BUTALA BWA MABUKU BWA PA INTANETI
Kyamba kya Usopa
BUTALA BWA PA INTANETI
Kikaonde
Pa kukebela
  • Bisopelo
  • BAIBOLO
  • MABUKU
  • KUPWILA
  • nwt Isaya 1:1-66:24
  • Isaya

Vidyo ufwamo.

Yakana kushinkuka.

  • Isaya
  • Baibolo wa Binembelo bya Ntanda Ipya
Baibolo wa Binembelo bya Ntanda Ipya
Isaya

ISAYA

1 Kino kyo kimwesho kyamwene Isaya*+ mwana wa kwa Amozi kyaamba pa mambo a Yuda ne Yelusalema mu moba a kwa Uzaya,+ Yotamo,+ Ahaza+ ne Hezekiya+ bajinga bamfumu ba bena Yuda:+

 2 Obewa jiulu, umvwa, ne obewa ntanda,+ telekesha,

Mambo Yehoba waamba’mba:

“Baana nebalama ne kwibakomesha,+

Pakuba abo bansatukila.+

 3 Ñombe wayuka nkambo yanji,

Ne mbongolo naye wayuka kintu kyo ajiilamo kya nkambo yanji;

Bino bena Isalela kechi bangyuka ne,+

Bantu bami kechi boba bintu na milangwe ne.”

 4 Malwa enu anweba kisaka kyatama,+

Bantu banemenwa na bubi,

Jibumba ja bantu babi, baana ba milengulwila!

Yehoba bamukana;+

Kechi banemeka Wazhila wa Isalela ne;

Bamwalukamo.

 5 Pepi pakwabo po bakemupumina byo mwatwajijila na kusatuka?+

Mutwe yense ubena kukola,

Ne muchima yense naye ubena kukola.+

 6 Mambo kufuma mu kulu kukafikatu ne ku mutwe kafwako pabena kubula kukola ne.

Ponse paji bikozha, minkakamba ne bilonda

Kechi baovwapo,* kukasapo nangwa kushingapo manyi a kwibitontolola ne.+

 7 Kyalo kyenu kyashalatu masala.

Mizhi yenu beisoka.

Bantu bafuma ku kyalo kingi bemwangata kyalo kyenu saka mutalako.+

Kijitu nobe kyalo kyo baonauna ku bantu bafuma ku kyalo kingi ne kushalatu masala.+

 8 Mwana wa mukazhi Ziona bamusha nobe kimpampa* kya mu bujimi bwa miñanzañanza,

Washalatu nobe kafufu ka mu bujimi bwa bibimbi,

Washalatu nobe muzhi ye balukuka.+

 9 Umvwe Yehoba wa mabumba wabujile kwitushilapo bomi bamo bacheche,

Inge twaikeletu nobe Sodoma,

Kabiji inge twaalukiletu nobe Gomola.+

10 Anweba bakalama* bakanama ba bena Sodoma, umvwai byaamba Yehoba.+

Anweba bena Gomola, teshai muchima ku mizhilo* ya Lesa wetu.+

11 Yehoba waamba’mba, “Nanchi ñanyi kintu kyo nkamwenamo mu bitapisho byenu byavula?+

Mwampelenga milambo yenu ya kusoka yavula ya mikooko,+ ne mafuta a banyama banuna,+

Kabiji kechi nsekela mu mashi+ a baana ba bañombe,+ baana ba mikooko ne bambuzhi ne.+

12 Byo mwiya na kwimana kwi amiwa,+

Ñanyi wimwambila kuba kino,

Kuba’mba munyantaulenga mu bipango byami?+

13 Kilekai kuleta milambo ya kajo yabula kufwainwa.

Bya kufutumuna byenu byo bya bunya kwi amiwa.+

Bijiilo byenu bya pa kutentama kwa bañondo,+ masabado+ ne kushonkena kwenu+

—Kechi nakonsha kwimuleka na kuba bingelekezha+ kimye kyo mubuñana ne.

14 Nashikwa* bijiilo byenu bya pa kutentama kwa bañondo ne bijiilotu bikwabo.

Byannemena bingi;

Byankookesha.

15 Umvwe mwasuntula maboko enu,

Amiwa mfya kilungi kyami kwi anweba.+

Nangwa kya kuba mulomba milombelo yavula,+

Amiwa kechi neyumvwa ne;+

Maboko enu atapakana mashi.+

16 Owai, itokeshai;+

Fumyai bubi bwenu ku meso ami;

Kilekai kuba bintu byatama.+

17 Fundai kuba bintu byawama, kebai bunchibamambo bwaoloka,+

Ololaiko muntu umanyika bakwabo,

Pokololaiko mwana wabula bashanji,*

Kabiji ambilaiko mwanamukazhi wafwilwa.”+

18 Yehoba waamba’mba, “Anweba bantu, iyai twisambe kabiji nsakwimukwasha kwikala na bulunda bwawama ne amiwa.”+

“Nangwa kya kuba mambo enu achilatu ngee nobe mashi,

Akatokatu too nobe mabebe;+

Nangwa kya kuba achilatu ngee nobe kisapi kyachijisha,

Akatokatu too nobe boya bwa mukooko.

19 Umvwe kine mwaswa kunteleka,

Mukaja bintu byawama bya mu kyalo.+

20 Bino inge anweba mwakana kunteleka, kabiji mwandengulula,

Mukafwa ku mpoko,+

Mambo Yehoba ye waamba.”

21 Muzhi wajinga wa bantu ba kishinka,+ luno mwayulatu bupite!+

Mwajinga bunchibamambo bwaoloka,+

Bololoke bwajinga monka;+

Pano luno mwayulatu bambanzhi.+

22 Siliva wobe waalukatu ke ndochi,+

Maalwa* obe beatumpakanya na mema.

23 Babinemanga bobe bakosa michima kabiji besampa bulunda na bangivi.+

Bonse batemwa mazhikakanwa kabiji bakebesha bingi kwibapa bya bupe.+

Kechi bachibila mambo baana babula bashabo* monka mo aolokela ne,

Kabiji kechi bakeba kumvwa mambo a mwanamukazhi wafwilwa ne.+

24 Onkao mambo, Nkambo wa kine, aye Yehoba wa mabumba,

Mwine wa Bulume wa Isalela waamba’mba:

“Umvwai! Nkonauna balwanyi bami,

Kabiji nkashinkanya na balwanyi bami.+

25 Amiwa nkakuzhingijila,

Nkasungulula ndochi yobe na nambwa,

Kabiji nkafumya bintu byonse byatama mwi obewa.+

26 Nkakupa jibiji bamitonyi bobe byonka byo kyajinga patanshi

Kabiji nkakupa ba kukufundako byonka byo kyajinga patanshi.+

Kepo ukatelwa’mba Muzhi wa Baoloka, Muzhi wa ba Kishinka.+

27 Ziona bakamukuula na mambo a bunchibamambo bwaoloka,+

Kabiji bantu banji bakabwela, bakebakuula na mambo a bololoke.

28 Bansatuki ne bandengamambo bakebonawina pamo,+

Kabiji aba bamusha Yehoba bakavila.+

29 Mambo kikebalenga bumvu na mambo a bichi bikatampe byo mwakomokele,+

Ne obewa kikakulenga bumvu na mambo a mashamba* o wasajile.+

30 Mambo obewa ukekala nobe kichi kikatampe kiji na mabuula aleela,+

Kabiji ukekala nobe mu mashamba mwabula mema.

31 Muntu wakosa ukekala nobe lutambo* wa kukokelako bintu,

Ne mwingilo wanji ukekala nobe lusase wa mujilo;

Byonse bibiji bikambukila pamo mu lubebe lwa mujilo,

Kya kuba kafwako muntu nangwa umo ukebizhimya ne.”

2 Abino byo bintu byamwene Isaya mwana wa kwa Amozi pa mambo a Yuda ne Yelusalema:+

 2 Mu moba a ku mpelo,*

Mutumba paji nzubo ya Yehoba

Bakamwikazha peulu kukila mitumba ikwabo,+

Kabiji bakamusuntula kukila tutumbatumba,

Ne bantu ba mu bisaka byonse bakeya konka.+

 3 Mitundu ya bantu yavula ikayako ne kwamba’mba:

“Twayai ku mutumba wa Yehoba,

Ku nzubo ya Lesa wa Yakoba.+

Aye uketufunjisha mashinda anji,

Kabiji tukendanga mu mashinda anji.”+

Mambo mizhilo* ikafuma mu Ziona,

Ne byambo bya Yehoba bikafuma mu Yelusalema.+

 4 Aye ukachibila mambo bisaka bya bantu

Kabiji ukolola bintu kuba’mba mitundu ya bantu yavula ikamwenemo.

Bakabundanga mapoko abo ne kwialula ke bya kujimako

Ne mafumo abo bakealula ke a kukopawilako misampi.+

Kisaka kya bantu kechi kikasuntwila mpoko kisaka kikwabo ne,

Kabiji kechi bakafunda kulwa nkondo jibiji ne.+

 5 Iyai, anweba kisaka kya Yakoba,

Twayai twendenga mu kyeya kya Yehoba.+

 6 Anweba mwakana bantu benu, kisaka kya Yakoba,+

Mambo abo balondela bintu byavula byuba bantu ba ku Musela,

Boba buñanga bwa lubuko+ nobe bena Filishitiya,

Kabiji besampa bulunda na bantu bafuma ku kyalo kingi.

 7 Kyalo kyabo kyakumbana siliva ne ngolode,

Kabiji bya buneme byabo byavula bingi.

Mu kyalo kyabo mwakumbanatu bambili,

Kabiji makalaki abo avula bingi.+

 8 Kyalo kyabo kyakumbana balesa babo batutu.+

Bafukamina bintu byo balenga na maboko abo,

Ne bintu byo balenga na minwe yabo.

 9 Onkao mambo, belengulwisha, bepelula,

Kabiji kechi bakonsha kwibalekelako mambo ne.

10 Twelai mu jibwe ne kwizhiika mu maloba

Na mambo a kuchina Yehoba

Ne lukumo lwanji lukatampe.+

11 Muntu wilundumika bakamupelula,

Ne bantu betota bakebapelula.

Yehoba ye yenkatu ukatumbijikwa pa joja juba.

12 Mambo jo juba ja Yehoba wa mabumba.+

Jibena kwishila muntu yense wilundumika ne kwitota,

Ne muntu yense, ye batumbijika nangwa ye babula kutumbijika.+

13 Jibena kwishila bichi byonse bya sida bya ku Lebanoni byalepa ne kutumbijikwa

Kabiji jibena kwishila bichi byonse bikatampe bya ku Bashana,

14 Mitumba yonse yalepa

Ne tutumbatumba tonse twalepa.

15 Jibena kwishila kyamba kyonse kyalepa ne nsakwa yonse yakosa,

16 Maato onse akatampe a ku Tashishi+

Ne maato onse awama.

17 Muntu wilundumika bakamupelula,

Ne bantu betota bakebapelula.

Yehoba ye yenkatu ukatumbijikwa pa joja juba.

18 Balesa batutu bonse bakavila.+

19 Kabiji bantu bakatwela mu bibwe bya mu mabwe

Ne mu mimbwa,+

Na mambo a kuchina Yehoba

Ne lukumo lwanji lukatampe,+

Kimye kyo akemana na kuzakamisha ntanda.

20 Pa joja juba, bantu bakasenda balesa babo batutu ba siliva ne ba ngolode

Bo belengejile bene amba bebapopwelenga

Kabiji bakebataya kuji batoolo* ne kuji tumfifya,+

21 Pa kuba’mba bakatwele mu mena a mu mabwe

Ne mu milala ya mu mabwe,

Na mambo a kuchina Yehoba

Ne lukumo lwanji lukatampe,

Kimye kyo akemana na kuzakamisha ntanda.

22 Onkao mambo, kilekai kuketekela mu muntu,

Ujitu nobe muya uji mu myona yanji.

Pano mambo ka a kumuketekela?

3 Mambo umvwai! Aye Nkambo wa kine, Yehoba wa mabumba,

Ubena kufumyamo mu Yelusalema ne mu Yuda bintu byonse byo bakinkamo manungo,

Kajo konse ne mema onse,+

 2 Babiyangala ne babilobo,

Bamitonyi ne bangauzhi,+ bañanga ba lubuko ne bakulumpe.

 3 Kabiji ukafumyamo ntangi wa bantu 50,+ kinemanga ne ufundañanako,

Sendwe wa bingelekezha ne upanda bwanga.+

 4 Nkalengela bansongwalume kwikala babinemanga babo,

Kabiji bakebalamanga ku bantu babula kushikimana bulongo.

 5 Bantu bakemanyikanga bene na bene,

Ne kwiyanjisha mulwabo.+

Mwanyike ukakozha mukote,

Ne muntutu wabula kunema ukalengululanga muntu ye banemeka.+

 6 Muntu yense ukakwata mulongo wanji mu nzubo ya bashanji ne kumwambila’mba:

“Obewa uji na munkukumba, onkao mambo ikala ntangi wetu.

Lamanga mulumba wa bintu byo baonauna.”

 7 Bino pa joja juba, aye ukakana amba:

“Amiwa kechi nsakwikala wa kovwa* pa bilonda byenu ne;

Kechi nji na kajo nangwa bya kuvwala mu nzubo yami ne.

Kange mungalule kwikala ntangi wa bantu ne.”

 8 Mambo Yelusalema waonaika,

Kabiji Yuda wakunduka,

Mambo bamulenga mambo Yehoba mu byambo ne mu byubilo byabo;

Bamwesha milengulwila mu kyenyi* kyanji kya lukumo.+

 9 Mwekelo yabo ibazhachisha bene,

Kabiji bamwesha bubi bwabo patoka byonka byaubilenga bena Sodoma;+

Kechi bebufya ne.

Malwa abo, mambo babena kwiletelela bya malwa abo bene!

10 Buula bantu baoloka amba bintu bikebawamina bingi;

Bakebapesha pa bintu byo boba.*+

11 Malwa anji, muntu mubi!

Bya malwa bikamufikila,

Mambo byonkatu byo aubile bakwabo, naye byo byo bakamuba!

12 Pakuba bantu bami, bebengijisha ku bantu bakanama,

Kabiji bebalama ku banabakazhi.

Anweba bantu bami, bantangi benu babena kwimutwala mungi,

Kabiji bavulañanya mashinda enu.+

13 Yehoba waimana’mba ebazhachishe;

Winengezha kuchibila mambo mitundu ya bantu.

14 Yehoba ukachibila mambo bakulumpe ne babinemanga ba bantu banji.

“Mwasoka bujimi bwa miñanzañanza,

Kabiji bintu byo mwaibila bayanji biji mu mazubo enu.”+

15 Nkambo Mfumu Yehoba wa mabumba waamba’mba,

“Mwikitazha mwepi byo monauna bantu bami

Ne kumanyika bayanji?”+

16 Yehoba waamba’mba: “Na mambo a kuba banabakazhi ba mu Ziona belundumika,

Benda saka bainuna mitwe* yabo,

Saka balelubula meso abo ne kwenda na kwilemena,

Benda saka bajizha makosa aji mu tupokoso twabo,

17 Yehoba naye ukalengela banabakazhi ba mu Ziona kwikala na bilonda mu mitwe yabo,

Kabiji Yehoba ukebalengela kusebeka nsuki ku bilungi byabo.+

18 Pa joja juba, Yehoba ukebavuula bintu bya buya, ko kuba’mba makosa o bavwala mu tupokoso,

Ne bikome byo bavwala ku mitwe ne bintutu bikwabo byawama byo bavwala ku mutwe,+

19 Mashikiyo,* makosa ne tubisapi twa kuvweta ku meso,

20 Bitambala, tuminyololo to bavwala mu tupokoso ne tubisapi twawama to bakasa pa kyaji,*

Mitumwa* muji binunka bulongo ne malungo a kwishika,*

21 Tumbalaminwe ne mashikiyo a kuvwala ku moona,

22 Mikangyo, bivwalo bya peulu, minkukumba ne bikwama,

23 Tutajilo+ ne bivwalo* bya linenyi,

Bisapi byo bapomba ku mitwe ne tubisapi twa kuzhika ku meso.

24 Pafwainwa kwikala bwema bwa manyi a balasama,+ pakanunkanga byabola;

Pafwainwa kwikala mushipi, pakekala jiponda;

Pafwainwa kwikala nsuki, pakekala mabala;+

Pafwainwa kwikala kivwalo kyawama, pakekala kisapi kya majila;+

Kabiji pa mubiji pawama, pakekala mukovu.

25 Bantu benu bakafwa ku mpoko,

Kabiji babiyangala benu bakafwa mu nkondo.+

26 Bibelo byanji bikajila ne kuba bulanda,+

Kabiji ukekala panshi ne kushala mabokotu.”+

4 Kabiji pa joja juba, banabakazhi batanu na babiji bakaya ku mwanamulume umo+ ne kumwambila’mba:

“Tukemwenanga kajo ketu atwe bene

Ne kwikebela bya kuvwala byetu;

Tubena kukebatu amba tutelwenga pa jizhina jenu

Kuba’mba mwitufumyeko bumvu.”*+

2 Pa joja juba, kintu kyo akamenesha Yehoba, kikawama ne kwikala na lukumo, kabiji kajo ka mu kyalo kakalengela boba bakapuluka mu Isalela kusangalala ne kwitotelamo.+ 3 Bantu bonse bakashala mu Ziona ne mu Yelusalema bakatelwa’mba bazhila, ko kuba’mba aba bonse bo bakanemba kwikala mu Yelusalema.+

4 Yehoba byo akafumya bintu bya bunya* mu bangikazhi ba mu Ziona+ ne kutokesha Yelusalema ku mashi ajimo, kupichila mu kumuzhingijila* ne kumuchibila mambo,+ 5 Yehoba ukalenga jikumbi ne kulengela bwishi kufutumuka mute, peulu ya Mutumba wa Ziona ne pa mpunzha pa kushonkena, ne kulengela mujilo kuteema bufuku;+ mambo peulu ya bintu byonse bya lukumo pakekala kya kuvwetapo. 6 Kabiji kukekala kimpampa kya kwikalamo mute na mambo a kyuya+ ne kunyemenamo mu kimye kya mvula wa kinkunkwila ne mu kimye kya mvulatu.+

5 Lekai ñimbile mutemwe wami lwimbo

Lwimbo waamba pa mutemwe wami ne pa bujimi bwanji bwa miñanzañanza.+

Mutemwe wami wajinga na bujimi bwa miñanzañanza ku tutumbatumba kwajinga mushiji wafuka.

 2 Wibujimine ne kufumyamo mabwe ajingamo.

Wabyajilemo miñanzañanza ichila yawamisha,

Washimikile kyamba pakachi ka bujimi,

Kabiji walengejilemo ne kya kufiinamo binyu.+

Kabiji watengejilenga’mba kikapanga mañanzañanza awama,

Bino kyapangiletu mañanzañanza atama.+

 3 “Anweba bangikazhi ba mu Yelusalema ne anweba bena Yuda,

Nchibilai mambo amiwa ne bujimi bwami bwa miñanzañanza.+

 4 Pano ñanyi kintu kikwabo kyo nakonsheshe kuba ku bujimi bwami bwa miñanzañanza

Kyo nkyangye kubapo kala?+

Nanchi byo natengejilenga mañanzañanza awama,

Abya kyapangiletu mañanzañanza atama onkatu nyi?

 5 Pano lekai nemubuule

Byo nkoba ku bujimi bwami bwa miñanzañanza:

Nkafumyako luvimba,

Kabiji bakebusoka.+

Nkakundula nsakwa ya mabwe ijiko,

Kabiji bakebunyantaula.

 6 Nkebwalula ke masala;+

Kechi bakakoopaula misampi ya miñanzañanza ijimo nangwa kujimamo ne.

Mukamenatu miba ne nseku,+

Kabiji nkakambizha makumbi kubula kunokesha mvula.+

 7 Mambo bujimi bwa miñanzañanza bwa Yehoba wa mabumba yo nzubo ya kisaka kya Isalela,+

Bena Yuda bo bujimi bwa miñanzañanza bo atemenwe.

Wapembejilenga bunchibamambo bwaoloka,+

Pano bino, kechi kwajinga bunchibamambo bwaoloka ne;

Watengejilenga bololoke,

Pano bino, kwajingatu miteto yonka.”+

 8 Malwa abo aba bangata mazubo kuvwanga pa o baji nao,+

Ne boba bangata majimi a bakwabo kuvwanga pa abo+

Kufikatu ne mapunzha onse byo apwa

Kabiji anweba mukashalatu bunke mu kyalo!

 9 Naumvwine Yehoba wa mabumba saka achipa

Amba nangwa kya kuba mazubo abo avula, abaya ne kuwama,

Akakunduka,

Kechi mukekala bantu ne.+

10 Mambo mu bujimi bwa miñanzañanza bwa maekita ana mukafumatu kipimo kya bbafi* kimo kya binyu,

Ne mu kipimo kya homela* umo wa nkunwa pa kunowa mukafumatu kipimo kya efa* umo.+

11 Malwa abo aba babuuka lukelokelo na kutoma maalwa,+

Bonkaba bazhikisha juba na kutoma binyu kufikatu ne byo bapendwa!

12 Bekala na byansa ne bijimba bya mizhinge,

Minsakayi, mimpempe ne binyu pa bijiilo byabo;

Bino abo kechi bata muchima ku bintu byauba Yehoba ne,

Kabiji kechi bamona mingilo yanji ne.

13 Onkao mambo, bantu bami bakebatwala mu buzha

Mambo abo kechi bangyuka ne;+

Babinemanga babo bakatembuka na nzala,+

Kabiji bantu babo bonse bakafwa kilaka.

14 Onkao mambo, Kilende* kyabayilako

Kyashalatu monka kyaasamina;+

Ne babineme ba mu muzhi, jibumba ja bantu boba kyungwe, ne boba basangalala bibi

Bakaya monka.

15 Muntu ukakinka kilungi panshi,

Muntu bakamulengela kwipelula,

Kabiji bantu betota bakebapelula.

16 Yehoba wa mabumba ukatumbijikwa na mambo a kwibazhachisha;*

Lesa wa kine, yenka Wazhila+ ukezhijika mwine na mambo a bololoke.+

17 Kabiji baana ba mikooko bakajanga munyemvu kwa kubula moyo uba nobe mu mpunzha yabo;

Bantu bafuma ku kyalo kingi bakajiilanga mu masala mwaikalanga kala banyama banuna.

18 Malwa abo aba bamba bya bubela. Na bubela bwabo

Bakoka bubi bwabo nobe nyama ubena kukoka kikochikala na ntambo.

19 Aba bamba’mba: “Apelawizhe kwingila mingilo yanji;

Mulekai eyube bukiji kuba’mba twiimone.

Kyaswa muchima* kya yewa Wazhila wa Isalela kyubiwe

Kuba’mba twikiyuke!”+

20 Malwa abo aba batela byawama amba byatama, ne byatama amba byawama,+

Aba batela mfishi amba kyeya, ne kyeya amba mfishi,

Aba batela byatobala amba byalula, ne byalula amba byatobala!

21 Malwa abo aba balanguluka’mba baji na maana

Kabiji bemona’mba baji na milangwe!+

22 Malwa abo aba bakizhamo kutoma binyu

Kabiji banabalume bayukisha bya kuvwangakanya binyu.+

23 Malwa abo aba babingisha mubi na mambo a mazhikakanwa+

Kabiji babula kuchibila mambo bulongo muntu waoloka!+

24 Onkao mambo, byonkatu lubebe lwa mujilo byo lusoka nenge

Ne nsono yauma byo ipya na mujilo,

Mizhazhi yabo ikabola,

Ne buluba bwabo bukoluluka nobe bunga,

Mambo bakaine mizhilo* ya Yehoba wa mabumba

Ne kulengulula bintu byamba Wazhila wa Isalela.+

25 O ene mambo, Yehoba o azhingijila bantu banji,

Kabiji ukatanyika kuboko kwanji pe abo ne kwibakambula.+

Mitumba ikatenkena,

Ne mibiji yabo yafwa ikalaalazhamatu nobe ndochi yo batayaika mu mikwakwa.+

Na mambo a bino byonse, bukaji bwanji kechi bukafwomoka ne,

Pakuba aye watwajijila kutanyika kuboko kwanji kuba’mba ebakambule.

26 Waimikila kisaka kya bantu kiji kwalepa kayukilo;*+

Ne kwibeta mu mulozhi kuba’mba beye kufuma konse kwapela ntanda;+

Kabiji monai! Babena kwiya bukiji bukiji.+

27 Kafwako muntu nangwa umo mwi abo wakooka nangwa walefulwa ne.

Kafwako ubena kukunuka nangwa walaala ne.

Mishipi iji mu mbunda yabo kechi yazenzela ne,

Ne ntambo ya pa makwabilo abo kechi yachibika ne.

28 Miketo yabo yonse yatwa,

Ne mata a mikanda abo onse beavwemuna.*

Mikono ya bambili babo yakosatu nobe jibwe,

Ne bitanga bya ku makalaki abo bibena kwendatu nobe mwela wa kinkunkwila.+

29 Kubuluma kwabo kujitu nobe kubuluma kwa bokwe;

Babuluma nobe baana ba bokwe.+

Babuluma na jiwi ja munshi ne kukwata kintu

Kabiji bakwata kintu kwa kubula nangwa umo wa kwibangatakyo ne.

30 Pa joja juba, bakekibulumina

Byonkatu byumvwanyika mpoota ya mema pa kalunga ka mema.+

Muntu yense ukatala pa kyalo, ukamonapotu mfishi ine ikatampe;

Ne kyeya nakyo kikaleka kumweka na mambo a makumbi.+

6 Mu mwaka wafwijilemo Uzaya,+ namwene Yehoba saka aikala pa jitanda janji ja bufumu jiji peulu pene,+ kabiji kivwalo kyanji kyakumbene mu nzubo ya Lesa. 2 Baselafi bamuzhokolokele; Selafi yense wajinga na byapi bitanu na kimo. Byapi bibiji byavwetele pa meso anji, ne bikwabo bibiji byavwetele ku maulu, kabiji byapi bikwabo bibiji byajinga bya kutumbukilako.

 3 Kabiji babijikilenga au ku mukwabo, au ku mukwabo amba:

“Wazhila, wazhila, wazhila Yehoba wa mabumba.+

Lukumo lwanji lwakumbana pa ntanda ponse.”

4 Kabiji mashiki a pa bibelo atenkenenenga na mambo a kubijika* kwabo, kabiji mu nzubo mwakutankenetu bwishi.+

 5 Kepo naambile namba: “Malwa o ami!

Amiwa njitu nobe muntu wafwa,*

Mambo amiwa nemuntu uji na kanwa kabula kufwainwa,

Kabiji mbena kwikala mu bantu baji na tunwa twabula kufwainwa;+

Mambo meso ami amona Mfumu, aye Yehoba wa mabumba!”

6 Ponkapo Selafi umo waishile kwi amiwa, saka asenda jikala ja mujilo+ mu kuboko kwanji jo atolele na kimano pa kya kusokelapo bitapisho.+ 7 Wankwachile pa kanwa ne kuñambila’mba:

“Tala! Nakushishika jikala pa kanwa.

Kuzhatwa kobe bekufumyapo,

Kabiji bakufuchilako mambo obe.”

8 Ponkapo naumvwine Yehoba saka amba’mba: “Ñanyi ye nsakutuma, kabiji ñanyi uketwambilako?”+ Amiwa nakumbwile’mba: “Amiwa bano! Ntumai!”+

 9 Kabiji aye wañambijile’mba, “Yanga ukabuule bano bantu amba:

‘Mukebyumvwa javula,

Pano bino, kechi mukebikwatakanya ne;

Mukebimona javula,

Pano bino, kechi mukayuka mo byatala ne.’+

10 Kosesha michima ya bano bantu,+

Shinka matwi abo,+

Kabiji zhika pa meso abo,

Pa kuba’mba babule kumona,

Kabiji babule kumvwa na matwi abo

Pa kuba’mba michima yabo ibule kukwatakanya

Ne kuba’mba babule kubwela ne kwibabuka.”

11 Ponkapo nashikishe namba: “Anweba Yehoba, kufika ñanyi kimye?” Aye wankumbwile’mba:

“Kufikatu ne kimye mizhi kyo bakeyonauna kya kuba kafwako muntu nangwa umo ukashalamo ne,

Ne kimye mu mazubo kyo mukabula kwikala bantu

Ne kyalo byo bakekyonauna ne kushalatu masala;+

12 Kufikatu ne kimye Yehoba kyo akapangamo bantu+

Ne kimye mpunzha yabaya ya mu kyalo kyo ikashalatu masala.

13 “Pano bino, kukashala kapunzha kacheche, kabiji nako bakekasoka byonka byo basoka kichi kikatampe ne kichi kya oko kyo batema kyashalatu kishiki; lukunwa* wazhila ye ukekala kishiki.”

7 Mu moba a kwa Ahaza+ mwana wa kwa Yotamo, Yotamo mwana wa kwa Uzaya wajinga mfumu wa bena Yuda, Lezina Mfumu wa bena Silya ne Peka+ mwana wa kwa Lemaliya mfumu wa bena Isalela, baishile na kulwa nkondo mu Yelusalema, bino aye* wakankelwe kumushinda.+ 2 Kisaka kya kwa Davida kyatambwijile sawakya wa kuba’mba: “Bashilikale bena Silya baumvwañana na bena Efelaimu.”

Kabiji Ahaza ne bantu banji batendekele kwizakamina byonka bisunkena bichi na mwela.

3 Ponkapo Yehoba waambijile Isaya amba: “Obewa ne mwanobe Shealayashuba,*+ yainga mukatundaile Ahaza kwatendekela mupaipi* wa kizhiba kiji peulu+ kyaikela ku mukwakwa wapichila ku bujimi bwa muntu uchapa bivwalo. 4 Ukamubuule’mba, ‘Tekanya. Kuchina nangwa kulefulwa na mambo a bishiki bibiji bibena kufutumuka bwishi nangwa na mambo a bukaji bwa Lezina mfumu wa bena Silya ne bwa mwana wa kwa Lemaliya ne.+ 5 Mambo bena Silya ne bena Efelaimu ne mwana wa kwa Lemaliya baumvwañana kuba’mba bakube kyatama. Babena kwamba’mba: 6 “Twayai tukalukuke bena Yuda ne kwibonauna ne kutambula* kyalo kyabo kikale ke kyetu, kabiji twayai tutongole mwana wa kwa Tabeele kwikala mfumu wabo.”+

7 “‘Nkambo Mfumu Yehoba waamba’mba:

“Kechi kikamweka,

Nangwa kubiwa ne.

 8 Mambo Damasakasa ye muzhi mukatampe wa Silya,

Kabiji Lezina ye mfumu wa Damasakasa.

Myaka 65 saka ikyangye kupwa

Bena Efelaimu bonse bakebonaunatu pelu kabiji kechi bakekalako jibiji ne.+

 9 Samaliya+ ye muzhi mukatampe wa kwa Efelaimu,

Kabiji mwana wa kwa Lemaliya+ ye mfumu wa Samaliya.

Umvwe kechi muji na lwitabilo lwakosa ne,

Kechi mukakosa ne.”’”

10 Yehoba watwajijile kwambila Ahaza amba: 11 “Lomba kiyukilo kwi Yehoba Lesa wobe,+ nangwa kya kuba kyakonsha kumweka kuzhika nobe Kilende* nangwa kulepa nobe mwiulu.” 12 Bino Ahaza wakaine’mba: “Amiwa kechi nsakulomba kiyukilo nangwa kumweseka Yehoba ne.”

13 Ponkapo Isaya waambile’mba: “Anweba kisaka kya Davida, umvwai. Nanchi kechi mwatondwa na kutekanya kwa bantu nenyi? Nanchi mukeba kweseka ne kutekanya kwa Lesa nyi?+ 14 Onkao mambo, Yehoba ukemumwesha kiyukilo: Umvwai! Kamwale* ukemita ne kusema mwana wa mulume,+ kabiji ukamutumba’mba Imanuele.*+ 15 Aye ukatendeka kuja bbata ne buki saka akyangye kuyuka kukana bintu byatama ne kusala bintu byawama. 16 Mambo uno mwana saka akyangye kuyuka kukana bintu byatama ne kusala bintu byawama, kyalo kya bamfumu babiji bonka bo mubena kuchina kikashalatu masala.+ 17 Yehoba ukaleta pe obewa, pa bantu bobe ne pa kisaka kya bashobe kintu kikyangye kumwekapo kala kufuma kimye bena Efelaimu kyo baabene na bena Yuda,+ mambo Lesa ukaleta mfumu wa Asilya.+

18 “Pa joja juba, Yehoba uketa malunzhi na mulozhi kufuma mu tukola twa kwalepa twafuma mu Mukola wa Nile wa mu Ijipita, ne nyuki kufuma mu kyalo kya Asilya. 19 Kabiji bino byonse bikeya na kwikala mu bimpachiko, mu milala ya mabwe, ku bichi bya miba ne ponse paji mema.

20 “Kabiji pa joja juba, ukengijisha mpemuna yo akasenda kufuma ku mpunzha yaikela ku Mukola,* ukengijisha mfumu wa bena Asilya,+ Yehoba ukamutenda nsuki, masense a ku maulu ne myevu.

21 “Pa joja juba, muntu ukalamapo mwana ñombe mukazhi umo wa mu jitanga ne mikooko ibiji. 22 Kabiji na mambo a kuvula kwa mukaka, aye ukajanga bbata, mambo muntu yense ukashala mu kyalo, ukajanga bbata ne buki.

23 “Pa joja juba, ponse pajinga bichi bya miñanzañanza 1,000 byo bapoteshenga mashekele a siliva 1,000, pakamenatu bichi bya miba ne nsono. 24 Bantu bakayamo saka basenda mata a mukanda ne miketo, mambo kyalo kyonse mukekalatu bichi bya miba ne nsono. 25 Kabiji ku mitumba yonse ko bajiminanga na makasu, kechi mukayako ne, mambo mukachinanga bichi bya miba ne nsono; ino mpunzha ikekala ke mwa kujiila bañombe ne mwa kukayila mikooko.”

8 Yehoba wañambijile’mba: “Shikula kipabi+ unembepo byambo byayuka bantu amba, ‘Mahela-shalala-hashabazi.’* 2 Kabiji nsakuleta Uliya+ ñanga ne Zekaliya mwana wa kwa Yebelekiya bakamonyi ba kishinka kuba’mba bamone* byambo byo wanemba.”

3 Kepo nalaajile* na ngauzhi wa mukazhi* ne aye waimichile kabiji wasemene mwana wa mulume.+ Ponkapo Yehoba wañambijile’mba: “Umutumbe’mba Mahela-shalala-hashabazi, 4 mambo uno mwana saka akyangye kuyuka kwita amba ‘Tata!’ nangwa’mba ‘Mama!’ bya bunonshi bya mu Damasakasa ne bintu byo bakangata mu Samaliya bakebisenda ne kwibitwala kwi mfumu wa Asilya.”+

5 Kabiji Yehoba wañambijile jibiji amba:

 6 “Na mambo a kuba bano bantu bakaine mema a mu Shiloa*+ apichilengatu pachepache,

Ne kusangalala na mambo a Lezina ne mwana wa kwa Lemaliya,+

 7 Onkao mambo, umvwai! Yehoba ukaleta pe abo

Mema avula a mu Mukola* aji na mukuku

Ko kuba’mba mfumu wa Asilya+ ne babinemanga banji bonse.

Aye ukeya ne kupita peulu ya bitulu byanji byonse

Ne kuyuzha bitulu byanji byonse

 8 Kabiji ukakumpula bintu byonse biji mu Yuda.

Ukayula kufika ne mu nshingo;+

Kabiji byapi byanji bikavweta kyalo kyobe kyonse,

Obewa Imanuele!”*+

 9 Anweba mitundu ya bantu, inengezhai kwibakozha, pano bino bakemonaunatu shata.

Umvwai, anweba bonse muji mu mapunzha a kwalepa pano pa ntanda!

Inengezhai kuya na kulwa,* pano bino bakemonaunatu shata!+

Inengezhai kuya na kulwa, pano bino bakemonaunatu shata!

10 Umvwañanai byo mukeba kuba, pano bino kechi bikengila ne!

Ambai bintu byonse byo mukeba, pano bino kechi bikobiwa ne,

Mambo Lesa uji ne atweba!*+

11 Kabiji Yehoba waambilenga ne amiwa saka ankwata na kuboko kwanji kwa bulume ne kunjimunako kubula kulondela byuba bano bantu, amba:

12 “Anweba bantu, kange mwambe’mba twayai tumvwañane kwibobapo kimo byonka bano bantu byo baamba’mba twayai tumvwañane kwibobapo kimo ne!

Kange muchine kintu kyonse kyo bachina ne;

Kange kimulengeshe moyo ne.

13 Yehoba wa mabumba, ye yenkatu ye mwafwainwa kumona’mba wazhila,+

Ye yenkatu ye mwafwainwa kuchina,

Kabiji ye yenkatu wafwainwa kwimulengesha moyo.”+

14 Lesa ukekala nobe nzubo yazhila,

Bino ukekala nobe jibwe ja kwibakambwilako

Kabiji nobe jibwe jikatampe ja kwituntulako+

Bonse ba mu kisaka kya Isalela,

Nobe kakose ne kitewa

Ku bangikazhi ba mu Yelusalema.

15 Bantu bavula baketuntula ne kupona kabiji bakachimauka;

Bakafwa mu kakose ne kwibakwata.

16 Vunga muvungilo muji byambo byo wanemba;*

Shinka ino mizhilo* ne kwiipana ku baana bami ba bwanga!

17 Nkapembelelanga* Yehoba,+ yenka wafya kilungi kyanji ku ba mu kisaka kya kwa Yakoba,+ kabiji nkaketekela mwi aye.

18 Umvwai! Amiwa ne baana bami bo ampa Yehoba,+ tuji nobe biyukilo+ ne bya kukumya mu Isalela byafuma kwi Yehoba wa mabumba wikala pa Mutumba wa Ziona.

19 Kabiji inge bakwambila’mba: “Ipuzhai bantu besamba na mipashi nangwa boba bamba bintu bikamweka kulutwe bonka banongota ne kunyinyita,” ukebepuzhe’mba, nanchi bantu kechi bafwainwa kwipuzha Lesa wabo nenyi? Abya bafwainwa kwipuzha bantu bafwa pa mambo a bantu bomi nyi?+ 20 Abo bafwainwa kukeba mizhilo ne byambo byo wanemba!*

Inge bakabule kwamba monka mwayila bino byambo, kechi bakamona kyeya* ne.+ 21 Kabiji muntu yense ukapitanga mu kyalo ukamanama ne kufwa nzala;+ mambo aye byo akafwa nzala ne kuzhingila, ukafinga mfumu wanji ne Lesa wanji saka atala mwiulu. 22 Ponkapo ukatala pa ntanda ne kumonapotu bya malwa ne mfishi, mfishi ne makatazho, bya bulanda ne mfishi yafiitatu bwii.

9 Pano bino, mfishi kechi ikekala byonka byajinga bya malwa bya mu kyalo nangwa nobe byonka byo kyajinga kala kimye kyalo kya Zebuluna ne kyalo kya Nafitali kyo bebilengeshe bumvu ne.+ Pakuba mu kimye kya kulutwe, ukalengela kyokya kyalo kunemekwa, ko kuba’mba mukwakwa wapita ku musezho wa kalunga ka mema mu kibunji kya Yodano, mu Ngalilea mwikala bisaka bya bantu.

 2 Bantu baendelenga mu mfishi,

Bamona kyeya kikatampe.

Ne boba baikelenga mu kyalo kya mfishi ikatampe,

Kyeya kibasamina.+

 3 Mwalengela bisaka bya bantu kuvula bingi;

Mwibalengela kusangalala bingi.

Basangalela mwi anweba

Byonkatu bantu byo basangalala kimye kya kunowa,

Kabiji byonkatu bisangalala bantu baabana bintu byo baangachile.

 4 Mambo anweba mwachimauna bikonkoji byabo,

Ne kamama kajinga pa bipuzhi byabo, ko kuba’mba ndondo ya yewa wapananga mingilo,

Byonka byo kyajinga kimye bena Mijanyi kyo bebashinjile.+

 5 Masapato a bashilikale onse aubilenga mituutu panshi,

Ne bivwalo byonse byatapakana mashi,

Bikekala bya kubanzhilako mujilo.

 6 Mambo kwi atweba kwasemwa mwana,+

Betupa mwana wa mulume;

Kabiji bakamupa bukalama.*+

Bakamutela’mba Upana Maana,+ Lesa wa Bulume,+ Shetu wa Myaka, Mfumu wa Mutende.

 7 Bukalama* bwanji bukabayilangakotu

Ne mutende ye akaleta kechi ukapwa ne,+

Aye ukekala pa jitanda ja kwa Davida+ ne ja bufumu bwanji

Pa kuba’mba akebwikajike+ ne kwibukosesha

Kupichila mu bunchibamambo bwanji bwaoloka+ ne bololoke,+

Kufumatu luno kufika ne ku myaka ne myaka.

Mukoyo wa Yehoba wa mabumba ye ukoba kino.

 8 Yehoba waambile bintu bikamwekela Yakoba,

Kabiji byamwekela ne bena Isalela.+

 9 Kabiji bantu bonse bakayuka kino

—Bena Efelaimu ne bangikazhi ba mu Samaliya

Aba bonka bamba na kwitota ne kwilundumika mu michima yabo amba:

10 “Matafwali a ku nzubo apona,

Bino atweba tukashimika nzubo na mabwe.+

Bichi bya mukuyu bebitema,

Bino tukapingizhapo bichi bya sida.”

11 Yehoba ukaleta balwanyi ba kwa Lezina pe aye

Kabiji ukambila balwanyi banji kumukambula,

12 Bena Silya bakafuma ku musela ne bena Filishitiya bakafuma ku muzhika,*+

Bakaasamika tunwa twabo ne kuja bena Isalela.+

Na mambo a bino byonse, bukaji bwanji kechi bukafwomoka ne,

Pakuba aye watwajijila kutanyika kuboko kwanji kuba’mba ebakambule.+

13 Mambo bantu kechi babwelele ku yewa wibakambwile ne;

Kechi bamukebele Yehoba wa mabumba ne.+

14 Yehoba ukachibako ku bena Isalela

Mutwe ne mukila, musele ne jilele* pa juba jimo.+

15 Mukulumpe ye banemeka ye mutwe,

Kabiji ngauzhi ufunjisha bya bubela ye mukila.+

16 Aba babena kutangijila bano bantu babena kwibalengela kukimbukamotu,

Ne boba bo babena kutangijila baya mungi.

