BUTALA BWA MABUKU BWA PA INTANETI
Kyamba kya Usopa
BUTALA BWA PA INTANETI
Kikaonde
Pa kukebela
  • Bisopelo
  • BAIBOLO
  • MABUKU
  • KUPWILA
  • mwbr25 January pp. 1-14
  • Byambo Bikwabo bya mu Mutanchi wa Kupwila kwa Bwikalo ne Mwingilo

Vidyo ufwamo.

Yakana kushinkuka.

  • Byambo Bikwabo bya mu Mutanchi wa Kupwila kwa Bwikalo ne Mwingilo
  • Byambo Bikwabo bya mu Mutanchi wa Kupwila kwa Bwikalo ne Mwingilo—2025
  • Tumitwe tucheche
  • JANUARY 6-12
  • JANUARY 13-19
  • JANUARY 20-26
  • JANUARY 27–FEBRUARY 2
  • Mambo ka Bakamonyi ba kwa Yehoba o Bakaina Kwibabika Mashi?
  • FEBRUARY 3-9
  • FEBRUARY 10-16
  • FEBRUARY 17-23
  • FEBRUARY 24–MARCH 2
Byambo Bikwabo bya mu Mutanchi wa Kupwila kwa Bwikalo ne Mwingilo—2025
mwbr25 January pp. 1-14

Byambo Bikwabo bya mu Mutanchi wa Kupwila kwa Bwikalo ne Mwingilo

© 2024 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania

JANUARY 6-12

BYA BUNEME BIJI MU MAMBO A LESA SALAMO 127-134

Bansemi—Lamainga Bulongo Buswanyi Bwenu

w21.08 5 jifu. 9

Nemekai Kifulo Kyenu mu Kisemi kya Yehoba

9 Yehoba wapa bantu bupe bwa kusema baana, ne mwingilo wa kwibafunjisha kumutemwa ne kumwingijila. Umvwe mwi bansemi, nanchi musanta pa buno bupe bwanema nyi? Nangwa kya kuba Yehoba wapa bamalaika maana ne bulume bwa kuba bintu byavula bingi, bino kechi wibapapo kino kya bupe ne. Onkao mambo, inge mwi bansemi, mwafwainwa kunemeka buno bupe bwimupa Lesa. Bansemi bebapa mwingilo wanema bingi wa kukomesha baana babo “mu kwibajimuna ne kwibafunjisha maana a Yehoba.” (Efi. 6:4;Mpitu. 6:5-7; Sala. 127:3) Pa kukwasha bansemi kwingila uno mwingilo bulongo, jibumba ja Lesa janengezha bingijisho byaimena pa Baibolo, nabiji mabuku, mavidyo, nyimbo, ne bibaaba bya pa Intaneti. Kya kine, Shetu wa mwiulu ne Mwananji batemwa bingi baana betu. (Luka 18:15-17) Umvwe bansemi bakinka manungo mwi Yehoba ne kwingila na ngovu kulama bulongo baana babo, Yehoba umvwa bingi bulongo. Kabiji bansemi ba uno mutundu bakwasha baana babo kwikala na luketekelo lwa kwikala mu kisemi kya Yehoba myaka ne myaka!

w19.12 27 jifu. 20

Bansemi, Funjishainga Baana Benu Kutemwa Yehoba

20 Yukai baana benu bulongo. Salamo 127 waesakanya baana ku miketo. (Tangai Salamo 127:4.) Miketo beilenga kwingijisha bintu byapusana-pusana kabiji imo ibaya ikwabo ikalatu icheche, ne baana nabo bapusana-pusana. Onkao mambo, bansemi bafwainwa kuyuka bya kufunjisha baana babo umo umo. Ba mulume ne mukazhi bekala mu Isalela bakomeshe baana babo babiji bulongo ne kwibakwasha kwingijila Yehoba, baambile kibakwashishe’mba: “Twibafunjishanga Baibolo bunke bunke, kechi twibafunjishishanga pamo ne.” Pano bino, mitwe ya bisemi yakonsha kufuukulapo jishinda jo bakonsha kufunjishishamo baana babo.

Bishinka Bikwabo Byanema

it-1 543

Bijimwa byo Baambapo mu Baibolo

Nyimbi wa masalamo wa esakenye bantu baakamwanga Yehoba ku kichi kya maolivi byo aambile’mba: “Baana bobe bakekala nobe tumisampi twa kichi kya maolivi kuzhokoloka tebulu wobe.” (Sl 128:1-3) Tubichi tobachimunanga ku kichi kyakoma kya maolivi betujimbanga kabiji twakomanga. Kunungapo pa kino, kichi kyakoma kya maolivi kyamenanga tumisampi kumizhazhi. Byonkatu byajinga tumisampi, ne baana nabo bazhokolokanga bashabo kabiji kino kyalengelanga kisemi kwikala na lusekelo.

JANUARY 13-19

BYA BUNEME BIJI MU MAMBO A LESA SALAMO 135-137

“Nkambo Yetu Wakila Balesa Bonse”

it-2 661 mafu. 4-5

Bulume, Mingilo ya Kukumya

Lesa byo engijisha bilengwa byanji mu jishinda jakukumya. Pa kuba’mba eyukanyikishe kuba’mba ye Lesa wa kine, Yehoba kimye kimo utangijila bilengwa byanji bya kukumya byonkatu bilumbulula jizhina janji. (Sl 135:5, 6) Juba, ñondo ne mapulaneti bilondela mobipita kwesakana na byo ebilengele. Biji pano pa ntanda nabiji mwela ne mvula nabyo bingila kwesakana na byo ebinengezhezhe. Kabiji nzhiye itumbuka bisamba ne bañonyi baviluka, ne bilengwa bikwabotu nabyo kechi byakonsha kuzhijika jizhina ja Lesa ku balwanyi banji nangwa ku bapopweshi babubela ne.

Nangwa byonkabyo, Yehoba Lesa wingijisha bilengwa byanji kusolola patoka kuba’mba ye Lesa wa kine kupichila mu kwibingijisha kuba bya kukumya, kabiji kino kechi kimweka mweka ne. Bintu nabiji kyaashi, mvula wa kinkunkwila, nangwa bikwabotu bya malwa biponakotu bine kechi bimwekatu abyo bine ne, bimweka mambo bibena kufikizha bungauzhi bwa kwa Yehoba. (Esakanyaiko 1Mf 17:1; 18:1, 2, 41-45.) Nangwa byonkabyo, bino bikala bya kukumya na mambo a kubaya kwa bono bo byuba, (Lup 9:24) nangwa na mambo a kuba’mba bikulakana, bimo bikala byenyi pa kwibimona, nangwa kumweka pa bimye byo byabula kuketekelwa.—Lup 34:10; 1Sa 12:16-18.

w21.11 6 jifu. 16

Butemwe bwa Yehoba Bubula Kwaluka Bulumbulula ka kwi Anweba?

16 Inge twashiinwa kuba’mba Yehoba kyo kya kufyamamo kyetu, tukayuka’mba twazhikijilwa. Pano bino, kwakonsha kwikala moba amo o twakonsha kupopomenwa ne kukankalwa kushinda ino milanguluko. Inge kyaikala bino, Yehoba ukoba byepi? (Tangai Salamo 136:23.) Maboko anji aketukwasha kuleka kupopomenwa. (Sala. 28:9; 94:18) Byo tumwenamo: Kuyuka kuba’mba Lesa wakonsha kwitukwasha kimye kyonse kwitukwasha kuvuluka kuba’mba tumwenamo mu mashinda abiji. Jitanshi, tuji na kya kufyamamo ku mpunzha konse ko twikala. Ja bubiji, Shetu wa butemwe wa mwiulu wituta bingi muchima.

