လါစဲးပတ့ဘၢၣ်

ယဟိဝၤယွၤဟ့ၣ် ယ့ၣ်ၡူးတၢ်စိတၢ်ကမီၤလၢ ကမၤလီၤမၢ်ကွံာ် တၢ်ကီတၢ်ခဲ ခဲလၢာ်. ဖဲယ့ၣ်ၡူးမၤတၢ်လီၤလးအခါ အပာ်ဖျါထီၣ်လၢ တၢ်ကီတၢ်ခဲလၢ ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိမၤလီၤမၢ်ဝဲ တသ့ဘၣ်တဖၣ်န့ၣ် ယ့ၣ်ၡူးမၤလီၤမၢ်ဝဲ သ့ခဲလၢာ်. အဒိ ယ့ၣ်ၡူးအိၣ်ဒီး တၢ်စိတၢ်ကမီၤလၢ အကမၤထူၣ်ဖျဲးထီၣ်ပှၤလၢတၢ်ဒဲးဘး လၢအဒုးအိၣ်ထီၣ် တၢ်ကီတၢ်ခဲ, တၢ်ဆူးတၢ်ဆါ ဒီးတၢ်သံ. (မး ၉:၁-၆; ရိ ၅:၁၂, ၁၈, ၁၉) တၢ်လီၤလးလၢ ယ့ၣ်ၡူးမၤဝဲန့ၣ် ပာ်ဖျါထီၣ်လၢ အမၤဘျါဝဲ ပှၤဆူးပှၤဆါ “အကလုာ်ကလုာ်” ဒီးအမၤသမူထီၣ်ပှၤသံ သ့စ့ၢ်ကီး. (မး ၄:၂၃; ယိၤ ၁၁:၄၃, ၄၄) တကးဒံးဘၣ် အမၤပတုာ်ကွံာ် ကလံၤမုၢ် ဒီးမၤနၢၤကွံာ်ဝဲ တၢ်ဝံတၢ်နါတဖၣ်သ့. (မၢ် ၄:၃၇-၃၉; လူၤ ၈:၂) ပသ့ၣ်ညါဘၣ်လၢ ယဟိဝၤယွၤဟ့ၣ်လီၤယ့ၣ်ၡူး တၢ်စိတၢ်ကမီၤအဃိ ပသးခုညါ. ပနာ်သ့လၢ ခါဆူညါ လၢကစၢ်ယွၤအဘီအမုၢ် တၢ်ပၢဖီလာ်န့ၣ် တၢ်ဆိၣ်ဂ့ၤလၢ ကစၢ်ယွၤအၢၣ်လီၤဝဲတဖၣ် ကဟဲလၢပှဲၤထီၣ် သပှၢ်တၢၢ်. ဖဲယ့ၣ်ၡူးအိၣ်လၢ ဟီၣ်ခိၣ်ချၢအခါ အမၤတၢ်လီၤလးအါမး. ခဲအံၤန့ၣ် အကဲထီၣ် ယွၤအဘီအမုၢ် အစီၤပၤလံ အဃိ ပသ့ၣ်ညါဘၣ်လၢ ခါဆူညါ အကမၤဝဲတၢ်လီၤလး အါန့ၢ်ဒံးလၢညါ. တၢး၂၃.၀၄ ၃ ¶၅-၇

လၢတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်ပူၤ ပှၤနီၣ်ဂံၢ်အိၣ်မ့ၢ်အါန့ၣ် နမ့ၢ်ဘၣ်သးစံးဆၢတၢ်ဘၣ်ဆၣ် ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် ပှၤတကိးဘၣ်နၤ အါအါဘၣ်. အဃိ ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် နတဘၣ်သး စံးဆၢတၢ်လၢၤဘၣ်. ဘၣ်ဆၣ် တဘၣ်ဟ့ၣ်အၡူလၢ နကစံးဆၢတၢ်တဂ့ၤ. ကတဲာ်ကတီၤပာ်စၢၤ တၢ်စံးဆၢအါဖျၢၣ်. ဖဲတၢ်မၤလိစးထီၣ်သးအခါ နမ့ၢ်တစံးဆၢဘၣ်တၢ်ဘၣ်နာ်က့ ဘူးထီၣ်လၢ တၢ်မၤလိကကတၢၢ်န့ၣ် နကစံးဆၢဘၣ်တၢ်ဒံး. ဒီးဖဲနကတဲာ်ကတီၤ တၢးထီခိးတၢ် တၢ်မၤလိအခါ ဆိမိၣ်ထီၣ်လၢ လံာ်အဆၢတဖၣ် ဘၣ်ထွဲဒီး တၢ်ဂ့ၢ်မိၢ်ပှၢ်ဒ်လဲၣ်. နမ့ၢ်မၤဒ်န့ၣ်န့ၣ် နကဟ့ၣ်ဘၣ် တၢ်စံးဆၢတခါခါ လၢတၢ်မၤလိအံၤအဂီၢ်. တကးဒံးဘၣ် တၢ်ဂ့ၢ်အဒိၣ်အယိာ်လၢ လံာ်အဆၢတနီၤန့ၣ် ပှၤစံးဆၢဘၣ်ဝဲကီအဃိ ပှၤတစံးဆၢဝဲအါအါဘၣ်. အဃိ နကဘၣ်မၤဒ်လဲၣ်. နကတဲာ်ကတီၤပာ်စၢၤ တၢ်စံးဆၢတနီၤလၢ တၢ်ဂ့ၢ်အဒိၣ်အယိာ်အဂီၢ်သ့. ဘၣ်ဆၣ် နတစံးဆၢဘၣ်တၢ်ဘၣ် မ့ၢ်အိၣ်တဘျုးနွံလံန့ၣ် တချုးလၢ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ် စးထီၣ်ဒံးဘၣ်န့ၣ် လဲၤတဲတၢ်ဒီး ပှၤဖီၣ်မူဒါတဂၤန့ၣ် ဒီးတဲအီၤလၢ နဘၣ်သးစံးဆၢ တၢ်သံကွၢ် ဖဲလဲၣ်တဖျၢၣ်. တၢး၂၃.၀၄ ၂၁-၂၂ ¶၉-၁၀

