လါအီကူး

ပာ်သူၣ်ပာ်သး တၢ်ဂ့ၢ်အရ့ဒိၣ်ခံထံၣ်လၢ ပမၤလိန့ၢ်ဘၣ်လၢ လံာ်စံးထီၣ်ပတြၢၤ တဆၢအံၤအပူၤ. (၁) ပှၤတီပှၤလိၤန့ၣ် ထံၣ်ဘၣ်တၢ်ကီတၢ်ခဲအါမံၤ. (၂) ယဟိဝၤယွၤ ကမၤပူၤဖျဲးပှၤလၢ ပတၢ်ကီတၢ်ခဲ. ယဟိဝၤယွၤ ကမၤပူၤဖျဲးပှၤဒ်လဲၣ်. ယဟိဝၤယွၤ ကမၤစၢၤပှၤဒ်သိး ပကအိၣ်ဒီး တၢ်ထံၣ်လၢအဂ့ၤ ဘၣ်ဃးဒီး ပတၢ်အိၣ်မူလၢ ဆၢကတီၢ်ခဲအံၤ. ဒီးယဟိဝၤယွၤ အၢၣ်လီၤပှၤလၢ ပမ့ၢ်မၤအတၢ်မၤန့ၣ် ပကသးခု. သနာ်က့ အတအၢၣ်လီၤပှၤလၢ အကမၤလီၤမၢ်န့ၢ် ပတၢ်ကီတၢ်ခဲလၢ ဆၢကတီၢ်ခဲအံၤဘၣ်. (ၡါ ၆၆: ၁၄) ယဟိဝၤယွၤ ဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါပှၤလၢ ပကသးစၢၢ်ဆၢတၢ်လၢ ခါဆူညါ. ဒီးအခါဖဲန့ၣ် ပကအိၣ်မူဘၣ် မုာ်မုာ်ခုၣ်ခုၣ် လီၤထူလီၤယိာ်. (၂ ကရံၣ် ၄:၁၆-၁၈) လၢဆၢကတီၢ်ခဲအံၤဟီန့ၣ် ယဟိဝၤယွၤ ကမၤစၢၤပှၤဒ်သိး ပကဆဲးမၤအတၢ်မၤ ကိးနံၤဒဲး. (သး ၃:၂၂-၂၄) ယဟိဝၤယွၤ အခ့အပှၤလၢအသးတီ လၢညါဒီးလၢဆၢကတီၢ်ခဲအံၤ အဒိအတဲာ်န့ၣ် ပန့ၢ်ဘၣ်တၢ်မၤလိ ဒ်လဲၣ်. ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် လၢပတၢ်အိၣ်မူပူၤန့ၣ် ပကထံၣ်ဘၣ် တၢ်ကီတၢ်ခဲလၢ ပတဆိမိၣ်ဘၣ်ဘၣ်. ဘၣ်ဆၣ် ပမ့ၢ်သန့ၤသးလၢ ယဟိဝၤယွၤန့ၣ် အကမၤစၢၤပှၤထီဘိ.—စံး ၅၅:၂၂. တၢး၂၃.၀၄ ၁၄-၁၅ ¶၃-၄

ပမၤလိန့ၢ်တၢ်လၢ နီၢ်မၤရံ ဒီးစီၤယိၤသး အဒိအတဲာ်သ့. ဖဲနီၢ်မၤရံ ဒၢန့ၢ်ခွံလါအခါ အီၤဒီးစီၤယိၤသးန့ၣ် ထံၣ်ဘၣ်တၢ်မၤကွၢ်လၢ အကီဒိၣ်မးတခါ လၢကဘၣ်ဒိကနၣ် ပဒိၣ်ပပှၢ် အတၢ်သိၣ်တၢ်သီ. (လူၤ ၂:၁-၆) ဖဲန့ၣ်အဆၢကတီၢ် အီၤကူစတူး ပၢဝဲရိမ့ၤအဘီအမုၢ် ဒီးဟ့ၣ်လီၤ တၢ်ကလုၢ်လၢ ပှၤအိၣ်လၢအဘီမုၢ်အပူၤခဲလၢာ် ကဘၣ်လဲၤဆဲးလီၤအမံၤ တဂၤလၢအနီၢ်ကစၢ်အဝ့ၢ်. အဃိ နီၢ်မၤရံ ဒီးစီၤယိၤသး ဘၣ်လဲၤဝဲလၢ ဝ့ၢ်ဘ့ၤသလ့ဃ့ၣ် လၢအယံၤဝဲ ၁၅၀ ကံလိမံထၢၣ် (၉၃ မံးလာ်) ဒီးဘၣ်ထီၣ်ကစၢၢ် လီၤကစၢၢ် ဒီဒူၣ်ညါ. ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် တၢ်လဲၤကျဲတခါအံၤ တညီလၢနီၢ်မၤရံ အဂီၢ်ဘၣ်. ခီဖျိလၢ နီၢ်မၤရံဒၢပှၢ်ထီၣ်အဃိ အဝဲသ့ၣ်ခံဂၤလၢာ် ကဘၣ်ယိၣ်တၢ်လၢ နီၢ်မၤရံအဂီၢ် ဒီးဖိသၣ်အဂီၢ် ဒိၣ်မး. ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် အဝဲသ့ၣ် ကဆိကမိၣ်ဝဲလၢ အဖိမ့ၢ်အိၣ်ဖျဲၣ်ထီၣ်ဘၣ်ဖုးလၢကျဲန့ၣ် အကဘၣ်မၤဒ်လဲၣ်. ဒီးခီဖျိလၢ ဖိသၣ်လၢ နီၢ်မၤရံကအိၣ်ဖျဲၣ်ထီၣ်ဝဲ တဂၤအံၤ အကကဲထီၣ် မ့းၡံအၤ အဃိ အဝဲသ့ၣ်ကဘၣ်ယိၣ်တၢ်ဒိၣ်မး. နီၢ်မၤရံ ဒီးစီၤယိၤသး မ့ၢ်တဲပူၤဖျဲးအသး ဒီးမ့ၢ်တဒိကနၣ် ပဒိၣ်ပပှၢ်အကလုၢ်ဘၣ်န့ၣ်သ့. ဘၣ်ဆၣ် အဝဲသ့ၣ် တမၤဝဲဒ်န့ၣ်ဘၣ်. နီၢ်မၤရံ ဒီးစီၤယိၤသး ဘၣ်ယိၣ်တၢ်အါမး ဘၣ်ဆၣ် အဝဲသ့ၣ် ဆဲးဒိကနၣ် တၢ်သိၣ်တၢ်သီဒံး. အဃိ ယဟိဝၤယွၤ ကွၢ်ထွဲအဝဲသ့ၣ် ဒီးနီၢ်မၤရံလဲၤတုၤလၢ ဝ့ၢ်ဘ့ၤသလ့ဃ့ၣ် ဂ့ၤဂ့ၤ, အအိၣ်ဖျဲၣ်ထီၣ်ဝဲအဖိ ဒီးမၤလၢပှဲၤထီၣ်ဝဲ ဝံအတၢ်စံးပာ်.—မံ ၅:၂. တၢး၂၃.၁၀ ၈ ¶၉; ၉ ¶၁၁-၁၂

ဖဲနထီၣ်တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အခါ နကစံးဆၢတၢ်အဂီၢ် နမ့ၢ်သးကနိးဟီန့ၣ် နကဘၣ်မၤဒ်လဲၣ်. ပကဘၣ် ကတဲာ်ကတီၤပာ်စၢၤ တၢ်မၤလိဂ့ၤဂ့ၤ. (ကတိၤ ၂၁:၅) ပမ့ၢ်သ့ၣ်ညါပာ် တၢ်ဂ့ၢ်ဂ့ၤဂ့ၤန့ၣ် ပယူာ်ထီၣ်စုကဘူၣ် ဒီးဖဲပစံးဆၢတၢ်အခါ ပတသးကနိးအါအါလၢၤဘၣ်. တကးဒံးဘၣ် ပကဘၣ် စံးဆၢတၢ်ဖုၣ်ဖုၣ်ဖိ ဒီးယိယိဖိ. (ကတိၤ ၁၅:၂၃; ၁၇:၂၇) ပတၢ်စံးဆၢမ့ၢ်ဖုၣ်န့ၣ် ပတဘၣ်ယိၣ်တၢ် အါအါဘၣ်. ပမ့ၢ်စံးဆၢတၢ်ဖုၣ်ဖုၣ်ဖိ လၢအဟဲထီၣ်လၢ ပသးပူၤန့ၣ် ပပာ်ဖျါထီၣ်လၢ ပကတဲာ်ကတီၤပာ်စၢၤတၢ်ဂ့ၢ် လီၤတံၢ်လီၤဆဲး ဒီးပနၢ်ပၢၢ်အီၤဂ့ၤဂ့ၤ. ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် နကျဲးစၢးမၤထွဲ တၢ်ဟ့ၣ်ကူၣ်တဖၣ်အံၤလံ. ဘၣ်ဆၣ် နဘၣ်ယိၣ်တၢ်ဒံး ဒီးနစံးဆၢတၢ် ဘူၣ်ထဲတဘျီခံဘျီလီၤ. နမ့ၢ်ဘၣ်ယိၣ်တၢ်ဒံးနာ်က့ သးဟးဂီၤတဂ့ၤ. ယဟိဝၤယွၤ ပာ်လုၢ်ပာ်ပှ့ၤ နတၢ်ကျဲးစၢး. (လူၤ ၂၁:၁-၄) တကးဒံးဘၣ် တၢ်လၢပမၤတသ့ဘၣ်န့ၣ် ယဟိဝၤယွၤ တမၢန့ၢ်ဆူၣ်ပှၤဘၣ်. (ဖံလံး ၄:၅) အဃိ ပာ်လီၤဖီတၢၣ်လၢ နမၤအီၤသ့ ဒီးပာ်လီၤဖီတၢၣ်လၢ နကစံးဆၢတၢ် ဒီးဃ့ယဟိဝၤယွၤလၢ ကမၤစၢၤနၤဒ်သိး နကပာ်သးမုာ်မုာ်. အဆိကတၢၢ်န့ၣ် ပာ်လီၤဖီတၢၣ်လၢ နကစံးဆၢတၢ်ဖုၣ်ဖုၣ်ဖိ. တၢး၂၃.၀၄ ၂၁ ¶၆-၈

တၢ်မၢဖိပီလူး ထိၣ်သတြီၤပှၤဒီး ပှၤသုးဖိလၢ အအိၣ်ပလီၢ်သးဒီး အအိၣ်ဒီးတၢ်စုကဝဲၤလၢ ကဒုးတၢ်အဂီၢ်. ဖဲတၢ်ဒုးကဲထီၣ်အခါ ပှၤသုးဖိတဖၣ် ကဘၣ်အိၣ်ကတီၤပာ်စၢၤသးလၢ ကဒုးတၢ်ထီဘိ. ဒ်န့ၣ်အသိး ပဝဲစ့ၢ်ကီး ပအိၣ်ကတီၤပာ်စၢၤသးလၢ ယဟိဝၤယွၤ အမုၢ်နံၤခီဖျိ ပသိးထီၣ် တၢ်နာ်ဒီးတၢ်အဲၣ်တၢ်ကွံ အသဃိး ဒီးပဖျီၣ်ထီၣ် တၢ်မုၢ်လၢ် အခိၣ်ဖျီၣ်ထး. တၢ်လၢသဃိးန့ၣ် အဒီသဒၢဝဲ ပှၤသုးဖိအသး. တၢ်နာ် ဒီးတၢ်အဲၣ်တၢ်ကွံန့ၣ် ကဒီသဒၢပသးစ့ၢ်ကီး. တၢ်သ့ၣ်တဖၣ်အံၤ ကမၤစၢၤပှၤလၢ ပကဆဲးမၤကစၢ်ယွၤအတၢ်မၤ ဒီးဆဲးပိာ်ယ့ၣ်ၡူးအခံ. ပတၢ်နာ်န့ၣ် ကမၤစၢၤပှၤလၢ ပကဃု ယဟိဝၤယွၤ လၢပသးဒီဖျၢၣ် ဒီးနာ်လၢ အကဟ့ၣ်လီၤပှၤခိၣ်ဖး. (ဧ့ၤ ၁၁:၆) တကးဒံးဘၣ် ပမ့ၢ်ထံၣ်ဘၣ်ဒီး တၢ်ကီတၢ်ခဲနာ်က့ တၢ်နာ် ကမၤစၢၤပှၤလၢ ပကဆဲးတီဒီးယ့ၣ်ၡူး. ဆၢကတီၢ်ခဲအံၤ ပဒီပုၢ်ဝဲၢ်တနီၤန့ၣ် အဝဲသ့ၣ်ထံၣ်ဘၣ်ဒီး တၢ်မၤအၢမၤနး ဒီးကျိၣ်စ့တၢ်ကီတၢ်ခဲ သနာ်က့ အဝဲသ့ၣ် ဆဲးတီဒီး ယဟိဝၤယွၤ. ပမ့ၢ်ဖးဒီးဃုသ့ၣ်ညါ အဝဲသ့ၣ်အဂ့ၢ်န့ၣ် ပတၢ်နာ်ကဂၢၢ်ကျၢၤထီၣ် ဒီးပလဲၤခီဖျိတၢ်ကီတၢ်ခဲ ကန့ၢ်စ့ၢ်ကီး. တကးဒံးဘၣ် ပမ့ၢ်ကွၢ်လိ ပှၤလၢ အပာ်ဆိယွၤအဘီအမုၢ်လၢ နီၣ်ဂံၢ်တၢ ဒီးအိၣ်မူယိယိဖိန့ၣ် ကမၤစၢၤပှၤလၢ ပကဟးဆှဲး တၢ်အဲၣ်ကျိၣ်စ့ ဒီးတၢ်ထူးတၢ်တီၤ အပျံၤသကွီၤ. တၢး၂၃.၀၆ ၁၀ ¶၈-၉

