လူၤကၣ်
၂၃ ပှၤဂီၢ်မုၢ်ခဲလၢာ် ဂဲၤဆၢထၢၣ် ဒီးလဲၤကိးယ့ၣ်ၡူးလၢ စီၤပံၤလးအအိၣ်လီၤ. ၂ အဝဲသ့ၣ် ပာ်ဒ့ၣ်ပာ်ကမၣ် ယ့ၣ်ၡူး ဒီးတဲဝဲလၢ “ပထံၣ်လၢပှၤတဂၤအံၤ ကွဲန့ၢ်လွဲန့ၢ်ဝဲ ပပှၤကလုာ်တဖၣ်, တြီဝဲလၢ ပှၤကဟ့ၣ်တၢ်ခိတၢ်သွဲလၢ ကဲစၢ်အအိၣ် ဒီးတဲလီၤအသးလၢ အမ့ၢ်ခရံာ်, စီၤပၤတဂၤန့ၣ်လီၤ.” ၃ ဒီးစီၤပံၤလး သံကွၢ်အီၤလၢ “မ့ၢ်နကဲပှၤယူဒၤဖိ အစီၤပၤဧါ.” အဝဲစံးဆၢက့ၤအီၤလၢ “ဒ်နတဲအသိးလီၤ.” ၄ စီၤပံၤလး တဲဘၣ် ပှၤလုၢ်တၢ်ဒိၣ်အခိၣ်တဖၣ် ဒီးပှၤဂီၢ်မုၢ်တဖၣ်လၢ “ယတထံၣ် ပှၤတဂၤအံၤ အတၢ်ကမၣ်နီတမံၤဘၣ်.” ၅ ဘၣ်ဆၣ် အဝဲသ့ၣ် တဲထီၣ်ဝဲဆူၣ်ဆူၣ်လၢ “အဝဲသဆၣ်ထီၣ် ပှၤဂီၢ်မုၢ်တဖၣ်အခံ ခီဖျိအဝဲသိၣ်လိတၢ်လၢ ကီၢ်ယူဒၤဒီတဘ့ၣ်အပူၤ စးထီၣ်လၢ ကၤလံၤလါ တုၤလီၤလၢဖဲအံၤလီၤ.” ၆ ဖဲစီၤပံၤလး နၢ်ဟူဝဲအခါ သံကွၢ်ဝဲလၢ “ပှၤတဂၤအံၤ မ့ၢ်ပှၤကၤလံၤလါဖိဧါ.” ၇ ဖဲအဝဲသ့ၣ်ညါဝဲလၢ ယ့ၣ်ၡူးအိၣ်လၢ စီၤဟ့ၤရိာ် အတၢ်ပၢဖီလာ်အခါ ဆှၢအီၤဆူအအိၣ်လီၤ. ဖဲန့ၣ်အဆၢကတီၢ် စီၤဟ့ၤရိာ်န့ၣ် အိၣ်ဝဲလၢယရူၤၡလ့ၣ်လီၤ.
