Naa Bandu Mɛŋgɛlaa KƐSI YAULAŊ O INTANƐITIIYO WA
Bandu Mɛŋgɛlaa
NAA KƐSIAA LAYAUWA O INTANƐTIIYO CHOO
Kisiei
Ɔ, ɔ, Ɛ, ɛ, Ŋ, ŋ
  • Ɔ
  • ɔ
  • Ɛ
  • ɛ
  • Ŋ
  • ŋ
  • BAABUIYO
  • YAULAŊ A NYƆƆŊ
  • BƆŊAŊNDAŊ
  • w23 Nyaakuɛiyo p. 14-19
  • Chɛhowa Cho Num Mala Te Sɔɔŋ Kindilaŋ Ŋ Ve Kɔl te Woŋ Komal Num Pɛ

Viduei cho le fondaa hoo le.

Mal Haki, bahawɛi pɔmbɔ yɔŋnuŋ le num vidueiyo hoo solullo.

  • Chɛhowa Cho Num Mala Te Sɔɔŋ Kindilaŋ Ŋ Ve Kɔl te Woŋ Komal Num Pɛ
  • Bandu Mɛŋgɛlaa le Masale Chɛhowaleŋ Yondaa—2023
  • Suɛi Lebolii Pɔmbuɛi
  • Fonda Soo a Nyɛ Pilɔɔ Wo
  • BUƐIYAA LAALAŊAA CHƐHOWAA O SINDƆƆ NIŊ
  • BUƐIYAA LAALAŊAA CHƐHOWAA O PALƐI NƐI NIŊ
  • Chekɔpu Kuɛ Halaŋ
    Yau Ni Bundɔŋ Baabuiyo
  • Chekɔpu Sɔla Yuŋgu Bɛndoo
    Yau Ni Bundɔŋ Baabuiyo
  • Kɔl Nyuloo Miiŋgu Chekɔpu nda Iisɔ Tɛɛŋ
    Pɛɛku a Bundɔŋ Cho o Baabuiyo Niŋndoŋ Okɔɔ
Bandu Mɛŋgɛlaa le Masale Chɛhowaleŋ Yondaa—2023
w23 Nyaakuɛiyo p. 14-19

BUŊGƐI PƐƐKƐI 17

Chɛhowa Cho Num Mala Te Sɔɔŋ Kindilaŋ Ŋ Ve Kɔl te Woŋ Komal Num Pɛ

“Mi che bɛɛ wana cho sakpo Mɛlɛka o hɔl lo bɛɛ mi sɔɔŋ dɛnɛ palaŋ komal ndu tau ni, kɛ nduyɛ, solioo Mɛlɛka Yaawɛɛ o soli ndu o muŋ niŋ kpou ni.”​—Sam 34:​19.

CHONDII 44 Piɛile Wana Kɔl Tambɛiyo

SƆƆŊ KULLOŊ O BUŊGƐI HEI NIŊa

1. Yɛɛ naa wanaa Chɛhowaa kpou sina yɛ?

NAA wanaa Chɛhowaa sina maa o kaala naa, nduyɛ o yeema naa miŋ tuei yoomoo yeela. (Luomaŋ. 8:​35-39) Mi sawala mandaala Baabuiyo chuu naa tɔnɔɔ teleŋ o teleŋ te ŋ dɔu laŋ pɛ o wali niŋ. (Aisaya 48:​17, 18) Kɛ te o wa yɛ mi sɔɔŋ kindilaŋ naŋ ve kɔl te woŋ komal naa?

2. Bahawɛila kuɛɛ la komallɛ naa lepum, nduyɛ nyunala kuɛɛ naŋ nyunaŋ yɛ te la komal naa pɛ?

2 Buɛiyaa Chɛhowaa kpou nɔ bahawɛilaŋ. Le tamaseliiyo, naapum mi wana naŋ cho o yuŋgoo niŋndo tɛɛmbuu naa kɔllo o nɛilaŋ lapum choo. Lepum miŋ del a naa kala kalaa, nduyɛ mi keŋ tosa ŋ tiuba miŋ tosa tau o wali Chɛhowaa niŋ te. Lepum yɛ, mi kpundɔɔ del o fondaŋ naa nduyɛ mbo piiliaŋ naa tau. Ɔɔ naapum ma tusi naa nyɛpalaa choo le laalaŋnda naalaŋ. Te sɔɔŋ waa nuaa komal naa pɛ, lepum miŋ nyunaŋ aa: ‘Le yɛɛ sɔɔŋ muŋ cho yɛ ya komallo? Baa suɛi wɔɔŋnde ya tosa ni? Baa Chɛhowa niŋ lɛ kɔl a ya le?’ Baa a nyunaŋ niŋ pa nyunala waa nuaa? Te lende i cho ni, mɛɛ tambu kɔl te. Buɛiyaa laalaŋaa Chɛhowaa a bɔɔbɔɔ kei niŋ o sɔɔŋ kindilaŋ waa nuaa bɛŋgu.—Sam 22:​1, 2; Haba. 1:​2, 3.

