BUTALA BWA MABUKU BWA PA INTANETI
Kyamba kya Usopa
BUTALA BWA PA INTANETI
Kikaonde
Pa kukebela
  • Bisopelo
  • BAIBOLO
  • MABUKU
  • KUPWILA
  • mwbr24 July pp. 1-16
  • Byambo Bikwabo bya mu “Mutanchi wa Kupwila kwa Bwikalo ne Mwingilo”

Vidyo ufwamo.

Yakana kushinkuka.

  • Byambo Bikwabo bya mu “Mutanchi wa Kupwila kwa Bwikalo ne Mwingilo”
  • Byambo Bikwabo bya mu Mutanchi wa Kupwila kwa Bwikalo ne Mwingilo—2024
  • Tumitwe tucheche
  • JULY 1-7
  • JULY 8-14
  • JULY 15-21
  • JULY 22-28
  • JULY 29–AUGUST 4
  • AUGUST 5-11
  • AUGUST 12-18
  • AUGUST 19-25
  • AUGUST 26–SEPTEMBER 1
Byambo Bikwabo bya mu Mutanchi wa Kupwila kwa Bwikalo ne Mwingilo—2024
mwbr24 July pp. 1-16

Byambo Bikwabo bya mu Mutanchi wa Kupwila kwa Bwikalo ne Mwingilo

© 2024 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania

JULY 1-7

BYA BUNEME BIJI MU MAMBO A LESA SALAMO 57-59

Yehoba Uzhikijila Bantu Banji ku Balwanyi Babo

bt 220-221 mafu. 14-15

“Monse Mwapela Ntanda”

14 Setepena washimwine bukine na kuchinchika saka bakyangye kumwipaya ku balwanyi banji. (Byu. 6:5; 7:54-60) Pabukile “lupato lukatampe” lwa kushikwa baana ba bwanga kufumyakotu batumwa bapalañenejile monse mu Yudea ne mu Samaliya. Nangwa bebashikilwe, kechi balekele kusapwila ne. Filipa wayile mu muzhi wa Samaliya na “kwibasapwila pe Kilishitu” kabiji mwafumine bintu byawama bingi. (Byu. 8:1-8, 14, 15, 25) Betubula kuba’mba: “Aba bapalañenejilemo na mambo a lumanamo lwabuukile pe Setepena, bayile ne kukafika ku Fenesha, Kipilusa ne Antioka, bino basapwijilenga mambo a Lesa ku Bayudea bonkatu. Nangwa byonkabyo, banabalume bamo baishile ku Antioka kufuma ku Kipilusa ne Kilene batendekele kwamba ku bantu baambanga Kingiliki, saka basapwila mambo awama a Nkambo Yesu.” (Byu. 11:19, 20) Pa kyokya kimye, kwibamanyika kwalengejile mambo a Bufumu kufika kwalepa.

15 Kino kyamwekele ne mu kyalo kyatelwanga’mba Soviet Union. Mu ma 1950, Bakamonyi ba kwa Yehoba bavula bakebakashijile mu Siberia. Na mambo a kuba bapalañenejilemo mu mapunzha apusana pusana, kino kyalengejile mambo awama kukafika mu mapunzha mwalepa. Kyakatezhe bingi Bakamonyi bavula kumona mali a kuyila na kusapwila mambo awama ku mapunzha pajinga makilomita nobe 10,000. Kafulumende ye wibatwajile kuya ku byalo bingi. Mulongo umo waambile’mba: “Kintu kyaubile kafulumende kyalengejile bantu bavula ba michima yawama mu Siberia kufunda bukine.”

Bishinka Bikwabo Byanema

w23.07 18-19 mafu. 16-17

“Ikalai Bashikimana, Babula Kutelengela”

16 Ikalai na muchima washikimana. Mfumu Davida waambile’mba kechi ukaleka kutemwa Yehoba ne. Waimbile’mba: “Muchima wami washikimana, anweba Lesa.” (Sala. 57:7) Ne atweba twafwainwa kwikala na muchima washikimana ne kuketekela mwi Yehoba na muchima yense. (Tangai Salamo 112:7.) Monai kino byo kyakwashishe Bob ye twaambapo kala. Byo bamubuujile’mba mashi basakwialama ne kwiengijishatu inge akebewa, ponkapotu wakumbwile’mba inge baji na mulanguluko wa kumubika mashi, usakufumamo mu kipatela. Palutwe kacheche, Bob waambile’mba, “Kechi nazhinaukilenga pa kintu kyo nafwainwe kuba ne, kabiji kechi naakaminwe pa kyakonsheshe kummwekela ne.”

17 Bob watwajijile kushikimana mambo wafuukwijile jimo kwikala wakosa saka akyangye kuya mu kipatela. Kitanshi, wakebeshe bingi kusangajika Yehoba. Kya bubiji, wafunjile Baibolo ne mabuku alumbulula Baibolo byo aamba pa bumi ne mashi amba byazhila. Kya busatu, washiinwe’mba Yehoba ukamufweta inge walondela mizhilo yanji. Ne atweba twakonsha kwikala na muchima washikimana inge tubena kupita mu meseko.

JULY 8-14

BYA BUNEME BIJI MU MAMBO A LESA SALAMO 60-62

Yehoba Witulama, Wituzhikijila, ne Kwitukosesha

it-2 1118 jifu. 7

Kyamba

7 Mu Bukifwanyikizho. Aba baketekela mwi Yehoba kabiji bamukookela bazhikijilwa bingi. Byonka byaaimbile Davida amba: “Anweba [Yehoba] mwi kya kufyamamo kyami, kyamba kyakosa kinzhikijila ku mulwanyi.” (Sl 61:3) Aba bayuka bilumbulula jizhina janji, kabiji bamuketekela, bemenako jizhina janji mu bukishinka, kafwako kintu nangwa kimo kyo bafwainwa kuchiina ne. Mambo “jizhina ja Yehoba kyo kyamba kyakosa. Mo munyemena muntu waoloka kabiji uzhikijilwa.”​—Man 18:10; esakanyaiko 1Sa 17:45-47.

it-2 1084 jifu. 8

Tente

8 “Tente” bamwingijisha mu bukifwanyikizho mu bintu byavula bingi. Mu tente mwajinga mwakukookolokela kabiji wazhikijilanga bantu ku bintu byavula. (Nte. 18:1) Kabiji kwesakana na byajinga kisho kya kutambwila benyi, inge benyi bebaswisha kutwela mu tente, bayukanga’mba basakwibalama bulongo ne kwibanemeka. Onkao mambo, Lumwekesho 7:15 byo aamba pa jibumba jikatampe amba, Lesa “ukavungulwila tente wanji pe abo,” kilumbulula’mba ukebalamanga ne kwibazhikijila. (Sl 61:3, 4) Isaya waambile pa musongwa wa Lesa, aye Ziona byo akanengezhezha bulongo baana bo akasema. Bamwambijile’mba “bayisha mpunzha ya tente wobe.” (Isa 54:2) Onkao mambo, wanengezhezhe mpunzha yabaya mwakuzhikijila baana banji.

w02 4/15 16 jifu. 14

Mizhilo ya Lesa Itukwasha

14 Mizhilo ya Lesa kechi yalukane. Mu bino bimye byakatazha byotujimo, Yehoba kechi walukane, wamyaka nemyaka pe. (Masalamo 90:2) Wilumbulwile aye mwine’mba: “Amiwa Yehoba kechi ngaluka ne.” (Malakai 3:6) Mizhilo ya Lesa, byonka byoyanembwa mu Baibolo, yaketekelwa​—kechi iji byonka biji byamba bantu byalauka-alaukatu kikupune. (Yakoba 1:17) Kyakumwenako, pa myaka yavula bashayuka bafunda ndangulukilo yabantu, batundaikile bantu kubula kuta maana mukukomesha baana, bino panyuma bamo bamwiabo balubulukile michima ne kuswa kuba’mba lufunjisho lwabo lwajinga lwatama. Mizhilo ne mikambizho yamuntanda paano mambo yalaukatu nobe luvula. Bino nangwa byonkabyo, Byambo bya Yehoba abyo kechi byalukane. Myaka nobe kajo, Baibolo yafunjisha mwakukomeshesha baana nabutemwe. Mutumwa Paulo wanembele’mba: ‘Ne anweba bashabo, kechi mwibazhingijishe baana benu ne: poso kwibakomesha na kwibafunjisha ne kwibajimuna monka mwaswila aye Nkambo.’ (Efisesa 6:4) Byokitukoseshapo kuyuka’mba twakonsha kuketekela mizhilo ya Yehoba ibula kwaluka!