Bishinka Bikwabo Byanema

cl 284 mafu. 12, 13

“Anweba Yenu Yenka Wakishinka”

12 Byonka byo kyaambiwapo kala, Baibolo witubula’mba butemwe bwa Yehoba bubula kwaluka “bwayayaya.” (Masalamo 136:1) Mu ñanyi jishinda? Jishinda jimo ke ja kuba’mba, Yehoba inge walekela mambo, walekela kikupu. Byonka byo twisambile mu Kitango 26, Yehoba kechi uvuluka mambo alengele muntu kala o amulekejileko ne. Na mambo a kuba “bonse balenga mambo, kabiji bapelelelatu ne kufika ku lukumo lwa Lesa ne,” atweba bonse pa muntu pa muntu twafwainwa kusanta bingi kuba’mba butemwe bwa Yehoba bubula kwaluka bwayayaya.—Loma 3:23.

13 Kabiji butemwe bwa Yehoba bubula kwaluka bwayayaya ne mu jishinda jikwabo. Mambo anji aamba’mba waoloka “ukoba nobe kichi kyo bajimba ku mikola ya mema, kipanga ne bipangwa byakyo monka mu kimye kyakyo, ne mabula akyo kechi alela ne; kabiji byonse byo akoba bikalumbuluka bulongo.” (Masalamo 1:3) Akifwanyikizhaitu kichi kyafunkama kiji na mabula abula kulela! Byonkabyo, umvwe saka tusekela kya kine mu Mambo a Lesa, bwikalo bwetu bukekala bwa kimye kyabaya, bwa mutende kabiji bwawama. Bibusa Yehoba byo amwesha mu bukishinka ku bakalume banji baketekelwa bikala myaka ne myaka. Ee, mu ntanda ipya ya bololoke Yehoba yo akaleta, bantu balukokelo bakamona butemwe bwanji bubula kwaluka myaka ne myaka.—Lumwekesho 21:3, 4.

TAIKO MUCHIMA KU MWINGILO WA KUSAPWILA

Nanchi Bakamonyi ba kwa Yehoba Bena Kilishitu Nyi?

ijwfq 7

Nanchi Bakamonyi ba kwa Yehoba Bena Kilishitu Nyi?

Ee. Twi bena Kilishitu na mambo a bishinka byalondelapo

Tulondela mafunjisho a kwa Yesu Kilishitu ne byubilo byanji.—1 Petelo 2:21.

Twaitabila kuba’mba Yesu jo jishinda ja lupulukilo kabiji “kafwako jizhina jikwabo pano pa ntanda Lesa jo asala mu bantu ja kwitupulushishamo ne.”—By 4:12.

Pa kuba’mba muntu ekale Kamonyi wa kwa Yehoba wafwainwa kubatizhiwa mu jizhina ja kwa Yesu.—Mateo 28:18, 19.

Tulomba mu jizhina ja kwa Yesu.—Yoano 15:16.

Twaitabila kuba’mba Yesu ye Mutwe, nangwa’mba yeye babapa luusa lwa kutangijila mwanamulume.—1 Kolinda 11:3.

Nangwa byonkabyo, twapusanako bingi na bipwilo bikwabo bitela’mba bena Kilishitu. Nabiji atweba twaitabila kuba’mba Baibolo ufunjisha’mba Yesu mwana Lesa, kechi Lesa uji mu balesa basatu ne. (Mako 12:29) Twaitabila kuba’mba mweo ufwa, kabiji kafwako bishinka bya mu Binembelo bimwesha’mba Lesa umanyika bantu myaka ne myaka mu mujilo wa helo ne. Kabiji batangijila kechi bafwainwa kwikala na mazhina ebatumbijika kukila bakwabo ne.—Musapwishi 9:5; Ezikyo 18:4; Mateo 23:8-10.

JANUARY 20-26

BYA BUNEME BIJI MU MAMBO A LESA SALAMO 138-139

Kange Muleke Moyo Emushinde Ne

w19.01 10 jifu. 10

Totainga Yehoba mu Kipwilo

10 Nanchi muchima wenu ulajika kimye kyonse inge kemukebe kusuntula kuboko kuba’mba mukumbulepo nyi? Inge byobyo mumvwa, yukai kuba’mba kechi yenu bonkatu ne. Kishinka ke kya kuba’mba atweba bavula tumvwa moyo pa kukumbulapo. Pa kuba’mba muyuke bya kushinda moyo, patanshi mwafwainwa kuyuka kine kintu kimulengela kumvwa moyo. Nanchi muchina kuba’mba musakulubamo kyo mukeba kwamba nangwa’mba musakwamba byabula kuyilamo nyi? Abya mwakamwa’mba mukumbu wenu kechi usakuwama byonka biwama mikumbu ya bakwenu nenyi? Kishinka ke kya kuba’mba kumvwa moyo ke kiyukilo kyawama. Kimwesha kuba’mba mwipelula kabiji mumona bakwenu kuba’mba bemukila. Yehoba watemwa bantu bepelula. (Sala. 138:6; Fili. 2:3) Kabiji Yehoba ukeba’mba ne anweba mumutotenga ne kutundaika balongo ne banyenga pa kupwila. (1 Tesa. 5:11) Wimutemwa kabiji ukemukwasha kushinda moyo.

w23.04 21 jifu. 7

Itundaikainga Anweba Bene na Bene Inge Mwapwila Pamo

7 Mwakonsha kutaana mashinda akonsha kwimukwasha aji mu magazini a kunyuma a Kyamba kya Usopa. Jishinda jimo ke kunengezha bulongo. (Maana 21:5) Inge mwayuka bulongo biji mu mutwe ye mubena kufundapo kyakonsha kwimupeelela bingi kukumbulapo. Kabiji mwakonsha kukumbulatu mukumbu mwipi. (Maana. 15:23; 17:27) Mukumbu mwipi ukepeshako moyo. Mukumbu mwipi kampe wa mukuku umo nangwa ibiji wakonsha kulengela balongo ne banyenga kumvwisha kishinka kyo mubena kwambapo ne kubula kulubamo. Kukumbulapo mu byambo byenu bicheche kumwesha’mba mwanengezha bulongo kabiji mwaumvwisha bishinka biji mu yewo mutwe.

Bishinka Bikwabo Byanema

it-1 862 jifu. 4

Kwilekelako Mambo

Onkao mambo, Mwina Kilishitu wafwainwa kulekelangako bakwabo mambo inge balubakanya. (Luk 17:3, 4; Ef 4:32; Kol 3:13) Lesa kechi ulekelako bantu mambo babula kulekelako bakwabo bebalenga mambo ne. (Mat 6:14, 15) Nangwa kya kuba muntu inge walenga mambo akatampe wikala “muntu mubi” kabiji bamufunya mu kipwilo kya bwina Kilishitu, ne uno muntu bakamulekelako mambo aji inge walapila kya kine. Kabiji kipwilo kyonse kikamwesha butemwa inge Yehoba wamulekelako mambo. (1Ko 5:13; 2Ko 2:6-11) Nangwa byonkabyo, bena Kilishitu kechi bafwainwa kulekelanga mambo bantu bajimbijimbi, balenga mambo kya nshiji ne kubula kulapila ne. Mambo baaluka ke balwanyi ba Lesa.—Heb 10:26-31; Sl 139:21, 22.

