Kuyuka Mwingilo Mukatampe Wa Kwa Yesu Mu Kufikizha Nkebelo Ya Lesa

“Amiwa ne jishinda, ne bukine, ne bumi: ka paji wiya kwi Batata ne, poso pe amiwa.”—YOA. 14:6.

1, 2. Mambo ka o twakonshesha kwikela na kizaku kya kukeba kuyuka mwingilo mukatampe wa kwa Yesu mu kufikizha nkebelo ya Lesa?

BANTU bavula mwapita bwikalo bwa bantu bakeba kumweka bapusanako na bakwabo bantu, bino bachechetu bo bekala bapusanako. Nangwatu bano bantu bachechetu bakonsha kwamba’mba bapusanako mu mashinda amo. Bino Yesu Kilishitu, Mwana Lesa, aye wapusanako mu mashinda avula bingi.

² Mambo ka kupusanako kwa kwa Yesu kyo kwakonshesha kwituzakula muchima? Mambo bulunda bwetu na Shetu wa mwiulu aye Yehoba bwavwangiwamo! Yesu waambile’mba: “Amiwa ne jishinda, ne bukine, ne bumi: ka paji wiya kwi Batata ne, poso pe amiwa.” (Yoa. 14:6; 17:3) Twayai tutaletalepo mashinda amo mwapusenako Yesu. Kuba bino kusakwitulengela kuyuka bulongo mwingilo wanji mu kufikizha nkebelo ya Lesa.

“Mwana Lesa Yenkawa Umo”

3, 4. (a) Mambo ka kyo twakonsha kwambila’mba Yesu byo aji Mwana Lesa yenkawa umo wapusanako bingi? (b) Mwingilo wa kwa Yesu mu kulengwa kwa bintu wapuseneko byepi?

³ Yesu kechi utelwatu amba “mwana Lesa” ne. Abino Satana byo byo amutelele Yesu kimye kyo amwesekelenga. (Mat. 4:3, 6) Yesu utelwa’mba “Mwana Lesa yenkawa umo.” (Yoa. 3:16, 18) Kyambo kya Kingiliki kyatuntululwa’mba “yenkawa umo” kilumbulula “umomongela, kafwako mukwabo ne,” “ye yenkatu pa bantu bonse nangwa bintu byonse,” nangwa’mba “wapusanako.” Yehoba uji na baana ba ku mupashi bavula bingi. Mu ñanyi jishinda Yesu mo aikela “yenkatu pa bantu nangwa pa bintu byonse”?

⁴ Yesu wapusanako mambo ye yenkatu walengelwe mu kushinkamika na Shanji. Ye Mwananji mubeji. Ye “mubeji wa pa bilengwa byonse.” (Kolo. 1:15) Ye “ntendekelo ya bilengwa bya Lesa.” (Lum. 3:14) Kabiji mwingilo wa mwana Lesa yenkawa umo wapusanako. Kechi ye wajinga Mulenga, nangwa’mba ye Mwine watendekeshe bilengwa ne. Bino Yehoba wamwingijishe, nangwa’mba mwi aye mo mo byalengejilwe bintu byonse. (Tangai Yoano 1:3.) Mutumwa Paulo wanembele’mba: “Pakuba kwi atweba kuji Lesa umo yenka, Tata, ko bifuma byonse, kabiji mo twaikela ne atweba; ne Nkambo umo yenka, Yesu Kilishitu, mo mo byamwekejile byonse ne atweba pamo.”—1 Ko. 8:6.

5. Binembelo bimwesha byepi lupusano lwa kwa Yesu?

⁵ Bino Yesu wapusanako bingi mu mashinda avula. Binembelo bimutela mazhina avula a mushingi alumbulula mwingilo wanji mukatampe wa kufikizha nkebelo ya Lesa. Twayai tubalaulepo mazhina akwabo atanu a kwa Yesu byonka byo aingijishiwa mu Binembelo bya bwina Kilishitu bya Kingiliki.a

“Mambo”