Bishinka Bikwabo Byanema

w06 6/1 11 jifu. 6

Bishinka Bikatampe Kufuma mu Buku wa Bubiji wa Masalamo

6 62:11. Kafwako kintu kyonse kyakonsha kumupa bulume Lesa ne. Aye ye mwine wa bulume bonse. “Bulume bo bwa kwa Lesa.”

TAIKO MUCHIMA KU MWINGILO WA KUSAPWILA

“Ketekelai mwi Yehoba Inge Mwatambwila Mikambizho?”

w22.02 4-5 mafu. 7-10

Nanchi Mwaketekela’mba Yehoba Kimye Kyonse uba Byaoloka Nyi

7 Kechi tuzhinauka kuba’mba Yehoba kimye kyonse uba bintu byaoloka ne. Bino kyakonsha kwitukatazha kuketekela mu bantu bo atongola kwitutangijila. Twakonsha kuzhinaukanga bintu bitubuula boba bo apa luusa lwa kutangijila mu jibumba janji inge kya kuba bintu byo babena kwitubuula byafuma kwi Yehoba nangwa milanguluko yabotu. Kyamweka ino yo milanguluko yajinga na bantu bamo mu kimye kyanembejilwengamo Baibolo. Langulukai pa bintu bisatu byo twaambapo mu jifuka 3. Mulongo wa yewa muntu walajile muzhilo wa Sabado wakonsheshe kulanguluka’mba kampe Mosesa kechi waipwizhe Yehoba pa kuchiba mambo ne. Kabiji mulunda wa kwa Uliya mwina Hiti wajinga na mukazhi waubile bukende ne Davida, wakonsheshe kulanguluka’mba Davida waingijishe kifulo kyanji kya bufumu pa kuba’mba babule kumwipaya. Kishinka ke kya kuba’mba kechi twakonsha kwamba’mba twaketekela mwi Yehoba bino saka twabula kuketekela bantu bamwimenako pano pa ntanda, bantu aye mwine Yehoba bo aketekela ne.

8 Lelo jino, Yehoba ubena kutangijila lubaji lwa pano pa ntanda lwa jibumba janji kwingijisha “kalume wa kishinka kabiji wa maana.” (Mat. 24:45) Byonka byajinga jibumba jatangijilanga mu kimye kya bena Kilishitu batanshi, uno kalume utangijila bantu ba Lesa mwaya ntanda yonse ne kupana mikambizho ku bakulumpe mu kipwilo. (Tangai Byubilo 16:4, 5.) Bakulumpe mu kipwilo balondela ino mikambizho mu bipwilo. Tumwesha’mba twaketekela jishinda Yehoba jo obilamo bintu inge ke tukookele mikambizho ifuma ku jibumba janji ne ku bakulumpe mu kipwilo.

9 Bimye bimo, kyakonsha kwitukatazha kulondela byafuukulapo bakulumpe mu kipwilo. Nabiji mu myaka ya kulutwe kuno, kwaubiwa lupumpi ku bipwilo byavula ne myanzo. Bimye bimo, bakulumpe mu kipwilo babuula basapwishi kuvilukila mu bipwilo bikwabo pa kuba’mba bengijishenga bulongo Mazubo a Bufumu. Inge betubuula kuya mu kipwilo kyalengwa katataka, kyakonsha kwitukatazha kusha balunda ne kisemi kyetu. Nanchi Lesa ye ubuula bakulumpe mu kipwilo mazhina a basapwishi bafwainwa kuya mu kipwilo kikwabo nyi? Ine. Kino kyakonsha kwitulengela kukeba kukana kulondela byo betubuula. Bino Yehoba waswisha bakulumpe mu kipwilo kufuukula bintu bya uno mutundu mambo wibaketekela, ne atweba twafwainwa kwibaketekela.b

10 Mambo ka o twafwainwa kukookela bifuukula bakulumpe mu kipwilo nangwa kya kuba kechi twibitemwa ne? Mambo inge twauba bino, tulamawizha buumo bwa bantu ba Lesa. (Efi. 4:2, 3) Kipwilo kikosa inge bonse ke banekenene bifuukula jibumba ja bakulumpe. (Tangai Bahebelu 13:17.) Kyakilamo kunema, tumwesha Yehoba amba twamuketekela inge ke tukookele bantu bo aketekela bo apa mwingilo wa kwitutangijila.​—Byu. 20:28.

JULY 15-21

BYA BUNEME BIJI MU MAMBO A LESA SALAMO 63-65

“Butemwe Bwenu Bubula Kwaluka Bwawama Kukila Bumi”

w01 10/15 15-16 mafu. 17-18

Ñanyi Uketwabanya na Butemwe bwa Lesa?

17 Butemwe bwa Lesa bwanema byepi kwi anweba? Nanchi mwiumvwa nobe Davida wanembele’mba: ‘[Kifyele, NW] kyenu byokyakila bumi mu kuwama, kyakanwa kyami kikemutotanga. Byonkabyo nkemutotanga byonakikala na bumi: Nkasuntula maboko ami mu jizhina jenu.’ (Masalamo 63:3, 4) Kwambatu kine, abya nanchi kujipo kiji kyonse mu bwikalo bwaino ntanda kyawamisha kukila butemwe bwa Lesa nebulunda bwanji bwakishinka nyi? Kyakumwenako, nanchi kwikala mutende mumilanguluko nelusekelo namambo akwikala balunda bakine ne Lesa, kuji pamo nakutwela nkito yakufola mali avulanyi? (Luka 12:15) Bena Kilishitu bamo batalañanapo kala nalweseko lwakusalapo; kana kukanako Yehoba nyi, nangwa kufwa. Kino kyokyapichilemo Bakamonyi bakwa Yehoba bavula bajinga mumakampu alumanamo aba Nazi kimye kya Nkondo ya kibiji ya Ntanda yonse. Mwavulatu, balongo betu babwina Kilishitu basajilepo kukelwa mu butemwe bwa Lesa, ne kufwilamotu inge kyakonsheka. Aba bakelwa mu butemwe bwanji mu bukishinka bakonsha kuketekela Lesa kukebapa bumi bwa myaka ne myaka kulutwe na lwendo, bwabula muino ntanda. (Mako 8:34-36) Bino kuji ne bikwabo kechi bumi bwa myakatu bonka ne.