TAIKO MUCHIMA KU MWINGILO WA KUSAPWILA

Nakonsha Kushinda Byepi Bumvu?

ijwyp 105

BANYIKE BAPUZHA’MBA

Nakonsha Kushinda Byepi Bumvu?

Mo bwatamina: Bumvu bwakonsha kwimulengela kukankalwa kulenga balunda bawama ne kushalapo byavula.

Mo bwawamina: Kimye kimo bumvu kechi bwatama ne. Bukwasha kulanguluka pa bintu saka ukyangye kwamba kabiji bwakonsha kwimukwasha kwikala muntu uteleka ne kukimona bintu byo biji patanshi.

Kyakilamo kuwama Bumvu bupwa, onkao mambo kyawama kuyuka bya kuba pa kuba’mba mubulenga kukizhamo. Kino kibaaba kisakwimukwasha kuyuka bya kuba bino.

Lekai kuchiina bintu bimulengela kumvwa bumvu

Bya kuba

Byaambapo bakwenu

Lekai kuchiina bintu bimulengela kumvwa bumvu

Bumvu bwakonsha kwimulengela kuchiina kwisamba na bantu. Kino kyakonsha kwimulengela kwitolwelanga bimye byavula. Kuba bino kujitu nobe muji kibamba mwafita. Mwakonsha kumvwa moyo. Bino inge mwaambula malaichi popo mwakonsha kuyuka’mba kafwakotu ne byakonsha kwimulengela kuchiina ne. Akilangukai pa bino byalondelapo.

Kimulengela kumvwa bumvu #1: “Kechi nayuka bya kwisamba na bantu ne.”

Kishinka: Vulukainga kuba’mba bantu bavulukako byo mwibalengela kumvwa ku muchima kechi byo mwaamba ne. Mwakonsha kushinda bumvu inge kemutelekeshe mukwenu inge ubena kwamba, mwamunemeka ne kumwesha’mba mwata muchima ku byo abena kwamba.

Bya kulangulukapo: Mulunda wa mutundu ka ye mukeba kwikala nanji—ulolobwelatu kimye kyonse pa bintu byonsetu nyi, inyi utelekesha inge mubena kwamba?

Kimulengela kumvwa bumvu #2: “Bantu balanguluka’mba ne balengela kumvwa mukose.”

Kishinka: Bantu bakambanga byapusana pusana pe anweba, nangwa muji na bumvu nangwa ne. Inge mwaleka kuchiina kimulengela kumvwa bumvu—mukalengela bantu kwimuyuka bulongo—ne kutendaka kimumona byonka byo muji kechi kyakwibepekezhatu ne.

Bya kulangulukapo: Inge ke mulanguluke’mba bonse babena kwimutala bibi, nanchi kechi yenu mujitu namweno yatama pa bakwenu nenyi?

Kimulengela kumvwa bumvu #3: “Basakunseka inge ñambe byabula kuyilamo.”

Kishinka: Kino kimweka ku bantu bonse. Mwakonsha kushinda bumvu inge ke mumone bimye byo mulubankanya amba kechi mwaimena pa kukeba kwimwesha ne.

Bya kulangulukapo: Nanchi kechi mumvwa bulongo kwikala pamo na bantu bayuka’mba nabo balubankanya nenyi?

Nanchi mwayuka nyi? Bantu bamo balanguluka kuba’mba kechi baji na bumvu ne mambo batumina bakwabo byambo pa foni. Bino bulunda bwa kine bulengwa inge ke twisambe na bantu kilungi na kilungu. Shayuka umo aye Sherry Turkle wanembele’mba: “Inge twamonañana ne kumvwa mawi abo popo twisamba bulongo kufuma panshi ya muchima.”

Bya kuba

Kwiesakanyanga ku bakwenu ne. Bino kechi mwafwainwa kwikanjikizhanga kukasuluka ne. Bino mwafwainwa kuta muchima pa kushinda bumvu pa kuba’mba mubulenga kukankalwa kulenga balunda bawama ne kushalapo byavula.

“Misambo kechi amba kanatu yalepa, ne kwamba byavula ne kukizhamo kusangalala ne. Mwakonsha kwilumbulwilatu ku muntu ye mwabula kuyuka, nangwa kumwipuzhako mepuzho amo.”—Alicia.

Jifunde ja mu Baibolo: “Muntu yense apime byubilo byanji, ne kwitotela mu bintu byanji mwine, kechi kwiesakanya ku muntu mukwabo ne.”—Ngalatiya 6:4.

Monainga byuba bakwenu. Monainga byuba bakasuluka na bantu ne byo besamba na bakwabo. Ki ka kibakwasha kuba bino? Ñanyi bintu byo babula kuba bulongo? Ñanyi bintu bimo byo mwakonsha kufunjilako kwi abo?

“Monainga ne kufunjilako ku bantu bo kyapelela kulenga balunda. Monainga byo boba ne byo baamba inge bamonañana na muntu kimye kitanshi.”—Aaron.

Jifunde ja mu Baibolo: “Byonkatu kyela kya kapotwe byo kinona kyela kya kapotwe kikwabo, ne muntu byo byo anona mulunda nanji.”—Byambo bya Maana 27:17.

Ipuzhainga mepuzho. Bantu batemwa bingi kwamba byo balanguluka pa bintu bimo. Onkao mambo, kwipuzha mepuzho jo jishinda jawama ja kutendekelamo kwisamba na bantu. Kabiji kimwesha’mba kechi mwitatu muchima ne.

“Kwinengezhezha jimo kwakonsha kwimukwasha kubula kwakamwa. Mwakonsha ne kulanguluka pa mitwe imo nangwa mepuzho o mwakonsha kwingijisha pa kutendeka kwisamba na bantu bo mwamonañana nabo kimye kitanshi kwavula bantu.”—Alana.

Jifunde ja mu Baibolo: “Saka muta muchima ku bintu bya bakwenu kabiji kange mulangulukengatu pa bintu byenu byonka ne.”—Filipai 2:4.

JANUARY 27–FEBRUARY 2

BYA BUNEME BIJI MU MAMBO A LESA SALAMO 140-143

Ubainga Bintu Kwesakana na byo Mulomba kwi Yehoba

w22.02 12 mafu. 13-14

‘Umvwainga Byamba Bantu ba Maana’

13 Monainga lujimuno amba jishinda Lesa jo amwesheshamo butemwe. Yehoba ukeba bintu bituwamina. (Maana 4:20-22) Inge witupa lujimuno kwingijisha Mambo anji, mabuku aimena pa Baibolo, nangwa mukwetu wakoma mu lwitabilo, ko kuba’mba ubena kumwesha byo etutemwa. Kinembelo kya Bahebelu 12:9, 10 kyaamba’mba witufunda’mba “tumwenemo bintu byawama.”.