6. Mambo ka o kyafwainwa Yesu kutelwa’mba “Mambo”?

⁶ Tangai Yoano 1:14. Mambo ka Yesu kyo atelelwa’mba “Mambo,” nangwa’mba Logos? Jino jizhina ja mushingi jiyukanyikisha mwingilo ye atatwile kwingila bilengwa bikwabo byo byalengelwe. Yehoba waingijishe Mwananji kubulañana byambo ne mikambizho ku baana ba ku mupashi bakwabo, wamwingijishetu ne mu kufikizha byambo ku bantu panopantanda. Kishinka kya kuba’mba Yesu Mambo, nangwa’mba Wa kumwambilako Lesa, kyamweshiwa mu byambo byo aambile Kilishitu ku Bayudea bamutelekelenga amba: “Kufunjisha kwami kechi kwamitu ne, nanchi kwa aye wantuma. Inge muntu waswa kuba kyaswa muchima wanji, usakuyuka kufunjisha kwami, kana kwa kwa Lesa, kana nangwa neambila ami mwine.” (Yoa. 7:16, 17) Nangwatu panyuma ya kubwela mwiulu mu lukumo Yesu watwajijila kutelwa na jizhina ja mushingi ja kuba’mba “Mambo a Lesa.”—Lum. 19:11, 13, 16.

7. Twakonsha kulonda byepi kwipelula kumwesha Yesu mu mwingilo wanji byo aji “Mambo”?

⁷ Akilangulukai pa jino jizhina ja mushingi mo jatala. Nangwa kya kuba Yesu uji bingi na maana kukila bilengwa byonse bya kwa Yehoba, kechi ulondela maana anji mwine ne. Wamba byonka bimwambila Shanji. Uta muchima kikupu kwi Yehoba kechi kwi aye mwine ne. (Yoa. 12:50) Ye wa kumwenako wawama ye twafwainwa kulonda! Netuwa twapewa mwingilo wanema wa kusapwila “mambo a lusekelo a bintu byawama.” (Loma 10:15) Kuyuka kuba’mba Yesu ye wa kumwenako wawama mu kwipelula kwakonsha kwitulengela kubula kwamba milanguluko yetu. Umvwe tubena kubulañana byambo bipana bumi bya mu Binembelo, kechi twafwainwa kupitaila “pa bintu byanembwa ne.”—1 Ko. 4:6.

“Amena”

8, 9. (a) Nanchi kyambo kya “Amena” kilumbulula ka, kabiji mambo ka Yesu kyo atelelwa’mba “Amena”? (b) Yesu wafikizhe byepi mwingilo wanji wa kwikala “Amena”?

⁸ Tangai Lumwekesho 3:14. Mambo ka Yesu kyo atelelwa’mba “Amena”? Kyambo kyatuntululwa amba “Amena” ke kyambo kyanembwa byonka byo kiji mu Kihebelu kilumbulula’mba “kya kine” nangwa’mba “kikale byonkabyo.” Kine kyambo kya Kihebelu kwafuma kino kyambo kilumbulula “kwikala bakishinka” nangwa “kuketekelwa.” Kino kyonka kyambo kyaingijishiwa ne mu kulumbulula bukishinka bwa Yehoba. (Mpitu. 7:9; Isa. 49:7) Onkao mambo, mu ñanyi jishinda Yesu mo aikela wapusanako pa kutelwa amba “Amena”? Monai byakumbula 2 Kolinda 1:19, 20 amba: “Mwana Lesa, Yesu Kilishitu, yenka wasapwijilwe mwenu . . . , kechi wajinga wa kuzhinauka’mba, Ee, kabiji amba, Ine, ne, pakuba mwi aye mwajingatu Ee. Mambo milaye ya Lesa, nangwa yavujisha byepi, yaikajikwa mwi aye: onkao mambo mwi aye mo mo twambila namba, Amena, mu kumuletela lukumo aye Lesa.”

⁹ Yesu ke “Amena” wa milaye ya Lesa yonse. Bwikalo bwanji bwa kishinka panopantanda, kubikakotu ne lufu lwanji lwa bukitapisho, byalengela milaye yonse ya Yehoba Lesa kufikizhiwa. Kabiji Yesu byo atwajijila kwikala wa kishinka, wamwesha kuba’mba byaambile Satana bya bubela, byanembwa mu buku wa kwa Yoba, bya kuba’mba bakalume ba Lesa umvwe kebayande, kumanama ne kufikilwa na meseko, bakonsha kumukana Lesa. (Yoba 1:6-12; 2:2-7) Pa bilengwa byonse bya Lesa, Mwananji mubeji wapana mukumbu wafwainwa. Kunungapo Yesu wamwesheshe lubaji lwanji lwawama lwa kutundaika Shanji mu mambo akatampe a bumfumu bwa Yehoba bwa pa bilengwa byonse.

