CIIN BWAAL CYA KULONG CYA 20
Tulengejaay Mushind Iitut a Kusambil
“Teekaay micim yiinun yoos kudyey.”—MUS. 62:8, NWT.
MUSAMBW A 45 Meji andi ngelangana mu muoyi wanyi
KADYOOSHa
Tudy mwa kwiikal tulomb teng Yehow ni tulomb buludik bwindiy mu myand yoos yituloolong mu shikacil (Tal cikos cya 1)
1. I biny bidy Yehow ulomb bahambidil bindiy bwa kulong? (Tal cikwaabw cifwaatul.)
I NGANY utudy mwa kutal bwa kwiitukashish ni bwa kwiituleej citudy ni bwa kulong? Tudy bamanyik dyaalabul dya dijooj eedy. Tudy mwa kufweej kudy Yehow Mawej hatumusaasambil. Yehow wiituloolomb bwa kulong naak. I mukat bwa twiikal ni ciibidil cya kumusambil—bwa ‘kumulomb teng kumulomb.’ (1 Tes. 5:17) Tudy mwa kufweej kudyey ni mucim aakaabumw mu diisambil bwa kumulomb buludik mu myand yoos yituloolong mu shikacil iitut. (Tus. 3:5, 6) Bu mudy Mawej mwiikal menmen mwaakishangan a biit, uleeleeb neey tudy mwa kumusambil misang yivul yitudy bakat.
2. I biny bitwiiyiiy kukontonon mu ciin bwaal eecy?
2 Tudy ni dyanyish divul kudy Yehow bwa dyaakatook didyey mwiitwaakish bwiitut kwiikal kumusambil. cikwaabw, ni mu myand yoos yitudy ni bwa kulong, tudy mwa kulong mwiitut moos bwa kwiikal ni diib dya kusambil. Tudy mwa kukaam cikwaabw mushind utudy mwa kulengej mushind iitut a kusambil. Tudy ni dyanyish divul, bwaal tudy mwa kukasakan ku micim ni tudy mwa kumanyik citudy mwa kulong teng mu Diiy dya Mawej. Mu ciin bwaal eecy, twiiyiiy kukontonon mutudy mwa kwiikalok ni diib dya kusambil hatukokontonon cileejel cya Yeez. Twiiyiiy kwiisambil cikwaabw mutudy mwa kulengej mushind iitut a kusambil hakuteelomw myand yitaan ya buseeb.
YEEZ WAAKADY NI DIIB DYA KUSAMBIL
3. I biny byaakady Yeez mumanyik habitaatal diisambil?
3 Yeez waakady mumanyik neey masambil matuloolong mady ni buseeb buvul ku mees kwa Yehow. Mafuk mavul kuuhal kwa kwiiyey ha bulab, utadil mwaakady Taat indiy waalabul ku masambil ma baat bindiy ba lulamat baan-balum ni baan-bakaj. Cileejel, Yeez waakady ni Taat indiy diib dyaalabwiiley masambil malong ni mucim aakaabumw ma Aan, Davih, ni Elih, ni baat bakwaabw ba lulamat bavul. (1 Sam. 1:10, 11, 20; 1 Bak. 19:4-6; Mus. 32:5) Ki bwabiny Yeez waakady ulongweesh biiyij bindiy bwa kwiikalobw ni ciibidil cya kusambil ni bwa kwiikalobw ni diitabij!—Mat. 7:7-11.
4. I biny bitudy mwa kulongel ku masambil maakady Yeez ulong?
4 Yeez waakady ni ciibidil cya kusambil Yehow, ni i cileejel cidyey mushiil biiyij bindiy bwa kulond. Ku dyambulwiish dya mudimw waakadyey ulong ha bulab, Yeez waakady teng ni ciibidil cya kusambil. Waakady ni diib dya kusambil bwaal waakady ni bivul bya kulong ni baat bavul baakady teng biiy cyaab cyaakadyey. (Mark 6:31, 45, 46) Waakady ubuuk kuhacy ni bweeh ni waakady ni mushind a kwiikaley ni diib dya kulombey Mawej diib didyey kaayend. (Mark 1:35) Cileejel, musang mukwaabw, usambiil bufuk butuutul kuuhal kwa kwangatey diihangadik dya buseeb. (Luuk 6:12, 13) Ni Yeez waakady musambil misang yivul bufuk kuuhal kwa kufwey bu mwaakadyey kuuhal kwa kutwiilanganey ni makab makasakan maakadyey mwa kwiiy kuhet mu mudimw indiy wiiyiley kulong ha bulab.—Mat. 26:39, 42, 44.
