaakaam bwiitut kwiikal ni shikacil a musangal. I mushind kaay utudy mwa kuleej ney twaanaan myand yidyey wiitulongel eey? Tusumw 3:5, 6 [NWT] uleeleeb ney: ‘Kwiimanyin bend teng a meej miibuh, ki teek mucim iibuh woos kudy Yehow Mawej.’ Tut balong nook, “wiiyiiy kululamij njil [yiitut],” i bwiin kuleeb ney wiiyiiy kwiitwambulwiish bwiitut kweehel bilumbw bivul ni kuhet shikacil a musangal iimwiin weeh. Tudy ni dyanyish divul bwa mudy Yehow mwiitukat ni mwiitumanyik bilengel, ni wiitwaakish mibel yidy woos wa kutudy ukaam!—Mis. 32:8.
YEHOW WIITWAAKAAKISH BITUKAAKAAM
7. I mishind kaay yikwaabw yidy Yehow wiitaakish bitukaakaam? (Biin Filipw 4:19)
7 Bal Biin Filipw 4:19. Hakufulok kwiitulombol kwa mu spirit, Yehow ubebenesh midimw yituloolong bwiitut kuhet byaakudy, ni cyaab cya kushikat. (Mat. 6:33; 2 Tes. 3:12) Ning mudyeby kabiy bibiih bwa kulang meej bwa biit bitukaakaam bya ku nyeet, Yehow wiitukaakashish bwa katulong twiitish mut bikasakan bwa myand eey. (Mat. 6:25) Bwaabiny? Bwaal Taat iitut kiish wiiy ulek bahambidil bindiy ba lulamat mu ciisang cidyobw diikeng ni biit. (Mat. 6:8; Ebr. 13:5) Bikaam twiikal batwiishiibw ney wiiyiiy kwiitwaakish bitukaakaam.
8. I biny byaakady Yehow mulongel Davih?
8 Tutalaay mushind waakady Yehow mwambulwiish Davih. Mukacy mwa mivw yivul yaakady Davih wend unyeem Mukaleng Sawul, Yehow umwaakishil yiy ni baat bindiy biit byaakadyobw bakaam bwa kushaalobw ni buumy. Haakady Davih mulangil ha mushind waakady Yehow mumutabaleel mukacy mwa mivw yoos aay ufundil ney: “Naakady mutofw, kaabaak nabaanunah, ciish mwanj kutaloh muut muwaakan mwiikal mulekelel, ning baan bindiy biikal bend balombangan byaakudy.” (Mis. 37:25) Misang yikwaabw teng bu Davih, ukaady mutaloh mudy Yehow mukwaakish ni lukat eecy mwaakiish biin-kweet bady mu biisang bikasakan bikaakaamobw.
9. I mushind kaay udy Yehow waakish baat bindiy bikaakaamobw leeloow ciisang cya bihuh? (Tal cikwaabw bifwaatul.)
9 Yehow waakaakish cikwaabw baat bindiy bikaakaamobw mu ciisang cidy bihuh bilongek. Cileejel, haakady nzal yilongek mu siyekel a kuuhal, biin Krist ba mu bibunj bikwaabw batumin biin-kwaabw biit byaakadyobw naaby diikeng. (Myil. 11:27-30; Rom 15:25, 26) Leeloow baat ba Yehow baleeleej byaabw mudyobw ni mucim a kuhangan biit. Hady cihuh cilongek, Yehow usaasak baat bindiy ni lukat loos bwa kwambulwiish baat bady bihuh aaby bikwaat ni biit bya buseeb bu mudy: Byaakudy, mwanz, bizang ni mang ma kun. Tusumbw twa biin-kweet biibaabak tuloolongolol mazubw ma biin-kweet ni Mazubw ma Bukaleng mady mwa kwiikal manyanguk. Ni biin mudimw ba Yehow bady habwiih bwa kukashish aab bady bajimbaj mazubw maababw ni bady bafwiish baat badyobw bakat ni may ma mu Bibl.c
I mushind kaay udy Yehow wiitukashish ku micim mu biisang bya bihuh? (Tal cikos cya 9)e
10-11. I biny biwuloolongel ku cileejel cya Borys?