14 Tai muchima pa lwine lujimuno, kechi pa jishinda jo belupainamo ne. Bimye bimo, twakonsha kumona’mba jishinda jo betupelamo lujimuno kechi jawama ne. Ibyo, yense ubena kupana lujimuno wafwainwa kumona kuba’mba wilwipana mu jishinda ja kuba’mba ye abena kupa lolo lujimuno wilutambwila bulongo. (Nga. 6:1) Pano bino, inge yetu babena kujimunako, tafwainwa kuta muchima pa byambo, nangwa kya kuba twamona’mba kechi bebyamba mu jishinda jawama ne. Twakonsha kwiipuzha atweba bene amba: ‘Nangwa kya kuba kechi natemwa jishinda jo bampelamo lujimuno ne, nanchi mujipo bishinka mu byambo byo baamba nyi? Nanchi nakonsha kulubako ku bumbulwa kulumbuluka bwa muntu wampa lujimuno ne kuta muchima pa byambo byo aamba nyi?’ Ke kintu kya maana kumonapo jishinda jo twakonsha kumwenamo mu lujimuno lo betupa.—Maana 15:31.

w10 3/15 32 jifu. 4

Ikalai na “Muchima Walumbuluka” mu Bino Bimye Byakatazha

Makatazho afuma ku betulengulula, buyanji bwa kubula mali ne bikola bibena kulengela bakalume ba Lesa bamo kulefulwa. Kimye kimo bekala ne na milanguluko yatama. Nangwatu Mfumu Davida naye wapichilepo mu bintu bya yenka uno mutundu, waambile’mba: “Mupashi wami munda wapungila; ne muchima wami munda wapelelwatu.” (Sala. 143:4) Ki ka kyamulengejile kuchinchika? Davida walangulukilenga pa bintu Lesa byo aubijile bakalume banji kubikapotu ne byo amupulwishenga. Walangulukilenga pa bintu Yehoba byo aubile na mambo a Jizhina janji jikatampe. Walangulukilenga ne pa mingilo ikatampe ya Lesa. (Sala. 143:5) Mu jishinda jimotu, kulanguluka pa bintu bitubila Mulenga wetu ne byo abena kwitubila kabiji ne byo aketubila kulutwe na lwendo kuketukwasha kuchinchika kimye kyo tubena kupita mu meseko.

w15 3/15 32 jifu. 2

Mukambizho wa Kusongolwatu “Monka mwi Nkambo” Nanchi ne Luno Ukingila Nyi?

Kimo kimye mwakonsha kumvwa byonka byaumvwine nyimbi wa masalamo aye Davida, waambile’mba: “Anweba Yehoba, nkumbulai bukiji; bulume bwami bwapwa. Kange mumfye kilungi kyenu ne.” (Sala. 143:5-7, 10) Mu bimye bya uno mutundu, painga Shenu wa mwiulu kimye kya kuba kyaswa muchima wanji pe anweba. Mwakonsha kuba bino kupichila mu kutanga Mambo anji ne kulanguluka languluka pa byo mubena kutanga. Mukayuka mikambizho yanji ne kumona byo aubijile bantu banji ba kala. Kumumvwina kukemulengela kumona buneme bwa kumukokela.

Bishinka Bikwabo Byanema

it-2 1151

Bulembe

Mu Bukifwanyikizho. Bulembe bebwingijisha mu bukifwanyikizho kwimenako bubela ne kwamba byambo byatama na mulanguluko wa konauna jizhina ja muntu. (Sl 58:3, 4) Pa bantu babubela Baibolo waamba’mba, “bulembe bwa bipiji buji ku byatunwa byabo” (nangwa’mba “mu byatunwa byabo”), byonkatu bipiji byo biji na bulembe mu byatunwa ne mu meno a kwiulu. (Sl 140:3; Lo 3:13) Lujimi “wayula bulembe”inge ke bamwingijishe mu kwamba bya bubela, miyebe, kufunjisha bya bubela nangwa ñambilotu ikwabo yatama.—Ya 3:8.

TAIKO MUCHIMA KU MWINGILO WA KUSAPWILA

Mambo ka Ba-kamonyi ba kwa Yehoba o Bakaina Kwibabi-ka Mashi?

ijwfq 21

Mambo ka Bakamonyi ba kwa Yehoba o Bakaina Kwibabika Mashi?

Bya bubela byamba bantu

Bubela: Bakamonyi ba kwa Yehoba kechi baswa muchi nangwa mashinda akwabotu akubukilwamo ne.

Kishinka: Tukeba mashinda a kubukilwabo awama atweba bene ne bisemi byetu. Inge twakolwa, tuya ku dokotala wayuka mashinda akubukilamo muntu kwakubula kumubika mashinda. Kabiji kuyilako palutwe kwaubiwa mu mashinda akubukilwamo mu bipatela. Mashinda a kubukilwamo kwa kubula kwingijisha mashi o bengijisha pa kubuka Bakamonyi babena kwiengijisha kukwasha bantu bakwabo bavula bingi. Mu byalo byavula bantu bakolwa babena kusalapo kwibabuka kwakubula kwibabika mashi na mambo a makatazho afumamo nabiji kusambula bikola, mubiji kukaana mashi ne bikolatu bikwabo.

Bubela: Bakamonyi ba kwa Yehoba baitaibila kuba’mba lwitabilo lubuka bantu bakolwa.

Kishinka: Kechi twaitabila kuba’mba lwitabilo lubuka bantu bakolwa ne.

Bubela: Kubukwa kwa kubula kubikwa mashi kukebewa mali avula.

Kishinka: Kubukwa kwa kubula kubikwa mashi kechi kukebewa mali avula ne.

Bubela: Bakamonyi bavula kumvwangakotu ne baana bafwa pa mwaka pa mwaka na mambo a kukana kubikwa mashi

Kishinka: Buno ke bubela bwine bufita. Badokotala pa bimye byavula bingi batumbula bantu baji na bikola byakatazha nabiji bikola bya ku muchima, kuwamisha mu manungi ne bikupa, kufumya kinungwa mu mubiji ne kubikamo kikwabo kwa kubula kubika mashi wakolwa pa kumutumbula. Bakolwa kuvwangakotu ne baana babula kuswa kwibabika mashi pa kwibabuka javula bakosa, kukila boba baswa kwibabika mashi. Kafwako wakonsha kuyuka inge wakolwa usakufwa inge babule kumubika mashi nangwa amba usakukosa inge bamubike mashi ne.

Mambo ka Bakamonyi ba kwa Yehoba o Bakaina Kwibabika Mashi?

Kuba bino kwaimena pa byo twaitabilamo, kechi pa kusalapotu jishinda ja kubukilwamo ne. Mu Baibolo, mu Lulayañano lwa Kala ne Lupya monse muji mukambizho wakanya kuja mashi. (Ntendekelo 9:4; Bene Levi 17:10; Mpitulukilo ya mu Mizhilo 12:23; Byubilo 15:28, 29) Kabiji Lesa umona kuba’mba mashi emenako bumi. (Bena Levi 17:14) Onkao mambo, kechi tukanatu mashi na mambo akukookela Lesa konkatu ne, bino tumwesha ne byo twanemeka mwine Mpanyi wa bumi.

Mweno yatendeka kupimpulwa

Bikola byakatazha kubukwa babena kwibibuka kwa kubula kubika mashi wakolwa pa kumutumbula.

Mu myaka ya kunyuma mashinda a kubukilwamo kwakubula kubikwa mashi beamonanga amba atama kabiji abika bumi mu kizumba. Bino ino mweno yapimpulwa mu myaka ya kulutwe kuno. Nabiji mu 2004, mu kibaaba kyaambilenga pa mashinda akubukilwamo mwajinga byambo bya kuba’mba “Mashinda o banengezha kubukilamo Bakamonyi ba kwa Yehoba oo bakengijishanga ne bantu bonse mu myaka ibena kwiya kulutwe.” Kibaaba kya mu 2010 kya kuba’mba Journal Heart, Lung and Circulation kyaambile’mba “mashinda akubukilwamo kwakubula kubikwa mashi pa kutumbulwa kechi afwainwa kwingilangatu ku Bakamonyi ba kwa Yehoba bonkatu ne, bino afwainwa kwingilanga ne ku bantu bonse.”