3. Sɔɔŋ sɔvɛ sɔvɛ kuɛɛ naŋ pɛɛku yɛ o Sam 34:​19 niŋ?

3 Nuawɔ Sam 34:​19. Tofawɔ sɔɔŋ sɔvɛ sɔviɔŋ ŋmuuŋ ŋ bolle Baabuileŋ ndeŋ le soo a muŋ okɔɔ wo: (1) Mi sɔɔŋ dɛnɛ palaŋ komal wanaa sakpuaa. (2) Mi Chɛhowa soli naa o sɔɔŋ palaŋ komal naa woŋ niŋ. Vɛɛ Chɛhowa soli yɛ naa o sɔɔŋ palaŋ niŋ? Nɛiyo opilɛ o tosa heiyo cho naa malaa miŋ nɔ yiyaŋ kpeŋ kpeŋndo a chieeŋndo hoo okɔɔ ni. Mi che bɛɛ o chuel naa buŋgɛi maa ŋ cho wa a kɔl kɛndɛ o ndu piɛiyo niŋ, kɛ pesiŋ bɛɛ o dimi nuaa maa sɔɔŋ palaŋ komal naa niŋ te le. (Aisaya 66:​14) Nduyɛ pɛŋ, o dɛɛniaa naa le miŋ handu kɔllo o tɔnɔla naŋ sɔla niŋ o chilaŋ niŋndaŋ choo. A teleŋ koŋ, ŋ tuɛi niŋ yoomoo yeela lefafɛɛŋ mɛɛ o yeema yɛ. (2 Kɔliŋ. 4:​16-18) Kɛ le suŋ suŋndɔ, o cho hiouwɔɔ lachi a naa malaa lepaa o lepaa o ndu piɛiyo niŋ.—Chaŋ. 3:​22-24.

4. Yɛɛ naŋ cho yɛ pɛɛku o buŋgɛi hei niŋ?

4 Ŋ yaasiaŋndɔ tamaseliila buɛiyaa laalaŋaa Chɛhowaa o sindɔɔ niŋ, a haa o palɛi nɛi niŋ, miŋ che nyɛ naŋ pɛɛku leniŋndo. O buŋgɛi hei niŋ, ŋ cho pɛɛku a tamaseliila ndalaŋ okɔɔ. Nduyɛ a mɛɛ naŋ cho chɔ yɛ, lepum mi sɔɔŋ kindilaŋ naŋ ve kɔl te woŋ komal naa. Kɛ te ŋ tiindaŋ pɛ Chɛhowa, o cho naa mala teleŋ o teleŋ. (Sam 55:​22) Te ŋ wa pɛ pɛɛkoo a tamaseliilaŋ ndaŋ okɔɔ, nyunaŋndɔ aa: ‘Yɛɛ ya wa yɛ tosa te ndoo yɔŋ pɛ maa ya i waa nuaa komal ni? Vɛɛ tamaseliilaŋ ndaŋ la kindi yɛ tiindaŋ nuu o Chɛhowa niŋ? Vɛɛ ya duau yɛ nyɛ ya pɛɛku o tamaseliilaŋ ndaŋ niŋndo o wali niŋ?’

BUƐIYAA LAALAŊAA CHƐHOWAA O SINDƆƆ NIŊ

Chekɔpu, yuŋgu ndɔɔ, a buɛiyaa nduaa cho saa kunda bɛnduaa a chuiŋnda mɛŋndaŋ kioo.

Mi Chekɔpu chua wɔsilaŋ 20 le wallo tosaa kalaŋ le bom ndɔ, mi che bɛɛ bom ndɔ wa ndu huiyo. Nduyɛ mi Chɛhowa duau ndu sala tau (Tofa pɛl 5)