5. I mushind kaay utudy mwa kwiidikij Yeez hatusaasambil?
5 Cileejel cya Yeez cituloolongweesh neey ning tut biikal ni bivul bya kulong, bikaam twiikal ni diib dya kusambil. Teng bu Yeez, bikaam twiikalok ni diib dya kusambil—misang yikwaabw hatubuubuk ni kuhacy ni bweeh eecy bufuk. Hatuloolong nook, tuleeleej Yehow neey tudy ni dyanyish ni cya bukish cya habwaah eecy. Mwiin-kweet mwaan-mukaj kaahand diijin dindiy Lynne umwambil diib dimanyikiley bwa musang a kuuhal myand habitaatal dyaakatook dya kusambil. Uleeleeb neey: “Hanamanyikil neey nady mwa kwiisamb ni Yehow diib dyoos, ni myand eey i yiyambulwiish bwa kwiitab neey i Mulund naany wa ha micim ni bwa kukat bwa kulengej mushind aam habitaatal kusambil.” Biin-biin bavul ba kutudy balaalang byaab nook. Nook tukontononaay myand yitaan ya buseeb yitudy mwa kuteel mu masambil miitut.
MYAND YITAM YITUDY MWA KULEEB MU DIISAMBIL
6. Bilondeshel Myand yisokolweel Jah 4:10, 11, Yehow i mukumbanyin biny?
6 Aakish Yehow Lutumb. Mu bwaal butal bu mu cilot bwaakady bukemesh, mupostol Jah utadil bakul 24 mu diiwul bend ni kuhambidil Yehow. Baakady batumbish Mawej, ni baakady baleeb neey: I muwaakan bwa kumuh “lutumb, kukalakany, kukuleej bukash.” (Bal Myand yisokolweel Jah 4:10, 11.) Banjel ba lulamat bady cikwaabw ni tubingil tuvul twiibasaasak bwa kuh Yehow lutumb. Bady nend mu diiwul ni i biiy kumumanyik bilengel. Bataatal biikadil bindiy mu myand yidyey ulong. Hadyobw batal ni balangil ha myand yidy Yehow mulong, kulong nook kwiibasaasak bwa kumuh lutumb.—Yoobw 38:4-7.
7. Tudy mwa kutumbish Yehow bwabiny?
7 Tut byeet tudy bakat kuh Yehow lutumb mu masambil miitut. Tudy mwa kulong nook hakumwambil bitudy bakat ni bwabiny tumuneeneemek. Hawubaabal ni hawuloolong Bibl, long bwa kumanyik biikadil bya Yehow biwanyanyish bikasakan. (Yoobw 37:23; Rom 11:33) Kuunyim ambil Yehow bwa muwiiyumvumvw bwa biikadil aaby. Tudy mwa kutumbish cikwaabw Yehow bwa mudyey wiitwambulwiish ni bwa mudyey wambulwiish cisak cituutul cya biin-kweet baan-balum ni baan-bakaj. Udyaakal teng wiitwambulwiish ni wiitulam.—1 Sam. 1:27; 2:1, 2.
8. Bilondeshel 1Biin Tesalonik 5:18, i tubingil kaay tukwaabw twiitusaasak bwa kufwiijok Yehow?
8 Iikal ufwiijook Yehow. Tudy ni tubingil tuvul twiitusaasak bwa kufwiijok Yehow mu diisambil. (Bal 1 Biin Tesalonik 5:18.) Tudy mwa kumufwiijok bwa myand yilengel yidyey mwiitulongel; ni cikwaabw bwa bya bukish byoos bilengel byaalaalukil kudyey. (Jak 1:17) Cileejel, tudy mwa kuleej dyanyish bwa bulengel budy naabw bulab ni bwa biit bilengel menmen bidyey muhang. Tudy mwa kuleej cikwaabw dyanyish bwa buumy budyey mwiitwaakish, bwa cisak ciitut, bwa balund biitut, ni bwa kutakamin kutudy naak. Ni tudy bakat kwiifwiijok Yehow bwa mudyey mwiitwanyishil bwiitut kudy nend bulund bulengel menmen.