၈ စီၤဟ့ၤရိာ် နၢ်ဟူဘၣ်ယ့ၣ်ၡူး အဂ့ၢ်အကျိၤအါမးအဃိ အဝဲဆၢထံၣ်ဘၣ်အီၤယံာ်လံ. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ ဖဲစီၤဟ့ၤရိာ် ထံၣ်ဘၣ်ယ့ၣ်ၡူးအခါ အသးခုဝဲဒိၣ်မး ဒီးအဝဲမုၢ်လၢ်ဝဲလၢ ကထံၣ်ဘၣ်ယ့ၣ်ၡူး မၤတၢ်လီၤလးတခါလီၤ. ၉ အဃိ အဝဲသံကွၢ် ယ့ၣ်ၡူး တၢ်သံကွၢ်အါထံၣ် ဘၣ်ဆၣ် ယ့ၣ်ၡူးတစံးဆၢက့ၤအီၤ နီတမံၤဘၣ်. ၁၀ ဘၣ်ဆၣ် ပှၤလုၢ်တၢ်ဒိၣ်အခိၣ်တဖၣ် ဒီးပှၤကွဲးလံာ်တဖၣ် ဂဲၤဆၢထၢၣ်ဝဲ တဘျီဝံၤတဘျီ ဒီးလၢတၢ်သးဒိၣ်အပူၤ ပာ်ဒ့ၣ်ပာ်ကမၣ် ယ့ၣ်ၡူးလီၤ. ၁၁ ဒီးစီၤဟ့ၤရိာ် ဒီးအပှၤသုးဖိတဖၣ် ရ့ယ့ၣ်ၡူးလၢ တၢ်တပာ်ကဲဘၣ်အပူၤလီၤ. ဒီးအဝဲဒုၣ်ဒွဲၣ်စံးအၢ ယ့ၣ်ၡူး ခီဖျိ ဒုးသိးထီၣ်အီၤလၢ ဆ့ကၤဃံဃံလၤလၤ ဝံၤဒီးက့ၤဆှၢကဒါက့ၤအီၤဆူ စီၤပံၤလးအအိၣ်လီၤ. ၁၂ လၢညါ စီၤပံၤလး ဒီးစီၤဟ့ၤရိာ်န့ၣ် ထီဒုၣ်ထီဒါလိာ်အသး ဘၣ်ဆၣ် ဖဲတၢ်တနံၤန့ၣ် အဝဲသ့ၣ်ကဲထီၣ် ဒီတံၤဒီသကိးလီၤ.
၁၃ ဒီးစီၤပံၤလး ကိးဖှိၣ်ဝဲ ပှၤလုၢ်တၢ်ဒိၣ်အခိၣ်တဖၣ်, ပှၤခိၣ်ပှၤနၢ်တဖၣ် ဒီးပှၤဂီၢ်မုၢ်တဖၣ် ၁၄ ဒီးတဲအဝဲသ့ၣ်လၢ “သုဟဲကိးပှၤတဂၤအံၤ လၢယအိၣ်ဒ် ပှၤလၢအသဆၣ်ထီၣ်ပှၤဂၤအခံ ဒ်သိးကထီဒါတၢ်လီၤ. ခဲအံၤ ကွၢ်မီၤ, ယသံကွၢ်သံဒိးအီၤလၢသုမဲာ်ညါ ဘၣ်ဆၣ် တၢ်ကမၣ်လၢ သုပာ်လၢအလိၤန့ၣ် ယတထံၣ်နီတမံၤဘၣ်. ၁၅ တကးဒံးဘၣ် စီၤဟ့ၤရိာ်စ့ၢ်ကီး တထံၣ်အတၢ်ကမၣ် နီတမံၤဘၣ်အဃိ အဝဲဆှၢကဒါက့ၤအီၤလၢပအိၣ်လီၤ. ကွၢ်မီၤ, အဝဲတမၤတၢ်ကမၣ်လၢ အကြၢးသံနီတမံၤဘၣ်. ၁၆ အဃိ ယကသိၣ်ဃီၣ်အီၤဝံၤဒီးပျၢ်ကွံာ်အီၤလီၤ.” ၁၇ *— ၁၈ ဘၣ်ဆၣ် ပှၤဂီၢ်မုၢ်ဒီတဖု ကိးပသူထီၣ်ဝဲလၢ “ကွၢ်ကျဲၤကွံာ်ပှၤတဂၤအံၤ ဒီးပျၢ်ကွံာ်န့ၢ်ပှၤလၢ စီၤဘၤရးဘါတက့ၢ်.” ၁၉ (ပှၤတဂၤအံၤ မ့ၢ်လၢအဝဲထီဒါပဒိၣ်လၢ ဝ့ၢ်ပူၤဒီးမၤသံတၢ်အဃိ ဘၣ်တၢ်ဖၢနုာ်အီၤလၢ ဃိာ်ပူၤလီၤ.) ၂၀ ဒီးမ့ၢ်လၢစီၤပံၤလး အဲၣ်ဒိးပျၢ်ကွံာ် ယ့ၣ်ၡူးအဃိ အဝဲတဲကဒီးတၢ်ဒီး အဝဲသ့ၣ်လီၤ. ၂၁ ဒီးအဝဲသ့ၣ်တဖၣ် စးထီၣ်ကိးပသူထီၣ်ဝဲလၢ “ပျၤထီၣ်အီၤလၢ သ့ၣ်တၢၣ်အလိၤတက့ၢ်. ပျၤထီၣ်အီၤလၢ သ့ၣ်တၢၣ်အလိၤတက့ၢ်.” ၂၂ ဒီးစီၤပံၤလး တဲတၢ်ဒီးအဝဲသ့ၣ် သၢဘျီတဘျီလၢ “ဘၣ်မနုၤအဃိလဲၣ်. ပှၤတဂၤအံၤ မၤဘၣ်တၢ်အၢမနုၤတမံၤလဲၣ်. ယတထံၣ်လၢ အမၤတၢ်ကမၣ်လၢ အကြၢးသံနီတမံၤမၢၤ. အဃိ ယကသိၣ်ဃီၣ်အီၤဝံၤဒီး ပျၢ်ကွံာ်အီၤလီၤ.” ၂၃ ဘၣ်ဆၣ် အဝဲသ့ၣ် ဆဲးကိးပသူထီၣ်လၢ အကလုၢ်ဖးဒိၣ် ဒီးဃ့ဝဲလၢ ပှၤကမၤသံ ယ့ၣ်ၡူးလီၤ. ဒီးအဝဲသ့ၣ် အကလုၢ်န့ၣ် မၤနၢၤတၢ်လီၤ. ၂၄ အဃိ စီၤပံၤလး ဆၢတဲာ်ဝဲလၢ အကမၤဒ် အဝဲသ့ၣ် ဃ့ဝဲအသိးလီၤ. ၂၅ အဝဲပျၢ်ကွံာ် ပှၤတဂၤလၢ အဝဲသ့ၣ်ဃ့ဝဲလီၤ. ပှၤတဂၤအံၤ ဘၣ်တၢ်ထၢနုာ်အီၤလၢဃိာ်ပူၤ မ့ၢ်လၢ အဝဲထီဒါပဒိၣ် ဒီးမၤသံတၢ်အဃိလီၤ. ဘၣ်ဆၣ် မ့မ့ၢ် ယ့ၣ်ၡူးန့ၣ် အဝဲဟ့ၣ်လီၤကွံာ်အီၤ ဒ်သိးအဝဲသ့ၣ် ကမၤအီၤ ဖဲဒၣ်အသးလီၤ.
၂၆ ဖဲအဝဲသ့ၣ် လဲၤဆှၢအီၤအခါ ကိးပတုာ်ဝဲ ပှၤကူၤရ့ၤန့ဖိ စီၤၡံမိၣ် လၢအအိၣ်ဟဲလၢခိခိၣ် ဒီးအဝဲသ့ၣ် တီၣ်ထီၣ်ဝဲ တၢ်မၤအၢမၤနး အသ့ၣ်တၢၣ်လၢ အလိၤဒ်သိး ကလဲၤယိးဝဲ ဒီးပိာ်ထီၣ် ယ့ၣ်ၡူးအခံလီၤ. ၂၇ ဒီးပှၤအါဂၤ ပိာ်ထီၣ်ဝဲ ယ့ၣ်ၡူးအခံ ပၣ်ဃုာ်ဒီး ပိာ်မုၣ်သ့ၣ်တဖၣ်လၢ အဒဲလီၤအသးနါပှၢ်လၢ တၢ်သူၣ်အုးသးအုးအပူၤ ဒီးဟီၣ်ဝဲလၢ အဃိလီၤ. ၂၈ ယ့ၣ်ၡူး ဃၣ်ဃီၤအသးလၢ ပိာ်မုၣ်တဖၣ်အအိၣ်ဒီး တဲဝဲလၢ “ယရူၤၡလ့ၣ် အဖိမုၣ်သ့ၣ်ဧၢ, ဟီၣ်လၢယဃိလၢၤတဂ့ၤ. လၢတၢ်န့ၣ်အလီၢ် ဟီၣ်လၢသုနီၢ်ကစၢ် ဒီးသုဖိတဖၣ် အဃိတက့ၢ်. ၂၉ ကွၢ်မီၤ, မုၢ်နံၤတဖၣ် ကဟဲဝဲဖဲ ပှၤကတဲလၢ ‘ပိာ်မုၣ်လၢ အဖိတအိၣ်ဘၣ်, ဒၢလီၢ်လၢ အတအိၣ်ဖျဲၣ်ဘၣ် ဒီးနုၢ်လၢ အတဒုးအီတၢ်ဘၣ်န့ၣ် ကသးခုဝဲလီၤ.’ ၃၀ ဖဲန့ၣ်အခါအဝဲသ့ၣ် ကစးထီၣ်တဲ ကစၢၢ်တဖၣ်လၢ ‘လီၤတဲာ်လၢ ပလိၤမီၤ.’ ဒီးကတဲဘၣ် တၢ်လူၢ်တဖၣ်လၢ ‘ကျၢၢ်ဘၢကွံာ်ပှၤမီၤ.’ ၃၁ ဒီးတၢ်မ့ၢ်မၤအသးဒ်အံၤ ဖဲသ့ၣ်သံကစဲာ်အခါန့ၣ် ဖဲသ့ၣ်ဃ့ထီအခါ တၢ်ကမၤအသးဒ်လဲၣ်.”