တၢ်ပၢၤသူၣ်ပၢၤသးန့ၣ် ညီနုၢ်အခီပညီမ့ၢ်ဝဲ ပပၢၤပသးဒ်သိး ပတမၤတၢ်လၢ အတဂ့ၤဘၣ်. သနာ်က့ ဒ်သိးပကမၤတၢ်လၢအဂ့ၤ လီၤဆီဒၣ်တၢ် တၢ်လၢပကမၤတခါအံၤမ့ၢ်ကီ ဒီးပတၢ်သးဆူၣ် မ့ၢ်တအိၣ်ဘၣ်န့ၣ် ပကဘၣ်အိၣ်ဒီး တၢ်ပၢၤသးစ့ၢ်ကီး. တၢ်ပၢၤသူၣ်ပၢၤသးန့ၣ် အမ့ၢ်ဝဲ သးစီဆှံ အတၤသၣ်တခါအဃိ ဃ့ယဟိဝၤယွၤ အသးစီဆှံလၢ အကမၤစၢၤနၤဒ်သိး နကမၤအါထီၣ် တၢ်ဂ့ၤတၢ်ဝါလၢ အရ့ဒိၣ်တခါအံၤ. (လူၤ ၁၁:၁၃; ကလၤ ၅:၂၂, ၂၃) တဘၣ်အိၣ်ခိးတုၤလၢ တၢ်အိၣ်သးဂ့ၤမၣ်တဂ့ၤ. ပတၢ်အိၣ်သးလၢ ဟီၣ်ခိၣ်တဘ့ၣ်အံၤ ကဂ့ၤမူာ်မူာ်နီၢ်နီၢ်ဒု တအိၣ်နီတဘျီဘၣ်. အဃိ ခဲအံၤ ပမ့ၢ်အိၣ်ခိးလၢ ပတၢ်အိၣ်သးကဂ့ၤဒု ပမၤလၢပှဲၤပဖီတၢၣ် တန့ၢ်နီတဘျီဘၣ်. ပမၤလၢပှဲၤပဖီတၢၣ် မ့ၢ်တညီဘၣ်န့ၣ် ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် ပတၢ်သးဆူၣ်တအိၣ်လၢၤဘၣ်. အဃိ ပကဘၣ်ပာ်လီၤဆိ ဖီတၢၣ်ဆံးဆံးဖိ. အဒိ နမ့ၢ်ဘၣ်သး မၤဂ့ၤထီၣ် တၢ်ဂ့ၤတၢ်ဝါတခါခါန့ၣ် ပာ်လီၤဆိ ဖီတၢၣ်ဆံးဆံးဖိ လၢနမၤအီၤန့ၢ်. နမ့ၢ်ပာ်လီၤဖီတၢၣ် လၢနကဖး လံာ်စီဆှံဒီတဘ့ၣ်န့ၣ် ပာ်ပနီၣ်ဃာ် တၢ်ဆၢကတီၢ် တစဲးဖိလၢ နကဖးလံာ်စီဆှံအဂီၢ်. တၢး၂၃.၀၅ ၂၉ ¶၁၁-၁၃

စးထီၣ်လၢညါ တုၤလၢ စိၤခဲအံၤန့ၣ် ယဟိဝၤယွၤသူဝဲ အတၢ်ကရၢကရိ လၢကဟ့ၣ်နီၤလီၤဝဲ နီၢ်သးတၢ်အီၣ် ဒ်သိးကမၤစၢၤဝဲ ပှၤကိးဂၤဒဲးလၢ ကဆဲးလဲၤတၢ်လၢ “ကျဲစီဆှံ” အပူၤ. (ၡါ ၃၅:၈; ၄၈:၁၇; ၆၀:၁၇) ပှၤတဂၤ မ့ၢ်မၤလိ လံာ်စီဆှံန့ၣ် အစးထီၣ်လဲၤတၢ်လၢ “ကျဲစီဆှံ” အပူၤလံ. ဘၣ်ဆၣ် ပှၤတနီၤန့ၣ် အလဲၤတၢ်လၢ ကျဲစီဆှံအပူၤတစိၢ်ဖိဝံၤဒီး အတဆဲးလဲၤဝဲလၢၤဘၣ် ဒီးဟးထီၣ်ကွံာ်ဝဲ. မ့မ့ၢ် ပှၤအဂၤတနီၤဟီန့ၣ် ပာ်လီၤသးလၢ အဝဲသ့ၣ်ကဆဲးလဲၤတၢ်လၢ ကျဲတဘိအံၤ တုၤလၢအကတၢၢ်. ကျဲတဘိအံၤ အကတၢၢ်န့ၣ် ကဆှၢပှၤဖဲလဲၣ်. ပှၤလၢအအိၣ်ဒီး တၢ်မုၢ်လၢ်လၢ ကအိၣ်မူဘၣ်လၢ မူခိၣ်န့ၣ် “ကျဲစီဆှံ” တဘိအံၤ ကဆှၢအဝဲသ့ၣ်ဆူ “ကစၢ်ယွၤ အပၤရဒံစူး” လၢမူခိၣ်. (လီၣ် ၂:၇) မ့မ့ၢ် ပှၤလၢအအိၣ်ဒီး တၢ်မုၢ်လၢ်လၢ ကအိၣ်မူဘၣ်လၢဟီၣ်ခိၣ်ချၢန့ၣ် ကျဲမုၢ်ဖးဒိၣ်တဘိအံၤ ကဆှၢအဝဲသ့ၣ်တုၤလၢ ဟီၣ်ခိၣ်သီ ဒီးဖဲယ့ၣ်ၡူးပၢတၢ် အနံၣ် ၁,၀၀၀ ဝံၤဝဲအခါ အဝဲသ့ၣ်ကကဲထီၣ် ပှၤလၢပှၤပှဲၤ. အဃိ ခဲအံၤ နမ့ၢ်လဲၤတၢ်လၢ ကျဲမုၢ်ဖးဒိၣ်တဘိအံၤန့ၣ် တဘၣ်လီကီက့ၤ တၢ်လၢနပာ်တ့ၢ်ကွံာ်တဖၣ်တဂ့ၤ. ဆဲးလဲၤတၢ်လၢ ကျဲတဘိအံၤ တုၤလၢ နနုာ်လီၤဘၣ်လၢ ဟီၣ်ခိၣ်သီအပူၤ. တၢး၂၃.၀၅ ၁၇ ¶၁၅; ၁၉ ¶၁၆-၁၈

နမ့ၢ်ဆိကမိၣ်ထီၣ်က့ၤ တၢ်လၢယဟိဝၤယွၤ မၤန့ၢ်နၤခဲလၢာ်န့ၣ် နကဘၣ်သး စံးဘျုးစံးဖှိၣ်က့ၤအီၤ ဒီးဟ့ၣ်လုၢ်ထီၣ်သး လၢအအိၣ်. (စံး ၁၁၆:၁၂-၁၄) လံာ်စီဆှံ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ “တၢ်ဟ့ၣ်လၢအဂ့ၤ ဒီးတၢ်ဟ့ၣ်လၢအလၢအပှဲၤ ခဲလၢာ်” န့ၣ်ဟဲလၢ ယဟိဝၤယွၤအအိၣ်. (ယၤ ၁:၁၇) ဒီးတၢ်ဟ့ၣ်အဂ့ၤကတၢၢ်လၢ အဟ့ၣ်ပှၤန့ၣ် မ့ၢ်ဝဲအဖိခွါယ့ၣ်ၡူးခရံာ် အတၢ်ဟ့ၣ်လုၢ်ထီၣ်သး. ဆိကမိၣ်ကွၢ် တၢ်ဂ့ၢ်တထံၣ်အံၤ. တၢ်ပှ့ၤက့ၤန့ၣ် ကမၤစၢၤနၤဒ်သိး နကအိၣ်ဒီး တၢ်ရ့လိာ်သးဒီး ယဟိဝၤယွၤ လၢအဂ့ၤ. ဒီးယဟိဝၤယွၤ ဟ့ၣ်နၤတၢ်ခွဲးတၢ်ယာ်လၢ နကအိၣ်မူဘၣ် လီၤထူလီၤယိာ်. (၁ ယိၤ ၄:၉, ၁၀) အဃိ နမ့ၢ်ဟ့ၣ်လုၢ်ထီၣ်သးလၢ ယဟိဝၤယွၤ အအိၣ်န့ၣ် နပာ်ဖျါထီၣ်လၢ နစံးဘျုးစံးဖှိၣ်က့ၤ တၢ်လၢအမၤန့ၢ်နၤ ဒီးတၢ်ဆိၣ်ဂ့ၤအဂၤ လၢအဟ့ၣ်နၤ.—၅ မိၤ ၁၆:၁၇; ၂ ကရံၣ် ၅:၁၅. တၢး၂၄.၀၃ ၅ ¶၈

ဆၢကတီၢ်ခဲအံၤ ပထံၣ်ဘၣ် တၢ်မၤကမၣ်မုၣ်ကမၣ်ခွါ အါထီၣ်မးအါထီၣ် အဃိ ပသးတမုာ်ဘၣ် ဒ်သိးဒီးစီၤလိာ်. စီၤလိာ်သ့ၣ်ညါဝဲလၢ ယဟိဝၤယွၤ သးဟ့လုၢ်လၢ်လၢ အတဂ့ၤဘၣ်အဃိအ “သူၣ်ကိၢ်သးဂီၤတၢ်ဒိၣ်မး ခီဖျိလၢ ပှၤအၢပှၤသီတဖၣ် မၤကမၣ်တၢ်လၢ တအိၣ်ဒီးတၢ်မဲာ်ဆှးဘၣ်.” (၂ ပ့း ၂:၇, ၈) စီၤလိာ်န့ၣ် အကဲပှၤလၢ အအဲၣ်ယွၤပျံၤယွၤအဃိ လုၢ်လၢ်လၢအတဂ့ၤဘၣ်လၢ ပှၤလၢအခိၣ်အဃၢၤ မၤဝဲန့ၣ် အသးဟ့ဝဲ. ဆၢကတီၢ်ခဲအံၤ ပှၤလၢပခိၣ်ပဃၢၤစ့ၢ်ကီး အဝဲသ့ၣ် တပာ်ကဲ ယဟိဝၤယွၤ အတၢ်သိၣ်တၢ်သီဘၣ် အဃိ အဝဲသ့ၣ်အိၣ်ဒီး လုၢ်လၢ်လၢအတဂ့ၤဘၣ်. သနာ်က့ ပမ့ၢ်ဆဲးအဲၣ်ကစၢ်ယွၤ ဒီးမၤအါထီၣ် တၢ်ပျံၤအီၤန့ၣ် ပဆဲးအိၣ်ဒီး လုၢ်လၢ်လၢအဂ့ၤသ့. ပအိၣ်မူဘၣ် ဆၢကတီၢ်ဒ်အံၤ နာ်က့ ပထံၣ်ဘၣ်လၢ ယဟိဝၤယွၤ မၤစၢၤပှၤ ဒီးဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါပှၤ ခီဖျိ အဟ့ၣ်ပှၤ တၢ်ဟ့ၣ်ကူၣ်တဖၣ် လၢလံာ်ကတိၤဒိအပူၤ. အဃိ ပမ့ၢ်ကဲ ပိာ်မုၣ်မ့ၢ်ဂ့ၤ, ပိာ်ခွါမ့ၢ်ဂ့ၤ, သးစၢ်မ့ၢ်ဂ့ၤ, သးပှၢ်မ့ၢ်ဂ့ၤ ပမ့ၢ်ဆိမိၣ်ထံ တၢ်ဟ့ၣ်ကူၣ်လၢ လံာ်ကတိၤဒိအပူၤန့ၣ် ကကဲဘျုး လၢပဂီၢ်အါမး. ပမ့ၢ်ပျံၤယဟိဝၤယွၤန့ၣ် ပတဒီသကိးဒီး ပှၤလၢအအိၣ်ဒီး လုၢ်လၢ်လၢ အတဂ့ၤတဖၣ်ဘၣ်. တၢး၂၃.၀၆ ၂၀ ¶၁-၂; ၂၁ ¶၅