Badokotala bavula bingi mwaya ntanda batendeka kwingijisha mashinda a kubukilwamo kwakubula kubika mashi pa kutumbula nangwatu bakolwa bikola bikatampe. Ano mashinda babena kwiengijisha ne mu byalo bikyangye kukabuluka bingi. Kabiji ne babula Bakamonyi ba kwa Yehoba nabo balomba kwibabuka kwingijisha ano mashinda.

FEBRUARY 3-9

BYA BUNEME BIJI MU MAMBO A LESA SALAMO 144-146

“Bo Bene ba Lusekelo Bantu Baji na Lesa Wabo Yehoba!”

w18.04 32 mafu. 3-4

Mepuzho Afuma Ku Batanga

2. Byambo biji mu Baibolo wa mu 2013 byakwatankana bingi bulongo na byambo byonse biji mu uno salamo. Kyambo kya “kepo” kiji mu kyepelo 12 kibena kulumbulula’mba bintu byawama byatongolwa mu byepelo 12 kufika ku 14 bibena kwamba pa bantu baoloka, aba balomba kuba’mba ‘bebapokolole ne kwibapulusha” ku babi (kyepelo 11). Luno lupimpu lwaubiwa ne mu kyepelo 15, mwanembwa kyambo kya “lusekelo” bimye bibiji kulumbulula kintutu kimo. Onkao mambo, kyambo kya lusekelo bekingijisha ku bantu bamotu “baji na Lesa wabo Yehoba!” Yukai amba mu mulaka mutanshi wa Kihebelu kechi mwajinga tuchibawilo nabiji tupitulukilo ne. Onkao mambo, bantuntuluzhi pa kutuntulula bafwainwa kuyuka mulanguluko mwine, nnembelo ya Kihebelu ya nsansawilo, kibena kwambiwapo ne Binembelo bikwabo byaamba pa kyokyo kintu.

3. Byambo biji pa kino kyepelo mu Baibolo ye bapitulukamo byakwatankana na byambo bikwabo biji mu Baibolo byaamba pa mulaye wa Lesa wa kupesha bantu banji ba kishinka. Na mambo a lupimpu lwaubiwa ku ntuntulwilo ya kyambo kya asher, luno uno salamo umwesha luketekelo lwajinga ne Davida lwa kuba’mba byonkatu Lesa byo apokolwele kisaka kya bena Isalela ku balwanyi babo, byo byo akwasha bantu banji kwikala na lusekelo ne kwikala bwikalo bwawama. (Levi 26:9, 10; Mpitu. 7:13; Sala. 128:1-6) Pa Mpitulukilo ya mu Mizhilo 28:4 paamba’mba: “Baana benu ne kajo ka mu mushiji wenu ne baana ba banyama benu ba kulela, baana ba bañombe ne baana ba mikooko yenu, bakobilwa bibusa.” Mu kimye kya bukalama bwa mwana Davida aye Solomone, kisaka kya bena Isalela kyaikele mu mutende ne ku matwi nzoo. Kyakila pa byonse, bukalama bwa kwa Solomone bwamwesheshenga bikekala bukalama bwa Mesiasa.—1 Mfu. 4:20, 21; Sala. 72:1-20.

w22.10 28 mafu. 16-17

Twajijilai Kwikala na Luketekelo Lwakosa

16 Luketekelo lwa kwikala myaka ne myaka ke bupe bwafuma kwi Lesa. Tubena kutengela bintu byawama kulutwe kabiji byo twaketekela’mba bikamweka. Luketekelo lwetu luji nobe kimiko, kitukwasha kuchinchika meseko nabiji kwitumanyika ne lufu. Kabiji luji nobe kampompo, ketuzhikijila ku milanguluko yatama kabiji ketulengela kuba bintu byawama. Luno luketekelo lo baambapo mu Baibolo lwitulengela kufwenya kwipi ne Yehoba kabiji lumwesha’mba Yehoba witutemwa bingi. Tumwenamo byawama bingi inge twatwajijila kwikala na luketekelo lwakosa.

17 Mutumwa Paulo waambijile bena Loma mu nkalata yo ebanembejile’mba: “Sekelai mu luketekelo.” (Loma 12:12) Paulo wasangalele bingi mambo wayukile’mba inge watwajijila kwikala wa kishinka, ukekala na bumi bya myaka ne myaka mwiulu. Ne atweba twakonsha kusekela mu luketekelo mambo twashiinwa’mba Yehoba ukafikizha milaye yanji. Nyimbi wa masalamo wanembele’mba: “Ye mwine wa lusekelo awa . . . waketekela mwi Yehoba Lesa wanji, . . . yenka waikala wa kishinka myaka ne myaka.”—Sala. 146:5, 6.

w18.01 26 mafu. 19-20

Ñanyi Butemwe Buleta Lusekelo lwa Kine?

19 Ntanda ya kwa Satana yamanyika bantu pa myaka kukila pa 6,000, bino katatakatu ikapwe. Mu ntanda mwayulatu bantu betemwatu abo bene, batemwa mali, ne bya kisangajimbwe. Kuji bantu bakebesha kwikala na bintu byavula, kabiji batatu muchima pa bwikalo bwabo. Bano bantu kechi bakonsha kwikala na lusekelo lwa kine ne. Pakuba bantu baji na lusekelo ke boba baambilepo nyimbi wa masalamo amba: “Ye mwine wa lusekelo awa ye bakwasha kwi Lesa wa kwa Yakoba, yenka waketekela mwi Yehoba Lesa wanji.”—Sala. 146:5.

20 Bantu ba Yehoba bamutemwa bingi Lesa, kabiji babena kuvujilakotu pa mwaka pa mwaka. Kino kimwesha patoka’mba Bufumu bwa Lesa bubena kulama kabiji bukaleta mapesho pano pa ntanda. Kuba kyaswa muchima wa Lesa kwituleta lusekelo lwa kine kabiji lwa myaka ne myaka, mambo twayuka’mba tubena kusangajika Mwine Wakila. Ne boba batemwa Yehoba bakasekelela myaka ne myaka. Mu mutwe walondelapo, tukesamba pa byubilo byafumamo na mambo a bantu kwitemwatu abo bene, ne kumona byo byapusana na byubilo biji na bakalume ba Yehoba.

Bishinka Bikwabo Byanema

it-1 111 jifu. 9

Banyama

Baibolo waamba pa byo twafwainwa kulamanga bulongo banyama. Yehoba wilumbulula aye mwine kuba’mba wa butemwe kabiji mpanyi ku bilengwa byanji byonse. (Man 12:10; Sl 145:15, 16) Mizhilo ya Mosesa yaambile pa bya kulama bulongo banyama bakulela, kuba’mba inge wataana nyama wa mulwanyi wobe, wafwainwa kumubwezha kwi nkambo yanji; kabiji inge wapona na mambo a kipe kyo asenda, wafwainwa kumukasulwishapo. (Lup 23:4, 5) Bafwainwe kwingijishanga bulongo banyama. (Mpi 22:10; 25:4) Banyama ne bantu kechi bafwainwe kwingila mwingilo nangwa umo pa juba ja Sabado ne. (Lup 20:10; 23:12; Mpi 5:14) Bafwainwe kulama bulongo banyama bakulela bakaji nangwa kwibepaya. (Nt 9:5; Lup 21:28, 29) Kabiji kechi bafwainwe kuleka banyama babo bakulela ba mutundu umo kwisampama na banyama ba mutundu ungi ne.—Le 19:19.

