Luku
2 A boondii keŋ, mi Siisa Ɔkɔɔstɔɔ dimi maa a poonyiaa waŋnda kpou diolaŋ o lɛŋii o cho bolleŋ nde niŋ. 2 (Teleŋ tasoo wa hoo ni le waŋnda diolaŋ poonyiaa, nduyɛ teleŋ Kuiliniɔɔ wa masa ibuŋgaa o Siiliaa niŋndo hei yɔŋnuŋ ni.) 3 Mi waŋnda kpou kua o kɔɔlima ndaŋ le ma poonyiaa nda diolaŋ. 4 Nduyɛ le mɛɛ Choosɛ+ ndoo fula o pulale Deeve leŋ choo yɛ, mi ndu bɛɛ chaŋ Kalili mbo kua Naasaluɛi o Chudiaa niŋ o chiee Deeve wo diolaŋ aa Bɛtilɛhɛm.+ 5 Mbo kua nda Meele laa ndɔ le ma kɔ poonyiaa nda diolaŋ,+ nduyɛ o wa niŋ o miaa.+ 6 A lo loŋ mi teleŋndo fuuluu le mi Meele velu. 7 Okoŋ mbo vialu poo. Violɔɔ ndɔ tasoo wa koŋ ni.+ Mbo simbul ndu o kolala ŋpɛŋgɛlaŋ niŋ, mbo kɔ yambu ndu o fondaŋ nda dou chɔluaa nyɛdiaa wo,+ kanifuule a sɔla fondaŋ o chiɛi yiyaa mialla niŋ te.
8 O tanda pilɛ koŋ niŋ, wanaa mandaa lasaa wa chɔluaa ndaa mandaa o bɛɛ ichɔl koŋ. 9 O lepilɛ niŋ kpe, mi maalikɛinɔ Chɛhowa* wo huŋ sim nda lachi. Mi paŋgele Chɛhowa* wo balu nda silɔ, okoŋ mi siooŋnde bii nda tau. 10 Kɛ mi maalikɛinɔɔ dimul nda aa: “La yɔŋ isiooŋ te. I chuu nya yooŋgu nyaale bɛndoo le mi waŋnda chieeya kpou tuei. 11 Kanifuule paale hauleŋ ndeŋ, a vilul nya wana piŋiaa,+ o nda veelu aa Masanɔɔ Kiliti+ wo o chiee Deeve wo niŋ.+ 12 Tamasioo cho hoo ni le nya: La cho chɛlɛkpɔɔ saalɔŋ o simbulaa o kolala ŋpɛŋgɛlaŋ niŋ o fondaŋ nda dou chɔluaa nyɛdiaa wo.” 13 O lepilɛ niŋ kpe, mi maalikɛiya faŋga bɛndoo o choo choo niŋ+ sɔɔŋguu maalikɛinɔɔ hoo ikɛi ma wa Mɛlɛka saŋgalaa aa: 14 “Saŋgalaa cho le Mɛlɛka o choo choo niŋ. Nduyɛ kɔl nyuloo cho le wanaa o hini kɔl o lɛŋndeŋ choo wa.”
15 Mɛɛ maalikɛiya faŋaŋ nda o hɔl ma miiŋguŋ o choo choo niŋ, mi wanaa mandaa lasaa dimulaŋ aa: “La ŋ kɔŋnuŋ Bɛtilɛhɛm, miŋ kɔ chɔ nyɛ yɔŋnuŋ ndo, o Chɛhowa* chɔm naa hoo wo.” 16 Ma kua chɔ chɔ, nduyɛ ma saaluŋ Meele nda Choosɛ, vɛlɛ a chɛlɛkpɔɔ o yambaa o fondaŋ nda dou chɔluaa nyɛdiaa wo. 17 Mɛɛ nda che hei, ma dimul waŋnda yooŋgu maalikɛinɔɔ dimul nda a chɛlɛkpɔɔ hoo okɔɔ wo. 18 Mi kɔndɔfillo bii wana o wana tuei nyɛ wanaa mandaa lasaa dimi wo. 19 Kɛ mi Meele kɛsiŋ sɔɔŋ muŋ kpou o kɔl, nduyɛ mbo wa yiyaŋndo lechoo.+ 20 Okoŋ, mi wanaa mandaa lasaa miiŋguŋ. A wa Mɛlɛka saŋgalaa le nyɛ o nyɛ nda tuei nduyɛ ma cha, a mɛɛ nda dimul nda yɛ.