၃၂ ဒီးပှၤအဂၤခံဂၤလၢအမ့ၢ် ပှၤမၤကမၣ်တၢ်န့ၣ် ဘၣ်တၢ်လဲၤဆှၢစ့ၢ်ကီးအီၤ ဒ်သိး တၢ်ကမၤသံအဝဲသ့ၣ် ဃုာ်ဒီးယ့ၣ်ၡူးလီၤ. ၃၃ ဖဲအဝဲသ့ၣ်လဲၤတုၤလၢ တၢ်လီၢ်လၢ ဘၣ်တၢ်ကိးအီၤလၢ ခိၣ်သၣ်ဃံကုအခါ အဝဲသ့ၣ် ပျၤထီၣ်ယ့ၣ်ၡူးလၢ သ့ၣ်တၢၣ်အလိၤဒီး ပှၤမၤကမၣ်တၢ်ခံဂၤ အိၣ်လၢအစုထွဲ တကပၤတဂၤ ဒီးလၢအစုစ့ၣ် တကပၤတဂၤလီၤ. ၃၄ ဘၣ်ဆၣ် ယ့ၣ်ၡူးတဲဝဲလၢ “ပၢ်ဧၢ, အဝဲသ့ၣ်မၤဝဲ ဒ်လဲၣ်ဒ်လဲၣ်န့ၣ် တသ့ၣ်ညါဝဲဘၣ်အဃိ ပျၢ်အဝဲသ့ၣ် အတၢ်ကမၣ်တက့ၢ်.” ဒီးအဝဲသ့ၣ်ဖးတၢ် ဒ်သိးကနီၤလီၤ အကူအသိးအဂီၢ်လီၤ. ၃၅ ဒီးပှၤဂီၢ်မုၢ်တဖၣ်န့ၣ် ဆၢထၢၣ်ကွၢ်တၢ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ် ပှၤခိၣ်ပှၤနၢ်တဖၣ်န့ၣ် ဝံာ်ထီၣ်အထးခိၣ် ဒီးတဲဝဲလၢ “အဝဲမၤပူၤဖျဲး ပှၤဂၤသ့အဃိ အဝဲမ့မ့ၢ် ကစၢ်ယွၤအခရံာ် လၢအဘၣ် တၢ်ဃုထၢအီၤတဂၤန့ၣ် မ်အမၤပူၤဖျဲးလီၤ အနီၢ်ကစၢ် အသးတက့ၢ်.” ၃၆ ပှၤသုးဖိတဖၣ်ဒၣ်လဲာ် မၤဆဲးအဲးအီၤခီဖျိ ဟဲထီၣ်ဒီးဟ့ၣ်အီၤလၢ စပံးထံအဆံၣ်လီၤ. ၃၇ ဒီးတဲဝဲလၢ “နမ့မ့ၢ် ပှၤယူဒၤဖိအစီၤပၤဒီး မၤပူၤဖျဲးလီၤ နနီၢ်ကစၢ်အသးသၢၤ.” ၃၈ ဒီးလၢအခိၣ်ဒီန့ၣ် တၢ်ကွဲးအသးအိၣ်ဝဲလၢ “ပှၤတဂၤအံၤ မ့ၢ်ပှၤယူဒၤဖိ အစီၤပၤလီၤ.”