10. Twakonsha kulonda byepi Yesu mu mwingilo wanji mukatampe wa kwikala “Amena”?

¹⁰ Twakonsha kulonda byepi Yesu mu mwingilo wanji mukatampe wa kwikala “Amena”? Kupichila mu kwikala bakishinka kwi Yehoba ne kutundaika bumfumu bwanji bwa pa bilengwa byonse. Umvwe saka tuba bino, tukalondelanga byambo byanembwa mu Byambo bya Mana 27:11 amba: ‘Mwanami, wikale wa maana, usangajike muchima wami, namba mmone mwa kumukumbwila awa uñendeleka.’

“Ñambi wa Lulayañano Lupya”

11, 12. Mwingilo wa kwa Yesu wa kwikala Ñambi waikala byepi mukatampe?

¹¹ Tangai 1 Timoti 2:5, 6. Yesu ye “ñambi . . . umo yenka, uji pakachi, aku Lesa aku bantu.” Ye “ñambi wa lulayañano lupya.” (Hebe. 9:15; 12:24) Bino Mosesa naye waambiwapo kwikala ñambi, ko kuba’mba ñambi wa lulayañano lwa Mizhilo. (Nga. 3:19) Pano bino mwingilo wa kwa Yesu wa kwikala Ñambi waikala byepi mukatampe?

¹² Kine kyambo kya mu mulaka mutanshi kyatuntululwa’mba “ñambi” ke kyambo kyaimena pa mizhilo. Yesu utelwa monka mwayila mizhilo amba Ñambi (nangwa, kulondela kine kyambo amba, mukulumpe wayuka mizhilo) wa lulayañano lupya lwalengela kuba’mba mukoka upya, “bena Isalela ba Lesa” asemwe. (Nga. 6:16) Uno mukoka walengwa na bena Kilishitu bashingwa na mupashi balenga “buñanga bwa bufumu” bwa mwiulu. (1 Pe. 2:9; Lupu. 19:6) Mu lulayañano lwa Mizhilo mo aikele Mosesa ñambi kechi mo mwafwainwe kusemenwa uno mukoka ne.

13. Ki ka kyavwangiwamo mu mwingilo wa kwa Yesu wa kwikala Ñambi?

¹³ Mwingilo wa kwa Yesu wa kwikala Ñambi wavwangamo ka? Yehoba wingijisha mashi a kwa Yesu anema ku boba baletwa mu lulayañano lupya. Ne mu jino jishinda, Yehoba wibabingisha ne kwikala baoloka. (Loma 3:24; Hebe. 9:15) Lesa wibamona amba pano bakonsha kuletwa mu lulayañano lupya ne na luketekelo lwabo lwa kwikala bamfumu kabiji bañanga ba Lesa mwiulu! Yesu byo aji Ñambi wabo, wibakwasha kutwajijila kwikala batoka kwi Lesa.—Hebe. 2:16.

14. Mambo ka bena Kilishitu bonse, kikale baji na luketekelo lwa kuya mwiulu nangwa lwa kwikala panopantanda kyo bafwainwa kunemekela mwingilo wa kwa Yesu wa kwikala Ñambi?

¹⁴ Pano kiji byepi ku boba babula kutwela mu lulayañano lupya, aba baji na luketekelo lwa kwikala myaka ne myaka panopantanda, kechi mwiulu ne? Nangwa kya kuba kechi baji lubaji lwa lulayañano lupya ne, bamwenamo byawama. Balekelwa mambo abo kabiji babingishiwa ne kwikala balunda ba Lesa baoloka. (Yako. 2:23; 1 Yoa. 2:1, 2) Kikale tuji na luketekelo lwa kuya mwiulu nangwa lwa kwikala panopantanda, atweba bonse pa muntu pa muntu twafwainwa kunemeka mwingilo wa kwa Yesu wa kwikala Ñambi wa lulayañano lupya.

“Ñanga Mukatampe”

15. Mwingilo wa kwa Yesu wa kwikala Ñanga Mukatampe waikala byepi wapusanako na wa banabalume bonse baikalapo kala bañanga bakatampe?