17 O ene mambo Yehoba o akabujila kusangalela mu bansongwalume babo,

Kabiji kechi ukobila lusa baana babula bashabo* ne banabakazhi bafwilwa ne,

Mambo bano bonse bo bansatuki kabiji bangubabibi+

Kabiji bonse babena kwambatu byabula maana.

Na mambo a bino byonse, bukaji bwanji kechi bukafwomoka ne,

Pakuba aye watwajijila kutanyika kuboko kwanji kuba’mba ebakambule.+

18 Mambo bubi buteematu nobe mujilo,

Busoka bichi bya miba ne nsono.

Bukasoka mavunda a mu jisaka.

Kabiji mavunda akafutumukanga mimbulungwa ya bwishi.

19 Kimye kya bukaji bwa Yehoba wa mabumba

Ntanda ikambuka mujilo,

Kabiji bantu bakekala ke nkunyi ya kubanzhila mujilo.

Kafwako muntu nangwa umo ukapokolola mulongo wanji ne.

20 Muntu ukaja nyama iji ku kilujo

Bino kechi ukekuta ne;

Kabiji mukwabo ukaja nyama iji ku kipiko

Bino kechi ukekuta ne.

Bonse pa muntu pa muntu bakaja nyama ya ku maboko abo,

21 Bena Manase bakaja bena Efelaimu,

Ne bena Efelaimu nabo bakaja bena Manase.

Bonse babiji bakatula bulemo bena Yuda,+

Na mambo a bino byonse, bukaji bwanji kechi bukafwomoka ne,

Pakuba aye watwajijila kutanyika kuboko kwanji kuba’mba ebakambule.+

10 Malwa abo aba bapana mikambizho yatama,+

Bonka banemba mizhilo ya kumanyikilamo bakwabo,

 2 Bonka bakana kuchibila bayanji mambo,

Bakana kuchibila mambo aba bakajilwa baji mu bantu bami monka mo aolokela,+

Bangata bintu bya banabakazhi bafwilwa

Kabiji bangata ne bintu bya baana babula bashabo!*+

 3 Ñanyi kintu kyo mukoba pa juba jo bakemuchibila mambo,*+

Umvwe lonaiko lukeye kufuma kwalepa?+

Nanchi mukakeba bukwasho kwi ñanyi?+

Kabiji bunonshi* bwenu mukebusha kwepi?

 4 Kafwako kikwabo kyo mukoba ne, mukabasamatu mu bakaili

Nangwa kufwila pamo na bantu bo bakepaya.

Na mambo a bino byonse, bukaji bwanji kechi bukafwomoka ne,

Pakuba aye watwajijila kutanyika kuboko kwanji kuba’mba ebakambule.+

 5 “Monai! Bena Asilya,+

Ko kamama ko nkengijisha kumwesheshamo bukaji bwami+

Kabiji ndondo iji mu kuboko kwabo yo nkengijisha kumwesheshamo kuzhingila kwami!

 6 Nkamutuma kuya na kulukuka kisaka kya milengulwila,+

Na kulukuka bantu banzhingijishe;

Nkamukambizha kusenda bintu byavula byo baangachile

Ne kwibanyantaula nobe mateshi a mu mikwakwa.+

 7 Pano bino, aye kechi ukalanguluka bino ne

Mu muchima wanji kechi mukeyapo ino milanguluko ne;

Mambo mu muchima wanji mujitu bya kwipayañana,

Ne bya konauna bisaka byavula, kechi bicheche ne.

 8 Mambo aye waamba’mba,

‘Nanchi babinemanga bami bonse kechi bo bamfumu nenyi?+

 9 Nanchi muzhi wa Kalino+ kechi ujitu nobe muzhi wa Kakemishi nenyi?+

Nanchi muzhi wa Hamata+ kechi ujitu nobe muzhi wa Alapada nenyi?+

Nanchi muzhi wa Samaliya+ kechi ujitu nobe muzhi wa Damasakasa nenyi?+

10 Kuboko kwami kwafikila bufumu bwa balesa batutu,

Buji na bipashañano bya kusonga byavula kukila byobya byajinga mu Yelusalema ne mu Samaliya!+

11 Nanchi bino kechi byo byo nkoba kwi Yelusalema ne bankishi banji

Byonkatu byo naubile kwi Samaliya ne balesa banji batutu nenyi?’+

12 “Yehoba byo akapwisha mwingilo wanji yense pa Mutumba wa Ziona ne mu Yelusalema, aye* ukakambula mfumu wa Asilya na mambo a kwilundumika, kwitota ne milengulwila yanji.+ 13 Mambo aye waamba’mba,

‘Nkoba kino na bulume bwami

Ne na maana ami, mambo ne wa maana.

Nkafumya mipaka ya mitundu ya bantu+

Ne kwangata bya bunonshi byabo,+

Kabiji nkashinda bangikazhi bekalamo byonka byuba kiyangala.+

14 Byonka muntu byo akula kuboko kwanji mu kinsa,

Ne kuboko kwami byo byo kukasenda bya bunonshi bya mitundu ya bantu;

Kabiji byonka bitoolaula muntu make o basha,

Byo byo nkakonkanya pamo bantu ba pano pa ntanda ponse!

Kafwako nangwa umo ukabakamisha byapi byanji nangwa kwasamika kanwa kanji nangwa kuba bukaji ne.’”

15 Nanchi katemo kakonsha kwitota ku muntu wikengijisha kutemenako nyi?

Abya kya kuchibilako mapulanga kyakonsha kwitota ku muntu wikingijisha kuchibilako nyi?

Nanchi ndondo+ yakonsha kusunkenya muntu wiishikula nyi?

Nangwa kamama kakonsha kushikula muntu wabula kulengwa na mapulanga nyi?

16 Onkao mambo, Nkambo wa kine, aye Yehoba wa mabumba,

Ukalengela bantu banji babaya kunyana,+

Kabiji Asilya kechi ukekalapo jibiji na lukumo ne, ukekala nobe bamusokatu pelu mu mujilo.+

17 Kyeya+ kya bena Isalela kikaluka ke mujilo,+

Ne Wazhila wanji ukekala ke lubebe lwa mujilo;

Mu jubatu jimo, ukambuka ne kusoka nsono ne bichi bya miba.

18 Lesa ukafumyapo lukumo lwa jisaka ne bujimi bwanji;

Kikekalatu nobe kunyana kwa muntu wakolwa.+

19 Bichi bikashalamo mu jisaka janji

Bikakepa bingi kya kuba ne mwana mucheche wakonsha kwibibala ne kwibinemba.

20 Pa joja juba, aba bakashala mu bena Isalela

Ne boba bakapuluka mu kisaka kya Yakoba

Kechi bakakinka manungo mu muntu wibakambwile ne;+

Pakuba bakakinka manungo mwi Yehoba,

Wazhila wa Isalela mu bukishinka.

21 Aba bakashalapo, ko kuba’mba ba mu kisaka kya kwa Yakoba,

Bo bonka bakabwela kwi Lesa wa Bulume.+

22 Obewa Isalela, nangwa kya kuba bantu bobe

Bavula nobe busenga bwa ku kalunga ka mema,

Aba bonka bakashalapo, bo bakabwela.+

Lesa wafuukulapo kuvizha bano bantu,+

Kabiji bunchibamambo bwaoloka bukebafikila.*+

23 Kine, kintu kyafuukulapo Nkambo Mfumu, Yehoba wa mabumba,

Ukekyuba mu kyalo kyonse.+

24 Onkao mambo, Nkambo Mfumu, Yehoba wa mabumba waamba’mba: “Anweba bantu bami mwikala mu Ziona, kange muchine bena Asilya bemupuminenga na kamama+ ne na ndondo byonkatu bimubilenga bena Ijipita ne.+ 25 Mambo mu kakimyetu kacheche, nkebazhachisha; kabiji bukaji bwami bukebafikila ne kwibonauna.+ 26 Yehoba wa mabumba ukatola kikote kya kumukapwilako+ byonkatu byo ashinjile Mijanyi kwipi na jibwe ja Oleba.+ Kabiji ndondo yanji ukeitanyikila peulu ya kalunga ka mema, kabiji ukeisuntula peulu byonkatu byo aubile na Ijipita.+

27 Pa joja juba, bipe bya mfumu wa Asilya bikafuma pa bipuzhi byenu,+

Kabiji kikonkoji kyanji kikafuma pa nshingo yenu,+

Ne kikonkoji kikachimuka+ na mambo a manyi.”

28 Aye ukeya na kulukuka muzhi wa Ayata;+

Ukapita mu muzhi wa Migilona;

Ukasha bipe byanji mu muzhi wa Mikimashi.+

29 Bakabukila pa mwaba;

Bakalaajila mu muzhi wa Geba;+

Ba mu muzhi wa Lama bakoba moyo, ne ba mu muzhi wa Gibea+ wajinga muzhi wa kwa Saulo bakanyemamo.+

30 Obewa mwanamukazhi wa mu muzhi wa Galimu, jila mabingo ne kuwowakana!

Obewa muzhi wa Laishi, umvwa!

Ne obewa Anatota, muzhi muyanji!+

31 Ba mu muzhi wa Mademena bakanyemamo.

Bangikazhi ba mu muzhi wa Gebima bakataana mwa kufyama.

32 Lelo jonka usakutebelela mu muzhi wa Noba.+

Wasuntwila kuboko kwanji pa mutumba wa mwana wa mukazhi Ziona,

Mutumba paikejile Yelusalema.

33 Umvwai! Nkambo wa kine, aye Yehoba wa mabumba,

Ubena kukoopaula misampi na bulume bulenga moyo;+

Bichi byalepa babena kwibitema,

Kabiji bichi byalepa bebinyundwila panshi.

34 Aye ukatema na kyela* kya kapotwe jivunda ja mu jisaka,

Ne bichi bya ku Lebanoni bakebiponesha na bulume bukatampe.

11 Musampi+ ukasapuka ku kishina kya kwa Yese,+

Ne musele+ ukamena ku mizhazhi yanji, ukapanga bipangwa.

 2 Kabiji mupashi wa Yehoba ukekala pe aye,+

Mupashi wa maana+ ne wa milangwe,

Mupashi upana maana ne wa bulume,+

Mupashi wa kuyuka bintu ne wa kwakamwa Yehoba.

 3 Kabiji aye ukasangalela mu kwakamwa Yehoba.+

Kechi ukachiba mambo kwesakana na mwekelo ya muntu ne.

Nangwa kukajipila bantu kwesakana na byo aumvwa ne.+

 4 Ukachibila bayanji mambo monka mo aolokela,

Kabiji ukazhachisha bantu mu bololoke ne kupokolola bakimote ba pano pa ntanda.

Ukapuma ntanda na byambo bikafuma mu kanwa kanji nobe na kamama+

Kabiji ukonauna bantu babi na muya* ukafuma mu kanwa kanji.+

 5 Bololoke bukekala mushipi wa mu lubunda wanji,

Kabiji bukishinka bukekala mushipi wa mu kifuka kyanji.+

 6 Musuka ukekalanga mu mutende na mwana mukooko,+

Kabiji mwana mbuzhi ne kisumpa bakalaalanga pamo,

Ne mwana ñombe ne bokwe ne nyama wanuna bakekalanga pamo;*+

Kabiji mwana mucheche ukebatangijilanga.

 7 Ñombe mukazhi ne mbeyala bakajiilanga pamo,

Ne baana babo bakalaalanga pamo.

Bokwe ukajanga nsono nobe ñombe.+

 8 Mwana ukyamwa ukakayilanga pa bwina bwa kishipila,

Kabiji mwana wasumuka ukabika kuboko kwanji pa bwina bwa muloolo wa bulembe.

 9 Kechi bakekozhanga+

Nangwa kwionauna pa mutumba wami yense wazhila ne,+

Mambo pano pa ntanda pakakumbana maana a kuyuka Yehoba

Byonkatu mema byo akumbana mu kalunga ka mema.+

10 Pa joja juba, muzhazhi wa kwa Yese+ ukemana nobe kayukilo* ka mitundu ya bantu.+

Ba mu bisaka bya bantu bakeya kwi aye na kukeba maana,+

Kabiji mpunzha yanji yo akekalamo ikekala ya lukumo.

11 Pa joja juba, Yehoba ukatanyika kuboko kwanji ja bubiji kuba’mba abwezhe bantu banji bashajilepo kufuma mu Asilya,+ Ijipita,+ Patalosa,+ Kushi,+ Elama,+ Shinala,* Hamata ne pa makuji a pa kalunga ka mema.+ 12 Ukemika kayukilo* ka mu bisaka bya bantu ne kupwizha pamo bena Isalela bapalañenejilemo,+ kabiji ukakonkanya pamo bena Yuda bapalañenejilemo kwibafumya mu makonka ana a ntanda.+

13 Kichima kya bena Efelaimu kikapwa,+

Ne boba bashikwa bena Yuda bakafwa.

Bena Efelaimu kechi bakobila kichima bena Yuda ne.

Kabiji bena Yuda nabo kechi bakashikwa bena Efelaimu ne.+

14 Kabiji bakakunkulukila ku mikolo* ya bena Filishitiya na ku muzhika;

Bonse pamo bakangata bintu bya bantu bekala ku Musela.

Bakashinda* bena Edomu+ ne bena Moabu,+

Kabiji bakebakookelanga ku bena Amonyi.+

15 Yehoba ukabanya* kampabila* ka kalunga ka mema ka Ijipita+

Kabiji ukapepezha kuboko kwanji peulu ya Mukola.*+

Na muya* wanji usokañana ukamupuma ne kumwabanya ke tukola tutanu na tubiji,

Ne kulengela bantu kwenda na makwabilo abo kuya ku bushiya.

16 Kabiji kukekala mukwakwa+ ukafuma mu Asilya mukabwelela bantu banji bashajilepo,+

Byonkatu byo kyajinga ku bena Isalela kimye kyo bafumine mu kyalo kya Ijipita.

12 Pa joja juba, ukamba’mba:

“Nemusanchila bingi anweba Yehoba,

Mambo nangwa kya kuba mwanzhingijile,

Bukaji bwenu bwafwomokele kabiji mwantekeneshe.+

 2 Umvwai! Lesa lo lupulukilo lwami.+

Nkamuketekela kabiji kechi nkachina ne;+

Mambo Yehoba, Yehoba bo bulume bwami kabiji lo luzhikijilo lwami,

Kabiji waikala ke lupulukilo lwami.”+

 3 Mukatapulanga mema na lusekelo

Kufuma ku masulo a lupulukilo.+

 4 Kabiji pa joja juba, mukamba’mba:

“Musanchilai Yehoba, itai pa jizhina janji,

Buulai mitundu ya bantu bintu byo auba!+

Sapwilainga amba jizhina janji jatumbijikwa.+

 5 Mwimbilai Yehoba nyimbo ya kumutota,+ mambo wauba bintu byawama bingi.+

Bino bintu biyukanyikwe pano pa ntanda ponse.

 6 Anweba bangikazhi* ba mu Ziona, bijikai ne kwimba na lusekelo,

Mambo ye muji nanji, ye mukatampe Wazhila wa Isalela.”

13 Bino byo byambo byaambile Isaya+ mwana wa kwa Amozi byo amwene mu kimwesho pa mambo a bintu bikamwekela Babilona+ amba:

 2 “Imika kiyukilo*+ pa mutumba pabula bichi ne nsono.

Wibabijike ne kwibalabula,

Pa kuba’mba beye batwele mu bibelo bya babinemanga.

 3 Amiwa napana mukambizho ku bantu bo natongola.*+

Nakambizha nzhita yami kuba’mba imweshe bukaji bwami,

Yonka yo netotelamo.

 4 Umvwai! Jibumba jiji mu mitumba;

Jibena kumvwanyika nobe kyungwe kya bantu bavula!

Umvwai! Kiwowo kya bamfumu,

Ba mu bisaka bya bantu byo bakonkanya pamo!+

Yehoba wa mabumba ubena kupwizha pamo nzhita ya kuya ku nkondo.+

 5 Babena kufuma ku kyalo kiji kwalepa,+

Konka kwapela jiulu,

Yehoba ne byela bya nkondo bya bukaji bwanji,

Kuba’mba bonaune bya pano pa ntanda ponse.+

 6 Wowakanai, mambo juba ja Yehoba jafwenya kala pepi!

Jo juba aye wa Bulume Bonse jo akonawinamo bintu.+

 7 O ene mambo maboko onse o akakookelatu zubulu,

Ne michima ya bantu bonse ikakakilwa na moyo.+

 8 Bantu kikebapezha maana.+

Misongo ne bisanso bikebafikila,

Nobe mwanamukazhi uji pepi kupaapa.

Baketalanga mulwabo saka bakankamana,

Ne bilungi byabo saka byauba bulanda.

 9 Umvwai! Juba ja Yehoba jibena kwiya,

Jashinta kabiji jibena kwiya na bulume ne na bukaji bukatampe,

Pa kuba’mba jilengele bantu baji mu kyalo kukankamanatu,+

Ne konauna bandengamambo bajimo.

10 Mambo tubangabanga twa mwiulu ne mwala wanshansha*+

Kechi bikapana kyeya ne;

Juba jikafiita inge jasela,

Ne ñondo naye kechi ukapana kyeya ne.

11 Nkatotolwesha bantu ba pano pa ntanda na mambo a byubilo byabo byatama,+

Ne babi na mambo a bubi bwabo.

Nkapwisha kwitota kwa boba beubila bintu bene,

Kabiji nkapelula bantu belundumika.+

12 Nkalengela muntu ufwa kukatazha kumutaana kukila byo bataana ngolode ye basungulula,+

Ne bantu kukatazha kwibataana kukila byo bataana ngolode ya ku Ofila.+

13 O ene mambo o nkatenkenya meulu,

Ne ntanda nkeisunkenya po iji+

Pa juba Yehoba wa mabumba jo akamwesheshamo bukaji bwanji bukatampe.

14 Byonka byuba lupaala ye bakeba kwipaya ne jitanga jabula kafunga,

Muntu yense ukabwela ku balongo banji;

Muntu yense ukanyemena ku kyalo kyanji.+

15 Muntu yense ye bakataana bakamupulankanya,

Kabiji yense ye bakakwata, bakamutapa na mpoko.+

16 Baana babo bakebonaunatu shata, abo saka batalako,+

Bakebasendela bintu bya mu mazubo abo,

Ne bakazhi babo bakalaala nabo kya kwibakanjikizha.

17 Onkao mambo, nkebaletela bena Meda kuba’mba bakebalukuke,+

Bonka bamona siliva amba watu

Kabiji bonka babula kusangalela mu ngolode.

18 Bansongwalume bakafwa ku mata abo a mukanda;+

Kechi bakobila lusa baana babo

Nangwa kumvwina lusa baana ne.

19 Kabiji Babilona, bufumu bukatampe* kukila bukwabo bonse,+

Muzhi wa buya ye betotelamo bena Kalodeya,+

Ukekalatu nobe mizhi ya Sodoma ne Gomola kimye Lesa kyo eyonawine.+

20 Mu Babilona kechi mukekala bantu jibiji ne,

Kabiji kechi ikekala mpunzha mukekalanga bisemi byonse bikeya kulutwe ne.+

Kafwako mwina Alabya ukapopelamo tente wanji,

Kabiji bakafunga kechi bakajiishishangamo mikooko yabo ne.

21 Bilengwa bya mu kiselebwa bikalaalanga monka;

Mu mazubo abo mukayulatu tupwansengo.

Bañonyi batelwa’mba baosetelechi bakekalanga monka,+

Ne bikwinji* bikakayilanga monka.

22 Banyama babwaluka bakabwalukilanga mu byamba byanji,

Ne balubwala bakekalanga mu mapunzha anji awama a mu jilapa.

Kimye kya muzhi wa Babilona kyafwenya pepi, kabiji moba anji kechi akakulayila ne.”+

14 Mambo Yehoba ukamubila lusa Yakoba,+ kabiji ukasala jibiji Isalela.+ Ukebekazha* mu kyalo kyabo,+ kabiji bantu bafuma mu kyalo kingi bakenunga kwi abo ne kukwatankana pamo na kisaka kya kwa Yakoba.+ 2 Ba mu mitundu ya bantu bakebasenda ne kwibabwezha kwabo, kabiji monka mu kyalo kya Yehoba bena Isalela bakatambula banabalume ne banabakazhi kwikala ba mingilo babo.+ Kabiji bakalengela boba bebakwachile buzha kwikala ke bazha babo kabiji bakatangijilanga boba bebakanjikizhanga kwingila.*

3 Pa joja juba Yehoba jo akemukokolosha ku misongo, ku bya kumanama byenu ne ku mingilo yakosa yo bemwingijishenga,+ 4 mukavuluka kino kishimpi* kyo bakambilanga mfumu wa Babilona amba:

“Awa wakanjikizhenga bakwabo kwingila* mingilo yakosa, wikileka!

Kabiji kwibamanyika kwapwa!+

 5 Yehoba wachimauna kamama ka babi,

Ne ndondo ya bandamabyalo,+

 6 Bayanjishenga mitundu ya bantu na kwibapuma kwa kubula kuleka,+

Kabiji bonka balaminenga bisaka bya bantu na bukaji ne kwibamanyika bingi.+

 7 Pano ntanda yonse yaikala ku matwi nzoo.

Bantu basangalala.+

 8 Ne bichi bya yunipa nabyo byasangalala na mambo a obewa,

Pamo na bichi bya sida bya ku Lebanoni.

Babena kwamba’mba, ‘Kufumatu kimye kyo waponene,

Kafwako muntu utema bichi wiya na kwitutema ne.’

 9 Ne Kilende* panshi nakyo kyasangalala

Pa kukutambwila pa kuyako.

Na mambo a obewa, kibuusha boba bafwa,

Bantangi* bonse bakanama ba pano pa ntanda.

Kilengela bamfumu bonse ba mu bisaka bya bantu kwimana pa matanda abo.

10 Bonse babena kukwambila’mba,

‘Nanchi ne obewa wakooka nobe atweba nyi?

Abya waikala byonka byo tuji nyi?

11 Kwitota kobe kwapwila mu Kilende,*

Ne nyimbo yo bakwimbilanga na bijimba bya mizhinge.+

Mapila aikala ke mwanya wobe,

Ne mizambo ye mwemba wobe.’

12 Obewa wapona kufuma mwiulu,

Obewa usama, ntanda wa ku makya!

Obewa bakuponesha panshi,

Yenka obewa washinjile bisaka bya bantu!+

13 Waambile mu muchima wobe amba, ‘Amiwa nkaya mwiulu.+

Peulu ya tubangabanga twa Lesa po po nkekajikapo jitanda jami,+

Kabiji nkekala pa mutumba wa kusambakenapo,

Ku mapunzha aji kwalepa a ku kabeta ka ku buyeke.+

14 Nkaya peulu pene kukila pa makumbi;

Nkealula ami mwine nobe Mwine Wakila.’

15 Pano bino, obewa bakakutwala mu Kilende,*

Panshi pene ya kimbo.

16 Aba bakakumona, bakakumya bingi;

Bakakutalatala ne kwamba’mba,

‘Nanchi uno kechi ye muntu wasunkenyenga ntanda,

Ne kuzakamisha bamfumu nenyi?+

17 Nanchi uno kechi ye yewa walengejile ntanda kwikala nobe kiselebwa

Ne konauna mizhi yajingamo,+

Kabiji wakaine kukasulula bakaili banji kubwela kwabo nenyi?’+

18 Bamfumu bakwabo bonse ba mu bisaka bya bantu,

Ko kuba’mba bamfumu bonse, bebazhiikile mu jishinda jawama,

Au mu kilende kyanji, au mu kilende* kyanji.

19 Pano bino, obewa bakutayatu panshi pabula kilende,

Nobe musele* wa kichi ye bataya,

Wazhiikamine mu mibiji ya bantu bo batapile na mpoko,

Bonka bo bataya mu kimbo muji mabwe,

Nobe mibiji ya bantu bafwa yo babena kunyantaula.

20 Kechi ukaya na bamfumu mu kilende ne,

Mambo obewa waonawine kyalo kyobe,

Waipayile bantu bobe.

Baana ba bantu babi kechi bakebatelapo jibiji ne.

21 Lengai kya kwipayilapo baana banji

Na mambo a bubi bwa bashakulu babo,

Pa kuba’mba bakabule kwikalako jibiji ne kutambula ntanda

Ne kukumbanya ntanda na mizhi yabo.”

22 Yehoba wa mabumba waamba’mba, “Nkebazhingijila.+

Kabiji mu muzhi wa Babilona, nkafumyamo jizhina, bantu bakashalamo, baana ne bantu bonse bakekalako kulutwe,”+ byo byaamba Yehoba.

23 Yehoba wa mabumba waamba’mba, “Nkalula uno muzhi ke mpunzha mwa kwikala banungu kabiji mukekalatu mateshi, kabiji nkamupyanga na kipyango kya lonaiko.”+

24 Yehoba wa mabumba wachipa amba:

“Byonka byo nalanguluka, byo byo nkoba,

Ne bintu byo nafuukula kuba, nkebyuba.

25 Amiwa nkonauna mwina Asilya mu kyalo kyami,

Kabiji nkamunyantawila pa mitumba yami.+

Kikonkoji kyanji bakekifumya pa bantu bami,

Kabiji bipe byanji bakebifumya pa bipuzhi byabo.”+

26 Bino byo byo bafuukula kwiboba bantu ba pano pa ntanda ponse,

Kabiji kuno ko kuboko ko batanyikila* pa bisaka byonse bya bantu.

27 Mambo Yehoba wa mabumba wafuukula kala,

Kabiji ñanyi wakonsha kwikikanya kubiwa?+

Aye watanyika kuboko kwanji,

Kabiji ñanyi wakonsha kwikubwezha?+

28 Abino byo byambo byaambiwe mu mwaka wafwijilemo Mfumu Ahaza,+ amba:

29 “Anweba bena Filishitiya bonse, kange musekele,

Na mambotu a kuba’mba ndondo ya yewa wimumanyikilenga beichimuna ne.

Mambo ku muzhazhi wa muloolo+ kukasapuka muloolo wa bulembe,+

Ne baana banji bakekala nobe miloolo ivubuka nobe lubebe lwa mujilo.

30 Mubeji wa muyanji byo akajanga

Ne yewa wakajilwa byo akalaalanga mu mutende,

Amiwa nkonauna muzhazhi wobe na kipowe kya nzala,

Kabiji aba bakashala mwi obewa, bakebepaya.+

31 Obewa kibelo, wowakana! Ne obewa muzhi, tama muteto!

Anweba bonse bena Filishitiya, mukoba moyo!

Mambo bwishi bubena kufutumuka kufuma ku kabeta ka ku buyeke,

Kabiji kafwako nangwa umo washala panyuma mu nzhita yanji ne.”

32 Pano bakakumbula byepi baluwe ba mu bisaka bya bantu?

Bakebakumbule’mba, Yehoba waala kala kitendekesho kya muzhi wa Ziona,+

Kabiji amba bayanji ba mu bantu banji bakanyemenamo na kufyama.

15 Abino byo bintu bikamwekela kyalo kya Moabu:+

Mambo bakekyonauna bufuku,

Muzhi wa Ala+ wa mu kyalo kya Moabu bakamuvizha.

Mambo bakamonauna bufuku,

Muzhi wa Kila+ wa mu Moabu bakamuvizha.

 2 Aye ukaya ku Nzubo* ne kwi Dibona,+

Ku mapunzha atuntama na kujila.

Bena Moabu bakajila muzhi wa Nebo+ ne Medeba.+

Bonse bakebatenda kakuku mutwe+ ne myevu pamo.+

 3 Mu mikwakwa yonse, bakendanga saka banyinga bisapi bya majila.

Bonse bakajijilanga mabingo peulu pa misemi ya mazubo ne mu mabanza abo;

Bakekilangapo saka bajila.+

 4 Ba mu muzhi wa Heshibonyi ne wa Eleale+ bakajilanga mabingo;

Kujila kwabo kukomvwanyika ne ku muzhi wa Yahaza.+

O ene mambo banabalume ba nkondo bena Moabu o bakatwajijila na kubijika.

Aye* ukazakamangatu.

 5 Nkajila kyalo kya Moabu.

Bantu bekalamo bakanyemena ku muzhi wa Zoala+ ne ku Egalata-shelishiya.+

Bakatuntukanga muzhi wa Luhita saka bajila;

Byo bakayanga ku muzhi wa Holonaimu, bakajilanga na mambo a bya malwa bikebamwekela.+

 6 Mambo mema a mu Nemilima akooma;

Ne nsono nayo ikooma,

Nsono yonse ikapwamo kabiji kechi mukekala nsono ya munyemvu ne.

 7 O ene mambo o bakasendela bintu byabo bikashala ne bya bunonshi byabo;

Bakaabuka kimpachiko muji bichi bya misombo.

 8 Mambo kujila kukomvwanyika mu mapunzha onse a Moabu.+

Mabingo akafika ne ku muzhi wa Egalaimu;

Mabingo akafika ne ku muzhi wa Bela-elimu.

 9 Mambo mema a ku Dimona akekalatu mashi,

Kabiji kuji bintu bikwabo byo nkaleta pe Dimona:

Nkaleta bokwe ku boba bakanyema mu Moabu

Ne ku boba bakashala mu kyalo.+

16 Tuma mukooko mulume ku ndamakyalo wa mu kyalo,

Kufuma ku muzhi wa Seila kupita mu kiselebwa

Kukafika ne ku mutumba wa mwana wa mukazhi Ziona.

 2 Byonkatu kañonyi byo bekapanga pa kinsa kyako,+

Ne banabakazhi bena Moabu bakekala pa myaba ya Alanonyi.+

 3 “Bajimuneko, fuukula bya kuba.

Ikala ke kimfutele mu kimye kya mute byonka byo kikala bufuku.

Fyako boba bo bapanga kabiji kange usolole boba babena kunyema ne.

 4 Obewa Moabu, leka bantu bami bapalañenamo bekale mwi obewa.

Ikala ke kya kufyamamo kyabo na mambo a yewa wipayañana.+

Awa umanyika bakwabo kechi ukekalako ne,

Lonaiko lukapwa,

Ne boba babena kunyantaula bakwabo bakavila pano pa ntanda.

 5 Kepo jitanda jikekajikwa mu butemwe bubula kwaluka.

Awa ukekalapo monka mu tente wa kwa Davida ukekala wa kishinka;+

Ukachiba mambo monka mo aolokela kabiji ukapelawizha kuba bintu byaoloka.”+

 6 Twaumvwa kwitota kwa Moabu, kuba’mba witota bingi,+

Twaumvwa kwilundumika kwanji, kwitota kwanji ne bukaji bwanji;+

Pano bino, bintu byo amba bikekala ke byatutu.

 7 Onkao mambo, bena Moabu bakajila Moabu;

Bonse bakajila mabingo.+

Aba bo bakapuma bakajila na mambo a kubula bashinkwa bo balenga na mañanzañanza auma a ku Kila-haleseta.+

 8 Mambo bichi bya miñanzañanza bya mu muzhi wa Heshibonyi+ byalelele,

Ko kuba’mba mañanzañanza a mu muzhi wa Sibima,+

Bantangi ba bisaka bya bantu banyantawile mañanzañanza abyo apya;*

Bafikile ne ku Yazela;+

Shoo kukafikatu ne ku kiselebwa.

Mizhazhi yabyo yatabile, yakafikile ne ku kalunga ka mema.

 9 O ene mambo o nkajijila na mambo a miñanzañanza ya mu Sibima byonka byo najijile ya mu Yazela.

Obewa Heshibonyi ne obewa Eleale, nkemutekezha na mipolo yami,+

Mambo kubijika pa mambo a kimye kipilamo kajo kenu ne kya kunowenamo kwapwa.*

10 Lusekelo ne kusangalala bebyangatamo mu majimi a bipangwa,

Kabiji mu bujimi bwa miñanzañanza kechi muji kwimba nyimbo ya lusekelo nangwa kyungwe ne.+

Kabiji aba bafina mañanzañanza kechi bakeafinapo jibiji mu bya kufiinamo binyu ne,

Mambo amiwa nkapwisha kyungwe.+

11 O ene mambo, muchima wami ubena kukulunkunta na mambo a bena Moabu,+

Nobe kyansa kyo babena kujizha,

Kabiji munda mwami namo mubena kuba kachololo na mambo a Kila-haleseta.+

12 Nangwatu kya kuba Moabu ukaya ku mapunzha atuntama ne kuya na kulomba mu nzubo yanji yazhila, milombelo yanji ikekala ke yatutu.+

13 Abino byo byambo Yehoba byo aambilepo kala pa bena Moabu. 14 Kabiji Yehoba waamba’mba: “Mu myaka isatu, byonka bijitu myaka ya muntu wa mingilo,* bya lukumo bya kwa Moabu bakebilengulula bingi kabiji mwi aye mukekala kiwowo kyapusana pusana, ne bantu bakashalamo bakakepa bingi kabiji kechi bakanema ne.”+

17 Abino byo bintu bikamwekela kyalo kya Damasakasa:+

“Umvwai! Damasakasa kechi ukatwajijila kwikala muzhi ne,

Kabiji ukashalatu ke bikulukulu.+

 2 Mizhi ya Aloa+ ikashalatu masala;

Ikekala mapunzha mwa kulaala mikooko

Kafwako nangwa umo ukeilengesha moyo ne.

 3 Yehoba wa mabumba waamba’mba, “Mu Efelaimu+ kechi mukekalapo mizhi ya masakwa ne,

Ne bufumu bukapwa mu Damasakasa;+

Kabiji bya buneme bikashala mu Silya,

Bikekala nobe bya buneme bya bena Isalela.”*

 4 “Pa joja juba, bya buneme bya kwa Yakoba bikapwa,

Ne mubiji* wanji wabaya ukakepa.

 5 Kikekala nobe muntu unowa, ubena kubungizha kajo mu bujimi

Ne kuchiba mitwe ya kajo,

Kabiji kikekala nobe yewa upupula kajo mu Kimpachiko* kya Lefwaimu.”+

 6 Yehoba Lesa wa Isalela waamba’mba, “Mukashalatu kajo ka kupupula,

Byonkatu kichi kya olivi byo kishala inge bapululako maolivi:

Kukashalatu maolivi abiji nangwa asatu apya aji ku musampi peulu,

Kabiji ku misampi ipanga bipangwa,+ kukashalatu maolivi ana nangwa atanu.”

7 Pa joja juba, muntu ukakeba bukwasho ku Mulenga wanji, kabiji meso anji akazanzatu ku yenka Wazhila wa Isalela. 8 Kechi ukakeba bukwasho ku bya kusokelapo bitapisho+ ne ku bintu byo alenga na maboko anji ne.+ Kabiji kechi ukazanza meso anji pa bintu byo alengele nangwa pa mashiki azhila* ne pa bya kufutumwinapo ne.

 9 Pa joja juba, mizhi yajinga na masakwa ikekala nobe mpunzha yo banyemamo iji mungye,+

Nobe musampi ye basankijilepo na mambo a bena Isalela;

Ino mizhi ikashalatu ke masala.

10 Mambo anweba mwavulama Lesa+ wa lupulukilo lwenu;

Mwakankalwa kuvuluka Jibwe+ jenu ja kufyamamo.

O ene mambo o mujimbila mu majimi bipangwa byawama

Ne kujimbamo kichi kya lesa ungi.

11 Pa joja juba, mukapisheko luvimba ku bujimi bwenu,

Lukelo mukaleke nkunwa yenu ikamene,

Pano bino, kimye kyo mukakolwa ne kwikala na kikola kibula kupwa, kechi mukanowapo kintu nangwa kimo ne.+

12 Umvwai! Kuji kyungwe kya mitundu ya bantu yavula,

Babena kumvwanyikatu nobe mpoota ya pa kalunga ka mema!

Kuji kiwowo kya bisaka bya bantu,

Kibena kumvwanyikatu nobe kupoota kwa mema avula!

13 Bisaka bya bantu bikoba kyungwe byonkatu bipoota mema avula.

Lesa ukebikajipila, ne abyo bikanyemena kwalepa,

Ne kwibipanga nobe muungu waululukila pa mutumba na mwela,

Kabiji nobe nsono yauma yo basenda ku kanzhimbiji.

14 Mu kimye kya mabanga, kukamweka bintu bilengesha moyo.

Saka bukyangye kukya, abyo bikazhimañana.

Bino byo bikamwekela boba betulukuka

Ne boba betwangata bintu byetu.

18 Malwa akyo kyalo muji bilongolo byuba kyungwe na byapi

Kiji mu mpunzha ya mikola ya mu Etiopya!+

 2 Kituma bantomesha pa kalunga ka mema,

Kwabuka na maato a mambanga, ne kwibambila’mba:

“Yainga, anweba baluwe mwenda lubilo,

Ku kisaka kya bantu balepa ne kulamba,*

Ku bantu bo bachina ku bantu bonse,+

Ku kisaka kya bantu kyakosa kishindañana,*

Bonka baji na ntanda yo bakumpula na mema a mu mikola.”

 3 Anweba bangikazhi bonse ba mu kyalo ne anweba mwikala pano pa ntanda,

Bintu byo mukamona bikekala ke kiyukilo* kyo baimika peulu ya mitumba,

Kabiji mukomvwa kintu kikavuma nobe kuvuma kwa lusengo.

 4 Mambo Yehoba wañambijile’mba:

“Amiwa nkekalatu ku matwi nzoo kabiji nkatalangatu pa mpunzha yami yo naikajika,

Byonkatu byo kwikala kyuya mu kimye kya mute,

Ne byonkatu kime byo kikunchika mu kimye kya kunowa inge kwatwa kyuya.

 5 Mambo kimye kya kunowa saka kikyangye kufika,

Ne buluba saka bwakunchikako kala ne mituntu saka yaikala kala mañanzañanza apya,

Misele bakeichibako na byela bya kukopawilako bichi

Kabiji tumisampi twataba baketutetako ne kwitutaya.

 6 Abino byonse bikekala ke bya kuja bañonyi ba mu mitumba

Ne banyama ba pano pa ntanda.

Bañonyi bakebijanga mu kimye kya mayoo,

Kabiji banyama bonse ba pano pa ntanda bakebijanga mu kimye kya kunowa.

 7 Pa kyokya kimye, bakaleta bya bupe kwi Yehoba wa mabumba,

Kufuma ku kisaka kya bantu balepa ne kulamba,*

Kufuma ku bantu bo bachina ku bantu bonse,

Kufuma ku kisaka kya bantu kyakosa kishindañana,*

Bonka baji na ntanda yo bakumpula na mema a mu mikola

Kukafika ne ku mpunzha itelwa pa jizhina ja Yehoba wa mabumba, ko kuba’mba Mutumba wa Ziona.”+

19 Bino byo byambo byaamba pa bintu bikamwekela Ijipita:+

Talai! Yehoba ubena kwenda pa jikumbi jipita lubilo kabiji ubena kwiya mu Ijipita.

Balesa batutu ba bena Ijipita bakamuzakama,+

Ne michima ya bena Ijipita ikakulunkunta na mambo a moyo.

 2 “Nkambila bena Ijipita kulukuka bakwabo bena Ijipita,

Kabiji bakalwa bene na bene,

Au na mulongo wanji, au na muntu mukwabo,

Muzhi ukalwa na muzhi mukwabo, ne bufumu na bufumu bukwabo.

 3 Kabiji bena Ijipita bakakankamanatu,

Kabiji nkavulañanya bintu byo bakakeba kuba.+

Abo bakaalukila ku balesa babo batutu,

Ku balozhi, ku bañanga ba lubuko ne ku bantu bamba bintu bikamweka kulutwe.+

 4 Bena Ijipita nkebapana kwi kalama wakatazha,+

Kabiji mfumu wakanama ukebalamanga,” byo byaamba Nkambo wa kine, aye Yehoba wa mabumba.

 5 Mema a mu kalunga ka mema akooma,

Ne mema a mu mukola akapwamo ne kumatu shau.+

 6 Kabiji mikola ikanunkanga;

Mema a mu twana twa Mukola wa Nile twa mu Ijipita akakepamo ne kuma.

Matete ne malele akabola.+

 7 Bintu biji kunsa ya Mukola wa Nile, konka ko apelela,

Ne bintu byonse byo bakabyala kunsa ya Mukola wa Nile+ bikooma.+

Bakebilelaula ku mwela, kabiji kechi bikekalako jibiji ne.

 8 Kabiji bantu bakwata masabi bakajila mabingo,

Aba bata twanda mu Mukola wa Nile bakajila,

Ne boba bata makonde abo pa mema kechi bakekala na bulume ne.

 9 Aba balenga bintu kufuma ku bukusa,+

Ne boba basona bisapi bitoka na mashinyi a kusonenako, kikebalenga bingi bumvu.

10 Bantu ba mu Ijipita bapikula bintu, bakebepaya;

Ne bantu bonse bo batwezhezhe mingilo bakekala na bulanda.*

11 Babinemanga ba mu muzhi wa Zowana+ bakosama.

Aba babuulako Felo bya kuba, kechi babulañana bya maana ne.+

Mwakonsha kwamba byepi kwi Felo amba:

“Amiwa ne wa mu kisemi kya ba maana,

Wa mu kisemi kya bamfumu bajingako kala”?

12 Pano nanchi bantu bobe ba maana baji pi?+

Umvwe bayuka, bambile bakubuule bintu Yehoba wa mabumba byo afuukula kuba bena Ijipita.

13 Babinemanga ba mu muzhi wa Zowana bauba bintu bya kubula maana;

Babinemanga ba mu muzhi wa Nofu*+ bebatwala mungi;

Bamfumu ba mikoka ya mu Ijipita batwala bena Ijipita mungi.

14 Yehoba walengela bantu ba mu Ijipita kuvulañana;+

Kabiji bantangi babo batwala mungi bena Ijipita mu bintu byonse byo boba,

Babalangila nobe muntu wapendwa ubena kwalañana mu malashila anji.

15 Kabiji bena Ijipita kechi bakekalapo na mwingilo nangwa umo wa kwingila,

Wa ku mutwe nangwa wa ku mukila, ku musele nangwa wa ku jilele* ne.

16 Pa joja juba, bena Ijipita bakekalatu nobe banabakazhi, bakomvwa moyo ne kuzakama na mambo a kuboko kwa Yehoba wa mabumba, ko akatanyika pe abo.+ 17 Ne kyalo kya bena Yuda kikekala kintu kya kuzakamisha bena Ijipita. Inge bakekitongola, bakomvwa bingi moyo na mambo a kintu Yehoba wa mabumba kyo afuukula kwiboba.+

18 Pa joja juba, kukekala mizhi itanu mu kyalo kya Ijipita ikambanga mulaka wa bena Kenana+ ne kuchipa kuba’mba bakekala ba kishinka kwi Yehoba wa mabumba. Muzhi umo ukatelwanga’mba Muzhi Wonauna.