21 Mɛɛ palɛi hiou i ŋɔmaa, a teleŋ ndoo nɔ le hivi chiɛi kɔɔlioo sɔlaa wo,+ ma ke ndu diolaŋ aa Chiisu. Diolaŋ ndaŋ maalikɛinɔɔ chɔm nda ni tuupa mi Meele chua foli ndɔɔ.+
22 Mɛɛ teleŋndo fuuluu le ma sɔla dindioo a mɛɛ Sawala Mɛlɛka ke Muuse laŋ la dimi yɛ,+ ma kua a Chiisu Chulusalɛm le ndu yɔŋgoo o Chɛhowa* lo, 23 a mɛɛ i cho i poonyiaa o Sawa Chɛhowa* wo niŋ yɛ aa: “Chɛlɛkpɛ piaandu tase kɛ kɛ nɔ mbo wa le Chɛhowa.”*+ 24 Nduyɛ, ma soli salaa a mɛɛ i cho i dimiaŋ o Sawa Chɛhowa* wo niŋ yɛ aa: “Piinda a ŋiɔɔŋ ɔɔ kaŋgbuaa fɔŋnduaa a ŋiɔɔŋ.”+
25 Po pilɛ wa Chulusalɛm diolaŋ aa Simiɔŋ. O wa sakpo nduyɛ mbo yɔŋguŋ o Mɛlɛka lo. O wa chumndo le teleŋ Mɛlɛka cho Isɔluɛi kɔl dɛɛniaa ke wo.+ Nduyɛ nyina Mɛlɛkaa wa ndu choo. 26 Mi Mɛlɛka chɔm ndu sanaa a nyina ndɔ diandaa maa o cho lo yoomu haaa mbo che Kiliti, wana Chɛhowa* vem ndo. 27 Mi nyina Mɛlɛkaa tosa mbo huŋ o chiɛi Mɛlɛkaa niŋ. A teleŋ koŋ Choosɛ nda Meele hiŋ a Chiisu ni le ma tosa mɛɛ i cho i dimiaŋ o Sawaa* niŋ yɛ.+ 28 Mbo chua chɛlɛkpɔɔ o balaŋ choo, mbo mel Mɛlɛka balikaa. Mbo dimi aa: 29 “Mɛlɛka Kpuluŋguma Bɛndoo, buɛi numndo nɔla niŋ mbo vi o kɔl nyulu niŋ+ a mɛɛ ŋ dimi yɛ, 30 kanifuule I che wana ŋ soliŋ kpeku le waŋnda chieeya piŋioo wo a lehɔl pɛɛŋ.+ 31 A yɔŋgu ndu le mi waŋnda kpou che ndu.+ 32 Ndu cho nyɛ teŋgaa+ soli niŋ waŋnda kpou o nyumndaŋ niŋndo ni.+ O cho tosa mi wanaa numnda Isɔluɛi a sɔla bɛɛleŋ.” 33 Mi kɔndɔfillo bii Choosɛ nda Meele a sɔɔŋ nda wa dimioo a chɛlɛkpɔɔ okɔɔ woŋ. 34 Okoŋ, mi Simiɔŋ duau nda sala mbo dimul Meele aa: “Chɛlɛkpɔɔ hoo tosa niŋ mi wanaa bɔɔbɔɔ o Isɔluɛi niŋ del,+ nduyɛ mi a bɔɔbɔɔ chɛŋ.+ Mɛlɛka chɔm bɛɛ tamasilaŋ maa o cho a ndu latulu, wanaa bɔɔbɔɔ cho ndu simul.+ 35 (Nduyɛ num Meele, muɛi faŋii vilɛiye cho num tɛnda duu.)+ Okoŋ, mi yiyaŋnda cho wanaa bɔɔbɔɔ o kɔltaŋ niŋndaŋ la chɔɔmuŋ.”