ခီဖျိလၢ ပပာ်ဆိ ကစၢ်ယွၤအဘီအမုၢ် လၢနီၣ်ဂံၢ်တၢ လၢပတၢ်အိၣ်မူ ဒီးပတူၢ်ၡူကွံာ် တၢ်ခွဲးတၢ်ယာ်လၢ ပကဃုအါထီၣ် ကျိၣ်စ့တၢ်ထူးတၢ်တီၤအဃိ ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် ပဟံၣ်ဖိဃီဖိတနီၤ ကထီဒါပှၤ. (မး ၆:၃၃) ဘၣ်ဆၣ် ပကဘၣ်နာ်သပှၢ်တၢၢ်လၢ ယဟိဝၤယွၤ ထံၣ်ဒီးသ့ၣ်ညါဝဲ တၢ်လၢပမၤန့ၢ်လၢအဂီၢ်. (ဧ့ၤ ၆:၁၀) ပမၤဒ်န့ၣ်အဃိ ပထံၣ်ဘၣ်လၢ ယ့ၣ်ၡူး အတၢ်ကတိၤ ဟဲလၢထီၣ်ပှဲၤထီၣ်. ယ့ၣ်ၡူးတဲဝဲလၢ “ပှၤလၢ အပာ်တ့ၢ်ကွံာ် အဟံၣ်အဃီမ့ၢ်ဂ့ၤ, အဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်မ့ၢ်ဂ့ၤ, အဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါမ့ၢ်ဂ့ၤ, အမိၢ်မ့ၢ်ဂ့ၤ, အပၢ်မ့ၢ်ဂ့ၤ, အဖိ မ့တမ့ၢ် အစံာ်ဧိၤပှဲၤဧိၤတဖၣ် လၢယဃိဒီး လၢတၢ်သးခုကစီၣ် အဃိန့ၣ် ဆၢကတီၢ်ခဲအံၤ အဝဲသ့ၣ် ကန့ၢ်ဘၣ် အဟံၣ်, အဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်, အဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါ, အမိၢ်, အဖိ ဒီးအစံာ်ဧိၤပှဲၤဧိၤတဖၣ် အါန့ၢ်အလီၢ်အစး ၁၀၀ ဃုာ်ဒီး တၢ်မၤနးမၤဖှီၣ်လီၤ. ဒီးလၢခါဆူညါန့ၣ် ကန့ၢ်ဘၣ်ဝဲ တၢ်မူအထူအယိာ်လီၤ.” (မၢ် ၁၀:၂၉, ၃၀) အဃိ တၢ်ဆိၣ်ဂ့ၤလၢ ပန့ၢ်ဘၣ်တဖၣ်န့ၣ် အဂ့ၤဒိၣ်န့ၢ် တၢ်လၢပဘၣ်တူၢ်ၡူကွံာ်ဒံး.—စံး ၃၇:၄. တၢး၂၄.၀၃ ၉ ¶၅

ဖဲတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်ဖိလၢ ဝ့ၢ်အၣ်တံၤအီာ် နၢ်ဟူဝဲလၢ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်လၢ ယူဒၤအဟီၣ်ကဝီၤ ထံၣ်ဘၣ်ဒီး တၢ်သၣ်ဝံၤလီၤဒိဖးဒိၣ်အခါ အဝဲသ့ၣ် “ပာ်လီၤအသးလၢ ဒ်အဝဲသ့ၣ် တဂၤစုာ်စုာ် မၤဝဲန့ၢ်အသိး အဝဲသ့ၣ်ကဆှၢလီၤဝဲ တၢ်မၤစၢၤလၢ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်တဖၣ်လၢ အအိၣ်လၢ ယူဒၤအဟီၣ်ကဝီၤ.” (မၤတၢ် ၁၁:၂၇-၃၀) ဒီပုၢ်ဝဲၢ်လၢ အထံၣ်ဘၣ်ဒီး တၢ်သၣ်ဝံၤလီၤဒိန့ၣ် အအိၣ်ယံၤဒီး ဝ့ၢ်အၣ်တံၤအီာ် ဖးယံၤနာ်က့ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်လၢ ဝ့ၢ်အၣ်တံၤအီာ်န့ၣ် ပာ်လီၤသးလၢ ကမၤစၢၤအဝဲသ့ၣ်. (၁ ယိၤ ၃:၁၇, ၁၈) ဆၢကတီၢ်ခဲအံၤစ့ၢ်ကီး ဖဲပနၢ်ဟူဘၣ် ပဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါတဖၣ် ထံၣ်ဘၣ်ဒီး န့ဆၢၣ်တၢ်ဘၣ်ဒိဘၣ်ထံးအခါ ပပာ်ဖျါထီၣ် တၢ်သးကညီၤသ့. ပဘၣ်သးမၤစၢၤ အဝဲသ့ၣ် တဘျီဃီအဃိ ပတဲဘၣ်တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်လၢ ပဘၣ်သးလဲၤမၤစၢၤတၢ်လၢ န့ဆၢၣ်တၢ်ဘၣ်ဒိဘၣ်ထံး ကဲထီၣ်အလီၢ်. မ့တမ့ၢ် ပဟ့ၣ်လီၤတၢ်မၤဘူၣ်လၢ ဟီၣ်ခိၣ်ဒီဘ့ၣ် ဒီးပဃ့ထုကဖၣ်လၢ ပဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါလၢ အထံၣ်ဘၣ်ဒီး န့ဆၢၣ်တၢ်ဘၣ်ဒိဘၣ်ထံးအဂီၢ်. ဒီးပဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါတဖၣ် ကလိၣ်ဘၣ်ပတၢ်မၤစၢၤ ဒ်သိးအဝဲသ့ၣ်ကလဲၤခီဖျိ တၢ်ကီတၢ်ခဲအဂီၢ်. ဖဲပစီၤပၤ ယ့ၣ်ၡူးခရံာ် ဟဲစံၣ်ညီၣ်တၢ်အခါ ပဘၣ်သးလၢ အထံၣ်ဝဲလၢ ပပာ်ဖျါထီၣ် တၢ်သးကညီၤပှၤဂၤ ဒီးကတဲပှၤလၢ “ဟဲန့ၢ်သါဘၣ် ဘီမုၢ်.”—မး ၂၅:၃၄-၄၀. တၢး၂၃.၀၇ ၄ ¶၉-၁၀; ၆ ¶၁၂

ယဟိဝၤယွၤ အိၣ်ဒီး တၢ်ထံၣ်အကြၢးအဘၣ်အဃိ ယ့ၣ်ၡူး ကွၢ်လိအီၤဒ်လဲၣ်. ယဟိဝၤယွၤ ဆှၢလီၤယ့ၣ်ၡူး ဒ်သိးကစံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်လၢ “ပှၤအံၣ်စရ့လးဖိ လၢအမ့ၢ် သိလၢအလီၤမၢ်တဖု အအိၣ်.” ဖဲယ့ၣ်ၡူး မၤဝဲမူဒါအံၤအခါ အပာ်ဖျါထီၣ်လၢ အအိၣ်ဒီး တၢ်ထံၣ်အကြၢးအဘၣ်ဒ်လဲၣ်. ဘၣ်တဘျီ ပိာ်မုၣ်လၢ အတမ့ၢ်ပှၤအံၣ်စရ့လးဖိတဂၤ အဖိမုၣ်န့ၣ် “တၢ်ဝံတၢ်နါအိၣ်လၢ အလိၤအဃိ အဝဲဘၣ်တူၢ်တၢ်နးမး.” အဃိ ပိာ်မုၣ်တဂၤအံၤ ဃ့ကညး ယ့ၣ်ၡူးလၢ ကမၤဘျါက့ၤ အဖိမုၣ်. ယ့ၣ်ၡူးပာ်ဖျါထီၣ် တၢ်သးကညီၤခီဖျိ အဒိကနၣ်ဝဲ ပိာ်မုၣ်တဂၤအံၤ အတၢ်ဃ့ ဒီးမၤဘျါက့ၤဝဲ အဖိမုၣ်. (မး ၁၅:၂၁-၂၈) ပကကွၢ်သကိး တၢ်အဒိအသီတခါ. ဖဲယ့ၣ်ၡူးစးထီၣ် စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ် သီသီအခါ အတဲဝဲလၢ “ပှၤလၢ အသမၢယၤ . . . န့ၣ်ယကသမၢ စ့ၢ်ကီးအီၤ.” (မး ၁၀:၃၃) ဘၣ်ဆၣ် ဖဲစီၤပ့းတရူးသမၢ ယ့ၣ်ၡူးသၢဘျီ ဝံၤအလီၢ်ခံ ယ့ၣ်ၡူး သးလၢာ်အီၤလံဧါ. ခီဖျိလၢ စီၤပ့းတရူး ပီၢ်ယၢ်လီၤက့ၤသး နီၢ်ကီၢ် ဒီးအိၣ်ဒီးတၢ်နာ်အဃိ ယ့ၣ်ၡူးသးတလၢာ်အီၤဒံးဘၣ်. ယ့ၣ်ၡူး သမူထီၣ်က့ၤဝံၤအလီၢ်ခံ အလီၣ်ဖျါထီၣ်အသးလၢ စီၤပ့းတရူးအမဲာ်ညါ ဒီးဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် ယ့ၣ်ၡူးကတဲဘၣ် စီၤပ့းတရူးလၢ အပျၢ်အတၢ်ကမၣ်လံ ဒီးအအဲၣ်အီၤဒံး. (လူၤ ၂၄:၃၃, ၃၄) ယဟိဝၤယွၤ ဒီးယ့ၣ်ၡူးန့ၣ် အိၣ်ဒီး တၢ်ထံၣ်အကြၢးအဘၣ်. ဒီးယဟိဝၤယွၤ ဘၣ်သးလၢ ပကအိၣ်ဒီး တၢ်ထံၣ်အကြၢးအဘၣ် စ့ၢ်ကီး. တၢး၂၃.၀၇ ၂၁ ¶၆-၇

လၢတၢ်မၤလိတခါအံၤ ပမၤလိဘၣ်လၢ တၢ်အၢၣ်လီၤ ဘၣ်ဃးဒီး ဟီၣ်ခိၣ်ကကဲထီၣ် ပၤရဒံစူးန့ၣ် ပနာ်သ့သပှၢ်တၢၢ် လၢအကဟဲလၢပှဲၤထီၣ်. ဒ်သိးပှၤဂၤစ့ၢ်ကီး ကနာ်ဝဲ တၢ်အၢၣ်လီၤအံၤအဂီၢ် ပကဘၣ် မၤစၢၤအဝဲသ့ၣ်ဒ်လဲၣ်. ပကဘၣ် တဲအဝဲသ့ၣ်လၢ တၢ, ယဟိဝၤယွၤ အၢၣ်လီၤတၢ်လၢ အနီၢ်ကစၢ်. အဒိ လံာ်လီၣ်ဖျါ တဲဝဲလၢ “ပှၤတဂၤလၢ အဆ့ၣ်နီၤလၢ လီၢ်ပစိာ်အလိၤန့ၣ် တဲဝဲ ‘ကွၢ်မီၤ, ယမၤကဲထီၣ် တၢ်အသီခဲလၢာ်လီၤ.’” ယဟိဝၤယွၤန့ၣ် အအိၣ်ဒီး တၢ်ကူၣ်သ့, တၢ်စိတၢ်ကမီၤ ဒီးအဘၣ်သး မၤလၢပှဲၤထီၣ် အတၢ်အၢၣ်လီၤ သပှၢ်တၢၢ်. ခံ, ယဟိဝၤယွၤ သ့ၣ်ညါဝဲလၢ တၢ်လၢ အအၢၣ်လီၤဝဲတဖၣ်န့ၣ် ကဟဲလၢပှဲၤထီၣ်နီၢ်ကီၢ်. အဃိ အတဲဝဲလၢ “တၢ်ကတိၤတဖၣ်အံၤ ပှၤနာ်န့ၢ်အီၤသ့ ဒီးမ့ၢ်ဝဲတီဝဲအဃိ . . . တၢ်သ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ် ဟဲကဲထီၣ်တ့ၢ်အသးလံ.” သၢ, တၢ်လၢယဟိဝၤယွၤ စးထီၣ်မၤဝဲ တမံၤမံၤန့ၣ် အကမၤဝံၤဝဲ သပှၢ်တၢၢ်. အဃိ အတဲဝဲလၢ “ယမ့ၢ် ကဒီးဧ.” (လီၣ် ၂၁:၆) ယဟိဝၤယွၤ ကပာ်ဖျါထီၣ်လၢ မုၣ်ကီၤလံၢ်န့ၣ် အမၤတၢ်တသ့ နီတမံၤဘၣ် ဒီးအကဲပှၤလံၣ်တၢ်. ပှၤမ့ၢ်တဲနၤလၢ “တၢ်အၢၣ်လီၤအံၤ ကဲထီၣ်သးတသ့ဘၣ်” န့ၣ်ဖးဒီးၡဲပၠးအီၤလၢ လီၣ်ဖျါ ၂၁:၅, ၆. ဒီးတဲဘၣ်အီၤလၢ ယဟိဝၤယွၤ အၢၣ်လီၤတၢ်ဒ်အံၤန့ၣ် အလီၤဂာ်ဒ်သိးဒီး အဆဲးလီၤပာ်အမံၤ ဒ်သိးအကမၤလၢပှဲၤထီၣ် အတၢ်အၢၣ်လီၤအဂီၢ်ဝံၤလံ.—ၡါ ၆၅:၁၆. တၢး၂၃.၁၁ ၇ ¶၁၈-၁၉