10 Yehow wambambulwiish ni baat bakiish bamuhambidil. Bya mushind aakaabumw, tukaakaam mishind ya kulongel baat bakiish bakadil Yehow mudimw myand yilengel. (Kal. 6:10) Bineeby bidyaakal bitwaal teng luumw lulengel. Twangat cileejel cya Borys direkteer wa tulaas kaahand wa mu Ikren. Ning mudy Borys kay Temw a Yehow, waakady teng ulongel baloony bindiy Baatemw ba Yehow myand mu mushind mulengel ni uneemek myand yidyobw biitabij. Haakadyey mwangat diihangadik dya kunyeem diivit cyaab cyaakadyey mushikacil, biin-kweet bamwambulwiishil. Kuunyim, Borys utweelel mu Civulukil cya lufw lwa Krist. Haakady Borys mulangil ha myand yoos eey uleebel ney: “Baatemw ba Yehow baakady baakun mat ni baatabaleel. Nady ni dyanyish divul kudyobw.”
11 Tut byeet tudy mwa kwiidikij Taat iitut a mu diiwul ha kuleej lukat kudy boos bady diikeng ni biit ning bab kabay biin Krist neet. (Luuk 6:31, 36) Tudy batakamin ney kwiikashishomw kwiitut bwa kuleej baat lukat kudy mwa kwiiy kwiibasak bwa kushaalobw byaabw biiyij ba Krist. (1 Pey. 2:12) Ning baat biitab bwa kukadil Yehow mudimw eecy balek, twiiyiiy kwiikal ni musangal muvul bwa byoos bitwiibaloolongel.—Myil. 20:35.
YEHOW WIITULAALAM
12. I mushind kaay udy Yehow ulay bwa kulam baat bindiy boos? (Misambw 91:1, 2, 14)
12 Bal Misambw 91:1, 2, 14. Leeloow, Yehow ulaalay bwa kwiitulam ku ciit kaay cyoos cidy mwa kunyang bulund bwiitut nend. Kiishoh bend wiiy wiitabil Sataan bwa kunyangey kuhambidil kwa biin-biin. (Jah 17:15) Ning iikal “mal miimiin’ mwa kutang, twiikalaay batwiishiibw ney Yehow wiiyiiy kukumbaj mulay windiy wa kwiitwambulwiish bwiitut kushaal teng balam diitabij diitut dikasakan ni wiiyiiy kwiitukuuloh.—Myis. 7:9, 14.
13. I mushind kaay udy Yehow wiitulam muut ni muut ha kaayend?
13 I mushind kaay udy Yehow wiitulam muut ni muut ha kaayend? Yehow i mwiitwaakish Bibl Diiy dindiy bwiitut kumanyik cicy cilengel ni cidy cibiih. (Ebr. 5:14) Hatukookooyel ku may matam ma mu Bibl, tulaalam bulund bwiitut nend ni twangat mahangadik miitufiifiikij ku shikacil a musangal. (Mis. 91:4) Cikwaabw, Yehow wiitulaalam ku dyambulwiish dya cisumbw. (Ye. 32:1, 2) Hatushiishikat teng ni baat bady bakat Yehow ni baloolond may matam mindiy, biitukaakahish ku micim ni tuheehet diikand bwiitut kutaatameen myand yibiih eey.—Tus. 13:20.
14. (a) Bwaabiny Mawej kiish wiitweehul ku mateet moos? (b) I biny bidy Misambw 9:10 wiitujaadikil? (Tal dimanyish dya kuush kwa diibij.)
14 Hakal, Yehow waakady misang yikwaabw ulam bahambidil bindiy bwa kabalong biibalongel bibiih. Ki kaakadyoh bend ulong nook misang yoos. Misang yikwaabw “myand yitudy katuy batakamin,” yidy mwa kwiitukwaat (Mul. 9:11) [NWT]. Cikwaabw, Yehow wiitabil bwa biin mudimw ba kal kutaatameenobw bulwiish, misang yikwaabw ni lufw bwa kuleej ney Sataan i mwiin makos. (Yoobw 2:4-6; Mat. 23:34) Ki muloolongekeby ni leeloow. Ning Yehow kay mufulok makab ni mateet miitut moos, twiikal batwiishiibw ney kakwiiyoh bend kulek baat bady bamukat.d—Mis. 9:10.