19 Pa joja juba, bakalenga kya kusokelapo bitapisho kwi Yehoba pakachi ka kyalo kya Ijipita ne jishiki ja kutumbijikilamo Yehoba konka ku mupaka wakyo. 20 Bikekala kiyukilo ne bukamonyi kwi Yehoba wa mabumba mu kyalo kya Ijipita; mambo abo bakakeba bukwasho kwi Yehoba na mambo a boba bebamanyika, kabiji ukebatumina mupulushi, wakila, yenka ukebapulusha. 21 Kabiji Yehoba ukayukanyikwa ku bena Ijipita, ne bena Ijipita bakamuyuka Yehoba pa joja juba. Kabiji bakapana bitapisho ne bya bupe ne kulaya bintu kwi Yehoba ne kwibifikizha. 22 Yehoba ukakambula bena Ijipita.+ Ukebakambula ne kwibabuka; ne abo bakabwela kwi Yehoba kabiji naye ukomvwa misashijilo yabo ne kwibabuka.

23 Pa joja juba, kukekala mukwakwa+ ukafuma mu Ijipita kuya ku Asilya. Kepo bena Asilya bakeya mu Ijipita, ne bena Ijipita nabo bakaya mu Asilya, kabiji bena Ijipita bakapopwelanga Lesa pamo na bena Asilya. 24 Pa joja juba, kununga pa bena Ijipita ne bena Asilya,+ bena Isalela nabo bakekala mapesho ku bantu pano pa ntanda, 25 mambo Yehoba wa mabumba ukebapesha ne kwamba’mba: “Mapesho ekale pa bantu bami bena Ijipita ne pa mingilo ya maboko ami, ko kuba’mba bena Asilya, ne kya buswanyi kyami bena Isalela.”+

20 Mu mwaka Mfumu Salegona wa Asilya, ye atumijilemo Talatani* kuya mu muzhi wa Ashadoda,+ aye walwile na ba mu muzhi wa Ashadoda ne kwibashinda.+ 2 Pa kyokya kimye, Yehoba waambijile Isaya+ mwana wa kwa Amozi amba: “Yanga ukavuule kisapi kya majila kiji mu lubunda wobe kabiji uvuule ne makwabilo obe.” Ne aye byo byo aubile, waendelengatu mulekese* ne maulu patoka.

3 Kabiji Yehoba waambile jikwabo amba: “Byonkatu kalume wami Isaya byo aendelenga mulekese ne maulu patoka pa myaka isatu kuba’mba ekale kiyukilo+ ne lujimuno ku bena Ijipita+ ne bena Etiopya,+ 4 ne mfumu wa Asilya byo byo akatangijila banyike ne bakulumpe bazha bena Ijipita+ ne bena Etiopya, bakendanga maulu patoka kabiji bakebavuula kuba’mba matako abo akashaletu patoka. Kino kikebalenga bingi bumvu bena Ijipita. 5 Bakakamwa bingi kabiji kikebalenga bumvu na mambo a bena Etiopya bo baketekejilemo ne bena Ijipita bo betotejilengamo.* 6 Pa joja juba, bangikazhi bekala kwipi na kalunga ka mema bakamba’mba, ‘Monai kintu kyamwekela boba bo twaketekejilemo, konka ko twanyemenanga na kukeba bukwasho ne kwitupokolola kufuma ku mfumu wa Asilya! Pano atweba tukapuluka byepi?’”

21 Bino byo byambo byaamba pa bintu bikamwekela kiselebwa kya ku kalunga ka mema:*+

Bya malwa bibena kwiya nobe kinkunkwila kibena kufumina ku kabeta ka ku bulenge,

Bibena kufuma mu kiselebwa, ku kyalo kilenga moyo.+

 2 Bammwesha kimwesho kilenga moyo:

Bajimbijimbi babena kuba bintu mu bujimbijimbi,

Ne bonauna bintu nabo babena konauna bintu.

Anweba bena Elama ne anweba bena Meda, imanai muye na kulukuka!+

Amiwa nkapwisha bintu byonse byalengejile bantu kwikala na bulanda.+

 3 O ene mambo o naikela bingi na binyenge.*+

Misongo yankwata,

Nobe yoya ikala na mwanamukazhi ubena kupaapa.

Amiwa kyampezha maana pa kumvwa bino bintu;

Bino bintu byankankamika bingi pa kwibimona.

 4 Muchima wami ubena kukulunkunta; nji bingi na moyo.

Kimye kya muntuwa muntuwa kyo nakebeshenga, kibena kunzakamisha bingi.

 5 Bikai bipona ku tebulu!

Jainga ne kutoma!+

Anweba babinemanga, imanai, shingai manyi ku jikebo!

 6 Mambo Yehoba wañambijile’mba:

“Yanga ukemike kasopa pa mpunzha yanji pa kuba’mba akabulañanenga bintu byo akamonanga.”

 7 Ne uno kasopa wamwene makalaki a nkondo saka beakoka ku bambili,

Makalaki a nkondo a bambongolo,

Makalaki a nkondo a bangamela.

Aye watajilenga saka ateshako bingi muchima.

 8 Kepo abijikile na jiwi ja peulu nobe bokwe amba:

“Anweba Yehoba, kimye kyonse mute amiwa ñimana pa kyamba kya usopa,

Kabiji kimye kyonse bufuku ngikala pa mpunzha pami ponka po nsopela.+

 9 Talai bintu bibena kwiya:

Bantu baji pa makalaki a nkondo saka beakoka ku bambili!”+

Kepo abijikile amba:

“Wapona! Babilona wapona!+

Bipashañano byanji byonse bya balesa ba kusonga, Lesa wibilalawila panshi!”+

10 Bantu bami bebapuula nobe kajo,

Baana ba pa kipujilo kyami,+

Amiwa nemubuula bintu byo naumvwine kwi Yehoba wa mabumba, Lesa wa Isalela.

11 Bino byo byambo byaamba pa bintu bikamwekela Duma:*

Muntu umo ubena kungita kufuma ku Seila+ amba:

“Obewa kasopa, usakwambapo amba ka pa buno bufuku?

Obewa kasopa, usakwambapo amba ka pa buno bufuku?”

12 Kasopa wakumbwile’mba:

“Lukelo lubena kwiya ne bufuku nabo bubena kwiya.

Umvwe paji bintu byo mubena kukeba, ipuzhai.

Mubweleko jikwabo!”

13 Bino byo byambo byaamba pa bintu bikamwekela bisanzangala:

Mu bisanzangala mo mo mukalaala bufuku,

Anweba yenka bena Dedanyi mwenda pa bangamela.+

14 Letai mema mupe boba bafwa kilaka,

Anweba bangikazhi ba mu kyalo kya Tema,+

Kabiji letai shinkwa mupe boba babena kunyema.

15 Mambo abo babena kunyema mapoko, ne mpoko yo basomona,

Babena kunyema buta bwa mukanda bo bavwemuna ne nkondo yakilamo kutama.

16 Byonkabyo, Yehoba wañambijile’mba: “Mu mwakatu umo, byonka bijitu myaka ya muntu wa mingilo,* bya lukumo byonse bya kwa Keda+ bikapwa. 17 Kabiji aba bantu bavwemuna mata a mukanda bakashalapo, bonka babiyangala ba bena Keda, bakekalatu bacheche, mambo Yehoba Lesa wa Isalela ye waamba.”

22 Bino byo byambo byaamba pa bintu bikamwekela Kimpachiko Kwamwekejile Bimwesho* byavula:+

Pano mambo ka anweba bonse o mwakanjijila pa misemi?

 2 Mwi obewa mwajinga bingi kiwowo,

Muzhi wilundumikile, muzhi mwajinga lusekelo.

Bantu bobe bo baipayile kechi bebatapile na mpoko ne,

Kabiji kechi bafwile mu nkondo ne.+

 3 Bakalama bobe bonse bakanama banyema.+

Bebakwachile kwikala bakaili+ kwa kubula kwingijisha mata a mukanda.

Bonse bo bataaine bebatwajile mu kaleya,

Nangwa kya kuba banyemejile kwalepa.

 4 O ene mambo o naambijile namba: “Kuntala amiwa ne,

Kabiji nkajila mabingo.+

Kange mukosepotu na kuntekenesha

Na mambo a konaika kwa mwana wa mukazhi wa* balongo bami ne.+

 5 Mambo jikekala juba ja kuwowakana, ja kushinda ne ja bya malwa,+

Jikafuma kwi Nkambo Mfumu, Yehoba wa mabumba,

Monka mu Kimpachiko Mwamwekejile Kimwesho.

Nsakwa bakeikundula,+

Kabiji kukekala kujila ku mutumba.

 6 Bena Elama+ bakasenda fukuta wa miketo

Saka baji pa makalaki ne pa bambili,*

Kabiji bena Kila+ bakasolola* makebo abo.

 7 Bimpachiko* byenu byawamisha

Bikakumbanatu makalaki a nkondo,

Kabiji bambili* bakemanaimanatu pa bibelo.

 8 Kabiji akya kya kuzhikijila bena Yuda bakekifumyako.

“Pa joja juba, mukakebakeba byela bya nkondo biji mu Nzubo ya Jisaka ja ku Lebanoni,+ 9 kabiji mukamona milala yavula ya nsakwa ya Muzhi wa kwa Davida.+ Kabiji mukatapula mema a pa kizhiba kya munshi.+ 10 Anweba mukabala mazubo a mu Yelusalema ne kwiakundula pa kuba’mba mukakoseshe nsakwa. 11 Kabiji mukalenga shomeka pakachi ka masakwa abiji mwa kubika mema aji mu kizhiba kya kala, pano bino, anweba kechi mukakinka manungo mu Mulenga wakyo Mukatampe ne. Ne yewa wikilengele kala kene kechi mukamuta muchima ne.

12 Pa joja juba, Nkambo Mfumu, Yehoba wa mabumba,

Ukemwambila’mba jilai ne kuwowakana,+

Tendai mitwe ne kuvwala bisapi bya majila.

13 Pakuba anweba mukasekela ne kusangalala,

Mukepaya bañombe ne mikooko,

Mukaja nyama ne kutoma binyu.+

‘Ne kwamba’mba, twayai tujenga ne kutoma, mambo kesha tukafwa.’”+

14 Kepo Yehoba wa mabumba ambuujile’mba: “‘Kechi bakemulekelako mambo pa buno bubi ne, kanatu mukafwe,’+ byo byaamba Nkambo Mfumu, Yehoba wa mabumba.”

15 Nkambo Mfumu, Yehoba wa mabumba waamba’mba: “Yanga kwi kalama, aye Shebina+ mukulumpe utala pa nzubo* ya mfumu, kabiji ukamwambile’mba, 16 ‘Ubena kukeba ka kuno, kabiji ñanyi mulongo wobe uji kuno, pa kuba’mba wipoyile kilende obe mwine kuno?’ Shebina wipoyila kilende pa mpunzha patuntama; wisongela mwine kilende* mu jibwe. 17 ‘Umvwa! Obewa mwana muntu, Yehoba ukakumaka panshi kabiji ukakukwata na ngovu. 18 Lesa ukakuzhokolosha ne kukutaya nobe mpila mu kyalo kyabaya. Ukafwila monkamwa, kabiji monkamwa mo mukekala makalaki obe awamisha, ukalengesha bumvu nzubo ya nkambo yobe. 19 Kabiji nkakupanga ne kukufumyapo pa kifulo kyobe.

20 “‘Pa joja juba, nketa kalume wami aye Eliakima+ mwana wa kwa Hilikiya, 21 amiwa nkamuvwika kivwalo kyobe kyalepa, nkamunyinga mushipi obe wa kisapi,+ kabiji nkamupa luusa* lo uji nalo. Kabiji aye ukekala ke shabo boba bekala mu Yelusalema ne ba mu kisaka kya Yuda. 22 Kabiji nkabika kii wa ku nzubo ya kwa Davida+ pa kipuzhi kyanji. Aye byo akakiyululako kafwako ukakiyako ne, kabiji byo akakiyako kafwako ukakiyululako ne. 23 Nkamupopa nobe musomali ye bapopa pa kintu kyakosa, kabiji ukekala kipona kya buneme ku nzubo ya shanji. 24 Kabiji bakakobeka lukumo* lonse lwa kisaka kya shanji pe aye, ko kuba’mba bankana ne baana,* bipe byonse bya bicheche, masanyi afukumana kuvwangakotu ne milondo yonse ikatampe.

25 “Yehoba wa mabumba waamba’mba, ‘Pa joja juba, musomali ye bapopele pa kintu kyakosa bakamutupulapo,+ bakamuchiba ne kumutaya panshi, ne kintu kyo bapopejilepo nakyo kikapona ne konaika, mambo Yehoba ye waamba.’”

23 Bino byo byambo byaamba pa bintu bikamwekela muzhi wa Tila:+

Anweba maato a ku Tashishi,+ jilai mabingo!

Mambo kiito bekyonauna; kafwapo pa kufikila ne.

Bebabuula bino kufuma ku kyalo kya Kitimu.+

 2 Akitelekai, anweba mwikala ku musezho wa kalunga ka mema.

Basulu ba ku Shidona+ baabuka kalunga ka mema, bemunonkesha.

 3 Kajo* ka ku Shihola* kakafikile ne ku mikola yavula,+

Bekanowejile ku Mukola wa Nile, mo amwena bunonshi muzhi wa Tila,

Ne kuletela bisaka bya bantu bunonshi.+

 4 Anweba bena Shidona, mwikala ku kalunga ka mema, umvwai bumvu,

Mambo kalunga ka mema kaamba’mba:

“Amiwa kechi naumvwapo kala bisanso nangwa kusemapo mwana ne,

Kabiji kechi nakomeshapo bansongwalume nangwa bansongwakazhi* ne.”+

 5 Byonkatu byo baumvwine bintu byamwekejile bena Ijipita,+

Bantu byo byo bakakankamanatu pa kumvwa bintu bikamwekela muzhi wa Tila.+

 6 Abukilai ku Tashishi!

Wowakanai, anweba mwikala ku musezho wa kalunga ka mema!

 7 Nanchi uno ye muzhi wenu mwajinga lusekelo kala, kimye kitanshi kyo aikeleko nyi?

Maulu anji a mulengejilenga kuya na kwikala ku byalo bya kwalepa.

 8 Nanchi ñanyi wafuukwile kuba muzhi wa Tila bino?

Nanchi kechi yenkawa uvwika minchinya,

Wajinga na basulu babinemanga,

Kabiji wajinga na bapoteshi bo banemekele bingi ku ba pano pa ntanda ponse nenyi?+

 9 Yehoba wa mabumba ye wafuukulapo kuba bino,

Kuba’mba apwishe buya bwa muzhi bonse bo betotelamo,

Kuba’mba alengeshe bumvu bonse bo banemekele ku ba pano pa ntanda.+

10 Obewa Tashishi, abuka kyalo kyobe nobe ubena kwabuka Mukola wa Nile.

Kechi kuji mpunzha* po bafiikila maato ne.+

11 Lesa watanyikila kuboko kwanji pa kalunga ka mema;

Watenkenya bufumu bonse.

Yehoba wakambizhe’mba bonaune masakwa akosa a kyalo kya Fenesha.+

12 Kabiji waamba’mba: “Kechi ukasekelapo jibiji ne,+

Obewa muzhi wa Shidona ye bamanyika.

Imana wabuke uye ku Kitimu.+

Ne kokwatu nako kechi ukataanako kwa kukokolokela ne.”

13 Talai! Kyalo kya bena Kalodeya.+

Bano bantu—kechi bena Asilya+ ne—

Baalwile muzhi wa Tila kwikala ke mpunzha mwa kupitañena banyama ba mu kiselebwa.

Baimika byamba byabo bya kulwilapo nkondo;

Bamukundawila byamba byanji byakosa;+

Ne kumonaunatu pelu.

14 Anweba maato a ku Tashishi, jilai mabingo,

Mambo masakwa enu akosa beonauna.+

15 Pa joja juba, muzhi wa Tila bakamulubako pa myaka 70+ byonka biji myaka* ikala mfumu. Myaka 70 byo ikapwa, kintu kikamwekela muzhi wa Tila kikekala nobe byambo biji mu lwimbo ye baimbila pite amba:

16 “Obewa pite ye bavulamako, tola kyansa kyobe upitañane mu muzhi.

Imba kyansa kyobe bulongo;

Imba nyimbo yavula,

Pa kuba’mba bakakuvuluke.”

17 Pa kupwa myaka 70, Yehoba ukavuluka muzhi wa Tila, kabiji uno muzhi ukatendeka jibiji kuba bupite na bufumu bonse buji pano pa ntanda. 18 Pano bino, mfweto yanji ne bintu byanji byonse byo amwenangamo bikekala ke byazhila kwi Yehoba. Kechi bakebilama nangwa kwibifya ne, mambo bintu byo amwenangamo bikekala ke bya boba bekala kwi Yehoba, pa kuba’mba bajenga ne kusangalala ne kuvwala bivwalo byawamisha.+

24 Umvwai! Yehoba ukafumyamo muntu yense mu kyalo* ne kwikishatu ke masala.+

Ukekikuvumika+ ne kupalañanya bantu bekalamo.+

 2 Abino byo bikamwekela muntu yense:

Muntutu ne ñanga,

Kalume ne nkambo yanji,

Kalume ne nkambo yanji wa mukazhi,

Upota ne upotesha,

Upana ne ulomba,

Ukongwesha ne ukongola.+

 3 Muntu yense bakamufumyamo mu kyalo;

Kechi mukashala kintu nangwa kimo ne,+

Mambo Yehoba ye waamba.

 4 Kyalo kibena kujila mabingo;+ kibena kuleela.

Bintu bya mu ntanda bibena kuleela; bibena konaika.

Bantu banemekwa ba mu kyalo babena kunyana.

 5 Kyalo bekitamisha ku bantu bekalamo,+

Mambo balengulula mizhilo,+

Bapimpula mafunde,+

Kabiji bakankalwa kulama lulayañano lwa myaka.*+

 6 O ene mambo kyalo o bekifingila kuba’mba kikonaike,+

Ne bantu bekalamo bazhatwa na mambo.

O ene mambo bantu bekala mu kyalo o bakepela,

Kabiji mu kyalo mwashalatu banabalume bacheche.+

 7 Binyu bya katataka bibena kujila mabingo, ne mañanzañanza afumba,+

Ne boba bonse basangalala babena kubinza.+

 8 Lusekelo lwa kwimba minsakayi lwapwa,

Kiwowo kya bantu basangalala bibi kyapwa,

Kuvuma kwawama kwa kyansa kwaleka kumvwanyika.+

 9 Batoma binyu kwa kubula kwimba nyimbo,

Ne maalwa alula ku boba beatoma.

10 Muzhi ye basha bantu, bamukundula;+

Mazubo onse beashinka, kafwako wakonsha kutwelamo ne.

11 Bantu babena kufumpila binyu mu mikwakwa.

Kusangalala konse kwazhiya,

Lusekelo lwa bantu bekala mu kyalo lwapwa.+

12 Muzhi washalatu bikulukulu;

Kinzhilo bekyonaunatu vingwevingwe.+

13 Mambo bino byo bikamweka mu kyalo, mu bisaka bya bantu bangi;

Byonkatu kichi kya maolivi byo kishala inge bapululako maolivi,+

Ne byonkatu byo bapupula mañanzañanza ashala ku kichi umvwe akubuka.+

14 Bantu bakasuntula mawi abo peulu,

Bakabijika na lusekelo.

Kufuma ku kalunga ka mema,* bakambanga pa lukumo lwa Yehoba.+

15 O ene mambo bantu bekala ku musela* o bakamutumbijikilanga Yehoba;+

Ne bantu bekala pa makuji a pa kalunga ka mema bakatumbijikanga jizhina ja Yehoba Lesa wa Isalela.+

16 Tubena kumvwa nyimbo kufuma konse kwapela ntanda amba:

“Lukumo* lwikale kwi aye Waoloka!”+

Bino amiwa naamba namba: “Amiwa mbena kunyainakotu, mbena kunyainakotu!

Malwa o ami! Mambo bantu bajimbijimbi babena kuba bintu mu bujimbijimbi;

Na bujimuku, bantu bajimbijimbi babena kuba bintu mu bujimbijimbi.”+

17 Anweba mwikala pano pa ntanda, bintu bileta moyo, bimbo ne bitewa bibena kwimupembelela.+

18 Muntu yense ukanyema pa kumvwa bintu bileta moyo, ukaponena mu kimbo,

Ne yewa yense ukatuntuka mu kimbo, ukafwa mu kitewa.+

Mambo bipenze bya mema bya mwiulu bakebishinkula,

Ne bitendekesho bya ntanda bikatenkena.

19 Kyalo kyaabanapo pakachi;

Kyalo bekitenkenya;

Kyalo bekitenkenya bingi.+

20 Kyalo kibena kubalangila nobe muntu wapendwa,

Kabiji kibena kusunkena nobe kafufu ko babena kusunkenya ku mwela.

Bubi bwakyo bwikinemena,+

Kikapona, kya kuba’mba kechi kikabuukapo jibiji ne.

21 Pa joja juba, Yehoba ukazhachisha jibumba ja mwiulu

Ne kuzhachisha bamfumu ba pano pa ntanda ponka pano pa ntanda.

22 Kabiji bakebapwizha pamo

Nobe bakaili bo balumbika mu kimbo,

Kabiji bakebashinkila mu kaleya ka panshi;

Byo pakapita moba avula, bakebazhachisha.

23 Kabiji ñondo ukakankamanatu,

Ne juba jikomvwa bumvu,+

Mambo Yehoba wa mabumba waikala Mfumu+ pa Mutumba wa Ziona+ ne mu Yelusalema,

Bakulumpe* ba bantu banji saka bamwesha lukumo kwi aye.+

25 Anweba Yehoba, yenu Lesa wami.

Amiwa nemutumbijika ne kutota jizhina jenu,

Mambo mwauba bintu bya kukumya,+

Bintu byo mwafuukwijile jimo kuba kala kene,+

Mu bukishinka+ ne mu bukine.

 2 Mambo anweba mwaalula muzhi ke mulumba wa mabwe,

Muzhi wajinga na nsakwa ke bikulukulutu.

Mwaonauna kyamba mwaikalanga bantu bafuma mu byalo bingi;

Muzhi kechi bakamushimukululapo jibiji ne.

 3 O ene mambo bantu bakosa o bakemutumbijikilanga;

Muzhi wa bantu bakanama ukemwakamwanga.+

 4 Mambo anweba mwaikala ke nsakwa yakosa ku bakajilwa,

Mwi nsakwa yakosa ku bayanji kimye kyo bapita mu makatazho,+

Mwi kya kweyamamo bantu ku mvula wa kinkunkwila,

Ne kimfutele ku mute wazonga.+

Inge kulukuka kwa bantu bashinta kwaikala nobe mvula wa kinkunkwila ukundula nsakwa,

 5 Kabiji byonkatu mute byo asamina mu kyalo mwauma,

Anweba mulekesha bantu bangi kuba kiwowo.

Byonkatu mute wazonga byo bamufupula ku kimfutele kya jikumbi,

Ne lwimbo wa bantu bashinta byo byo azhiya.

 6 Ku uno mutumba,+ Yehoba wa mabumba ukanengezhezha mitundu ya bantu yonse

Kijiilo kya kajo kawama,+

Kijiilo kya binyu byawamisha,*

Kijiilo kya kajo kayulamo mikolokofwa,

Kijiilo kya binyu byo basusa bulongo.

 7 Ku yenka uno mutumba, ukonauna* kisapi kyapombakanya bantu

Ne kisapi* kyavweta bisaka byonse bya bantu.

 8 Lesa ukamina* lufu myaka ne myaka,+

Kabiji Nkambo Mfumu Yehoba ukashiimuna mipolo ku meso a bantu bonse.+

Ukafumyapo myendeleko yo bendeleka bantu banji pano pa ntanda ponse,

Mambo mwine Yehoba ye waamba.

 9 Pa joja juba, bakamba’mba:

“Talai! Awe ye Lesa wetu!+

Twaketekela mwi aye,+

Kabiji aye uketupulusha.+

Uno ye Yehoba!

Twaketekela mwi aye.

Twayai tusekele ne kusangalala mambo uketupulusha.”+

10 Mambo Yehoba ukatenteka kuboko kwanji pa uno mutumba,+

Ne muzhi wa Moabu bakamunyantawila ponka po aji+

Byonka nsono yauma byo beinyantaula ne kwikala ke mulumba wa mbolezha.

11 Lesa ukatanyika maboko anji ne kupuma muzhi wa Moabu

Byonkatu muntu byo apuma maboko anji pa mema inge ubena kufwenka,

Kabiji ukapwisha bwitote bwanji

Ukamupuma na maboko anji.+

12 Kabiji muzhi uji na nsakwa yakosa yalepa,

Lesa ukamukundula;

Ukamuponesha panshi ne kumonauna.

26 Pa joja juba, bakemba uno lwimbo+ mu kyalo kya Yuda+ amba:

“Atweba tuji na muzhi wakosa.+

Lesa wabika lupulukilo kwikala nobe masakwa, kabiji nobe mishiime yalepa.+

 2 Shinkulai bibelo+ pa kuba’mba kisaka kya bantu baoloka kitwelemo,

Kyonka kisaka kya bantu kikookela Lesa.

 3 Mukapokolola boba bemuketekela;*

Mukebapa mutende wa myaka ne myaka,+

Mambo baketekela mwi anweba.+

 4 Ketekelainga mwi Yehoba kimye kyonse,+

Mambo Yehoba, Yehoba jo Jibwe ja myaka.+

 5 Mambo aye waikizha bantu bekala pa kifulo kya peulu, ko kuba’mba muzhi ye batungila peulu pene.

Aye wamukundula,

Wamukundwila panshi;

Wamuponesha ne kumonauna.

 6 Bakamunyantaula na maulu,

Maulu a boba bo bamanyika ne a bayanji.”

 7 Jishinda ja muntu waoloka, jaoloka.

Mambo anweba mwaoloka,

Mukolola jishinda ja muntu waoloka.

 8 Byo tulondela mashinda enu aoloka, anweba Yehoba,

Tuketekela mwi anweba.

Tukebesha bingi kuvuluka* jizhina jenu ne byo jilumbulula.

 9 Mu kimye kya bufuku nemuvuluka bingi na muchima* wami yense,

Kine, muchima wami wimukebesha bingi;+

Mambo umvwe mwachibila mambo ba pano pa ntanda,

Bantu ba mu kyalo bafunda kuba byaoloka.+

10 Muntu mubi nangwa bakamubilepotu lusa byepi,

Aye kechi ukafunda kuba byaoloka ne.+

Nangwatu mu ntanda muji bantu baoloka, aye ukobangatu byatama,+

Kabiji kechi ukamona lukumo lwa Yehoba ne.+

11 Anweba Yehoba, mwasuntula kuboko kwenu, pano bino, abo kechi babena kwikumona ne.+

Bakamona butemwe bo mwatemwa bantu benu kabiji kikebalenga bumvu.

Kine, mujilo wenu ukebasoka balwanyi benu.

12 Anweba Yehoba, yenu muketupa mutende,+

Mambo bintu byonse byo twauba

Yenu mwitukwasha kuba’mba twibyube.

13 Anweba Yehoba Lesa wetu, bantangi bangi bo babena kwitulama kechi anweba ne,+

Pano bino, atweba twambatu pa jizhina jenu kwapwa.+

14 Abo bafwa, kechi bakekala na bumi jibiji ne.

Abo bafwa, kechi bakasanguka ne.+

Mambo anweba mwibazhachisha

Kuba’mba mwibonaune ne kwibavizha kya kuba kechi bakebavulukapo jibiji ne.

15 Anweba Yehoba, mwabayisha kisaka kya bantu,

Kine, mwabayisha kisaka kya bantu;

Mwitumbijika anwe bene.+

Mwabayishako mipaka yonse ya kyalo.+

16 Kimye kyo bapitanga mu makatazho baiyanga kwi anweba Yehoba;

Balombanga milombelo ya kishinshi kimye kyo mwibololangako.+

17 Byonkatu mwanamukazhi uji pepi kupaapa

Byo omvwa bisanso ne kujila na mambo a misongo,

Ne atweba byo byo twajinga na mambo a anweba Yehoba.

18 Twaimichile kabiji twajinga na bisanso,

Pano bino, kyajingatu nobe twasemenetu mwela.

Kechi twapokolwelepo bantu ba mu kyalo ne,

Kabiji kafwako nangwa umo wasemenwe kuba’mba ekale mu kyalo ne.

19 “Bantu benu bafwa bakekala na bumi jibiji.

Bantu bami bafwa* bakabuuka.+

Buukai ne kubijika na lusekelo,

Anweba muji mu maloba!+

Mambo kime kyenu kikekalatu nobe kime kya lukelo,*

Kabiji ntanda ikalupula bantu bafwa kuba’mba bakekale na bumi.*

20 Anweba bantu bami, twelai mu mazubo enu a mukachi,

Ne kushinka binzhilo byenu.+

Mukafyamemo pa kakimye kacheche

Posotu ne bukaji* byo bukapita.+

21 Mambo talai! Yehoba ubena kufuma mo ekala

Kwiya na kuzhachisha bantu ba mu ntanda na mambo a bubi bwabo,

Ne ntanda ikasolola mashi o yaichijile

Kabiji kechi ikafya bantu bayo bo yaipayile ne.”

27 Pa joja juba, Yehoba ukengijisha mpoko yanji yatwa kabiji yakosa,+

Ukakambula Leviatana,* muloolo wenda lubilo,

Yenka Leviatana, muloolo uminyangala,

Kabiji ukepaya kinyama kikatampe kikala mu kalunga ka mema.

 2 Pa joja juba, aye* mukamwimbile lwimbo amba:

“Obewa bujimi bwa miñanzañanza mufuma binyu!+

 3 Amiwa Yehoba, yami mbena kwibuzhikijila.+

Nebutekezha kimye kyonse.+

Nebuzhikijila mute ne bufuku,

Pa kuba’mba muntu nangwa umo abule kwibonauna.+

 4 Amiwa kechi nebuzhingijila ne.+

Ñanyi ukantula bulemo na bichi bya miba ne na nsono mu kimye kya nkondo?

Amiwa nkebinyantaula ne kwibisoka byonsetu mu mujilo.

 5 Nangwa byonkabyo, mulekai aye afyame mwi amiwa.

Mulekai apwane ne amiwa;

Mulekai ekale mu mutende ne amiwa.”

 6 Mu moba a kulutwe, Yakoba ukekizha mizhazhi,

Bena Isalela bakamena misele ne kusapuka,+

Kabiji bakayuzha kyalo na bipangwa byavula.+

 7 Nanchi bakamupuma na kichi kya muntu ubena kumupuma nyi?

Nangwa abya bakamwipaya byonka byo baipayile bantu banji nyi?

 8 Na mambo a kukumya, kikakukatazha bingi pa kuba’mba umupange.

Pa joja juba, aye ukebapanga na mwela wanji washinta ukafuma ku musela.+

 9 Onkao mambo, Yakoba bakamulekelako mambo,+

Kabiji bino byo bintu byo akamwenamo kimye kyo bakamulekelako mambo anji:

Aye ukaalula mabwe onse a ku kya kusokelapo bitapisho

Kwikala nobe mabwe o bavingaula,

Kabiji kafwako bichi* bya milumbulumbu byazhila ne bya kufutumwinapo bikashalapo ne.+

10 Mambo muzhi uji na masakwa akosa ukashalatu masala;

Mapunzha mujiila banyama akashalatu nobe mu kiselebwa.+

Baana bañombe mo mo bakajiilanga ne kulaala

Kabiji bakaja misampi yanji.+

11 Misampi yanji byo ikooma,

Banabakazhi bakeya ne kwiikopaulako,

Ne kwiibanza mujilo.

Mambo bano bantu kechi baji na maana ne.+

O ene mambo Mulenga wabo o akabujila kwibobila lusa,

Ne yewa wibalengele kechi ukebobila bibusa ne.+

12 Pa joja juba, Yehoba ukemupwizha pamo anweba bena Isalela+ umo umo kwimufumya ku mapunzha a ku Mukola* kukafika ne ku Kimpachiko kya Ijipita,+ byonkatu muntu byo akunta bipangwa ku kichi ne kwibitolaula kimo kimo. 13 Pa joja juba, lusengo ukavuma+ kabiji aba babena kufwa mu Asilya+ ne boba bapalañenejile mu kyalo kya Ijipita,+ bakeya ne kufukama kwi Yehoba ku mutumba wazhila mu Yelusalema.+

28 Malwa anji awa munchinya* witotelamo* bitomi bya bena Efelaimu+

Ne maluba amulengelanga kumweka bulongo aleka kumweka bulongo,

Ajinga mu kimpachiko kiji na mushiji wafuka kya boba batoma binyu!

 2 Umvwai! Yehoba ukatuma muntu wakosa kabiji uji na ngovu.

Aye ukekala nobe mvula utatauka wa mabwe, mvula wa kinkunkwila wonauna,

Nobe mvula mukatampe wa mikwe,

Aye ukamumaka panshi munchinya ne kumonauna.

 3 Munchinya witotelamo* bitomi bya bena Efelaimu

Bakamunyantaula.+

 4 Ne maluba amulengelanga kumweka bulongo aleka kumweka bulongo,

Ajinga mu kimpachiko kiji na mushiji wafuka,

Akekala nobe jikuyu japya bukiji mayoo saka akyangye kufika.

Muntu byo akejimonatu, ukejapa ne kwijija ponkapotu.

5 Pa jonkaja juba, Yehoba wa mabumba ye ukekala munchinya wa buya ne kabondo kawamisha ku bantu banji bakashalapo.+ 6 Kabiji aye ukalengela bamitonyi kuchiba mambo monka mo aolokela, ne kupa bulume boba bemana pa bibelo kuchina balwanyi kutwela.+

 7 Nangwa kiji bino, bano nabo bakaya mungi na mambo a kutoma binyu;

Maalwa akebalengela kubalangila pa kwenda.

Ñanga ne ngauzhi nabo bakaya mungi na mambo a kutoma maalwa;

Maana abo akavulañana na mambo a binyu,

Kabiji bakabalangilanga na mambo a maalwa;

Bintu byo bakamonanga bikebatwala mungi,

Kabiji pa kuchiba mambo bakeatwalangatu mungi.+

 8 Matebulu abo akumbanatu malashila

Kafwapo nangwa pamo pashala ne.

 9 Abo bakashikisha’mba, nanchi bañanyi bo bakabuula maana a kuyuka bintu?

Kabiji bañanyi bo bakalumbulwila byambo?

Nanchi aba bo basumunatu katataka nyi?

Nanchi aba bo bafumyatu ku mabele nyi?

10 Mambo ke “mukambizho pa mukambizho, mukambizho pa mukambizho,

Lutambo pa lutambo, lutambo pa lutambo,*+

Kintu kicheche kuno, kintu kicheche kokwa.”

11 Kabiji ukengijisha ba kikukuma ne bamba mulaka ungi kwisamba na bano bantu.+ 12 Ponkapo wibambijile’mba: “Ino yo mpunzha kwa kukokolokela. Aba bakooka bakokoloke; ino yo mpunzha kwa kukokolokela,” pano bino abo bakaine kumvwa.+ 13 Onkao mambo, kwi abo byambo bya Yehoba bikekala ke:

“Mukambizho pa mukambizho, mukambizho pa mukambizho,

Lutambo pa lutambo, lutambo pa lutambo,*+

Kintu kicheche kuno, kintu kicheche kokwa,”

Pa kuba’mba byo bakendanga,

Baketuntule ne kupona kampaba

Kabiji bakekozha, bakafwa mu kitewa ne kwibakwata.+

14 Onkao mambo, anweba mwitota, umvwai byaamba Yehoba,

Anweba mulama bano bantu ba mu Yelusalema,

15 Mambo anweba mwamba’mba:

“Atweba twalayañana na Lufu,+

Kabiji twaumvwañana* na Kilende.*

Nangwa muyulo mukatampe waiya,

Kechi uketukumpula ne,

Mambo atweba twaalula bubela ke kya kufyamamo kyetu,

Kabiji mu bubela mo mo twafyamina.”+

16 Onkao mambo, Nkambo Mfumu Yehoba waamba’mba:

“Amiwa mbena kwala kitendekesho kyakosa kya mabwe mu Ziona,+

Jibwe ja buneme ja pa jikonka+ ja kitendekesho.+

Kafwako muntu nangwa umo waitabilamo ye bakalengesha bumvu ne.+

17 Kabiji nkalengela bunchibamambo bwaoloka kwikala ke kya kupiminako.+

Ne bololoke bukekala ke kintu kya kwesakenyako* bintu.+

Mvula wa mabwe ukakwemuna kya kufyamamo kyabo kya bubela,

Ne mema akayula mu mpunzha mo bafyama.

18 Lulayañano lwenu na Lufu lukapwa,

Ne byo mwaumvwañene na Kilende* kechi bikatwajijila ne.+

Inge muyulo mukatampe waiya,

Ukemonauna.

19 Mema byo akapitanga kimye kyonse,

Akemukumpula;+

Mambo akapitanga moba onse lukelo,

Mute ne bufuku.

Moyo ye ukebalengela kukwatakanya bintu byo baumvwine.”*

20 Mambo mwanya ukepipa, kya kuba muntu kechi wakonsha kutandabala ne,

Ne kya kwivweta kikakepa, kya kuba muntu kechi wakonsha kwivwetakyo ne.

21 Mambo Yehoba ukemana byonkatu byo aubile pa Mutumba wa Pelazimu;

Ukemana byonkatu byo aimene mu kimpachiko* kyajinga kwipi na Gibeona,+

Kuba’mba obe bintu byo akebelenga, ko kuba’mba mwingilo wanji wa kukumya

Ne kuba’mba engile mwingilo wanji, ko kuba’mba mwingilo wanji mukatampe.+

22 Onkao mambo, kange mwikale na milengulwila ne,+

Pa kuba’mba babule kutwentesha ntambo yo bemukasa,

Mambo amiwa naumvwine byaambile Nkambo Mfumu, Yehoba wa mabumba,

Kuba’mba wafuukulapo konauna ntanda yonse.+

23 Shinkulai matwi ne kuteleka byambo byami;

Taiko muchima mumvwe byo mbena kwamba.

24 Nanchi awa ujima uzhikisha juba na kujimatu kwa kubula kubyala nkunwa nyi?

Abya utwajijilatu na kuchipula mushiji kwa kubula kumupumununa nyi?+

25 Byo akapwisha kwesakanya mushiji,

Nanchi kechi ukakusamo bwengo bwafituluka ne bwengo butoka nenyi?

Nanchi kechi ukabyalamo wichi, luku ne mbaale pa mpunzha yayo

Ne kukusamo wichitu+ mukwabo kunsa kunsa nenyi?

26 Mambo Lesa ufunjisha* muntu kwenda mu jishinda jawama;

Kabiji umutangijila.+

27 Mambo bwengo bwafituluka kechi bebupuula na kintu kyatwa kya kupuujilako ne,+

Kabiji kikochikala kechi bekipisha pa bwengo ne.

Pakuba bwengo bwafituluka bebupuula na kichi

Ne bwengo butoka bebupuula na kichi.

28 Nanchi muntu upuula nchacha pa kipujilo kwikala shinkwa nyi?

Ine, kechi utwajijilatu na kwiipuula ne;+

Kabiji umvwe wapishapo kikochikala kyanji kiji na kya kupuujilako kyo babena kukoka ku bambili,

Kechi wiivingakanya ne.+

29 Bino nabyo bifuma kwi Yehoba wa mabumba,

Uba bintu* bya kukumya

Kabiji uji na maana a kukumya.*+

29 “Malwa anji Aliela,* Aliela muzhi mo atungijile Davida matente!+

Pa mwaka pa mwaka;

Mukekalenga na bijiilo bya pa mwaka pa mwaka.+

 2 Pano bino, nkaleta bya malwa pa muzhi wa Aliela,+

Mukekala kuwowakana ne kujila mabingo,+

Kabiji kwi amiwa ukekala nobe kya kusokelapo bitapisho kya Lesa.+

 3 Amiwa nkakuzhokoloka ne kukutula bulemo,

Nkakutaya mu kañumbwañumbwa ne kubikako luvimba

Kabiji nkashimika bya kulwilapo ne obewa.+

 4 Bakemuponesha ne kwimulengesha bumvu;

Mukambanga saka muji panshi,

Kabiji byo mukambanga bikazhimañenatu mu lukungu.

Jiwi jenu jikafuminanga panshi+

Nobe jiwi ja besamba na mipashi,

Kabiji byambo byenu bikafuminanga mu lukungu.

 5 Jibumba ja balwanyi bobe* jikekala nobe lukungu,+

Jibumba ja bantu bakanama jikoluluka nobe muungu.+

Kabiji kino kikamwekatu nobe mu kukopa kwa jiso.+

 6 Yehoba wa mabumba ukemupokolola

Na kutatauka kwa mvula, na kitentanshi ne na kyungwe kikatampe,

Na mvula wa kinkunkwila, na kanzhimbiji kakatampe ne na lubebe lwa mujilo usokañana.”+

 7 Ponkapo jibumba ja bisaka byonse bya bantu jikalwa nkondo na muzhi wa Aliela+

Ko kuba’mba aba bonse balwa nanji nkondo,

Bashimika byamba bya kulwilapo nanji nkondo,

Ne boba bamukatazha

Bino byonse bikekalatu nobe kiloto, nobe kimwesho kya bufuku.

 8 Kino kikekalatu nobe muntu wafwa nzala ubena kulota amba ubena kuja kajo,

Bino pa kupapuka mu tulo watana’mba ukijitu na nzala yanji,*

Kabiji kiji nobe muntu wafwa kilaka ubena kulota amba ubena kutoma mema,

Bino pa kupapuka mu tulo wataana’mba wakikooka kabiji ukijitu na kilaka kyanji.*

Abino byo byo kikamwekela ne jibumba ja bisaka bya bantu byonse

Bikalwa nkondo pa Mutumba wa Ziona.+

 9 Kankamanai ne kukumya;+

Isabaulai meso anweba bene mwikale bampofu.+

Abo bapendwa, bino kechi bapendwa na binyu ne;

Abo babena kubalangila, bino kechi na mambo a maalwa ne.