ယဟိဝၤယွၤ မၤဝဲတၢ်အၢၣ်လီၤဒီး စီၤအၤဘြၤဟၣ်. ဖဲစီၤအၤဘြၤဟၣ် သးအိၣ် ၇၅ နံၣ်အခါ ယဟိဝၤယွၤ အၢၣ်လီၤအီၤလၢ ကဟ့ၣ်အီၤဖိတဂၤ. ဒီးဖဲတၢ်အၢၣ်လီၤအံၤ ဟဲလၢပှဲၤထီၣ်အခါ စီၤအၤဘြၤဟၣ် ထံၣ်ဘၣ်ဝဲဧါ. အတထံၣ်ဘၣ်ဝဲခဲလၢာ်ဘၣ်. ပမ့ၢ်ကွၢ် ဖဲစီၤအၤဘြၤဟၣ် ခီဂာ်ထံကျိဖရၤသး ဒီးအအိၣ်ခိးတၢ် ၂၅ နံၣ်ဝံၤအလီၢ်ခံ အထံၣ်ဘၣ် အဖိခွါစီၤအံၤစဲး ဟဲအိၣ်ဖျဲၣ်ထီၣ်. ဒီးလၢခံ ပူၤကွံာ်အနံၣ် ၆၀ န့ၣ်စီၤအၤဘြၤဟၣ် ထံၣ်ဘၣ်ဝဲအလံၤခွါ စီၤဧ့ၡီၤ ဒီးစီၤယၤကိာ် ဟဲအိၣ်ဖျဲၣ်ထီၣ်. (ဧ့ၤ ၆:၁၅) ဘၣ်ဆၣ် ဖဲစီၤအၤဘြၤဟၣ် အစၢၤအသွဲၣ် ကဲထီၣ်ပှၤကလုာ်ဖးဒိၣ် ဒီးန့ၢ်ဘၣ် ကီၢ်တၢ်စံးပာ်အခါန့ၣ် အတထံၣ်ဘၣ်ဝဲလၢၤဘၣ်. သနာ်က့ စီၤအၤဘြၤဟၣ် ဆဲးအိၣ်ဒီး တၢ်ရ့လိာ်သးဒီး ယဟိဝၤယွၤလၢအဂ့ၤ. (ယၤ ၂:၂၃) ဒီးခါဆူညါ ဖဲစီၤအၤဘြၣ်ဟၣ် ဂဲၤဆၢထၢၣ် သမူထီၣ်က့ၤအခါ အကသ့ၣ်ညါဘၣ်ဝဲလၢ အတၢ်နာ် ဒီးအတၢ်ဝံသးစူၤန့ၣ် ကဲဘျုးဝဲလၢ ပှၤကိးကလုာ်ဒဲးအဂီၢ်. (၁ မိၤ ၂၂:၁၈) ပန့ၢ်ဘၣ် တၢ်မၤလိဒ်လဲၣ်. ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် ခဲအံၤန့ၣ် ပတထံၣ်ဘၣ် ယဟိဝၤယွၤ အတၢ်အၢၣ်လီၤ ဟဲလၢထီၣ်ပှဲၤထီၣ် ခဲလၢာ်ဒံးဘၣ်. ဘၣ်ဆၣ် ပမ့ၢ်အိၣ်ဒီးတၢ်ဝံသးစူၤ ဒ်သိးဒီး စီၤအၤဘြၤဟၣ်န့ၣ် ပနာ်သပှၢ်တၢၢ်လၢ ယဟိဝၤယွၤ ကဆိၣ်ဂ့ၤပှၤ လၢခဲအံၤ ဒီးခါဆူညါ. ဒီးလၢဟီၣ်ခိၣ်သီန့ၣ် အကဆိၣ်ဂ့ၤပှၤအါန့ၢ် ခဲအံၤဒံး.—မၢ် ၁၀:၂၉, ၃၀. တၢး၂၃.၀၈ ၂၄ ¶၁၄

ဖဲစီၤပၤဧူးစံယါ သးစၢ်အခါန့ၣ် အအိၣ်ဒီး တၢ်ဆီၣ်လီၤသး ဒီးအမၤလိဘၣ် “တၢ်ပျံၤယွၤ.” စီၤဧူးစံယါ အိၣ်မူဘၣ်ဝဲ ၆၈ နံၣ် ဒီးအဒိးန့ၢ်ဘၣ် ယဟိဝၤယွၤ အတၢ်ဆိၣ်ဂ့ၤ လၢအတၢ်အိၣ်မူ ဒီတကတီၢ်ဃၣ်ဃၣ်ညါ. (၂ ကွဲး ၂၆:၁-၄) စီၤဧူးစံယါ မၤနၢၤဝဲ အဒုၣ်အဒါအါမး ဒီးအဒီသဒၢဘၣ်ဝဲ ဝ့ၢ်ယရူၤၡလ့ၣ်ဂ့ၤဂ့ၤ. (၂ ကွဲး ၂၆:၆-၁၅) ယဟိဝၤယွၤ မၤစၢၤ စီၤဧူးစံယါအါမး ဒီးတၢ်လၢ စီၤဧူးစံယါ မၤဘၣ်ဝဲတဖၣ်န့ၣ် မၤသးခုအသးဒိၣ်မး. (စံၣ် ၃:၁၂, ၁၃) စီၤပၤဧူးစံယါန့ၣ် ညီနုၢ်အဟ့ၣ်လီၤတၢ်ကလုၢ် ဒီးပှၤဂၤဘၣ်မၤထွဲဝဲ ဒ်အတဲဝဲအသိး. ခီဖျိလၢ တၢ်ဂ့ၢ်အံၤအဃိ ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် အဆိမိၣ်ဝဲလၢ အတလိၣ်မၤထွဲ ယဟိဝၤယွၤ အတၢ်မၤလိာ်ဘၣ်. အဃိ ဘၣ်တနံၤန့ၣ် စီၤဧူးစံယါ လဲၤနုာ်လီၤလၢ ယဟိဝၤယွၤ အတၢ်လုၢ်ဟံၣ် ဒီးဒွဲၣ်ထီၣ် တၢ်နၢမူလၢ တၢ်လုၢ်လီၢ်. နီၢ်ကီၢ်န့ၣ် စီၤပၤ တဘၣ်မၤဝဲဒ်အံၤဘၣ်. (၂ ကွဲး ၂၆:၁၆-၁၈) ပှၤလုၢ်တၢ်ဒိၣ်အခိၣ် စီၤဧစၤရယၤ ကျဲးစၢးတြီအီၤ ဘၣ်ဆၣ် စီၤဧူးစံယါ တကနၣ်ဝဲဘၣ် ဒီးအသးပှံၢ်ထီၣ်တၢ်ဒိၣ်မး. စီၤဧူးစံယါ တတီဒီး ယဟိဝၤယွၤလၢၤဘၣ် အဃိ ယဟိဝၤယွၤ စံၣ်ညီၣ်အီၤလၢ တၢ်ဆါအၢ. (၂ ကွဲး ၂၆:၁၉-၂၁) စီၤဧူးစံယါ မ့ၢ်ဆဲးအိၣ်ဒီး တၢ်ဆီၣ်လီၤသးန့ၣ် အတၢ်အိၣ်မူ တကဲထီၣ်သးဒ်အံၤဘၣ်. တၢး၂၃.၀၉ ၁၀ ¶၉-၁၀

တၢ်မၢဖိပ့းတရူး ကဲထီၣ် ပှၤဘၣ်တၢ်ဒိးဖှူအီၤတဂၤ ဝံၤအလီၢ်ခံ သနာ်က့ အဘၣ်ဆဲးမၤနၢၤဝဲ အတၢ်ဂံၢ်စၢ်ဘါစၢ်ဒံး. ဖဲ ခ.န ၃၆ နံၣ်န့ၣ် ယဟိဝၤယွၤမၢ စီၤပ့းတရူးလဲၤလၢ စီၤကန့လံးအအိၣ်. စီၤကန့လံးန့ၣ် အတကဲ ပှၤယူဒၤဖိဘၣ်. သနာ်က့ ကစၢ်ယွၤ ဒိးဖှူအီၤလၢ အသးစီဆှံ. တၢ်ကဲထီၣ်သးအံၤ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ ယဟိဝၤယွၤန့ၣ်အ “တကွၢ်ဒိၣ်ဆံး အါစှၤတၢ်ဘၣ်.” ဒီးပှၤကလုာ်တဖၣ်လၢ အတကဲပှၤယူဒၤဖိဘၣ်န့ၣ် နုာ်လီၤလၢ ခရံာ်ဖိတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အပူၤသ့. (မၤတၢ် ၁၀:၃၄, ၄၄, ၄၅) ဖဲန့ၣ်ဝံၤအလီၢ်ခံ စီၤပ့းတရူး စးထီၣ်အီၣ်ဃုာ်တၢ်ဒီး ပှၤကလုာ်တဖၣ်. လၢညါစီၤပ့းတရူး တအီၣ်ဃုာ်တၢ်ဒီးအဝဲသ့ၣ် နီတဘျီဘၣ်. ဘၣ်ဆၣ် ပှၤယူဒၤဖိလၢ အကဲထီၣ်ခရံာ်ဖိတနီၤန့ၣ် တူၢ်ဘၣ်ဝဲလၢ ပှၤယူဒၤဖိတဖၣ် တကြၢးအီၣ်ဃုာ်တၢ်ဒီး ပှၤကလုာ်တဖၣ်ဘၣ်. အဃိ ဖဲပှၤလၢအအိၣ်ဒီး တၢ်ထံၣ်ဒ်န့ၣ်တဖၣ် ဟဲတုၤလၢ ဝ့ၢ်အၣ်တံၤအီာ်အခါ စီၤပ့းတရူး တအီၣ်ဃုာ်တၢ်ဒီး ပှၤကလုာ်တဖၣ်လၢၤဘၣ်. ဒီးခီဖျိလၢ စီၤပ့းတရူးပျံၤဝဲ ပှၤယူဒၤဖိလၢ အကဲထီၣ်ခရံာ်ဖိတဖၣ်အဃိ အထုးဖးအသးဒီး ပှၤကလုာ်တဖၣ်. တၢ်မၢဖိပီလူးထံၣ်ဝဲလၢ စီၤပ့းတရူးမၤဝဲဒ်န့ၣ်အဃိ အဘှီဘၣ်ထီၣ် စီၤပ့းတရူး ဒီးသိၣ်အီၤလၢ ပှၤခဲလၢာ်အမဲာ်ညါ. (ကလၤ ၂:၁၃, ၁၄) စီၤပ့းတရူး မၤကမၣ်တၢ်ဒ်အံၤ သနာ်က့ အဆဲးမၤ ယဟိဝၤယွၤ အတၢ်မၤ ထီဘိ. တၢး၂၃.၀၉ ၂၂ ¶၈

ဖဲနသမံသမိးလီၤနသးအခါ ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် နကသ့ၣ်ညါထီၣ်လၢ နအိၣ်ဒီးတၢ်ဂံၢ်စၢ်ဘါစၢ်တနီၤ. ဘၣ်ဆၣ် တဘၣ်သးဟးဂီၤတဂ့ၤ. လံာ်စီဆှံ တဲဝဲလၢ “ကစၢ်န့ၣ် အသူၣ်ဂ့ၤသးဝါ” ဒီးအကမၤစၢၤပှၤ. (၁ ပ့း ၂:၃) တၢ်မၢဖိပ့းတရူး တဲပှၤလၢ “ကစၢ်ဒၣ်ဝဲ ကဟ့ၣ်သုတၢ်သိၣ်လိ တုၤလၢအလၢအပှဲၤတစုလီၤ. အဝဲကမၤဂၢၢ်မၤကျၢၤသု.” လၢအခီၣ်ထံးခါ စီၤပ့းတရူး တူၢ်ဘၣ်ဝဲလၢ အတကြၢးကဲ ယ့ၣ်ၡူးအပျဲၢ်အဘီၣ်ဘၣ်. (လူၤ ၅:၈) ဘၣ်ဆၣ် ယဟိဝၤယွၤ ဒီးယ့ၣ်ၡူးမၤစၢၤအီၤအဃိ စီၤပ့းတရူးဆဲးမၤ ယဟိဝၤယွၤ အတၢ်မၤဆူၣ်ဆူၣ် လၢတၢ်သးတီအပူၤ. အဃိ စီၤပ့းတရူး အိၣ်ဒီးတၢ်ခွဲးတၢ်ယာ်လၢ က “လဲၤနုာ်လီၤဘၣ်လၢ ပတၢ်အုၣ်က့ၤခီၣ်က့ၤကစၢ် ယ့ၣ်ၡူးခရံာ် အဘီမုၢ်အထူအယိာ် အပူၤ.” (၂ ပ့း ၁:၁၁) ပထံၣ်ဘၣ်လၢ စီၤပ့းတရူးန့ၢ်ဘၣ်ဝဲ တၢ်ဆိၣ်ဂ့ၤဖးဒိၣ်ညါ. နၤစ့ၢ်ကီး နမ့ၢ်ဆဲးမၤနၢၤ နတၢ်ဂံၢ်စၢ်ဘါစၢ် ဒ်စီၤပ့းတရူးအသိး ဒီးပျဲယဟိဝၤယွၤ သိၣ်လိနၤန့ၣ် နကန့ၢ်ဘၣ် တၢ်မူအထူအယိာ်. တကးဒံးဘၣ် နက ‘ဒိးန့ၢ်ဘၣ် တၢ်အုၣ်က့ၤခီၣ်က့ၤလၢ နတၢ်နာ်အဃိ.’—၁ ပ့း ၁:၉. တၢး၂၃.၀၉ ၃၁ ¶၁၆-၁၇