5. Sɔɔŋ kindilaŋ kuɛɛ Lebaŋ ndoo tusi yɛ Chekɔpu choo? (Tofa fotueiyo o kɔɔ.)

5 Mi sɔɔŋ kindilaŋ bɔɔbɔɔ muŋ komal buɛiyaa laalaŋaa Chɛhowaa o sindɔɔ niŋ ndaa ve muŋ kɔl te. Ŋ yaasiaŋndɔ a Chekɔpu okɔɔ. Mi finya ndɔ dimul ndu le mbo kuɛ o wanayɛi nduɛi pilɛ lo diolaŋ Lebaŋ, le mbo chua lanɔɔ ndu o ba. Chɛhowa Lebaŋ ndoo piɛi ni. Nduyɛ mi Chekɔpu finya ndɔ dimul ndu maa, Chɛhowa cho ndu salaa dɔwɔɔ te o kuɛ loŋ pɛ. (Chɛ. 28:​1-4) Mi Chekɔpu diikuŋ finya ndɔ. Mbo mal lɛŋnde ndaleŋ Kenaŋ, mbo kua o Lebaŋndo. Lebaŋ ndoo nɔ chuaa laanduaa a ŋiɔɔŋ, Leya nda Luechɛl. Kɛ Luechɛl Chekɔpu ndoo kaala ni mi che bɛɛ ndu wa chuaambɔɔ ni. Le hei, mbo chɛl le mbo tosal finya ndɔ wallo le wɔsilaŋ la ŋɔmmɛu tuupa mbo chua ndu o nɔɔ niŋ. (Chɛ. 29:​18) Kɛ sɔɔŋ yɔŋnuŋ mɛɛ Chekɔpu wa muŋ kɔllɛ le. Mi Lebaŋ hui ndu. Mbo ke ndu chua ndɔ kaasoŋnɔɔ Leya o nɔɔ niŋ. Mi che bɛɛ lɔɔ opilɛ okoŋ kɔɔli mi Lebaŋ ke Chekɔpu Luechɛl le mbo wa a ndu, kɛ mbo dimul ndu maa, o nɔ mbo tosal ndu vɛlɛ wallo le wɔsilaŋ la ŋɔmmɛu. (Chɛ. 29:​25-27) O faŋaŋ okoŋ kɔɔli, Lebaŋ ndoo sendu vɛlɛ a Chekɔpu o sɔɔŋ cheleŋ niŋ te. Le wɔsioŋ bindiŋ Lebaŋ wa Chekɔpu biyɔɔ wɔɔŋndo.—Chɛ. 31:​41, 42.

6. Bahawɛila cheleŋ kuɛɛ Chekɔpu ndoo biunuŋ yɛ?

6 Mi Chekɔpu biunuŋ vɛlɛ bahawɛila cheleŋ. Ndoo nɔ yuŋgoo tau. Kɛ teleŋ o teleŋ, puaa nduaa ndaa ve o kɔl nyulu niŋ te. Ma pisi pɛŋ pɔmbɔ nda Choosɛ o chɛleŋ niŋ. Mi Chekɔpu puaa nduaa a ŋiɔɔŋ, Simiɔŋ nda Livai tosa suɛi kpundɛi o yuŋgoo niŋ, nduyɛ ma tɛɛmbuu diola Chɛhowalaŋ. Le handɔɔ lechoo, mi lanɔ Chekɔpu ndoo kaala tau wo Luechɛl sɔla piɔmndo mɛɛ o velu po nda diiŋ ndɔɔ. Nduyɛ le mɛɛ yima bɛnduaŋ maa dellɛ, Chekɔpu ndoo nɔ mbo kɔ chal o lɛŋnde Ichipileŋ niŋ, mi che bɛɛ o wa niŋ o yuwɛiyo.—Chɛ. 34:​30; 35:​16-19; 37:​28; 45:​9-11, 28.

7. Vɛɛ Chɛhowa chɔm yɛ maa ndoo kaala Chekɔpu?

7 O sɔɔŋ kindilaŋ komal Chekɔpu woŋ niŋ kpou, pesiŋ bɛɛ o kɛɛ laalaŋndo dɔwɔɔ o Chɛhowa a o mɛɛla ndɔlaŋ niŋ te. Nduyɛ mi Chɛhowa chɔm maa o kaala Chekɔpu. Le tamaseliiyo, mi che bɛɛ mi Lebaŋ tosal ndu kafalaŋ, kɛ mi Chɛhowa duau ndu sala mbo sɔla nyɔɔŋ tau tau. O faŋaŋ okoŋ kɔɔli, yiyaŋndɔ mɛɛ Chekɔpu ndoo nɔ balika melaa le Chɛhowa yɛ, mɛɛ o chiikaŋ a Choosɛ po ndɔ ndoo yiyaŋ maa o sɔla piɔmndo wo. Chaŋyɛi kpɛɛluŋ Chekɔpu ndoo nɔ a Chɛhowa ve mala ndu ni, mbo biunuŋ sɔɔŋ kindilaŋ keeku ndu choo woŋ. (Chɛ. 30:​43; 32:​9, 10; 46:​28-30) Naa bɛɛ te ŋ hiou pɛ lachi a chaŋyɛi kpɛɛluŋnde nɔɔ a Chɛhowa, keŋ mala naa miŋ biunuŋ sɔɔŋ kindilaŋ naŋ ve kɔl te woŋ.

8. Yɛɛ Deeve ndoo yeema yɛ tosaa?

8 O cho sɔɔŋ Masaa Deeve ndoo yeema tosaa kpou le Chɛhowa woŋ te, o tosa le. Le tamaseliiyo, ndoo nɔ yeemɛi tau le mbo teŋgul Chɛhowa chiɛiyo. Mbo tɛɛsial Netaŋ wana ndoo suaa le Mɛlɛka wo yiyaŋ ndɔɔ. Mi Netaŋ dimul ndu aa: “Tosa nyɛ o nyɛ cho num o kɔl, Mɛlɛka o cho a num latulu.” (1 Kolo. 17:​1, 2) Yiyaŋndɔ mɛɛ kpɛ diomnda laŋ laa dɛɛniaa Deeve kɔllo yɛ. Naapum mbo kandu kɛɛsiaalaŋ tosaa le taŋgul tɔɔma bɛndu koŋ.