10 Mambo Yehoba ye wimulengela kulaala tulo tukatampe;+

Wazhinzhibika meso enu, ko kuba’mba bangauzhi,+

Kabiji wavweta mitwe yenu, ko kuba’mba aba bamona bimwesho.+

11 Kwi anweba, kimwesho kyonse kikalatu nobe byambo bya mu buku ye bashinka na katetesho.+ Umvwe bamupana ku muntu wayuka kutanga ne kumwambila’mba: “Tanga na jiwi ja peulu,” aye ukamba’mba: “Kechi nakonsha kutanga ne, mambo bamushinka na katetesho.” 12 Kabiji umvwe bapana buku ku muntu waluba kutanga ne kumwambila’mba: “Tanga bino byambo,” aye ukamba’mba: “Amiwa kechi nayuka kutanga ne.”

13 Yehoba waamba’mba: “Abano bantu beya kwi amiwa na tunwa twabo,

Kabiji bannemekatu na byatunwa byabo,+

Pano bino, michima yabo iji kwalepa ne amiwa;

Kabiji kungakamwa kwabo kwaimenatu pa mikambizho ya bantu yo bebafunjisha.+

14 Onkao mambo, amiwa yami nkoba jikwabo bintu bya kukumya ku bano bantu,+

Bya kukumya pa bya kukumya;

Kabiji maana a bantu babo ba maana akapwa,

Ne kukwatakanya bintu kwa bantu babo ba maana kukazhimañana.”+

15 Malwa abo aba bafya bintu byo bakeba* kuba kuchina’mba Yehoba wakebiyuka.+

Bobila bintu mu mfishi,

Ne kwamba’mba: “Ñanyi usakwitumona?

Ñanyi wayuka byo tubena kuba?”+

16 Kine mwaya mungi!

Nanchi mbumbi wafwainwa kwesakana pamo na kintu kyo abumba na buchimba nyi?+

Nanchi kintu kyo balenga kyakonsha kwambila wikilengele amba:

“Kechi ye wandengele nenyi”?+

Kabiji nanchi kintu kyo babumba kyakonsha kwambila wikibumbile amba:

“Maana ufwao nyi”?+

17 Mu kimyetu kicheche, muzhi wa Lebanoni ukekala ke bujimi bwa bipangwa,+

Kabiji bujimi bwa bipangwa bukekalatu ke jisaka.+

18 Pa joja juba, bashinka matwi bakomvwa byambo bya mu yewa buku,

Kabiji meso a bampofu akamona mu mfishi yafiitatu bwii.+

19 Bakimote bakasangalela bingi mwi Yehoba,

Kabiji bayanji bekala mu bantu bakasangalela mwi aye Wazhila wa Isalela.+

20 Mambo bantu bakanama kechi bakekalako jibiji ne,

Aba betota bakavila,

Kabiji aba bonse bakebesha kuba byatama bakebonauna,+

21 Kuvwangakotu ne boba bamba bya bubela bya kulengela bakwabo kulenga mambo,

Aba bata bitewa bya kukwata boba bafundañanako* pa kibelo kya muzhi,+

Ne boba bafwisha bantu baoloka na mambo kwa kubula bishinka.+

22 Onkao mambo, Yehoba wakuujile Abalahama+ waambila ba mu kisaka kya kwa Yakoba amba:

“Yakoba kechi kikamulengapo bumvu jibiji ne,

Kabiji kilungi kyanji kechi kikobapo jibiji bulanda* ne.+

23 Mambo byo akamona baana banji,

Bo nalengele na maboko ami, bo aji nabo,+

Bakazhijika jizhina jami;

Kine, bakazhijika Wazhila wa kwa Yakoba,

Kabiji bakakamwa Lesa wa Isalela.+

24 Aba balanguluka byatama mu michima yabo bakakwatakanya bintu,

Ne boba bejizhanya bakaswa kwibafundako.”

30 Yehoba waamba’mba, “Malwa abo aba bamilengulwila,”+

“Boba bintu byo nabula kwibabuula,+

Bomvwañana* na bantu bangi, bino kechi mwayila kyaswa muchima wami ne,

Ne kwinungilapotu bubi pa bubi bo baji nabo.

 2 Baya ku Ijipita+ kwa kubula kungipuzha,*+

Na kukeba bukwasho kwi Felo*

Ne kufyama mu kimfutele kya Ijipita!

 3 Bino bukwasho bukafuma kwi Felo bukemulengeshatu bumvu,

Ne kufyama mu kimfutele kya Ijipita kukemulengulwisha.+

 4 Mambo babinemanga banji baji mu muzhi wa Zowana,+

Ne bantomesha banji bafika mu muzhi wa Hanese.

 5 Bonse bakebalengesha bumvu

Ku bantu bakonsha kubula kwibakwasha,

Babula kupana bukwasho,

Bebalengeshatu bumvu ne kwibalengulwisha.”+

6 Abino byo byambo byaamba pa bintu bikamwekela binyama bya ku kabeta ka ku bulenge:

Pa kupita mu kyalo muji bya malwa ne makatazho,

Mwikala bokwe ubuluma,

Kipiji ne muloolo uvubuka nobe lubebe lwa mujilo,

Bakasenda bya bunonshi byabo pa misana ya bambongolo

Ne bya bupe byabo pa ntunda ya bangamela.

Nangwa byonkabyo, bino bintu kechi bikakwasha bantu ne.

 7 Mambo bukwasho bufuma ku Ijipita bo bwatutu.+

Onkao mambo, namutela uno namba: “Lehaba,+ yenka wikalatu kwa kubula kubapo kintu nangwa kimo.”

 8 “Pano yanga ukebinembe pa jibwe japapakana saka batalako,

Kabiji ukebinembe ne mu buku,+

Pa kuba’mba bakebingijishe mu kimye kya kulutwe

Kwikala bukamonyi bwa myaka.+

 9 Mambo bano bantu bamilengulwila+ kabiji baana bajimbijimbi,+

Ke bantu bakana kumvwa mizhilo* ya Yehoba.+

10 Bambila bashayuka’mba, ‘Kange mumone ne,’

Ne boba bamona bimwesho amba, ‘Kange mwitubuule bimwesho bya kine ne.+

Tubuulai byambo bya mulambisha; ambaiko bintu bya bubela bikabula kumweka.+

11 Fumai mu jishinda jawama; sendukaimo.

Kange mwitubuulenga bintu byaamba Wazhila wa Isalela ne.’”+

12 Onkao mambo, Wazhila wa Isalela waamba’mba:

“Byo mwakana byambo byami+

Ne kuketekela mu bya bujimuku ne mu bya bubela

Kabiji mwaketekela mu byonka bino bintu,+

13 Onkao mambo, buno bubi bukekala kwi anweba nobe lubumbulu uji na mulala,

Nobe lubumbulu walepa usaka kupona.

Ukapona kya kubazhimukilatu nobe mu kukopa kwa jiso.

14 Ukalalauka nobe mpuki ikatampe ya buchimba,

Ikavingaukatu yonse kya kuba kafwako ka kiinga nangwa kamo kakashalapo

Ka kwapwilapo mujilo pa kyoto

Nangwa ka kutapwilako mema pa kilambe* ne.”

15 Mambo Nkambo Mfumu Yehoba, Wazhila wa Isalela waambile’mba:

“Inge mwabwela kwi amiwa ne kubula kulukusha michima yenu, mukapuluka;

Mukekala na bulume inge mwatekanya ne kunketekela.”+

Bino anweba mwakaine.+

16 Kabiji mwaambile’mba: “Ine, atweba tukanyema, tukengijisha bambili!”

Ee, kunyema ako mukanyema.

Kabiji mwaambile’mba, “Atweba tukakanjila pa bambili banyema lubilo!”+

Bino aba bakemupupilanga bakemukila lubilo.+

17 Kiumbi kya bantu kikazakamanga na mambo a kwibazakamisha ku muntu umo;+

Mukanyema byo bakemuzakamisha ku bantu batanu

Posotu mukashale nobe kichi kyo basumpa peulu ya mutumba,

Nobe kichi kyo baimika peulu ya katumbatumba kwikala ke kayukilo.+

18 Pano bino, Yehoba wimutekenya* kuba’mba emubile bibusa,+

Kabiji ukemana kuba’mba emubile lusa.+

Mambo Yehoba ye Lesa uchiba mambo monka mo aolokela.+

Bo bene ba lusekelo aba bonse babena kumupembelela.*+

19 Bantu byo bakekalanga mu muzhi wa Ziona mu Yelusalema,+ kechi mukajilapo jibiji ne.+ Kine ukemubila bibusa byo akomvwa kujila kwenu kwa kukeba bukwasho; byo akomvwatu kujila kwenu ukemukumbula.+ 20 Nangwa kya kuba Yehoba ukemupa bya malwa kwikala kajo kenu ne lumanamo+ kwikala mema a kutoma, Mufunjishi wenu Wakila kechi ukefya jibiji kwi anweba ne, kabiji Mufunjishi wenu Wakila+ mukamumona na meso enu. 21 Kabiji inge mwalubilamo ne kuya mu jishinda jaya ku kilujo nangwa ku kipiko,+ mukomvwa jiwi kunyuma yenu amba, “Jino jo jishinda,+ jo mwafwainwa kuyamo.”

22 Kabiji mukonauna siliva ye mwalamika ku bipashañano byenu bya kusonga ne ngolode ye mwalamika ku bipashañano byenu bya byela.*+ Mukebitaya byonkatu mwanamukazhi uji ku mwenzhi byo ataya tubisapi to engijisha, kabiji mukebambila’mba, “Fumai papo!”*+ 23 Aye ukanokesha mvula wa kumenesha kajo ko mwabyala mu mushiji,+ kabiji kajo kakafuma mu mushiji kakavula bingi ne kuwama.*+ Pa joja juba, banyama benu ba kulela bakajiilanga mu mpunzha muji nsono yavula.+ 24 Kabiji bañombe ne bambongolo bo bengijisha pa kujima, bakajanga kajo kawama ko bavwangakanya na bishu byalula byo batupwile na fosholo ne foloko wa kujiminako. 25 Pa mutumba yense walepa ne pa katumbatumba konse kalepa pakekala tukola tupita mema ne masulo a mema;+ pa joja juba bantu bavula bakafwa kimye byamba kyo bikapona. 26 Pa juba Yehoba jo akapomba pa bilonda bya bantu banji+ ne kupwisha kilonda kikatampe kya bipumo byo ebapumine,+ kyeya kya ñondo kikekala nobe kyeya kya juba; ne kyeya kya juba kikatokesha kukilapo bimye bitanu na bibiji+ nobe kyeya kya moba atanu na abiji.

27 Umvwai! Jizhina ja Yehoba jibena kwiya kufuma kwalepa,

Na bukaji bwanji buteema nobe mujilo ne na makumbi anematu zaki.

Byatunwa byanji byayulatu bukaji,

Ne lujimi wanji uji nobe mujilo ubena kulakauka.+

28 Mupashi* wa Lesa ujitu nobe mukola wayula kufika mu nshingo,

Kuba’mba anyunge bisaka bya bantu mu lunyungo wa lonaiko;*

Ne ba mu mitundu ya bantu bakabika ntambo mu mibanga+ ya kwibalulwilako kwibatwala mungi.

29 Bino lwimbo wenu ukekala nobe lwimbo ye baimba bufuku

Kimye kyo mukenengezhanga* kuya ku kijiilo,+

Ne michima yenu ikasekela nobe muntu

Wenda na kwimba mumpempe

Pa kuya ku mutumba wa Yehoba, ku Jibwe ja Isalela.+

30 Yehoba ukalengela jiwi janji+ ja lukumo kumvwanyika

Ne kumwesha kuboko kwanji+ byo akekwikizha na bukaji bukatampe,+

Na mujilo ulakauka,+

Na mvula upokomoka,+ mvula wa kinkunkwila ne na mvula wa mabwe.+

31 Mambo bena Asilya byo bakomvwa jiwi ja Yehoba, bakoba moyo;+

Ukebapuma na kamama.+

32 Kabiji kimye kyonse kyo akasuntulanga kamama kanji ka kwibakambwilako

Yehoba ko akaleta pa bena Asilya

Minsakayi ne byansa bikavumanga+

Byo akebazakamisha na kuboko kwanji mu nkondo.+

33 Mambo Tofweta* wanji+ wa kumonawinako bamunengezha kala;

Kabiji bamunengezhezha ne mfumu.+

Walumbikile mulumba wa nkunyi mu kimbo kyazhika ne kubaya,

Ne kubikamo mujilo wavula ne nkunyi.

Muya wa Yehoba, uji nobe mabwe ateema mujilo,

Ukeyambula.

31 Malwa abo aba baya ku Ijipita na kukeba bukwasho,+

Bonka baketekela mu bambili,+

Baketekela mu makalaki a nkondo na mambo a kuba’mba avula,

Ne mu bambili* ba nkondo, na mambo a kuba’mba bakosa.

Pano bino, abo kechi baketekela mu Wazhila wa Isalela ne,

Kabiji kechi bamukebakeba Yehoba ne.

 2 Pano bino, aye ye wa maana kabiji ukaleta bya malwa,

Kabiji kechi ukabula kufikizha byambo byanji ne.

Aye ukemana ne kukambula bantu boba byatama

Ne boba bakwasha bangubabibi.+

 3 Bena Ijipita bantutu kechi baesakana pamo ne Lesa ne;

Bambili babo banyamatu kechi bilengwa bya mupashi ne.+

Yehoba byo akatanyika kuboko kwanji,

Awa yense ukwashañana uketuntula

Ne yewa yense ye bakwasha ukapona;

Bonse bakafwilatu pamo.

 4 Mambo Yehoba wañambila’mba:

“Byonkatu bibuluma bokwe mukaji pa nyama ye akwata,

Kimye jibumba jonse ja bakafunga kyo jikonkana pamo kuba’mba jimupangepo,

Ne byo abula kuchina pa kumvwa mawi abo

Nangwa kyungwe kyabo,

Byonkabyo, ne Yehoba wa mabumba naye byo byo akekila ne kulwa

Pa mambo a Mutumba wa Ziona ne katumbatumba kanji.

 5 Byonkatu bañonyi byo basuumuka pa kuzhikijila baana babo, ne Yehoba wa mabumba byo byo akazhikijila Yelusalema.+

Ukamulamwina ne kumupulusha.

Ukamuzhikijila ne kumupokolola.”

6 “Anweba bena Isalela, bwelai ku yenkawa ye mwasatukila.+ 7 Mambo pa joja juba, anweba bonse pa muntu pa muntu mukakana bankishi benu batutu ba siliva ne ba ngolode, bo mwilengejile anwe bene na mambo a bubi bwenu.

 8 Kabiji Asilya bakamutapa na mpoko, bino kechi na mpoko ya muntu ne;

Kabiji bakamwipaya na mpoko, bino kechi na mpoko ya bantu ne.+

Aye ukanyema na mambo a mpoko,

Ne bansongwalume banji bakebengijishanga mingilo yakosa.

 9 Muntu ye aketekejilemo* ukafwa na moyo mukatampe,

Ne babinemanga banji bakakankamanatu na mambo a kichi kyo bakemika kwikala kiyukilo,” byo byaamba Yehoba,

Yenka uji na kyeya* mu Ziona ne kisha kya mujilo mu Yelusalema.

32 Umvwai! Mfumu+ ukalamanga mu bololoke,+

Ne bamitonyi bakachibanga mambo monka mo aolokela.

 2 Kabiji bonse pa muntu pa muntu bakekala nobe kya kufyamamo pa kwiya kipupu,

Bakekala nobe mpunzha ya kufyamamo pa kwiya mvula wa kinkunkwila,

Kabiji nobe tukola twa mema tuji mu kyalo mwabula mema,+

Kabiji bakekala nobe kimfutele kya mu jibwe jikatampe jiji mu kyalo mwauma.

 3 Aba bamona kechi bakaleka kumona ne,

Ne matwi a bomvwa akomvwisha.

 4 Aba baji na michima ya kukwatakanya bintu bakebiyuka,

Kabiji baji na kikukuma bakambanga bulongo kwa kubula lukatazho.+

 5 Muntu wakosama kechi bakamutelapo jibiji amba kineme ne,

Ne muntu wa bujimuku kechi bakamutelapo jibiji amba washiñama ne.

 6 Mambo wakosama ukambanga bintu byabula maana,

Kabiji ukalangulukanga bintu byatama mu muchima wanji,+

Pa kuba’mba akatundaikenga bunsatuki* ne kwamba bintu byatama pe Yehoba.

Ukamutana kajo muntu wafwa nzala*

Ne kumutana mema muntu wafwa kilaka.

 7 Muntu wa bujimuku ulangulukatu kuba bintu byatama;+

Utundaika byubilo bya bunya

Kuba’mba onaune bo bamanyika na byambo bya bubela,+

Nangwatu kya kuba bayanji baamba bya kine.

 8 Pakuba muntu upana uji na muchima wa bumpanyi,

Kabiji utwajijilatu na bumpanyi bwanji.

 9 “Anweba banabakazhi mwabula bya kuba, umvwai byo mbena kwamba!

Anweba mwaikalatu ku matwi nzoo,+ telekeshai ku byo nsakwamba!

10 Byo pakapita mwaka umo, anweba mwaikalatu ku matwi nzoo mukakamwa,

Mambo umvwe mañanzañanza akubuka, kechi bakapako kipangwa nangwa kimo ne.+

11 Anweba banabakazhi mwabula bya kuba, zakamai!

Anweba mwaikalatu ku matwi nzoo, akamwai!

Vuulai ne kushalatu matakotu,

Kabiji nyingai bisapi bya majila mu mbunda yenu.+

12 Ipumainga mu byaji pa kujila

Na mambo a bintu byamwekela majimi awama ne miñanzañanza ipanga bipangwa.

13 Mambo pa mushiji pa kajima bantu bami pakamenatu miba ne miba ya mikutankwaji;

Ikatabakena pa mazubo abo onse o basangalelamo,

Yenka muzhi muji lusekelo.+

14 Mambo muzhi uji na kyamba kyakosa bamusha;

Muzhi muji kyungwe bamukana.+

Katumbatumba ka Ofela+ ne kyamba kya usopa bikashalatu masala kikupu,

Mo mukakailanga bambongolo ba mungye,

Mo mukekala mwa kujiila mikooko,+

15 Kufikatu ne kimye Lesa kyo aketulwila mupashi wanji pe atweba,+

Kabiji kiselebwa kikekala bujimi bwa bipangwa,

Ne bujimi bwa bipangwa bakebumonangatu nobe jisaka.+

16 Ponkapo bunchibamambo bwaoloka bukekala mu kiselebwa,

Ne bololoke bukekala mu bujimi bwa bipangwa.+

17 Bololoke bukaleta mutende,+

Kabiji bololoke bukalengela kwikala ku matwi nzoo ne kuzhikijilwa.+

18 Bantu bami bakekala mu mapunzha a mutende,

Bakekala mu mapunzha azhikijilwa kabiji bakekalanga ku matwi nzoo.+

19 Pano bino, mvula wa mabwe ukatupaula bichi bya mu jisaka,

Ne muzhi bakamonaunatu shata.

20 Mwi ba lusekelo anweba mubyala nkunwa kwipi na mema,

Yenka anweba mulekatu* bañombe ne bambongolo na kupitañana.”+

33 Malwa obe, obewa wonauna ye bakyangye konauna;+

Obewa walukamo bakwenu ye bakyangye kwalukamo!

Byo ukapwisha konauna, ne obewa bakakonauna.+

Byo ukapwisha kwibalukamo, ne obewa bakakwalukamo.

 2 Anweba Yehoba, tubilai bibusa.+

Yenu yenka twaketekela.

Tukwashainga na mukoko*+ wenu kimye kyonse lukelo,

Kine, anweba yenu mwitupulusha mu bimye bya malwa.+

 3 Bantu byo bakomvwanga kyungwe, bakanyema.

Kimye kyo mukemana, bisaka bya bantu bikapalañenamo.+

 4 Byonkatu nzhiye byo ibungakena pamo na kuja kajo, ne bintu byenu byo baonauna byo byo bakebipwizha pamo;

Byonkatu biiya kisamba kya nzhiye, ne bantu byo byo bakeya na kwibipukula.

 5 Yehoba ukatumbijikwa,

Mambo aye wikala mwiulu mwine.

Aye ukakumbanya Ziona na bunchibamambo bwaoloka ne bololoke.

 6 Aye ye nkwasho wenu kimye kyonse;

Bukishinka, maana, kuyuka bintu ne kwakamwa Yehoba+ bikaleta lupulukilo+

Mambo bino bintu byo byo anemeka bingi.

 7 Talai! Babiyangala babo babena kujila mu mukwakwa;

Baluwe baleta mbila ya mutende babena kujila bingi.

 8 Mu mikwakwa bantu baleka kupitamo;

Kafwako muntu nangwa umo upita mu mashinda a tulolo ne.

Waonauna* lulayañano;

Waonauna mizhi;

Kechi ubila lusa muntu ufwa ne.+

 9 Kyalo kibena kujila mabingo ne kuba bulanda.

Bichi bya Lebanoni bebilengesha bumvu;+ byabola.

Shalona washalatu nobe kiselebwa,

Kabiji Bashana ne Kamela bakunta mabuula abo.+

10 Yehoba waamba’mba, “Amiwa nsakwimana,

Pano nsakwitumbijika ami mwine;+

Nsakwilengela kutumbalala.

11 Mwaimichile nsono yauma kabiji mwasemene bishinshi bya nsono.

Milanguluko yenu ikemukatazha nobe bemusoka na mujilo.+

12 Kabiji mitundu ya bantu ikekala nobe nswakala ye basoka.

Byonka byo kikala ku miba yo batema, ne abo bakebasoka mu mujilo.+

13 Anweba muji kwalepa, umvwai byo nkeba kuba!

Ne anweba muji pepi, yukai bulume bwami!

14 Bandengamambo baji mu Ziona, moyo wibakwata;+

Moyo wibakwata bansatuki ne kwipuzha’mba:

‘Ñanyi mwi atweba wakonsha kwikala muji mujilo ubena kuteema?+

Ñanyi mwi atweba wakonsha kwikala mu lubebe lwa mujilo ubula kuzhima?’

15 Kana yenkawa utwajijila kwenda mu bololoke,+

Wamba bya kine,+

Ukana kuba bintu mu jishinda jabula ja kishinka, ko kuba’mba ubula kumwena mali mu jishinda jatama,

Ukana kutambula mazhikakanwa nangwa kwangata bintu,+

Ukana kuteleka ku bapingila kwipaya bakwabo,

Kabiji yenka ukanya meso anji kutala pa bintu byatama

16 —Aye ukekala peulu pene ya mitumba;

Kya kufyamamo* kyanji kikekala nsakwa ya mabwe,

Bakamupanga kajo,

Kabiji kechi bakamutananga mema a kutoma ne.”+

17 Meso enu akamona buya bwa mfumu;

Kabiji akamona kyalo kiji kwalepa.

18 Mukavuluka mu michima yenu* bintu bileta moyo ne kwipuzha’mba:

“Nanchi munembeshi uji pi?

Baji pi aba bapainenga misonko?+

Baji pi aba babajilenga byamba?”

19 Bantu bashinta kechi mukebamonapo jibiji ne,

Bonka bamba mulaka wakatazha* kumvwa,

Bamba mulaka ungi wa kukankalwa kukwatakanya.+

20 Talai Ziona, muzhi mo tujiila bijiilo byetu!+

Meso enu akamona Yelusalema kwikala mpunzha ya mutende,

Tente ye bakabula kupopolola.+

Mpopo ya tente kechi bakeisumpulapo ne,

Kabiji kafwako ntambo nangwa imo ya ku tente ikachibikako ne.

21 Pakuba Yehoba wa lukumo,

Ukekala kwi atweba nobe kuntu kuji mikola yabaya ne twana twayo,

Kechi mukapita bwato bwa kuvuwa ne,

Kabiji kechi mukapitapo maato akatampe ne.

22 Mambo Yehoba ye Mutonyi wetu,+

Yehoba ye Upana Mizhilo,+

Yehoba ye Mfumu wetu,+

Aye ye uketupulusha.+

23 Ntambo ya maato a balwanyi benu ikazela;

Kechi yakonsha kukwata kakichi ko bemika kulutwe ya bwato nangwa kutanyika ntambo ya kwendesha bwato ne.

Pa kyokya kimye, bintu byavula byaonaika bakebyabana;

Ne balemana nabo bakasendapo bintu bimo.+

24 Kafwako muntu* nangwa umo ukekala mu kyalo ukamba’mba: “Nakolwa” ne.+

Bantu bakekalamo bakebalekelako mambo abo.+

34 Anweba bisaka bya bantu, iyai pepi mumvwe,

Ne anweba mitundu ya bantu, telekeshai.

Anweba ntanda ne byonse bijiimo, telekai,

Mushiji ne bintu byonse byamenamo.

 2 Mambo Yehoba wazhingijila bisaka byonse bya bantu,+

Ne bukaji bwanji bukafikila bashilikale babo bonse.+

Aye ukebonauna;

Kabiji ukebapana amba bebepaye.+

 3 Bantu babo bo bakatapa bakalaalazhamatu panshi,

Kabiji mibiji yabo yafwa ikanunkanga;+

Mitumba ikazoba na* mashi abo.+

 4 Nzhita yonse ya mwiulu ikabola,

Kabiji jiulu bakejivunga nobe muvungilo.

Nzhita yabo yonse ikooma,

Byonkatu mabuula auma byo alakata ku kichi kya muñanzañanza

Ne byonkatu makuyu auma byo apona ku kichi kya mukuyu.

 5 “Mambo mpoko yami ikatapakana mashi monka mwiulu.+

Ikeya pa bena Edomu mu juba ja kwibazhachisha,+

Pa bantu bo nafuukwile kwipaya.

 6 Amiwa Yehoba nji na mpoko; ikatapakana mashi.

Ikatapakana mafuta,+

Mashi a baana ba mikooko balume ne a bambuzhi,

Ne na mafuta a ku mafyo a mikooko ilume.

Mambo Yehoba ukekala na kitapisho kya kutapisha mu muzhi wa Bozula,

Ukatapa bantu bavula bingi mu kyalo kya Edomu.+

 7 Bamboo nabo bakafwila pamo na mikooko ne bambuzhi,

Baana ba bamboo bakafwila pamo na bamboo bakatampe.

Kyalo kyabo kikakumbanatu mashi.

Mushiji wabo ukanunumangatu mafuta.”

 8 Mambo Yehoba uji na juba jo akashinkanya na balwanyi banji,+

Mwaka ye akamuchibilako mambo muzhi wa Ziona.+

 9 Tukola twanji* tukaluka ke kimbo,

Ne mushiji wanji ukaluka ke mabwe ateema mujilo,

Ne kyalo kyanji kikekala nobe bintu bibena kupya mu kimbo.

10 Bikateemangatu mute ne bufuku;

Bwishi bukafutumukangatu kikupu.

Aye ukashalatu ke masala kufuma ku kisemi kimo kukafika ne ku kisemi kikalondelapo;

Mu kino kyalo, kafwako muntu nangwa umo ukapitamo ne, myaka ne myaka.+

11 Mukekalangatu bapelekanyi ne banungu,

Kabiji bipungulu ne bikwangala bikekalanga monka.

Lesa ukapima kino kyalo na muzhinge wa kupiminako

Ne na lutambo* wa kolwelako wa lonaiko.

12 Kafwako nangwa umo wa mu babinemanga banji ukekala pa bufumu ne,

Kabiji babitumbafumu banji bonse bakekala ke batutu.

13 Miba ikamena mu byamba byanji byakosa,

Miba ne bichi bya miba bikamena mu masakwa anji.

Kino kyalo mukekalangatu balubwala,+

Mo mukafyamanga baosetelechi.

14 Banyama ba mu kiselebwa bakekala pamo na balubwala,

Ne kikwinji* uketa kikwinji mukwabo.

Monka muno balubafwa mo mo bakekalanga ne kukokolokela.

15 Monkamwa, muloolo ukafukula pa kusemena make,

Kabiji ukatetula baana ne kwibabika mu kimfutele mo afukula.

Bibimbe mo mo bikakonkena, byonse bikekala na kilume ne kikazhi.

16 Kebai mu buku wa Yehoba ne kutangamo na jiwi ja peulu:

Kafwako nangwa kimo kikabula kilume nangwa kikazhi ne;

Byonse bikekala na kilume ne na kikazhi,

Mambo Yehoba ye wapana uno mukambizho,

Kabiji mupashi wanji ye wibikonkanya pamo.

17 Aye ye wibata bubale,

Kabiji kuboko kwanji ko kwapima mpunzha yo ebatongwela kwikalamo.*

Bakeitambula kwikala yabo kikupu;

Bakekalangamo myaka ne myaka ku bisemi byonse.

35 Bisanzangala ne ntanda yauma bikasangalala,+

Ne kiselebwa kikasekela ne kwikala na maluba avula.*+

 2 Kine mukekala maluba avula;+

Bikasangalala ne kwimba na mambo a lusekelo.

Bakebipa lukumo lwa Lebanoni,+

Buya bwa Kamela+ ne Shalona.+

Bikamona lukumo lwa Yehoba, ko kuba’mba buwame bwa Lesa wetu.

 3 Koseshai maboko akooka,

Ne kukosesha manungo abena kuzukuma.+

 4 Ambilai boba bakakilwa amba:

“Kosai, kuchina ne.

Umvwai! Lesa wenu ukeya kushinkanya na balwanyi benu,

Lesa ukeya na kwimushinkenyako.+

Aye ukeya na kwimupulusha.”+

 5 Pa kyokya kimye, meso a bampofu akalaba,+

Ne matwi a bashinka matwi akashinkuka.+

 6 Pa kyokya kimye, bantu balemana bakakilauka nobe balupaala,+

Ne bakamaama bakabijika na lusekelo.+

Mema akatupaukanga mu bisanzangala,

Kabiji mu kiselebwa mukekala tukola twa mema.

 7 Pa mushiji wauma na kyuya, pakekala kizhiba kya mema,

Ne pa mushiji waumisha pakatupaukanga mema.+

Kabiji mu mapunzha mwikala balubwala,+

Mukamena nsono ya munyemvu, matete ne mambanga.

 8 Kabiji mu kiselebwa mukekala mukwakwa,+

Utelwa’mba Mukwakwa Wazhila.

Awa yense uba byatama kechi ukendamo ne.+

Bantu boba byawama bo bakendangamotu;

Muntu wakosama kechi ukapitamo ne.

 9 Kechi mukekala mabokwe ne,

Kabiji kechi mukatanwapo banyama bakaji ne.

Kechi bakekalamo ne;+

Bantu bo bakuula bo bakendangamotu.+

10 Kabiji bantu Yehoba bo akapokolola bakabwela+ ku Ziona saka basangalala.+

Bakasangalalanga myaka ne myaka.+

Bakasangalalanga ne kusekela,

Bulanda ne kubinza byonse bikapwa.+

36 Mu mwaka wa bu 14 wa bukalama bwa Mfumu Hezekiya, Senakalebu mfumu wa Asilya+ waishile na kulukuka mizhi ya mu Yuda yonse yajinga na masakwa akosa ne kwiishinda.+ 2 Kepo mfumu wa Asilya atumine Labashake*+ pamo na nzhita ikatampe kufuma ku Lakishi+ kuya kwi Mfumu Hezekiya mu Yelusalema. Baimenejile kwipi na mufolo wa kizhiba kya peulu+ kyaikejile ku mukwakwa mukatampe wa ku bujimi bwa sendwe uchapa bivwalo.+ 3 Eliakima+ mwana wa kwa Hilikiya wajinga mukulumpe wa pa nzubo* ya mfumu, ne Shebina munembeshi+ ne Yoa mwana wa kwa Asafwa munembeshi wa mambo balupukile kuya ko aji.

4 Ponkapo Labashake wibambijile’mba: “Kamwambilai Hezekiya amba, ‘Mfumu mukatampe, mfumu wa Asilya waamba’mba: “Nanchi waketekela mu ñanyi kintu?+ 5 Obewa ubena kwamba’mba, ‘Nayuka mwa kulwila nkondo kabiji nji na bulume bwa kulwa nkondo,’ abyo ke byambo byatutu. Nanchi waketekela mwi ñanyi, byo ukeba kunsatukila?+ 6 Umvwa! Obewa waketekela kutambula bukwasho mu Ijipita uji nobe jitete jo bachimauna, umvwe muntu wakoselako jikamutwela mu kuboko kwanji ne kupulankana. Bino byo biji ne Felo mfumu wa Ijipita ku bonse baketekela mwi aye.+ 7 Pano umvwe umbuule’mba, ‘Atweba twaketekela mwi Yehoba Lesa wetu,’ nanchi aye kechi ye mwina mapunzha atuntama ne bitapisho byakundwile Hezekiya+ byo aambijilenga ba mu Yuda ne mu Yelusalema amba, ‘Mwafwainwa kufukamanga ku kino kya kusokelapo bitapisho nenyi’?”’+ 8 Pano nakusashijila namba, ulayañane na nkambo yami mfumu wa Asilya:+ Amiwa nsakukupa bambili 2,000 tumone inge obewa wakonsha kutaana bantu ba kwendapo. 9 Pano wakonsha kushinda byepi kinemanga wakepesha pa bakalume ba nkambo yami, saka waketekela mu makalaki ne bantu benda pa bambili ba mu Ijipita? 10 Nanchi naiya na konauna kino kyalo kwa kubula luusa kufuma kwi Yehoba nyi? Yehoba mwine ye wañambijile’mba, ‘Yanga ukalukuke kyokya kyalo ne kwikyonauna.’”

11 Ponkapo Eliakima, Shebina+ ne Yoa baambijile Labashake amba:+ “Twapopwela mwane, twambilai atweba bakalume benu mu mulaka wa Kialamaiki,*+ mambo twamuyuka; kange mwambenga kwi atweba mu mulaka wa Bayudea ne bantu baji pa nsakwa saka bomvwako ne.”+ 12 Pakuba Labashake wibambijile’mba: “Nanchi nkambo yami wantuma kwamba bino byambo kwi nkambo yenu ne kwi anwebatu nyi? Nanchi kechi wantuma ne ku bantu bekala pa nsakwa, bonka bakaja tuvwi twabo ne kutoma masukula abo pamo ne anweba nenyi?”

13 Kepo Labashake aimene ne kubijika mu mulaka wa Bayudea+ amba: “Umvwai byaamba mfumu mukatampe, mfumu wa Asilya!+ 14 Mfumu waamba’mba, ‘Kange muleke Hezekiya emujimbaike ne, mambo aye kechi wakonsha kwimupokolola ne.+ 15 Kabiji kange muleke Hezekiya emulengele kuketekela mwi Yehoba+ byo abena kwamba’mba: “Kine Yehoba usakwitupokolola, ne uno muzhi kechi usakumupana mu kuboko kwa mfumu wa Asilya ne.” 16 Kange mumumvwine Hezekiya ne, mambo mfumu wa Asilya waamba’mba: “Mupwane ne amiwa ne kwiya kwi amiwa,* kabiji anweba bonse pa muntu pa muntu mukajanga ku miñanzañanza yenu ne ku bichi byenu bya mikuyu, kabiji mukatomanga mema mu mishima* yenu, 17 poso nkeye ne kwimutwala ku kyalo kiji nobe kyalo kyenu,+ kyalo muji kajo ne binyu bya katataka, kyalo muji bashinkwa ne majimi a miñanzañanza. 18 Kange mumumvwine Hezekiya ne, mambo ubena kwimutwala mungi byo abena kwamba’mba, ‘Yehoba uketupokolola’ ne. Nanchi kujipo balesa ba bisaka bya bantu bakipokololapo kyalo kyabo mu kuboko kwa mfumu wa Asilya nyi?+ 19 Nanchi balesa ba ku Hamata ne ba ku Alapada baji pi?+ Nga balesa ba ku Sefwabaimu baji pi?+ Nanchi bapokolwele Samaliya mu kuboko kwami nyi?+ 20 Ñanyi mu balesa bonse ba mu bino byalo wakipokololapo kala kyalo kyanji mu kuboko kwami pa kuba’mba Yehoba apokolole Yelusalema mu kuboko kwami?”’”+

21 Bino bantu bazhindaminetu nzoo kabiji kechi bamukumbwilepo ne, mambo mfumu wibakambizhe’mba, “Kange mumukumbule ne.”+ 22 Pakuba Eliakima mwana wa kwa Hilikiya wajinga mukulumpe wa nzubo* ya mfumu, ne Shebina+ munembeshi ne Yoa mwana wa kwa Asafwa munembeshi wa mambo baishile kwi Hezekiya saka batabula bivwalo byabo, ne kumubuula byambo byaambile Labashake.

37 Mfumu Hezekiya byo aumvwinetu kino, watabwile bivwalo byanji ne kwinyinga bisapi bya majila kabiji wayile mu nzubo ya Yehoba.+ 2 Ponkapo watumine Eliakima wajinga mukulumpe wa pa nzubo* ya mfumu, ne Shebina munembeshi, ne bakulumpe ba bañanga saka benyinga bisapi bya majila kuya kwi ngauzhi Isaya+ mwana wa kwa Amozi. 3 Bamwambijile’mba: “Hezekiya waamba’mba, ‘Jino ke juba ja malwa, ja kulengululwa* kabiji ja kwimulengesha bumvu; mambo baana baji pepi kusemwa,* pakuba ngovu ya kwibasema kafwako.+ 4 Kampe Yehoba Lesa wenu usakumvwa byambo bya kwa Labashake, ye batuma kwi nkambo yanji aye mfumu wa Asilya kwiya na kwendeleka Lesa mumi,+ ne aye ukamutotolwesha pa byambo Yehoba Lesa wenu byo aumvwa. Onkao mambo, lombelaiko+ bantu bashalapo bonka bapuluka.’”+

5 Byonkabyo, bakalume ba Mfumu Hezekiya bayile kwi Isaya,+ 6 kabiji Isaya wibambijile’mba: “Mukabuule nkambo yenu amba, ‘Yehoba waamba’mba: “Kange mube moyo+ na mambo a byambo byo mwaumvwa, byambo bya kunnena ku ba mingilo ba mfumu wa Asilya+ ne. 7 Amiwa nsakubika byambo mu milanguluko yanji,* ne aye usakumvwa sawakya ne kubwela ku kyalo kyanji;+ kabiji nkamulengela kufwa ku mpoko monka mu kyalo kyanji.”’”+

8 Labashake byo aumvwine’mba mfumu wa Asilya wafumako ku Lakishi, wayile kwi aye ne kumutaana ubena kulwa na ba mu muzhi wa Libina.+ 9 Mfumu waumvwine byambo byo baambilenga pe Tilahaka Mfumu wa Etiopya amba: “Waiya na kulwa ne obewa.” Byo aumvwine kino, watumine jibiji baluwe kwi Hezekiya+ ne kwibambila’mba: 10 “Mukabuule Hezekiya Mfumu wa Yuda amba, ‘Kange uleke Lesa wobe ye waketekelamo akujimbaike byo abena kwamba’mba: “Yelusalema kechi basakumupana mu kuboko kwa mfumu wa Asilya ne.”+ 11 Umvwai! Anweba mwaumvwa bintu byaubile bamfumu ba Asilya ku byalo byonse pa kwibyonauna.+ Nanchi anweba yenu bonkatu bo bakapokolola nyi? 12 Abya balesa ba bisaka bya bantu, bashakulu bami byo baonawine bebipokolwele nyi?+ Nanchi Gozani, Halana,+ Lezefwa ne bena Edena baikalanga mu Telasa baji pi? 13 Nga mfumu wa Hamata, ne mfumu wa Alapada ne mfumu wa mizhi ya Sefwabaimu,+ Hena ne Iva, baji pi?’”

14 Hezekiya watambwile makalata ku baluwe ne kwiatanga. Kepo Hezekiya ayile ku nzubo ya Yehoba ne kwiavungulwila kwi Yehoba.+ 15 Kepo Hezekiya alombele kwi Yehoba+ ne kwamba’mba: 16 “Anweba Yehoba wa mabumba,+ Lesa wa Isalela, anweba mwaikala peulu* ya bakelubi, anweba yenu Lesa yenka wa kine wa bufumu bonse bwa pano pa ntanda. Mwalengele jiulu ne ntanda. 17 Anweba Yehoba, telekai ne kumvwa!+ Anweba Yehoba, labai ne kumona!+ Umvwai byambo byonse byatama byatuma Senakelibu bya kwendeleka anweba Lesa mumi.+ 18 Anweba Yehoba, kine bamfumu ba Asilya baonauna byalo byonse+ kuvwangakotu ne kyalo kyabo bene. 19 Kabiji bataya balesa babo mu mujilo+ mambo kechi bajinga balesa ne, bino bajingatu mingilo ya maboko a bantu,+ bichi ne mabwe. O ene mambo o bebonawijile. 20 Pano anweba Yehoba Lesa wetu, tupokololai mu kuboko kwanji pa kuba’mba bufumu bonse bwa pano pa ntanda buyuke’mba anweba yenu Lesa bunketu, anweba Yehoba.”+

21 Kepo Isaya mwana wa kwa Amozi atumine ano mawi kwi Hezekiya amba: “Yehoba Lesa wa Isalela waamba’mba, ‘Byo walombele kwi amiwa pa mambo a Senakelibu Mfumu wa Asilya,+ 22 Yehoba waamba bintu bikamumwekela’mba:

“Kisungu mwana wa mukazhi Ziona wakulengulula kabiji wakuseka.

Mwana wa mukazhi Yelusalema wapukunya ku mutwe ne kukuseka.

23 Ñanyi ye waendeleka+ ne kuba mwenga?

Ñanyi ye ubena kupaachila+

Ne kumutala na meso a bwitote?

Wazhila wa Isalela ye ye ubena kubila bino!+

24 Obewa waendelekele Yehoba+ kwingijisha bakalume bobe ne kwamba’mba,

‘Na makalaki ami a nkondo avula

Nkakanjila peulu ya mitumba,+

Ku mapunzha a kwalepa a mu Lebanoni.

Nkatema bichi byanji bya sida byalepesha, ne bichi byanji bya yunipa byawamisha.

Nkatwela mu nkonkoso mwanji, monka mu mavunda anji.

25 Nkapoya mishima ne kutomamo mema;

Kabiji nkomisha tukola twa* mu Ijipita na maulu ami.’

26 Nanchi kechi mwaumvwa nenyi? Kino kyafuukwijilwe* jimo kufumatu ne kala.

Nekinengezhezhe* kufumatu ku moba a kala.+

Pano nsakwikifikizha.+

Obewa ukalula mizhi ya masakwa akosa ke milumba ya bikulukulu.+

27 Bangikazhi kechi bakekala na wa kwibakwasha ne;

Bakebalengesha moyo ne bumvu.