FEBRUARY 10-16

BYA BUNEME BIJI MU MAMBO A LESA SALAMO 147-150

Tuji na Bishinka Byavula Bitulengela Kutoota Yehoba

w17.07 18 mafu. 5-6

Mambo ka o Twafwainwa ‘Kutotela Yehoba’?

5 Yehoba kechi watekeneshangatu kisaka kya bena Isalela ne, bino wibatekeneshanga ne pa muntu pa muntu. Kyo kimotu ne lelo jino. Nyimbi wa masalamo wanembele’mba: “[Lesa] ubuka balajika michima; ne kukasa pa bilonda byabo.” (Sala. 147:3) Ibyo, Yehoba wata bingi muchima bantu baji na makatazho, a ku mubiji nangwa mu milanguluko. Ne lelo jino, Yehoba ukebesha kwitutekenesha ne kupwisha bijikila byetu. (Sala. 34:18; Isa. 57:15) Witupa maana ne bulume pa kuba’mba tuyuke bya kuba na makatazho o twakonsha kupitamo.—Yako. 1:5.

6 Nyimbi wa masalamo watajile mwiulu ne kwamba’mba “[Yehoba] ubala tubangabanga” kabiji “witutela tonse pa mazhina ato.” (Sala. 147:4) Mambo ka nyimbi wa masalamo o atendekejile kwamba pa bilengwa bya mwiulu? Akilangulukai pa kino: Nyimbi wa masalamo wamwenenga tubangabanga na meso, bino kechi wayukile byo twavujile ne. Lelo jino, bashayuka ba bya sayansi bayuka’mba kuji tubangabanga twavula bingi. Bamo balanguluka’mba mu mwala wa nshansha umo muji tubangabanga twavula bingi twa kukankalwa kubala. Kabiji amba kyamweka kuji myala ya nshansha yavula bingi. Kya kine, atweba bantu kechi twakonsha kubala tubangabanga ne. Pano Mulenga witutumba mazhina tonse. Kino kilumbulula’mba Yehoba wayuka lupusano luji pa tubangabanga tonse. (1 Ko. 15:41) Ibyepi pa bantu baji pano pa ntanda? Inge kya kuba Lesa uyuka paji tubangabanga tonse kamo kamo, ko kuba’mba ne anweba wimuyuka bulongo pa muntu pa muntu, uyuka ku mpunzha ko muji, byo mubena kumvwa ne byo mubena kukeba pa kyokyo kimye!

w17.07 18 jifu. 7

Mambo ka o Twafwainwa ‘Kutotela Yehoba’?

7 Yehoba wimuta muchima kabiji wimukwasha inge muji na makatazho. (Tangai Salamo 147:5.) Mwakonsha kulanguluka’mba lukatazho lwenu lwabaya bingi kabiji kechi muji na bulume bwa kwilupwisha ne. Lesa wayuka papelela bulume bwenu mambo ‘uvuluka’mba mwi lukungu.’ (Sala. 103:14) Na mambo a bumbulwa kulumbuluka, tubwezhabwezhapo kulubankanya. Twilangulusha bingi inge twapusa mu ñambilo, twamwesha byubilo bya bumbulwa kulumbuluka nangwa kubila bakwetu kichima. Yehoba kechi ulubankanya ne, bino wituyuka bulongo byo twalengwa.—Isa. 40:28.

w17.07 21 jifu. 18

Mambo ka o Twafwainwa ‘Kutotela Yehoba’?

18 Nyimbi wa masalamo wayukile’mba bena Isalela bo bajinga kisaka kya bantu Lesa kyo atemenwe. Kyo kyonkatu kisaka kya bantu kyatambwijile “byambo” bya Lesa ne “malamuna anji ne mizhilo yanji.” (Tangai Salamo 147:19, 20.) Lelo jino, Lesa witupesha ne kwitutela pa jizhina janji. Kuyuka Yehoba ne kufunda Mambo anji kwitukwasha mu bwikalo, kabiji kwitulengela kwikala na bulunda bwawama ne aye. Nanchi ne anweba kechi muji na bishinka byavula byafwainwa kwimulengela kubijika’mba “Totai Yehoba!” byonka byaubile nembi wa Salamo 147 ne kukwasha bakwenu nabo kuba byonkabyo nenyi?

Bishinka Bikwabo Byanema

it-1 316

Bañonyi

Nembi wa masalamo waambile’mba “bañonyi,” nabo batota Yehoba (Sl 148:1, 10), kabiji bañonyi boba bino kupichila mu byo balengwa mu jishinda ja kukumya. Tuñonyi twavula tuji na mayona kutendekela 1,000 kufika ku 20,000 ne kukilapo. Kabiji jiyona jimo jiji na kapakachi kwamena tumayona tuchetuche kabiji ku tuno tumayona nako kwamena tukwabo tumayona twakepa bingi. Jiyona ja ku kyapi kya kunda jiji na tumayona twakepa bingi kabiji ku tuno nako kuji tumayona twavula bingi kukila pa mamilyoni. Bañonyi ne byapi byabo balengwa mu jishinda jibalengela kutumbuka bulongo kukila byalengwa mandeke akatataka. Tuñonyi twapela mambo mu bikupa byato muji tumapako mukachi. Ñonyi mukatampe wapasha muñomba uji na byapi byalepa mamita abiji inge wibivungulula, bikupa byanji byanematu magalamu 110. Bikupa bya bañonyi bakatampe biji na manungi akosa bingi nobe byapi bya ku ndeke.

TAIKO MUCHIMA KU MWINGILO WA KUSAPWILA

Umvwinainga Yesu—Sapwilainga Mambo Awama?

w19.03 10 jifu. 7-11

7 Tangai Mateo 17:1-5. Kimye kya bubiji Yehoba kyo aambile kufuma mwiulu kyajinga kimye Yesu kyo ‘aalukile.’ Yesu wasendele Petelo, Yakoba ne Yoano ne kuya nabo kwa bunke ku mutumba walepa. Byo bajinga ku mutumba, bamwene kya kukumya. Kilungi kyanji kyasamine nobe juba ne bivwalo byanji byatokeletu too nobe kyeya. Bantu babiji baimenejilengako Mosesa ne Elaija bamwekele kabiji batendekele kwisamba ne Yesu pa lufu lwanji ne lusanguko. Nangwa kya kuba batumwa basatu “bakunukilenga,” bamwene kimwesho kya kukumya byo babuukile. (Luka 9:29-32) Kyalondejilepo, jikumbi jatokatu too jibavwetele, kabiji baumvwine jiwi jafumine mu jikumbi. Jino jajinga jiwi ja Lesa. Byonka byaubile Yehoba kimye kyabatizhiwe Yesu, ne pa kikye kimye napo wamwesheshe byo amwenanga lusekelo mu Mwananji ne byo amutemenwe, kupichila mu kwamba’mba: “Uno ye Mwanami ye natemwa, mo mmwena lusekelo.” Bino pa kikye kimye Yehoba wanungilepo’mba: “Mumvwinai.”

8 Kino kimwesho kyamwesheshe lukumo lukekala ne Yesu ne bulume bo akekala nabo byo akekala Mfumu wa Bufumu bwa Lesa. Kwa kubula ne kuzhinaukatu ne, Kilishitu watundaikilwe bingi kabiji kyamukwashishe kuchinchika lumanamo kufika ne ku lufu. Kino kimwesho kyakoseshe ne lwitabilo lwa baana ba bwanga, kabiji kibakwashishe kwinengezha kwingila mwingilo mukatampe wajinga kulutwe ne kuchinchika meseko. Byo papichile myaka nobe 30, mutumwa Petelo waambilepo pa kino kimwesho, kumwesha kuba’mba kechi wikilubilemo ne.—2 Pe. 1:16-18.

