Kulumbulula Bishinka Bikatampe

BISHINKA bikatampe bya jashi byo bi ka? Bishinka bikatampe kechi bintutu byawama byo mwamba monka mu kuya kwa jashi ne. Ke milanguluko ikatampe yo musaabaula bulongo kwa kubula kushapo nangwa kimo ne. Ke milanguluko yanema bingi ikebewa pa kuba’mba nkebelo ya jashi jenu yumvwanyike.

Kintu kikatampe kyakonsha kwimukwasha kulumbulula bishinka bikatampe bya jashi, ke kwibisala ne kwibinengezha bulongo. Javula kupesapesa pa jashi kulengela kwikala na bishinka byavula kukila ne byo mwakonsha kwamba. Pano mwakonsha kuyuka byepi bishinka byo mwafwainwa kwamba?

Kitanshi, langulukai pa biji bantu bo mukambangako. Nanchi awo mutwe ye mukambangapo bamuyuka nyi, inyi bamuluba? Abya bavula baswa Baibolo byo aamba pa uno mutwe nyi, inyi bamo bamuzhinauka? Makatazho a mutundu ka o bapitamo mu bwikalo bwabo byo bebikako kwingijisha byaamba Baibolo pa mambo a yewo mutwe? Kya bubiji, monai kuba’mba mwayuka kine kintu kyo mukambila jojo jashi ku bobo bantu. Ano mafunde abiji akonsha kwimukwasha kupitulukamo mu jashi jenu ne kumona bishinka byo mwafwainwa kubula kufumyamo.

Umvwe bemupa jashi janembelwa jimo kabiji jiji ne na kishina ne bishinka bikatampe, mwafwainwa kulondela byonkabyo. Nangwa byonkabyo, bintu byo mukambanga bikanema umvwe mwalabijila mafunde aji peulupo pa kusaabaula bishinka bikatampe. Umvwe kechi bemupa jashi janembelwa jimo ne, kiji kwi anwe bene kwisajila bishinka bikatampe.

Umvwe bishinka bikatampe mwibilabijila bulongo kabiji ne kunengezha bulongo byambo bikwabo bya kwibyambilamo, kikemupelela bingi kwamba jashi. Kabiji bantu bo mukambangako nabo bakatolaulamo bishinka.

Mashinda Apusana Pusana a Kunengezhezhamo Bishinka. Mwakonsha kwingijisha mashinda apusana pusana kunengezhezhamo bishinka bya jashi jenu. Umvwe mwiayuka bulongo, mukatana kuba’mba mashinda avula akonsha kwimukwasha bingi kwesakanatu na monka mo mubena kukebela.

Jishinda jimo jawama ke ja kunengezha jashi mu tubipungu tubipungu. (Kishinka kikatampe kyonse kikebewa bingi mambo kikwasha bantu kumvwisha mutwe ye mubena kwambapo nangwa kwimukwasha kuyuka kine kintu kyo mukambila jojo jashi.) Jishinda jikwabo ke kulumbulwila bintu mu ndonda. (Kya kumwenako, bintu byaubiwanga Muyulo saka akyangye kwiya, byakonsha kulondankana na byaubiwanga mu Yelusalema saka bakyangye kumonauna mu 70 C.E., apa bino palondela ne bibena kubiwa mu moba etu a lelo.) Jishinda ja busatu ke kumona kintu kilengela bintu kubiwa ne bintu bifumamo. (Jino jishinda jakonsha kwambiwa monse mubiji. Kya kumwenako, mwakonsha kutatula na kintu kyaubiwapo katataka, kyafumamo kabiji ne kine kintu kyalengela.) Jishinda ja buna ke ja kupusanya bintu. (Mwakonsha kupusanya kintu kyawama ku kyatama.) Kimye kimo, mwakonsha kwamba jashi kwingijisha mashinda avula.

Setepena byo bamutotolweshenga kya nshijitu ku kije kya Bayudea kya Saniedilini, waambile jashi janemene bingi jalumbulwilenga bintu monka mo byalondankenejile. Pa kwijitanga jino jashi mu Byubilo 7:2-53, musakumona kuba’mba bishinka byo asajile byajinga bya kwibashiina aba bantu. Setepena patanshi wakyambile pa bintu byo bayukile ne abo bene bamutotolweshenga. Kepo aambile amba nangwa Yosefwa bamukaine ku balongo banji, Lesa wamwingijishe kwikala mupokolweshi. Kyalondejilepo, waambile kuba’mba Bayudea bamulengulwilenga Mosesa ye baingijishenga kwi Lesa. Wapezhezheko kwamba’mba muchima wajingapo na Bayudea ba mu bisemi bya kala ye ye bamwesheshepo ne boba balengejile Yesu Kilishitu kwimwipaya.