9. Bwabiny bikaam twiikal twanyish myand yidy Yehow wiitulongel?
9 Bikaam twiikashishayomw mu mushind a habwaah bwa kulangil ha tubingil twiitusaasak bwa kufwiijok Yehow. Baat bavul leel oow kabiish ni micim ya kufwiijanganok. Baat balaalang teng ha mushind udyobw mwa kuhet bikaakaamobw hamut a kulangil ha cidyobw mwa kulong bwa kufwiijok bwa biit bidyobw bahet. Tut batwaadij kwiidikij ciikadil cya nook, masambil matuloolong mady mwa kwiiy kwiikal teng kulomb kwa biit bitukaakaam. Bwiitut kulek bwa kulong teng nook, bikaam tutungunuk ni kwiikal ni ciibidil cya kufwiijok Yehow bwa byoos bidyey wiitulongel.—Luuk 6:45.
Kutungunuk ni kufwiijok Yehow bwa biit bidyey wiitwaakish, kudy mwa kwiitwambulwiish bwa kutaatameen (Tal cikos cya 10)
10. Kufwiijananok kwambulwiishil mwiin-kweet mwaan-mukaj bwa kutaatameeney makab bicy? (Tal cikwaabw cifwaatul.)
10 Kufwiijanganok kudy mwa kwiitwambulwiish bwa kutaatameen makab. Twangat cileejel cya Kyung-sook, cidy mu Cibumb cya Muteetekel cya 15/1/2015. Bamuteetel kudy bamingang ni kumuhetobw ni lubeel lwa kanseer ka ku bisul-sul kaman kulong mafuk mavul. Uleebel neey: “Cilumbw cya makand ma nyeet eecy, cyaakady ciikooyesh bikasakan mu mabok.” “Natadil neey naakady mujimbaj biit byoos, ni numvwiil bikasakan mooy.” I biny bimwambulwiishil bwa kutaatameen? Uleebel neey bufuk boos kuuhal kwa kuy kalaal, waakady uy ha musak a nzubw indiy ni usambil ni diiy dikasakan habitaatal myand yitaan yaakadyey ukaam yaakady yimusak bwa kuleejey dyanyish bwa diifuk aady. Kulong nook kwaakady kumwambulwiish bwa kaay wiikal ni kakunying kavul ni kwaakady kumusak bwa kuleejey lukat lwindiy bwa Yehow. Waakady uvuluk mwaakady Yehow mwambulwiish biin mudimw bindiy ba kal diib didyobw batwiilangan ni shikacil kaahand ya makab, ni i mwiiy kumanyik neey kudy myand yivul yilengel mu shikacil iitut bihitok makab matutwiitwiilangan naam. Teng bu Kyung-sook, tudy ni tubingil tuvul twiitusaasak bwa kwiikal kufwiijok Yehow, ning tut biikal mu kacy mwa lutat kaahand. Kumufwiijok mu diisambil kudy mwa kwiitwambulwiish bwa kutaatameen ni bwiitut kushaal ni micim yibatam mund.
11. Bwabiny biiyij ba Yeez baakady bakaam bwa kwiikalobw ni mucim mukasakan hahingil Yeez mu diiwul?
11 Lomb Yehow bwa akwaakish mucim mukasakan hawudiidiil baat musah. Kuuhal kwa kuhingomw mu diiwul, Yeez uvulwiijil biiyij bindiy bwa mudimw aabab a kudiil baat musah habimutaatal mu “Yeruzalem, mu bulab bwa Yuudeh ni bwa Samarih, teng ni hakaas ni hakaas ha bulab.” (Yil. 1:8; Luuk 24:46-48) Kuunyim kwa kalung, baafumw ba biin Yuud bakwaacil mupostol Pyeel ni Jah ni bayiil naabw kuuhal kwa cihang cya baamavub cya biin Yuud, bend ni kulomb bwa kulekeshobw baat ba lulamat aab bwa kaay batungunuk ni kudiil baat musah, ni baakady cikwaabw biibaleeb bibiih. (Yil. 4:18, 21) I biny bilongel Pyeel ni Jah?
12. Bilondel Myand yilongel Bapostol 4:29, 31, I biny bilongel bapostol?
12 Bwa kwaalabul baafumw ba biin Yuud bwa may maabab makasakan ni bwa mushind waakadyobw biibabolokel, Pyeel ni Jah baleebel neey: “Kosolaay baanun cilumbw! Bikaam twiitab diiy diinun eecy twiitab diiy dya Mawej? Ki baatut, katwiishoh bend mwa kulek bwa kwambil baat bitutadil ni mees ni bitumvwiil ni mat.” (Yil. 4:19, 20) Hatadil Pyeel ni Jah neey: Biiyij ba Yeez baakady basambil Yehow bwa kulong lukat lwindiy. Baakady basambil neey: “Yaakish biin mudimw biibuh bukash bwa kwambilobw baat diiy diibuh ni micim yikasakan.” Yehow waalabwiil diisambil eedy dilongelobw ni mucim aakaabumw.—Bal Myand yilongel Bapostol 4:29, 31.