ပှၤယူဒၤဖိ အဒဲစီဆှံန့ၣ် အိၣ်ဒီးတၢ်ပျီတဘ့ၣ်လၢ အအိၣ်လၢအကရၢၢ်ပူၤ. တၢ်ပျီလၢ အအိၣ်လၢကရၢၢ်ပူၤအံၤ အိၣ်ဒီးတၢ်ဒူၣ်ဝးဝး ဒီးဖဲတၢ်ပျီအံၤ အပူၤန့ၣ် ပှၤလုၢ်တၢ်ဒိၣ်တဖၣ် မၤဝဲအမူဒါဖဲန့ၣ်. ဒီးဖဲန့ၣ်န့ၣ်အိၣ်ဒီး တၢ်လုၢ်လီၢ်တိၢ်ဘီဖးဒိၣ်တဖျၢၣ်, တကးဒံးဘၣ် အိၣ်စ့ၢ်ကီးဒီး ထံဒၢဖးဒိၣ်တိၢ်ဘီတဖျၢၣ် ဒ်သိးပှၤလုၢ်တၢ်ဒိၣ်တဖၣ် ကသ့ကဆှီအသးတချုးလၢ အဝဲသ့ၣ်မၤဝဲ တၢ်မၤစီဆှံဒံးဘၣ်အခါ. (၂ မိၤ ၃၀:၁၇-၂၀; ၄၀:၆-၈) မုၢ်မဆါတနံၤအံၤ ခရံာ်ဖိလၢ အဘၣ်တၢ်ဒိးဖှူအီၤတဖၣ်စ့ၢ်ကီး အဝဲသ့ၣ်မၤတၢ်လၢ တၢ်ပျီလၢအအံၣ်တဘ့ၣ် လၢအအိၣ်လၢ နီၢ်သးတၢ်လုၢ်ဟံၣ်အပူၤ. ထံဒၢဖးဒိၣ်တဖျၢၣ်အံၤ ဒုးသ့ၣ်နီၣ်ထီၣ် ပဝဲခရံာ်ဖိခဲလၢာ် ဃုာ်ဒီး ပှၤလၢအဘၣ်တၢ်ဒိးဖှူအီၤတဖၣ်လၢ ကအိၣ်ကဆှီလၢ နီၢ်သးတခီ ဒီးလၢတၢ်သကဲာ်ပဝးတခီ. မ့မ့ၢ် “ပှၤဂီၢ်မုၢ်ဖးဒိၣ်” န့ၣ်အဝဲသ့ၣ် ကဘူၣ်ထီၣ်ဘါထီၣ်တၢ်ဖဲလဲၣ်. တၢ်မၢဖိယိၤဟၣ် ထံၣ်ဝဲတၢ်ထံၣ်လၢညါခီလၢ ပှၤဂီၢ်မုၢ်ဖးဒိၣ်အံၤ “ဆၢထၢၣ်ဝဲလၢ လီၢ်ပစိာ်အမဲာ်ညါ” လီၤဂာ်ဒ်သိး အဝဲသ့ၣ်ဆၢထၢၣ် ဘူၣ်ထီၣ်ဘါထီၣ်တၢ်လၢ တၢ်ပျီလၢအလဲၢ်တဘ့ၣ် လၢဟီၣ်ခိၣ်ချၢ ဒီးဖဲန့ၣ်န့ၣ် အဝဲသ့ၣ် “မၤကစၢ်ယွၤ အတၢ်မၤစီဆှံ လၢမုၢ်ဆါဒီးလၢမုၢ်နၤ လၢကစၢ်ယွၤ အတၢ်လုၢ်ဟံၣ်အပူၤ.” (လီၣ် ၇:၉, ၁၃-၁၅) ပစံးဘျုးဘၣ် ယဟိဝၤယွၤဒိၣ်မး မ့ၢ်လၢအဟ့ၣ်ပှၤ တၢ်ခွဲးတၢ်ယာ်လီၤဆီလၢ ပကဘူၣ်ထီၣ်ဘါထီၣ်ဘၣ်အီၤလၢ နီၢ်သးတၢ်လုၢ်ဟံၣ်ပူၤအဃိ. တၢး၂၃.၁၀ ၂၈-၂၉ ¶၁၅-၁၆

ယဟိဝၤယွၤ မၤစၢၤပှၤ လၢကျဲအဂၤတဘိ ခီဖျိ အသူဝဲ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်တဖၣ်. (ၡါ ၃၂:၁, ၂) အဃိ ဖဲပသူၣ်ကိၢ်သးဂီၤတၢ်အခါ ပဃ့တၢ်မၤစၢၤလၢ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်တဖၣ် အအိၣ်သ့. ဒီးအဝဲသ့ၣ် မ့ၢ်မၤစၢၤပှၤန့ၣ် ပကဘၣ် တူၢ်လိာ်အဝဲသ့ၣ် တၢ်မၤစၢၤ. ပမ့ၢ်တူၢ်လိာ် အဝဲသ့ၣ် တၢ်မၤစၢၤန့ၣ် ကဲဝဲ ကျဲတဘိလၢ ပပျဲယဟိဝၤယွၤ ဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါပှၤ. ပတၢ်ကရၢကရိ ထုးထီၣ်လံာ်လဲၢ်တဖၣ်န့ၣ် မၤစၢၤပှၤလၢ ပကအိၣ်ဒီးတၢ်မုၢ်လၢ်လၢ ပကအိၣ်မူဘၣ် လီၤထူလီၤယိာ် လၢဟီၣ်ခိၣ်ပၤရဒံစူးအပူၤ မ့တမ့ၢ် ကလဲၤထီၣ်ဘၣ်လၢ မူခိၣ်. တကးဒံးဘၣ် အမၤစၢၤပှၤဒ်သိး ပဂံၢ်ပဘါကဆူၣ်ထီၣ်စ့ၢ်ကီး. (ရိ ၄:၃, ၁၈, ၁၉) ခီဖျိလၢ ပအိၣ်ဒီးတၢ်မုၢ်လၢ်အံၤအဃိ ပလဲၤခီဖျိ တၢ်ကီတၢ်ခဲကဲ, ပကဆဲးစံၣ်တဲၤတဲလီၤ တၢ်သးခုကစီၣ် ဒီးပမ့ၢ်န့ၢ်ဘၣ်မူဒါ လၢတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်ပူၤ တခါဂ့ၤတခါဂ့ၤန့ၣ် ပမၤလၢပှဲၤအီၤကန့ၢ်. (၁ သ့း ၁:၃) တၢ်မုၢ်လၢ်တခါအံၤ ဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါဝဲ တၢ်မၢဖိပီလူးစ့ၢ်ကီး. စီၤပီလူးတဲဝဲလၢ “တၢ်ဆီၣ်တံၢ်ပှၤ,” “ပကဘၣ်မၤဒ်လဲၣ်န့ၣ် ပတသ့ၣ်ညါဘၣ်,” “တၢ်မၤအၢမၤနးပှၤ” ဒီး “ပှၤမၤဘၣ်ဒိပှၤ.” တကးဒံးဘၣ် စီၤပီလူး ထံၣ်ဘၣ်တၢ်လီၤဘၣ်ယိၣ် လၢအသးသမူအဂီၢ်စ့ၢ်ကီး. (၂ ကရံၣ် ၄:၈-၁၀) စီၤပီလူး န့ၢ်ဘၣ်တၢ်ဂံၢ်တၢ်ဘါ ခီဖျိ အသးစၢၢ်ဆၢဝဲ အတၢ်မုၢ်လၢ်. (၂ ကရံၣ် ၄:၁၆-၁၈) ဒီးအဝဲသးစၢၢ်ဆၢဝဲ အတၢ်မုၢ်လၢ် လၢမူခိၣ်. ခီဖျိလၢ စီၤပီလူး ဆိကမိၣ်ထံဝဲ အတၢ်မုၢ်လၢ်အံၤအဃိ အတူၢ်ဘၣ်ဝဲလၢအ “ဒိးန့ၢ်ဘၣ် တၢ်ဂံၢ်တၢ်ဘါလၢအသီ တနံၤဘၣ်တနံၤ.” တၢး၂၃.၁၀ ၁၅-၁၆ ¶၁၄-၁၇

ဖဲပဃ့ထုကဖၣ်အခါ ဆိကမိၣ်ကွၢ် တၢ်လၢပဃ့န့ၣ် မ့ၢ်အဆၢကတီၢ်ဘၣ်လၢ ယဟိဝၤယွၤ ကမၤလၢပှဲၤဝဲလံဧါ. ဖဲပဃ့ထုကဖၣ်အခါ ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် ပအဲၣ်ဒိးန့ၢ်ဘၣ် တၢ်စံးဆၢတဘျီဃီ. ဘၣ်ဆၣ် ယဟိဝၤယွၤ ကမၤစၢၤပှၤ အဆၢကတီၢ်ဖဲလဲၣ်န့ၣ် အသ့ၣ်ညါဝဲဂ့ၤကတၢၢ်. (ဧ့ၤ ၄:၁၆) ဖဲပဃ့ထုကဖၣ်အခါ ပမ့ၢ်တဒိးန့ၢ်ဘၣ် တၢ်စံးဆၢတဘျီဃီဘၣ်န့ၣ် ပတဘၣ်ဆိကမိၣ်လၢ ယဟိဝၤယွၤ ‘တဟ့ၣ်ပှၤဘၣ်’ န့ၣ်ဘၣ်. ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် တၢ်လၢပဃ့န့ၣ်အ ‘တဟ့ၣ်ပှၤဒံးဘၣ်.’ အဒိ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါသးစၢ်တဂၤလၢ အဃ့ထုကဖၣ်လၢ အတၢ်ဆါကဘျါက့ၤအဂီၢ်. ဘၣ်ဆၣ် အတၢ်ဆါတဘျါဘၣ်. ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါတဂၤအံၤ ယဟိဝၤယွၤ မ့ၢ်မၤဘျါက့ၤအတၢ်ဆါ လၢတၢ်လီၤလးအပူၤန့ၣ် မုၣ်ကီၤလံၢ်ကတဲဆါအီၤလၢ အဆဲးဘူၣ်ထီၣ်ဘါထီၣ်ဝဲ ယဟိဝၤယွၤန့ၣ် ခီဖျိလၢ ယဟိဝၤယွၤ မၤဘျါန့ၢ်က့ၤ အတၢ်ဆါအဃိ. (ဘး ၁:၉-၁၁; ၂:၄) ယဟိဝၤယွၤန့ၣ် အပာ်ပနီၣ်ဃာ်ဝဲ တၢ်ဆၢကတီၢ်လၢ အကမၤလီၤမၢ်ကွံာ် တၢ်ဆူးတၢ်ဆါခဲလၢာ် ဝံၤလံ. (ၡါ ၃၃:၂၄; လီၣ် ၂၁:၃, ၄) သနာ်က့ တၢ်ဆၢကတီၢ်လၢ ယဟိဝၤယွၤ ပာ်ပနီၣ်ဃာ်ဝဲ မ့ၢ်တတုၤဒံးဘၣ်န့ၣ် ပတဘၣ်ဆိကမိၣ်လၢ အကမၤလီၤမၢ်ကွံာ် တၢ်ဆူးတၢ်ဆါတဖၣ်အံၤ လၢတၢ်လီၤလးအပူၤဘၣ်. အဃိ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါတဂၤအံၤ ကဃ့ယဟိဝၤယွၤလၢ ကဟ့ၣ်အီၤ တၢ်ဂံၢ်တၢ်ဘါ, လဲၤခီဖျိ အတၢ်ဆူးတၢ်ဆါကန့ၢ် ဒီးအကဆဲး ဘူၣ်ထီၣ်ဘါထီၣ်ဘၣ် ယဟိဝၤယွၤလၢ တၢ်သးတီအပူၤ. တၢး၂၃.၁၁ ၂၃ ¶၁၃