Bakekala nobe nsono ya mungye kabiji nobe munyemvu,

Nobe nsono yamena pa musemi yo basoka ku mwela wa ku musela.

28 Bino amiwa ngyuka inge waikala, inge walupuka, inge watwela,+

Kabiji ngyuka inge wanzhingijila,+

29 Mambo bukaji bobe bo wanzhingijila+ ne kupatauka kobe nebyumvwa.+

Onkao mambo, nkakukoba kanda ku moona ne kukukasa+ lutambo ku byatunwa,

Kabiji nkakubwezha mu jishinda monka mo waishijile.”

30 “‘Kino kyo kyo ukayukilako:* Uno mwaka ukajanga kajo ka mulakata;* kabiji mu mwaka wa bubiji ukajanga kajo ka mukoko, pakuba mu mwaka wa busatu ukabyala nkunwa ne kunowa kajo, kabiji ukajima miñanzañanza ne kujako bipangwa.+ 31 Aba ba mu nzubo ya kwa Yuda bakapuluka, aba bakashalapo,+ bakekizha mizhazhi panshi ne kupanga bipangwa kwiulu. 32 Mambo aba bakashalapo bakafuma mu Yelusalema, kabiji bakapuluka bakafuma ku Mutumba wa Ziona.+ Mukoyo wa Yehoba wa mabumba ye ukoba kino.+

33 “‘Onkao mambo, Yehoba waamba pe mfumu wa Asilya+ amba:

“Aye kechi ukeya mu uno muzhi+

Nangwa kwasamo muketo ne

Nangwa kulwa nanji na jikebo ne

Nangwa kutuchika mishiime ya kulwilapo nanji ne.”’+

34 ‘Mu jishinda mo aishijile mo mo akabwelela;

Kechi ukatwela mu uno muzhi ne,’ byo byaamba Yehoba.

35 ‘Nkalamawizha uno muzhi+ ne kumupokolola na mambo a jizhina jami+

Ne na mambo a kalume wami Davida.’”+

36 Kabiji malaika wa Yehoba wayile mu kampu wa bena Asilya ne kwipaya banabalume 185,000. Bantu byo babuukile lukelokelo, bamwene mibiji yonse ya bantu bafwa.+ 37 Onkao mambo, Senakelibu Mfumu wa Asilya wafumineko ne kubwela ku Ninevwa+ ne kukekala konkakwa.+ 38 Kabiji byo afukamine ku nzubo* ya kwa Nishiloka lesa wanji, baana banji ba kwisemena ba Adalameleki ne Shaleza bamutapile na mpoko+ kabiji banyemejile ku kyalo kya Alalata.+ Mwananji aye Eshadona+ waswaine pa mfumu.

38 Mu oa moba, Hezekiya wakolelwe bingi kabiji kwashajiletu pacheche kufwa.+ Ngauzhi Isaya+ mwana wa kwa Amozi wayile kwi aye ne kumwambila’mba: “Yehoba waamba’mba: ‘Pana mikambizho ku ba mu kisemi kyobe, mambo obewa ubena kufwa; kechi usakukosa ne.’”+ 2 Ponkapo Hezekiya wakungamijile ku lubumbulu ne kulomba kwi Yehoba amba: 3 “Kine, anweba Yehoba nemusashijilapo, vulukai+ byo naenda mu bukishinka ku meso enu ne na muchima yense,+ kabiji nauba bintu byawama ku meso enu.” Kabiji Hezekiya wajijile bingi.

4 Kepo Yehoba aambijile Isaya amba: 5 “Bwela ukamubuule Hezekiya amba,+ ‘Yehoba Lesa wa Davida mushakulu wobe waamba’mba: “Naumvwa lulombelo lobe.+ Namona mipolo yobe.+ Mbena kukunungilako myaka 15 ku bumi* bobe,+ 6 kabiji nkakupokolola obewa ne uno muzhi mu kuboko kwa mfumu wa Asilya, kabiji nkazhikijila uno muzhi.+ 7 Kino kyo kiyukilo kyafuma kwi Yehoba kya kukumwesha’mba Yehoba ukafikizha byambo byo aamba:+ 8 Pa kya kukanjijilapo* kya kwa Ahaza kiji na pa kunyanta, amiwa nsakulengela kimvule kya juba kubwela munshi pa bya kunyantapo jikumi kufuma peulu.”’”+ Byonkabyo, kimvule kyabwelele munshi pa bya kunyantapo jikumi byajinga pa kya kukanjijilapo saka kyakanjila peulu.

9 Bino byo byambo byanembele Hezekiya Mfumu wa Yuda kimye kyo akolelwe ne kimye kyo akosele.

10 Naambile’mba: “Pakachi ka myaka ya bumi bwami

Nkatwela mu bibelo bya Kilende.*

Myaka ya bumi bwami yashalako bakeikepesha.”

11 Naambile namba: “Amiwa kechi nkamona bibusa bya Yehoba ne, Yehoba mu kyalo muji bantu bomi.+

Kechi nkamonapo jibiji muntu nangwa umo

Kimye kyo nkekala ku mpunzha kuji bantu bafwa ne.

12 Nzubo yami iji nobe tente wa kwa kafunga

Ye bapopolola ne kumufumyapo.+

Bumi bwami nebuvunga byonkatu muntu usona byo avunga kisapi;

Wanchiba nobe tonge ye bachiba ku kivwalo kyo bapwisha kusona.

Mundengela kumona bya malwa mute ne bufuku.+

13 Netekenesha amiwa mwine kufikatu ne lukelo.

Lesa uchimauna bikupa byami byonse nobe byonka byuba bokwe;

Mundengela kumona bya malwa mute ne bufuku.+

14 Amiwa njila nobe kamimbya nangwa nobe pwele;*+

Njila nobe nkunda.+

Meso ami akooka na kutala mwiulu:+

‘Anweba Yehoba, amiwa namanama bingi;

Nkwashai!’*+

15 Pano ñambe’mba ka?

Aye mwine wañambila kabiji wikyuba.

Nkendanga na kwipelula mu bwikalo bwami bonse.

Na mambo a kumanama kwami.*

16 ‘Anweba Yehoba, bantu bekala na bumi na mambo a bino bintu,*

Kabiji mu bino bintu mo mo ngikela na bumi.

Mukandengela kwikala na butuntulu bwa mubiji bwawama ne kwikala na bumi.+

17 Talai! Kechi naikele mu mutende ne, amiwa namanaminenga;

Bino na mambo a kuba mwantemwa,*

Mwampokolwele ku kimbo kya lonaiko.+

Mwataya bubi bwami bonse kunyuma yenu.*+

18 Mambo Kilende* kechi kyakonsha kwimupa lukumo ne,+

Kabiji lufu kechi lwakonsha kwimutota ne.+

Aba baya mu kimbo kechi bakonsha kumwenamo mu bukishinka bwenu ne.+

19 Bantu bomi bo bakonshatu kwimutota,

Byonkatu byo mbena kuba lelo.

Shetu wakonsha kufunjisha baana banji kuyuka bukishinka bwenu.+

20 Anweba Yehoba, mpulushai,

Kabiji tukemba nyimbo yami pa kijimba kya mizhinge+

Moba a bumi bwetu bonse pa nzubo ya Yehoba.’”+

21 Isaya waambile’mba: “Letai shinkwa ye balenga na makuyu auma mumushinge pa kipute kuba’mba akose.”+ 22 Ponkapo Hezekiya waipwizhe’mba: “Ñanyi kintu kyo nsakuyukilako kuba’mba nkaya ku nzubo ya Yehoba?”+

39 Pa kyokya kimye, mfumu wa Babilona Melodaka-baladana mwana wa kwa Baladana watumine makalata ne bupe kwi Hezekiya,+ mambo waumvwine’mba Hezekiya wakolelwenga, bino wakosa.+ 2 Hezekiya watambwijile* baluwe na lusekelo kabiji wibamwesheshe mu nzubo yanji mo alaminanga bintu bya buneme,+ ko kuba’mba siliva, ngolode, manyi a balasama ne manyitu akwabo a mutengo, byela byanji bya nkondo ne bintu byonse bya buneme byajinga mu nzubo yanji. Kafwako kintu nangwa kimo Hezekiya kyo abujile kwibamwesha kyajinga mu nzubo* yanji ne mu bufumu bwanji bonse ne.

3 Kepo ngauzhi Isaya ayile kwi Mfumu Hezekiya ne kumushikisha’mba: “Nanchi bano banabalume baji kwamba’mba ka, kabiji bafuma pi?” Ponkapo Hezekiya wakumbwile’mba: “Bafuma ku kyalo kya kwalepa, ku Babilona.”+ 4 Kabiji wamwipwizhe jikwabo amba: “Ñanyi bintu byo baji kumona mu nzubo* yenu?” Hezekiya wamukumbwile’mba: “Baji kumona bintu byonse biji mu nzubo yami. Kafwako kintu nangwa kimo kya buneme kiji mu nzubo* yami kyo naji kubula kwibamwesha ne.”

5 Ponkapo Isaya waambijile Hezekiya amba: “Umvwai byaamba Yehoba wa mabumba, 6 ‘Umvwa! Moba abena kwiya kabiji bintu byonse biji mu nzubo* yobe ne bintu byonse bya bashakulu bobe byo walama kufika ne lelo, bakebitwala ku Babilona. Kafwako kintu nangwa kimo kikashala ne,’+ byo byaamba Yehoba.+ 7 ‘Kabiji baana bobe bamo bo ukasema bakebasenda kabiji bakekala babitumbafumu mu jilapa ya mfumu wa Babilona.’”+

8 Ponkapo Hezekiya waambijile Isaya amba: “Byambo bya Yehoba byo waamba, byawama bingi.” Kabiji wanungilepo amba: “Mambo mu moba ami onse, nkekala mu mutende ne ku matwi nzoo.”*+

40 Lesa wenu waamba’mba, “Tekeneshai, tekeneshai bantu bami.+

 2 “Ambai byambo bya kufika Yelusalema pa muchima,

Ne kumubuula’mba makatazho anji apwa,

Kabiji amba bamulekelako mambo anji.+

Yehoba wamupa bintu byaesakana* na bubi bwanji bonse bo aubile.”+

 3 Kuji ubena kubijika mungye amba:

“Wamishai* jishinda ja Yehoba!+

Mulengelai Lesa wetu+ mukwakwa waoloka+ wapita mungye.

 4 Mu binkunenke byonse mutuchikemo bintu,

Kabiji mitumba yonse ne tutumbatumba tonse mwitusandañanye.

Mushiji walundumana mumwesakanye,

Ne pa mushiji paji mabwe ne bichi pesakane nobe mu musanza.+

 5 Lukumo lwa Yehoba lukamweka,+

Ne bantu bonse bakelumona,+

Mambo Yehoba ye waamba.”

 6 Telekai! Kuji ubena kubijika’mba: “Bijika!”

Mukwabo ubena kwipuzha’mba: “Ñanyi bintu byo nsakubijika?”

“Bantu bonse bajitu nobe nsono ya munyemvu.

Ne butemwe bwabo bubula kwaluka bujitu nobe maluba a mungye.+

 7 Nsono ya munyemvu yauma,

Maluba aleela,+

Mambo muya* wa Yehoba wapupilako.+

Kine bantu bajitu nobe nsono ya munyemvu.

 8 Nsono ya munyemvu yuma,

Maluba aleela,

Pakuba byambo byamba Lesa wetu bikala myaka ne myaka.”+

 9 Kanjila peulu ya mutumba walepa,

Obewa mwanamukazhi ubena kuleta mambo awama mu Ziona.+

Bijika na jiwi jakosa,

Obewa mwanamukazhi ubena kuleta mambo awama mu Yelusalema.

Bijika, kange uchine ne.

Bijika ku mizhi ya Yuda amba: “Lesa wenu uno.”+

10 Umvwai! Nkambo Mfumu Yehoba ukeya na bulume,

Kabiji kuboko kwanji kukalamanga.+

Umvwai! Aye ye upana mfweto,

Kabiji mfweto ya kupana uji nayo.+

11 Aye ukalama* mikooko yanji byonkatu byuba kafunga.+

Ukapwizha pamo baana ba mikooko na kuboko kwanji,

Kabiji ukebasendela pa kyaji kyanji.

Ukatangijila bulongo yoya iji na twana twa tucheche.+

12 Ñanyi wakipimapo kala mema aji mu kuboko kwanji+

Ne kupima jiulu na kuboko kwanji?*

Ñanyi wakipimapo kala lukungu lwa panshi+

Nangwa kupima mitumba

Ne tutumbatumba pa shikelu?

13 Ñanyi wakipimapo* kala mupashi wa Yehoba,

Kabiji ñanyi wakonsha kumubuula bya kuba?+

14 Ñanyi ye aipwizhe kuba’mba amubuuleko bya kuba,

Nangwa ñanyi wamufunjishe bya kuchiba mambo monka mo aolokela,

Nangwa ñanyi wamufunjishe bintu,

Nangwa kumumwesha bya kuba bintu bulongo?+

15 Talai! Bisaka bya bantu bijitu nobe mundondo wa mema aji mu mbekete,

Kabiji wibamonatu nobe lukungu luji pa shikelu.+

Talai! Aye ushikula makuji nobe lufukuchi.

16 Nangwatu bichi bya ku Lebanoni kechi byakonsha kulengela mujilo kutwajijila na kuteema* ne,

Ne banyama ba ku Lebanoni kechi bafikilamo kwikala mulambo wa kusoka ne.

17 Kwi aye, bisaka bya bantu byonse bijitu nobe bifwako;+

Wibimonatu nobe kechi bintu ne, nobe bya kufwanyikizhatu.+

18 Ñanyi kintu Lesa kyo mwakonsha kumwesakanyako?+

Mwakonsha kumupashañanya ku ñanyi kintu?+

19 Sendwe wa bya kusongasonga ulenga nkishi,*

Ne sendwe usungulula byela, ulamikako ngolode,+

Kabiji ulengelako minyololo ya siliva.

20 Usala kichi kya kwingijisha,+

Kichi kikabula kubola.

Ukebakeba sendwe wayuka bya kusongasonga

Kuba’mba amusongele nkishi wakosa ukabula kupona.+

21 Nanchi kechi mwayuka nenyi?

Abya kechi mwaumvwapo kala bino nenyi?

Nanchi kechi bemubuujile kino kufumatu ku ntendekelo nenyi?

Abya kechi mwakwatakanya kino kishinka kufumatu kimye kyalengelwenga ino ntanda nenyi?+

22 Lesa waikala peulu ya ntanda yabuluñana,*+

Ne bantu bekalapo wibamonatu nobe bateete.

Aye watandubula jiulu nobe kisapi kyapela,

Kabiji jiulu ne ntanda wibitandubula nobe tente wa kwikalamo.+

23 Lesa waalula babinemanga kwikala ke batutu

Kabiji walengela bamitonyi* ba pano pa ntanda kwikala bifwanyikizhotu.

24 Kechi bakonsha kwibajimba ne,

Kechi bakonsha kwibabyala ne,

Bishina byabo kechi bikatwezha mizhazhi panshi ne,

Bikayokoka ne kuma,

Kabiji mwela ukebisenda nobe nenge yauma.+

25 Aye Wazhila waamba’mba, “Ñanyi kintu kyo mwakonsha kumpashañanyako kuba’mba ngesakane nakyo?”

26 “Talai mwiulu mumone.

Ñanyi walengele bino bintu byonse?+

Yenkawa wibitangijila monka mwayila kuvula kwabyo ne kwibibala;

Byonse wibitela pa mazhina.+

Na mambo a bulume bwanji bukatampe ne ngovu yanji ya kukumya,+

Kafwako kintu nangwa kimo kyabulapo ne.

27 Obewa Yakoba ne obewa Isalela, mambo ka o wambila’mba,

‘Byubilo byami byafyamika kwi Yehoba,

Kabiji amba kechi ntambwila bunchibamambo bwaoloka kwi Lesa ne’?+

28 Nanchi kechi mwayuka nenyi? Abya kechi mwaumvwapo kala bino nenyi?

Yehoba, Mulenga walengele ntanda, ye Lesa wa myaka ne myaka.+

Aye kechi ukooka nangwa kupwa bulume ne.+

Kafwako muntu nangwa umo wakonsha kuyuka maana anji ne.+

29 Aye upana bulume ku bakooka

Ne kukosesha babula kukosa.*+

30 Banyike bakakooka ne kupwa bulume,

Ne bansongwalume baketuntula ne kupona,

31 Pakuba aba baketekela mwi Yehoba bakekala na bulume.

Bakatumbukanga kuya mwiulu nobe bampungu.+

Bakanyemanga, pano bino kechi bakakookanga ne;

Bakendanga, pano bino kechi bakakookanga ne.”+

41 “Anweba makuji, ntelekai saka mwazhindamatu;*

Lekai bisaka bya bantu bikale na bulume.

Bilekai bifwenye kwipi ne kwamba.+

Iyai anweba bonse nemuchibile mambo.

 2 Ñanyi wasala muntu kufuma kuselela juba,*+

Ne kumwita mu bololoke ku maulu anji,*

Kuba’mba amupe bisaka bya bantu

Ne kumulengela kushinda bamfumu?+

Ñanyi wibalula kwikala lukungu na mpoko yanji,

Ne kwibasenda na buta bwanji bwa mukanda nobe nenge yo basenda ku mwela?

 3 Wibapupijilenga kwa kubula lukatazho

Mu mashinda o akyangye kupitamo kala.

 4 Ñanyi wauba bino bintu,

Ne kwita bisemi bya bantu kufuma ku ntendekelo?

Amiwa Yehoba, yami Mutanshi;+

Ne ku bantu bakapelako, nkekala byonka byo nji.”+

 5 Makuji amwene kino ne kumvwa moyo.

Bantu bonse bekala mwaya ntanda bazakamine.

Bekonkenye pamo ne kwiya.

 6 Bonse bakekwasha bene na bene,

Ne kwiambila mulwabo amba: “Kosai.”

 7 Onkao mambo, sendwe wa bichi ukatundaika sendwe usungulula byela.+

Ne yewa uwamisha byela na sando

Ukatundaika yewa ubunda bintu pa nyundo.

Ukambila yewa usungulula byela amba: “Byamweka bulongo.”

Pa kupwisha kulenga nkishi, bakamupopa misomali kuba’mba akabule kupona.

 8 “Pakuba obewa Isalela, wi kalume wami,+

Yenka obewa Yakoba ye nasala,+

Mwana* wa kwa Abalahama mulunda nami,+

 9 Obewa ye nafumishe mwaya ntanda,+

Obewa ye naichile kufuma ku mapunzha a kwalepa.

Nakwambijile namba, ‘Obewa wikalume wami;+

Amiwa nakusala; kechi nakukana ne.+

10 Kange uchine ne, mambo amiwa nji ne obewa.+

Kange wakamwe ne, mambo amiwa yami Lesa wobe.+

Amiwa nkakukosesha ne kukukwasha,+

Kine, amiwa nkakukwata na kuboko kwami kwa kilujo kwa bololoke.’

11 Umvwa! Aba bonse bakuzhingijila bakebalengesha bumvu ne kwibalengulula.+

Aba balwa ne obewa bakebonaunatu pelu.+

12 Obewa ukakebakebanga kuji bantu bakukatazhanga, bino kechi ukebamona ne;

Bantu balwanga ne obewa bakekalatu nobe kechi bajingako ne.+

13 Mambo amiwa Yehoba Lesa wobe nakukwata ku kuboko kobe kwa kilujo,

Yami mbena kukwambila namba, ‘Kuchina ne, amiwa nkakukwasha.’+

14 Yehoba Mukuzhi wenu,+ Wazhila wa Isalela waamba’mba, “Obewa Yakoba, kamuzambo,*+ kange uchine ne,

Anweba bena Isalela, nkemukwasha.”

15 “Umvwai! Amiwa nemwalula kwikala ke kintu kya kupujilako,+

Kintu kya kupujilako kya katataka kyatwa kya meno meno konse kubiji.

Mukanyantaula mitumba ne kwiyonauna

Ne kulengela tutumbatumba kwikala nobe muungu.

16 Mukebipuula,

Kabiji mwela ukebisenda;

Mwela wa kinkunkwila ukebipalañanya.

Anweba mukasangalela mwi Yehoba,+

Ne kwitotela mwi aye Wazhila wa Isalela.”+

17 “Bantu bakajilwa ne bayanji bakakebanga mema a kutoma, pano bino kechi bakeataana ne.

Mu kanwa kabo mukoomatu shau na mambo a kilaka.+

Bino amiwa Yehoba, nkebapa bintu byo bakakebanga.+

Amiwa Lesa wa Isalela, kechi nkebalekelela ne.+

18 Amiwa nkalenga mikola ya mema pa tutumbatumba pabula bintu+

Ne masulo a mema akekala mu misanza.+

Nkalula kiselebwa kwikala ke kizhiba kya mema

Ne kulengela mu kyalo mwauma kwikala masulo a mema.+

19 Mu kiselebwa nkajimbamo kichi kya sida,

Kichi kya mwiba wa kaseele, kichi kya melitu ne kichi kya manyi.+

Kabiji mu kisanzangala nkajimbamo kichi kya yunipa,

Pamo ne kichi kya ashi* ne kichi kya sipulesi,+

20 Pa kuba’mba bantu bonse bakamone ne kuyuka

Ne kuteshako muchima ne kukwatakanya

Kuba’mba Yehoba ye wauba kino,

Kabiji amba Wazhila wa Isalela ye wibilenga.”+

21 Yehoba waamba’mba, “Ilondolwelai mambo enu.”

Mfumu wa kwa Yakoba waamba’mba, “Mweshai bishinka.”

22 “Sololai bishinka ne kwitubuula bintu bikamweka.

Tubuulai bintu byamwekele kala,*

Pa kuba’mba tulangulukepo* bulongo ne kuyuka bintu bikafumamo.

Nangwa tubuulai bintu bikamweka kulutwe.+

23 Tubuulai bintu bikamweka kulutwe,

Pa kuba’mba tuyuke’mba mwi balesa.+

Ubaipo kintu kimo, kyawama nangwa kyatama,

Pa kuba’mba kitulengele kukumya inge twikimona.+

24 Umvwai! Anweba mwi batutu,

Ne mingilo yenu yo yatu.+

Muntu yense wimusala ye wa bunya.+

25 Amiwa nasala muntu kufuma ku kabeta ka ku buyeke, ne aye ukeya,+

Ukafumina kuselela juba*+ kabiji uketa pa jizhina jami.

Ukanyantaula bandamabyalo* nobe buchimba,+

Byonkatu mbumbi byo akanda buchimba bwanekena.

26 Ñanyi waambile kino kufuma ku ntendekelo, pa kuba’mba tuyuke,

Nangwa kufuma kunyuma kwine, pa kuba’mba twambe’mba, ‘Aye waambile kya kine’?+

Kwambatu kine, kafwako muntu nangwa umo wikyambilepo ne!

Kafwako nangwa umo wikisapwijilepo ne!

Kafwako muntu nangwa umo waumvwinepo kintu kwi anweba ne!”+

27 Yami najinga mutanshi kwambila Ziona namba: “Umvwa! Bintu bikebamwekela!”+

Kabiji ku Yelusalema nkatumako muntu ukasapwila mambo awama.+

28 Bino natwajijile kutala, kechi namweneko muntu nangwa umo ne;

Kechi kwajingapo muntu nangwa umo mwi abo wa kwibabuulako maana ne.

Kabiji natwajijile kwibashikisha namba bakumbule.

29 Tala! Abano bonse bo batutu,*

Ne mingilo ya bantu bapopwela bankishi yo yatu.

Bipashañano* byo balenga na byela bijitu nobe mwela kabiji byatutu.+

42 Talai! Kalume wami+ ye nkwasha!

Ye nasala,+ mo mmwena* lusekelo!+

Nabika mupashi wami pe aye;+

Aye ukachibila mambo bisaka bya bantu monka mo aolokela.+

 2 Aye kechi ukabijika nangwa kwamba na jiwi ja peulu ne.

Kabiji kechi ukalengela jiwi janji kumvwanyika mu mukwakwa ne.+

 3 Jitete jafyotoka kechi ukejichimuna ne,

Kabiji muzhinge ubena kufutumuka kechi ukamuzhimya ne.+

Mu bukishinka ukaleta bunchibamambo bwaoloka.+

 4 Aye kechi ukakooka nangwa kukankalwa kwingila mwingilo ne, posotu akalete bunchibamambo bwaoloka pano pa ntanda.+

Kabiji ba pa makuji bakapembelela mizhilo* yanji.

 5 Lesa wa kine, aye Yehoba,

Mulenga walengele jiulu kabiji yenka wijitanyikile,+

Waajile ntanda ne bintu byonse bijimo,+

Yenka upana muya ku bantu bekalapo+

Ne kupana mupashi ku boba bendapo,+ waamba’mba:

 6 “Amiwa Yehoba, nakwita mu bololoke;

Nakukwata ku kuboko kobe.

Amiwa nkakulama ne kukupana kwikala nobe lulayañano lwami na bantu+

Kabiji ukekala kyeya kya bisaka bya bantu,+

 7 Kuba’mba ulabishe meso a bampofu,+

Ne kufumya kaili mu kaleya ka panshi

Ne boba baji mu kaleya+ mwine mwafiitatu bwii.

 8 Amiwa yami Yehoba. Jino jo jizhina jami.

Kechi mpana lukumo lwami ku muntu nangwa umo* ne,

Kabiji lutotelo lwami kechi nelupana ku bankishi ba kusonga ne.+

 9 Talai, bintu bitanshi byapita;

Pano luno mbena kwamba pa bintu bya katataka.

Saka bikyangye kumweka, amiwa nemubuujila jimo bino bintu.”+

10 Mwimbilai Yehoba lwimbo mupya,+

Mutotai mwaya ntanda yonse,+

Anweba mwenda pa kalunga ka mema ne bintu byonse bijimo,

Ne anweba makuji ne bekalapo.+

11 Biselebwa ne mizhi yayo bibijike,+

Ko kuba’mba mu mande mwikala bena Keda.+

Bantu bekala mu mapunzha muji mabwe bembe na lusekelo;

Babijike peulu ya mitumba.

12 Balekai bapane lukumo kwi Yehoba

Ne kumutota pa makuji.+

13 Yehoba ukeya nobe kilobo.+

Ukasolola bukaji bwanji nobe kiyangala.+

Aye ukabijika, kine ukabijika pa mambo a nkondo;

Kabiji ukamwesha’mba ye kilobo kukila balwanyi banji.+

14 “Amiwa nazhindama pa kimye kyabaya.

Naikeletu nzoo saka nekanya.

Byonkatu byo kikala ku mwanamukazhi ubena kupaapa,

Amiwa nkabinza ne kupemashika ne kutama muteto.

15 Amiwa nkonauna mitumba ne tutumbatumba

Ne kumisha bintu byonse byamenapo.

Nkalula mikola kwikala ke makuji*

Ne kumisha bizhiba bya mema.+

16 Nkatangijilanga bampofu kwenda mu jishinda jo babula kuyuka+

Ne kwibalengela kwenda mu mashinda o bakyangye kwendamo.+

Nkalula mfishi yo bajimo ke kyeya+

Ne kwalula mushiji walundumana ke waesakana.+

Abino byo byo nkebobila, kechi nkebalekelela ne.”

17 Bakebashinda ne kwibalengesha bumvu,

Aba bonse baketekela mu bankishi ba kusonga,

Ne boba bambila bipashañano* byo balenga na byela amba; “Anweba mwi balesa betu.”+

18 Umvwai, anweba mwashinka matwi;

Tajishai mumone, anweba bampofu.+

19 Ñanyi wafwa meso byonka biji kalume wami,

Kabiji ñanyi washinka matwi byonka biji muluwe ye natuma?

Ñanyi wafwa meso byonka biji yewa ye bafweta,

Ne kufwa meso byonka biji kalume wa Yehoba?+

20 Anweba mumona bintu byavula, pano bino kechi mutako muchima ne.

Mushinkula matwi enu, pano bino kechi mumvwa ne.+

21 Na mambo a bololoke bwanji,

Yehoba umwena lusekelo mu kumwesha’mba mizhilo* yanji ne lukumo lwanji byanema bingi.

22 Pakuba bano bantu bebakwata ne kwibasenda;+

Bonse bebakwachila mu bibwe ne kwibashinkila mu tuleya.+

Bebakwata kwa kubula wa kwibapokololako,+

Kabiji bebasenda kwa kubula muntu wa kwibambilako amba: “Babwezhai!”

23 Ñanyi mwi anweba usakumvwa bino bintu?

Ñanyi usakutako muchima ne kumvwa bintu bikamweka mu kimye kya kulutwe?

24 Ñanyi wapaine Yakoba kuba’mba bamusende

Ne kupana Isalela ku boba bangata bintu?

Nanchi kechi Yehoba, ye balengele mambo nenyi?

Byo bakaine kwenda mu mashinda anji

Ne kubula kukookela mizhilo* yanji.+

25 Onkao mambo, Lesa watwajijile kwibabuukila bukaji,

Kwibazhingijila ne kwibaletela nkondo yakatazha.+

Buno bukaji bwanji buji nobe mujilo, bwasokele bintu byonse bibazhokolokele, bino abo kechi bateleko muchima ne.+

Bwibasokele nobe mujilo, bino abo kechi bakwatakenye ne.+

43 Yehoba, Mulenga wobe obewa Yakoba,

Yenka wakubumbile obewa Isalela, waamba’mba:+

“Kange uchine ne, mambo amiwa nakupotele.+

Nakwichile pa jizhina jobe.

Obewa wi wami.

 2 Byo ukapitanga pa mema, nkekala ne obewa,+

Kabiji byo ukendanga pa mikola, kechi ukebila pa mema ne.+

Byo ukapitanga mu mujilo kechi ukapya ne,

Kabiji kechi ukababauka na lubebe lwa mujilo ne.

 3 Mambo amiwa ne Yehoba Lesa wobe,

Yenka Wazhila wa Isalela Mupulushi wobe.

Nakupa Ijipita kwikala bukuzhi bobe,

Bena Etiopya ne bena Seba bakapingakena pe obewa.

 4 Na mambo a kuba wanemene bingi kwi amiwa,+

Nakunemekele kabiji nakutemenwe bingi.+

Onkao mambo, nkakupa bantu ba kupingakena pe obewa

Ne bisaka bya bantu kuba’mba bikapulushe bumi bobe.*

 5 Kange uchine ne, mambo amiwa nji nobe.+

Nkaleta baana bobe kufuma ku musela

Ne kwimupwizha pamo kufuma ku muzhika.+

 6 Nkambila kabeta ka ku buyeke namba, ‘Babwezhe!’+

Ne kabeta ka ku bulenge namba, ‘Kange wibakanye ne.

Bwezha baana bami ba balume baji kwalepa, ne baana bami ba bakazhi kufuma mwaya ntanda,+

 7 Awa yense utelwa pa jizhina jami+

Ne yewa ye nalengele na mambo a lukumo lwami,

Ne yenka ye nabumbile ne kulenga.’+

 8 Leta bantu babula kumona nangwa kya kuba baji na meso,

Ne babula kumvwa nangwa kya kuba baji na matwi.+

 9 Bisaka bya bantu byonse bikonkene pa mpunzha imo,

Ne mitundu ya bantu ikonkene pamo.+

Ñanyi mwi abo wakonsha kwamba bino bintu?

Nangwa abya bakonsha kwitubuula bintu bitanshi* nyi?+

Bambilai balete bakamonyi babo pa kuba’mba tuyuke’mba babena kwamba bya kine,

Nangwa balekai beumvwine bene ne kwamba’mba, ‘Kine, byo ibyo!’”+

10 Yehoba waamba’mba, “Anweba yenu bakamonyi bami,+

Yenu bamwingilo bami bo nasala,+

Kuba’mba mungyuke ne kungitabila*

Ne kuyuka’mba amiwa njitu byonka byo najinga kala.+

Kunyuma yami kechi kwajingapo Lesa mukwabo ne,

Kabiji kulutwe yami kechi kukekalapo Lesa mukwabo ne.+

11 Amiwa yami Yehoba,+ kabiji kechi kujipo mupulushi mukwabo ne.”+

12 Yehoba waamba’mba, “Amiwa yami naambile ne kwimupulusha ne kwisolola kwi anweba,

Byo mwabujile kwikala na lesa ungi.+

Onkao mambo, anweba mwi bakamonyi bami, kabiji yami Lesa.”+

13 Amiwa njitu byonka byo najinga kala;+

Kabiji kafwako muntu nangwa umo wakonsha kwangata kintu mu kuboko kwami ne.+

Umvwe nkeba kuba kintu, ñanyi wakonsha kunkanya?”+

14 Yehoba, Mukuzhi wenu,+ Wazhila wa Isalela+ waamba’mba:

“Na mambo a anweba, nkebatuma ku Babilona na konauna bibelo byonse bya muzhi,+

Kabiji bena Kalodeya byo bakebonauna mu maato abo, bakajila na mambo a bya malwa.+

15 Amiwa yami Yehoba, Wazhila wenu,+ Mulenga wa Isalela+ kabiji Mfumu wenu.”+

16 Abino byo byaamba Yehoba,

Yenka walajile jishinda japita pa kalunga ka mema

Ne jishinda japita pa mukola paji mpoota ikatampe,+

17 Yenka waonawine makalaki a nkondo ne bambili,+

Bashilikale pamo na babilobo babo, waamba’mba:

“Bakalaala panshi kabiji kechi bakabuukapo ne.+

Bakebazhimya nobe muzhinge wa mu lampi ubena kuteema.”

18 “Kange muvulukenga bintu bya kunyuma ne,

Nangwa kulanguluka pa bintu bya kala ne.

19 Umvwai! Amiwa mbena kuba bintu bya katataka;+

Katatakatu bimweke.

Nanchi kechi mwikimona nenyi?

Amiwa nkalenga jishinda mungye+

Kabiji mu kiselebwa nkapishamo mikola.+

20 Banyama ba mungye bakannemeka,

Balubwala ne bañonyi batelwa’mba baosetelechi,

Mambo nkabika mema mungye,

Ne mikola mu kiselebwa,+

Kuba’mba bantu bami bo nasala+ bakatomenga,

21 Bantu bo nalengele

Kuba’mba bakantakaikenga.+

22 Pakuba obewa Yakoba,+ kechi wandombele kintu ne,

Mambo obewa Isalela wanshikilwe.+

23 Kechi wandetejilepo mikooko ya milambo yobe ya kusoka

Nangwa kuntumbijika na bitapisho byobe ne.

Amiwa kechi nakukanjikizhe kumpa bya bupe,

Nangwa kukukanjikizha kuba’mba umpe binunka bulongo ne.+

24 Obewa kechi wampotejilepo mwenge* na mali obe ne,

Kabiji kechi wandengejile kwikuta na mafuta a bitapisho byobe ne.+

Pakuba obewa wankatezhe na mambo a bundengamambo bobe

Ne kunkookesha na bubi bobe.+

25 Amiwa yami mbena kuzhimañanya mizhilulwila yobe*+ na mambo a jizhina jami,+

Kabiji mambo obe kechi nkeavulukapo jibiji ne.+

26 Mvululaiko; twayai twisambe pa mambo etu;

Londololai mambo enu byo aji pa kuba’mba mumweshe’mba mwabinga.

27 Mushakulu wobe mutanshi walengele mambo,

Ne bantu bakwambilangako* bansatukijile.+

28 Onkao mambo, amiwa nkebalengesha bumvu babinemanga pa nzubo yazhila,

Kabiji Yakoba nkamupana namba bamonaune

Ne Isalela namba bamwambile byambo bya mwenga.+

44 “Umvwa, obewa Yakoba kalume wami,

Ne obewa Isalela ye nasala.+

 2 Yehoba, Mulenga wobe,

Yenka wakubumbile,+

Yenka wakufumishe munda,* waamba’mba:

‘Kange wakamwe ne, obewa kalume wami Yakoba,+

Ne obewa Yeshulunyi*+ ye nasala.

 3 Mambo bantu bafwa kilaka,* nkebapa mema a kutoma+

Ne kulenga tukola twa mema pa mushiji wauma.

Nketulwila mupashi wami pa baana* bobe+

Ne kupesha ba mu kisemi kyobe.

 4 Abo bakasapuka nobe nsono ya munyemvu,+

Nobe bichi bya musombo biji ku tukola twa mema.

 5 Umo ukamba’mba: “Amiwa ne wa kwa Yehoba.”+

Mukwabo uketumba jizhina ja Yakoba,

Ne mukwabo naye ukanemba pa kuboko kwanji amba: “Amiwa ne wa kwa Yehoba.”

Kabiji aye uketumba jizhina ja Isalela.’

 6 Abino byo byaamba Yehoba,

Mfumu wa Isalela+ kabiji Mukuzhi wanji,+ Yehoba wa mabumba amba:

‘Amiwa yami mutanshi kabiji wapelako.+

Kechi kujipo Lesa mukwabo ne, yami yenka.+

 7 Ñanyi waesakana ne amiwa?+

Emane ambuule ne kumwesha’mba kine waesakana ne amiwa!+

Kufumatu kimye kyo nalengele bantu,

Bambe bintu bikeya

Ne bintu bikamweka kulutwe.

 8 Kange wakamwe ne,

Kabiji kange ube moyo ne.+

Nanchi amiwa kechi nemubuujile jimo ne kwikyamba nenyi?

Anweba mwi bakamonyi bami.+

Nanchi kujipo Lesa mukwabo nyi?

Ine, kechi kujipo Jibwe jikwabo ne;+ kafwako nangwa umo ye nayuka ne.’”

 9 Aba bonse balenga bankishi ba kusonga bo batutu,

Kabiji bankishi babo bo banemeka kechi bakebakwasha ne.+

Byonka biji bakamonyi babo, abo* kechi bamona nangwa kuyuka bintu ne,+

Onkao mambo, aba bebalenga kikebalenga bumvu.+

10 Ñanyi wakonsha kulenga lesa wa bubela nangwa kipashañano* kyo balenga na kyela

Kyakonsha kubula kumukwasha?+

11 Umvwai! Aba bonse bebapopwela kikebalenga bumvu!+

Aba bonse bebalenga bo bantutu.

Bonse bakapwila pamo ne kwimana.

Bakomvwa moyo kabiji bonse kikebalenga bumvu.

12 Sendwe wa byela utola kyela* kyanji, wikibika pa makala a mujilo kuba’mba kitwe kyuya,

Ne kwikibunda na sando,

Na kuboko kwanji kwa ngovu.+

Poso wafwa nzala ne bulume bwanji bwamupwa;

Byo abula kutoma mema, aye ukooka.

13 Usonga bya kusongasonga utola lutambo wanji, wapima kichi ne kushabulapo na jishanga.

Wikisonga na nseso ne kwikipima na kya kupiminako.

Wikisonga kuba’mba kimwekenga nobe muntu,+

Ne kwikiwamisha bulongo nobe muntu,

Ne kwikimika mu nzubo.+

14 Kuji muntu umo uji na mwingilo wa kutema bichi bya sida.

Aye usalapo kichi kimo kyakosa, kichi kya oko,

Ne kwikileka kyakomena pamo na bichi bikwabo bya mungye.+

Ujimba kichi kya laulela, ne mvula wikikomesha.

15 Kino kichi muntu wikyalula kwikala ke nkunyi ya kubanzhilako mujilo.

Utolapo imo ne kubanza mujilo wa koota;

Ubanza mujilo ne koshapo shinkwa.

Kabiji ku kino kichi kyonka ulengako lesa ne kumupopwela.

Ulengako nkishi wa kusonga ne kumufukamina.+

16 Nkunyi imo wiibanza pa mujilo;

Ne koshapo nyama yo aja, ne kwikuta.

Kabiji wota mujilo ne kwamba’mba:

“Eyo! Pano naumvwa kyuya. Namona kyeya kya mujilo.”

17 Pano bino, kichi kishalako ulengako lesa, nkishi wanji wa kusonga.

Umufukamina ne kumupopwela.

Ulomba kwi aye ne kwamba’mba:

“Mpulushai, mambo anweba yenu lesa wami.”+

18 Abo kafwako kyo bayuka ne, kechi bakwatakanya bintu ne,+

Mambo meso abo beazhinzhibika kya kuba kechi bakonsha kumona ne,

Ne michima yabo kechi ikwatakanyapo kintu nangwa kimo ne.

19 Kafwako muntu nangwa umo ulanguluka mu muchima wanji

Nangwa kuyuka nangwa kukwatakanya’mba:

“Ku kino kichi, nafumisheko nkunyi imo ne kwiibanza pa mujilo,

Kabiji pa makala ayo naoshejilepo shinkwa ne nyama ya kuja

Pano nanchi nafwainwa kwingijisha yoya yashalapo kulengelako kintu kya bunya nyi?+

Kabiji abya nafwainwa kupopwela lukunyi* nyi?”

20 Aye uja buto.

Muchima wanji wa bujimbijimbi umutwala mungi.

Kechi wakonsha kwipulusha aye mwine* nangwa kwamba’mba:

“Nanchi mu kuboko kwami kwa kilujo kechi muji bubela nenyi?”

21 “Obewa Yakoba, obewa Isalela, vuluka bino bintu,

Mambo obewa wi kalume wami.

Yami nakulengele kabiji wi kalume wami.+

Obewa Isalela, kechi nkakulubako ne.+

22 Nkazhimañanya bubi bobe nobe bebuvweta ku makumbi+

Ne mambo obe nobe beavweta ku jikumbi jafinda.

Bwela kwi amiwa kabiji nkakukuula.+

23 Bijikai na lusekelo, anweba bya mwiulu,

Mambo Yehoba ye wikyuba!

Bijikai na lusekelo, anweba muji pa ntanda!

Bijikai na lusekelo, anweba mitumba,+

Obewa jisaka ne bichi byonse bijimo!

Mambo Yehoba wakuula Yakoba,

Kabiji wamwesha lukumo lwanji mu Isalela.”+

24 Yehoba Mukuzhi wobe,+

Yenka wakulengele saka ukiji munda, waamba’mba:

“Amiwa yami Yehoba, walengele bintu byonse.

Natandubwile jiulu bunke bwami,+

Ne kwala ntanda.+

Ñanyi ye najinga nanji?