13. I biny bitudy mwa kulongel ku cileejel cya mwiin-kweet Jin-hyuk?
13 Tudy mwa kwiidikij biiyij ba Yeez hakutungunuk ni kudiil baat musah ning biin mbul-matady bab biitulekesh bwa kulong mudimw oow. Tukontononaay cileejel cya mwiin-kweet mwaan-mulum Jin-hyuk, umbilobw mu nzubw a lukan bwaal ulekeel kutweelakan mu myand ya cidiidy. Mu nzubw a lukan, bamwiitabil bwa kwiisambey ni biin mu lukan nend, ki kabaakadyok bend bamwiitabil bwa kwiisamb naabw habitaatal myand ya mu Bibl. Usambiil bwa kwiikaley ni mucim mukasakan ni bwa kwiikaley mudimuk bwa kudiley baat musah diib dyoos didy mushind umweek. (Yil. 5:29) Uleeleeb neey: “Yehow waalabwiil masambil maam hakuuyaakish mucim mukasakan ni meej bwa kutang kulong ni baat bavul mu minit yitaan ku bibel bya ha byaab bidyobw bashikacil. Cikwaabw, bufuk, naakady nafund mikand yinaakady mwa kutumin biin mu nzubw a lukan diifuk dyaakady dilond.” Bikaam twiikal bajaadik byeet neey Yehow wiiyiiy kwiitwambulwiish bwa kukumbaj bilengel mudimw iitut. Teng bu Jin-hyuk, tudy mwa kusambil bwa kwiikal ni mucim mukasakan ni meej.
14. Bilondeshel Mus. 37:3, 5, ibiny bitudy mwa kulong hatudy ni makab?
14 Lomb Yehow bwa akwambulwiish bwa kutaatameen makab mawudy naam. Bavul ba kutudy bakaakab bwa mabenj ni bwa myand yikwaabw ya kakunying, kufwiish kwa muut udyobw bakat, myand yikasakan ya mu cisak, makab ni mal madyobw bakumweesh naam, eecy bwaal bukwaabw. Ni myand eey bu bihuh biloolongek ha bulab butuutul ni mavit i bikaamish makab mavul aam ni myand i yiiy kukasakan menmen bwa kutaatameen. Ambil Yehow myand yoos yidy yikutond ku micim. Mwambil teng myand yiwudy naay teng muwudy mwa kwiiyambil mulund neeb a ha micim. Iikal mutwiishibw neey Yehow “wiiyiiy kukulongel byoos biwudy naaby bwaal.”—Bal Musambw 37:3, 5.
15. Kusambil kudy mwa kwiitwambulwiish bwa ‘kutukij hatumoomon mal’ bicy? Twaal cileejel.
15 Kwiikal teng kusambil kwiiyiiy kwiitwambulwiish bwa ‘kutuukij hatumoomon mal.’ (Rom 12:12) Yehow i mumanyik neey bahambidil bindiy bendend ni kutaatameen—‘Umvumvw may maababw mamumbumbobw, bwa kwiibakuuloh.’ (Mus. 145:18, 19) Kristie seeb’aa njil udy ni mivw 29 uleeleeb neey bwaal oobw i bwa biin-biin. Waakady mutwaadij kuhet myand yikasakan habitaatal makand ma nyeet. Uhetel kakunying kavul. Kuunyim kwa mafuk, wiiyil kumanyik neey maam indiy waakady ni lubeel lwaakady lumufikish ku lufw. Kristie uleeleeb neey: “Naakady teng nasambil Yehow bwa kuuyakish diikand dinaakady nakaam diifuk dyoos. Nady mwiikashishomw bwa kulond program a mim wa kulong myand ya mu spirit hakutweel mu bisangil ni kwiilongel.” Uleeleeb cikwaabw neey: “Diisambil i diiyambulwiish bwa kutaatameen biisang bikasakan. Naakady mumanyik neey waakady teng mwiikalok, ni kulang kwa nook kwaakady kubatamij bikasakan micim yaam. Kabaakadyoh bend baman musang umw myand yaam habitaatal makand ma nyeet, Yehow waalabwiil masambil maam hakuuyaakishey diitalal dya mu micim ni micim ya mim yibatamin.” Katuvulaminoh bend neey: “[Yehow] Mawej i mumanyik mwa kukuuloh baat bady bamulamat hiibateeteetobw.”—2 Py. 2:9.