18 Byotwayuka’mba kuba twaikala myaka nemyaka kwakubula Yehoba ne, pano akyesekai kufwanyikizha buno bumi byobwafwainwa kwikala kwakubula Mulenga wetu. Bwafwainwa kwikala bwavulañana, kwakubula nkebelo yakinene. Yehoba wapa bantu banji kwingila mwingilo uleta lusekelo mu ano moba apelako. Onkao mambo, twafwainwa kuketekela’mba Yehoba aye Wankebelo Mukatampe byoaketupa bumi bwa myaka ne myaka, bukekala bwalusekelo, satufunda bintu byawama ne kwibingila bulongo. (Musapwishi 3:11) Nangwatu tukebifunde myaka yavula byepi, kechi tukapwishe kuyuka byonse ‘byazhika bunonshi, ne maana, ne kuyukisha Lesa’ ne.​—Loma 11:33.

w19.12 28 jifu. 4

“Mu Bintu Byonse Saka Musanta”

14 Kyanema bingi kusanchila Lesa. Kwa kubula ne kuzhinaukatu ne, bimye byavula mulanguluka pa kajo ka ku mupashi ne bintu bya mu bwikalo byo emupa. (Mpitu. 8:17, 18; Byu. 14:17) Mwafwainwa kwikala na kimye kya kulanguluka pa bintu byonse bimupa Lesa, ne byo apa balunda nenu. Kulanguluka pa bumpanyi bwa Mulenga wenu kukemulengela kumusanchila kufuma panshi ya muchima ne kumona byo emutemwa ne byo emunemeka.​—1 Yoa. 4:9.

w15 10/15 24 jifu. 7

Twajijilai Kulanguluka Languluka pa Bintu bya ku Mupashi

7 Kikebewa kwibikako bingi pa kuba’mba tulanguluke langulukenga ne kuta muchima ku bintu byo tubena kufunda. O ene mambo o kyanemena kulanguluka langulukapo pa kimye kyo mwabula kukooka ne kwikala ku mpunzha kwazhindama, kwabula bintu byakonsha kwimulabika. Nyimbi wa masalamo aye Davida walanguluka langulukanga pa bintu bufuku saka aji pa mwanya. (Salamo 63:6) Yesu muntu walumbuluka, wayanga ku mapunzha kwazhindama na kulanguluka languluka ne kulomba.​—Luka 6:12.

w09 7/15 16 jifu. 6

Londelainga Yesu Kupichila Mu Kufunjisha Na Butemwe

Tumvwa bingi bulongo kwamba pa bintu byo twatemwa. Umvwe tubena kwamba pa bintu byo twatemwa, bantu bakonsha kwitumwena ku lusekelo ne ku kizaku kyetu pa kwibyamba. Kikatakata umvwe tubena kwamba pa muntu ye twatemwa. Javula, tukeba kubulako bakwetu byo twayuka pa mambo a yeo muntu. Tumutakaika ku bakwetu, kumwesha amba twamunemeka ne kumwimenako. Tuba bino mambo tukeba bakwetu nabo kumukasulukila ne kulondela byubilo byanji byonka byo twauba atweba.

Bishinka Bikwabo Byanema

w07 11/15 15 jifu. 6

Nanchi Anweba Mukwasha Bantu Nyi?

6 Kyapela bingi kukundula kishimikwa kukila kushimika kya katataka. Jino jonka jifunde ja kukundula ne kushimika jo jingila ne ku ñambilo yetu. Byo tuji bambulwakoloka, atweba bonse tuba bilubo. Mfumu Solomone waambile’mba: “Pano pa ntanda kafwapo muntu waoloka ubatu byawama byonka, ne kubapo bubi ne.” (Musapwishi 7:20) Kyapela bingi kumona bilubo bya bakwetu bantu ne kwibanena. (Salamo 64:2-4) Pano pa kuba’mba twambenga byambo bitundaikañana kikebewa kwibikako bingi.

TAIKO MUCHIMA KU MWINGILO WA KUSAPWILA

Mambo ka Bakamonyi ba kwa Yehoba o Besambila na Bantu “Bakaine Kwibasapwila”?

ijwfq 51

Mambo ka Bakamonyi ba kwa Yehoba o Besambila na Bantu “Bakaine Kwibasapwila”?

Kutemwa Lesa ne bantu ko kulengela Bakamonyi ba kwa Yehoba kubuulako bantu byaamba Baibolo, nangwatu boba bakaine kwibasapwila. (Mateo 22:37-39) Kutemwa Lesa ko kwitulengela kukookela mukambizho wa mwananji wa “kushimuna bulongo.” (Byubilo 10:42; 1 Yoano 5:3) Pa kuba’mba tube bino twafwainwa kusapwila bantu bimye byavula byonka byaubanga bangauzhi ba Lesa. (Yelemiya 25:4) Na mambo a kuba twatemwa bantu, twibikako kusapwila bonsetu “mambo awama a Bufumu,” nangwatu boba bakaine kwibasapwila patanshi.​—Mateo 24:14.

Javula tutaana bantu batako muchima inge twabwela pa mazubo a bantu bakaine kwibasapwila. Bino byo bintu bimo bilengela:

Bantu baviluka.

Bakwabo bekala pa yoyo nzubo bakonsha kutako muchima.

Bantu bapimpula. Bibena kumweka mu ntanda ne bintu bipitamo bantu mu bwikalo bilengela bamo kwikala “na muchima wa kukeba kuyuka Lesa” ne kukeba kumvwa byaamba Baibolo. (Mateo 5:3) Nangwa boba betushikwa bakonsha kupimpula muchima wabo, byonka byaubile mutumwa Paulo.​—1 Timoti 1:13.

Nangwa byonkabyo, kechi tukanjikizha bantu kumvwa byo tusapwila ne. (1 Petelo 3:15) Twaitabila kuba’mba bantu bene bafwainwa kwifuukwilapo kupopwela Lesa.​—Mpitulukilo ya mu Mizhilo 30:19, 20.

JULY 22-28

BYA BUNEME BIJI MU MAMBO A LESA SALAMO 66-68

Yehoba Kimye Kyonse Witusendela Bisendwa Byetu

w23.05 12 jifu. 15

Yehoba byo Akumbula Milombelo Yetu

15 Milombelo yetu kechi ikumbulwa mu mashinda a kukumya ne. Bino mikumbu ya ino milombelo itukwashatu kwikala ba kishinka kwi shetu wa mwiulu. Onkao mambo, yukainga Yehoba byo akumbula milombelo yenu. Nyenga Yoko walangulukilenga’mba Yehoba kechi ukumbula milombelo yanji ne, bino watendekele kunemba byonse byo alombanga kwi Yehoba. Byo papichile kimye watajile mu buku wanji ye anembelengamo, kabiji wataine’mba milombelo yanji yavula Yehoba wakumbula nangwatu bintu bimo byo abujilenga ne kuvuluka. Kimye kyonse twafwainwa kulangulukanga pe Yehoba byo akumbula milombelo yetu.​—Sala. 66:19, 20.

w10 12/1 23 jifu. 6

Langulukilaingako Bansemi Babula Benakwabo

6 Yehoba watangijile bena Isalela pa kunemba nyimbo yo baimbanga pa kumupopwela. Ino nyimbo ya Lesa yafwainwa ibatundaikanga bingi bafwilwa ne baana bakishale byo ibavululangamo kuba’mba Yehoba ye “Shabo” kabiji ye “wa kwibachibila” mambo ne kwibakwasha. (Salamo 68:5; 146:9) Ne atweba twakonsha kwamba byambo bya lutundaiko byakonsha kwikala mu michima ya bansemi baji bunke. Nangwa kya kuba papita myaka 20, bansemi babakazhi ba Ruth bakivuluka byambo byaambile mwanamulume wakikulumpe bya kuba’mba: “Ubena kukomesha bingi baana bobe bulongo, utwajijile.” Ba Ruth baambile’mba: “Bino byambo byantundaikile bingi.” Kya kine byambo bya lutekenesho “kichi kya bumi,” byakonsha kukwasha bingi muntu. (Byambo bya Mana 15:4) Nanchi mwakonsha kuvulukapo bimo byo boba byo mwakonsha kwibasanchila nyi?

w09 4/1 31 jifu. 1

Shanja Baana Babulwa Shabo

1 “SHANJA babulwa shabo . . . ye Lesa, uji mwanji mwazhila.” (Salamo 68:5) Bino byambo byanembelwe na mupashi bitufunjisha kilengela kufwenya kwipi ne Yehoba Lesa, kabiji aye uta muchima bakajilwa. Mizhilo yo apaine ku bena Isalela yamwesheshe byo ata muchima baana banshiwa. Twayai tubalaule kinembelo kitanshi kyaamba pa “mwana wanshiwa” kiji mu Kulupuka 22:22-24.

w23.01 19 jifu. 17

Yehoba Ubena Kwimukwasha Kwingila Bulongo

17 Tangai Salamo 40:5. Muntu wakonsha kufuukulapo kukanjila mutumba. Umvwe ubena kukanjila wakonsha kwimanako pa bimye byavula ne kumona mpunzha byo yawama. Kyo kimotu ne atweba, twafwainwa kutulumanangako ne kulanguluka pa bintu bitubila Yehoba pa kwitukwasha kuchinchika makatazho. Pa juba pa juba mwafwainwa kwiipuzha’mba, ‘Ñanyi bintu Yehoba byo angubila lelo? Nangwa kya kuba lukatazho kechi lwapwa ne, Yehoba wa kunkwasha byepi kuchinchika?’ Mwafwainwa kuvulukapo kintu kimo kimubila Yehoba pa kwimukwasha.