Kuvuzha Bishinka Bikatampe Ne. Kikebewatu kwingijisha bishinka bicheche pa kusaabaula kishina. Javula, kechi bikila pa bitanu ne. Kino byo byo kyafwainwa kwikala nangwa jashi jenu mukejamba mu maminiti 5, maminiti 10, maminiti 30 nangwa kukilapo. Kange muvuzhe bishinka ne. Bantu bo mubena kwambako bakonshatu kukwatakanya bishinka bicheche mu jashi jimo. Kabiji jashi inge jalepa, ne bishinka bikatampe nabyo byafwainwa kwibilumbulula kuba’mba byumvwanyike.

Bishinka bikatampe byonse byo mwanengezha, monai’mba mubena kwibisaabaula byonse bulongo. Ambainga ne kulengela bantu bo mubena kwambako kwikalako na kimye kya kukwatakanya bulongo kishinka kimo kimo kuba’mba bikale mu milanguluko yabo.

Jashi jenu jafwainwa kwikala japela kumvwa. Kino kechi kyaimenatu pa kuvula kwa bishinka byo mwakonsha kwamba ne. Umvwe mwanengezha milanguluko yenu bulongo mu mitwe ikatampe ichechetu kabiji ne kusaabaula bulongo mutwe umo umo, jashi jenu jikomvwanyika kabiji bantu kechi bakejilubamo ne.

Saabaulainga Bishinka Bikatampe. Umvwe milanguluko mwiinengezha bulongo, kechi kikemukatazha kulumbulula bulongo bishinka bikatampe pa kwamba jashi ne.

Jishinda ja kulumbulwilamo kishinka kikatampe, ke kupana bishiino, kutanga binembelo ne kwambapo byambo bikwabo mu jishinda ja kulumbulula mulanguluko mwine mukatampe kuba’mba omvwanyikishe. Bishinka bikwabo bichebiche byafwainwa kulondolola, kumwesha bukine, nangwa kukosesha kyokyo kishinka kikatampe. Kechi mwafwainwa kubikamo milanguluko ibena kubula kukebewa na mambotu a kuba’mba ibena kumvwanyika bulongo ne. Pa kusaabaula bishinka bikwabo bichebiche, bilumbululai bulongo byumvwanyikenga byo bibena kukosesha kishinka kine kikatampe. Kange muleketu amba bantu bene basakuyuka kyo mubena kwambapo ne. Mwakonsha kumwesha lukwatankano lujipo kupichila mu kubwezhapo byambo bibena kumwesha mulanguluko mwine mukatampe nangwa kupichila mu kubwezhapo javula akyo kishinka kikatampe mo kyatala.

Bañambi bamo balumbulula bishinka bikatampe kupichila mu kwibitanchika mu bibelengelo. Nangwa kya kuba jino ke jishinda jimo ja kwambilamo bishinka bikatampe, kechi jafwainwa kulengela ñambi kubula kusala bulongo milanguluko ne kwiyambila monka mo yalondankena ne.

Kimye kimo, mwakonsha kwamba kishinka kikatampe ponka pa kutendekatu saka mukyangye kuya mu misabilo ya kwikilumbulwilamo. Kino kikakwasha bantu bo mubena kwambako kuyuka buneme bwa bishinka bisakulondelapo kabiji kilengela ne kyokyo kishinka kikatampe kukosa. Mwakonsha kukosesha kishinka kupichila mu kwikichibawizha panyuma ya kwikilumbulula kyonse.

Mu Mwingilo wa mu Bujimi. Mafunde o twisambapo kala kechi engilatu ku majashi onka ne, engila ne ku misambo yo mwisamba na bantu mu mwingilo wa mu bujimi. Pa kunengezha, yukai lukatazho lukatampe bantu ba mu yoyo mpunzha lo babena kulangulukapo. Salai kishina kyakonsha kwimulengela kumwesha Baibolo byo alumbulula kintu kyo bafwainwa kuketekela bantu kuba’mba kyo kikapwisha lolo lukatazho. Salai bishinka bikatampe kampe bibiji kuba’mba mulumbulwilemo kyokyo kishina. Monai binembelo bya kwingijisha kulumbulwilamo bulongo byobyo bishinka. Apa bino mumone byo musakutendeka mwisambo wenu. Nengezhezho ya uno mutundu yakonsha kwimukwasha kuyuka bya kwisamba na muntu yense ye mwatana. Kabiji imukwasha ne kwamba kintu mwina nzubo kyo akabula kulubamo.