စီၤၡံၡိၣ် မၤကမၣ်တၢ်ဖးဒိၣ် သနာ်က့ အတဟ့ၣ်အၡူဘၣ်. ဒ်သိး စီၤၡံၡိၣ် ကမၤလၢပှဲၤအမူဒါလၢ ကစၢ်ယွၤဟ့ၣ်အီၤ လၢအကမၤနၢၤ ပှၤဖလ့ၡသးဖိအဂီၢ် စီၤၡံၡိၣ် ဃုဝဲတၢ်ခွဲးတၢ်ယာ်. (စံၣ်ညီၣ် ၁၆:၂၈-၃၀) ဒီးစီၤၡံၡိၣ် ဃ့ကညး ယဟိဝၤယွၤ လၢဟ့ၣ်ယၤအခွဲးလၢ “ယကမၤကၣ်က့ၤ ပှၤဖလ့ၡသးဖိ.” ယဟိဝၤယွၤ စံးဆၢဝဲ စီၤၡံၡိၣ် အတၢ်ဃ့ကညး ဒီးဟ့ၣ်က့ၤအီၤ တၢ်ဂံၢ်တၢ်ဘါလၢ အလီၤလိၢ်လီၤလး. အဃိ တဘျီအံၤန့ၣ် စီၤၡံၡိၣ် မၤသံဝဲ ပှၤဖလ့ၡသးဖိ အါန့ၢ်လၢအပူၤကွံာ်ဒံး. စီၤၡံၡိၣ် မၤကမၣ်တၢ်အဃိ အထံၣ်ဘၣ် တၢ်ကီတၢ်ခဲနးမး သနာ်က့ အဆဲးမၤ ယဟိဝၤယွၤ အတၢ်ဘၣ်သးဒံး. ပဝဲစ့ၢ်ကီး ပမ့ၢ်မၤကမၣ်ဘၣ်တၢ် ဒီးပမ့ၢ်ဘၣ် တၢ်သိၣ်က့ၤပှၤ မ့တမ့ၢ် ပမ့ၢ်တဒိးန့ၢ်ဘၣ် တၢ်ခွဲးတၢ်ယာ်လၢၤဘၣ် သနာ်က့ ပကဘၣ်ဆဲးမၤ ယဟိဝၤယွၤ အတၢ်ဘၣ်သးဒံး. ပကဘၣ် သ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်လၢ ယဟိဝၤယွၤန့ၣ် အဘၣ်သး ပျၢ်ပတၢ်ကမၣ်ထီဘိ. (စံး ၁၀၃:၈, ၉) ပမ့ၢ်မၤကမၣ်တၢ် သနာ်က့ ဒ်ယဟိဝၤယွၤ ဆဲးသူစီၤၡံၡိၣ်အသိး ယဟိဝၤယွၤ ဆဲးသူပှၤသ့ဒံး. တၢး၂၃.၀၉ ၆ ¶၁၅-၁၆

ပမ့ၢ်အိၣ်ဒီး တၢ်တူၢ်န့ၢ်ခီၣ်ကဲန့ၣ် ယဟိဝၤယွၤ ဘၣ်သူၣ်ဘၣ်သးဝဲ. တကးဒံးဘၣ် ဖဲပထံၣ်ဘၣ် တၢ်မၤကွၢ် ဒီးတၢ်ကီတၢ်ခဲအခါ ပတဘၣ်ဆိကမိၣ်လၢ ယဟိဝၤယွၤ ဘၣ်သးလၢ ပကထံၣ်ဘၣ် တၢ်သ့ၣ်တဖၣ်အံၤဘၣ်. ပအိၣ်ဒီး တၢ်တူၢ်န့ၢ်ခီၣ်ကဲ ဒီးပတီဒီး ယဟိဝၤယွၤအဃိ အဘၣ်သူၣ်ဘၣ်သးပှၤ. ဒီးပသ့ၣ်ညါဘၣ်စ့ၢ်ကီးလၢ ဖဲပအိၣ်ဒီး တၢ်တူၢ်န့ၢ်ခီၣ်ကဲအခါ ပမၤသးခုဘၣ် ယဟိဝၤယွၤအသး အဃိ ပန့ၢ်ဘၣ် တၢ်ဂံၢ်တၢ်ဘါဒိၣ်မး. (စံး ၅:၁၂) သ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်က့ၤလၢ စီၤအၤဘြၤဟၣ်န့ၣ် အထံၣ်ဘၣ်တၢ်မၤကွၢ်တဖၣ် ဘၣ်ဆၣ် အအိၣ်ဒီး တၢ်တူၢ်န့ၢ်ခီၣ်ကဲ ဒီးတၢ်သးတီအဃိ ယဟိဝၤယွၤ ဘၣ်သူၣ်ဘၣ်သးအီၤ. တကးဒံးဘၣ် ယဟိဝၤယွၤ ထံၣ်အီၤဒ်အသကိးတဂၤ ဒီးပာ်ပနီၣ်အီၤ ဒ်ပှၤတီပှၤလိၤတဂၤ. (၁ မိၤ ၁၅:၆; ရိ ၄:၁၃, ၂၂) ပဝဲစ့ၢ်ကီး ယဟိဝၤယွၤ ဘၣ်သူၣ်ဘၣ်သးပှၤန့ၣ် တဒိးသန့ၤထီၣ်သးလၢ ပမၤအတၢ်မၤ အါထဲလဲၣ် ဒီးလၢတၢ်လီၢ် ဖဲလဲၣ်န့ၣ်ဘၣ်. ဖဲပလဲၤခီဖျိ တၢ်မၤကွၢ်တဖၣ်လၢ တၢ်သးတီအပူၤအခါ ယဟိဝၤယွၤ ဘၣ်သူၣ်ဘၣ်သးပှၤ. အဒိ ပသးနံၣ်မ့ၢ်အိၣ်ထဲလဲၣ်, ပတၢ်အိၣ်သး ဒီးပတၢ်သ့တၢ်ဘၣ် မ့ၢ်အိၣ်ဒ်လဲၣ်သနာ်က့ ပဝဲခဲလၢာ်န့ၣ် ပအိၣ်ဒီး တၢ်တူၢ်န့ၢ်ခီၣ်ကဲသ့. ခဲအံၤန့ၣ် နထံၣ်ဘၣ်ဒီး တၢ်မၤကွၢ်မနုၤလဲၣ် ဒီးနပာ်ဖျါထီၣ် နတၢ်သးတီဒီး ယဟိဝၤယွၤကသ့ဒ်လဲၣ်. သ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်လၢ နမ့ၢ်ဆဲးတီဒီး ယဟိဝၤယွၤန့ၣ် နမၤသးခုအသး. ဒီးဖဲပသ့ၣ်ညါဘၣ်လၢ ယဟိဝၤယွၤ ဘၣ်သူၣ်ဘၣ်သးပှၤအခါ ပနာ်သ့သပှၢ်တၢၢ်လၢ ပတၢ်မုၢ်လၢ် ကဟဲလၢပှဲၤထီၣ်. တၢး၂၃.၁၂ ၁၁ ¶၁၃-၁၄

ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါတဖၣ်န့ၣ် အဝဲသ့ၣ် ကဘၣ်အိၣ်ဒီး တၢ်ဂ့ၤတၢ်ဝါလၢ ကဒိကနၣ်တၢ်ထံထံ ဒီးတဲတၢ်ဒီးပှၤဂၤမုာ်မုာ်. အဃိ အကဘၣ် ဒိကနၣ်န့ၢ်ပှၤဂၤ ဒီးနၢ်ပၢၢ်စၢၤ ပှၤဂၤအတၢ်ဆိကမိၣ် ဒီးတၢ်တူၢ်ဘၣ်တဖၣ်. (ကတိၤ ၂၀:၅) ဒီးဒ်သိး နကသ့ၣ်ညါဘၣ် ပှၤတဂၤ အတၢ်ပာ်သူၣ်ပာ်သးအဂီၢ် နကဘၣ် သ့ၣ်ညါစ့ၢ်ကီး ပှၤတဂၤ တဲတၢ်အကလုၢ်အိၣ်ဒ်လဲၣ်, အတၢ်ပာ်မဲာ်ပာ်နါ ဒီးတၢ်အိၣ်ထီၣ်အိၣ်လီၤ အိၣ်ဒ်လဲၣ်. သနာ်က့ နမ့ၢ်တရ့ဒီး ပှၤတဂၤန့ၣ်ဘၣ်န့ၣ် နကသ့ၣ်ညါ အတၢ်ပာ်သူၣ်ပာ်သးအဂီၢ် တညီဘၣ်. ဒီးနမ့ၢ် ဆဲးကျိးလိာ်သးလၢ အံၣ်လဲးထြီနံးအပူၤ ဒ်သိးဒီး နကွဲး အံမ့ မ့တမ့ၢ် ဆှၢလံာ်ထီဘိန့ၣ် ဖဲနထံၣ်ပှၤဂၤလၢ မဲာ်သကိးမဲာ်အခါ ကကီလၢ နကရ့လိာ်သးဒီးအဝဲသ့ၣ်. အဃိ နကဘၣ်ကျဲးစၢး ရ့လိာ်သးဒီးပှၤဂၤလၢ မဲာ်သကိးမဲာ်. (၂ ယိၤ ၁၂) ခရံာ်ဖိလၢ အဒိၣ်တုာ်ခိၣ်ပှဲၤ လၢနီၢ်သးတခီန့ၣ် အကွၢ်ထွဲလီၤအသးကဘၣ်သ့ ဒီးအလုၢ်အီၣ်လုၢ်အီ အဟံၣ်ဖိဃီဖိ ကဘၣ်သ့ဂ့ၤဂ့ၤ. (၁ တံၤ ၅:၈) အဃိ မၤလိသ့နသးလၢ တၢ်မၤတခါခါ ဒ်သိးကမၤစၢၤနၤလၢ နဃုတၢ်မၤကန့ၢ်ညီအဂီၢ်. (မၤတၢ် ၁၈:၂, ၃; ၂၀:၃၄; အ့း ၄:၂၈) မၤတၢ်ဆူၣ်ဆူၣ် ဒီးနမ့ၢ်စးထီၣ်မၤ တၢ်တမံၤမံၤန့ၣ် မၤအီၤတုၤအဝံၤ. နမ့ၢ်မၤဒ်န့ၣ်န့ၣ် ပှၤဂၤကပာ်သူၣ်ပာ်သးဝဲ တၢ်လၢနမၤ ဒီးနဃုတၢ်မၤကန့ၢ်ညီ. တၢး၂၃.၁၂ ၂၇ ¶၁၂-၁၃

လံာ်စီဆှံမ့ၢ်တဲဘၣ်ဃးဒီး “ယဟိဝၤယွၤ အမုၢ်နံၤန့ၣ်” အအဲၣ်ဒိးတဲဝဲ တၢ်ဆၢကတီၢ်ဖဲ ယဟိဝၤယွၤ မၤဟးဂီၤကွံာ် အဒုၣ်အဒါ ဒီးမၤပူၤဖျဲးအခ့အပှၤ. လၢညါန့ၣ် ပထံၣ်ဘၣ်လၢ ယဟိဝၤယွၤ မၤဟးဂီၤကွံာ် ပှၤကလုာ်တနီၤ. (ၡါ ၁၃:၁, ၆; ဃ့း ၁၃:၅; ဖါ ၁:၈) လၢပစိၤခဲအံၤန့ၣ် “ယဟိဝၤယွၤ အမုၢ်နံၤ” ကဟဲဝဲဖဲ ထံကီၢ်ခိၣ်နၢ်တဖၣ် မၤဟးဂီၤကွံာ် ဘၤဘူၤလိၣ်ဖးဒိၣ် ဒီးကကတၢၢ်ကွံာ်ဖဲ အၢ်မက့းဒိၣ် အတၢ်ဒုး. တကးဒံးဘၣ် ယ့ၣ်ၡူးတဲဘၣ်ပှၤလၢ “အိၣ်ကတဲာ်ကတီၤပာ်စၢၤ သုသး” လၢ “တၢ်နးတၢ်ဖှီၣ်ဖးဒိၣ်” အဂီၢ်. အဃိ ဒ်သိးပကပူၤဖျဲးလၢ “မုၢ်နံၤ” အဝဲန့ၣ်အဂီၢ် ပကဘၣ် အိၣ်ကတီၤပာ်စၢၤသး ခဲအံၤ ဒီးဆဲးအိၣ်ကတီၤသးထီဘိ. (မး ၂၄:၂၁; လူၤ ၁၂:၄၀) ဖဲတၢ်မၢဖိပီလူး ကွဲးန့ၢ်ဝဲ ပှၤသ့းစၤလနံဖိ လံာ်ပရၢ အဆိကတၢၢ်တဘ့ၣ်အခါ အသူဝဲ တၢ်အဒိတနီၤ ဒ်သိးကမၤစၢၤအဝဲသ့ၣ်လၢ အကအိၣ်ကတီၤပာ်စၢၤသးလၢ ယဟိဝၤယွၤ အတၢ်စံၣ်ညီၣ် အမုၢ်နံၤအဂီၢ်. စီၤပီလူးသ့ၣ်ညါဝဲလၢ ယဟိဝၤယွၤ အမုၢ်နံၤ တဟဲဝဲလၢ ဆၢကတီၢ်ဖဲန့ၣ်ဒံးဘၣ်. (၂ သ့း ၂:၁-၃) သနာ်က့ အဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါဖဲန့ၣ်လၢ အဝဲသ့ၣ်ကအိၣ်ကတီၤပာ်စၢၤသး ဒ်သိးဒီး မုၢ်နံၤအဝဲန့ၣ် ကဟဲတုၤ ခဲမုၢ်ဆ့ၣ်လီၤ. တၢး၂၃.၀၆ ၈ ¶၁-၂