25 Amiwa mbena kuvulañanya biyukilo bya bantu bamba* byatu,

Kabiji yami ndengela bantu bamba bikamweka kulutwe kuba bintu nobe bantu bakosama;+

Yami ndubankanya bantu ba maana

Ne kwalula bintu byo bayuka kwikala ke byatutu;+

26 Ulengela byambo byamba kalume wanji kwikala ke bya kine

Kabiji ufikizha bintu byaamba baluwe banji;+

Yenka waamba pa Yelusalema amba, ‘Mwi aye mukekala bantu,’+

Ne pa mizhi ya Yuda amba, ‘Bakeishimukulula,+

Kabiji nkawamisha bintu byanji byaonaikile’;+

27 Yenka wambila mema a mu bizhiba amba, ‘Umai,

Kabiji nkoomisha mikola yobe yonse’;+

28 Yenka wamba pe Kilusa+ amba, ‘Ye kafunga wami,

Ye ukafikizha bintu byonse byo nkeba’;+

Waamba pa Yelusalema amba, ‘Bakamushimukulula,’

Ne pa nzubo ya Lesa amba, ‘Bakaala kitendekesho kyobe.’”+

45 Abino byo byaamba Yehoba pa mushingwa wanji Kilusa,+

Yenka ye nakwata ku kuboko kwa ku kilujo+

Kuba’mba ashinde bisaka bya bantu,+

Ne kupwisha bulume* bwa bamfumu,

Kuba’mba bamushinkwile binzhilo bibiji bikwata,

Pa kuba’mba bibelo bakabule kwibishinka:

 2 “Amiwa nkatangilako kulutwe yobe,+

Nkakupalañenya tutumbatumba.

Nkalalaula binzhilo bya mukuba,

Ne konauna tupingilo twa kyela kya kapotwe.+

 3 Amiwa nkakupa bya buneme biji mu mfishi

Ne bya buneme byo bafya mwafyamika,+

Pa kuba’mba ukayuke’mba amiwa yami Yehoba,

Lesa wa Isalela, yenka wa kwita pa jizhina jobe.+

 4 Na mambo a kalume wami aye Yakoba ne Isalela ye nasala,

Amiwa nakwita pa jizhina jobe.

Mbena kukutumba jizhina ja mushingi, nangwa kya kuba kechi wangyukile ne.

 5 Amiwa yami Yehoba, kafwako mukwabo ne.

Kafwako Lesa mukwabo ne, yami yenka.+

Amiwa nkakukosesha* nangwa kya kuba kechi wangyukile ne,

 6 Pa kuba’mba bantu

Bafuma kuselela juba ne ko jizhikila* bakayuke’mba

Kafwako mukwabo ne, yami yenkatu.+

Yami Yehoba, kafwako mukwabo ne.+

 7 Yami ndenga kyeya+ ne kuleta mfishi,+

Ndeta mutende+ ne bya malwa;+

Amiwa Yehoba, yami mbena kuba bino bintu byonse.

 8 Anweba bya mwiulu, ikilai kufuma mwiulu nobe mvula;+

Makumbi anokeshe bololoke.

Ntanda yabanepo ne kupanga bipangwa bya lupulukilo,

Ne kumenesha bololoke pa kimye kimo.+

Amiwa Yehoba, yami nebyuba.”

 9 Malwa anji awa ulwa* na Mulenga* wanji,

Mambo aye ujitu nobe kiinga

Kiji pa biinga bikwabo byatebaukila panshi!

Nanchi buchimba bwakonsha kwambila Mbumbi* amba: “Ñanyi kintu kyo ubena kubumba nyi?”+

Nangwa mbumbi kumwambila ku kintu kyo abumba amba: “Maboko ufwao nyi”?*

10 Malwa anji awa wambila bashanji amba: “Mambo ka o mwansemejile?”

Ne kwambila bainanji amba: “Mwansemejile ka?”*

11 Yehoba, yenka Wazhila wa Isalela,+ yenka wamubumbile waamba’mba:

“Nanchi wakonsha kungipuzha pa bintu bikamweka kulutwe

Ne kumbuula bintu bya kuba na baana bami+ ne pa bintu byo nalenga na maboko ami nyi?

12 Yami nalengele ntanda+ ne kulengelapo muntu.+

Natanyikile meulu na maboko ami,+

Kabiji nkambizha byonse bijimo kwingila mingilo yabyo.”+

13 Yehoba wa mabumba waamba’mba, “Amiwa nkaleta muntu mu bololoke,+

Kabiji nkamolwela mashinda anji onse.

Aye ye ukashimika muzhi wami+

Ne kukasulula bazha bami+ kwa kubula mali nangwa kutambula mazhikakanwa.”+

14 Yehoba waamba’mba:

“Bya bunonshi* bya bena Ijipita, busulu* bwa bena Etiopya ne bena Saba bantu bazama,

Bakeya kwi obewa ne kwikala ke bantu bobe.

Bakakulondelanga saka bebakasa minyololo.

Bakeya kwi obewa ne kukufukamina.+

Bakakwambila mu lulombelo amba, ‘Kine Lesa uji nanji,+

Kabiji kechi kujipo Lesa mukwabo ne, kanatu aye yenka kwapwa.’”

15 Kine, anweba mwi Lesa wifya aye mwine,

Anweba Lesa wa Isalela, Mupulushi.+

16 Bonse bakebalengesha bumvu ne kwibalengulula;

Bantu bonse basonga bankishi, bakebafumyapo saka kibalenga bumvu.+

17 Pakuba Isalela bakamupulusha kwi Yehoba myaka ne myaka.+

Obewa kechi bakakulengesha bumvu nangwa kukulengulwisha myaka ne myaka ne.+

18 Mambo Yehoba,

Mulenga walengele bya mwiulu,+ Lesa wa kine,

Yenka walengele ntanda, Mulenga wiikajikile,+

Kechi wiilengele kwikala yatutu* ne, bino wiilengele’mba mukekalenga bantu,+

Waamba’mba: “Amiwa yami Yehoba, kechi kujipo mukwabo ne.

19 Amiwa kechi naambijile mwafyamika,+ mu kyalo muji mfishi ne;

Kechi naambijile baana* ba kwa Yakoba namba,

‘Nkebakebai, pano bino kechi mukantaana ne.’

Amiwa yami Yehoba, wamba bintu bya kine ne kusapwila byaoloka.+

20 Ikonkanyai pamo mwiye.

Iyai pamo anweba bonse mwapuluka mu bisaka bya bantu.+

Aba basenda bankishi ba kusonga

Ne kulomba kwi lesa wakonsha kubula kwibapulusha, kafwako kyo bayuka ne.+

21 Ilondolwelai mambo enu byo aji.

Umvwañanai anwe bene na bene kabiji muyile mumo.

Ñanyi waambijile jimo bino bintu

Kabiji ñanyi wikyambile mu moba a kala kene?

Nanchi kechi amiwa Yehoba nenyi?

Kafwako Lesa mukwabo ne, yami yenka;

Lesa waoloka kabiji Mupulushi,+ kafwako mukwabo ne.+

22 Anweba bonse mwikala mwaya ntanda, bwelai kwi amiwa kuba’mba mupuluke,+

Mambo amiwa yami Lesa, kafwako mukwabo ne.+

23 Amiwa nachipa;

Naamba byambo bya kine,

Kabiji kechi bikambwelela ne:+

Manungo onse akamfukamina,

Ne bantu bonse bakachipa kwi amiwa mu bukishinka+

24 Ne kwamba’mba, ‘Kine, mwi Yehoba mo muji bololoke ne bulume.

Aba bonse bamuzhingijila bakeya kwi aye saka kibalenga bumvu.

25 Baana* bonse ba kwa Isalela bakamwesha’mba baubile bulongo kwingijila Yehoba,+

Kabiji baketotela mwi aye.’”

46 Belu* wafukama+ ne Nebo wabandama.

Bankishi babo bebabika pa banyama, banyama basenda bipe,+

Bebasenda nobe bipe byanema binemena banyama.

 2 Bonse babandama ne kufukama pamo;

Kechi bakonsha kupokolola bipe* ne,

Ne abo bene* bebatwala mu buzha.

 3 “Obewa Yakoba ne anweba bonse mwashalapo ba mu kisaka kya Isalela,+ ntelekai,

Anweba bo nalaminenga kufumatu kimye kyo mwasemenwe kabiji bo nasendelenga saka mukijitu munda.+

 4 Nkekalatu byonka byo nji kufikatu ne byo mukakoma;+

Nkemupapangatu kufikatu ne byo mukatuñuna mvwi.

Byonkatu byo nauba, nkemupapanga, kwimulela ne kwimupokolola.+

 5 Ñanyi ye mukangesakanya nanji nangwa kumfwanyikizhako,+

Kuba’mba nepashe nanji?+

 6 Kuji boba basukumuna ngolode kufuma mu mafukuta abo;

Bapima siliva pa shikelu.

Bambila sendwe wa byela kuba’mba ebibunde kwikala lesa.+

Kepo abo bamufukamina ne kumupopwela.*+

 7 Bamusendela pa bipuzhi byabo;+

Bamushikula ne kumubika pa mpunzha yanji, kabiji wimanatu ponkapo.

Aye kechi ufuma po bamubika ne.+

Bamujijila, bino aye kechi wibakumbula ne;

Aye kechi wakonsha kupokolola muntu nangwa umo mu bya malwa ne.+

 8 Vulukainga kino kuba’mba mukose.

Langulukainga pa kino anweba muzhilulula mizhilo.

 9 Vulukainga bintu byamwekele kala kene,*

Kuba’mba amiwa yami Lesa, kafwako mukwabo ne.

Amiwa yami Lesa, kafwako mukwabo waesakana ne amiwa ne.+

10 Kufumatu ku ntendekelo amiwa ñambila jimo bintu bikamweka kulutwe,

Kabiji kufumatu ne kala kene amiwa ñamba bintu bikyangye kumweka.+

Naamba namba, ‘Bintu byo nafuukula bikafika,+

Kabiji nkoba kintu kyonse kyo nkeba.’+

11 Amiwa mbena kwita makubi kwiya kufuma kuselela juba,*+

Nketa muntu kufuma ku kyalo kiji kwalepa kwiya na kuba kintu kyo nafuukula.+

Kintu kyo naamba nkekifikizha.

Kintu kyo nafuukula nkekyuba.+

12 Ntelekai anweba mwakosa michima,

Anweba mwaleka kuba byaoloka.

13 Naleta bololoke bwami kwipi;

Kechi buji kwalepa ne,

Ne lupulukilo lwami kechi lukabanda ne.+

Nkapulusha Ziona, ne Isalela nkamupa lukumo lwami.”+

47 Ikila wikale panshi,

Obewa mwana wa mukazhi Babilona.+

Fuma pa jitanda wikale panshi,+

Obewa mwana wa mukazhi Kalodeya,

Mambo bantu kechi bakakumonapo jibiji amba wawama ne kunema ne.

 2 Shikula jibwe ja mpelo upele bunga.

Fumya kitambala kyobe pa meso.

Pimpa kivwalo kyobe ne kusha mikupa yobe patoka.

Wabuke mikola.

 3 Ukashalatu matakotu.

Bakakutambila.

Amiwa nkashinkanya nobe,+ kabiji kafwako muntu nangwa umo ukankanya* ne.

 4 “Awa ubena kwitukuula

Jizhina janji Yehoba wa mabumba—

Yenka Wazhila wa Isalela.”+

 5 Ikala kishinshi ne kuya mu mfishi,

Obewa mwana wa mukazhi wa bena Kalodeya;+

Kechi bakakutelapo jibiji amba Inamfumu* wa Bufumu ne.+

 6 Amiwa nazhingijile bantu bami.+

Nalengulwile bya buswanyi byami,+

Ne kwibipana mu maboko obe.+

Pano bino, obewa kechi wibyubijile lusa ne.+

Ne bakote nabo wibatwikile bintu byanema.+

 7 Waambile’mba: “Amiwa nkekalangatu Inamfumu* myaka ne myaka.”+

Obewa kechi wateleko muchima ku bino bintu ne;

Kabiji kechi walangulukilepo pa mpelo ya bino bintu byo ikekala ne.

 8 Pano umvwa, obewa watemwa bya kisangajimbwe,+

Yenka obewa wikala ku matwi nzoo ne kwamba mu muchima wobe amba:

“Amiwa yami yenkatu, kafwako mukwabo ne.+

Kechi nkafwilwapo ne.

Kabiji kechi nkafwishapo baana ne.”+

 9 Abino bintu bibiji bikakumwekelatu juba jimo kwa kubula kuketekela:+

Ukafwisha baana ne kufwilwa.

Bino byonse bikakufikila+

Na mambo a manga obe avula ne bingelekezha.+

10 Waketekejile mu bubi bobe.

Waambile’mba: “Kafwako ubena kummona ne.”

Maana ne milangwe yobe byo byakutwajile mungi,

Kabiji walangulukilenga mu muchima wobe amba: “Amiwa yami yenkatu, kafwako mukwabo ne.”

11 Pakuba bya malwa bikakufikila,

Kafwako bingelekezha byobe bikakanya* bino bya malwa kumweka ne.

Bintu byakatazha bikakufikila; kechi ukamona mwa kwibileyela ne.

Lonaiko lukakufikila kwa kubula kuketekela.+

12 Pano obewa twajijila na kuba bingelekezha byobe ne bulozhi bobe bwavula,+

Byo wapanjilenga kufumatu ku bwanyike bobe.

Kampepo bikakukwasha;

Kampepo wakonsha kulengesha bantu moyo.

13 Obewa wakooka na mambo a kwikala na bantu bavula bakukufundako.

Pano bambile beye bakupulushe,

Bonka bapopwela bintu biji mwiulu* ne kutala ku tubangabanga,+

Bonka bapana maana pa kutentama kwa ñondo

Bakubuule bintu bikakumwekela.

14 Umvwa! Abo baji nobe nenge.

Mujilo ukebasokatu pelu.

Kechi bakonsha kwipulusha abo bene* ku lubebe lwa mujilo ne.

Ano kechi akekala makala a mujilo a kulengela muntu kumvwa kyuya ne,

Kabiji kechi mujilo wa koota ne.

15 Onkao mambo, abino byo byo kikekala ku bantu bobe bapanda manga,

Bonka bo wapanjilenga nabo kufumatu ku bwanyike bobe.

Abo bakapalañenamo au janji au janji.*

Kafwako ukakupulusha ne.+

48 Umvwai kino, anweba ba mu kisaka kya kwa Yakoba,

Anweba mwitela pa jizhina ja Isalela+

Kabiji anweba mwafuma ku mema* a kwa Yuda,

Anweba muchipila mu jizhina ja Yehoba+

Kabiji anweba mwita pa jizhina ja Lesa wa Isalela,

Nangwa kya kuba kechi mwita mu bukine ne mu bololoke ne.+

 2 Mambo betelelenga bene na jizhina ja muzhi wazhila+

Ne kukeba bukwasho kwi Lesa wa Isalela,+

Yenka wa jizhina ja Yehoba wa mabumba.

 3 “Amiwa nemubuujijile jimo bintu bya kala kene.*

Byafumine mu kanwa kami,

Kabiji nemubuujilebyo.+

Nobe mu kukopa kwa jiso, nebyubile kabiji byamwekele.+

 4 Mambo amiwa nayukile namba mwakosa michima

Ne kuba’mba mashingo enu ajitu nobe kyela kya kapotwe kabiji bilungi byenu byaumatu popolo nobe mukuba,+

 5 Nemubuujile bino bintu kala kene.

Saka bikyangye kwikalako, nemubuujilebyo,

Kuchina’mba mwakamba’mba, ‘Bankishi betu bo bauba kino;

Kabiji amba kipashañano kyami kya kusonga ne kya kyela* kyo kyakambizha kino.’

 6 Anweba mwibyumvwine ne kwibimona bino byonse.

Nanchi kechi mukebyambapo nenyi?+

Kufuma lelo kuya ne kulutwe, nsakwimubuulanga bintu bya katataka,+

Bintu byafyamika byo mwabula kuyuka.

 7 Kechi byalengelwe kala ne, po po mbena kwibilengatu,

Bintu byo mukyangye kumvwapo kala,

Pa kuba’mba mukabule kwamba’mba, ‘Talai! Abye bintu twibiyukile kala.’

 8 Ine, kechi mwibyumvwapo nangwa kwibiyuka ne,+

Ne kalatu, matwi enu kechi ashinkukile ne.

Mambo amiwa nayuka’mba mwakizhamo bujimbijimbi,+

Kabiji anweba mwi bandengamambo, kufumatu kimye kyo mwasemenwe.+

 9 Na mambo a jizhina jami, nkabwezhamo muchima;+

Kabiji na mambo a kukeba kuntota, kafwako kyo nkemuba ne,

Kechi nkemonauna ne.+

10 Talai! Amiwa nemutokesha, pano bino kechi byonka byo batokesha siliva ne.+

Nemwesekele* na bya lumanamo byonka byo basungulula kyela mu mujilo.+

11 Kine, na mambo a jizhina jami kechi nkebalekatu ne,+

Nakonsha kuswisha byepi kuba’mba batamishe jizhina jami?+

Kechi mpana lukumo lwami ku muntu nangwa umo* ne.

12 Nteleke obewa Yakoba ne obewa Isalela ye naichile.

Amiwa njitu byonka byo najinga kala.+ Amiwa yami mutanshi; kabiji wapelako.+

13 Naajile kitendekesho kya ntanda na kuboko kwami,+

Kabiji kuboko kwami kwa kilujo kwalengele bya mwiulu.+

Inge nebita, abyo biya ne kunkookela.

14 Anweba bonse, konkanai pamo mumvwe.

Ñanyi mwi abo waambile bino bintu?

Yehoba wamutemwa.+

Aye ukoba kyaswa muchima wanji ku Babilona,+

Kabiji kuboko kwanji kukakambula bena Kalodeya.+

15 Amiwa yami naamba kabiji yami namwita.+

Namuleta, ne bintu byo akoba bikalumbuluka.+

16 Iyai kwipi ne amiwa mumvwe kino.

Kufumatu kala kene kechi naambilepo kintu mu bufyamfya ne.+

Kufumatu kimye kyo byatendekele kumweka, amiwa najinga ponka.”

Pano luno, Nkambo Mfumu Yehoba wantuma amiwa ne* mupashi wanji.

17 Yehoba Mukuzhi wenu, Wazhila wa Isalela waamba’mba:+

“Amiwa yami Yehoba Lesa wenu,

Yenka wimufunjisha kuba’mba mumwenemo,*+

Yenka wimutangijila mu jishinda jo mwafwainwa kuyamo.+

18 Kine, umvwe mwakookela mikambizho yami,+

Mutende wenu ukekala nobe mukola+

Ne bololoke bwenu bukekala nobe manyaki a pa kalunga ka mema.+

19 Baana* benu bakavula bingi nobe busenga

Ne ba mu kisemi kyenu nabo bakavula nobe busenga.+

Jizhina jenu kechi jikafwa nangwa kuzhiya ne.”

20 Fumaimo mu Babilona!+

Nyemaimo mu bena Kalodeya!

Bijikai bino byambo na lusekelo! Tayai ino mbila!+

Bisampanyai mwaya ntanda yonse.+

Mwambe’mba: “Yehoba wakuula kalume wanji Yakoba.+

21 Byo ebatangijilenga mu biselebwa kechi bafwilepo kilaka ne.+

Wibalupwijile mema mu jibwe;

Walajile jibwe ne mema apokomokelenga.”+

22 Yehoba waamba’mba, “Kafwako mutende ku bantu babi.”+

49 Anweba mwikala pa makuji ntelekai,

Ne anweba bisaka bya bantu mwikala kwalepa, umvwai.+

Yehoba wangichile amiwa saka nkyangye kusemwa.*+

Kabiji wantongwele pa jizhina jami saka nkiji munda mwa bamama.

 2 Wampele kanwa katwa nobe mpoko;

Kabiji wamfile mu kimvule kya kuboko kwanji.+

Wangwamishe nobe muketo;

Wamfile mu fukuta wanji.

 3 Wañambijile’mba: “Obewa Isalela,+ wi kalume wami,

Mo nkamweshesha lukumo lwami.”+

 4 Bino amiwa naambile namba: “Naingila kyatutu.

Naingijisha bulume bwami ku bintu byatutu, bya kubula kumwenamo kintu.

Nangwa byonkabyo, Yehoba ye ukanchibila mambo ami,*

Kabiji Lesa wami ye ukamfweta.”*+

 5 Kabiji Yehoba yenka wandengele byo nakijinga munda kwikala kalume wanji,

Wañambijile kubwezha Yakoba kwi aye,

Pa kuba’mba Isalela akeye kwi aye.+

Nkatumbijikwa ku meso a Yehoba,

Kabiji Lesa wami ye ukekala bulume bwami.

 6 Kabiji wañambijile’mba: “Obewa kechi wi kalume wamitu

Wa kwikajika mikoka ya kwa Yakoba

Ne kubwezha bena Isalela bashajilepo ne.

Kabiji nakwalula kwikala kyeya ku bisaka bya bantu,+

Kuba’mba nkapulushe bantu kufika kwapela ntanda.”+

7 Yehoba Mukuzhi wa Isalela, Wazhila wa Isalela+ waambijile yewa ye balengulula+ ne ye bashikwa* ku bisaka bya bantu, ne ku kalume wa bandamabyalo amba:

“Bamfumu bakemana pa kukumona,

Ne babinemanga bakakufukamina

Na mambo a Yehoba, yenka wa kishinka,+

Yenka Wazhila wa Isalela wakusajile.”+

 8 Yehoba waamba’mba:

“Mu kimye kyafwainwa,* nakukumbwile,+

Kabiji mu juba ja lupulukilo nakukwashishe;+

Amiwa nakulaminenga ne kukupana kwikala lulayañano lwami na bantu,+

Kuba’mba uwamishe kyalo,

Ne kwibalengela kwikala jibiji mu kyalo kyabo kyaonaikile,+

 9 Ne kwambila bakaili amba, ‘Lupukaimo!’+

Ne boba bajinga mu mfishi+ amba, ‘Fumaimo!’

Bakajanga kajo saka baikala ku mikwakwa,

Kunsa ya mikwakwa yonse yaonaika* kukekala kajo ko bakajanga.

10 Kechi bakafwa nzala nangwa kilaka ne,+

Kechi bakomvwa kyuya nangwa kupya na mute ne.+

Mambo awa wibobila lusa ukebatangijilanga,+

Ne kwibatwala ku masulo a mema.+

11 Kabiji nkalula mitumba yami yonse ke jishinda,

Ne mikwakwa yami ikazandama.+

12 Talai! Bano bantu babena kufuma kwalepa,+

Kabiji talai! bano babena kufumina ku kabeta ka ku buyeke ne ku muzhika,

Ne bakwabo babena kufumina ku kyalo kya Shainemu.”+

13 Anweba bya mwiulu bijikai na lusekelo, ne anweba ntanda sangalalai.+

Ne mitumba isekele bingi.+

Mambo Yehoba watekenesha bantu banji,+

Kabiji waubila lusa bantu banji bo bamanyikilenga.+

14 Pakuba Ziona waambilenga’mba:

“Yehoba wandekelela,+ Yehoba wamvulama.”+

15 Nanchi mwanamukazhi wakonsha kulubako mwananji ukyamwa

Nangwa kubula kumvwina lusa mwananji ye esemena nyi?

Nangwa kya kuba bano banabakazhi bakonsha kulubako baana babo, amiwa kechi nkakulubako ne.+

16 Tala! Amiwa nakunembele mu kuboko kwami.

Masakwa obe neamona kimye kyonse.

17 Baana bobe bapelawizha kubwela.

Aba bakukundwile ne kukonauna bakakusha.

18 Inuka utale konse konse.

Bonse babena kukonkana pamo.+

Babena kwiya kwi obewa.

Yehoba waamba’mba, “Byonkatu byo nji na bumi,

Ukebavwala bonse nobe bya kwikobaika byawamisha,

Ne kwikasabo byonka byuba musongwa.

19 Byo kiji kuba’mba mapunzha obe aonaikile ne kushalatu masala ne kyalo kyobe nakyo kyaonaikile,+

Pano bantu bakekalangamo,+ ne kyalo kikebakepela bingi,

Ne boba bakumiinenga+ bakashala kwalepa.+

20 Baana basemenwe kimye kyo wafwijilwe bakakwambila’mba,

‘Ino mpunzha itukepela bingi.

Tupai mpunzha ikwabo pa kwikala.’+

21 Kabiji ukamba mu muchima wobe amba,

‘Ñanyi wansemena bano baana,

Byo kiji kuba’mba amiwa nemwanamukazhi wafwisha baana kabiji ñumba,

Ye basendele buzha ne kwikala kaili?

Ñanyi wibakomesha?+

Talai! Amiwa nashajiletu bunke,+

Pano nga bano baana bafuma pi?’”+

22 Nkambo Mfumu Yehoba waamba’mba:

“Umvwai! Amiwa nkatanyikila kuboko kwami pa bisaka bya bantu,

Kabiji nkemika kiyukilo* ku mitundu ya bantu.+

Bakakuletela baana bobe ba balume saka bebasenda mu maboko*

Ne baana bobe ba bakazhi saka bebasenda ku mansunsu.+

23 Bamfumu bakemulamanga,+

Ne babinemanga babo bakemulamanga.

Bakemufukaminanga ne kukinka bilungi byabo panshi,+

Ne kumyanga lukungu ku maulu enu,+

Kabiji po po mukayuka’mba amiwa yami Yehoba;

Aba bonse baketekela mwi amiwa kechi kikebalenga bumvu ne.”+

24 Nanchi bantu bo basenda buzha bakonsha kwibangata mu kuboko kwa kilobo nyi?

Nangwa bazha bakonsha kwibapokolola mu kuboko kwa muntu washinta nyi?

25 Bino Yehoba waamba’mba:

“Nangwatu kilobo bakamwangata bazha banji,+

Ne boba bo bakwachile ku muntu washinta bakebapokolola.+

Nkakabisha boba bakukabisha,+

Kabiji nkapulusha baana bobe.

26 Nkalengela boba bakumanyika kuja mibiji yabo,

Kabiji bakapendwa mashi abo bene nobe batoma binyu byatobala.

Kepo bantu bonse bakayuka’mba amiwa yami Yehoba,+

Mupulushi wobe+ kabiji Mukuzhi wobe,+

Lesa wa bulume wa kwa Yakoba.”+

50 Yehoba waamba’mba:

“Kyete kyo napele bainenu kya kwibakainapo+ kiji pi?

Nangwa nemupoteshe kwi bañanyi bo nakongweleko bintu?

Umvwai! Amiwa nemupoteshe na mambo a bubi bwenu,+

Kabiji bainenu nebakaine na mambo a byubilo byenu byatama.+

 2 Pano mambo ka o kwabujile muntu nangwa umo byo naishile?

Mambo ka o kwabujile muntu nangwa umo wakunkumbula byo naichilenga?+

Nanchi kuboko kwami kwaipipa kya kuba’mba mbule kwimupulusha,

Nangwa abya bulume mfwabo bwa kwimupokolola nyi?+

Umvwai! Amiwa ñumisha kalunga ka mema+ na jiwi jami;

Ngalula mikola ke kiselebwa.+

Masabi ajimo abola na mambo a kubula mema,

Kabiji afwa na mambo a kilaka.

 3 Navwika bya mwiulu na mfishi,+

Ne kwibivweta kisapi kya majila.”

 4 Nkambo Mfumu Yehoba wampa lujimi wa boba bo bafunjisha,*+

Pa kuba’mba ngyuke byambo byawama bya kwamba* ku bantu bakooka.+

Umbusha lukelo pa juba pa juba;

Unshinkula matwi kuba’mba ñumvwenga byonka byumvwa bantu bafunda.+

 5 Nkambo Mfumu Yehoba washinkwile matwi ami,

Ne amiwa kechi nasatukile ne.+

Kabiji kechi namuvundamijile ne.+

 6 Napaine nyuma yami ku bantu bampuminenga

Kabiji napaine mabuta ami ku bantu bangyokwelenga myevu.

Kechi nafyamine ku bantu bañambijilenga mwenga ne kunshipila mate ne.+

 7 Pano bino, Nkambo Mfumu Yehoba ukankwasha.+

O ene mambo o kikabujila kundenga bumvu.

O ene mambo o nakosesha kilungi kyami nobe jibwe,+

Kabiji nayuka namba aye kechi ukandengesha bumvu ne.

 8 Awa umbingisha ujitu pepi.

Ñanyi wakonsha kumpamo mambo?*+

Eye tuye bonse ku kije.

Ñanyi ye nalenga mambo?

Eye ansolomoke.

 9 Umvwai! Nkambo Mfumu Yehoba ukankwasha.

Ñanyi ukamfwisha na mambo?

Umvwai! Bonse bakafwa nobe kivwalo.

Ne kwibaja ku bilongolo.

10 Ñanyi mwi anweba wakamwa Yehoba

Ne kuteleka ku bakalume banji?+

Ñanyi wenda mu mfishi mwabula kyeya?

Aketekele mwi Yehoba ne kukinka manungo mwi Lesa wanji.

11 “Umvwai! Anweba bonse mubena kwambula mujilo,

Ne kulengela nsase ya mujilo kutotauka,

Endainga mu kyeya kya mujilo wenu,

Mu nsase ibena kufuma pa mujilo ye mwaambula.

Abino byo byo nkemukabisha:

Mukalaalanga saka muji na misongo.

51 “Ntelekai anweba mukeba kuba bintu byaoloka,

Anweba mukeba Yehoba.

Talai ku jibwe jo mwalengelweko

Ne mu kimbo mo bemupoyile.

 2 Talai kwi Abalahama shenu

Ne kwi Sala+ wimusemene.*

Mambo aye wajingatu mwanamulume umo kimye kyo namwichile,+

Kabiji namupesheshe ne kumwalula ke bavula.+

 3 Mambo Yehoba ukatekenesha muzhi wa Ziona.+

Ukabwezha bintu byanji byonse byaonaikile,+

Kabiji ukalula kiselebwa kyanji kwikala nobe Edena+

Ne kisanzangala kyanji nobe bujimi bwa Yehoba.+

Mwi aye mukekala lusekelo ne kusangalala,

Ne kwimba nyimbo ya kumusanchila.+

 4 Anweba bantu bami, ntelekai,

Kabiji anweba bisaka bya bantu,+ ñumvwai.

Mambo mizhilo ikafuma kwi amiwa,+

Kabiji nkalengela bunchibamambo bwami bwaoloka kwikala ke kyeya ku mitundu ya bantu.+

 5 Bololoke bwami bwafwenya pepi.+

Lupulukilo lwami lukeya kwi anweba,+

Kuboko kwami kukachibila mambo mitundu ya bantu.+

Bekala pa makuji bakaketekela mwi amiwa,+

Kabiji bakapembelelanga mukoko* wami.

 6 Inukai mutale mwiulu,

Mutale ne pano pa ntanda.

Mambo jiulu jikazhimañana byonkatu bizhimañana bwishi;

Ne ntanda ikonaika byonkatu byonaika kivwalo,

Ne bantu bekalapo bakafwa byonkatu bifwa mbwibwi.

Pakuba lupulukilo lwami lukekala myaka ne myaka,+

Ne bololoke bwami kechi bukapwa ne.*+

 7 Ntelekai anweba mwayuka kuba bintu byaoloka,

Anweba mulama mizhilo* yami mu michima yenu.+

Kange muchine bantu byo bemwendeleka ne,

Kabiji kange muchine byo bemutuka ne.

 8 Mambo kanzumbulu kakebaja byonka byo kaja kivwalo;

Kanzumbulu* kakebaja byonka byo kaja boya.+

Pakuba bololoke bwami bukekala myaka ne myaka,

Ne lupulukilo lwami lukayangatu ne ku bisemi byonse bya bantu.”+

 9 Buuka! Buuka! Uvwale bulume,

Obewa kuboko kwa Yehoba!+

Buuka byonka byo wabuukile mu moba a kunyuma, byonka byo waubile ku bisemi bya kala.

Nanchi kechi yobe wachibawile Lehaba*+ mu bipimvwa,

Ne kupulankanya kinyama kikatampe kya mu kalunga ka mema nenyi?+

10 Nanchi kechi yobe waumishe kalunga ka mema kaji na mema avula nenyi?+

Abya kechi yobe walengele jishinda pa kalunga ka mema pa kwabukila bantu bo bakuujile nenyi?+

11 Bantu ba Yehoba bo akuujile bakabwela.+

Bakeya ku Ziona saka bemba nyimbo na lusekelo,+

Kabiji bakekala na lusekelo lukabula kupwa.+

Bakasekela ne kusangalala,

Kabiji bulanda ne kubinza bikapwa.+

12 “Amiwa yami mbena kwimutekenesha.+

Mambo ka o mwafwainwa kuchiina muntu ukafwa+

Ne mwana muntu ukooma nobe nsono ya munyemvu?

13 Mambo ka o mwavulamina Yehoba Mulenga wenu,+

Yenka watanyikile jiulu+ ne kwala kitendekesho kya ntanda?

Kimye kyonse wachinanga bingi bantu bakumanyikilenga,

Nangwa kya kuba bakebelenga kukwipaya.

Pano luno, bukaji bwa boba bakumanyikilenga buji pi?

14 Awa ye bakashile minyololo bakamukasulula;+

Aye kechi ukafwa ne kuya mu kimbo ne,

Kabiji kechi ukakajilwanga kajo ne.

15 Amiwa yami Yehoba Lesa wenu,

Ulengela kalunga ka mema ne manyaki ako kuvwandauka bingi,+

Jizhina jami yami Yehoba wa mabumba.+

16 Nkabika byambo byami mu kanwa kobe,

Kabiji nkakuvweta na kimvule kya kuboko kwami,+

Pa kuba’mba nkekajike bya mwiulu ne kwala kitendekesho kya ntanda+

Kabiji nkambila ba mu Ziona amba, ‘Anweba yenu bantu bami.’+

17 Buuka! Buuka! Imana, obewa Yelusalema,+

Obewa watoma mu katomeno ka bukaji bwa Yehoba kaji mu kuboko kwanji.

Obewa watomena mu katomeno;

Wazunzulula katomeno kalengela muntu kubalangila.+

18 Kafwako nangwa umo pa baana banji bonse bo asemene ukamutangijila ne,

Kabiji kafwako nangwa umo pa baana banji bonse bo akomeshe ukamukwata ku kuboko ne.

19 Abino byo bintu bibiji bikakumwekela.

Ñanyi ukakumvwina lusa?

Bakakonauna ne kukushatu masala, kabiji ukafwa ku nzala ne ku mpoko!+

Ñanyi ukakutekenesha?+

20 Baana bobe bapungila.+

Balaalazhamatu pachimpukila* mikwakwa yonse

Nobe nyama wa mungye wafwa mu bukonde.

Bapendwa na bukaji bwa Yehoba, bebakajipila kwi Lesa wenu.”

21 Onkao mambo, umvwa kino,

Obewa mwanamukazhi ye bamanyika kabiji wapendwa nangwa kya kuba kechi wapendwa binyu ne.

22 Nkambo Yehoba, Lesa wobe upokolola bantu banji, waamba’mba:

“Umvwa! Nkakwangata katomeno kaji mu kuboko kobe kalengela bantu kubalangila,+

Katomeno ka bukaji bwami;

Kechi mukekatomapo jibiji ne.+

23 Nkekabika mu kuboko kwa boba bakumanyika,+

Bonka bakwambijilenga’mba, ‘Laala panshi tukunyantaule!’

Pa kuba’mba nyuma yobe ikale nobe mushiji,

Kabiji nobe jishinda ja kupitamo.”

52 Buuka! Buuka! Uvwale bulume,+ obewa Ziona!+

Obewa Yelusalema muzhi wazhila, vwala bivwalo byobe byawamisha!+

Mambo mwi obewa kechi mukatwelapo jibiji muntu wabula kuya ku mukanda ne muntu wabula kuzhila ne.+

 2 Obewa Yelusalema, ikunte lukungu wimane ne kwikala pa kipona kya buneme.

Obewa mwana mukazhi Ziona, kasulula minyololo iji mu nshingo yobe.+

 3 Mambo Yehoba waamba’mba:

“Bakupoteshe kwa kubula mali,+

Kabiji bakakukuula kwa kubula mali.”+

 4 Mambo Nkambo Mfumu Yehoba waamba’mba:

“Patanshitu bantu bami bayile ku Ijipita ne kukekala benyi;+

Kabiji bebamanyikilenga ku bena Asilya pa kubula mambo.”

 5 Yehoba waamba’mba, “Pano ñanyi kintu kyo nsakuba kuno?

Mambo bantu bami bebasendele kyatutu.”+

Kabiji Yehoba waamba’mba, “Aba bebalama babena kwitota,

Kabiji kimye kyonse bamba bya mwenga pa jizhina jami.+

 6 Na mambo a kino bantu bami bakayuka jizhina jami;+

Kabiji pa joja juba bakayuka’mba amiwa yami naambilenga.

Umvwai, amiwa yami iye!”

 7 Byo aubapo buya maulu a babena kwiya pa mitumba na kuleta mambo awama,+

Yenka ubena kutaya mbila ya mutende,+

Ubena kuleta mambo awama a bintu byawama,

Yenka ubena kutaya mbila ya lupulukilo,

Awa ubena kwambila Ziona amba: “Lesa wenu waikala ke Mfumu!”+

 8 Umvwai! Bakasopa benu basuntula mawi abo.

Babijikila pamo na lusekelo,

Mambo bakamwesha bulongo kimye Yehoba kyo akabwezha ba mu Ziona.

 9 Anweba bintu byaonaika bya mu Yelusalema,+ sangalalai ne kubijikila pamo na lusekelo,

Mambo Yehoba watekenesha bantu banji;+ wakuula Yelusalema.+

10 Yehoba wamwesha bulume bwanji ku bisaka byonse bya bantu;+

Bonse bekala mwaya ntanda bakamona lupulukilo* lwa Lesa wetu.+

11 Fumaiko, fumaiko,+ lupukaimo kange mukwate ku kintu nangwa kimo kyatama ne!+

Lupukaimo mwi aye,+ itokeshai,

Anweba musenda bipe bya mu nzubo ya Yehoba.+

12 Mambo anweba mukafumamo saka mwakasuluka,

Kabiji kechi mukanyema ne,

Mambo Yehoba ukatangilako kulutwe yenu,+

Kabiji Lesa wa Isalela ukekala kunyuma yenu ne kwimuzhikijila.+

13 Umvwai! Kalume wami+ ukoba bintu na maana.

Bakamupa kifulo kya peulu,

Bakamutumbijika ne kumunemeka bingi.+

14 Byonkatu bantu bavula byo bakankamene pa kumumona

Na mambo a kuba kilungi kyanji bekitamishe ne kumweka nobe kechi kya muntu ne

Ne mwekelo yanji byo byo yatamine ne kumweka nobe kechi ya muntu ne—

15 Byonkabyo, aye byo byo akalengela ne bisaka bya bantu bavula kukumya.+

Bamfumu kechi bakambapo kintu nangwa kimo kwi aye ne,*+

Mambo abo bakamona bintu byo bakyangye kwibabuulapo kala

Kabiji bakateshako muchima ku bintu byo bakyangye kumvwapo kala.+

53 Bañanyi baitabila kintu kyo baumvwine kwi atweba?*+

Kabiji ñanyi ye bamwesheshe kuboko+ kwa Yehoba?+

 2 Kalume ukeya kwi aye* nobe kamusampi+ kabena kusapuka, nobe muzhazhi washalatu patoka pa mushiji wauma.

Aye kechi umweka bulongo nangwa kunemekwa ne;+

Kabiji umvwe twamutala, mwekelo yanji kechi itulengela kufwenya kwipi ne aye ne.*

 3 Aye bamulengulwile kabiji bantu kechi bamukebelenga ne,+

Ke muntu wapichile* mu misongo ne kumanama bingi.

Kyajingatu nobe betufile kilungi kyanji.

Bamulengulwile, kabiji twamumonanga nobe watutu.+

 4 Kine aye wasendele bikola byetu,+

Kabiji wasendele misongo yetu.+

Pakuba atweba twamumwenenga nobe babena kumukabisha, kumupuma ne kumumanyika kwi Lesa.

 5 Bino aye bamwashile+ na mambo a mambo etu;+

Bamumanyikile na mambo a bubi bwetu.+

Bamukabishe kuba’mba twikale mu mutende,+

Kabiji na mambo a bilonda byanji, mo mo twabukilwe.+

 6 Atweba bonse tubena kupitañanatu nobe mikooko,+

Muntu yense ubena kuya ne janji,

Kabiji Yehoba wamutwika bubi bwetu bonse.+

 7 Aye bamumanyikile+ kabiji waswile kumanama,+

Pano bino, aye kechi waambilepo kyambo nangwa kimo ne.

Bamusendeletu nobe mukooko ye babena kutwala na kwipaya,+

Nobe mukooko mukazhi wazhindamatu ye babena kutenda boya,

Kabiji aye kechi waambilepo kyambo nangwa kimo ne.+

 8 Na mambo a kuba bamumanyikile ne kubula kumuchibila mambo bulongo, bamwipayile;

Pano ñanyi wakonsha kulumbulula bulongo kisemi kyanji?*

Mambo aye bamwipayile kumufumya mu kyalo muji bantu bomi;+

Na mambo a bubi bwa bantu bami, bamupumine.*+

 9 Kabiji byo afwile, bamuzhiikile konka ko bazhiika* bantu babi,+

Kabiji konka ko bazhiika banonshi,+

Nangwa kya kuba aye kechi waubilepo kintu kyatama* ne,

Kabiji mu kanwa kanji kechi mwafuminepo byambo bya bujimbijimbi ne.+

10 Pano bino, kyajinga kyaswa muchima* wa Yehoba kuba’mba bamumanyike kabiji wamulekele na kumanama.

Anweba umvwe mwapana bumi* bwanji kwikala ke mulambo wa mambo,+

Aye ukekala na baana,* kabiji ukevuzhizha moba anji,+

Kabiji kupichila mwi aye, kyaswa muchima wa Yehoba kikobiwa.+

11 Mu kumanama* kwanji, ukamwenamo bintu byawama.

Kabiji na mambo a kuyuka bintu bulongo, muntu waoloka, kalume wami,+

Ukakwasha bantu bavula kwikala baoloka,+

Kabiji uketwika bubi bwabo.+

12 Onkao mambo, amiwa nkamwabilapo kintu mu bantu bavula,

Ne aye ukabana na babilobo bintu byawama byo aangachile balwanyi banji,

Mambo aye wapaine bumi* bwanji kabiji wafwile+

Kabiji bamubajijile pamo na bantu babi;+

Aye wasendele bubi bwa bantu bavula,+

Kabiji waambijileko bantu babi.+

54 Yehoba waamba’mba, “Obewa mwanamukazhi ñumba wabula kusemapo kala mwana!+

Sangalala ne kubijika na lusekelo,+ obewa wabujile kumvwapo bisanso,+

Mambo baana ba mwanamukazhi ye bakana bavujisha

Kukila baana ba mwanamukazhi uji na mulume.”*+

 2 “Bayisha mpunzha ya tente wobe.+

Tandubula bisapi bya tente wobe wa lusambakeno.