Bishinka Bikwabo Byanema

w06 6/1 10 jifu. 5

Bishinka Bikatampe Kufuma mu Buku wa Bubiji wa Masalamo

5 68:18​—Nga “bya bupe mukachi ka bantu” bajinga bañanyi? Bano bajinga banabalume basendelwe mu buzha kimye bena Isalela kyo bashinjilenga mizhi yajinga kipikipi na Ntanda ya Mulaye. Bano banabalume palutwe kacheche mwingilo wabo wajinga wa kukwashako bena Levi.​—Ezela 8:20.

JULY 29–AUGUST 4

BYA BUNEME BIJI MU MAMBO A LESA SALAMO 69

Salamo 69 Waambijile Jimo Bintu Byamwekele mu Bwikalo bwa kwa Yesu

w11 8/15 11 jifu. 17

Batengejilenga Mesiasa

17 Mesiasa bakamushikwa pabula mambo. (Sala. 69:4) Mutumwa Yoano wanembele byaambile Yesu amba: “Umvwe kechi naubile mingilo mwi abo yabujile kubapo muntu mukwabo ne, inge babinga, pano bino abo bamona mingilo yami kabiji banshikwa amiwa ne Batata pamo. Bino, kino kyamweka kuba amba abya byambo byanembwa mu Mizhilo yabo bifike bya kuba amba, ‘Banshikilwe pa kubula mambo.’” (Yoa. 15:24, 25) “Mizhilo” yaambiwa pano ibena kwimenako Binembelo byonse byajingako pa kyokya kimye. (Yoa. 10:34; 12:34) Mashimikila a mu Mambo awama amba’mba Yesu bamushikilwe bingi kikatakata bantangi ba bupopweshi bwa Bayudea. Kabiji Yesu waambile’mba: “Ba pano pa ntanda kechi bakonsha kwimushikwa ne, bino amiwa banshikwa mambo nshimuna kuba amba mingilo yabo yatama.”​—Yoa. 7:7.

w10 12/15 8 jifu. 7-8

Ikalai na Lupata ku Mpopwelo ya Kine

7 Kintu kyaubile Yesu mu bwikalo bwanji kyamwesheshe lupata lo ajinga nalo. Kino kintu wikyubile kimye kitanshi kya mwingilo wanji, mu kimye kya Kijiilo kya Lupitailo mu 30 C.E. Yesu ne baana banji ba bwanga baishile mu Yelusalema kabiji bamwene mu nzubo ya Lesa “bapoteshenga bañombe ne mikooko ne bankunda, ne bapimpula mali sa baikala monka.” Nga Yesu waubilepo byepi, kabiji baana banji ba bwanga kino bekimwene byepi?​—Tangai Yoano 2:13-17.

8 Bintu byo aubile Yesu ne kwamba pa kyokya kimye byalengejile baana banji ba bwanga kuvuluka byambo bya bungauzhi byaambile nyimbi wa masalamo Davida amba: “Lupata lwa ku nzubo yenu lwanja ku muchima.” (Sala. 69:9) Mambo ka? Mambo byo aubile Yesu byakonsheshe kumubika mu kizumba. Bantangi ba mu nzubo ya Lesa, ko kuba’mba bañanga, banembeshi ne bakwabotu bo batundaikilenga busulu bwa kujimukila bantu kupichila mu kululumika mitengo. Byo ebasolwele ne kwibachibikizha milanguluko yabo, Yesu waikele mulwanyi wa bano bantangi ba bupopweshi bajingako kyokya kimye. Baana ba bwanga byo bamwene ‘lupata lwa ku nzubo ya Lesa,’ nangwa amba lupata lwa mpopwelo ya kine, bayukile mwatajile luno lupata. Pano nanchi lupata lo lu ka? Nanchi lwapusanako na kyambo kya kuba’mba pelawizhaiko nyi?

g95 10/22 31 jifu. 4

Nanchi Kulajika Muchima Kwakonsha Kwipaya Muntu Nyi?

4 Bamo bamba’mba Yesu wafwile mambo muchima walajikile, byonka byo kyaawilwe pe aye amba: “Mwenga wankozha ku muchima, ne kilonda kechi kipwa ne.” (Salamo 69:20) Nanchi kya kine walajikile nyi? Byo kyamweka, mambo Yesu saka akyangye kufwa wamanamine bingi, kechi ku mubijitu ne, bino ne mu milanguluko. (Mateo 27:46; Luka 22:44; Bahebelu 5:7) Kabiji kyamweka kulajika kwa muchima ko kwalengejile “mashi ne mema” kupokomoka mu mbavu byo bamwashile jifumo saka afwa kala. Kulajika kwa muchima nangwa kulajika kwa mukotakota wa mashi kwakonsheshe kulengela mashi kwikala mu kyaji nangwa kwikala pangye ya muchima. Ponse pa konsheshe kulajila pa konsheshe kulengela “mashi ne mema” kupokomoka.​—Yoano 19:34.

it-2 650

Kichi Kifwana

Bungauzhi bwaambijile jimo pe Mesiasa kuba’mba bakamupa “bulembe” kuba’mba aje. (Sl 69:21) Yesu bamupele binyu byo bavwangako byalula saka bamupopa kala pa kichi, bino byo atompelepo wakaine kwibitoma. Bino binyu bipendañana byakonsheshe kumulengela kubula kumvwa misongo ya lumanamo. Mateo pa kunemba byafikile buno bungauzhi, (27:34) waingijishe kyambo kya Kingiliki kya kho·leʹ (byalula), kyo kyambo kintutu kimo kitanwa ne mu Baibolo wa Kingiliki wa Septuagint pa Salamo 69:21. Nangwa byonkabyo, mu jishimikila ja Mambo Awama janembele Mako baamba’mba babikilemo mola. (Mak 15:23) Onkao mambo, kino kyalengela bamo kwamba’mba kino “kichi kifwana” nangwa amba “byalula” byajinga “mola.” Kabiji kampe mu bino binyu bipendañana babikilemo byonse bibiji byalula ne mola.

Bishinka Bikwabo Byanema

w99 1/15 18 jifu. 11

Lombainga Saka Mwasuntula Maboko mu Bukishinka

11 Bantu bavula balomba kwi Lesa na mulanguluko wa kukeba kuba’mba ebapepo bintu bimo, bino butemwe bo twatemwa Yehoba bwafwainwa kwitulengela kumutootanga mu lulombelo. Paulo wanembele’mba: “Kange mubambishenga michima yenu na mambo a kintu nangwa kimo ne. Bino mu bintu byonse mu lulombelo ne milombelo ya misashijilo pamo na kusanta, saka musolola kwi Lesa bintu byo mukeba; kabiji mutende wa Lesa wakila milanguluko ya bantu ukalama michima ne milanguluko yenu kupichila mwi Kilishitu Yesu.” (Filipai 4:6, 7) Kununga pa milombelo ya misashijilo, twafwainwa kusachilanga Yehoba pa bintu byo etupa ne pa kajo ka ku mupashi. (Byambo bya Maana 10:22) Nyimbi wa masalamo waimbile’mba: “Panai kitapisho kya kusanta kwi Lesa, ne kufikizha luchipo lwenu ku Mwine Wakila.” (Salamo 50:14) Mu lulombelo lwalombele Davida muji byambo byawama bingi bya kuba’mba: “Nkembanga nyimbo ya kutota jizhina ja Lesa, kabiji nkamutumbijika na kusanta.” (Salamo 69:30) Nanchi ne atweba kechi byobyo twafwainwa kubanga mu milombelo ya pa bunke bwetu ne ya pa bavula bantu nenyi?

