BUTALA BWA MABUKU BWA PA INTANETI
Kyamba kya Usopa
BUTALA BWA PA INTANETI
Kikaonde
Pa kukebela
  • Bisopelo
  • BAIBOLO
  • MABUKU
  • KUPWILA
  • w06 12/1 pp. 4-7
  • Antikilishitu Wayukanyikwa

Vidyo ufwamo.

Yakana kushinkuka.

  • Antikilishitu Wayukanyikwa
  • Kyamba kya Usopa—2006
  • Tumitwe tucheche
  • Byambo Bipashako
  • Baantikilishitu Balukuka Bena Kilishitu ba Kine
  • Kusampanya Mafunjisho a Bubela
  • Baantikilishitu Bakana Bufumu bwa Lesa
  • Antikilishitu ‘Ubabesha Matwi’
  • ‘Esekai Byambo’
  • Nanchi Ulengulula Kilishitu ye Ñanyi?
    Kyamba kya Usopa Kibena Kubijika Bufumu Bwa Yehoba—2015
  • Ulengulula Kilishitu ye Ñanyi?
    Mepuzho a mu Baibolo a Kumbulwa
  • Ene Mambo o Twafwainwa Kumuyukila Antikilishitu
    Kyamba kya Usopa—2006
Kyamba kya Usopa—2006
w06 12/1 pp. 4-7

Antikilishitu Wayukanyikwa

UMVWE mwayuka amba mu mpunzha mo mwikala muji mwalo wipayañana, mwakonsha kwizhikijila byepi? Mwakonsha kuzhikijila mubiji wenu kabiji ne kwipatula ku bantu baji na kyokyo kikola. Byo byo twafwainwa ne kuba ku mupashi. Binembelo bitubula’mba antikilishitu “uji ponka panopantanda.” (1 Yoano 4:3) Umvwe tukeba’mba tubule kusambulako kino “kikola,” twafwainwa kuyuka “baji nakyo” ne kwipatula kwi abo. Kya lusekelo ke kya kuba’mba Baibolo waambapo bingi bulongo pa uno mutwe.

“Antikilishitu” ulumbulula “bena Kilishitu ba bubela.” Ko kuba’mba, aba bonse bakana nangwa betela amba bo ba Kilishitu nangwa’mba bamwimenako. Aye mwine Yesu waambile’mba: “Awa wabula wa kwami ye mulwanyi wami [nangwa’mba antikilishitu]; kabiji awa wabula kubungizha ne amiwa, ye upalañanya.”—Luka 11:23.

Panyuma ya kupitapo myaka 60 kufuma pafwijile Yesu kabiji ne kusangulwa kuya mwiulu, Yoano wanembele pe antikilishitu. Onkao mambo, baantikilishitu twakonsha kwibayuka kupichila mu byo bamanyika baana ba bwanga ba kishinka ba kwa Yesu baji panopantanda.—Mateo 25:40, 45.

Baantikilishitu Balukuka Bena Kilishitu ba Kine

Yesu wajimwine baana banji ba bwanga amba bakebashikwa ku bantu ba ino ntanda. Waambile’mba: “Bakemufikizha mu malwa, ne kwimwipaya: kabiji bakemushikwa ku mikoka yonse ya bantu pa jizhina jami. Kabiji bangauzhi ba bubela bavula bakeya, ne kwibatwala mungi bavula.”—Mateo 24:9, 11.

Baana ba bwanga ba kwa Yesu byo bebamanyika ‘pa jizhina ja [Yesu],’ ko kuba’mba bano bantu bebamanyika ke baantikilishitu. “Bangauzhi ba bubela” bamo bajinga bena Kilishitu kala baikala ke baantikilishitu. (2 Yoano 7) Bano “baantikilishitu bavula,” kwesakana na byanembele mutumwa Yoano “bafumine mwi atweba, nanchi kechi baji ba kwetu ne; mambo inge baji ba kwetu, inge bakikajilenga ne atweba.”—1 Yoano 2:18, 19.

Byambo byaambile Yesu ne Yoano bimweshatu patoka’mba antikilishitu kechi muntu umo ne, ke bantu bavula. Kabiji byo baji bangauzhi ba bubela, baimenatu pa mafunjisho a bubela. Ñanyi mashinda amo o bengijisha?