၃၉ ပှၤမၤကမၣ်တၢ်လၢ အဘၣ်တၢ်ပျၤထီအီၤ ခံဂၤအကျါတဂၤန့ၣ် တဲအၢတဲသီအီၤလၢ “နကဲခရံာ် တမ့ၢ်ဘၣ်ဧါ. မၤပူၤဖျဲးလီၤ နနီၢ်ကစၢ်အသး ဒီးပဝဲစ့ၢ်ကီးသၢၤ.” ၄၀ ဒီးအဝဲတဂၤန့ၣ် ဒူအီၤလၢ “မ့ၢ်နတပျံၤ ကစၢ်ယွၤ နီတစဲးဘၣ်ဧါ. နၤစ့ၢ်ကီး ခဲအံၤနတူၢ်ဘၣ် တၢ်စံၣ်ညီၣ် ဒ်သိးသိးဒီးအီၤလီၤ. ၄၁ မ့မ့ၢ် ပဝဲဒၣ်အံၤ ခီဖျိတၢ်လၢ ပမၤတ့ၢ်တဖၣ်အဃိ ပတူၢ်ဘၣ် တၢ်စံၣ်ညီၣ်ဒ်အံၤန့ၣ် ကြၢးဝဲဘၣ်ဝဲလီၤ. မ့မ့ၢ် ပှၤတဂၤအံၤ တမၤကမၣ် တၢ်နီတမံၤဘၣ်.” ၄၂ ဝံၤဒီး အဝဲတဲဝဲလၢ “ယ့ၣ်ၡူးဧၢ, ဖဲနနုာ်လီၤလၢ နဘီနမုၢ်အပူၤအခါ သ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်က့ၤ ယၤတက့ၢ်.” ၄၃ ယ့ၣ်ၡူးတဲအီၤလၢ “တနံၤညါအံၤ ယကတဲနၤ တီတီလၢ နကအိၣ်ဒီးယၤလၢ ပၤရဒံစူးအပူၤလီၤ.”
၄၄ ဖဲမုၢ်ဆါခီ ၁၂ နၣ်ရံၣ်ဃၣ်ဃၣ်န့ၣ်* တၢ်ခံးလီၤဝဲလၢ ကီၢ်ဒီဘ့ၣ် တုၤလီၤလၢ ဟါလီၤခီ ၃ နၣ်ရံၣ်ဃၣ်ဃၣ်* ၄၅ မ့ၢ်လၢ မုၢ်တဟ့ၣ်ထီၣ် တၢ်ကပီၤဘၣ်အဃိလီၤ. ဒီးယၣ်ဘျးသဒၢလၢ တၢ်လုၢ်ဟံၣ်အပူၤန့ၣ် သ့ၣ်ဖးဝဲခံက့ လၢအခၢၣ်သးတီတီလီၤ. ၄၆ ဒီးယ့ၣ်ၡူး ကိးထီၣ်လၢ အကလုၢ်ဖးဒိၣ်လၢ “ပၢ်ဧၢ, ယအးလီၤယသးလၢ နစုပူၤလီၤ.” အဝဲ တဲဝဲဒ်အံၤဝံၤဒီး သံဝဲလီၤ.* ၄၇ မ့ၢ်လၢသုးခိၣ်တဂၤ ထံၣ်ဘၣ်ဝဲ တၢ်မၤအသးအံၤအဃိ အဝဲမၤလၤကပီၤ ကစၢ်ယွၤ ဒီးတဲဝဲလၢ “ပှၤတဂၤအံၤ ကဲပှၤတီပှၤလိၤ နီၢ်ကီၢ်လီၤ.” ၄၈ ဒီးပှၤဂီၢ်မုၢ်လၢ အအိၣ်ဖှိၣ်ဝဲဖဲန့ၣ် ဒီးကွၢ်စိတၢ်တဖၣ်န့ၣ် ဖဲအဝဲသ့ၣ်ထံၣ်ဝဲ တၢ်မၤအသး သ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ်အခါ အဝဲသ့ၣ် ဒဲလီၤအသးနါပှၢ် ဒီးက့ၤလၢဟံၣ်လီၤ. ၄၉ မ့မ့ၢ် ပှၤခဲလၢာ်လၢ အသ့ၣ်ညါအီၤန့ၣ် ဆၢထၢၣ်လၢအယံၤလီၤ. တကးဒံးဘၣ် ပိာ်မုၣ်တဖၣ်လၢ အပိာ်အခံ စးထီၣ်လၢ ကၤလံၤလါန့ၣ် အိၣ်ဝဲဖဲန့ၣ် ဒီးထံၣ်ဝဲ တၢ်မၤအသးသ့ၣ်တဖၣ်အံၤလီၤ.