YEHOW WIITUKAAKASHISH KU MICIM
15. I mushind kaay udy diisambil, Diiy dya Mawej, ni biin Krist neet biitukashish ku micim? (2 Biin Korent 1:3, 4)
15 Bal 2 Biin Korent 1:3, 4. Biisang bikwaabw, tudyaakal tumvw kaakunying kavul. Misang yikwaabw udy mukacy mwa kutaatameen kaakunying kakufiifiikij ku kwiiyumvw kaayeeb. Kudyok muut udy mumanyik muwiiyumvumvw eeny? Biin-biin Yehow i mumanyik. Yehow kiish mumanyik teng kaakunying katudy naak, ki “wiitukaakashish ku micim mu mal matumoomom.” Mushind kaay? Hatwiisaasanjil Yehow mu diisambil, “wiitwaakaakish diitalal didy dihitok kujingunun kwoos kwa myand.” (Fili. 4:6, 7, NWT) Tukaakasakan kabidy ku micim hatubaabal Bibl Diiy dya Yehow. Mu Diiy dindiy eedy Yehow wiitwambambil mudyey mwiitukat bikasakan, wiitulongweesh mwa kwiikal ni meej, ni wiitwaakish kutakamin. Ni bisangil bya mu cisumbw biitukaakashish ku micim kuhicil ku may ma mu Bibl mady biin Krist neet biitukahish naam.
16. I biny biwuloolongel ku cileejel cya Nathan ni Priscilla?
16 Bwa kuleej mudy Yehow wiitukashish ku micim kuhicil ku Diiy dindiy, tukontononaay cileejel cya Nathan ni Priscilla, ba mu Etah-zinih. Bangacil diihangadik dya kuy ha cyaab cyaakadyobw bakaam baakajaady bavul bwa mivw buuny kaahand. Nathan uleeleeb ney: “Twaakady batwiishiibw ney Yehow waakady mwa kubenesh kwiikashishomw kwiitut.” Ki hafikilobw mu mudimw aababw muhyaamuhy oow, batangil kubeel ni baahet lutat lwa myand ya fwalang. Bulekel bwa byoos, biin maluw aab bahingilomw kwaababw ni baatungunuk ni kukab bwa myand ya fwalang. Nathan uvuuvuluk uleeb ney: “Naakady niijooj ney, bwaabiny Mawej kaakady mwiitubenesh mutwaakady batakamin. Natangil ni kwiijooj ning naakady mulong bwaal bubiih.” Ki ahicil mafuk, Nathan ni Priscilla biiyil kumvw ney Mawej kaakadyoh bend mwiibalek mu ciisang cyaakadyobw mu diikeng aacy. Nathan uleeleeb ney: “Mu biisang bikasakan eeby, Bibl ushaadil bu mulund wa meej waakady wiitukashish ku micim ni wiitulombol. Kwiimanyin ha mushind waakady Yehow mwiitwambulwiish bwa kutaatameen makab ni kulek kwiimanyin teng ha diikeng, kwiitwambulwiishil bwiitut kwiikal batwiishiibw ney Yehow wiiyiiy kutungunuk ni kwiitwambulwiish mu mafuk maciiyiiy.”