Kusampanya Mafunjisho a Bubela

Mutumwa Paulo wajimwineko mukwabo wa mwingilo Timoti amba ajimuke na mafunjisho a bantu basendukile mu lwitabilo, nabiji ba Haiminusa ne Filitusa, ‘baambilenga byambo byafukwilenga nobe kilonda kyabola.’ Paulo wanungilepo’mba: “Bo bapampuka ku bukine, kasa bamba’mba, lusanguko lwapita kala, ne konauna babena konauna lwitabilo lwa bamo.” (2 Timoti 2:16-18) Ba Haiminusa ne Filitusa bafunjishanga amba lusanguko lwajingatu lwa kifwanyikizho kabiji amba bena Kilishitu basangwilwe kala ku mupashi. Kya kine, umvwe muntu waikala mwana wa bwanga wa kine wa kwa Yesu, kimulengela kwikala na bumi kwesakana na Lesa mo amwena bintu, ne Paulo byo byo aambile. (Efisesa 2:1-5) Nangwa byonkabyo, byafunjishanga ba Haiminusa ne Filitusa kechi byanemekele mulaye wa kwa Yesu waambilenga pa lusanguko lukekalako lwa bakasangulwa ne kulamwa na Bufumu bwa Lesa ne.—Yoano 5:28, 29.

Jibumba ja bupopweshi ja bantemwamaana jafunjishanga amba lusanguko ke lwa kifwanyikizhotu. Jino jibumba ja bupopweshi ja bantemwamaana byo jaitabijile amba maana (mu Kingiliki amba gnoʹsis) akonsha kufunjishiwa mu jishinda ja kukumya, javwangakenyenga mafunjisho a bena Kilishitu basendukile mu lwitabilo na maana a bantemwamaana Bangiliki ne ba Maana ba ku musela. Kya kumwenako, baitabijile’mba bintu byonse bya ku mubiji byatama, kabiji na mambo a kino, Yesu kechi waishile mu mubiji ne, bino wamwekeletu nobe uji na mubiji wa bumuntu. Byonka byo twamona kala, bino byo byo ajimwinepo mutumwa Yoano.—1 Yoano 4:2, 3; 2 Yoano 7.

Bubela bukwabo bwatendekele kufunjishiwa pa myaka yavula yalondejilepo bwaambilenga pa Balesa basatu. Luno lufunjisho lwaambilenga’mba Yesu ye Lesa Wa bulume bonse kabiji ye Mwana Lesa. Mu buku wanji utelwa’mba The Church of the First Three Centuries, Dr. Alvan Lamson waambile’mba lufunjisho lwa Balesa basatu “kechi lwaesakene pamo na byafunjishiwanga mu Bayudea ne mu Binembelo bya bwina Kilishitu ne; bino Bantemwamaana ba kwa Plato batendekele kwilusampanya kufikatu ne kimye kyo lwakumbene mu bwina Kilishitu.” Nga bano bonka “Bantemwamaana” bajinga bañanyi? Bajinga bantangi ba bupopweshi bafunjishanga buntemwamaana bwa Mungiliki aye Plato wabulanga kupopwela Lesa wa kine.

Aluno lufunjisho lwa Balesa basatu ko kayukilo ka kuyukilako baantikilishitu, mambo luno lufunjisho lwalengelanga bantu kumona amba Lesa kafwako kabiji ne kupwisha bulunda bwanji na Mwananji. (Yoano 14:28; 15:10; Kolose 1:15) Akilangulukaipotu, umvwe twabula kumuyuka Lesa, twakonsha ‘kufwenya byepi kwipi ne Lesa,’ kwesakana na byonka byaamba Binembelo?—Yakoba 4:8.

Lukatazho lwatwajijilatu na kubailako, mambo bantuntuluzhi bavula ba Baibolo bafumyamo jizhina ja Lesa jitelwa’mba, Yehoba, mu ma Baibolo abo, nangwa kya kuba mu mulaka mwine mutanshi jitanwamo bimye kukila pa 7,000! Kya kine, kumwalula aye Wa bulume bonse kwikala ke wabula jizhina, ke kubula kunemeka Mulenga wetu ne Byambo byanji. (Lumwekesho 22:18, 19) Kabiji kupingakenya jizhina ja Lesa na mazhina akwabo a mushingi nabiji Nkambo ne Lesa ke kuzhilulula lulombelo lwa kumwenako lwalombele Yesu muji byambo bimo byaamba’mba: “Jizhina jenu jizhile.”—Mateo 6:9.