9 “Mumvwinai.” Yehoba wamwesheshe patoka kuba’mba ukeba atweba kumvwina byambo bya Mwananji ne kwibikookela. Ñanyi byambo byaambile Yesu byo ajinga pano pa ntanda? Waambile bintu byavula bingi byanema byo twafwainwa kumvwinanga. Wafunjishe baana banji ba bwanga bya kusapwila mambo awama, kabiji wabwezhezhe bwezhezhepo kwibavululamo kwikala balaba. (Mat. 24:42; 28:19, 20) Kabiji wibatundaikile kwibikishako ne kubula kuleka kwingila mwingilo wa Lesa. (Luka 13:24) Yesu watundaikile bingi baana banji ba bwanga kwitemwa bene na bene, kukwatankana, ne kulama mikambizho yanji. (Yoa. 15:10, 12, 13) Abino bintu Yesu byo afunjishe baana banji ba bwanga byawamine bingi. Abino byambo byanema bingi ne mu ano moba byonkatu byo byanemene kimye Yesu kyo ebyambile.

10 Yesu waambile’mba: “Yense watemwa bukine umvwa jiwi jami.” (Yoa. 18:37) Tumwesha’mba tumvwina jiwi janji inge ‘twitekenya atwe bene na bene ne kwilekelako mambo.’ (Kolo. 3:13; Luka 17:3, 4) Kabiji tumwesha’mba tubena kumvwina jiwi janji inge ketusapwile na mukoyo mambo awama “mu bimye byawama ne byakatazha.”—2 Timo. 4:2.

11 Yesu waambile’mba: “Mikooko yami yumvwa jiwi jami.” (Yoa. 10:27) Baana ba bwanga ba kwa Kilishitu bamwesha’mba bomvwina jiwi ja kwa Yesu kupichila mu kumvwa byambo byanji ne kwibingijisha. Kechi balabikwa na “bijikila bya mu buno bwikalo” ne. (Luka 21:34) Pano bino, banemeka bingi kukookela mikambizho ya kwa Yesu nangwatu inge bintu byakatazha. Balongo betu bavula babena kuchinchika makatazho akatampe, nabiji, kwibalukuka ku balwanyi, buyanji bukatampe ne bya malwa biponakotu bine. Bino batwajijila kwikala ba kishinka kwi Yehoba nangwa makatazho abayepotu byepi. Yesu wibalaya’mba: “Yense umvwa mikambizho yami ne kwiilama, ye wantemwa. Kabiji yense wantemwa bakamutemwa kwi Batata.”—Yoa. 14:21.

FEBRUARY 17-23

BYA BUNEME BIJI MU MAMBO A LESA BYAMBO BYA MAANA 1

Anweba Banyike—Mwafwainwa Kumvwinanga Bañanyi?

w17.11 29 mafu. 16-17

Kange Muleke Kintu Nangwa Kimo Kimulengele Kubula Kukatambula Kilambu Ne

16 Mwakonsha kuba byepi inge mwi banyike bino mumona’mba bansemi benu bena Kilishitu bemukanya kuba bintu byo mwatemwa kabiji kechi bayuka bintu byo mupitamo ne? Kampe mwakonsha kuzhingila ne kutendeka kulanguluka’mba kwingijila Yehoba kechi kuleta lusekelo ne. Bino inge mwalefulwa ne kuleka kwingijila Yehoba, mu kimye kichechetu, mukemwena kuba’mba kafwako muntu wakonsha kwimuta muchima kukila bansemi bo emupa Lesa ne balongo mu kipwilo ne

17 Umvwe bansemi kebemutaletu inge mwalubankanya, nanchi kechi mwakonsha kutendeka kulanguluka’mba kampe kechi bemuta muchima nenyi? (Hebe. 12:8) Kampe kechi mwatemwa jishinda jo bemukajipilamo bansemi benu ne. Mu kifulo kya kwijizhañanya pa jishinda jo bemukajipilamo, esekai kulanguluka pa kine kintu kyalengela’mba bemukajipile. Ikalai nzoo ne kubula kukumbula na bukaji. Mambo a Lesa aamba’mba: “Muntu wa maana kechi wambaambatu ne, ne muntu wa milangwe utekanya.” (Maana 17:27) Ibikaiko kwikala muntu wakoma mu maana ubula kuzhingila inge bamufundako, kabiji ufunjilako ku byo bamubuula kwa kubula kuta muchima pa jishinda jo baji kumufunjilamo. (Maana 1:8) Kwikala na bansemi batemwa Yehoba ke mapesho. Bakemukwasha kutambula kilambu kya bumi.

w05 2/15 19-20 mafu. 11-12

Kulama Bulongo Bwina Kilishitu Bwetu

11 Kebeshai kutokeshanga Lesa pa muchima, kechi muntu ne. Ke kintu kyafwainwatu kumwesha lubaji lumo lwa bwina Kilishitu bwetu kupichila mu kwikalapo mu jibumba jimo. Muntu yense ukeba balunda, kabiji kituwamina bingi umvwe twaikala nabo. Kimye kya bwanyike ne kulutwe na lwendo, kukanjikizhiwa kwa kuba bintu byuba bakwenu kwakonsha kubaya bingi, kulengela kukatazhiwa kuba’mba ulondele bakwenu ne kwibatokesha ku muchima. Pano bino, balunda ne boba betukanjikizha kuba bintu byo bakeba kimye kyonse kechi bata muchima ku bintu byawama byo tukeba ne. Kimye kimo, bakebatu bakwabo kwibalondela mu kuba byatama. (Byambo bya Mana 1:11-19) Umvwe mwina Kilishitu walondela bintu byatama byuba bakwabo, ko kuba’mba kimye kyonse weseka kufya bwina Kilishitu bwanji. (Masalamo 26:4) Paulo wajimwineko’mba: “Kechi mwipashañanyenga na ba panopantanda ne.” (Loma 12:2) Yehoba witupa bulume mukachi ketu pa kuba’mba tukose kubula kukokela bintu byo betukanjikizha kuba.—Bahebelu 13:6.

12 Umvwe kwiyuka kwetu atweba bene kwikala bena Kilishitu ke kulelele na mambo a bintu byo betukanjikizha kuba, kyawama kuvuluka’mba bukishinka bwetu kwi Lesa bwanema bingi kukila milanguluko ne mashinda a bantu. Byambo biji mu Kulupuka 23:2, ke jifunde jawama bingi. Jaamba’mba: “Kulondela jibumba mu kuba bibi ne.” Kimye bena Isalela bavula bamo kyo bazhinaukile bulume bwa Yehoba bwa kufikizha milaye Yanji, na bukishinka Kaleba wakaine kulondela mashinda abo. Wayukishetu amba milaye ya Lesa yajinga ya kine, kabiji wamwenejilemo mfweto ikatampe mu bukishinka bwanji. (Kubala 13:30; Yoshua 14:6-11) Abya ne anweba mukeba kukana kukanjikizhiwa kulondela milanguluko ya bantu pa kuba’mba mukonshe kulama bulongo bulunda bwenu ne Lesa nyi?