AUGUST 5-11

BYA BUNEME BIJI MU MAMBO A LESA SALAMO 70-72

Buulainga “Kisemi Kikalondelapo” Bulume bwa Lesa

w99 9/1 18 jifu. 17

Anweba Banyike​—Funjishainga Bulume Bwenu bwa Kulanguluka

17 Mwafwainwa kwikala balaba kimye kyonse pa kuba’mba muchinuzhukenga tukose twa kwa Satana, kabiji bimye bimo mwafwainwa kuchinchika. Mambo ka? Mambo kimye kimo mwakonsha kutalañana na meseko a kubula kuketekela, kechi kufumatu ku bakwenu banyike ne bino ne ku bintutu bikwabo biji mu ino ntanda. Nyimbi wa masalamo walombele’mba: “Mambo anweba Nkambo Mfumu Yehoba, yenu naketekela; naketekela mwi anweba kufumatu ku bwanyike bwami. Anweba Lesa, mwamfunjisha kufumatu ku bwanyike bwami, kabiji kufikatu ne luno, natwajijilatu kwamba pa mingilo yenu ya kukumya.” (Salamo 71:5, 17) Davida wajinga muntu wachinchikile bingi. Ñanyi kimye kyoaikele na kino kyubilo? Kufumatu ku bwanyike. Nangwatu saka akyangye kutalañana ne Goliata, Davida wachinchikile bingi. Nabiji kimye kyo afungilenga jitanga ja bashanji, waipaile bokwe ne mbeyala. (1 Samwela 17:34-37) Nangwa byonkabyo, Davida wapele Lesa lukumo pa bintu byonse byo aubilenga, waambile pe Yehoba amba “Naketekela mwi anweba kufumatu ku bwanyike bwami.” Kuketekela mwi Yehoba kwakwashishe Davida kushinda meseko onse o apichilengamo. Ne anweba inge mwaketekela mwi Yehoba, ukemulengela kuchinchika ne kwimupa bulume bwa ‘kushinda pano pa ntanda.’​—1 Yoano 5:4.

g04 10/8 23 jifu. 3

Twafwainwa Kumonanga Byepi Bakote?

3 Nyimbi wa masalamo walombele amba: “Kange muntaye mu kimye kya bukote bwami ne; kange mundekelele mu kimye kyapwa bulume bwami ne.” (Salamo 71:9) Lesa kechi utaya bakalume banji ba kishinka nangwa kya kuba abo bene balanguluka amba kechi baji na bulume bwa kumwingijila ne. Nyimbi wa masalamo kechi walangulukile’mba Yehoba wamutaya ne; pa kuba, byo akotele wamwene buneme bwa kuketekela mu Mulenga wanji na muchima yense. Yehoba utwajijila kukwasha bantu banji bakishinka mu bwikalo bwabo bonse. (Salamo 18:25) Javula bukwasho bwa uno mutundu bwiya kupichila mu balongo ne banyenga.

w14 1/15 23 jifu. 4-5

Kwingijila Yehoba Moba Atama sa Akyangye Kufika

4 Inge mwaikala myaka yavula pano pa ntanda, iipuzhai anweba bene amba: ‘Nsakubanga ka mu bwikalo bwami pa kino kimye kyo nkiji na bulume?’ Anweba bakikulumpe bena Kilishitu baingijila Lesa pa myaka yavula muji na mashuko abula bavula. Mwakonsha kufunjisha bakyanyike bintu byo mwafunda pe Yehoba. Kabiji mwakonsha ne kushimikizha bintu byawama bimumwekejile mu mwingilo wa Lesa. Mfumu Davida walombele kumonapo mashinda mwakubila bino. Wanembele’mba: “Anweba Lesa, mwamfunjishishenga ne ku bwanyike . . . Ee kine, ne kufika ku bukote ne kuba mvwi, anweba Lesa, kechi mundeke ne, Poso byo nkamba bulume bwenu ku kisemi kya kulutwe, Ne ngovu yenu ku bonse bakeya.”​—Sala. 71:17, 18.

5 Mwakonsha kubulako byepi bantu maana o mwafunda pa myaka yavula? Nanchi mwakonsha kwitako bakyanyike ku nzubo yenu kuba’mba mwibatundaike pa kwisamba nyi? Nanchi mwakonsha kunengezha kwingila nabo mu mwingilo pa kuba’mba bakemwene lusekelo lo mwikala nalo pa kwingijila Yehoba nyi? Elihu wa mu moba a kala waambile’mba: “Baji na moba avula bakyambe, kabiji ne baji na myaka yavula bafunjishe mana.” (Yoba 32:7) Mutumwa Paulo watundaikile bena Kilishitu banyenga bakikulumpe kutundaika bakwabo mu byambo ne mu byubilo. Wanembele’mba: “Banabakazhi bakulumpe . . . bekale bafunjishi ba byawama.”​—Titu. 2:3.

TAIKO MUCHIMA KU MWINGILO WA KUSAPWILA

“Mambo ka Bakamonyi ba kwa Yehoba o Bapipwilako Bintu Bimo byo Baitabilamo?”

ijwfq 49

Mambo ka Bakamonyi ba kwa Yehoba o Bapipwilako Bintu Bimo byo Baitabilamo?

Byonse byo twaitabilamo byaimena pa Baibolo. Onkao mambo, tupimpula byo twaitabilamo inge twaumvwisha bukine bwa mu Binembelo.

Luno lupimpu lwakwatanana na byaamba Baibolo pa Byambo bya Maana 4:18 amba: “Pakuba jishinda ja baoloka jiji nobe kyeya kya lukelo kiya na kusama ne kusamisha kufikatu ne pa kushinkamana juba.” Byonkatu juba byo jiya na kusama pachepache ne kulengela pa ntanda kutendeka kutoka, ne Lesa byo byo etukwasha kumvwisha bukine pa kimye kyafwainwa. (1 Petelo 1:10-12) Byonka byaambijile jimo Baibolo, Lesa ubena kwitulengela kumvwisha bukine mu kino “kimye kya ku mpelo.”​—Danyela 12:4.

Lupimpu mu ñumvwino yetu kechi lwafwainwa kwitulengela kukumya nangwa kutendeka kuzhinauka ne. Bapopweshi ba Lesa bakala nabo kwajinga bintu bimo byo babujile kumvwisha ne byo batengejilenga byo bafwainwe kupimpula ndangulukilo yabo panyuma ya kumvwisha.

Mosesa walangulukilenga’mba wafikilamo kupokolola kisaka kya bena Isalela byo afikizhe myaka 40, pano bino kechi kyo kyajinga kimye kyatongwele Lesa ne.​—Byubilo 7:23-25, 30, 35.

Batumwa kechi baumvwishishe mwatajile bungauzhi bwaambile pa lufu lwa kwa Mesiasa ne lusanguko lwanji ne.—Isaya 53:8-12; Mateo 16:21-23.

Bena Kilishitu batanshi kechi baumvwishi bikeya “juba ja Yehoba” ne.​—2 Tesalonika 2:1, 2.

Lesa mu kuya kwa kimye wibakwashishe kumvwisha, ne atweba tubena kulomba kuba’mba Lesa atwajijile kwitukwasha kumvwisha.—Yakoba 1:5.