Kange umukepeshe ne, lepesha ntambo ya tente wobe,

Ne kukosesha mpopo ya ku tente wobe.+

 3 Mambo obewa ukamutandubwila ku kilujo ne ku kipiko.

Baana bobe bakatambula bintu bya bisaka bya bantu,

Kabiji bakekala mu mizhi yaonaikile.+

 4 Kange uchine ne,+ mambo kechi kikakulenga bumvu ne;+

Kabiji kange umvwe nobe bakulengulula ne, mambo kafwako ukakulengesha bumvu ne.

Mambo obewa ukavulamako bintu byakulengeshe bumvu ku bwanyike,

Kabiji kechi ukavuluka jibiji byo bakwendelekanga pa kwikala mwanamukazhi wafwilwa ne.”

 5 “Mambo Mulenga wobe+ Mukatampe ujitu nobe ye mwatawobe,*+

Jizhina janji Yehoba wa mabumba,

Kabiji Wazhila wa Isalela ye Mukuzhi wobe.+

Aye ukatelwa’mba Lesa wa ntanda yonse.+

 6 Mambo Yehoba wakwichile nobe mwanamukazhi ye bakana ku mwatawanji kabiji uji na binyenge,*+

Nobe mwanamukazhi ye basongwele saka akiji mwanyike, pano bino bamukana,” byo byaamba Lesa wobe.

 7 “Nakukaine pa kakimye kacheche,

Bino na mambo a lusa lukatampe, nkakubwezha.”+

 8 Mukuzhi wobe,+ aye Yehoba waamba’mba, “Na mambo a bukaji bwami bukatampe, nafile kilungi kyami kwi obewa mu kakimye kacheche,+

Bino na mambo a butemwe bwa myaka bubula kwaluka, nkakubila lusa.”+

 9 “Kwi amiwa, kino kijitu nobe byonka byo kyajinga mu moba a kwa Nowa.+

Byonkatu byo nachipile namba mema a Nowa kechi akalobeshapo jibiji ntanda ne,+

Byo byo nachipa namba kechi nkakuzhingijilapo jibiji nangwa kukukajipilapo ne.”+

10 Yehoba yenka wakubila lusa+ waamba’mba, “Nangwa kya kuba mitumba bakonsha kwiipalañanyapo

Ne tutumbatumba bakonsha kwitutenkenya,

Bino butemwe bwami bubula kwaluka kechi bukafumapo pe obewa ne,+

Nangwatu lulayañano lwami lwa mutende kechi lukafumapo ne.”+

11 “Obewa mwanamukazhi ye bamanyika,+ ye balelaula ku kipupu, ye babula kutekenesha,+

Mbena kushimika mabwe obe na ndaka

Ne bitendekesho byobe na mabwe a safila.+

12 Makonka a nsakwa yobe nkeashimika na mabwe a lubi,

Ne bibelo byobe nkebilenga na mabwe* abekauka,

Ne mipaka yobe yonse na mabwe a buneme.

13 Kabiji baana bobe bonse bakebafunjisha kwi Yehoba,+

Ne mutende wa baana bobe ukavula bingi.+

14 Obewa bakakukosesha na mambo a bololoke.+

Lumanamo lukekala kwalepa ne obewa,+

Kafwako kintu kyo ukachina ne, kabiji kafwako kikakulengesha moyo ne,

Mambo kechi bikakufikila ne.+

15 Umvwe muntu wakulukuka,

Kechi kibena kulumbulula’mba yami namukambizha kuba byobyo ne.

Yense ukakulukuka ukapona na mambo a obewa.”+

16 “Umvwa! Amiwa yami nalengele sendwe,

Uvukuta myuba pa mujilo wa mashanga,

Kabiji ubunda byela bya kwingijisha.

Amiwa nalengele ne muntu wa konauna bintu.”+

17 Yehoba waamba’mba, “Kafwako kyela nangwa kimo kyo bakabunda kya kukulwishako kikengila ne,+

Kabiji obewa ukashinka bulaka aba bonse bakakwimena na kukushinawina mu kije.

Kino kyo kya buswanyi kya bakalume ba Yehoba,

Kabiji amiwa nebamona namba baoloka.”+

55 Iyai anweba bonse mwafwa kilaka,+ iyai mutambule mema!+

Ne anweba mwabula mali, iyai mutambule kajo muje!

Iyai mutambule binyu ne mukaka+ bya bupetu.+

 2 Mambo ka o mutayila mali enu ku kajo kabula kunema,

Kabiji mambo ka o monawina mali* enu ku bintu byakonsha kubula kwimukwasha?

Umvwai kwi amiwa ne kuja kajo kawama,+

Kabiji anweba* mukasangalala pa kuja kajo kawama.*+

 3 Telekai kabiji mwiye kwi amiwa.+

Umvwai, kabiji mukekala* na bumi,

Nkalayañana nenu lulayañano lwa myaka+

Kwesakana na butemwe bubula kwaluka bo nalayile Davida, bonka bwa kishinka.*+

 4 Talai! Amiwa namutongwele kwikala kamonyi+ ku bisaka bya bantu,

Ne kwikala ntangi+ wa kutangijila+ bisaka bya bantu.

 5 Umvwa! Obewa uketa bisaka bya bantu byo wabula kuyuka,

Ne bisaka bya bantu byabula kukuyuka bikeya kwi obewa

Na mambo a Yehoba Lesa wobe,+ Wazhila wa Isalela,

Mambo aye ukakutumbijika.+

 6 Mukebai Yehoba mu kimye kyo mwakonsha kumutaana.+

Mwitai byo akiji pepi.+

 7 Muntu mubi aleke byubilo byanji byatama+

Kabiji muntu watama naye aleke kulanguluka bintu byatama;

Abwele kwi Yehoba, yenka ukamubila lusa,+

Abwele kwi Lesa wetu mambo aye ukamulekelako* mambo anji onsetu.+

 8 Yehoba waamba’mba, “Milanguluko yami kechi iji pamo na milanguluko yenu ne,+

Ne mashinda enu kechi aesakana pamo na mashinda ami ne.

 9 Mambo byonkatu jiulu byo jiji palepa na ntanda,

Ne mashinda ami nao byo byo akila mashinda enu

Ne milanguluko yami byo byo yakila milanguluko yenu.+

10 Mambo byonkatu mvula ne mabebe byo binokela pano pa ntanda kufuma mwiulu,

Byo bibula kubwela mwiulu, poso byanekenya mushiji ne kulengela kajo kumena ne kukoma,

Ne kupana nkunwa ku ubyala ne kajo ku uja,

11 Byo bikekala ne byambo bifuma mu kanwa kami.+

Kechi bikabwela kwi amiwa kyatutu ne,+

Poso bikobe byonka byo nkeba,*+

Kabiji kine bikoba kintu kyonka kyo nebitumijile.

12 Mambo anweba mukaya na lusekelo,+

Ne kwimubwezha mu mutende.+

Mitumba ne tutumbatumba bikasangalala ne kwimwimbila na lusekelo,+

Kabiji bichi byonse bya mungye bikapopwela mu maboko abyo.+

13 Apa pamenene bichi bya miba pakamena kichi kya yunipa,+

Ne pamenene kichi kya kyasankulukila pakamena kichi kya melito.

Kabiji kino kikalengela Yehoba kutumbijikwa,*+

Kikekala kiyukilo kya myaka ne myaka kikabula kuzhimañana.”

56 Yehoba waamba’mba:

“Londelainga mafunde aoloka+ ne kuba byaoloka,

Mambo katatakatu nkalete lupulukilo

Kabiji nkasolola bololoke bwami.+

 2 Wa lusekelo awa uba kino

Ne mwana muntu ukookela kino,

Yenka ulama juba ja Sabado kwa kubula kwijizhilulula+

Kabiji yenka ukanya kuboko kwanji kuba bintu byatama.

 3 Muntu wafuma ku kyalo kingi waiya kwi Yehoba+ kechi wafwainwa kwamba’mba,

‘Yehoba ukamfumyako ku bantu banji ne.’

Kabiji ntungu naye kechi wafwainwa kwamba’mba, ‘Talai! Amiwa yami kichi kyauma ne.’”

4 Mambo Yehoba waamba’mba: “Bantungu balama masabado ami, aba bafuukulapo kuba bintu byo nkeba ne boba balama lulayañano lwami,

 5 Nkebapa kintu kya kwibavulukilako ne jizhina mu nzubo yami ne mu masakwa ami,

Kintu kyawama kukila baana ba balume ne baana ba bakazhi.

Nkebapa jizhina ja myaka ne myaka,

Jizhina jikabula kuzhiya.

 6 Bantu bafuma ku kyalo kingi baiya kwi Yehoba kuba’mba bamwingijilenga,

Ne kutemwa jizhina ja Yehoba+

Ne kwikala bakalume banji,

Ne bonse balama juba ja Sabado ne kubula kwijizhilulula

Ne boba balama lulayañano lwami,

 7 Nabo nkebaleta ku mutumba wami wazhila+

Ne kwibalengela kusangalela mu nzubo yami ya milombelo.

Kabiji milambo yabo yonse ya kusoka ne bitapisho byabo nkebitambwila pa kya kusokelapo bitapisho kyami.

Mambo nzubo yami ikatelwa’mba nzubo ya milombelo ya bantu bonse.”+

8 Nkambo Mfumu Yehoba, yenka ubena kukonkanya bena Isalela bapalañenejilemo,+ waamba’mba:

“Amiwa nkaleta bantu bakwabo kwi aye kuvwanga pa boba bo nakonkanya kala.”+

 9 Anweba banyama bonse ba mungye, iyai muje,

Ne anweba banyama bonse mwikala mu jisaka.+

10 Bakasopa banji bafwa meso,+ kafwako nangwa umo mwi abo wayuka kibena kumweka ne.+

Bonse bo bakabwa bazhindamatu nzoo, babula kuboza.+

Bapemashikatu ne kulaala panshi; kabiji batemwa bingi tulo.

11 Abo bo bakabwa batunama;*

Kechi bekuta ne.

Bo bakafunga babula kuyuka bintu.+

Bonse baya mu mashinda abo au janji, au janji;

Ne yense wapelako wa mwi abo uba bintu mu bujimuku ne kwamba’mba:

12 “Iyai, ndete binyu,

Tutome tupendwe.+

Kabiji juba ja kesha jikekalatu nobe ja lelo, bino ajo jikakilamo kuwama!”

57 Muntu waoloka wafwa,

Pano bino, kafwako nangwa umo watako muchima ne.

Bantu ba kishinka bebafumyapo,*+

Kwa kubula muntu nangwa umo kuyuka’mba muntu waoloka bamufumyapo

Na mambo* a bya malwa ne.

 2 Wikala mu mutende.

Aba bonse benda mu mashinda aoloka bakokoloka pa myanya* yabo.

 3 “Pakuba anweba fwenyai kwipi,

Anweba baana ba mwanamukazhi mulozhi,

Anweba baana ba muntu nkende kabiji pite:

 4 Ñanyi ye mubena kukosamika?

Ñanyi ye mubena kwasamikila tunwa twenu ne kumulupwila njimi yenu?

Nanchi anweba kechi mwi baana bamizhilulwila,

Baana ba bujimbijimbi,+

 5 Bonka baji na lwiso mu bichi bikatampe,+

Munshi ya bichi byafunkama,+

Bepayila baana mu bimpachiko,*+

Mu milala ya mabwe nenyi?

 6 Anweba mwasala mabwe awama a mu kimpachiko* kwikala ke enu.+

Ano o o bemwabilapo.

Pa ano mabwe po po mupaina milambo ya binyu ne bya bupe.+

Nanchi nafwainwa kusangalela* mu bino bintu nyi?

 7 Pa mutumba walepa po po mwaanshika mwanya wenu,+

Kabiji po po muya na kupaina bitapisho.+

 8 Kunyuma ya kinzhilo ne jishiki ja ku kibelo ko ko mwaimikile kiyukilo kya kwimuvulukilako.

Mwanshile kabiji mwivuujile;

Mwayile peulu kabiji mwabayisheko mwanya wenu.

Mwalayañene nabo.

Mwatemenwe bingi kulaala pa mwanya wabo,+

Kabiji mwatajile pa kya bulume.*

 9 Wayile kwi Meleki* saka wasenda manyi

Ne manyi avula anunka bulongo.

Watumine bantomesha bobe kwalepa,

Kya kuba wayile ne ku Kilende.*

10 Wiyanjishe bingi pa kwenda mu mashinda obe avula,

Bino kechi waambile’mba, ‘Mbena kukabakanatu ne!’

Waikele jibiji na bulume.

O ene mambo o wabujile kwikileka.*

11 Ñanyi ye waakaminwe ne kuchina

Pa kuba’mba utendeke kubepa?+

Obewa kechi wamvulukilepo ne.+

Kafwako kintu nangwa kimo kyo wateleko muchima ne.+

Nanchi amiwa kechi nazhindaminetu nzoo kwa kubula kukubapo* kintu nangwa kimo nenyi?+

Onkao mambo, obewa kechi wangakaminwe amiwa ne.

12 Amiwa nkasolola patoka ‘bololoke’+ bobe ne mingilo yobe,+

Kabiji kechi bikakukwasha ne.+

13 Byo ukakebanga bukwasho,

Bankishi bobe bo wakonkanya pamo kechi bakakupokolola ne.+

Mwela ukebasenda bonse,

Muya ukebatwala kwalepa,

Pakuba awa waketekela mwi amiwa ukekala mu ntanda

Kabiji ukekala pa mutumba wami wazhila.+

14 Bamba’mba, ‘Lengai, lengai mukwakwa! Sebai jishinda!+

Fumyaimo byonse bya kwituntulako mu jishinda ja bantu bami.’ ”

15 Mambo Mwine Wakila uji mwiulu,

Yenka wa myaka ne myaka+ wa jizhina jazhila,+ waamba’mba:

“Amiwa ngikala mwiulu mwine mwazhila,+

Bino ngikala ne na boba bo bamanyika ne baji na bulanda

Kuba’mba nkoseshe baji na bulanda

Ne kukosesha boba bo bamanyika.+

16 Mambo amiwa kechi nkebakana kikupu

Nangwa kutwajijila kwibazhingijila ne;+

Mambo muchima wa muntu ukakooka na mambo a amiwa,+

Kuvwangakotu ne bilengwa byumi byo nalengele.

17 Amiwa namuzhingijile byo aubilenga bintu byatama bya bujimbijimbi,+

Onkao mambo, namukambwile, nafiile kilungi kyami kabiji nazhingijile.

Bino aye watwajijiletu kwenda nobe nsatuki+ saka alondela bikeba muchima wanji.

18 Amiwa namona mashinda anji,

Bino nkamubuka+ ne kumutangijila+

Ne kumutekenesha+ aye ne boba bo ajijilenga nabo.”+

19 Yehoba waamba’mba, “Amiwa nkebalengela kuntota.

Nkapana mutende wa kikupu ku muntu uji kwalepa ne yewa uji pepi,+

Kabiji nkamubuka.”

20 “Pakuba bantu babi baji nobe mpoota ya pa kalunga ka mema ibula kuleka,

Kabiji mema ako avwandaula bintu bimenamo ne mateshi.

21 Lesa waamba’mba, “Kafwako mutende ku bantu babi.”+

58 “Bijikishai; kange mwikileke ne!

Bijikai na jiwi jenu ja peulu nobe lusengo.

Buulai bantu bami bubi bwabo,+

Ne ba mu kisemi kya kwa Yakoba mambo abo.

 2 Bankebakeba pa juba pa juba,

Kabiji basangalela mu kukeba kuyuka mashinda ami,

Nobe bajinga kisaka kya bantu kyaubilenga bintu byaoloka

Kabiji kyabujile kusankilapo bololoke bwa Lesa+ wabo.

Bakeba’mba nebachibile mambo monka mo aolokela,

Ne kukeba kufwenya kwipi ne Lesa:+

 3 ‘Mambo ka o mubujila kumona byo tuzhikilwa na nzala?+

Kabiji mambo ka o mubujila kumona byo twimanyika atwe bene?’*+

Mambo pa juba jo muzhikilwa na nzala, mubatu bikeba michima yenu,*

Kabiji mumanyika bantu benu ba mingilo.+

 4 Anweba mwitobosha ne kulwa kimye kyo muzhikilwa na nzala,

Kabiji mwipuma na binkonyi bya bubi.

Kechi mwakonsha kuzhikilwa na nzala byonka byo muba ne kulengela mawi enu kumvwanyika mwiulu ne.

 5 Nanchi juba jo nasajile ja kuzhikilwa na nzala jafwainwa kwikala bino,

Nobe juba muntu jo emanyikilamo aye mwine,*

Ja kunyengeka mutwe wanji nobe nsono yalepa,

Ja kwanshika bisapi bya majila nobe mwanya ne kusansapo buto nyi?

Nanchi jino jo juba jo mutela’mba ja kuzhikilwa na nzala ne kutokesheshamo Yehoba ku muchima nyi?

 6 Ine, jino jo juba ja kuzhikilwa na nzala jo nasajile:

Ja kukasulula minyololo ya bubi,

Ja kukasulula ntambo ya ku kikonkoji,+

Ja kukasulula bantu bo bamanyikilenga,+

Ne kuchimauna bikonkoji byonse pakachi;

 7 Ke juba ja kuja kajo kenu na boba bafwa nzala,+

Ja kuleta bayanji ne boba babula mazubo mu nzubo yobe,

Ja kuvwika muntu ye mwamona wabula bya kuvwala,+

Kabiji ke juba ja kubula kwifya ku balongo benu.

 8 Ponkapo kyeya kyenu kikasama nobe lukelo,+

Kabiji bakemubuka bukiji.

Bololoke bwenu bukemutangijilanga,

Ne lukumo lwa Yehoba lukekala kunyuma yenu na kwimuzhikijila.+

 9 Kabiji byo muketa, Yehoba ukakumbula;

Mukakeba bukwasho, ne aye ukemwambila’mba, ‘Amiwa bano!’

Umvwe mwafumya bikonkoji byenu

Ne kuleka kwitongaula minwe ne kwiambila byatama,+

10 Kabiji umvwe mwapana kajo ko mwatemwa ku muntu wafwa nzala+

Ne kukwasha boba bo bamanyika,*

Kepo kyeya kyenu kikasamina ne mu mfishi,

Ne mfishi yenu ikaluka nobe kyeya kya mute.+

11 Yehoba ukemutangijilanga kimye kyonse

Kabiji ukemupa* bintu mu ntanda yauma;+

Ukakosesha bikupa byenu,

Kabiji mukekala nobe mashamba o batekezha bulongo,+

Nobe nsulo ya mema ibula kuma.

12 Na mambo a anweba, bakashimukulula bintu byaonaikile,+

Kabiji mukatunga jibiji pa bitendekesho patungile bisemi byajingako kala.+

Bakemutela’mba bantu bashimukulula masakwa akundauka,*+

Bantu bawamisha mikwakwa mwikela bantu.

13 Umvwe na mambo a Sabado, mwaleka* kuba bintu bikeba* michima yenu pa juba jami jazhila,+

Ne kutela juba ja Sabado amba ke juba jawama bingi, juba jazhila ja Yehoba, juba ja kumutumbijikilamo,+

Kabiji mwijinemeka ne kubula kuba bintu bikeba michima yenu ne kubula kwamba bintu byatutu,

14 Po po mukasangalela mwi Yehoba,

Kabiji nkemulengela kwenda peulu pene ya ntanda.+

Ne kwimulengela kuja* mu bya buswanyi bya mushakulu wenu Yakoba,+

Mambo Yehoba ye waamba.”

59 Umvwai! Kuboko kwa Yehoba kechi kwaipipa kuba’mba kukankalwe kupulushañana ne,+

Kabiji matwi anji kechi ashinka a kukankalwa kumvwa ne.+

 2 Bino bubi bwenu bo bwimwabanya ne Lesa wenu.+

Ne mambo enu alengela Lesa kufya kilungi kyanji kwi anweba,

Kabiji wakana kwimumvwa.+

 3 Mambo maboko enu atapakana mashi,+

Ne minwe yenu yatapakana bubi,

Byatunwa byenu byamba bya bubela+ ne lujimi wenu wamba bintu byabula koloka.

 4 Kafwako muntu nangwa umo ukeba bololoke ne,+

Kabiji kafwako nangwa umo uya ku kije wamba bya kine ne.

Baketekela mu bintu byatutu*+ ne kwamba bintu byabula kufwainwa.

Bemita makatazho ne kusema bintu byatama.+

 5 Batetula make a muloolo wa bulembe,

Batangaika tonge wa tangatanga.+

Awa yense ukaja make abo ukafwa,

Ne jike jikalajika mukatetuka kipiji.

 6 Tonge wabo ye batangaika kechi ukekala ke kivwalo ne,

Kabiji kechi bakevweta bintu byo balenga ne.+

Mingilo yabo yatama bingi,

Ne byubilo bya bumbanzhi biji mu maboko abo.+

 7 Maulu abo anyemena kuya na kuba bintu byatama,

Kabiji bapelawizha kwichila mashi a bantu babula mambo.+

Milanguluko yabo yatama bingi;

Bono ne bya malwa biji mu mashinda abo.+

 8 Abo kechi bayuka jishinda ja mutende ne,

Kabiji kechi benda mu mashinda a bololoke ne.+

Bakonkomeka mashinda abo;

Kafwako nangwa umo wendamo ukayuka mutende ne.+

 9 O ene mambo bunchibamambo bwaoloka o bwaikela kwalepa ne atweba,

Kabiji bololoke kechi bwitushinda ne.

Tukeba kumona kyeya, pano talai! tumonakotu mfishi;

Tukeba mute, bino twendatu mu mfishi.+

10 Twendatu na kupampanta ku lubumbulu nobe bampofu;

Ne kupuputwatu nobe bantu bafwa meso.+

Twituntula mute wansanana nobe bufuku;

Mu bantu bakosa twikalatu nobe bantu bafwa.

11 Atweba bonse tukoloma nobe bambeyala

Ne kujila na bulanda nobe bankunda.

Tukeba bunchibamambo bwaoloka, pano bino buno bunchibamambo kafwako;

Tukeba lupulukilo, pano bino luji kwalepa ne atweba.

12 Mambo bubi bwetu bwavula kwi anweba;+

Mambo onse o twalengele abena kwitushiina.+

Bubi bwetu bwitunankama;

Twayuka bingi bulongo bubi bwetu.+

13 Twalenga mambo ne kumukana Yehoba;

Twamwalukamo Lesa wetu.

Twambatu pa bya kumanyikañana ne bubi;+

Twaimita bubela ne kwamba byambo bya bubela mu michima yetu.+

14 Bunchibamambo bwaoloka bwanyemena kwalepa,+

Ne bololoke buji kwalepa bingi;+

Mambo bukine* bwakankalwa kutanwa mu lubanza,

Ne bintu byawama byakankalwa kutwelamo.

15 Bukine* bwazhimañana,+

Kabiji muntu yense uleka kuba byatama bamonauna.

Yehoba wamwene kino, kabiji kechi wasekejilemo ne,*

Mambo kechi kwajinga bunchibamambo bwaoloka ne.+

16 Wamwene’mba kechi kwajingapo muntu nangwa umo wa kwibakwasha ne,

Kabiji wakuminye bingi kuba’mba kechi kwajingapo wa kwibapokololako ne,

Onkao mambo, kuboko kwanji kwaletele lupulukilo,*

Ne bololoke bwanji bwamukwashishe.

17 Ponkapo wavwajile bololoke nobe mukangyo wa kyela

Ne kampompo ka lupulukilo* ku mutwe wanji.+

Wavwajile bivwalo bya kushinkenyako nobe kivwalo kyanji+

Kabiji wikumbakenye muchima wa kukeba kuba bintu byawama nobe mukangyo.*

18 Aye ukebafweta monka mwayila bintu byo baubile:+

Ukazhingijila bamusatukila, ne kushinkanya na balwanyi banji.+

Kabiji ku bekala pa makuji ukebobila monka mwayila byubilo byabo.

19 Bantu bafuma kuzhikila juba bakakamwa jizhina ja Yehoba

Ne boba bafuma kusamina juba bakamupa lukumo,

Mambo aye ukeya nobe mukuku wa pa mukola,

Yenka ye bendesha ku mupashi wa Yehoba.

20 Yehoba waamba’mba, “Mukuzhi+ ukeya ku Ziona,+

Ku ba mu kisemi kya kwa Yakoba baleka kuba bintu byatama.”+

21 Yehoba waamba’mba, ‘Amiwa nalayañana nabo+ amba: “Mupashi wami uji pe anweba ne byambo byami byo nabika mu kanwa kenu, kafwako muntu nangwa umo ukebifumya mu kanwa kenu, ka baana* benu, nangwa ka bankana* benu ne, kufumatu luno kufika ne ku myaka ne myaka,”’ byo byaamba Yehoba.

60 “Obewa mwanamukazhi,+ imana usame, mambo kyeya kyobe kyaiya.

Lukumo lwa Yehoba lwakusamina.+

 2 Umvwa! Mfishi ikavweta ntanda

Ne mfishi yafiitatu bwii ikekala pa bisaka bya bantu;

Pakuba Yehoba ukakusamina,

Ne lukumo lwanji lukamwekela pe obewa.

 3 Bisaka bya bantu bikeya ku kyeya kyobe+

Ne bamfumu+ bakeya ku kusama kwa lukumo lobe.*+

 4 Inuka ukenkente konse konse!

Bantu bonse bakonkana; babena kwiya kwi obewa.

Baana bobe ba balume babena kwiya kufuma kwalepa,+

Ne baana bobe ba bakazhi saka bebapaapa munyuma.+

 5 Pa kyokya kimye ukamona ne kusangalala,+

Kabiji muchima wobe ukasekela ne kusangalala bingi,

Mambo bakakupa bya bunonshi bya ku kalunga ka mema;

Ne bya buneme bya mu bisaka bya bantu bikekala ke byobe.+

 6 Kipanyi kya bangamela kikakumbana mu kyalo kyobe,

Baana ba bangamela ba ku Mijanyi ne ku Efwa.+

Aba bonse ba ku Sheba bakeya;

Bakasenda ngolode ne binunka bulongo.

Bakamba bya kutota Yehoba.+

 7 Matanga onse a mikooko a ku Keda+ akeya kwi obewa.

Mikooko ilume ya ku Nebayota+ ikakwingijilanga.

Nkeiswisha kwiileta pa kya kusokelapo bitapisho kyami,+

Kabiji nkawamisha nzubo yami ya lukumo.*+

 8 Nanchi bañanyi bo, babena kupita mwiulu nobe makumbi,

Nobe bankunda babena kubwela ku bikumbi* byabo?

 9 Mambo bekala ku makuji bakaketekela mwi amiwa;+

Maato a ku Tashishi o atangilako,*

Kuleta baana bobe kufuma kwalepa,+

Saka basenda siliva ne ngolode yabo,

Kuba’mba batumbijike jizhina ja Yehoba Lesa wobe kabiji Wazhila wa Isalela,

Mambo aye ukakutumbijika.+

10 Bantu bafuma ku kyalo kingi bo bakashimika masakwa obe,

Ne bamfumu babo bakakwingijilanga,+

Mambo amiwa nakupumine na mambo a bukaji bwami,

Pano bino, na mambo a bibusa* byami nkakubila lusa.+

11 Bibelo byobe bikekalangatu bya kyashi kikupu;+

Kechi bakebishinkanga mute nangwa bufuku ne,

Kuba’mba bakakuletelenga bunonshi bwa ku bisaka bya bantu,

Kabiji bamfumu babo bo bakekala batanshi kuba kino.+

12 Mambo kisaka kyonse kya bantu nangwa bufumu bonse bukabula kukwingijila bukonaika,

Ne bisaka bya bantu bakebyonaunatu pelu.+

13 Lukumo lwa Lebanoni lukeya kwi obewa,+

Kichi kya yunipa, kichi kya ashi* ne kya sipulesi bikeya pamo,+

Kuba’mba biwamishe mpunzha ya nzubo yami;

Nkatumbijika mpunzha pa kunyanta maulu ami.+

14 Baana ba boba bakumanyikilenga bakeya na kukufukamina;

Bonse bakulengulwilenga bakakufukamina,

Kabiji bakakutela’mba yobe muzhi wa Yehoba,

Ko kuba’mba muzhi wa Ziona wa yewa Wazhila wa Isalela.+

15 Inge kya kuba’mba bakushetu ne kukushikwa kwa kubula nangwa umo upitamo ne,+

Amiwa nkakwalula ke wakwitotelamo kikupu,

Bisemi byonse mo mo bikasangalelanga kimye kyonse.+

16 Kabiji obewa ukatoma mukaka wa bisaka bya bantu,+

Ukamwa ne ku mabele a bamfumu;+

Kabiji po po ukayuka’mba amiwa yami Yehoba, Mupulushi wobe,

Lesa wa Bulume wa kwa Yakoba ye Mukuzhi wobe.+

17 Pajinga mukuba, nkapingakenyapo ngolode,

Kabiji pajinga kyela kya kapotwe nkapingakenyapo siliva,

Pajinga bichi nkapingakenyapo mukuba,

Pajinga mabwe, nkapingakenyapo kyela kya kapotwe;

Kabiji nkatongola mutende kwikala ntangi wobe

Ne bololoke kwikala mukulumpe wobe.+

18 Bumbanzhi kechi bukomvwanyikapo jibiji mu kyalo kyobe ne,

Nangwatu mu mapunzha obe kechi mukekalapo bikakunduka nangwa bikonaika ne.+

Kabiji ukatela masakwa obe amba Lupulukilo+ ne bibelo byobe amba Lutotelo.

19 Mambo juba kechi jikakusamishanga kyeya mute ne,

Nangwatu ñondo naye kechi ukakusamishanga kyeya ne,

Mambo Yehoba ye ukekala kyeya kyobe myaka ne myaka,+

Kabiji Lesa wobe ye ukekala lukumo lobe.+

20 Kabiji juba jobe kechi jikazhikanga ne,

Ñondo naye kechi ukatapa mfishi ne,

Mambo Yehoba ye ukekala kyeya kyobe myaka ne myaka,+

Kabiji moba obe a kujila akapwa.+

21 Kabiji bantu bobe bonse bakekala ke baoloka;

Bakekalanga mu ntanda myaka ne myaka.

Ye musele ye najimbile,

Yo mingilo ya maboko ami+ namba ntumbijikilwemo.+

22 Wajinga mukoka mucheche ukekala ke mukoka mukatampe

Ne mukoka wakepa ukekala ke mukoka wakosa.

Amiwa Yehoba yami nkapelawizha kwikifikizha mu kimye kyakyo.”

61 Mupashi wa Nkambo Mfumu Yehoba uji pe amiwa,+

Mambo Yehoba wanshingile manyi kuba’mba nsapwile mambo awama ku bakimote.+

Wantumine kuba’mba nkakase pa bilonda bya balajika michima,

Kuba’mba nkabijike kukasululwa kwa bantu bo batwajile mu buzha

Ne kulabisha meso a bakaili,+

 2 Kuba’mba nsapwile mwaka wa bintu byawama* bya Yehoba,

Ne juba ja kushinkanya kwa Lesa wetu,+

Kuba’mba ntekeneshe bonse babena kujila,+

 3 Namba nkwashe boba babena kujila Ziona,

Kwibavwika kitambala kechi kwibashinga buto ne,

Kwibashinga manyi a lusekelo kechi a kujila ne,

Kwibapa kivwalo kya lutotelo kechi kya kupopomenwa ne.

Kabiji bakebatela’mba bichi bikatampe bya bololoke,

Byajimbile Yehoba kuba’mba bimutumbijikenga.+

 4 Bakashimukulula bintu byonse bya kala byaonaikile;

Bakashimika jikwabo mapunzha a kala aonaikile,+

Kabiji bakashimukulula mizhi yaonaikile,+

Ko kuba’mba mapunzha ashajiletu masala ku bisemi byonsetu.+

 5 “Benyi bakeya na kufunga matanga enu,

Ne bantu ba mu byalo bingi+ bakekala bakwimujiminako ne kwimufiinako mañanzañanza enu.+

 6 Pakuba anweba bakemutela’mba bañanga ba Yehoba;+

Bakemutela’mba ba mingilo ba Lesa wetu.

Mukajanga bya bunonshi bya mu bisaka bya bantu,+

Kabiji muketotelanga mu lukumo* lwabo.

 7 Bantu bami bakekala na bintu byavula, kechi bakebalengesha bumvu ne,

Kabiji abo bakasekela mu bintu byabo, kechi bakebalengulula ne.

Kine abo bakatambula bintu byavula biji mu kyalo kyabo.+

Bakekala na lusekelo lwa myaka ne myaka.+

 8 Mambo amiwa Yehoba natemwa bunchibamambo bwaoloka;+

Nashikwa bwivi ne bintu byatama.+

Amiwa nkebafweta monka mwayila mingilo yabo,

Kabiji nkalayañana nabo lulayañano lwa myaka ne myaka.+

 9 Baana* babo bakayukanyikwa mu bisaka bya bantu+

Ne bisemi byabo bikayukanyikwa mu mitundu ya bantu.

Muntu yense ukebamona ukebayuka,

Kuba’mba bo baana* bo bapesha kwi Yehoba.”+

10 Amiwa nkasangalela mwi Yehoba.

Ne muchima wami* yense ukasangalela mwi Lesa wami.+

Mambo aye wamvwika bivwalo bya lupulukilo;+

Wampombakanya munkukumba* wa bololoke,

Byonkatu musongoshi byo epombakanya kisapi ku mutwe nobe ñanga,+

Kabiji nobe musongwa wikobaika bya buneme.

11 Mambo byonkatu ntanda byo imenesha bintu byayo

Ne bujimi byo bumenesha bintu byo babyalamo,

Byonkabyo, ne Nkambo Mfumu Yehoba

Byo byo akalengela bololoke+ ne lutotelo+ kwikala ku bisaka byonse bya bantu.

62 Na mambo a muzhi wa Ziona kechi nkekalatu nzoo ne,+

Kabiji na mambo a Yelusalema, kechi nkatalangapotu ne,

Posotu ne bololoke bwanji byo bukasama nobe kyeya+

Ne lupulukilo lwanji byo lukateemanga nobe kimunyi.+

 2 “Obewa mwanamukazhi,+ bisaka bya bantu bikamona bololoke bobe,

Ne bamfumu bonse bakamona lukumo lobe.+

Kabiji bakakutela pa jizhina jakatataka,+

Jo akakutumba Yehoba.

 3 Obewa ukekala munchinya wa buya mu kuboko kwa Yehoba,

Ne kisapi kya bufumu kya kupomba ku mutwe mu kuboko kwa Lesa wobe.

 4 Kechi bakakutelapo jibiji amba mwanamukazhi ye bakana ne,+

Kabiji kyalo kyobe kechi kikatelwapo jibiji amba masala ne.+

Pakuba bakakutela’mba mwi aye mo mo Mwena Lusekelo,+

Kabiji kyalo kyobe bakekitela’mba Mwanamukazhi Wasongolwa.

Mambo Yehoba ukasekela mwi obewa,

Kabiji kyalo kyobe kikekala nobe mwanamukazhi wasongolwa.

 5 Mambo byonkatu nsongwalume byo asongola kisungu,

Ne baana bobe ba balume byo byo bakakusongola.

Byonkatu musongoshi byo asangalala na mambo a musongwa,

Ne Lesa wobe naye byo byo akasangalela mwi obewa.+

 6 Obewa Yelusalema, nabika bakasopa bakusopa masakwa obe.

Kimye kyonse mute ne bufuku kechi bafwainwa kwikalatu nzoo ne.

Anweba mwamba bya kutota Yehoba,

Kange mwikileke ne.

 7 Kabiji kange mumuleke akokoloke ne, posotu akekajike Yelusalema,

Kufikatu ne kimye kyo akamulengela kutotwa pano pa ntanda.”+

 8 Yehoba wachipa na kuboko kwanji kwa kilujo, kuboko kwanji kwa bulume amba:

“Amiwa kechi nkapanapo jibiji kajo kobe ku balwanyi bobe ne,

Nangwatu bantu bafuma mu byalo bingi kechi bakatomako binyu byobe byo wamanamijile ne.+

 9 Pakuba aba babungizha kajo bakekaja ne kutota Yehoba;

Ne boba bapwizha pamo binyu bakebitomena mu kipango kyami kyazhila.”+

10 Twelai, twelai mu bibelo.

Wamishai jishinda mwa kupichila bantu.+

Sebai, sebai mukwakwa.

Fumyaimo mabwe.+

Imikai kiyukilo* kya mitundu ya bantu.+

11 Umvwai! Yehoba wasapwila monse mwaya ntanda amba:

“Ambilai mwana wa mukazhi Ziona amba,

‘Tala! Lupulukilo lobe lubena kwiya.+

Umvwa! Aye ye upana mfweto,

Kabiji mfweto ya kupana uji nayo.’”+

12 Bakebatela’mba bantu bazhila, bo bakuula kwi Yehoba,+

Kabiji bakakutela’mba Muzhi ye Bakebakeba, Muzhi Lesa ye Abula Kusha.+

63 Ñanyi we ubena kwiya kufuma ku Edoma,+

Ubena kufuma ku Bozula+ saka avwala bivwalo byachiluluka,*

Wavwala bivwalo byawama,

Ubena kupimpauka na bulume bukatampe?

“Ye amiwa yenka ubena kwamba bintu byaoloka,

Yenka uji na bulume bukatampe bwa kupulusha.”

 2 Mambo ka bivwalo byobe o byachijila,

Kabiji mambo ka bivwalo byobe o bipashisha na bya yewa ubena kunyantaula mañanzañanza mu kya kufiinamo mañanzañanza?+

 3 “Amiwa nanyantaula mañanzañanza mu kya kufiinamo bunke bwami.

Kafwako muntu nangwa umo ye najinga nanji ne.

Nebanyantawilenga byo nazhingijile,

Kabiji nebachakakenyenga na bukaji bwami.+

Bivwalo byami byatapakenetu mashi abo,

Kabiji bivwalo byami byonse byasombela.

 4 Mambo nafuukula juba ja kushinkanya,+

Ne mwaka wa kukuujilamo bantu bami wafika.

 5 Nakenkentele, bino kechi kwajingapo nangwa umo wakunkwasha ne;

Nakuminye bingi kuba’mba kafwako nangwa umo wankoseshe ne.

Kuboko kwami kwandetejile lupulukilo,*+

Kabiji bukaji bwami bwankoseshe.

 6 Byo nazhingijile, nanyantawile mitundu ya bantu,

Nebalengejile kupendwa bukaji bwami+

Kabiji naichijile mashi abo panshi.”

 7 Nkambanga pa byubilo bya Yehoba bya butemwe bubula kwaluka,

Nkambanga pa bintu bya kutota Yehoba,

Na mambo a bintu byonse bitubila Yehoba,+

Bintu byavula byawama byo aubijile kisaka kya Isalela,

Monka mwayila lusa lwanji ne butemwe bwanji bukatampe bubula kwaluka.

 8 Mambo aye waambile’mba: “Kine bano bo bantu bami, baana bakekala ba kishinka*+ bakabula kunsatukila.”

Onkao mambo, aye waikajile ke Mupulushi wabo.+

 9 Kimye kyonse kyo bapichilenga mu makatazho, kyamukolelenga bingi ku muchima.+

Kabiji muluwe wanji* wibapulwishe.+

Monka mu butemwe ne lusa lwanji, wibakuujile,+

Kabiji wibashikwile ne kwibapaapa mu moba onse a kala.+

10 Pano bino, abo bamusatukijile+ ne kulengesha mupashi wanji wazhila kwikala na bulanda.+

Aye waalukile ke mulwanyi wabo,+

Kabiji walwile nabo.+

11 Kabiji bavulukile moba a kala,

Moba ajingako Mosesa kalume wanji, ne kwipuzha’mba:

“Nanchi uji pi awa wibabwishe pa kalunga ka mema+ pamo na bakafunga ba bantu banji?+

Uji pi awa wabikile mupashi wanji wazhila pe aye,+

12 Awa waingijishenga kuboko kwanji kwa lukumo kutangijila kuboko kwa kilujo kwa kwa Mosesa,+

Yenka waabenye mema pakachi+

Kuba’mba atumbijike jizhina janji myaka ne myaka,+

13 Uji pi awa wibalengejile kupita pa mema avula,*

Kya kuba baendelenga kwa kubula lukatazho,

Nobe mbili mu kiselebwa?*

14 Byonkatu banyama ba kulela byo bakokoloka inge baya mu kisanzangala,

Ne mupashi wa Yehoba byo byo ebalengejile kukokoloka.”+

Abino byo byo mwatangijilenga bantu benu,

Kuba’mba mutumbijike jizhina jenu.+

15 Talai panshi mumone

Kufuma mwiulu mwazhila mo mwikala kabiji mwa lukumo.*

Mukoyo wenu wa kuba bintu ne bulume bwenu biji pi?

Kabiji kifyele*+ ne lusa lwenu biji pi?+

Anweba mwakana kummweshabyo.

16 Mambo anweba yenu Shetu;+

Nangwa kya kuba Abalahama kechi wituyukile ne,

Ne Isalela naye kechi wituyukile ne,

Anweba Yehoba yenu Shetu.

Jizhina jenu yenu Mukuzhi wetu wa kala kene+

17 Anweba Yehoba, mambo ka o mwitulekela na* kufuma mu mashinda enu?

Mambo ka o mwalekela* michima yetu kukosa pa kuba’mba tubulenga kwimwakamwa?+

Bwelai, na mambo a bakalume benu,

Mikoka yenu yo mwinonkejile.+

18 Bantu benu bazhila baikele mu kyalo kakimye kacheche.

Ne balwanyi betu banyantawile nzubo yenu yazhila.+

19 Mambo pa myaka yavula twaikele nobe bantu bo mwabujilenga kulama,

Kabiji nobe bantu babujile kutelwapo pa jizhina jenu.

64 Nanchi inge mwalajile jiulu pakachi ne kwikila panshi,

Kuba’mba mitumba itenkene na mambo a anweba,

 2 Byonkatu mujilo byo ambula nsaala,

Ne mujilo byo alengela mema kubilauka,

Ne jizhina jenu byo byo jikayukanyikwa ku balwanyi benu,

Ne bisaka bya bantu bikemuzakama!