9. Yɛɛ Deeve ndoo tosa yɛ mɛɛ nda dimul ndu yooŋgu kɔl tambɛiyo?

9 O viu bɛɛ le, mi wana ndoo suaa le Chɛhowa wo komal Deeve a yooŋgu kɔl tambɛiyo. “Nyumma maŋ,” mi Chɛhowa dimul Netaŋ le mbo kɔ dimul Deeve maa, o cho ndu le cho chiɛi ndɔɔ taŋgul te. Kɛ maa puaa nduaa opilɛ cho ndu taŋgul ni. (1 Kolo. 17:​3, 4, 11, 12) Yɛɛ Deeve tosa yɛ mɛɛ o tuei yooŋgu koŋ? Mbo siŋga tuu ndɔɔ. Nduyɛ mbo handu niko kɔllo le nyɛsɔlaa, a nyɛm taŋgulaŋ Sɔlɔmɔŋ po ndɔ ndoo yeema niŋ le taŋgul koŋ ndo chuuŋgiaa.—1 Kolo. 29:​1-5.

10. Vɛɛ Chɛhowa ndoo dɔu yɛ Deeve sala?

10 Mɛɛ Chɛhowa yɔŋ dɔɔ yooŋgoo o Deeve lo maa o cho ndu le cho chiɛi ndɔɔ taŋgul te, mbo yii kpemaa a Deeve. Mbo dimul Deeve maa, waŋndo fula niŋ o pulale ndɔleŋ choo, mbo wa masaa lefafɛɛŋ. (2 Saam. 7:​16) A Teleŋ Chiisu Cho Wa o Masaleŋ Choo le Wɔsilaŋ Waa Pilɛ o chieeŋ sɛnɛiyo niŋndo, yiyaŋndɔ mɛɛ Deeve wa niŋ a kɔl kɛndɛ yɛ te o sina pɛ maa o pulale ndɔleŋ choo Chiisu fula ni! Bundɛi hei a Deeve okɔɔ chɔm naa maa, o yɔŋ bɛɛ miŋ nɔla tosaa nyɛ naŋ yeema tosaa o Chɛhowa piɛiyo niŋndo le, o tiuba mbo dɔu naa sala o nɛi naŋ ve bɛɛ kɔl te wo choo.

11. Vɛɛ Chɛhowa dɔu yɛ Kilisiɔŋnda o wɔsiŋ kɛmɛ tasoŋ niŋ sala, mi che bɛɛ Masale Mɛlɛkaleŋ le hiŋ a teleŋ ndaa yeema leŋ ndo le? (Walta Kiilaa 6:​7)

11 Kilisiɔŋnda o wɔsiŋ kɛmɛ tasoŋ niŋ bɛɛ, mi sɔɔŋ nda ve kɔl te woŋ komal nda. Le tamaseliiyo, ndaa nɔ yeemɛi kpeekpei le mi Masale Mɛlɛkaleŋ lee hiŋ, kɛ ndaa sina teleŋ le wa hunɔɔ wo le. (Walta. 1:​6, 7) Yɛɛ nda tosa yɛ? Ma hiau lachi a waa kpɔndi kpɔndi o yooŋgu kɛndɔɔ dimioo niŋ. Mɛɛ nda wa hiouwɔɔ lachi fau a yooŋgu kɛndɔɔ dimioo, lende koni nda wa chɔɔ ni mɛɛ Chɛhowa wa nda salaa dɔwɔɔ yɛ.—Nuawɔ Walta Kiilaa 6:​7.

12. Yɛɛ Kilisiɔŋnda o wɔsiŋ kɛmɛ tasoŋ niŋ ndaa tosa yɛ mɛɛ yima bɛnduaŋ ma del?

12 A teleŋ pilɛ, mi yima bɛnduaŋ ma del “o chieeŋndo choo.” (Walta. 11:​28) Nduyɛ Kilisiɔŋnda o wɔsiŋ kɛmɛ tasoŋ niŋ bɛɛ, mi yima maŋ ma piiliaŋ nda. Yiyaŋndɔ mɛɛ yima bɛndu ma maŋ ma saaŋgiaa nda a teleŋ koŋ yɛ. I cho kpendekele maa, mi wanaa wa yuŋgulaŋ bolle wa ndaa buulaŋ, a mɛɛ nda wa yuŋgula ndalaŋ nyɛdiaa ke yɛ okɔɔ. Kɛ yiyaŋndɔ vɛlɛ a feleŋguaa ndaa yeema ma chɔɔlu yɔŋgɔŋ le yooŋgu kɛndɔɔ dimioo wa. Naapum mi feleŋguaa kaŋ yiyaŋ dɔɔ maa, a nɔ ma chum haaa mi yima maŋ ma chuu. A bahawɛi ndoo komal nda koŋ ndo kpou, mi Kilisiɔŋaa kaŋ tosa yɛlɛmiaalaŋ, ma hiau lachi a yooŋgu kɛndɔɔ dimioo mɛɛ ndaa tiuba yɛ. Nduyɛ a wa a kɔl kɛndɛ le chaaŋaa ndaa laalaŋaa wa o Chudiaa niŋnda nyɛm ndaa nɔ woŋ kioo.—Walta. 11:​29, 30.