Bishinka Bikwabo Byanema

it-1 768

Ufelata

Mwapelejile Nyaunda Yobapele bena Isalela. Mu byambo Lesa byo abuujile Abahalama walaile kupa baana ba kwa Abahalama mpunzha “kufuma ku mukola wa Ijipita kufika ku mukola mukatampe, mukola wa Ufelata.” (Nt 15:18) Uno mulaye wamubwezhezhepo ku kisaka kya bena Isalela. (Lup 23:31; Mpi 1:7, 8; 11:24; Yos 1:4) Buku mutanshi wa Byambo bya Moba 5:9 waamba’mba, Davida saka akyangye kutendeka kulama, bantu bamo ba mu kisaka kya bena Lubenyi babaishe mpunzha yabo “kukafika ne kwatendekela kiselebwa kya ku Mukola wa Ufelata.” Nangwa byonkabyo byo kiji kuba’mba kufuma ku mukola wa Efelata kuya ku “musela wa Gileada” palepele makilomita 800, (1Mo 5:10) kino kibena kulumbulula’mba bena Lubenyi babaishe mpunzha yabo kufuma ku Musela wa Gileada kufika kwapela kiselebwa kya Silya, kino kiselebwa kyafikile ku Ufelata. (Baibolo wa RS waamba’mba, “kukafika ne kwatendekela kiselebwa kya Ufelata”;kabiji Baibolo wa JB waamba’mba, “kufuma kwatendekela kiselebwa kafika ku Mukola wa Ufelata.”) Kino kibena kumwesha’mba mulaye wa Yehoba wafikile mu bukalama bwa kwa Davida ne Solomone kimye nyaunda ya bena Isalela kyo beibaishe kufika ku Alamenya ku bufumu bwa bena Zoba bwafikile ku mukola wa Ufelata, ko kuba’mba yapichijile ku buyeke bwa Silya. (2Sa 8:3; 1Mf 4:21; 1Mo 18:3-8; 2Mo 9:26) Na mambo a kuba’mba ino mpunzha yayukanyikilwe bingi, javula yatelwangatu’mba “Mukola.”​—Yos 24:2, 15; Sl 72:8.

AUGUST 12-18

BYA BUNEME BIJI MU MAMBO A LESA SALAMO 73-74

Twakonsha Kuba Byepi Inge Ketubile Kichima Bantu Babula Kwingijila Lesa?

w20.12 19 jifu. 14

“Yehoba . . . Upulusha Boba Balefulwa”

14 Nnembi wa Salamo 73 wajinga mwina Levi. Onkao mambo, waingijilanga Yehoba pa nzubo ya Lesa. Nangwa byonkabyo, pa kimye kimo walefwilwe. Mambo ka? Watendekele kubila kichima babi ne bantu betotele. Kechi wibobijile kichima na mambo a kuba’mba bajinga babi ne, bino ke na mambo a kuba’mba bamwekelenga’mba baikelenga bwikalo bwawama. (Sala. 73:2-9, 11-14) Bamwekelenga nobe bajinga na byonse bikebewa mu bwikalo, ko kuba’mba bunonshi, bwikalo bwawama, ne kubula bijikila. Mwina Levi byo amwene bino, kyamufichishe bingi ku muchima kya kuba waambile’mba: “Kine, natokeshe muchima wami kyatutu ne kowa ku maboko ami kyatutu kumwesha’mba mambo mfwao.” Kinetu, kino kyakonsheshe kumulengela kuleka kupopwela Lesa.

w20.12 19-20 mafu. 15-16

“Yehoba . . . Upulusha Boba Balefulwa”

15 Tangai Salamo 73:16-19, 22-25. Uno mwina Levi ‘watwelele mu nzubo yazhila ya Lesa.’ Kyamweka byo atwelele mu nzubo ya Lesa pamo na bapopweshi bakwabo, walangulukilepo bulongo mu meso anteka ne kulombapo. Kyafuminemo, watendekele kumona’mba ndangulukilo yanji yayiletu mungi, kabiji wayilenga mu jishinda jatama jakonsheshe kumufumya kwi Yehoba. Kabiji wayukile kuba’mba babi baimana “pa mushiji watezhima” kabiji ‘bakonaika kyatama.’ Pa kuba’mba aleke kichima ne kulefulwa, uno nyimbi wa masalamo mwina Levi wafwainwe kumonanga babi byonka Yehoba byo ebamona. Byo aubile kino, walekele kwikala na bijikila, kabiji waikele na lusekelo jibiji. Waambile’mba: “Pano pa ntanda kafwako kintu kyo nkebesha kyakila [Yehoba] ne.”

16 Byo tufunjilako. Kange tubilenga kichima babi bamweka nobe baikala bwikalo bwa ntentente ne. Kechi baji na lusekelo lwa kine ne. Lusekelo lwabo lukapwa kabiji kechi bakekala na bumi bwa myaka ne myaka ne. (Sapwi. 8:12, 13) Kwibobila kichima ke kwilefulatu atweba bene ne kubika bulunda bwetu ne Lesa mu kizumba. Onkao mambo, inge mwamona’mba mubena kubila kichima babi, ubai kintu kyaubile mwina Levi. Umvwinai lujimuno lwa Lesa ne kupwanañana na bantu babena kuba kyaswa muchima wa Yehoba. Inge mwatemwa Yehoba kukila bintu bikwabo, mukekala na lusekelo lwa kine. Kabiji mukatwajijila kwenda mu jishinda jaya ku “bumi bwa kine kine.”​—1 Timo. 6:19.

w14 4/15 4 jifu. 5

Londelainga Lwitabilo lwa kwa Mosesa

5 Twakonsha kuchinuzhuka byepi “kusekela mu bundengamambo bwa pa kakimye kacheche”? Twafwainwa kuvulukanga kuba’mba lusekelo lwa mu bundengamambo lwa pa kakimye kachechetu. Monainga na meso a lwitabilo kuba’mba “pano pa ntanda pakapita ne bya kusakasaka bijipo.” (1 Yoa. 2:15-17) Langulukainga pa bikamwekela bandengamambo babula kulapila. Baji ‘patezhima kabiji bakonaika.’ (Sala. 73:18, 19) Inge mwaesekwa kuba bintu byatama, mwafwainwa kwiipuzha anweba bene kuba’mba, ‘Nkeba bintu bikekala byepi kulutwe na lwendo?’

w13 2/15 25-26 jifu. 3-5

Kange Muleke Kintu Nangwa Kimo Kwimulengela Kubula Kutumbijikwa Ne

3 Nyimbi wa masalamo waketekejile kuba’mba Yehoba ukamukwata ku kuboko kwanji kwa kilujo ne kumutangijila ku lukumo lwa kine. (Tangai Salamo 73:23, 24.) Yehoba uba byepi kino? Utangijila bakalume banji bepelula ku lukumo kupichila mu kwibanemeka mu mashinda avula bingi. Kabiji wibakwasha kumvwisha mwatala kyaswa muchima wanji. (1 Ko. 2:7) Upana lukumo ku boba bomvwa mambo anji ne kumukokela kuba’mba bekale na bulunda bwawama ne aye.​—Yako. 4:8.

4 Kabiji Yehoba wapa bakalume banji mwingilo wanema wa kusapwila. (2 Ko. 4:1, 7) Uno mwingilo wituletela lukumo. Aba bengila uno mwingilo mu kumuletela lutotelo ne kukwasha bakwabo kuba’mba bamwenemo, Yehoba wibalaya’mba: “Abo bannemeka amiwa, ne amiwa nkebanemeka.” (1 Sam. 2:30) Yehoba wibanemeka kupichila mu kwibapa jizhina jawama, kabiji bakalume ba Lesa bakwabo bebatakaika.​—Mana 11:16; 22:1.

5 Nga aba ‘bamupembelela Yehoba, ne kulama jishinda janji’ kikekala byepi? Bebalaya’mba: “Aye [Yehoba] ukakutumbijika’mba, ukaswane ntanda: Babi byo bakachibiwako ku bumi, ukekimona.” (Sala. 37:34) Babena kutengela kukekala na munema wa kutambula bumi bwa myaka.​—Sala. 37:29.