စီၤယိၤသးန့ၣ် အကနၣ်ဒီးမၤထွဲဝဲ ယဟိဝၤယွၤ အတၢ်ဟံးစုနဲၣ်ကျဲ အဃိ အကဲဝၤလၢ အဂ့ၤတဂၤ. ယဟိဝၤယွၤ ဟံးစုနဲၣ်ကျဲ စီၤယိၤသး လၢအကဘၣ်ဒီသဒၢ အဟံၣ်ဖိဃီဖိဒ်လဲၣ်န့ၣ် ကအိၣ်သၢဘျီညါ. ဒီးတၢ်ဟံးစုနဲၣ်ကျဲတဖၣ် မ့ၢ်ကီလၢ စီၤယိၤသးအဂီၢ်နာ်က့ စီၤယိၤသး မၤထွဲဝဲ တဘျီဃီ. (မး ၁:၂၀; ၂:၁၃-၁၅, ၁၉-၂၁) ခီဖျိလၢ စီၤယိၤသး မၤထွဲကစၢ်ယွၤ အတၢ်ဟံးစုနဲၣ်ကျဲအဃိ အကွၢ်ထွဲ နီၢ်မၤရံ, အမၤစၢၤအီၤ ဒီးအဒီသဒၢအီၤ. ဆိမိၣ်ကွၢ် ခီဖျိလၢ စီၤယိၤသး မၤဝဲဒ်န့ၣ်အဃိ နီၢ်မၤရံ ကအဲၣ်အီၤ ဒီးကပာ်ကဲအီၤဒိၣ်မး. ဝၤတဖၣ် ကွၢ်လိ စီၤယိၤသး အဒိအတဲာ်သ့ခီဖျိ အဝဲသ့ၣ်မၤထွဲ လံာ်စီဆှံတၢ်ဟံးစုနဲၣ်ကျဲ ဒီးကွၢ်ထွဲ အဟံၣ်ဖိဃီဖိ. ဒီးဖဲဝၤတဖၣ်မၤထွဲ တၢ်ဟံးစုနဲၣ်ကျဲအခါ တဘျီတခီၣ် တၢ်လၢအကဘၣ်ဆီတလဲန့ၣ် ကအိၣ်ဝဲ. ဘၣ်ဆၣ် အမ့ၢ်မၤဒ်န့ၣ်န့ၣ် အပာ်ဖျါထီၣ်လၢ အအဲၣ်အမါ ဒီးအမၤဂ့ၤထီၣ် အတၢ်ဆီဟံၣ်ဆီဃီ. ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်တဂၤ လၢအအိၣ်လၢ ကီၢ်ဘၣ်နူၤအတူၣ်န့ၣ် အထီၣ်ပှၢ်န့ၢ်ဝဲအနံၣ် ၂၀ လံ. ဒီးအတဲဝဲလၢ “ခီဖျိလၢယဝၤ ဃုသ့ၣ်ညါဒီးမၤထွဲဝဲ ယဟိဝၤယွၤ အတၢ်ဟံးစုနဲၣ်ကျဲအဃိ ယပာ်ကဲအီၤအါထီၣ်. ယသ့ၣ်ညါလၢ အကကွၢ်ထွဲယၤဂ့ၤဂ့ၤ ဒီးယနာ်န့ၢ် အတၢ်ဆၢတဲာ်ထီဘိ.” တၢး၂၃.၀၅ ၂၁ ¶၅

ပှၤယူဒၤဖိလၢ အက့ၤကဒါလၢ ကီၢ်အံၣ်စရ့လးန့ၣ် ကဘၣ်ကဲထီၣ် “ပှၤစီဆှံတဒူၣ်” လၢကစၢ်ယွၤအဂီၢ်. (၅ မိၤ ၇:၆) အဃိ ပှၤယူဒၤဖိလၢ အက့ၤကဒါလၢ ကီၢ်အံၣ်စရ့လးန့ၣ် ဒ်သိး ယဟိဝၤယွၤ ကတူၢ်လိာ်အဝဲသ့ၣ်အဂီၢ် အဝဲသ့ၣ် ကဘၣ်ဆီတလဲသးစ့ၢ်ကီး. ပှၤယူဒၤဖိ အါတက့ၢ် အိၣ်ဖျဲၣ်ထီၣ်လၢ ဘၤဘူၤလိၣ် ဒီးအဝဲသ့ၣ်အါဂၤန့ၣ် အိၣ်ဒီးတၢ်ထံၣ် ဒ်သိးဒီး ပှၤဘၤဘူၤလိၣ်ဖိ ဒီးမၤထွဲဝဲ ပှၤဘၤဘူၤလိၣ်ဖိ အလုၢ်အလၢ်. ပူၤကွံာ် တဘျုးနံၣ် ဖဲပှၤယူဒၤဖိ အဆိကတၢၢ်တဒူၣ် က့ၤတုၤလၢ ကီၢ်အံၣ်စရ့လးအခါ ပဒိၣ်စီၤနဃ့မယၤ သ့ၣ်ညါဘၣ်လၢ ဖိသၣ်လၢ အအိၣ်ဖျဲၣ်ထီၣ်လၢ ကီၢ်အံၣ်စရ့လးန့ၣ် တတဲပှၤယူဒၤဖိအကျိာ်ဘၣ်အဃိ စီၤနဃ့မယၤ ကမၢကမၣ်ညါ. (၅ မိၤ ၆:၆, ၇; ဃ့ ၁၃:၂၃, ၂၄) ဒီးလၢညါန့ၣ် ပှၤကွဲးဝဲ ကစၢ်ယွၤ အကလုၢ်ကထါလၢ ဧ့ၤဘြံၤကျိာ်အဃိ ဖိသၣ်တဖၣ်အံၤ မ့ၢ်တနၢ်ပၢၢ် ဧ့ၤဘြံၤကျိာ်ဘၣ်န့ၣ် အဝဲသ့ၣ် မၤလိယဟိဝၤယွၤအဂ့ၢ် ဒီးဘူၣ်ထီၣ်ဘါထီၣ်အီၤ ကသ့ဒ်လဲၣ်. (ဧ့ ၁၀:၃, ၄၄) အဃိ ပထံၣ်ဘၣ်လၢ ပှၤယူဒၤဖိတဖၣ်အံၤ ကဘၣ်ဆီတလဲသး ဖးအါညါ. ဒီးအဝဲသ့ၣ် မ့ၢ်အိၣ်ဘၣ်လၢ ကီၢ်အံၣ်စရ့လး ဖဲတၢ်ဘူၣ်တၢ်ဘါစီဆှံ အိၣ်ဝဲအလီၢ်န့ၣ် ကညီလၢ အဝဲသ့ၣ်ကဆီတလဲသး.—ဃ့ ၈:၈, ၉. တၢး၂၃.၀၅ ၁၅ ¶၆-၇