Bwa kukasakeen mateet 1) sambil bwa Yehow hakwambulwiish, 2) long myand yihehetangan ni masambil miibuh, ni 3) kashish bulund bwiibuh ni Yehow (Tal cikos cya 16-17)
16. Bwabiny tukaakaam dyambulwiish dya Yehow bwiitut kukasakeen mateet?
16 Lomb Yehow bwa akwambulwiish bwa kukasakeen mateet. Bu mutudy baat bakish bawaakan, bikaam twiikal tul teng diivit ni mateet bwa kulek kulong myand yibiih. Sataan wendend ni kulong mwindiy moos bwa biitukasakeen bwa kukasakeen mateet. Umw mushind udyey ukal nend mudimw i bwa kunyang meej miitut ku dyambulwiish dya myand ya kuhitij naay luleng ya buseenj. Kuhitij luleng ni myand ya nook kudy mwa kwiiwuj meej miitut ni myand ya buseenj—meej mabiih mady mwa kwiitusak bwa kulong mpekaat mutam.—Mark 7:21-23; Jak 1:14, 15.
17. I mushind kaay utudy mwa kulong myand mu dyumvwangan ni diisambil diitut bwa kweehuk diiteet? (Tal cikwaabw cifwaatul.)
17 Tukaakaam dyambulwiish dya Yehow bwiitut kucimun diiteet didy mwa kwiitusak bwa kulong bwaal bubiih. Yeez uleejel cikwaabw bwaal bwa kuvuluk oobw mu diisambil dya cileejel ditwaadiley: “Kwiitutal bituh hiituteeteetobw, ki iitukolobol mu bikam bya mubiih.” (Mat. 6:13) Yehow i mukat kwiitwambulwiish, ki bikaam tumulomb bwa iitwambulwiish. Bikaam tulong cikwaabw myand mu dyumvwangan ni masambil miitut. Tudy mwa kwiikashishomw bwa kulek kubal eecy kukun mat ku ngeny yibiih yidy naay baat ba mu bulongolody bwa Sataan oobw. (Mus. 97:10) Tudy mwa kwiikal ni meej malengel miiwul teh mu mit yiitut tut tubal ni tulong Bibl. Kutweel mu bisangil ni kulong mudimw a bukajaady kudy mwa kwiitwambulwiish cikwaabw bwa kulam meej miitut. Cikwaabw Yehow i mulay neey kiishoh bend mwa kwiitab bwa neey biituteet bikahit ha makand miitut.—1 Kor. 10:12, 13.
18. Habitaatal kusambil, bikaam tut boos tulong biny?
18 Bikaam muut woos wa kutudy iikal usambil bikasakan bwa kushaal ni lulamat kudy Yehow mu mafuk makasakan ma bulekel aam. Long bwiibuh kwiikal ni diib diifuk dyoos bwa kwiikal kusambil ni mucim aakaabumw. Yehow i mukat bwa ‘tuteek micim yiitut yoos kudyey’ diib ditusaasambil. (Mus. 62:8, NWT) Tumbish Yehow ni mufwiijok bwa byoos bidyey ulong. Mulomb bwa akwambulwiish bwiibuh kwiikal ni mucim mukasakan mu mudimw a bukajaady. Mulomb bwa akwambulwiish bwiibuh kutaatameen makab ning ma bicy ni bwiibuh kukasakeen mateet ning ma mushind kaay mawudy mwa kutwiilangan naam. Kulekoh bend ciit ning cyaakaabumw eecy muut kaay woos bwa kukukaakeesh bwa ulek kwiikal ni ciibidil cya kusambil Yehow. Nook, i mushind kaay udy Yehow waalabul masambil? Twiiyiiy kukontonon diijooj dya buseeb eedy mu ciin bwaal ciloolond.
MUSAMBW A 42 Disambila dia muntu wa Nzambi
a Tudy bakat bwa masambil miitut miikal bu mikand yifund ni mucim aakaabumw yitutuutumin mulund neet a ha micim. Cikwaabw, kabiin teng bikooyel bwa kuhet diib dya kusambil. Ni bidy mwa kwiikal lutat bwa kumanyik bwabiny tusaasambil. Mu ciin bwaal eecy twiiyiiy kwiisambil ha biin bwaal bibidy bya buseeb.