၅၀ ဒီးပှၤအိၣ်ဝဲတဂၤလၢ အမံၤမ့ၢ် စီၤယိၤသးလီၤ. အဝဲပၣ်ဃုာ်လၢ ပှၤယူဒၤဖိအကွီၢ်ဘျီၣ် လၢအဒိၣ်ကတၢၢ်တဖု အကျါတဂၤ ဒီးအဝဲမ့ၢ်ပှၤအဂ့ၤ ဒီးအတီအလိၤလီၤ. ၅၁ (ပှၤတဂၤအံၤ တအၢၣ်လီၤလၢ ကဆီၣ်ထွဲအဝဲသ့ၣ် အတၢ်ကူၣ်အၢကူၣ်သီ ဒီးအတၢ်ဖံးတၢ်မၤဘၣ်.) အဝဲအိၣ်ဟဲလၢ ဝ့ၢ်အရံၤမၤသဲ လၢအအိၣ်လၢ ကီၢ်ယူဒၤအပူၤလီၤ. ဒီးအဝဲမ့ၢ်ပှၤတဂၤလၢ အခိးကွၢ်လၢ် ကစၢ်ယွၤ အဘီအမုၢ်စ့ၢ်ကီးလီၤ. ၅၂ ပှၤတဂၤအံၤလဲၤဝဲဆူ စီၤပံၤလးအအိၣ် ဒီးဃ့န့ၢ်ဝဲ ယ့ၣ်ၡူးအစိၣ်လီၤ. ၅၃ ဒီးအဝဲစိာ်လီၤဝဲအစိၣ် ဒီးဘိၣ်ဘံထီၣ်ဝဲလၢ တၢ်ကံးညာ်လၢ အညၣ်ဂ့ၤတဘ့ၣ်လီၤ. ဒီးအဝဲ လဲၤပာ်လီၤအီၤလၢ တၢ်သွၣ်ခိၣ်လၢ အဘၣ်တၢ်ခူၣ်အီၤလၢလၢၢ်ပူၤ လၢပှၤတပာ်လီၤ ပှၤသံနီတဂၤဒံးဘၣ်န့ၣ်လီၤ. ၅၄ ဖဲန့ၣ်အခါ ဘၣ်ဖဲ တၢ်ကတဲာ်ကတီၤတၢ်အမုၢ်နံၤ ဒီးမုၢ်အိၣ်ဘှံးနံၤ ဘူးကဘၣ်ဝဲလီၤ. ၅၅ ဘၣ်ဆၣ် ပိာ်မုၣ်တဖၣ်လၢ အဟဲဒီးအီၤလၢ ကၤလံၤလါန့ၣ် လဲၤကွၢ်ဝဲတၢ်သွၣ်ခိၣ်ဒီး ထံၣ်ဝဲပှၤပာ်လီၤ ယ့ၣ်ၡူးအစိၣ်ဒ်လဲၣ်န့ၣ်လီၤ. ၅၆ ဒီးအဝဲသ့ၣ်က့ၤဒ်သိး ကကတဲာ်ကတီၤဝဲ တၢ်နၢမူနၢဆှီ ဒီးသိနၢမူတဖၣ်အဂီၢ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ် အဝဲသ့ၣ်အိၣ်ဘှံးဝဲဖဲ မုၢ်အိၣ်ဘှံးနံၤ ဒ်တၢ်မၤလိာ် အိၣ်ဝဲအသိးန့ၣ်လီၤ.