ပတၢ်သးဆူၣ်အိၣ်လံ ဒီးပပၢၤပသးလံနာ်က့ တၢ်မၤတံာ်တာ်ဒု ကအိၣ်ဝဲဒံး. အဒိ ပကထံၣ်ဘၣ်ဒီး “တၢ်ဘၣ်န့ၢ်အတီၤ” လၢကမၤလၢာ်ကွံာ် ပတၢ်ဆၢကတီၢ် လၢပကမၤလၢပှဲၤ ပဖီတၢၣ်အဂီၢ်. (စံၣ် ၉:၁၁) ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် ပထံၣ်ဘၣ်ဒီး တၢ်ကီတၢ်ခဲဘျီ ပသးဟးဂီၤ ဒီးပဂံၢ်ဘါတအိၣ်လၢၤဘၣ်. (ကတိၤ ၂၄:၁၀) ခီဖျိလၢ ပတလၢပှဲၤဘၣ် ဒီးပမၤကမၣ်ဘၣ်တၢ်အဃိ ကီလၢ ပကမၤလၢပှဲၤပဖီတၢၣ်. (ရိ ၇:၂၃) ဒီးဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် ပကလီၤဘှံး. (မး ၂၆:၄၃) ပမ့ၢ်ထံၣ်ဘၣ်ဒီး တၢ်မၤတံာ်တာ် ဒ်န့ၣ်န့ၣ် တၢ်မနုၤကမၤစၢၤပှၤလဲၣ်. ပမ့ၢ်ထံၣ်ဘၣ်ဒီး တၢ်မၤတံာ်တာ်နာ်က့ ပကဘၣ်ဆဲး မၤလၢပှဲၤပဖီတၢၣ်ဒံး. လံာ်စီဆှံတဲဝဲလၢ ပကထံၣ်ဘၣ်ဒီး တၢ်ကီတၢ်ခဲ တလီၢ်လီၢ်. ဘၣ်ဆၣ် ပမၤလၢပှဲၤပဖီတၢၣ်သ့ဒံး. ပမ့ၢ်ထံၣ်ဘၣ်ဒီး တၢ်ကီတၢ်ခဲနာ်က့ ပကျဲးစၢးမၤလၢပှဲၤ ပဖီတၢၣ်ဒံးအဃိ ပပာ်ဖျါထီၣ်လၢ ပဘၣ်သးမၤသးခု ယဟိဝၤယွၤအသး. ဖဲယဟိဝၤယွၤ ထံၣ်ဝဲလၢ ပကျဲးစၢး မၤလၢပှဲၤပဖီတၢၣ်အခါ အကသးခုနီၢ်ကီၢ်. တၢး၂၃.၀၅ ၃၀ ¶၁၄-၁၅

ခရံာ်ဖိလၢ အဒိၣ်တုာ်ခိၣ်ပှဲၤ လၢနီၢ်သးအါဂၤန့ၣ် ဖဲအဝဲသ့ၣ်သးစၢ်အခါ အစးထီၣ်မၤဝဲ ကစၢ်ယွၤတၢ်မၤ လၢဆၢကတီၢ်လၢပှဲၤ. ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါသးစၢ်တဖၣ် မ့ၢ်မၤပှၤလဲၤလၢညါန့ၣ် ကမၤစၢၤအဝဲသ့ၣ် ဒ်သိးအဝဲသ့ၣ် ကမၤသကိးဘၣ်တၢ်ဒီး ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါလၢ အအိၣ်ဒီး တၢ်ပာ်သူၣ်ပာ်သး အကလုာ်ကလုာ် အဃိ အရ့ဒီးပှၤဂၤ ကသ့ဂ့ၤဂ့ၤ. တကးဒံးဘၣ် အကဘၣ်သ့ၣ်ညါသူစ့ ဂ့ၤဂ့ၤဘၣ်ဘၣ်. (ဖံလံး ၄:၁၁-၁၃) ဒ်သိး အဝဲသ့ၣ် ကကဲထီၣ် ပှၤမၤကစၢ်ယွၤတၢ်မၤ လၢဆၢကတီၢ်လၢပှဲၤအဂီၢ် ပှၤအါဂၤန့ၣ် စးထီၣ်မၤဆိ ပှၤလဲၤလၢညါမၤစၢၤတၢ် ဒီးလၢခံန့ၣ် အဝဲသ့ၣ် မၤက့ၤဝဲ ပှၤလဲၤလၢညါ. နမ့ၢ်မၤပှၤလဲၤလၢညါလံန့ၣ် လၢခံကယီကယီ နကဒိးန့ၢ်ဘၣ် တၢ်ခွဲးတၢ်ယာ်လၢ နကကဲထီၣ် ပှၤမၤကစၢ်ယွၤတၢ်မၤ လၢဆၢကတီၢ်လၢပှဲၤ ဒ်သိးဒီး နလဲၤမၤစၢၤတၢ်လၢ တၢ်သူၣ်ထီၣ်ဘှီထီၣ် မ့တမ့ၢ် လဲၤမၤစၢၤတၢ်လၢ ဘ့ၤသ့လး. ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါတဖၣ်န့ၣ် ကဘၣ်အိၣ်ဒီး ဖီတၢၣ်လၢ ကကဲထီၣ် တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ် ဒီးမၤစၢၤ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါတဖၣ် လၢတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အပူၤ. လံာ်စီဆှံ တဲဝဲလၢ ပိာ်ခွါတဂၤဂၤ မ့ၢ်ဂုာ်ကျဲးစၢး ဒ်သိးကကဲထီၣ် ပှၤကွၢ်ထွဲတၢ်န့ၣ် မ့ၢ်အ “လီကီ တၢ်မၤလၢအဂ့ၤတမံၤ.” (၁ တံၤ ၃:၁) အဆိကတၢၢ် အကဘၣ် တုၤထီၣ်ထီၣ်ဘးလၢ အကကဲထီၣ် တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အပှၤမၤစၢၤတၢ်. တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အပှၤမၤစၢၤတၢ်န့ၣ် မၤစၢၤဝဲ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ် လၢကျဲအါဘိ. တကးဒံးဘၣ် တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ် ဒီးတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အပှၤမၤစၢၤတၢ်န့ၣ် အဝဲသ့ၣ် မၤစၢၤ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါလၢ တၢ်ဆီၣ်လီၤသးအပူၤ ဒီးစံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်လၢ တၢ်သးဆူၣ်အပူၤ. တၢး၂၃.၁၂ ၂၈ ¶၁၄-၁၆

ဖဲစီၤပၤယိၤၡံယၤ အိၣ်ဝဲ ၁၆ နံၣ်အခါ အစးထီၣ် ဃုသ့ၣ်ညါ ယဟိဝၤယွၤအဂ့ၢ် ဒီးအဘၣ်သးမၤ ယဟိဝၤယွၤ အတၢ်ဘၣ်သး. ဘၣ်ဆၣ် စီၤယိၤၡံယၤန့ၣ် အကဲစီၤပၤလၢ အသးစၢ်ဒံးအဃိ တညီလၢအဂီၢ်ဘၣ်. ဖဲန့ၣ်အခါ ပှၤအါတက့ၢ်န့ၣ် ဘူၣ်ထီၣ်ဘါထီၣ်ဝဲ ယွၤလၢအကမၣ်တဖၣ် အဃိ ဒ်သိးစီၤယိၤၡံယၤ ကဟ့ၣ်လီၤတၢ်ကလုၢ်လၢ ပှၤကပတုာ်ကွံာ် တၢ်ဘူၣ်တၢ်ဘါကမၣ်အဂီၢ် အကဘၣ်အိၣ်ဒီး တၢ်သးဒူ. တချုးဖဲ စီၤယိၤၡံယၤ အိၣ်အနံၣ် ၂၀ ဒံးဘၣ်န့ၣ် အမၤဟးဂီၤဝဲ တၢ်ဘူၣ်တၢ်ဘါကမၣ် လၢအကီၢ်ပူၤ. အဃိ ပထံၣ်ဘၣ်လၢ စီၤယိၤၡံယၤ အိၣ်ဒီး တၢ်သးဒူနီၢ်ကီၢ်. (၂ ကွဲး ၃၄:၁-၂) နမ့ၢ်ကဲ ပှၤသးစၢ်သနာ်က့ ပာ်လီၤနသးလၢ နကကွၢ်လိ စီၤယိၤၡံယၤ ဒီးဃုသ့ၣ်ညါအါထီၣ် ယဟိဝၤယွၤအဂ့ၢ် ဒီးမၤလိအါထီၣ် အတၢ်ဂ့ၤတၢ်ဝါတဖၣ်. နမ့ၢ်မၤဒ်န့ၣ်န့ၣ် ကမၤစၢၤနၤလၢ နကဘၣ်သး ဟ့ၣ်လုၢ်ထီၣ်နသး လၢယဟိဝၤယွၤအအိၣ်. နမ့ၢ်ဟ့ၣ်လုၢ်ထီၣ်သး လၢယဟိဝၤယွၤအအိၣ်န့ၣ် ကကဲဘျုးလၢ နဂီၢ်ဒ်လဲၣ်. အဒိ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါလူၣ်န့ၣ် အဒိးဘျၢထံဖဲ အအိၣ် ၁၄ နံၣ် ဒီးအတဲဝဲလၢ “စးထီၣ်ခဲအံၤ ဒီးခါဆူညါ လၢယတၢ်အိၣ်မူအပူၤန့ၣ် ယကပာ် ယဟိဝၤယွၤ အတၢ်မၤ လၢနီၣ်ဂံၢ်တၢ ဒီးယကကျဲးစၢး မၤသးခုအသး.” (မၢ် ၁၂:၃၀) နၤစ့ၢ်ကီး နမ့ၢ်သးအိၣ် မၤဒ်န့ၣ်န့ၣ် နကန့ၢ်ဘၣ် တၢ်သးခု. တၢး၂၃.၀၉ ၁၁ ¶၁၂-၁၃