36 Wɛɛŋ pilɛ wa vɛlɛ diolaŋ aa Ana. Wana ndoo suaa le Mɛlɛka wo o wa ni. Nduyɛ finya ndɔ wa Fanuwɛɛ ni, fulaa o kaale Asiɛɛ leŋ niŋ. Ndoo yuuwa niŋ tau, nduyɛ wɔsilaŋ la ŋɔmmɛu kinɛi nda tosa nda pɔnɔ ndɔ o nɔɔ niŋ ni. 37 Pɔnɔ ndɔ ndoo vi niŋ, nduyɛ wɛɛŋndo hoo ndoo nɔ niŋ wɔsilaŋ 84. Kɛ lepilɛ bɛɛ ndoo bindu kɔlaŋ o chiɛi Mɛlɛkaa niŋ te. Paaleŋ a nyumndaŋ o wa wali Mɛlɛkaa tosaa, sumndo biyɔɔ, a Mɛlɛka nyɔɔloo o piɛileŋ niŋ. 38 A teleŋ koŋ, mbo sɔɔŋguu nda ikɛi mbo kandu Mɛlɛka balikaa mello. Nduyɛ o wa suɛi a chɛlɛkpɔɔ hoo okɔɔ o wanaa wa chumndo le mi Mɛlɛka piŋi Chulusalɛm nda lo kpou.+
39 Mɛɛ nda chii nyɛ o nyɛ tosa a mɛɛ Sawa Chɛhowa*+ wo dimi yɛ, ma miiŋgu Kalili o chiee ndaa niŋ Naasaluɛi.+ 40 Okoŋ, mi poombɔɔ hiau lachi a hindɔɔ, vɛlɛ a yoomuaŋ sɔlaa. Mbo sɔla taasioo tau, nduyɛ sala Mɛlɛkaa wa ndu choo.+
41 Wɔsi o wɔsi, mi wanaa nduaa ndaa kuɛ Chulusalɛm le Bɔŋaŋ Hiouwɔɔ Choo Wo biyɔɔ.+ 42 Mɛɛ o fuuluu wɔsilaŋ 12, ma kua nda yuŋgu ndɔɔ Chulusalɛm le bɔŋaŋndo hoo biyɔɔ mɛɛ ndaa tosa paandu yɛ.+ 43 Mɛɛ bɔŋaŋndo chuu ma chaŋ miiŋgoo, mi Chiisu loŋnuŋ Chulusalɛm. Kɛ wanaa velu ndu wa sina le. 44 A wa yiyaŋndo maa o cho wanaa nda wa kɔlaŋ nda tɛɛŋ. Ma niilu kɔlaŋ kpɛŋ. Okoŋ, ma kandu ndu nuuviaa wanayaŋ ndaŋ a wanaa nda wa kɔlaŋ nda tɛɛŋ. 45 Kɛ a seeluŋ ndu le. Ma miiŋgu Chulusalɛm di le ndu nuuviaa ba o ba fee. 46 Mɛɛ palɛi hiou i yaa, ma kɔ saaluŋ ndu o chiɛi Mɛlɛkaa niŋ. O wa ichali wanaa pɛɛku waŋnda sawala Mɛlɛkalaŋ nda tɛɛŋ. O wa nda nilaŋ yaŋɔɔ, a nda nyuuniaa. 47 Kɛ mi kɔndɔfillo bii wanaa wa ndu nilaŋ yaŋɔɔ wa kpou le sinapɛŋgu ndɔɔ, nduyɛ a mɛɛ o wa nyunalaŋ mulioo yɛ.+ 48 Mɛɛ wanaa velu ndu wa che ndu, mi kɔndɔfillo bii nda. Mi kala ndɔ dimul ndu aa: “Po nuu, le yɛɛnɛ ŋ luei yɛ naa o kɔl landɛi waa nuaa niŋ? Ŋ wa num nuuviaa kpeekpei naa finya num.” 49 Kɛ mbo dimul nda aa: “Le yɛɛnɛ nya cho yɛ ya nuuviaa? La sina nuaa maa I nɔ mi wa o chiɛi Finya nuu niŋ te?”+ 50 Kɛ a bii nyɛ o wa nda dimullo wo bila le.
51 Okoŋ mbo miiŋgu nda ndaa Naasaluɛi, nduyɛ mbo hiau lachi a nda diikɔŋndo.+ Mi kala ndɔ kɛsiŋ sɔɔŋ muŋ kpou o kɔl.+ 52 Mi Chiisu hiau lachi a taasioo sɔlaa, nduyɛ a hindɔɔ o dialloŋ niŋ. Mi Mɛlɛka a waŋnda chieeya hini kɔl a ndu.