¹⁵ Banabalume bavula baikajilepo bañanga bakatampe kala, bino mwingilo wa kwa Yesu wa kwikala Ñanga Mukatampe ke mwingilo mukatampe wapusanako bingi. Mu ñanyi jishinda? Paulo walumbulula’mba: ‘Aye kechi wafwainwa kulambula bitapisho pa juba, pa juba, patanshi na mambo a bubi bwanji mwine, kabiji ke na mambo a bubi bwa bantu, pamo ne aba bañanga bakatampe bakwabo ne: mambo kino wikyubijile jimo kwapwa kikupu, byo elambwile mwine. Mambo bo itongola Mizhilo amba bekale bañanga bakatampe, bo bantutu banekena; pakuba ye jatongola jiwi ja luchipo, jalondele pa Mizhilo, ye Mwana, walumbululwa kikupu myaka ne myaka.’—Hebe. 7:27, 28.b

16. Mambo ka kitapisho kya kwa Yesu kyo kyapusenako?

¹⁶ Yesu wajinga muntu walumbuluka, waesakene pamo na Adama saka akyangye kukilenga mambo ne. (1 Ko. 15:45) Ne onkao mambo, Yesu ye yenkatu muntu wapaine kitapisho kituntulu kyalumbuluka, ko kuba’mba kitapisho kikabula kulambulwapo jibiji ne. Kwesakana na Mizhilo ya Mosesa, bitapisho byalambulwanga pa juba pa juba. Bino byonse bitapisho ne mwingilo wa buñanga byaimenejilengako mwingilo wa kwa Yesu. (Hebe. 8:5; 10:1) Onkao mambo, mwingilo wa kwa Yesu wa kwikala Ñanga Mukatampe wapusanako mambo aye waingila byavula kabiji ukengilanga myaka yonse kukila byaingila bañanga bakatampe bakwabo.

17. Mambo ka kyo twakonshesha kuyukila mwingilo wa kwa Yesu wa kwikala Ñanga Mukatampe, kabiji twakonsha kuba byepi kino?

¹⁷ Tukebewa Yesu Ñanga Mukatampe kwitukwasha kwikala baoloka kwi Lesa. Kabiji byo aikalapo Ñanga Mukatampe wawama ye tuji naye! Paulo wanembele’mba: “Kechi tuji na ñanga mukatampe wabula kukonsha kumvwa kunekena kwetu ne; kana umo waesekelwe monse monse pamo ne atweba, byonkabyo wabujilwe bundengamambo.” (Hebe. 4:15) Kuyuka kya kine kino kwakonsha kwitulengela kwikala bakubula ‘kwiitokesha michima yetu atwe bene ne, poso kutokesha muchima wa yewa witufwijile.’—2 Ko. 5:14, 15; Luka 9:23.

“Lukunwa” Walaiwe

18. Ñanyi bungauzhi bwaambiwe panyuma ya kuba Adama walenga mambo, kabiji ki ka kyasolwelwe palutwe kacheche pa buno bungauzhi?

¹⁸ Mu Edena, bantu byo baelele byonse, ko kuba’mba bulunda bwabo na Lesa, bumi bwa myaka, lusekelo, ne Paladisa, Yehoba Lesa waambijile jimo pa mambo a kwiya kwa Mupokolweshi. Uno ye yewa watelejilwe jimo amba “lukunwa.” (Nte. 3:15, NW) Uno Lukunwa wabujile kukiyukanyikwa ye waikele kishina kya bungauzhi bwavula bwa mu Baibolo mwapita bwikalo bwa bantu. Ye wamwekejile mu kisemi kya kwa Abalahama, Izaka ne Yakoba. Kabiji wafwainwe kwikala wa mu kisemi kya Mfumu Davida.—Nte. 21:12; 22:16-18; 28:14; 2 Sam. 7:12-16.

19, 20. (a) Ñanyi Lukunwa walaiwe? (b) Mambo ka o kyakonsha kwambiwa’mba lukunwa walaiwe wavwangamo ne bantu bakwabo kechi Yesu bunketu ne?

¹⁹ Nga uno Lukunwa walaiwe ye ñanyi? Mukumbu wa buno bwipuzho wakonsha kutanwa mu Ngalatiya 3:16. (Tangai.) Nangwa byonkabyo, monka mu kitango kintu kimo, mutumwa Paulo watwajijila kwamba ku bena Kilishitu bashingwa amba: “Kabiji umvwe mwi ba kwa Kilishitu, mwi ba nkunwa ya Abalahama, mwi banswanyi ba monka mwayila mulaye.” (Nga. 3:29) Kyaikala byepi kuba’mba Kilishitu ye Lukunwa walaiwe, pano bino bakwabo nabo saka banungwako?