ဖဲတၢ်မၢဖိစီၤပီလူး ကွဲးန့ၢ်လံာ်လၢ သ့းစၤလနံ အတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အခါ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အံၤအိၣ်ထီၣ် တနံၣ်မၣ်တအိၣ်ဒံးဘၣ်. အဃိ ပှၤလၢအတီခိၣ်ရိၤမဲတၢ် လၢတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်ပူၤန့ၣ် ဖျါလၢအဝဲသ့ၣ် တၢ်လဲၤခီဖျိ တအိၣ်အါအါဘၣ် ဒီးတၢ်လၢအဝဲသ့ၣ်မၤဝဲန့ၣ် တဘျီတခီၣ် အကမၣ်ကအိၣ်စ့ၢ်ကီး. သနာ်က့ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါ ကဘၣ်ပာ်ကဲအဝဲသ့ၣ်ဒံး. ပထံၣ်ဘၣ်လၢ တၢ်နးတၢ်ဖှီၣ်ဖးဒိၣ် ဘူးထီၣ်အဃိ ပကဘၣ်ကနၣ် ပတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်တဖၣ် အတၢ်ဟံးစုနဲၣ်ကျဲ အါန့ၢ်ဒံးလၢညါ. ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် လၢခံန့ၣ် ပတန့ၢ်ဘၣ် တၢ်ဟံးစုနဲၣ်ကျဲလၢ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်လၢ အမၤတၢ်လၢ ဝဲၤလီၢ်ခိၣ်သ့ၣ် မ့တမ့ၢ် ဝဲၤတြၢ်အအိၣ်လၢၤဘၣ်. အဃိ ခဲအံၤန့ၣ် အရ့ဒိၣ်လၢ ပကဘၣ်ကနၣ် တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်ကလုၢ် ဒီးပာ်ကဲအဝဲသ့ၣ်. ဒီးတၢ်မ့ၢ်ကဲထီၣ်သး ဒ်လဲၣ်ဒ်လဲၣ်နာ်က့ ပကဘၣ်ပလီၢ်သး ဒ်သိးပတထံၣ်ထဲ အဝဲသ့ၣ် တၢ်လီၤတူာ်လီၤကာ်ဘၣ်. ပကဘၣ်ထံၣ်လၢ ယဟိဝၤယွၤ ဒီးယ့ၣ်ၡူးခရံာ် ဟံးစုနဲၣ်ကျဲ ပိာ်ခွါလၢအသးတီတဖၣ်အံၤ. ဒ်သိး ပှၤသုးဖိတဖၣ် ကဒီသဒၢအခိၣ်သၣ်ဃံအဂီၢ် အဝဲသ့ၣ် ဖျီၣ်ဃာ်ဝဲခိၣ်ဖျီၣ်ထး. ပတၢ်မုၢ်လၢ်န့ၣ် အလီၤဂာ်ဒ်သိးဒီး ခိၣ်ဖျီၣ်ထးအဃိ အကဒီသဒၢ ပတၢ်ဆိမိၣ်. အဃိ တၢ်ခွဲးတၢ်ယာ် တမံၤဂ့ၤတမံၤဂ့ၤလၢ ဟီၣ်ခိၣ်ကဟ့ၣ်ပှၤန့ၣ် ပပာ်အီၤဒ်သိးဒီး တၢ်ကလီကလီ. (ဖံလံး ၃:၈) ပတၢ်မုၢ်လၢ် မၤစၢၤပှၤဒ်သိး ပကပာ်ပသးမုာ်မုာ် ဒီးပသးတဒံဝ့ၤဒံဝီၤဘၣ်. တၢး၂၃.၀၆ ၁၁-၁၂ ¶၁၁-၁၂