Bishinka Bikwabo Byanema

it-2 240

Leviatana

Salamo 74 walumbulula bingi bulongo Lesa byo apulusha bantu banji. Kyepelo 13 ne 14 kyaamba mu bukifwanyikizho Lesa byo apokolwele bena Isalela mu Ijipita. Mu bino byepelo baingijishe kyambo kya “bilengwa bya mu tulunga twa mema [Kihebelu, than·ni·nimʹ, byavula tan·ninʹ]” pa kulumbulula “Leviatana,” kabiji kusansakanya mutwe wa Leviatana kulumbulula byo ashinjile Felo ne nzhita yanji kimye bena Isalela kyo ebapokolwele mu Ijipita. Mu Baibolo mutanshi ye batuntulwile kufuma ku Kihebelu utelwa’mba Aramaic Targum baamba’mba “bilobo bya kwa Felo” paji byambo bya kuba’mba “mwasansankenye mitwe ya Leviatana.” (Esakanyaiko Ezi 29:3-5, Felo po bamwesakanya ku “kinyama kikatampe kya mu kalunga ka mema” kikala mu tukola twa Nile; monai ne Ezi 32:2.) Pa Isaya 27:1 paamba pe Leviatana (LXX, “mulolo”) kwimenako mu bukifwanyikizho bufumu nangwa’mba kipamo kya ntanda yonse kyo batangijila ku “nsununyi” ne “muloolo.” (Lum 12:9) Buno bungauzhi bwaamba pa kubwezha bena Isalela kwabo. Onkao mambo, Yehoba byo ‘akakambula Leviatana’ kyavwangamo ne Babilona. Nangwa byonkabyo pa Isaya 27 kyepelo 12 ne 13 paamba ne pa kukambulwa kwa bena Asilya ne Ijipita. Onkao mambo, Leviatana ubena kwimenako bufumu bwa ntanda yonse nangwa’mba kipamo kimena kuntundwa Yehoba ne bantu banji.

TAIKO MUCHIMA KU MWINGILO WA KUSAPWILA

“Nanchi Bupopweshi Bonse Bujitu Bulongo Nyi?”

ijwbq 89

Nanchi Bupopweshi Bonse Bujitu Pamo Nyi? Abya Bonsetu Bukwasha Bantu Kuyuka Lesa Nyi?

Mukumbu wa mu Baibolo

Ine, bupopweshi bonse kechi bujitu pamo ne. Baibolo waamba pa bupopweshi bwavula bufichisha Lesa ku muchima. Buno bupopweshi buji mu mabumba abiji.

Jibumba Jitanshi: Kupopwela balesa ba bubela

Baibolo walumbulula kupopwela balesa ba bubela amba ke kupopwela bintu “byatutu” kabiji “byabula kunema.” (Yelemiya 10:3-5; 16:19, 20) Yehoba Lesa wakambizhe bena Isalela amba: “Kechi mwafwainwa kwikala na balesa bakwabo kununga pe amiwa ne.” (Kulupuka 20:3, 23; 23:24) Bena Isalela byo batatwile kupopwela balesa bangi, “bukaji bwa Yehoba bwabuukijiile bena Isalela.”​—Kubala 25:3; Bena Levi 20:2; Mitonyi 2:13, 14.

Ne lelo jino, Lesa kechi ukeba bantu kupopwela bintu byo ‘batela’mba balesa’ ne. (1 Kolinda 8:5, 6; Ngalatiya 4:8) Wakambizha bantu bonse bakeba kumupopwela kuleka kupwanañana pamo na bapopwela balesa babubela. Wibakambizha amba: “lupukaimo mwi abo ne kwabana nabo.” (2 Kolinda 6:14-17) Pano inge kya kuba bupopweshi bonse bujitu pamo kabiji butangijila bantu kwi Lesa, mambo ka Lesa o aambila bino?

Jibumba ja Bubiji: Kupopwela Lesa wa kine kwingijisha mafunjisho a bubela

Kimye kimo, bena Isalela pa kupopwela Lesa balondejile mafunjisho a bubela aingijishanga mikoka ikwabo pa kupopwela balesa babo babubela, bino Yehoba wakaine kuvwanga bupopweshi bwa kine na bwa bubela. (Kulupuka 32:8; Mpitulukilo ya mu Mizhilo 12:2-4) Yesu wanenene bantangi ba bupopweshi bajingako kimye kyo ajinga pano pa ntanda na mambo a kwingijisha bisho pa kupopwela Lesa. Abano bantu bamwekanga nobe bapopwela Lesa kya kine, bino ‘balengulwile bine byanema bya mu Mizhilo, ko kuba amba bololoke, lusa ne bukishinka.’​—Mateo 23:23.

Ne lelo jino, bonkatu bupopweshi bufunjisha bukine bo bukwasha bantu kuyuka Lesa. Buno bukine butanwa mu Baibolo. (Yoano 4:24; 17:17; 2 Timoti 3:16, 17) Ko kuba’mba bupopweshi bufunjisha bya bubela bulengela bantu kubula kuyuka Lesa. Mu mafunjisho avula bantu o balanguluka’mba a mu Baibolo, mwavwangwa ne mafunjisho aamba pa balesa basatu, amba mweo kechi ufwa ne, ne kumanama mu mujilo wa helo. Ano onse mafunjisho afuma ku bantu bapopwelanga balesa ba bubela. Bantu balondela ano mafunjisho bapopwela Lesa “kyatu” mambo kechi balondela bikeba Lesa ne, balondelako bisho.​—Mako 7:7, 8.

Lesa washikwa bantu bebepekezha’mba babena kumupopwela. (Titusa 1:16) Pa kuba’mba bupopweshi bukwashe bantu kufwenya kwipi ne Lesa, bwafwainwa kwibafunjisha bintu byafwainwa kwibakwasha mu bwikalo kukila kuta maana pa bisho nangwa’mba kikulutu baya ku chechi. Baibolo waamba’mba: “Umvwe muntu walanguluka’mba mwina Lesa, bino kechi ulama lujimi wanji ne, ko kuba’mba ubena kujimbaika muchima wanji, ne kupopwela kwanji ko kwatu. Kupopwela kwatoka kabiji kwabula kutama kwi Lesa wetu kabiji Tata ko kuno: kulama bulongo baana ba kishale ne banabakazhi bafwilwa babena kumanama, ne kwifumyako ku biko bya pano pa ntanda.” (Yakoba 1:26, 27; tubyambo twa panshi.)

AUGUST 19-25

BYA BUNEME BIJI MU MAMBO A LESA SALAMO 75-77

Ene Mambo Kwitoota o Kwatamina?

w18.01 28 mafu. 4-5

Monainga Lupusano Luji pa Bantu

4 Patanshi, Paulo waambile’mba bantu baketemwatu abo bene ne kutemwa mali. Kepo aambile’mba bantu bakekala bejantula, belundumika, kabiji betota. Bino ke byubilo bya bantu bamona’mba banema kukila bakwabo na mambo kuba’mba balamba, baji na mali, nangwa baji na kifulo kikatampe. Bantu baji na bino byubilo bakebesha bingi kwibatakaika ku bakwabo. Nembi umo wanembele bino pa muntu witota, amba: “Mu muchima wanji, wifukamina ne kwipopwela aye mwine.” Bamo bamba’mba kwitota kwatama bingi kya kuba ne bantu betota bashikwa mukwabo witota.