Baantikilishitu Bakana Bufumu bwa Lesa

Baantikilishitu baangala ne kwangala mu ano ‘moba apelako,’ o tujimo. (2 Timoti 3:1) Abano bajimbijimbi baimenatu pa kusendula bantu kuba’mba babule kuyuka amba Yesu ye Mfumu wa Bufumu bwa Lesa, kafulumende wa mwiulu ukatendeka kulama ntanda yonse katataka.—Danyela 7:13, 14; Lumwekesho 11:15.

Kya kumwenako, bantangi bamo ba bupopweshi basapwila amba Bufumu bwa Lesa ke muchima wa muntu mwine byo aji. Abino kechi bifunjishiwapo mu Binembelo ne. (Danyela 2:44) Bakwabo nabo bafunjisha’mba Kilishitu wingila kupichila mu makafulumende a bantu ne bipamo. Bino aye mwine Yesu waambile’mba: ‘Bufumu bwami kechi bwa panopantanda ne.’ (Yoano 18:36) Kya kine, Satana ye “mfumu wa panopantanda” kabiji ye “lesa wa panopantanda,” kechi Kilishitu ne. (Yoano 14:30; 2 Kolinda 4:4) Kino kyo kimwesha Yesu byo akonauna makafulumende onse a bantu katatakatu, kabiji aye ye ukekala Kalama wa panopantanda. (Masalamo 2:2, 6-9; Lumwekesho 19:11-21) Bantu balomba amba kino kikobiwe byo balomba Lulombelo lwa Nkambo, amba: “Bufumu bwenu bufike. Kyaswa muchima wenu kyubiwe pano panshi.”—Mateo 6:10.

Bantangi bavula ba bupopweshi byo batundaika bumulwila ntanda, balengulula, ne kumanyika boba bataya mbila ya kine ya Bufumu bwa Lesa. Kya lusekelo ke kya kuba’mba, buku wa Lumwekesho watongolapo mwanamukazhi pite wakifwanyikizho aye “Babilona Mukatampe,” yenka ‘wapendwa mashi a bazhijikwa, ne mashi a batumonyi ba Yesu.’ (Lumwekesho 17:4-6) Kabiji uba bupite bwa ku mupashi kupichila mu kutundaika “bamfumu” nangwa’mba bakalama ba panopantanda, ne aye naye saka obilwa bibusa. Uno mwanamukazhi wa kifwanyikizho ke bupopweshi bwa bubela bwa ino ntanda. Ye mwine antikilishitu mukatampe.—Lumwekesho 18:2, 3; Yakoba 4:4.

Antikilishitu ‘Ubabesha Matwi’

Bantu bavula betela’mba bena Kilishitu byo bakana bukine bwa mu Baibolo, ko kuba’mba bakana ne mafunde a mu Baibolo aamba pa bya kwikala na byubilo byawama ne kulondelako byubilo bya bantu. Byambo bya Lesa byaambijile jino amba kino kikobiwa. Byaambile’mba: “Kimye kikeya kyo bakabula kuswa mafunjisho alumbuluka; bino byo baji na matwi ababana, bakevujishisha abo bene bafunjishi ba monka mwayila bya kusakasaka byabo.” (2 Timoti 4:3) Abano bantu betela’mba bafunjishi bino saka bafunjisha bya bubela batelwa ne kuba’mba “batumwa ba bubela, bo ba mingilo ya bujimbijimbi, kasa bealula nobe batumwa ba Kilishitu.” Baibolo watwajijila na kwamba’mba: “Ku mpelo yabo kukekala monka mwayila mingilo yabo.—2 Kolinda 11:13-15.

Mingilo yabo yavwangamo ‘byubilo bya bunya,’ bibula kunemeka mafunde aoloka. (2 Petelo 2:1-3, 12-14) Nanchi kechi tumona bantangi bavula ba bupopweshi ne bantu babo saka baswisha nangwa kuba byubilo byabula bya bwina Kilishitu, nabiji kwilaala kwa banabalume nangwa banabakazhi bonka bonka, kabiji ne kuba bukende nenyi? Akimonaipo kimye mwesakanye ino milanguluko ya bantu ne bwikalo bwabo na byaamba Baibolo pa Bena Levi 18:22; Loma 1:26, 27; 1 Kolinda 6:9, 10; Bahebelu 13:4; ne Yuda 7.