ပှၤလၢ “ပိာ်မုၣ်လၢ အသးတဆးဘၣ်” ကွဲမုာ်ဝဲန့ၣ် အဝဲသ့ၣ် အိၣ်ဒီးတၢ်ဃုထၢ. အဝဲသ့ၣ် ကတူၢ်လိာ် တၢ်ကွဲမုာ်ဧါ တတူၢ်လိာ်ဧါန့ၣ် အဝဲသ့ၣ် ကဘၣ်ဆၢတဲာ်ဝဲ. ဘၣ်မနုၤအဃိ ပကဘၣ်ဟးဆှဲး တၢ်မၤကမၣ်မုၣ်ကမၣ်ခွါလဲၣ်န့ၣ် တၢ်ဂ့ၢ်အိၣ်အါမး. ပထံၣ်ဘၣ်လၢ “ပိာ်မုၣ်လၢ အသးတဆးဘၣ်” န့ၣ်တဲဝဲလၢ “ထံလၢ ပှၤဟုၣ်အီဝဲန့ၣ် ဆၢမး.” (ကတိၤ ၉:၁၇) အဃိ “ထံလၢ ပှၤဟုၣ်အီဝဲန့ၣ်” အဲၣ်ဒိးတဲဝဲ မနုၤလဲၣ်. လံာ်စီဆှံ ထိၣ်သတြီၤဝဲ ပှၤဒီမိၢ်ဝၤခံဂၤ အတၢ်မံဃုာ် ဒ်သိးဒီး ထံလၢ အမၤမုာ်ထီၣ်ပှၤသး. (ကတိၤ ၅:၁၅-၁၈) တၢ်မံဃုာ်အိၣ်ဃုာ်န့ၣ် ကဲဝဲထဲလၢ ပှၤပိာ်မုၣ်ဒီးပှၤပိာ်ခွါ လၢအဆီဟံၣ်ဆီဃီ ဝံၤခံဂၤအဂီၢ်. မ့မ့ၢ် “ထံလၢ ပှၤဟုၣ်အီဝဲန့ၣ်” ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် ကမ့ၢ် တၢ်မံဃုာ်အိၣ်ဃုာ် လၢအတဘၣ်ဒီး တၢ်သိၣ်တၢ်သီဘၣ်, တၢ်မံဃုာ်လၢ အလီၤရၢၢ် ဒီးအလီၤသးဘၣ်အၢ. ပှၤလၢ အမၤကမၣ်မုၣ်ကမၣ်ခွါန့ၣ် ညီနုၢ်အဝဲသ့ၣ် ကဲပှၤလၢအမၤခူသူၣ်တၢ် ဒ်သိးဒီး ပှၤဟုၣ်တၢ်ဖိ မၤဝဲအသိး. တကးဒံးဘၣ် “ထံလၢ ပှၤဟုၣ်အီဝဲန့ၣ်” ဖဲပှၤလၢအဟုၣ်အီဝဲတဂၤ မ့ၢ်ဆိမိၣ်လၢ ပှၤတသ့ၣ်ညါ တၢ်လၢအမၤဝဲနီတဂၤဘၣ်အခါ အလီၤဂာ်ဒ်သိး ထံန့ၣ်အ “ဆၢမး.” ဘၣ်ဆၣ် ခီဖျိလၢ ယဟိဝၤယွၤ ထံၣ်တၢ်လၢ အဝဲသ့ၣ်မၤဝဲခဲလၢာ် အဃိ အဝဲသ့ၣ် အတၢ်ဆိမိၣ်န့ၣ် ကမၣ်လံ. ပမ့ၢ်တန့ၢ်ဘၣ် ယဟိဝၤယွၤ အတၢ်ဘၣ်သးလၢၤဘၣ်န့ၣ် ပတသးခုလၢၤဘၣ်.—၁ ကရံၣ် ၆:၉, ၁၀. တၢး၂၃.၀၆ ၂၂ ¶၇-၉

ပမ့ၢ်ဆိကမိၣ်လၢ ပတဃ့ထုကဖၣ် လၢပသးဒီဖျၢၣ်လၢၤဘၣ် ဒီးပဟးစံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ် မ့ၢ်တမုာ် ဒ်သိးလၢညါလၢၤဘၣ်န့ၣ် ပကဘၣ်မၤဒ်လဲၣ်. ပကဆိကမိၣ်ဘၣ်လၢ ယဟိဝၤယွၤ အသးစီဆှံ တအိၣ်ဒီးပှၤလၢၤဘၣ်. ဘၣ်ဆၣ် အတမ့ၢ်ဒ်န့ၣ်ဘၣ်. ခီဖျိလၢ ပတကဲပှၤလၢပှၤပှဲၤဘၣ်အဃိ တဘျီတခီၣ်န့ၣ် ပတၢ်တူၢ်ဘၣ် ဆီတလဲသးသ့. ပသးမ့ၢ်တဆူၣ် အါအါလၢၤဘၣ်န့ၣ် ပကဘၣ် ဆိကမိၣ်ထီၣ်က့ၤ တၢ်မၢဖိပီလူး အဒိအတဲာ်. တၢ်မၢဖိပီလူးန့ၣ် အဂုာ်ကျဲးစၢး ကွၢ်လိယ့ၣ်ၡူး ဒီးအသ့ၣ်ညါလီၤသးလၢ တၢ်လၢအဘၣ်မၤဝဲန့ၣ် တဘျီတခီၣ် အသးတဆူၣ်လၢ အကမၤဝဲဘၣ်. စီၤပီလူး မ့ၢ်တူၢ်ဘၣ်လၢ အသးတဆူၣ်ဘၣ် သနာ်က့ အဆဲးမၤဝံၤအမူဒါလၢ တၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤ တၢ်မၤဒံး. ပဝဲစ့ၢ်ကီး ဖဲပဆၢတဲာ်တၢ်အခါ ပတဘၣ်ပျဲလၢ ပတၢ်တူၢ်ဘၣ် ကဒိၣ်စိလၢ ပဖီခိၣ်ဘၣ်. ပတၢ်တူၢ်ဘၣ် မ့ၢ်အိၣ်ဒ်လဲၣ် သနာ်က့ ပကဘၣ် ပာ်လီၤသး ဂၢၢ်ဂၢၢ်ကျၢၤကျၢၤလၢ ပကဆဲးမၤ တၢ်လၢအဘၣ်. ပမ့ၢ်ဆဲးမၤ တၢ်လၢအဘၣ်န့ၣ် လၢခံကယီကယီ ပတၢ်တူၢ်ဘၣ် ဆီတလဲသးသ့.—၁ ကရံၣ် ၉:၁၆. တၢး၂၄.၀၃ ၁၁-၁၂ ¶၁၂-၁၃