 3 Byo mwaubile bintu bilengesha moyo byo twabujile kuketekela kumona,+

Mwaikijile panshi, ne mitumba yatenkenene na mambo a anweba.+

 4 Kufumatu ne kala, kafwako muntu nangwa umo waumvwine kino nangwa kutako muchima ne,

Kabiji kafwako nangwa umo wamwenepo Lesa ne, kanatu obewa,

Yenka obewa ukwasha boba bamupembelela.*+

 5 Anweba mukwasha boba basekela mu kuba bintu byawama,+

Aba bemuvuluka ne kulondela mashinda enu.

Pano bino, anweba mwazhingijile byo twatwajijile na kulenga mambo,+

Twaubilenga bino pa kimye kyabaya.

Nanchi kitufwainwa kupuluka nyi?

 6 Kabiji atweba bonse twaikalatu nobe muntu wabula kutoka,

Ne byubilo byetu byonse byaoloka bijitu nobe kisapi kingijisha mwanamukazhi uji ku mwenzhi.+

Atweba bonse tukooma nobe jibuula,

Ne bubi bwetu buketusenda nobe mwela.

 7 Kafwako muntu nangwa umo ubena kwita pa jizhina jenu ne,

Kabiji kafwako muntu nangwa umo ubena kukebesha kwimukakachila ne,

Mambo anweba mwafya kilungi kyenu kwi atweba,+

Kabiji mwitulengela kukonyangala* na mambo* a bubi bwetu.

 8 Nangwa byonkabyo, anweba Yehoba mwi Shetu.+

Atweba twi buchimba, kabiji anweba mwi Mbumbi wetu;*+

Atweba bonse twalengwa na maboko enu.

 9 Anweba Yehoba, kange mukizhemo kuzhingila ne,+

Kabiji kange muvulukenga bubi bwetu kimye kyonse ne.

Vulukainga’mba atweba bonse twi bantu benu.

10 Mizhi yenu yazhila yaalukatu ke kiselebwa.

Muzhi wa Ziona waalukatu ke kiselebwa,

Ne Yelusalema washalatu masala.+

11 Nzubo* yetu yazhila kabiji ya lukumo,*

Mo bemutotelanga bashakulu betu,

Beisoka na mujilo,+

Ne bintu byonse byo twatemenwe byaonaika.

12 Nanchi anweba Yehoba mukatalangapotu pa kino nyi?

Abya mukazhindamatu nzoo ne kwituleka’mba betumanyikengatu nyi?+

65 “Amiwa naswisha boba bantu babujilenga kunkeba namba bankebekebe;

Kabiji nesolola patoka ku boba babujilenga kunkeba.+

Naambijile kisaka kya bantu kyabujilenga kwita pa jizhina jami namba, ‘Amiwa bano, amiwa bano!’+

 2 Natambika maboko ami juba jonse ku bantu ba milengulwila,+

Ku bantu benda mu jishinda jatama,+

Bonka boba bintu bikeba michima yabo;+

 3 Bantu banzhingijisha kimye kyonse saka ne batala,+

Bonka batapisha bitapisho mu majimi+ ne kusoka bya kufutumuna pa matafwali.

 4 Bekala ku bilende,+

Kabiji bakiisha bufuku mu mapunzha mwafyamika,*

Na kuja nyama ya nkumba,+

Kabiji masuku a bintu bya bunya* aji mu bipe byabo.+

 5 Bamba’mba, ‘Ikala konkako; kange ufwenye kwipi ne amiwa ne,

Mambo amiwa nazhila bingi kukukila obewa.’*

Bano bantu baji nobe bwishi bwatwela mu myona yami, kabiji nobe mujilo ubena kuteema juba jonse.

 6 Umvwai! Byanembwa saka ntalako;

Amiwa kechi nkebatalangatu ne,

Bino nkebakambula,+

Nkebafweta monka mwayila byubilo byabo*

 7 Pa bubi bwabo ne bubi bwa bashakulu babo,”+ byo byaamba Yehoba.

“Mambo abo basokelenga bya kufutumuna pa mitumba

Ne kuñendeleka pa tutumbatumba,+

Patanshi nkapima mfweto yabo monka mwayila byubilo byabo.”*

 8 Yehoba waamba’mba:

“Byonkatu binyu bya katataka byo bitanwa mu kizanze kya mañanzañanza

Ne muntu umo waamba’mba, ‘Kange mwionaune ne, mambo muji amo awama,’*

Bino byo byo nkoba na mambo a bakalume bami;

Amiwa kechi nkebonauna bonse ne.+

 9 Mwi Yakoba nkafumyamo mwana*

Ne mwi Yuda nkafumyamo muntu wa kuswana mitumba yami;+

Bantu bami bo nasalulula bakatambula kyalo,

Ne bakalume bami bakekalanga monka.+

10 Mu muzhi wa Shalona+ mo mukekala mwa kujiila mikooko

Ne Kimpachiko* kya Akola+ mujiila bañombe,

Mukekalanga bantu bami bankebakeba.

11 Pakuba obewa uji pa bantu bakana Yehoba,+

Aba bavulama mutumba wami wazhila,+

Aba banengezhezha lesa wa Jishuko tebulu,

Ne boba bayuzha tutomeno muji binyu byo bavwangakanya twakupa lesa wa Jishamo.

12 Onkao mambo, amiwa nemutongwela kufwa ku mpoko,+

Kabiji anweba bonse mukafukama panshi kuba’mba bemwipaye,+

Mambo amiwa nemwichile, bino anweba kechi mwankumbwile ne,

Naambile, bino kechi mwañumvwijile ne;+

Mwatwajijiletu na kuba bintu byatama kwi amiwa,

Kabiji mwasajilepo kuba bintu bimfichisha ku muchima.”+

13 Onkao mambo, Nkambo Mfumu Yehoba waamba’mba:

“Umvwai! Bakalume bami bakekalanga na bya kuja, pakuba anweba mukafwanga nzala.+

Bakalume bami bakekalanga na bya kutoma,+ pakuba anweba mukafwanga

kilaka.

Bakalume bami bakasangalalanga,+ pakuba anweba kikemulenga bumvu.+

14 Umvwai! Bakalume bami bakabijikanga na lusekelo na mambo a kusangalala,

Pakuba anweba mukajila na mambo a misongo

Kabiji mukajila mabingo na mambo a kumanama.

15 Mukasha jizhina jo bakengijishanga bami basalwa kufingilako bantu,

Kabiji Nkambo Mfumu Yehoba ukemonauna anweba bonse,

Pakuba bakalume banji ukebapa jizhina jikwabo;+

16 Pa kuba’mba awa yense ukakebanga bibusa pano pa ntanda

Bakamupeshe kwi Lesa wa kine,*

Kabiji awa yense uchipa pano pa ntanda,

Ukachipila mwi Lesa wa kine.*+

Mambo bya malwa* bya kala kechi bakebivulukapo ne;

Kabiji kechi bikamwekapo jibiji ku meso ami ne.+

17 Mambo amiwa mbena kulenga meulu apya ne ntanda ipya;+

Kabiji bintu bya kala kechi bakebivulukapo jibiji ne,

Kabiji kechi bikeyapo jibiji mu michima yabo ne.+

18 Onkao mambo, sekelai ne kusangalala myaka ne myaka na mambo a bintu byo mbena kulenga.

Mambo amiwa mbena kulenga Yelusalema kwikala ke wa kusangalelamo

Nkamwenanga lusekelo mu bantu bekalamo.+

19 Kabiji amiwa nkasangalela mwi Yelusalema ne kusekela mu bantu bami;+

Mwi aye kechi mukomvwanyikapo jibiji mabingo nangwa kujila na mambo a bya malwa ne.”+

20 “Mwi aye kechi mukekalapo mwana ukekala na bumi moba achechetu ne,

Kabiji kechi mukekalapo mukote ukabula kufikizha moba anji ne.

Mambo awa yense ukafwa saka aji na myaka kitota, ukafwatu saka akiji mwanyike,

Kabiji mubi ukafwa na mambo a kumufinga nangwa kya kuba ujitu na myaka kitota.*

21 Bakashimika mazubo ne kwikalamo,+

Kabiji bakajimba miñanzañanza ne kuja bipangwa byayo.+

22 Kechi bakashimika mazubo ne muntu ungi waikalamo ne,

Kabiji kechi bakajimba miñanzañanza ne muntu ungi waja bipangwa byayo ne.

Mambo moba a bantu bami akavulatu byonka bivula moba a bichi,+

Kabiji bantu bami basalwa bakamwenamo lusekelo mu mingilo yo bakengilanga.

23 Kechi bakengilanga* kyatutu,*+

Nangwa kusema baana bakapitanga mu bya malwa ne,

Mambo abo bo baana* bo bapesha kwi Yehoba,+

Ne ba mu bisemi byabo pamo.+

24 Amiwa nkebakumbula saka bakyangye ne kungita;

Kabiji saka bakyangye kupwisha kwamba, amiwa nkebomvwa.”

25 Kabiji Yehoba waamba’mba, “Musuka ne mwana mukooko bakajiilanga pamo,

Bokwe ukajanga nsono nobe ñombe,+

Kabiji maloba o akekala kajo ka muloolo.

Kechi bikajananga nangwa kwipayañana pa mutumba wami yense Wazhila ne.”+

66 Yehoba waamba’mba:

“Mwiulu jo jitanda jami ne ntanda jo jitebe po nyanta maulu ami.+

Pano nzubo ya mutundu ka yo mukanshimikila,+

Kabiji mpunzha yami ya kukokolokelamo iji pi?”+

 2 Yehoba waamba’mba, “Bino bintu byonse nebilengele na maboko ami,

Kabiji bino byo byo nebilengele byonse.+

Onkao mambo, amiwa nkatalanga,

Ku muntu ye balengulula uji na binyenge kabiji ungakamwa* pa kumvwa byambo byami.+

 3 Awa wipaya ñombe ujitu nobe yewa wipaya muntu mukwabo.+

Kabiji awa utapisha mukooko ujitu nobe yewa uchimuna kabwa nshingo.+

Awa upana bupe ujitu nobe yewa ulambula mashi a nkumba!+

Awa upana bya kufutumuna binunka bulongo+ bya kuvulukilako ujitu nobe yewa upesha na kwamba byambo bya kusanzawila.+

Besajilapo mashinda abo bene,

Kabiji basekela* mu bintu bya bunya.

 4 Onkao mambo, nkakebapo mashinda a kwibakambwilamo,+

Ne bintu byonka byo bachina, byo byo nkebaletela.

Mambo byo naichile kafwako nangwa umo wakumbwile ne;

Kabiji byo naambile, kafwako nangwa umo watelekele ne.+

Batwajijiletu kuba bintu byatama kwi amiwa,

Kabiji bafuukwilepo kuba bintu bimfichisha ku muchima.”+

 5 Anweba muchina* bintu byo amba, umvwai byaamba Yehoba:

“Balongo benu bemushikwa ne kwimukana na mambo a jizhina jami baambile’mba, ‘Yehoba atumbijikwe!’+

Bino Lesa ukeya ne kwimuletela lusekelo,

Kabiji abo kikebalenga bumvu.”+

 6 Mu muzhi mubena kumvwanyika kiwowo, kibena kufumina mu nzubo ya Lesa!

Ke kiwowo kya balwanyi ba kwa Yehoba bo abena kukambula na mambo a byubilo byabo.

 7 Saka akyangye kumvwa misongo, wasemene.+

Saka akyangye kumvwa bisanso, wasemene mwana wa mulume.

 8 Ñanyi muntu wakyumvwapo kala kintu kya uno mutundu?

Ñanyi wakimonapo kala bintu bya uno mutundu?

Nanchi kyalo bakekilenga mu juba jimotu nyi?

Nangwa abya kisaka kya bantu kyonse kikasemwa pa kimye kimotu nyi?

Nangwa byonkabyo, bisanso byo byamufikijile Ziona, wasemene baana.

 9 Yehoba waamba’mba, “Nanchi nkafikizha mwana ku kimye kyanji kya kusemwa, ne kumulengela kubula kusemwa nyi?”

Lesa wobe waamba’mba, “Nanchi nkalengela mwana kusemwa ne kushinka lusemo lwa inanji nyi?”

10 Anweba bonse mwatemwa Yelusalema,+ sangalalai ne kusekela nanji pamo.+

Anweba bonse mubena kumujila, sangalelai nanji pamo,

11 Mambo anweba mukaamwa mabele anji kabiji akemutekenesha,

Kabiji mukaamwa mabele avula ne kwikala na lusekelo na mambo a lukumo lwanji.

12 Mambo Yehoba waamba’mba:

“Amiwa nkamupa mutende nobe mukola+

Ne kumupa lukumo lwa bisaka bya bantu nobe mukola wayula.+

Bakemwamishanga ne kwimupaapa munyuma,

Kabiji bakemutombaushanga pa maulu anji.

13 Byonkatu inetu byo atekenesha mwananji,

Ne amiwa byo byo nkemutekeneshanga;+

Kabiji nkemutekenesha na mambo a Yelusalema.+

14 Byo mukamona kino, michima yenu ikasekela,

Bikupa byenu bikakomanga bulongo nobe nsono ya munyemvu.

Kabiji kuboko* kwa Yehoba kukayukanyikwa ku bakalume banji,

Pano bino, ukazhingijila balwanyi banji.”+

15 “Mambo Yehoba ukeya nobe mujilo,+

Kabiji makalaki anji aji nobe mwela wa kinkunkwila,+

Kuba’mba amweshe bukaji bwanji,

Ne kwibakajipila na lubebe lwa mujilo.+

16 Mambo Yehoba ukebakambula na mujilo,

Kine, ukebatapa bonse* na mpoko yanji;

Kabiji bantu Yehoba bo akepaya bakavula bingi.

17 Yehoba waamba’mba, “Aba bezhijika ne kwitokesha abo bene kuba’mba baye mu majimi*+ kulondela yewa ye baimika pakachi, ne kuja nyama ya nkumba,+ kuja bya bunya ne ba mpuku,+ bonse bakafwila pamo.” 18 “Byo nayuka mingilo yabo ne milanguluko yabo, mbena kwiya na kukonkanya pamo bantu ba mu bisaka bya bantu ne njimi yonse, kabiji bakeya ne kumona lukumo lwami.”

19 “Nkabika kiyukilo mukachi kabo kabiji nkatuma bamo ba mwi abo bapulukile kuya ku bisaka bya bantu, ko kuba’mba ku Tashishi,+ ku Pula ne ku Luda,+ bantu balwa na buta bwa mukanda. Kabiji nkebatuma ku Tubala ne ku Yavwanyi,+ makuji aji kwalepa, ku bantu bakyangye kumvwapo kala nkuwa yami nangwa kumonapo lukumo lwami. Kabiji bano bakasapwila lukumo lwami ku bisaka bya bantu.+ 20 Yehoba waamba’mba, “Balongo benu bonse bakebafumya mu bisaka byonse bya bantu+ kwikala ke kya bupe kwi Yehoba, bakebaleta ku mutumba wami wazhila wa Yelusalema pa bambili, pa makalaki, pa bikochikala, pa baana ba bambongolo ne pa bangamela, byonkatu bena Isalela byo baletanga bya bupe byabo mu bipe byatoka mu nzubo ya Yehoba.”

21 Yehoba waamba’mba, “Nkasalapo bamo kwikala bañanga ne bakwabo kwikala bena Levi.”

22 Yehoba waamba’mba, “Byonkatu meulu apya ne ntanda ipya+ byo mbena kulenga byo bikekala myaka ne myaka ku meso ami, ne baana* bobe ne jizhina jobe nabyo byo byo bikekala myaka ne myaka.”+

23 Yehoba waamba’mba, “Kabiji kufuma pa kutentama kwa ñondo kukafika ne pa kutentama kwa ñondo mukwabo, ne kufuma pa juba ja sabado kukafika ne pa juba ja sabado jikwabo,

Bantu bonse bakeyanga kwi amiwa na kumpopwela.”+

24 “Kabiji bakalupukanga kuya na kutala palaala mibiji ya bantu bafwa bansatukijile;

Mambo mapila akebajanga kechi akafwa ne,

Ne mujilo ukebasoka kechi ukazhima ne,+

Kabiji ino mibiji yafwa ikekala ke ya bunya ku bantu bonse.”*

Kulumbulula’mba “Lupulukilo lwa Yehoba.”

Mu Kihebelu, “bafina.”

Nangwa’mba “mwimba.”

Nangwa’mba “bantangi.”

Nangwa’mba “mikambizho.”

Nangwa’mba “Mweo wami washikwa.”

Nangwa’mba “wa kishale.”

Nangwa’mba “Maalwa a wichi.”

Nangwa’mba “ba kishale.”

Kyamweka bichi ne mashamba avwangamo bya kupopwela bankishi.

lutambo upya na mujilo.

Nangwa’mba “Mu moba a kupelako.”

Nangwa’mba “mikambizho.”

Bampuku.

Nangwa’mba “wa kubuka.”

Mu Kihebelu, “mu meso a lukumo lwanji.”

Mu Kihebelu, “Bakaja bipangwa bya mingilo yabo.”

Mu Kihebelu, “saka batanyika mashingo (mujibu) abo.”

Nangwa’mba “bupela.”

Nangwa’mba “mishipi ya bisapi.”

Mu Kihebelu, “nzubo ya mweo.”

Nangwa’mba “bwanga.”

Nangwa’mba “bivwalo bya mukachi.”

Ko kuba’mba, bumvu bwiya na mambo a kubula kusongolwa ne kubula baana.

Mu Kihebelu, “tuvwi.”

Nangwa’mba “kufumyamo.”

Monai bya Kulumbulula B14.

Monai bya Kulumbulula B14.

Monai bya Kulumbulula B14.

Nangwa’mba “Shelo,” ko kuba’mba, kilende kya bantu bonse. Monai Mutanchi.

Nangwa’mba “bunchibamambo bwaoloka.”

Nangwa’mba “Kufuukula; Kufundañana.”

Nangwa’mba “mikambizho.”

Nangwa’mba “jishiki ja kayukilo.”

Nangwa’mba “beapanza.”

Mu Kihebelu, “jiwi ja muntu waichilenga.”

Mu Kihebelu, “Amiwa banzhindamikapo.”

Nangwa’mba “mwana.”

Nangwa, “abo.”

Kulumbulula’mba “Aba Bashalapo bo Bonka Bakabwela.”

Nangwa’mba “jishinda ja mema.”

Nangwa’mba “kusaba masakwa ayo.” Mu Kihebelu, “kulala.”

Nangwa’mba “Shelo,” ko kuba’mba, kilende kya bantu bonse. Monai Mutanchi.

Nangwa’mba “Nsongwakazhi.”

Kulumbulula’mba “Lesa Uji ne Atweba.”

Ko kuba’mba, Ufelata.

Kampe kulumbulula’mba “Kuya Bukiji na Kwangata Bipukulwa, Kwiya Bukiji na Kupukula Bintu.”

Nangwa’mba “bekale bakamonyi; bashiinwe.”

Mu Kihebelu, “nayile kwipi.”

Ko kuba’mba, mukazhi wa kwa Isaya.

Shiloa wajinga mupaipi wa mema.

Ko kuba’mba, Ufelata.

Monai Is 7:14.

Nangwa’mba “Inyingai anwe bene.”

Kyambo kya Kihebelu kya kuba’mba “Lesa uji ne atweba” ke Imanuele. Monai Is 7:14; 8:8.

Nangwa’mba “bishiino.”

Nangwa’mba “mikambizho.”

Nangwa’mba “Nkapembelela na muchima yense.”

Nangwa’mba “bishiino.”

Mu Kihebelu, “ku makya.”

Nangwa’mba “kafulumende; bufumu.”

Nangwa’mba “kafulumende; bufumu.”

Mu Kihebelu, “bakafumina kunyuma.”

Nangwa, “mapambo a kisonga ne jitete.”

Nangwa’mba “baana babo ba kishale.”

Nangwa’mba “baana ba kishale.”

Nangwa’mba “bakemukambula.”

Nangwa’mba “lukumo.”

Mu Kihebelu, “Amiwa.”

Nangwa’mba “bakebakambula.”

Nangwa’mba “kapasa.”

Nangwa’mba “mupashi.”

Nangwa, “Kabiji mwana ñombe ne bokwe bakajiilanga pamo.”

Nangwa’mba “jishiki ja kayukilo.”

Ko kuba’mba, Babilonya.

Nangwa’mba “jishiki ja kayukilo.”

Mu Kihebelu, “kipuzhi.”

Nangwa’mba “Bakabayisha bulume bwabo pa.”

Nangwa, “ukomisha.”

Mu Kihebelu, “lujimi.”

Ko kuba’mba, Ufelata.

Nangwa’mba “mupashi.”

Mu Kihebelu, “bangikazhi ba bakazhi,” babena kwimenako bantu bonse.

Nangwa’mba “jishiki ja kayukilo.”

Mu Kihebelu, “ku bantu bami bazhijikwa.”

Mu Kihebelu, “ne Makesilu abo,” kampe babena kutongola Olonyi ne tubangabanga twavula twazhokolokako.

Nangwa’mba “bwa buya.”

Nangwa, “Bandemona bapasha bambuzhi.”

Nangwa’mba “Ukebakokolosha.”

Nangwa’mba “bantu babo bapana mingilo.”

Nangwa’mba “myendeleko.”

Nangwa’mba “upana mingilo.”

Nangwa’mba “Shelo,” ko kuba’mba, kilende kya bantu bonse. Monai Mutanchi.

Mu Kihebelu, “bambuzhi balume.”

Nangwa’mba “Shelo,” ko kuba’mba, kilende kya bantu bonse. Monai Mutanchi.

Nangwa’mba “Shelo,” ko kuba’mba, kilende kya bantu bonse. Monai Mutanchi.

Mu Kihebelu, “nzubo.”

Nangwa’mba “musampi.”

Nangwa’mba “kwinengezha kulukuka.”

Nangwa’mba “Nzubo ya bankishi.”

Nangwa’mba “Mweo wanji.”

Nangwa’mba “misampi yakyo yajinga na mañanzañanza achila.”

Nangwa, “Mambo kuwowakana kwa nkondo kwafika mu kimye kipilamo bipangwa ne kimye kyenu kya kunowenamo.”

Nangwa’mba “myaka yo babala bulongo byonka bibala muntu ye batwezha mingilo”; ko kuba’mba, pa myaka isatutu.

Mu Kihebelu, “baana ba kwa Isalela.”

Mu Kihebelu, “mafuta a mu mubiji wanji.”

Nangwa’mba “Musanza.”

Monai Mutanchi.

Mu Kihebelu, “kisaka kya bantu kyo balupula ne kovwa bulongo.”

Nangwa’mba “kisaka kya bantu kiji bingi na bulume kinyantaula.”

Nangwa’mba “jishiki ja kayukilo.”

Mu Kihebelu, “kisaka kya bantu kyo balupula ne kukusa.”

Nangwa’mba “kisaka kya bantu kiji bingi na bulume kinyantaula.”

Nangwa’mba “bakomvwa bulanda mu mweo.”

Nangwa’mba “Memfisa.”

Nangwa, “mapambo a kisonga nangwa jitete.”

Nangwa’mba “mwine mukulumpe wa bashilikale.”

Nangwa’mba “kwa kubula bivwalo byonsetu.”

Nangwa’mba “ye bakumbwanga na mambo a buya bwanji.”

Kyamweka bibena kwamba pa mpunzha ya mu Babilonya wa kala.

Mu Kihebelu, “tupole twami twayula na misongo.”

Kulumbulula’mba “Kuzhindama.”

Nangwa’mba “myaka yo babala bulongo byonka bibala muntu ye batwezha mingilo”; ko kuba’mba, pa mwakatu umo.

Kyamweka kibena kwimenako Yelusalema.

Nsansawilo ibena kwamba pa bantu, kampe kumwesha lusa nangwa kifyele.

Nangwa’mba “benda pa bambili.”

Nangwa’mba “bakanengezha.”

Nangwa’mba “misanza.”

Nangwa’mba “benda pa bambili.”

Nangwa’mba “jilapa.”

Mu Kihebelu, “mwa kwikala.”

Nangwa’mba “bufumu.”

Mu Kihebelu, “buneme.”

Nangwa’mba “misele.”

Mu Kihebelu, “Nkunwa.”

Ko kuba’mba, paabena Mukola wa Nile.

Mu Kihebelu, “bisungu.”

Nangwa, “kiito.”

Mu Kihebelu, “moba.”

Nangwa’mba “ntanda.”

Nangwa’mba “kala.”

Nangwa’mba “ku muzhika.”

Nangwa’mba “mpunzha ya kyeya.”

Nangwa’mba “Buya.”

Mu Kihebelu, “ku meso a bakulumpe banji.”

Nangwa’mba “binyu byashikama pa bishipwa.”

Mu Kihebelu, “ukamina.”

Nangwa’mba “kitambala.”

Nangwa’mba “ukonauna.”

Nangwa, “aba baji na milanguluko yashikamanatu.”

Ko kuba’mba, Lesa ne jizhina janji bakejivulukenga, kwijisolola.

Nangwa’mba “na mweo wami.”

Mu Kihebelu, “Muntu wami wafwa.”

Nangwa, “kime kya muchi wa mabula.”

Nangwa’mba “ikasema bafwa babula bulume.”

Nangwa’mba “luzhachisho.”

Monai Mutanchi.

Kyamweka ubena kulumbulula Isalela, kwimenako mwanamukazhi kabiji bamufwanyikizha ku bujimi bwa miñanzañanza.

Monai Mutanchi.

Ko kuba’mba, Ufelata.

Monai Mutanchi.

Kyamweka ubena kwimenako muzhi mukatampe, Samaliya.

Nangwa’mba “kwilundumika; kwijantula.”

Nangwa’mba “kwilundumika; kwijantula.”

Nangwa’mba “Lutambo wa kupiminako pa lutambo wa kupiminako, lutambo wa kupiminako pa lutambo wa kupiminako.”

Nangwa’mba “Lutambo wa kupiminako pa lutambo wa kupiminako, lutambo wa kupiminako pa lutambo wa kupiminako.”

Nangwa, “kulengela kimwesho kwikala kya kine.”

Nangwa’mba “Shelo,” ko kuba’mba, kilende kya bantu bonse. Monai Mutanchi.

Nangwa’mba “lutambo wa kolwelako.”

Nangwa’mba “Shelo,” ko kuba’mba, kilende kya bantu bonse. Monai Mutanchi.

Nangwa, “Umvwe bayuka, bakomvwa moyo.”

Nangwa’mba “musanza.”

Nangwa’mba “ufundañana; ujimunako.”

Nangwa’mba “ufuukula.”

Nangwa’mba “Kabiji uji na maana a kine akila.”

Kampe kulumbulula’mba “Kya Kusokelapo Bitapisho kya Lesa,” kyamweka kimenako Yelusalema.

Mu Kihebelu, “bantu bangi.”

Nangwa’mba “ne mweo wanji wabula bintu.”

Nangwa’mba “ne mweo wanji wauma.”

Nangwa’mba “bafuukula.”

Mu Kihebelu, “awa ukajipilañana.”

Ko kuba’mba, bumvu ne kulefulwa.

Mu Kihebelu, “bechila maalwa,” kyamweka kibena kulumbulula kulayañana.

Nangwa’mba “kwa kubula kwipuzha kanwa kami.”

Mu Kihebelu, “mu nsakwa yakosa ya kwa Felo.”

Nangwa’mba “mikambizho.”

Nangwa, “kimbo mwa kulamina mema.”

Nangwa’mba “ubena kupembelela.”

Nangwa’mba “kupembelela na muchima yense.”

Nangwa’mba “bipashañano bya kusungulula.”

Nangwa, “ne kwibatela’mba ba bunya.”

Mu Kihebelu, “kakabaya ne kununa.”

Nangwa’mba “muya.”

Mu Kihebelu, “kunyunga bintu byabula munda ne munyuma.”

Nangwa’mba “mukezhijikanga anwe bene.”

Apano “Tofweta” bamwingijisha kufwanyikizha mpunzha ya kusokelamo bintu, kwimenako lonaiko.

Nangwa’mba “benda pa bambili.”

Ko kuba’mba, jibwe janji.

Nangwa’mba “mujilo.”

Nangwa’mba “obenga bintu mu jishinda ja kubula kumwesha munema.”

Nangwa’mba “mweo wa muntu wafwa nzala.”

Nangwa’mba “mukasulula.”

Nangwa’mba “bulume.”

Kibena kwamba pa mulwanyi.

Nangwa’mba “kyamba kyalepa.”

Nangwa’mba “Mukalanguluka languluka pa.”

Mu Kihebelu, “wazhika.”

Nangwa’mba “ngikazhi.”

Nangwa’mba “ikakonkolokanga.”

Kyamweka kibena kwamba pa Bozula, muzhi mukatampe wa Edomu.

Mu Kihebelu, “mabwe a.”

Nangwa, “bandemona bapasha bambunzhi.”

Mu Kihebelu, “wibabenyeyo na lutambo wa kupiminako.”

Nangwa’mba “maluba awamisha.”

Nangwa’mba “mukulumpe wa bakaseya.”

Nangwa’mba “jilapa ja.”

Nangwa’mba “wa bena Silya.”

Mu Kihebelu, “Twipeshe anweba ne amiwa kabiji mwiye kwi amiwa.”

Ko kuba’mba, bimbo mwa kulamina mema.

Nangwa’mba “jilapa ja.”

Nangwa’mba “jilapa ja.”

Nangwa’mba “kutukwa.”

Mu Kihebelu, “bajitu pepi kulupuka munda.”

Mu Kihebelu, “mupashi uji mwi aye.”

Nangwa, “pakachi.”

Nangwa’mba “mifolo ya Nile ya.”

Mu Kihebelu, “kyaubiwe.”

Nangwa’mba “Nekilengele.”

Ko kuba’mba, Hezekiya.

Nangwa’mba “kajo kamena kufuma ku nchacha yaponejile panshi.”

Nangwa’mba “nzubo ya kupopwelamo.”

Mu Kihebelu, “moba obe.”

Kampe bino bya kukanjijilapo bebingijishanga kubajilako kimye, kuyukilako bibena kwenda juba.

Nangwa’mba “Shelo,” ko kuba’mba, kilende kya bantu bonse. Monai Mutanchi.

Nangwa, “ñonyi walepa maulu ne nshingo.”

Mu Kihebelu, “Ikalai kya kukwachilamo kyami.”

Nangwa’mba “bulanda bwa mweo wami.”

Ko kuba’mba, byambo bya Lesa ne mingilo yanji.

Nangwa’mba “mwatemwa mweo wami.”

Nangwa’mba “Mwafumya bubi bwami bonse ku meso enu.”

Nangwa’mba “Shelo,” ko kuba’mba, kilende kya bantu bonse. Monai Mutanchi.

Nangwa’mba “wasangalele na mambo a.”

Nangwa’mba “jilapa janji.”

Nangwa’mba “jilapa jenu.”

Nangwa’mba “jilapa jami.”

Nangwa’mba “jilapa jobe.”

Nangwa’mba “mu bukine.”

Nangwa’mba “wamupa bintu byavula.”

Nangwa’mba “Nengezhai.”

Nangwa’mba “mupashi.”

Nangwa’mba “ukafunga.”

Bula buji pakachi ka kyala ne kanyansa umvwe muntu wavungulula kuboko. Monai bya Kulumbulula B14.

Nangwa, “wakikwatakanyapo.”

Nangwa’mba “kechi kwakonsha kufuma nkunyi yavula ne.”

Nangwa’mba “bipashañano bya kusungulula.”

Nangwa’mba “ya nzhingwile.”

Nangwa’mba “bantangi.”

Nangwa’mba “ngovu ikatampe.”

Nangwa’mba “Ikalai nzoo kwi amiwa.”

Nangwa’mba “ku musela.”

Ko kuba’mba, wamwingijila.

Mu Kihebelu, “lukunwa.”

Ko kuba’mba, wabula wa kumupokololako kabiji mulanda.

Kino ke kichi kikatampe kilepa mamita 15. Kiji na mabuula anekena a manzhamatamba ne misampi yatokoloka tokoloka.

Mu Kihebelu, “bitanshi.”

Nangwa’mba “tuteko michima yetu.”

Nangwa’mba “ku musela.”

Nangwa’mba “bandamabyalo ba kibiji.”

Nangwa’mba “byo bintu byabulako.”

Nangwa’mba “bipashañano bya kusungulula.”

Nangwa’mba “mweo wami mo amwena.”

Nangwa’mba “mikambizho.”

Nangwa’mba “Kechi ngabana lukumo lwami na muntu nangwa umo ne.”

Nangwa’mba “mapuzha aji ku musezho.”

Nangwa’mba “bipashañano bya kusungulula.”

Nangwa’mba “mikambizho.”

Nangwa’mba “mikambizho.”

Nangwa’mba “mweo wobe”

Kampe bibena kutongola bintu bitanshi bikeya kulutwe.

Nangwa’mba “ne kunketekela.”

Jitete jinunka bulongo.

Nangwa’mba “byubilo byobe bya bunsatuki.”

Kampe’mba bafunjishi ba Mizhilo.

Nangwa’mba “kufuma pa kusemwa.”

Kulumbulula’mba “Mololoke,” jo jizhina ja buneme ja bena Isalela.

Nangwa’mba “kyalo kyafwa kilaka.”

Mu Kihebelu, “lukunwa.”

Ko kuba’mba, bipashañano.

Nangwa’mba “kipashañano kya kusungulula.”

Nangwa’mba “kyela kyo bakopwelako misampi.”

Nangwa’mba “kichi kyauma.”

Nangwa’mba “mweo wanji.”

Nangwa’mba “bangauzhi ba bubela.”

Mu Kihebelu, “kunyingulula kiji mu lubunda.”

Mu Kihebelu, “nkakunyinga.”

Nangwa’mba “Kufuma ku musela kufika ku muzhika.”

Nangwa’mba “wipachika.”

Nangwa’mba “na yewa wamulengele.”

Nangwa’mba “awa wikilengele.”

Nangwa, “Nangwa nanchi buchimba bwakonsha kwamba’mba: ‘Mingilo yobe ifwayo bya kukwachilako’ nyi?”

Nangwa’mba “Ñanyi kintu kimulengela kwikala na bisanso?”

Nangwa, “ba mingilo.”

Nangwa, “bapoteshi.”

Nangwa, “yabula bintu.”

Mu Kihebelu, “lukunwa.”

Mu Kihebelu, “lukunwa yense.”

Belu ne Nebo bajinga balesa ba bena Babilona.

Ko kuba’mba, bankishi bo babika pa banyama.

Nangwa’mba “myeo yabo beitwala.”

Mu Kihebelu, “kumufukamina.”

Mu Kihebelu, “bitanshi.”

Nangwa’mba “ku musela.”

Nangwa, “kabiji kechi nkasambakana muntu na lusa ne.”

Nangwa’mba “Mfumu wa mukazhi.”

Nangwa’mba “Mfumu wa mukazhi.”

Nangwa’mba “Kabiji kechi ukebikanya na bwanga bobe ne.”

Nangwa, “Aba babanya meulu; Bashayuka ba tubangabanga.”

Nangwa’mba “myeo yabo.”

Mu Kihebelu, “ku mpunzha yanji.”

Nangwa, “mwafuma mu kisemi kya.”

Mu Kihebelu, “bitanshi.”

Nangwa’mba “kipashañano kya kusungulula.”

Nangwa’mba “nemupimine.” Nangwa, “Nemusajile.”

Nangwa’mba “Kechi ngabana lukumo lwami na muntu nangwa umo ne.”

Nangwa’mba “pamo na.”

Nangwa’mba “mumwenemo byawama.”

Mu Kihebelu, “lukunwa wenu.”

Mu Kihebelu, “kufuma munda.”

Nangwa’mba “Yehoba ukanchibila mambo mo aolokela.”

Nangwa’mba “ye ukampa kilambu.”

Nangwa’mba “ye bashikwa mu mweo.”

Nangwa’mba “bintu byawama.”

Nangwa, “pa tutumbatumba pabula bintu.”

Nangwa’mba “jishiki ja kayukilo.”

Mu Kihebelu, “kyaji.”

Nangwa’mba “lujimi ye bafunjisha bulongo.”

Nangwa, “kukosesha.”

Nangwa’mba “kulwa ne amiwa.”

Nangwa’mba “wimusemene na bisanso.”

Nangwa’mba “bulume.”

Nangwa’mba “kechi bukazhiya ne.”

Nangwa’mba “mikambizho.”

Nangwa, “Muzambo.”

Monai Mutanchi.

Mu Kihebelu, “pa mitwe ya mikwakwa yonse.”

Nangwa’mba “lushinjilo.”

Nangwa’mba “bakebashinka bulaka.”

Nangwa, “mu byo twaumvwine?”

Kyambo kya “aye” kyakonsha kulumbulula muntu nangwa Lesa.

Nangwa’mba “kechi kujipo mwekelo yawama yo twakonsha kukumbwa pe aye ne.”

Nangwa’mba “waumvwine.”

Nangwa’mba “bwikalo bwanji?”

Nangwa’mba “bamwipayile.”

Nangwa’mba “Kabiji muntu umo ukapana mpunzha yanji ya kuzhiikamo.”

Nangwa’mba “bukapondo ne.”

Nangwa’mba “Pano bino, Yehoba wasekejile.”

Nangwa’mba “mweo.”

Mu Kihebelu, “lukunwa.”

Nangwa’mba “kumanama kwa mweo wanji.”

Nangwa’mba “mweo.”

Nangwa’mba “nkambo.”

Nangwa’mba “nkambo.”

Mu Kihebelu, “kyamukola ku muchima.”

Nangwa’mba “mabwe a mujilo.”

Nangwa’mba “mali o mumwenamo pa kwingila na ngovu.”

Nangwa’mba “myeo yenu.”

Mu Kihebelu, “kanuna.”

Nangwa’mba “mweo wenu ukekala.”

Nangwa’mba “bwa kine; bwaketekelwa.”

Nangwa’mba “ukamulekelako mambo na muchima yense.”

Nangwa’mba “kyaswa muchima wami.”

Nangwa’mba “kikamulengela jizhina.”

Nangwa’mba “baji na myeo yakosa.”

Ko kuba’mba, bafwa.

Nangwa, “Kufuma ku.”

Ko kuba’mba, mu bilende.

Nangwa’mba “tukola.”

Nangwa’mba “kakola.”

Nangwa’mba “Nanchi nafwainwa kwitekenesha.”

Kampe kibena kwimenako kupopwela bankishi.

Nangwa, “mfumu.”

Nangwa’mba “Shelo,” ko kuba’mba, kilende kya bantu bonse. Monai Mutanchi.

Mu Kihebelu, “kukooka.”

Nangwa’mba “ne kufya mambo nenyi?”

Nangwa’mba “tumanyika mweo wetu?”

Nangwa’mba “musekela.”

Nangwa’mba “amanyikilamo mweo wanji.”

Nangwa’mba “myeo yamanama.”

Nangwa’mba “ukapa mweo wenu.”

Mu Kihebelu, “palajika.”

Mu Kihebelu, “mwabwezha maulu enu panyuma .”

Nangwa’mba “bintu byo musekelamo.”

Nangwa’mba “kusangalela.”

Nangwa’mba “bintu byabulako.”

Nangwa’mba “bukishinka.”

Nangwa’mba “bukishinka.”

Mu Kihebelu, “kabiji kyatamine ku meso anji.”

Nangwa’mba “kushinda kwanji.”

Nangwa’mba “lushinjilo.”

Nangwa’mba “mukangyo wabula maboko.”

Mu Kihebelu, “lukunwa wenu.”

Mu Kihebelu, “lukunwa wa lukunwa wenu.”

Nangwa’mba “kyeya kyobe kya lukelo.”

Nangwa’mba “nzubo yami ya buya.”

Nangwa’mba “ku bibelo bya bikumbi?”

Nangwa’mba “atanshi.”

Nangwa’mba “bintu byami byawama.”

Kino ke kichi kikatampe kilepa mamita 15. Kiji na mabuula anekena a manzhamatamba ne misampi yatokoloka tokoloka.

Nangwa’mba “bibusa.”

Nangwa’mba “bya bunonshi byabo.”

Mu Kihebelu, “lukunwa wabo.”

Mu Kihebelu, “ye lukunwa ye.”

Nangwa’mba “mweo wami.”

Nangwa’mba “mukangyo wabula maboko.”

Nangwa’mba “jishiki ja kayukilo.”

Nangwa, “byachijisha.”

Nangwa’mba “lushinjilo.”

Nangwa’mba “babula bubela.”

Nangwa’mba “malaika wimana mu kyenyi kyanji.”

Nangwa’mba “pa mema pazhika.”

Nangwa’mba “mungye?”

Nangwa’mba “buya.”

Mu Kihebelu, “Kukola kwa ku muchima wenu kuji pi.”

Nangwa’mba “mwitulengela.”

Mu Kihebelu, “mwalengela.”

Nangwa’mba “bapembelela saka batekanya.”

Mu Kihebelu, “kusunguluka.”

Mu Kihebelu, “na kuboko kwa.”

Nangwa’mba “yenu mwitulengele.”

Nangwa’mba “nzubo ya Lesa.”

Nangwa’mba “buya.”

Nangwa, “mu tufufu twa kusopelamo.”

Nangwa’mba “bya muzhilo.”

Nangwa, “Mambo nkakumwesha buzhile bwami.”

Mu Kihebelu, “mu kyaji kyabo.”

Mu Kihebelu, “mu kyaji kyabo.”

Mu Kihebelu, “mapesho.”

Mu Kihebelu, “lukunwa.”

Nangwa’mba “Musanza wa.”

Nangwa’mba “wa kishinka.” Mu Kihebelu, “Amena.”

Nangwa’mba “wa kishinka.” Mu Kihebelu, “Amena.”

Nangwa’mba “makatazho.”

Nangwa, “Kabiji awa ukabula kufikizha myaka kitota ukekala wafingwa.”

Nangwa’mba “bakengila na ngovu.”

Nangwa’mba “kya matenda.”

Mu Kihebelu, “ ye lukunwa ye.”

Nangwa’mba “wikala na bijikila.”

Nangwa’mba “myeo yabo isekela.”

Nangwa’mba “mwikala na bijikila bya.”

Nangwa’mba “bulume.”

Nangwa’mba “bantu bonse.”

Ko kuba’mba, majimi apusanako mo bapopwelanga bankishi.

Mu Kihebelu, “lukunwa wobe.”

    Mabuku a mu Kikaonde (1992-2025)
    Shinkai
    Shinkulai
    • Kikaonde
    • Tuminaiko Bakwenu
    • Byo Mukeba
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Terms of Use
    • Privacy Policy
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Shinkulai
    Tuminaiko Bakwenu