5 Yehoba washikwa bingi bwitote. Washikwa “meso a bwitote.” (Maana 6:16, 17) Lesa kechi ubila lusa muntu witota ne. (Sala. 10:4) Ke kyubilo kya kwa Diabola. (1 Timo. 3:6) Kyatamakotu ke kya kuba’mba bakalume ba Yehoba bamo baikele na bwitote. Uzaya mfumu wa Yuda wajinga wa kishinka pa myaka yavula. Baibolo waamba’mba: “Nangwa byonkabyo, byo aikele na bulume, wilundumikile bingi ne kwiletela mwine lonaiko, kabiji walekele kwikala wa kishinka kwi Yehoba Lesa wanji, mambo watwelele mu nzubo ya Yehoba na kusoka bya kufutumuna pa kya kusokelapo bya kufutumuna.” Mfumu Hezekiya naye wilundumikile pa kakimye kacheche, bino wipelwile jibiji.​—2 Moba 26:16; 32:25, 26.

w06 7/15 11 jifu. 2

Bishinka Bikatampe Kufuma mu Buku wa Busatu ne wa Buna wa Masalamo

75:4, 5, 10​—Nga kyambo kya kuba’mba “lusengo” kilumbulula ka? Lusengo wa nyama ke kya kulwilako kyashinta bingi. Onkao mambo, kyambo kya kuba’mba “lusengo” mu bukifwanyikizho kilumbulula bulume, nangwa amba ngovu. Yehoba waimikile nsengo ya bantu banji ne kwibatumbijika, bino ‘nsengo ya babi wiiteteleko.’ Kechi twafwainwa ‘kutumbijika lusengo wetu peulu,’ nangwa amba kuba bya kwitota ne. Yehoba ye utumbijikañana, onkao mambo mingilo ya mu kipwilo twafwainwa kwiimonanga amba ibena kufuma kwi aye.​—Masalamo 75:7.

Bishinka Bikwabo Byanema

w06 7/15 11 jifu. 3

Bishinka Bikatampe Kufuma mu Buku wa Busatu ne wa Buna wa Masalamo

3 76:10​—Bukaji bwa bantu” bwakonsha byepi kutota Yehoba? Umvwe Lesa waswisha bantu kwitubukila bukaji mambo a kuba’mba twibakalume banji, mwakonsha kufuma bintu byawama bingi. Twakonsha kufunjilako bintu byavula bingi ku makatazho o twakonsha kupitamo. Yehoba uswisha makatazho a uno mutundu kuba’mba etukoseshe. (1 Petelo 5:10) ‘Bukaji bwa bantu bushalapo, Lesa wibukanya.’ Pano kyakonsha kwikala byepi umvwe mu lumanamo mwafuma ne lufu? Kino nakyo kyakonsha kumuletela Yehoba lutotelo mambo aba bamona byo tubena kuchinchika bakonsha kumutota Lesa

AUGUST 26–SEPTEMBER 1

BYA BUNEME BIJI MU MAMBO A LESA SALAMO 78

Kubula Bukishinka kwa Bena Isalela​—Ke kya Kwitujimunako

w96 12/1 29-30

“Vulukainga Moba a Kala”​—Mambo Ka?

Kyataminekotu ke kya kuba’mba bena Isalela bavulamine byo bebobijile. Kika kyafuminemo? “Javula bamwesekelenga Lesa, kabiji bamumvwishanga bulanda Wazhila wa Isalela. Kechi bavulukile bulume bwanji ne juba jo ebapokolwele ku balwanyi babo ne.” (Salamo 78:41, 42) Mu kuya kwa kimye, kuvulama mikambizho yanji kwalengejile Yehoba kwibakana.​—Mateo 21:42, 43.

Twafwainwa kulondela byaubanga nyimbi wa masalamo wanembele’mba: “Nkavulukanga mingilo ya kwa Yehoba; nkavulukanga mingilo yenu ya kukumya yo mwaubile kala. Nkalanguluka langulukanga pa mingilo yenu kabiji nkalangulukanga pa bintu byo mwauba.” (Salamo 77:11, 12) Kuvuluka ne kulanguluka languluka pa byo twaingijilanga Yehoba mu bukishinka, ne Yehoba byo etukwashishe, kwitukosesha, kwitutundaika ne kwitulengela kwikala na muchima wa kusanta. Kabiji ‘kuvuluka moba a kala’ kwitulengela kuchinchika ne kutwajijila kwingila Lesa mu bukishinka.

w06 7/15 17 jifu. 16

‘Kunyinyitanga Ne’

16 Kunyinyita kwitulengela kwitatu muchima atwe bene ne pa makatazho o tupitamo ne kuvulamako bintu byawama byo twiyowa atweba Bakamonyi ba kwa Yehoba. Pa kuba’mba tusankilepo muteto wa kunyinyita, twafwainwa kulangulukanga pa bino bintu byawama. Kya kumwenako, atweba bonse pa muntu pa muntu tutelwa pa jizhina ja Yehoba. (Isaya 43:10) Twikala ke balunda nanji ba pa muchima, kabiji twisamba nanji kimye kiji kyonse ‘Aye umvwa Milombelo.’ (Masalamo 65:2; Yakoba 4:8) Bwikalo bwetu bwawama bingi mambo twayuka mambo a bumfumu kabiji twikala balumbuluka kwi Lesa. (Byambo bya Mana 27:11) Kimye kyonse tuya na kusapwila mambo awama a Bufumu. (Mateo 24:14) Kwitabila mu kitapisho kya bukuzhi bwa kwa Yesu Kilishitu kwitulengela kwikala na jiwi ja mu muchima jibula kwituzhachisha. (Yoano 3:16) Ano ke mapesho o twikala nao nangwa tupite mu makatazho a byepi.

w11 7/1 10 jifu. 3-5

Nanchi Byuba Bantu Byakonsha Kufichisha Yehoba ku Muchima Nyi?

3 Nyimbi wa masalamo waambile’mba: “Byo bamusatukijilenga javula mu kiselebwa!.” (Kyepelo 40) Kabiji kyepelo kyalondelapo kyaamba’mba: “Javula bamwesekelenga Lesa.” (Kyepelo 41) Uno nembi waambile pa byasatukile bena Isalela. Batendekele kuba bino mu kiselebwa byo bafuminetu mu Ijipita.

4 Bantu batendekele kunyinyinta Lesa ne kuzhinauka inge wakonsheshe kwibalama. (Kubala 14:1-4) Buku umo waamba pa Baibolo walumbulula amba byambo bya kuba’mba “bamusatukijilenga javula” kyamweka bilumbulula amba “balekele kukookela Lesa nangwa amba ‘bakaine’ Lesa.” Nangwa byonkabyo, lusa lwa Yehoba lwamulengelanga kulekelako bantu banji mambo inge balapila. Bino babwelanga ku byubilo byabo byakala ne kumusatukila jikwabo.​—Salamo 78:10-19, 38.

5 Yehoba waumvwanga byepi ku muchima inge bantu banji babujile bukishinka bamusatukila? Kyepelo 40 kyaamba’mba “bamukozhanga ku muchima.” Buku umo waamba pa Baibolo walumbulula’mba: “Bino byambo bilumbulula’mba byaubanga Bahebelu byamukozhanga ku muchima byonkatu mwana ubula kukookela bansemi banji byo ebafichisha ku muchima.” Byonkatu mwana ubula kumvwa byo akozha bansemi yanji ku muchima, ne bena Isalela byobyo “bamumvwishanga bulanda Wazhila wa Isalela.”​—Kyepelo 41.

Bishinka Bikwabo Byanema

w06 7/15 11 jifu. 4

Bishinka Bikatampe Kufuma mu Buku wa Busatu ne wa Buna wa Masalamo

4 78:24, 25; tubyambo twa munshi​—Mambo ka manna kyo atelelwa amba “kajo ka mwiulu” kabiji amba “kajo ka bamalaika”? Manna kechi ko kajinga kajo ka bamalaika ne. Kajinga “kajo ka mwiulu” mambo mo mo kafumanga. (Masalamo 105:40) Bamalaika byo bekala mwiulu, byambo bya kuba’mba “kajo ka bamalaika” byakonsha byalumbulwilenga’mba ke kajo kapanwa na Lesa mambo wikala mwiulu. (Masalamo 11:4) Kabiji Yehoba wafwainwa waingijishe bamalaika mu kupana manna ku bena Isalela.

    Mabuku a mu Kikaonde (1992-2025)
    Shinkai
    Shinkulai
    • Kikaonde
    • Tuminaiko Bakwenu
    • Byo Mukeba
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Terms of Use
    • Privacy Policy
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Shinkulai
    Tuminaiko Bakwenu