ပပာ်ဖျါထီၣ်လၢ ပအဲၣ်ပဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါတဖၣ် ခီဖျိ ပရ့လိာ်သးဒီးအဝဲသ့ၣ် ဒီးကဲထီၣ်အသကိး. (၂ ကရံၣ် ၆:၁၁-၁၃) လၢတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်ပူၤန့ၣ် ပထံၣ်ဘၣ် ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါတဖၣ် ဒိၣ်ထီၣ်လၢ တၢ်လီၢ်လီၤဆီလိာ်သး ဒီးအဝဲသ့ၣ် တၢ်ပာ်သူၣ်ပာ်သးစ့ၢ်ကီး လီၤဆီလိာ်သး. ပမ့ၢ်သးစၢၢ်ဆၢအဝဲသ့ၣ် အတၢ်ဂ့ၤတၢ်ဝါန့ၣ် ပအဲၣ်အဝဲသ့ၣ်ကဒိၣ်ထီၣ်. ဒီးပမ့ၢ်ထံၣ်ပဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါ ဒ်ယဟိဝၤယွၤ ထံၣ်ဝဲအသိးန့ၣ် ပဝဲစ့ၢ်ကီး ပကအဲၣ်အဝဲသ့ၣ်. ဖဲတၢ်နးတၢ်ဖှီၣ်ဖးဒိၣ် အဆၢကတီၢ် ပကဘၣ်အိၣ်ဒီးတၢ်အဲၣ်န့ၣ် မ့ၢ်တၢ်လၢ အရ့ဒိၣ် ဒိၣ်မး. ဖဲတၢ်နးတၢ်ဖှီၣ်ဖးဒိၣ် စးထီၣ်အခါ ယဟိဝၤယွၤ ကဒီသဒၢပှၤ. အဒိ ဖဲဘၤဘူၤလိၣ်အသုးမုၢ် ဟဲထီၣ်ဒုးတၢ်အခါ ယဟိဝၤယွၤ တဲဘၣ်အပှၤဂီၢ်မုၢ်လၢ “ယပှၤဂီၢ်မုၢ်သ့ၣ်ဧၢ, လဲၤနုာ်လီၤလၢ သုဒၢးဖိတဖၣ်အပူၤ ဒီးကးပံးသုတြဲၤတက့ၢ်. အိၣ်ခူသူၣ် တစိၢ်ဖိ တုၤလၢ တၢ်သးဒိၣ်ထီၣ် လဲၤတလၢကွံာ်တက့ၢ်.” (ၡါ ၂၆:၂၀) ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် ဖဲတၢ်နးတၢ်ဖှီၣ်ဖးဒိၣ် အဆၢကတီၢ်န့ၣ် ပကဘၣ်မၤထွဲ တၢ်ဟံးစုနဲၣ်ကျဲဒ်အံၤ. တၢး၂၃.၀၇ ၆-၇ ¶၁၄-၁၆

အိၣ်ဒီးတၢ်ထံၣ်အကြၢးအဘၣ်. ပကဘၣ် သံကွၢ်လီၤပသးလၢ ‘မ့ၢ်ပှၤထံၣ်ယၤဒ်သိးဒီး ပှၤလၢအအိၣ်ဒီး တၢ်ထံၣ်အကြၢးအဘၣ်ဧါ, ပှၤလၢအသးဂ့ၤဧါ ဒီးပှၤရ့ဒီးယၤ ညီဧါ. မ့တမ့ၢ် ပှၤထံၣ်ယၤ ဒ်ပှၤလၢအခိၣ်ကိၤဧါ, ပှၤလၢအအ့န့ဆူၣ် ဒီးအသးတဂ့ၤဘၣ်ဧါ. မ့တမ့ၢ် ယကနၣ်န့ၢ်ပှၤဂၤဧါ ဒီးယကျဲးစၢးမၤဒ်သိး ပှၤဂၤအတၢ်ဘၣ်သးဧါ.’ ပမ့ၢ်ကျဲးစၢးအိၣ်ဒီး တၢ်ထံၣ်အကြၢးအဘၣ်ထီဘိန့ၣ် မ့ၢ်ဒၣ်ပ ကွၢ်လိအါထီၣ် ယဟိဝၤယွၤ ဒီးယ့ၣ်ၡူး. ဖဲပတၢ်အိၣ်သးဆီတလဲအခါ ပကဘၣ်အိၣ်ဒီး တၢ်ထံၣ်အကြၢးအဘၣ်. တၢ်ဆီတလဲတဖၣ်အံၤ ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် ဒုးအိၣ်ထီၣ် တၢ်ကီတၢ်ခဲလၢ ပတဆိမိၣ်ဘၣ်ဘၣ်သ့. အဒိ တၢ်ဆီတလဲအိၣ်ထီၣ် သတူၢ်ကလာ်လၢ ပတၢ်အိၣ်ဆူၣ်အိၣ်ချ့, စံပွါယ့တၢ်ဖံးအီၣ်မၤအီၣ် ဒီးထံဂ့ၢ်ကီၢ်ဂ့ၢ်အဃိ ပတၢ်အိၣ်သး ကကီခဲထီၣ်ဖးဒိၣ်. (စံၣ် ၉:၁၁) တကးဒံးဘၣ် ဖဲပန့ၢ်ဘၣ်မူဒါအသီ လၢကစၢ်ယွၤ အတၢ်ကရၢကရိပူၤ မ့တမ့ၢ် ပလီၤဘၣ်မူဒါလၢ တၢ်လီၢ်အဂၤတတီၤအခါ ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် တၢ်ဆီတလဲတဖၣ်အံၤ ကကီလၢပဂီၢ်ဒိၣ်မး. ဒ်သိးပလဲၤခီဖျိကန့ၢ်အဂီၢ် ပကဘၣ်မၤထွဲ တၢ်ဂ့ၢ်လွံၢ်ထံၣ်အံၤ. (၁) သးအိၣ်တူၢ်လိာ် တၢ်ဆီတလဲ, (၂) ကွၢ်ဃီၤတၢ်လၢ ခါဆူညါ, (၃) သးစၢၢ်ဆၢ တၢ်လၢအဂ့ၤ, (၄) မၤစၢၤပှၤဂၤ. တၢး၂၃.၀၇ ၂၁-၂၂ ¶၇-၈