ဖဲ ၁၉၇၈ လၢဝ့ၢ်ထိခံးယိၤ, ကီၢ်ယပၣ်န့ၣ် ပှၤတ့ထီၣ်တၢးဖးထီတဖျၢၣ် လၢအအိၣ်အကထြၢ ၆၀. ပှၤအါတက့ၢ် ဆိမိၣ်ဝဲလၢ ဝ့ၢ်တဖျၢၣ်န့ၣ် ဟီၣ်ခိၣ်ဟူးမၢ်မၢ်အဃိ တၢးတဖျၢၣ်အံၤ ကကျၢၤဒ်လဲၣ်. ဒ်သိးတၢးတဖျၢၣ်အံၤ ကကျၢၤအဂီၢ် ပှၤတ့ထီၣ်ဝဲဒ်လဲၣ်. တၢးတဖျၢၣ်အံၤ ပှၤတ့ထီၣ်ဝဲ ကျၢၤကျၢၤဘၣ်ဆၣ် တတ့ဝဲဆှိၣ်တလၢ ဒီးတစၢ်တလၢဘၣ်. အဃိ ဟီၣ်ခိၣ်မ့ၢ်ဟူးဖးဒိၣ်နာ်က့ အတလီၤပှီၢ်ဘၣ်. ပဝဲခရံာ်ဖိတဖၣ် ပလီၤဂာ်ဒီး တၢးဖးထီတဖျၢၣ်အံၤဒ်လဲၣ်. ခရံာ်ဖိတဖၣ် ကဘၣ်အိၣ် ဂၢၢ်ဂၢၢ်ကျၢၤကျၢၤ ဘၣ်ဆၣ် တဘၣ်ကဲ ပှၤလၢအခိၣ်ကိၤဘၣ်. အကဘၣ်ပာ်လီၤသး ဂၢၢ်ဂၢၢ်ကျၢၤကျၢၤလၢ ကဒိကနၣ် ယဟိဝၤယွၤ အတၢ်သိၣ်တၢ်သီထီဘိ. အကဘၣ် “အိၣ်ကတဲာ်ကတီၤအသးလၢ ကဒိကနၣ်တၢ်” ဒီးဆဲးတီဒီး ယဟိဝၤယွၤထီဘိ. တကးဒံးဘၣ် အတဘၣ်မ့ၢ် “ပှၤလၢ အခိၣ်ကိၤဘၣ်” ဒီးတၢ်အိၣ်သးမ့ၢ်ဆီတလဲန့ၣ် အကတူၢ်လိာ်ဝဲ ဒီးမၤထွဲဝဲ. (ယၤ ၃:၁၇) ခရံာ်ဖိလၢ အအိၣ်ဒီးတၢ်ပာ်သးဒ်အံၤန့ၣ် အတအိၣ်ဒီးတၢ်ထံၣ် ဃံးတလၢဒီးစၢ်တလၢဘၣ်. တၢး၂၃.၀၇ ၁၄ ¶၁-၂

ယ့ၣ်ၡူး ကဆဲးတီဒီး ယဟိဝၤယွၤအဂီၢ် အဘၣ်ဂ့ၢ်လိာ်ဝဲ မုၣ်ကီၤလံၢ် အတၢ်လ့ပစီ. (မး ၄:၁-၁၁) တကးဒံးဘၣ် ဒ်သိး ယ့ၣ်ၡူး ဟ့ၣ်ဝဲတၢ်ပှ့ၤက့ၤ တန့ၢ်တဂ့ၤအဂီၢ် မုၣ်ကီၤလံၢ် ကျဲးစၢးဝဲဆူၣ်ဆူၣ်ဒ်သိး ယ့ၣ်ၡူးကမၤဘၣ်တၢ်ဒဲးဘး. ဖဲယ့ၣ်ၡူးမၤဝဲ တၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်မၤ လၢဟီၣ်ခိၣ်ချၢအခါ အဘၣ်လဲၤခီဖျိဒံး တၢ်မၤကွၢ်လၢအဂၤတဖၣ်. အဒုၣ်အဒါတဖၣ် မၤအၢမၤနးအီၤ ဒီးကျဲးစၢး မၤသံအီၤသပှၢ်တၢၢ်. (လူၤ ၄:၂၈, ၂၉; ၁၃:၃၁) ဖဲယ့ၣ်ၡူး မၤသကိးတၢ်ဒီး အပျဲၢ်အဘီၣ်လၢ အတလၢတပှဲၤဘၣ်တဖၣ်အခါ အဘၣ်နၢ်ပၢၢ်စၢၤ အဝဲသ့ၣ် အတၢ်ဂံၢ်စၢ်ဘါစၢ်အါမး. (မၢ် ၉:၃၃, ၃၄) ဒီးဖဲပှၤဖီၣ်ယ့ၣ်ၡူးအခါ ပှၤမၤဆါအီၤနးမး ဒီးပှၤတဲဆဲးအဲးအီၤ. ဝံၤဒီး ပှၤပျၤထီအီၤ လၢသ့ၣ်တၢၣ်အလိၤ ဒ်ပှၤလၢ အမၤကမၣ်တၢ်တဂၤအသိး ဒီးအဘၣ်တူၢ်တၢ်နးဒိၣ်မး တုၤလၢအသံ. (ဧ့ၤ ၁၂:၁-၃) ဘၣ်ဆၣ် တချုးလၢ ယ့ၣ်ၡူးသံဒံးဘၣ်န့ၣ် အဘၣ်တူၢ်တၢ် လၢအနီၢ်ကစၢ်ဒၣ်ဝဲ ဒီးယဟိဝၤယွၤ တဒီသဒၢအီၤဘၣ်. (မး ၂၇:၄၆) ဒ်သိး ယ့ၣ်ၡူးကဟ့ၣ်လီၤအသး ဒ်တၢ်ပှ့ၤက့ၤအသိးအဂီၢ် ပထံၣ်ဘၣ်လၢ အဘၣ်တူၢ်တၢ်အါမး. အဃိ ဖဲပဆိကမိၣ်ထံ ဘၣ်ဃးဒီး ယ့ၣ်ၡူးသးအိၣ် ဟ့ၣ်လီၤအသး လၢပဂီၢ်အခါ ပတၢ်အဲၣ်အီၤ ဟဲဒိၣ်ထီၣ်အါထီၣ်ဝဲ. တၢး၂၄.၀၁ ၁၀-၁၁ ¶၇-၉

ပမ့ၢ်အိၣ်ဒီး တၢ်ဝံသးစူၤန့ၣ် ကမၤစၢၤပှၤလၢ ပကရ့ဒီးပှၤဂၤ ဂ့ၤဂ့ၤ. တကးဒံးဘၣ် ဖဲပှၤတဲတၢ်အခါ ပကဒိကနၣ်န့ၢ် အဝဲသ့ၣ်မူာ်မူာ်နီၢ်နီၢ်. (ယၤ ၁:၁၉) တၢ်ဝံသးစူၤန့ၣ် ဒုးအိၣ်ထီၣ် တၢ်ဃူတၢ်ဖိးစ့ၢ်ကီး. ပမ့ၢ်အိၣ်ဒီး တၢ်ဝံသးစူၤန့ၣ် ဖဲပတူၢ်ဘၣ်တၢ် တမုာ်ဘၣ်အခါ အကမၤစၢၤပှၤလၢ ပတကရီမၤဆၢတၢ် ဒီးတဲတၢ်တမံၤမံၤလၢ ကမၤဘၣ်ဒိ ပှၤဂၤဘၣ်. ဒီးပှၤဂၤ မ့ၢ်မၤဆါပှၤ သနာ်က့ ပတသးဒိၣ်ထီၣ်တၢ် တဘျီဃီဘၣ်. ဘၣ်ဆၣ် ပကမၤထွဲတၢ်ဟ့ၣ်ကူၣ် လၢအမ့ၢ် “ဆဲးဝံသးစူၤလိာ်သုသး ဒီးပျၢ်လိာ်သးတၢ်ကမၣ် တဂၤဒီးတဂၤ လၢာ်လၢာ်ဆ့ဆ့.” (ကလီး ၃:၁၂, ၁၃) ပမ့ၢ်အိၣ်ဒီး တၢ်ဝံသးစူၤန့ၣ် ကမၤစၢၤပှၤလၢ ပကဆၢတဲာ်တၢ် လၢအဘၣ်. ဖဲပဆၢတဲာ်တၢ်အခါ ပတကရီဆၢတဲာ်တၢ်ဘၣ်, ပကဃုကွၢ် တၢ်ဟ့ၣ်ကူၣ်တဖၣ် ဒီးဃုထၢ တၢ်ဆၢတဲာ်လၢ အဂ့ၤကတၢၢ်တခါ. အဒိ ပမ့ၢ်ဃုတၢ်မၤန့ၣ် ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် ပကတူၢ်လိာ် တၢ်မၤအဆိကတၢၢ်တခါလၢ ပန့ၢ်ဘၣ်. ဘၣ်ဆၣ် ပမ့ၢ်အိၣ်ဒီး တၢ်ဝံသးစူၤန့ၣ် ပကဆိမိၣ်ထံဆိလၢ အကမၤဘၣ်ဒိ ပဟံၣ်ဖိဃီဖိ ဒီးပတၢ်ရ့လိာ်သးဒီး ယဟိဝၤယွၤစ့ၢ်ကီးဧါ. ပမ့ၢ်အိၣ်ဒီး တၢ်ဝံသးစူၤန့ၣ် ကမၤစၢၤပှၤ ဒ်သိးပတဆၢတဲာ် ကမၣ်ဘၣ်တၢ်ဘၣ်. တၢး၂၃.၀၈ ၂၂ ¶၈-၉

ပဘၣ်တြီဆၢ တၢ်သူၣ်လီသးကွံ လၢအတဂ့ၤဘၣ်အဃိ ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် ပသးကဟးဂီၤ. သနာ်က့ ပမ့ၢ်ဆိကမိၣ်ထီၣ်က့ၤ တၢ်အၢၣ်လီၤလၢ ပမၤအီၤဖဲ ပဟ့ၣ်လုၢ်ထီၣ်သးလၢ ယဟိဝၤယွၤအအိၣ်န့ၣ် ပသးကဆူၣ်ထီၣ်လၢ ပကဆဲးတြီဆၢ တၢ်လ့ပစီ. အကမၤစၢၤပှၤဒ်လဲၣ်. ဖဲပဟ့ၣ်လုၢ်ထီၣ်သးလၢ ယဟိဝၤယွၤအအိၣ်အခါ ပပာ်ဖျါထီၣ်လၢ ပတအိၣ်မူလၢ ပနီၢ်ကစၢ်အဂီၢ်လၢၤဘၣ်. အခီပညီန့ၣ် ပတမၤထဲပနီၢ်ကစၢ် တၢ်ဘၣ်သးလၢၤဘၣ် ဒီးပတဃုထၢတၢ်လၢ ယဟိဝၤယွၤ တဘၣ်သးဝဲန့ၣ်ဘၣ်. (မး ၁၆:၂၄) ဒီးခီဖျိလၢ ပဆၢတဲာ်ပာ်စၢၤသး ဂၢၢ်ဂၢၢ်ကျၢၤကျၢၤလၢ ပကတီဒီး ယဟိဝၤယွၤအဃိ ဖဲပထံၣ်ဘၣ် တၢ်လ့ပစီ ဒီးတၢ်မၤကွၢ်အခါ ပသးတဒံဝ့ၤဒံဝီၤဘၣ်. အဒိ စီၤယိၤဘး ထံၣ်ဘၣ်ဒီး တၢ်မၤကွၢ် နးဒိၣ်မးသနာ်က့ အတဲဝဲလၢ “ယတမၤဟးဂီၤ ယတၢ်သးတီဘၣ်.” (ဘး ၂၇:၅) အဃိ ဒ်စီၤယိၤဘးအသိး ပပာ်လီၤသး ဂၢၢ်ဂၢၢ်ကျၢၤကျၢၤလၢ ပကမၤသးခု ယဟိဝၤယွၤအသးထီဘိ. တၢး၂၄.၀၃ ၉ ¶၆-၇