13. Salala kuɛɛ Chɛhowa ndoo dɔu yɛ Kilisiɔŋnda o wɔsiŋ kɛmɛ tasoŋ niŋ teleŋ yima bɛnduaŋ ma dello?

13 Salala kuɛɛ Chɛhowa ndoo dɔu yɛ Kilisiɔŋnda o wɔsiŋ kɛmɛ tasoŋ niŋ teleŋ yima bɛnduaŋ ma dello? Mi wanaa ndaa sɔla nyɛdiaa a teleŋ koŋ nda, cha mɛɛ Chɛhowa wa nda malaa yɛ. (Maa. 6:​31-33) Ma sɔɔŋguu chaaŋaa ndaa laalaŋaa mala nda wa ikɛi kpɛɛluŋ. Nduyɛ mi wanaa mala chaaŋaa ndaa wa, ɔɔ wanaa tosa wallo le nda malaa wa, wa a kɔl kɛndɛ tau o ndi tosaa niŋ. (Walta. 20:​35) Mɛɛ Kilisiɔŋnda haa tosa yɛlɛmiaalaŋ a bahawɛi komal nda wo okɔɔ, mi Chɛhowa duau nda kpou sala.

14. Yɛɛ yɔŋnuŋ yɛ Banabaa nda kiilanɔɔ Pɔɔl, nduyɛ fulamakɔɔli kuɛɛ nda sɔla yɛ? (Walta Kiilaa 14:​21, 22)

14 Mi waŋnda ndaa tusi vɛlɛ Kilisiɔŋaa wa o wɔsiŋ kɛmɛ tasoŋ niŋnda nyɛpalaa ndaa ve kɔl te wo choo. Ŋ tofaŋndɔ nyɛ yɔŋnuŋ Banabaa nda Pɔɔl wo, teleŋ nda wa yooŋgu kɛndɔɔ dimioo o tanda Lista wo niŋndo. O tasela ndɔ, mi waŋnda chaa nda biyɔɔ, nduyɛ ma yaŋ nda nilaŋ. Kɛ nyɔɔ viu bɛɛ le, mi wanaa wa nda simullo wa “muli waŋnda kɔltaŋ.” Okoŋ kɔɔli, mi wanaa wa nda nilaŋ yaŋɔɔ wa apum vii vii Pɔɔl a poutaŋ, nduyɛ ma yiyaŋ maa o vi. (Walta. 14:​19) Kɛ mi Banabaa nda Pɔɔl hiau lachi a yooŋgu kɛndɔɔ dimioo o tandala cheleŋ niŋ. Yɛɛ wa yɛ fulamakɔɔlioo? Baabuiyo dimi aa: “Mi wanaa bɔɔbɔɔ simnuŋ wanaa laalaŋnda.” O faŋaŋ okoŋ kɔɔli, mi diomnda ndalaŋ a tamasi ndaa kindi chaaŋaa ndaa laalaŋnda poŋ. (Nuawɔ Walta Kiilaa 14:​21, 22.) Mi wanaa bɔɔbɔɔ sɔla tɔnɔɔ kanifuule, Banabaa nda Pɔɔl vi ŋdial le yooŋgu kɛndɔɔ dimioo le, mi che bɛɛ a wa nda nyɛpalaa nda ve kɔl te wo tusioo choo. Naa bɛɛ te ŋ vi ŋdial o wali Chɛhowa ke naa wo niŋ te, o cho naa salaa dɔwɔɔ.