17. I mushind kaay waakadyobw bakashish mwiin-kweet mwaan-mukaj Helga ku micim? (Tal cikwaabw cifwaatul.)
17 Biin-kweet bady mwa kwiitukashish ku micim. Mushind kaay? Twangat cileejel cya Helga wa mu cibunj cya Honkrih. Mukacy mwa mivw yivul, uhetel makab makasakan maakady mamukaamin kaakunying kavul ni wiiyumw kaciy ni buseeb buvul. Hadyey ulangil ha myandy eey, utaatal mwaakady Yehow mumwambulwiish kuhicil kudy biin mu cisumbw. Uleeleeb ney: “Yehow waakady teng uuyambulwiish misang yoos yaakady diikand dyaam dikeeh bwa mim kukumbaj mudimw a mim a bikam, kutabaleel mwaan a mim waakady ubeel, ni mu makab makwaabw. Kakwiish diifuk ning dyakaabumw dya mu mivw 30 yishaal eey didyey kay mukumbaj mulay indiy wa kuukashish ku micim. Uukaakashish nang-nang kuhicil ku may malengel ma meej ni ma kuleej naam kwaan ma bakwaabw. Naakady teng nahet mesaaj, mikand, eecy baayumb naakushoob diib dyoos dinaakady niibikaam bikasakan.
I mushind kaay udy Yehow ukal neet mudimw bwa kukashish bakwaabw ku micim? (Tal cikos cya 17)
18. I mushind kaay utudy mwa kukashish bakwaabw?
18 Tudy ni dyaakatook dya kwiidikij Mawej iitut bwa kukashish bakwaabw ku micim. I mushind kaay utudy mwa kulong nook? Tudy mwa kwiibakun mat ni lutuul loos, kwiibambil may makaakashish, ni kwiibambulwiish ni biit bidyobw naaby diikeng. (Tus. 3:27) Twiikaakashishomw bwiitut kukashish boos bakaakab ku micim teng ni aab bady kabay banj kutang kukadil Mawej mudimw. Hady biin mutumb neet bakeng, biikal ni kaakunying, eecy babeel, tuyaay tukiibatal, twiibakun mat, ni twiibakashish ku micim ni may ma mu Bibl. Hatwiidiidikij Yehow ‘Mawej ukaakashishangan ku micim,’ katwiish twiiy kwambulwiish teng biin Krist neet bwa kutaatameenobw makab madyobw naam, ki tudy mwa kwambulwiish cikwaabw baat bakiish biin Krist bwa kutweelobw mu kuhambidil kwa biin-biin.—Mat. 5:16.
YEHOW WIIYIIY TENG KWIITWAMBULWIISH
19. I biny bidy Yehow wiitulongel, ni i mushind kaay utudy mwa kumwiidikij?
19 Yehow utaatabaleel bikasakan baat boos bady bamukat. Kiishoh bend wiitulek hatudy ni makab. Teng bu mudy muledy utabaleel mwaan indiy ni lukat, ki mudy Yehow utabaleel bahambidil bindiy ba lulamat. Wiituloolombol, wiitwaakaakish bitukaakaam, wiitulaalam, ni wiitukashish ku micim. Hatukaakashish bakwaabw ku micim hadyobw bakab, twiidiidikij Taat iitut a mu diiwul udy ni lukat. Ning tut tuhet makab, twiikalaay bajaadik ney, Yehow udy neet. Yiy mwiin i mwiitulay ney: “Lek kuzakal kaabaak, bwaal nady neeb.” (Ye. 41:10) Mulay oow wiitujaajaadikil ney, katwiishoh bend kaayeet. Yehow udy neet.
MUSAMBW A 100 Nubakidile bimpe
a Tal ciin-bwaal cya ney, “Angata mapangadika adi atumbisha Nzambi” mu Cibumb cya Muteetekel cya mu dya 15/4/2011 mu Tshiluba.
b Tal cikos cya 11-14 mu ciin-bwaal cya ney, “Tungunuk ni kulond buludik bwa Yehow” mu Cibumb cya Muteetekel cya suuny 2/2024.
c Udy mwa kuhet bileejel bya mafuk mashaal aam mu jw.org uw mufund mwaak wa ney “cihuh” ha cyaab cya kukaamin biit.
d Tal ciin-bwaal cya ney, “Nkonko ya babadi” mu Cibumb cya Muteetekel cya suuny 2/2017 mu Tshiluba.
e DYUMVWIIJ DYA CIFWAATUL CYA HA: Biin-kweet ba mu Malawi bahet dyambulwiish dya biit bya kunyeet ni bya mu spirit kuunyim kwa cihuh.