တၢ်လဲၤခီဖျိလၢ ပတဲသကိးတဖၣ်န့ၣ် ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ ယဟိဝၤယွၤ လၢအမ့ၢ် “တၢ်အဲၣ်တၢ်ကွံ . . . ကစၢ်” န့ၣ်အအိၣ်ဒီးပှၤ. (၂ ကရံၣ် ၁၃:၁၁) အသူၣ်အိၣ်သးအိၣ် ပဝဲတဂၤဘၣ်တဂၤ နီၢ်ကီၢ်ကီၢ်. ဒီးပနာ်သပှၢ်တၢၢ်လၢ “ကစၢ်ယွၤ အတၢ်အဲၣ်လၢအတီ အိၣ်ဝးတရံး” ပှၤ. (စံး ၃၂:၁၀) အဃိ ပမ့ၢ်ဆိကမိၣ်ထံ ဘၣ်ဃးဒီး ယဟိဝၤယွၤ ပာ်ဖျါထီၣ် အတၢ်အဲၣ်လၢပဂီၢ်န့ၣ် ပကသ့ၣ်ညါအါထီၣ်လၢ အသူၣ်အိၣ်သးအိၣ်ပှၤ ဒီးပဘၣ်သး မၤဂ့ၤထီၣ်ပတၢ်ရ့လိာ်သးဒီးအီၤ. ပဃ့ထုကဖၣ်လၢအအိၣ် သ့ကိးဆၢကတီၢ်ဒဲး ဒီးဃ့အတၢ်မၤစၢၤသ့. ထဲန့ၣ်တကးဒံးဘၣ် ပမ့ၢ်တဲဘၣ်အီၤလၢ ပတၢ်ကိၢ်တၢ်ဂီၤန့ၣ် ပနာ်သ့သပှၢ်တၢၢ်လၢ အကနၢ်ပၢၢ်ပှၤ ဒီးအသးအိၣ်မၤစၢၤပှၤ. (စံး ၁၄၅:၁၉) ဖဲတၢ်ဂိၢ်ခါ အဆၢကတီၢ် ပမ့ၢ်ဆူးမ့ၣ်အူ ဒီးသုးဘူးပသးလၢ မ့ၣ်အူပူၣ် အကပၤန့ၣ် ပကကလၢၤထီၣ် ဒီးတၢ်ကလၢၤ လၢအဘၣ်ပှၤန့ၣ် ကမၤမုာ်ထီၣ်ပသး. ဒ်န့ၣ်အသိး ပမ့ၢ်သုးဘူးပသးလၢ တၢ်အဲၣ်တၢ်ကွံကစၢ် အအိၣ်န့ၣ် ပသးကမုာ်ထီၣ်စ့ၢ်ကီး. ယဟိဝၤယွၤန့ၣ် အစိအကမီၤဒိၣ်ဒိၣ်မး ဘၣ်ဆၣ် အပှဲၤဝဲဒီးတၢ်အဲၣ် တၢ်ကဟုကယာ်. ဒီးခီဖျိလၢ ယဟိဝၤယွၤ အဲၣ်ပှၤအဃိ ပသးခုဒိၣ်မး. အဃိ ပပာ်ဖျါထီၣ်က့ၤလၢ ပအဲၣ်ယဟိဝၤယွၤ သ့ခီဖျိ ပတဲလၢ “ယအဲၣ် ယဟိဝၤယွၤ.”—စံး ၁၁၆:၁. တၢး၂၄.၀၁ ၃၁ ¶၁၉-၂၀

ပှၤယူဒၤဖိလၢ ယ့ၣ်ၡူး သိၣ်လိဝဲတဖၣ်န့ၣ် အဝဲသ့ၣ် သ့ၣ်ညါပာ်စၢၤ ကစၢ်ယွၤအမံၤလံ. ယ့ၣ်ၡူးတဲဘၣ်ပှၤဂၤလၢ အကစၢ်အမံၤမ့ၢ် ယဟိဝၤ တကးဒံးဘၣ် အဝဲ “တဲဖျါထီၣ် ကစၢ်ယွၤအဂ့ၢ်.” (ယိၤ ၁:၁၇, ၁၈) အဒိ လံာ်စီဆှံလၢ ဧ့ၤဘြံၤကျိာ်တကတြူၢ် ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ ယဟိဝၤယွၤန့ၣ် အသးကညီၤတၢ် ဒီးအသးဂ့ၤမး. (၂ မိၤ ၃၄:၅-၇) ဘၣ်ဃးဒီး တၢ်မ့ၢ်တၢ်တီတခါအံၤ ယ့ၣ်ၡူး ၡဲပၠးအါထီၣ်ဝဲ ဖဲအတဲ တၢ်ကတိၤဒိ ဘၣ်ဃးဒီး ဖိခွါလၢအဟးဖျိးတဂၤ ဒီးအပါအဂ့ၢ်. လၢတၢ်ကတိၤဒိတခါန့ၣ် ပဖးဘၣ်လၢ ပါတဂၤန့ၣ် ထံၣ်စိအဖိခွါ လၢအပီၢ်ယၢ်လီၤက့ၤအသး. ဒီး “ဖဲအဝဲအိၣ်စီၤစုၤ ဖးယံၤဒံးအခါ” ပါတဂၤန့ၣ် လဲၤဃ့ၢ်လၢအအိၣ်, ဖိးဟုအီၤ ဒီးပျၢ်ကွံာ်အတၢ်ကမၣ် လၢာ်လၢာ်ဆ့ဆ့. တၢ်အဒိတခါအံၤ ဒုးသ့ၣ်ညါပှၤလၢ ယဟိဝၤယွၤန့ၣ် အအိၣ်ဒီး တၢ်သးကညီၤ ဒီးအသးဂ့ၤဒိၣ်မး. (လူၤ ၁၅:၁၁-၃၂) ယ့ၣ်ၡူး သိၣ်လိတၢ်ဒ်အံၤအဃိ အမၤစၢၤပှၤဂၤဒ်သိး ပှၤကသ့ၣ်ညါထီၣ် ယဟိဝၤယွၤအဂ့ၢ် ဒီးယဟိဝၤယွၤ အတၢ်ပာ်သူၣ်ပာ်သး အိၣ်ဒ်လဲၣ်စ့ၢ်ကီး. တၢး၂၄.၀၂ ၁၀ ¶၈-၉

ပှၤလၢအလဲၤခီဖျိ တၢ်နးတၢ်ဖှီၣ်န့ၣ် ယဟိဝၤယွၤ မၤခုၣ်လီၤဝဲအသး ဒီးမၤမုာ်ထီၣ်က့ၤအသး. အဃိ ပကွၢ်လိ ယဟိဝၤယွၤ ဒီးပာ်ဖျါထီၣ် တၢ်ဒိသူၣ်ဒိသး ဒီးမၤမုာ်ထီၣ်က့ၤပှၤသး ကသ့ဒ်လဲၣ်. ပမၤသ့ခီဖျိ ပမၤအါထီၣ် တၢ်ဂ့ၤတၢ်ဝါ အဂၤလၢ ကမၤစၢၤပှၤ ဒ်သိးပကအိၣ်ဒီး တၢ်ဒိသူၣ်ဒိသး လၢပှၤဂၤအဖီခိၣ် ဒီးမၤမုာ်ထီၣ်က့ၤပှၤသး. တၢ်ဂ့ၤတၢ်ဝါ အဂၤလၢ ကမၤစၢၤပှၤန့ၣ် ကမ့ၢ်တၢ်ဂ့ၤတၢ်ဝါ မနုၤလဲၣ်. လံာ်စီဆှံ ဟ့ၣ်ကူၣ်ပှၤလၢ ပကဆဲးအဲၣ်ပဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါဒီး “ဆဲး . . . မၤမုာ်ထီၣ်လိာ်သး တဂၤဒီးတဂၤ.” ပမၤဒ်န့ၣ် ကိးနံၤဒဲးကသ့အဂီၢ် တၢ်မနုၤကမၤစၢၤပှၤလဲၣ်. (၁ သ့း ၄:၁၈) ပကဘၣ် မၤအါထီၣ် တၢ်ဂ့ၤတၢ်ဝါ ဒ်သိးဒီး တၢ်ဒိသူၣ်ဒိသး, ဒီပုၢ်ဝဲၢ်တၢ်အဲၣ် ဒီးတၢ်သူၣ်ဂ့ၤသးဝါ. (ကလီး ၃:၁၂; ၁ ပ့း ၃:၈) တၢ်ဂ့ၤတၢ်ဝါတဖၣ်အံၤ ကမၤစၢၤပှၤဒ်လဲၣ်. ပမ့ၢ်အိၣ်ဒီး တၢ်ဒိသူၣ်ဒိသး လၢပဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါအဖီခိၣ် ဒီးပမ့ၢ်သးအိၣ်အဝဲသ့ၣ်နီၢ်ကီၢ်န့ၣ် ဖဲအဝဲသ့ၣ် ထံၣ်ဘၣ်ဒီး တၢ်အိၣ်သးကီခဲအခါ ပကဘၣ်သး မၤမုာ်ထီၣ်က့ၤ အဝဲသ့ၣ်အသး. အဃိ ယ့ၣ်ၡူး တဲဝဲလၢ “ဒ်တၢ်အိၣ်လၢ ပသးပူၤအသိးန့ၣ် ပတဲထီၣ်အီၤလီၤ. ပှၤလၢ အဂ့ၤတဂၤန့ၣ် အသးပှဲၤဒီး တၢ်လၢအဂ့ၤအဃိ အကတဲတၢ်လၢအဂ့ၤ.” (မး ၁၂:၃၄, ၃၅) ပမ့ၢ်မၤမုာ်ထီၣ်က့ၤ ပဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါအသးန့ၣ် ပပာ်ဖျါထီၣ်လၢ ပအဲၣ်အဝဲသ့ၣ်နီၢ်ကီၢ်. တၢး၂၃.၁၁ ၁၀ ¶၁၀-၁၁

ဒ်သိးပကနၢ်ပၢၢ် ဝံအတၢ်စံးပာ် လၢအအိၣ်လၢ လံာ်စီဆှံအပူၤအဂီၢ် ပကဘၣ် ဃ့တၢ်မၤစၢၤလၢ ယဟိဝၤယွၤအအိၣ်. အဒိ ထံၣ်တမှံကွၢ်လၢ နလဲၤဟးလၢ တၢ်လီၢ်လၢ နတသ့ၣ်ညါဘၣ်တတီၤ. ဘၣ်ဆၣ် နသကိးလၢ နလဲၤဒီးအီၤတဂၤန့ၣ် အသ့ၣ်ညါဝဲ တၢ်လီၢ်တတီၤန့ၣ်ဂ့ၤဂ့ၤ. ဖဲနလဲၤတၢ်အခါ နကဘၣ်လဲၤကျဲ ဖဲလဲၣ်တဘိလဲၣ် ဒီးကျဲတဘိအံၤ ကဆှၢနၤတုၤဖဲလဲၣ်န့ၣ် နသကိးတဂၤအံၤ သ့ၣ်ညါဝဲ လီၤတံၢ်လီၤဆဲး အဃိ နကသးခုညါ. ဒ်န့ၣ်အသိး ယဟိဝၤယွၤစ့ၢ်ကီး အသ့ၣ်ညါဝဲ ပတၢ်အိၣ်သး လၢဆၢကတီၢ်ခဲအံၤ ဒီးခါဆူညါ ပတၢ်အိၣ်မူ ကမၤသးဒ်လဲၣ်န့ၣ် အသ့ၣ်ညါဝဲ လီၤတံၢ်လီၤဆဲး. အဃိ ဒ်သိးပကနၢ်ပၢၢ် ဝံအတၢ်စံးပာ် လၢအအိၣ်လၢ လံာ်စီဆှံအပူၤအဂီၢ် ပကဘၣ်အိၣ်ဒီးတၢ်ဆီၣ်လီၤသး ဒီးဃ့ယဟိဝၤယွၤ အတၢ်မၤစၢၤ. (ဒၤ ၂:၂၈; ၂ ပ့း ၁:၁၉, ၂၀) ယဟိဝၤယွၤန့ၣ် အလီၤဂာ်ဒ်သိးဒီး မိပါလၢ အဘၣ်သးလၢ အဖိတဖၣ် ကအိၣ်ဒီးတၢ်အိၣ်မူလၢအဂ့ၤ လၢခါဆူညါအဂီၢ်. (ယံး ၂၉:၁၁) ယဟိဝၤယွၤန့ၣ် အတဲဘၣ်ပှၤ တၢ်လၢကကဲထီၣ်သး လၢခါဆူညါသ့ ဒီးတၢ်လၢအတဲဝဲန့ၣ် အဘၣ်ဝဲထီဘိ. တကးဒံးဘၣ် တချုးလၢ ဝံအတၢ်စံးပာ် ဟဲလၢပှဲၤထီၣ်ဒံးဘၣ်န့ၣ် ဒ်သိးပကသ့ၣ်ညါဆိ ဝံအတၢ်စံးပာ်အဂီၢ် ယဟိဝၤယွၤ မၢပှၤကွဲးလီၤဝဲ ဝံအတၢ်စံးပာ်တဖၣ်အံၤ လၢလံာ်စီဆှံအပူၤ.—ၡါ ၄၆:၁၀. တၢး၂၃.၀၈ ၈-၉ ¶၃-၄