BUƐIYAA LAALAŊAA CHƐHOWAA O PALƐI NƐI NIŊ

15. Yɛɛ ŋ pɛɛku yɛ o tamasi Ŋgɔɔ A. H. Makimelaŋ ndo niŋ?

15 Tuupa wɔsi 1914, wanaa Chɛhowaa wa sɔɔŋ pum kɔl le yɔŋnɔŋndo. Ŋ tofaŋndɔ tamasi Ŋgɔɔ A. H. Makimelaŋ ndo. A teleŋ koŋ, wanaa bɔɔbɔɔ ndaa yiyaŋ maa a cho suŋ fanda ndaa sɔla le kɔlaŋ choo choo, hali Ŋgɔɔ Makimelaŋ bɛɛ. Mɛɛ o wa suɛi luŋnde yɔŋgoo a Tapioo 1914, mbo dimi aa: “Naapum suɛi nii mɛɛlɛi cho hei ni.” Kɛ o kpeekpei niŋ, o ve suɛi nduɛi mɛɛlɛi le wa keŋ te. Mi Ŋgɔɔ Makimelaŋ poonyiaa okoŋ kɔɔli aa: “Naapum nda wa yiyaŋndo maa ŋ cho suŋ lakɔ choo choo.” Mbo chɔɔlu dimi aa: “Nyɛ naŋ nɔ miŋ tosa wo cho hiouwɔɔ lachi a waa kpɔndi kpɔndi o wali Masanɔɔ niŋ ni.” Mi Ŋgɔɔ Makimelaŋ hiau lachi a waa kpɔndi kpɔndi o wali dimiaa yooŋgu kɛndɔɔ niŋ. Nduyɛ ndoo nɔ dialuŋ fulaŋ tau. Ndoo nɔ dikeŋnaŋndo le puaapiliaa ndaa dɔu o chiɛila manyumndaŋ niŋ le laalaŋ ndaa wa kɔltaŋ dɛɛniaa. Mbo hiau lachi a kɔlaŋ o bɔŋaŋndaŋ, mi che bɛɛ o wa niŋ o yuuwɛi hɔlndɔ. Tɔnɔ yɛɛ Ŋgɔɔ Makimelaŋ sɔla yɛ, mɛɛ o soliŋ teleŋ o wa chumndo le fanda ndɔɔ sɔlaa wo kpeku nyɛkɛndɛi? Tuupa mbo sɔla piɔmndo a wɔsi 1966, mbo poonyiaa aa: “Laalaŋ nuu cho wɔ o kala poŋ maa paandu.” Nuawɔ se tamasi kɛndɛ naa kpou nɔ miŋ tol kɔɔli wo, taama taama te sɔɔŋ kindilaŋ viou naa pɛ choo, mbo hiou mɛɛ naŋ wa kɔllɛ!—Hibu. 13:​7.

16. Suɛi kindilɛi kuɛɛ ndii komallɛ Ŋgɔɔ Chɛnisi nda laa ndɔ? (Chemisi 4:​14)

16 Mi wanaa Chɛhowaa a bɔɔbɔɔ hau, sɔla bahawɛi kɛndiaa nda ve kɔl te wo. Le tamaseliiyo, mi Ŋgɔɔ Hɛbɛti Chɛnisib tɛɛsiaa o suɛi nduɛi yɔŋnaŋnde niŋ, mɛɛ ndu nda laa ndɔ tuei misiɔnalueileŋ tosaa yeela o Kana niŋ yɛ. Kɛ mi wanaa chiɔuwaa saaluŋ maa o nɔ naa pollo. Mɛɛ o wa suɛi a naa nda saaluŋ ndu wo okɔɔ, mbo dimi diomnda cho o Chemisi 4:​14 niŋndaŋ maa, ŋ sina mɛɛ yoomula naalaŋ la wa niŋ ‘siɔdii’ yɛ le. (Nuawɔ.) Mbo poonyiaa aa: “Ŋ kɛsu kɛsuu bahawɛiyo hoo le. Miŋ bɛɛndiaŋ le chaŋyaŋ naŋ kpɛɛluŋndo mɛiyo Kana, miŋ miiŋgu Kanada le dandaa.” Mi Chɛhowa mala Ŋgɔɔ Chɛnisi nda laa ndɔ, le ma hiou lachi a ndu piɛiyo o laalaŋndo choo, mi che bɛɛ bahawɛi kala kalaa hoo wa nda choo.

17. Vɛɛ tamasi Ŋgɔɔ Chɛnisi wo mala yɛ niŋ chaaŋaa naa laalaŋnda?

17 Diomnda kɔl dɛɛniaala Ŋgɔɔ Chɛnisi dimi o suɛi nduɛi yɔŋnaŋnde niŋndaŋ la mala niŋ wanaa bɔɔbɔɔ. Le tamaseliiyo, mi ndepilɛnɔ pilɛ poonyiaa aa: “Kani bɛɛ I veelu wɔ diomndaŋ o buŋgɛi niŋ mi i pilaŋ ya kɔllo maa hei le. . . . Mɛɛ ya veelu diomndaŋ a mɛɛ Ŋgɔɔ Chɛnisi mal wali ndoo kaala tau wo le mɛɛ o ve kɛndiaa le yɛ okɔɔ, mi keŋ mala ya le mi nɔ yiyaŋ kpeŋ kpeŋndo a bahawɛila nilaŋ okɔɔ.” Mi puaapilɛnɔ pilɛ poonyiaa aa: “I wa niŋ bɛndu kundaa le wɔsilaŋ tɔ, mi mal dikeŋnaŋ koŋ kanifuule, yaa nɔ naa mahullo. Mi yaa yiyaŋ teleŋ o teleŋ maa I sɔla batiuwaa le. Nduyɛ mi keŋ ndii tosa yaa veelu diomndaŋ o buŋgaŋ soo a sɔɔŋ yɔŋnaŋndoŋ okɔɔ woŋ niŋ te. . . . Kɛ mi sɛmbɛ Ŋgɔɔ Chɛnisi hiou lachi a dɔwɔɔ wo dɛɛniaa ya kɔllo tau.” Hei loonuŋ naa maa, te ŋ biunuŋ pɛ sɔɔŋ kindilaŋ naŋ ve kɔl te woŋ, mi keŋ dɛɛniaa acheleŋnda kɔltaŋ. O yɔŋ bɛɛ mi sɔɔŋ naŋ ve kɔl te woŋ komal naa o yoomoo niŋ, ŋ tiuba miŋ kɛsi tamasi kɛndɔɔ le loo o laalaŋndo choo, vɛlɛ miŋ chɔm kaa biuwaŋndo.—1 Pitɛ 5:​9.