Bishinka Bikwabo Byanema

it-1 846

Bakosama

Kukosama kechi kulumbulula kubula maana ne, kyambo kya kuba’mba “bakosama,” kwesakana na byo bekingijisha mu Baibolo kilumbulula muntu wayuka kyawama usalapo kuba bya kubula maana bilaala mafunde a Lesa aoloka. Byambo bimo bya Kihebelu bilumbulula kukosama ke kesilʹ (‘bakosama’; Man 1:22), ʼewilʹ (“wakosama”; Man 12:15), na·valʹ (‘wakosama’; Man 17:7), ne kya lets (“wa milengulwila”; Man 13:1). Kyambo kya Kingiliki kya aʹphron kilumbulula “kilubi” (Luk 12:20), a·noʹe·tos kilumbulula “babula maana” (Nga 3:1), ne kya mo·rosʹ kilumbulula ‘babilubi’ nangwa’mba “bakosama” (Mat 23:17; 25:2).

FEBRUARY 24–MARCH 2

BYA BUNEME BIJI MU MAMBO A LESA BYAMBO BYA MAANA 2

Mambo ka o Twafwainwa Kutela Muchima pa Lufunjisho lwa pa Bunke?

w22.08 18 jifu. 16

‘Twajijilai Kwenda mu Bukine’

16 Kechi bonse batemwa kutanga ne kufunda ne. Pano bino, Yehoba witubuula kutwajijila ‘kukebakeba’ bukine pa kuba’mba twibuyuke. (Tangai Byambo bya Maana 2:4-6.) Umvwe saka tukebakeba buno bukine tukamwenamo bintu byawama bingi. Corey waambile’mba inge ubena kutanga Baibolo uta muchima pa kyepelo kimo. Walumbulwile’mba: “Ntanga tubyambo twa munshi tonse, ntanga binembelo byonse biji pa tubisopelo to bamwesha mu kyokyo kyepelo kabiji nkebakeba bishinka bikwabo byalumbulula kyokyo kyepelo. . . . Kuba bino kunkwasha kumvwisha bulongo mwatala kyokyo kyepelo.” Umvwe ketwikalepo na kimye kya kutanga Baibolo kwingijisha jino jishinda nangwa jikwabo kimwesha’mba twanemeka bukine.—Sala. 1:1-3.

w22.10 19 mafu. 3-4

Maana a Kine Abena Kubijika

3 Muntu uji na maana wingijisha bintu byo ayuka kufuukula bulongo. Nangwa byonkabyo, maana a kine avwangamo byavula. Baibolo waamba’mba: “Kwakamwa Yehoba yo ntendekelo ya maana, kuyuka bintu kufuma ku Mwine Wazhila, yo milangwe.” (Maana 9:10) Onkao mambo, umvwe tukeba kufuukulapo bintu byanema twafwainwa kuyuka Yehoba byo alanguluka pa kyokyo kintu, ko kuba’mba “kuyuka bintu kufuma ku Mwine Wazhila.” Kufunda Baibolo ne mabuku alumbulula Baibolo kwakonsha kwitukwasha kufuukula bulongo bintu. Umvwe twauba bino kimwesha’mba tuji na maana a kine.—Maana 2:5-7.

4 Yehoba ye yenkatu wakonsha kwitupa maana a kine. (Loma 16:27) Mambo ka o twafwainwa kwambila’mba Yehoba ye yenkatu wafwainwa kwitupa maana? Kitanshi, Yehoba ye Mulenga kabiji bilengwa byanji byonse wibiyuka bingi bulongo. (Sala. 104:24) Kya bubiji, byonse byo oba Yehoba bimwesha’mba uji bingi na maana. (Loma 11:33) Kya busatu, bonse balondela maana a Yehoba bamwenamo byawama. (Maana 2:10-12) Umvwe tukeba kwikala na maana a kine twafwainwa kuswisha Yehoba kwitutangijila mu bintu byo tuba ne pa kufuukula bintu bya kuba.

w16.09 23 jifu. 2-3

Anweba Banyike, Koseshainga Lwitabilo Lwenu

2 Anweba bakalume ba Yehoba banyike nangwa anweba mu kifunda pe Lesa, nanchi mulanguluka’mba mwafwainwa kulondela byaitabila bantu bavula, nabiji lufunjisho lwa kuba’mba bintu byaishilekotu bine kukila kwitabila mu Mulenga nyi? Inge byo byo kiji, kuji mashinda o mwakonsha kwingijisha pa kuba’mba mukoseshe lwitabilo lwenu. Jishinda jimo ke kwingijisha maana emupa Lesa ‘akemulamanga.’ Akemukwasha kukana milanguluko yatama ne kukosesha lwitabilo lwenu.—Tangai Byambo bya Maana 2:10-12.

3 Lwitabilo lwakosa lwaimena pa kuyukisha bulongo Lesa. (1 Timo. 2:4) Onkao mambo, byo mufunda Mambo a Lesa ne mabuku etu alumbulula Baibolo kechi mwafwainwa kupitangamotu lubilo lubilo ne. Ingijishainga maana enu a kupima bintu pa kuba’mba ‘mukwatakanyenga’ byo mutanga. (Mat. 13:23) Inge ke tufunde Baibolo mu jino jishinda, tukemwena ‘biyukilo bimwesha’mba’ Lesa ye Mulenga wetu ne kuba’mba Baibolo wafuma kwi aye.—Hebe. 11:1.

Bishinka Bikwabo Byanema

it-1 1211 jifu. 4

Bulumbuluke

Kechi twakonsha kwikala bwikalo bwa bulumbuluke mu bulume bwetu ne. Kanatu inge tuji na lwitabilo lwakosa, twaketekala mwi Yehoba na muchima yense ne mu bulume bwaji bwa kupokolola bantu. (Sl 25:21) Lesa walaya kuba’mba ukekala “jikebo” kabiji “kya kufyamamo” kya boba benda mu bulumbuluke. (Man 2:6-8; 10:29; Sl 41:12) Kukebesha kutokesha Yehoba ku muchima kulengela bamwakamwa kushikimana mu bwikalo bwabo, kabiji kwibakwasha kwenda mu bulumbuluke mu bwikalo bwabo. (Sl 26:1-3; Man 11:5; 28:18) Byonkatu byaambile Yoba makatazho byo amupezhezhe kalango, muntu wabula kaneneno naye wakonsha kumanama mambo ino ntanda ibena kulamwa kwi aye mubi, kabiji wakonsha kufwa byonkatu bifwa babi. Nangwa byonkabyo, Yehoba walaya kuba’mba wayuka bipitamo babula kaneneno kabiji ukamona kuba’mba bya buswanyi bya uno muntu byatwajijila, ne bwikalo bwanji kulutwe bukekala bwa mutende, kabiji ukamonanga byawama. (Yob 9:20-22; Sl 37:18, 19, 37; 84:11; Man 28:10) Byonkatu byo kyajinga kwi Yoba, byubilo byawama byo bilengela muntu kunemekwa kechi bunonshi bo aji nabo ne. (Man 19:1; 28:6) Baana nabo batokwa bingi inge baikala na nsemi uji na byubilo byawama. (Man 20:7) Kabiji bekala na kya buswanyi kyawama mambo bafunjilako ku byubilo byawama bya bansemi babo, kabiji nabo banemekwa ne kutalwa bulongo na mambo a bansemi babo.

    Mabuku a mu Kikaonde (1992-2025)
    Shinkai
    Shinkulai
    • Kikaonde
    • Tuminaiko Bakwenu
    • Byo Mukeba
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Terms of Use
    • Privacy Policy
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Shinkulai
    Tuminaiko Bakwenu