‘Esekai Byambo’

Kwesakana na byaambiwapo kala, twafwainwa kumvwina byambo bya mutumwa Yoano ne kumona kuba’mba kechi tubena kupelula ne kubula kunemeka mafunjisho o twaitabilamo ne. Wajimwine’mba: ‘Anweba batemwe, kechi mwitabe [byambo, NW] byonse ne, nanchi esekai [byambo] kana byo bya kwa Lesa; mambo bangauzhi ba bubela bavula bapalañena panopantanda’—1 Yoano 4:1.

Akimonai kya kumwenako kyawama kya bantu bajinga na “mushingi” baikalanga mu Beliya mu myaka kitota kitanshi. ‘Batambwile mambo na maboko abiji, ne kubalaulabalaula mu Binembelo pa juba pa juba, amba, tumone kana bino bintu [byaambile ba Paulo ne Silasa] bya kine.’ (Byubilo 17:10, 11) Ee, nangwa kya kuba bena Beliya bajinga na mujojo wa kukeba kufunda, bino bakebeshe kuyuka’mba byo baumvwine ne kwitabila byajinga bya mu Binembelo.

Ne lelo jino, bena Kilishitu ba kine kechi bajimbaikwatu na milanguluko yapusana pusana ya bantu ne, bino bakakachila ku bukine bwa mu Baibolo. Mutumwa Paulo wanembele’mba: ‘Nalomba ne kino namba, butemwe bwenu buyengatu na kuvula na maana onse a kwibiyuka bintu ne a kwibisalulula.’—Filipai 1:9.

Umvwe mukyangye kuba bino, monai’mba mwafunda ‘maana onse a kwibiyuka bintu ne a kwibisalulula’ kupichila mu kuyuka Baibolo kine byo afunjisha. Aba balonda byajinga bena Beliya kechi babepwa na ‘byambo bya kujimbaika’ byamba baantikilishitu ne. (2 Petelo 2:3) Mu kifulo kya byobyo, bafunda bukine bwa ku mupashi pe Kilishitu byo aji ne baana banji ba bwanga ba kine.—Yoano 8:32, 36.

[Kitenguluzha/Kipikichala pa peja 4]

BAIBOLO BYO AFUNJISHA PE ANTIKILISHITU

‘Anweba twanyike, kino kyo kimye kyapelako [ko kuba’mba mpelo ya batumwa]: kabiji byonka byo mwaumvwine’mba, antikilishitu [bakana Kilishitu] babena kwiya, ne pano baantikilishitu bavula bamweka kala; po po twayukila namba, kine kyo kimye kyapelako.’—1 Yoano 2:18.

“Wa bubela ye ñanyi? kana yenkawa wakana’mba, Yesu kechi ye Kilishitu ne. Uno ye antikilishitu, yenkaye ukana ne Tata ne Mwana.” —1 Yoano 2:22.

‘Byambo byonse bibula kwitaba Yesu kechi byo bya kwa Lesa ne: kabiji bino byo byambo bya antikilishitu ye mwaumvwine’mba, ukeya; kabiji ne pano uji ponka panopantanda.’ —1 Yoano 4:3, NW.

Bajimbijimbi bavula bapalañena panopantanda, bonkaba babula kwitaba kwiya kwa Yesu Kilishitu mu mubiji. Uno ye awa mujimbijimbi ne antikilishitu.”—2 Yoano 7.

[Kitenguluzha/Bipikichala pa peja 5]

MUJIMBIJIMBI UJI NA BILUNGI BYAVULA

Kyambo kya “antikilishitu” kilumbulula boba bonse bakana byaamba Baibolo pe Yesu Kilishitu, bonse bakana Bufumu bwanji, kabiji ne bonse bamanyika baana banji ba bwanga. Kabiji mwavwangwa bantu, tubungwe, ne mikoka ya bantu bamba’mba bamwimenako Kilishitu nangwa’mba bo ba Mesiasa byo betota ne kulaya amba bo bakaleta mutende ne bukikizhi byakonshatu kuleta Kilishitu kwapwa.

[Byambo bya Muntu Ungi]

Augustine: ©SuperStock/age fotostock

[Kipikichala pa peja 7]

Byonka byajinga bena Beliya, ne atweba twafwainwa ‘kubalaulabalaula mu Binembelo pa juba pa juba’

    Mabuku a mu Kikaonde (1992-2025)
    Shinkai
    Shinkulai
    • Kikaonde
    • Tuminaiko Bakwenu
    • Byo Mukeba
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Terms of Use
    • Privacy Policy
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Shinkulai
    Tuminaiko Bakwenu