Fotueilaŋ: Bala fondolaŋ la komal kala chuaa nda chua ndɔɔ. 1. A cho o ndalo bɛɛ ma wa nyɛdiaa nda pɔmbɔ lo wo dioo. 2. A cho a kɔl kɛndɛ mɛɛ puaapiliaa yoo nda nyɛdiaa.

Te ŋ dɔu pɛ tiindaŋ naa o Chɛhowa niŋ, mi sɔɔŋ kindilaŋ naŋ ve kɔl te woŋ sɔɔŋguu naa ndu ikɛi kpɛɛluŋ (Tofa pɛl 18)

18. A mɛɛ fotueila nda tuuliaalaŋ la cho chɔmndo yɛ, yɛɛ ŋ pɛɛku yɛ o tamasi ndepilɛnɔ pilɛ vii pɔnɔɔ o Naŋchiiliaa niŋndo?

18 Naala kpundɛlaŋ mɛɛ Naa Kolonaa cho nuaa yɛ, piiliaŋ niŋ wanaa Chɛhowaa a bɔɔbɔɔ. Le tamaseliiyo, mɛɛ Naa Kolonaa del, ndepilɛnɔ naa pilɛ vii pɔnɔɔ o Naŋchiiliaa niŋndo ndoo nɔ nyɛdiaa bɔɔ le. Idii pilɛ, mi chua ndɔɔ nyuna ndu aa, te ŋ chii pɛ maluŋ pɔmbɔŋ muŋ dio hau, kuɛɛ naŋ cho yɛ nyɛdiaa sɔla? Mi ndepilɛnɔɔ naa dimul chua ndɔɔ maa, a nɔ lɛ ikani ɔɔ nyɛdiaa kɛ kɛ le. Kɛ a cho tamasi chua ndoo vii pɔnɔɔ Saluɛfati wo tolɔɔ kɔɔli, le maluŋ ndaŋ pɔmbɔŋ lo woŋ yauwo, okoŋ ma dɔu tiindaŋ ndaa kpou o Chɛhowa niŋ. (1 Masaa. 17:​8-16) Tuupa ma kandu yiyaŋndo a nyɛ nda wa dio ipalaa wo, mi chaaŋaa ndaa laalaŋnda yoo nda nyɛdiaa. Nduyɛ ndaa dia nyɛdiaa koŋ le lɔɔlaŋ hiouwɔɔ latiɔɔŋ. Mi ndepilɛnɔɔ hoo dimi maa pesiŋ bɛɛ o ve kɔl maa Chɛhowa wa ndu nilaŋ yaŋɔɔ yekeŋ, o nyɛ o wa chua ndɔɔ dimullo wo le. A tonya, te ŋ dɔu pɛ tiindaŋ naa o Chɛhowa niŋ, keŋ tosa miŋ sɔɔŋguu ndu ikɛi kpɛɛluŋ, o yɔŋ bɛɛ mi sɔɔŋ naŋ ve kɔl te woŋ komal naa.—1 Pitɛ 5:​6, 7.

19. Nyɛpalaa kuɛɛ Ŋgɔɔ Alɛkisi Yusio biunuŋ yɛ?

19 O wɔsila laŋga hiou laŋ niŋ, mi waŋnda tusi puaapiliaa a ndepiliaa naa bɔɔbɔɔ nyɛpalaa nda ve kɔl te wo choo. Ŋ tofaŋndɔ tamasi Ŋgɔɔ Alɛkisi Yusio wo. O Lɔɔsiaa niŋ puaapilɛnɔɔ hoo cho ni. A wɔsi 1994 o sɔla yiŋɔɔ ni. Nduyɛ a teleŋ koŋ, wanaa Chɛhowaa wa hɛnɛkɛyɛi tueiyɔɔ yeela o lɛŋnde leŋ niŋ. Kɛ mɛɛ wɔsila tiŋ la hiou, mi sɔɔŋ siŋgaŋ. O wɔsi 2020 niŋ, mi masaleŋ le yɔŋ waŋnda, ma kɔ yaasiaa chiɛi Ŋgɔɔ Yusio wo, okoŋ ma chɔuviaa nyɛm ndɔŋ. Mɛɛ paŋguŋ bɔɔbɔɔ hiou okoŋ kɔɔli, mi masaleŋ le hɛɛnduu ndu sɔɔŋ choo. I hiou le wɔu kpou ve, le wɔsioo opilɛ a nyɛ lechoo, wana pilɛ wa chɔmndo maa o nɔ yeemɛi le Baabuiyo pɛɛkoo. Wana koŋ toosiaa vidueiyo ni, a sɔɔŋ yɛ yɛŋ Ŋgɔɔ Yusio wa tosaa woŋ okɔɔ. Nduyɛ o viduei koŋ choo masaa waa tɔlnuŋ niŋ le Ŋgɔɔ Yusio sɔɔŋ hɛɛnduuwo choo. Nuawɔ se suɛi wɔɔŋ bɛndu!