²⁰ Bavula bamba’mba bafumine kwi Abalahama, bamo ke bengile ne kwingila nobe bangauzhi. Mu bupopweshi bumo banemeka bingi mulanguluko wa kuba’mba bangauzhi babo bafumine kwi Abalahama. Pano nanchi bano bonse ye Lukunwa walaiwe nyi? Ine. Byonkatu mutumwa Paulo byo aambile kimye kyo atangijilwe na mupashi, kechi baana bonse ba kwa Abalahama bakonsha kwamba’mba baikala Lukunwa wa kwa Abalahama ne. Baana bakwabo ba kwa Abalahama kechi baingijishiwe kupesheshamo bantu ne. Uno lukunwa wafwainwe kupeshañana wapichijile mwi Izaka bunke. (Hebe. 11:18) Muntu umotu aye Yesu Kilishitu, awo ndonda yanji kufuma kwi Abalahama yanembwa mu Baibolo, ye lubaji lutanshi lwa lukunwa walaiwe.c Aba bakwabo baikele lubaji lwa bubiji lwa lukunwa wa Abalahama baikala bino mambo bo “ba kwa Kilishitu.” Ee, mwingilo wa kwa Yesu mu kufikizha buno bungauzhi kine wanema bingi.

21. Ki ka kyo mwatemwapo pa mambo a jishinda Yesu jo aingijijilemo mwingilo wanji mukatampe mu nkebelo ya Yehoba?

²¹ Twafundamo ka mu bino bishinka bichechetu byaamba pa mwingilo mukatampe wa kwa Yesu mu kufikizha nkebelo ya Yehoba? Kufumatu kimye kyo alengelwe, Mwana Lesa yenkawa umo kine wapusanako bingi. Nangwa byonkabyo, uno Mwana Lesa wapusanako awo waikele Yesu wikepesha kikupu ne kwingijila monka mwayila kyaswa muchima wa Shanji, kechi ukeba kwitumbijika mwine ne. (Yoa. 5:41; 8:50) Waikala bingi wa kumwenako wawama lelo jino kwi atweba! Byonka byajinga Yesu, twayai netuwa twibikile kikonkwanyi kya kuba’mba ‘byonse kasa twibyubila lukumo lwa Lesa.’—1 Ko. 10:31.

[Tubyambo twa mushi]

Nanchi Mukivuluka Nyi?

• Bi ka byo mwafunda pa mwingilo wanema wa kwa Yesu pa mambo a mazhina anji a mushingi? (Monai kabokoshi.)

• Mwakonsha kulonda byepi kya kumwenako kyawama kya Mwana Yehoba wapusanako?

[Kitenguluzha/Kipikichala pa peja 15]

Mitwe imo Yaamba pa Mwingilo Mukatampe wa kwa Yesu mu Nkebelo ya Lesa

◼ Mwana Yenkawa Umo. (Yoa. 1:3) Yesu ye yenkatu ye balengele kwi Shanji mu kushinkamika.

◼ Mambo. (Yoa. 1:14) Yehoba wingijisha Mwananji kwikala Wa kumwambilako byambo ne kupana mikambizho ku bilengwa bikwabo.

◼ Amena. (Lum. 3:14) Bwikalo bwawama bwa kwa Yesu byo ajinga panopantanda, kubikakotu ne lufu lwanji lwa bukitapisho, byo byamwesheshe ne kufikizha milaye ya Yehoba Lesa.

◼ Ñambi wa Lulayañano Lupya. (1 Timo. 2:5, 6) Byo aji ñambi waitabizhiwa, Yesu ye walengela’mba kusemwe mukoka mupya, “bena Isalela ba Lesa,” balengwa na bena Kilishitu bakekala “ba buñanga bwa bufumu” mwiulu.—Nga. 6:16; 1 Pe. 2:9.

◼ Ñanga Mukatampe. (Hebe. 7:27, 28) Yesu ye yenkatu muntu wafwainwe kupana kitapisho kyalumbuluka, kyafwainwe kubula kupanwa jibiji ne. Wakonsha kwitutokesha ku bundengamambo ne kwitukuula ku lufu.

◼ Lukunwa Walaiwe. (Nte. 3:15) Muntu umotu aye Yesu Kilishitu, ye lubaji lutanshi lwa yewa lukunwa walaiwe. Bakwabo bonse baikajile lubaji lwa bubiji lwa nkunwa ya kwa Abalahama ke “ba kwa Kilishitu.”—Nga. 3:29.