20. Yɛɛ mala yɛ Ŋgɔɔ Yusio le chaŋyɛi nduɛi a Chɛhowa kindioo poŋ?

20 Baa Ŋgɔɔ Yusio sɔla niŋ pa fulamakɔɔli kɛndɔɔ? Ei. Chaŋyɛi nduɛi a Chɛhowa chɔɔlu kalu poŋ. Mbo dimi aa: “Mi ya naa laa nuu piɛi diompilɛ teleŋnda bɔɔbɔɔ, mbo hiou maa paandu. Mi sina kɛsɛ maa te o ve a mala Chɛhowaa le, I tiuba mi biunuŋ nyɛpalaa hoo le.” Mbo chɔɔlu dimi maa: “Pɛɛkɔŋ ipilayaa mala ya ni, le kɔl tambɛi nuu chɔulabaa. Mi yiyaŋ a tamaseliila buɛiyaa laalaŋaa Chɛhowaa o paandoo niŋ. Tamaseliilaŋ la cho tau o Baabuiyo niŋ, la chɔm mɛɛ i cho suɛi sɔvɛ le miŋ kɛsi kɔllo, nduyɛ miŋ dɔu tiindaŋndo o Chɛhowa niŋ yɛ.”

21. Yɛɛ naŋ pɛɛku yɛ o buŋgɛi hei niŋ?

21 Yɛɛ naŋ pɛɛku yɛ o buŋgɛi hei niŋ? Ŋ pɛɛku maa, lepum mi sɔɔŋ kindilaŋ naŋ ve kɔl te woŋ komal naa. A koŋ kpou, mi Chɛhowa mala buɛiyaa nduaa teleŋ o teleŋ te a tiindaŋ ndu pɛ. A mɛɛ bolle Baabuile buŋgɛi hei tɔlnuŋ choo leŋ le dimi yɛ, “mi che bɛɛ wana cho sakpo Mɛlɛka o hɔl lo bɛɛ mi sɔɔŋ dɛnɛ palaŋ komal ndu tau ni, kɛ nduyɛ, solioo Mɛlɛka Yaawɛɛ o soli ndu o muŋ niŋ kpou ni.” (Sam 34:​19) Lelaŋ, maa ŋ hiounuŋ lachi a kɔl naa handɔɔ kpou o kpaaya Chɛhowa nɔ le naa malaa wo choo, o cho o sɔɔŋ kindilaŋ komal naa woŋ choo le. Te ŋ tosa lende pɛ, mɛɛ ŋ cho dimi diomnda pilɛla kiilanɔɔ Pɔɔl dimilaŋ. Mbo dimi aa: “Mɛlɛka ke ya kpaayaa ni le mi nɔla nyɛ o nyɛ fee tosaa.”—Filipi. 4:​13.

VƐƐ Ŋ CHO YƐ MULI?

  • Yiyaŋ kpeŋkpeŋ kuɛɛ Chɛhowa yeema yɛ naa miŋ nɔ a yoomoo okɔɔ, o chieeŋ dɛnɛ wɔɔŋndo hoo niŋ?

  • Vɛɛ Chɛhowa mala yɛ buɛiyaa nduaa laalaŋnda o sindɔɔ niŋ?

  • Vɛɛ Chɛhowa mala yɛ niŋ buɛiyaa nduaa o palɛi nɛi niŋ?

CHONDII 38 O Cho Num Kpaayaa Ke

a Mi che bɛɛ mi sɔɔŋ kindilaŋ naŋ ve kɔl te woŋ komal naa, kɛ ŋ nɔ miŋ nɔ tiindaŋndo maa teleŋ o teleŋ mi Chɛhowa mala buɛiyaa nduaa. Vɛɛ o mala yɛ buɛiyaa nduaa o sindɔɔ niŋ? Nduyɛ vɛɛ o cho yɛ naa hau malaa? Te ŋ yaasiaa pɛ tamaseliila buɛiyaa laalaŋaa Chɛhowaa o sindɔɔ niŋ a haa o palɛi nɛi niŋ, keŋ cho naa mala miŋ sina kɛsɛ maa, te ŋ tiindaŋ pɛ Chɛhowa o cho naa mala.

b Tofa Bandu Mɛŋgɛlaa hoo, Yindimiiyo 1, 2000, peele 24-28. O puuluei niŋ.

    WOL le Sɔɔŋ Yaasiaa—Kisi (2010-2025)
    Chukku Ma Kinda
    Chuku Ma Kumbi
    • Kisiei
    • Share
    • Mɛɛ ŋ Yeema Yɛ
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Sawalaŋ Le Tɛɛŋgei Soliŋndo Kpeku
    • Mɛɛ Naŋ Bii Yooŋgula Numndaŋ Yɛ
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Chuku Ma Kumbi
    Share