ဝ့ၢ်ဘၤဘူၤလိၣ်န့ၣ် အအိၣ်ယံၤဒီး ဝ့ၢ်ယရူၤၡလ့ၣ်ဖးယံၤညါ. ဒီးဖဲပှၤဘၤဘူၤလိၣ်ဖိ က့ၤဖီၣ်ဝံဒၤနံးယ့လးအခါ အကဲပှၤသးစၢ်ဒံးလီၤ. စီၤဒၤနံးယ့လးန့ၣ် အကဲပှၤသးစၢ် သနာ်က့ ပှၤဘၤဘူၤလိၣ်ဖိ အပှၤဘၣ်မူဘၣ်ဒါတဖၣ် ဘၣ်သူၣ်ဘၣ်သးအီၤ. ပှၤဘၣ်မူဘၣ်ဒါတဖၣ်န့ၣ် အဝဲသ့ၣ်ထံၣ် “တၢ်လၢအအိၣ်ဖျါလၢခိ” ဒီးအဝဲသ့ၣ်ထံၣ်ဝဲလၢ စီၤဒၤနံးယ့လးန့ၣ် “အတၢ်လီၤတူာ်လီၤကာ် တအိၣ်နီတမံၤဘၣ်, အဒိၣ်တၢ်ဂ့ၤ” ဒီးအဟံၣ်ဖိဃီဖိန့ၣ် ကဲဝဲဟံၣ်ဖိဃီဖိလၢ အရ့ဒိၣ်တဒူၣ်. (၁ မူၤ ၁၆:၇) အဃိ ပှၤဘၤဘူၤလိၣ်ဖိတဖၣ် သိၣ်လိဝဲစီၤဒၤနံးယ့လး ဒ်သိးကမၤတၢ်လၢ စီၤပၤအနီပူၤ. (ဒၤ ၁:၃, ၄, ၆) ယဟိဝၤယွၤအဲၣ် စီၤဒၤနံးယ့လး ခီဖျိလၢ အပာ်လီၤသးလၢ အကတီဒီး ယဟိဝၤယွၤအဃိ ယဟိဝၤယွၤအဲၣ်အီၤ. တကးဒံးဘၣ် ဖဲယဟိဝၤယွၤ တဲစီၤဒၤနံးယ့လးလၢ အကဲပှၤတီပှၤလိၤ ဒ်သိးဒီး စီၤနိအၤဒီးစီၤယိၤဘးအခါ ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် စီၤဒၤနံးယ့လး ကအိၣ်အနံၣ် ၂၀ ဒံးလီၤ. အဃိ စီၤဒၤနံးယ့လးန့ၣ် ယဟိဝၤယွၤ ထံၣ်အီၤဒ်သိးဒီး စီၤနိအၤဒီးစီၤယိၤဘး လၢအမၤယဟိဝၤယွၤတၢ်မၤလၢ တၢ်သးတီအပူၤ အနံၣ်အါမး. (၁ မိၤ ၅:၃၂; ၆:၉, ၁၀; ဘး ၄၂:၁၆, ၁၇; ဃ့း ၁၄:၁၄) ဒီးယဟိဝၤယွၤ ဆဲးအဲၣ် စီၤဒၤနံးယ့လး လၢအတၢ်အိၣ်မူ ဒီတစိၤညါ.—ဒၤ ၁၀:၁၁, ၁၉. တၢး၂၃.၀၈ ၂ ¶၁-၂

တချုးလၢ နကပှ့ၤဟံၣ်တဖျၢၣ်ဒံးဘၣ်န့ၣ် နကဘၣ်သး ကွၢ်ထံကွၢ်ဆး ဟံၣ်ဒီတဖျၢၣ် လီၤတံၢ်လီၤဆဲး မ့ၢ်လၢ နဘၣ်သးသ့ၣ်ညါ ဟံၣ်တဖျၢၣ်အံၤအဂ့ၢ် ဂ့ၤဂ့ၤအဃိ. ဒ်န့ၣ်အသိး ဖဲပဖးဒီးမၤလိ လံာ်စီဆှံအခါ ပကဘၣ်မၤဒ်န့ၣ်. ပမ့ၢ်ကရီဖးအီၤချ့ချ့န့ၣ် ပကသ့ၣ်ညါ တၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤ ထဲတစဲးဖိ ဒီးပကသ့ၣ်ညါထဲ “ကစၢ်ယွၤ အကလုၢ်ကထါ အခီၣ်ထံးခီၣ်ဘိတဖၣ်.” (ဧ့ၤ ၅:၁၂) အဃိ ဖဲပဖးလံာ်စီဆှံအခါ ပကဘၣ်ဖးအီၤ လီၤတံၢ်လီၤဆဲး ဒီးဃုသ့ၣ်ညါ တၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤလၢ လံာ်စီဆှံအပူၤန့ၣ် ဘျးစဲလိာ်သးဒ်လဲၣ်. ဃုသ့ၣ်ညါ တၢ်မ့ၢ်တၢ်တီလၢ လံာ်စီဆှံအပူၤန့ၣ် မ့ၢ်မနုၤလဲၣ် ဒီးဘၣ်မနုၤအဃိ ပနာ်အီၤသ့လဲၣ်. ဒ်သိး ပကသ့ၣ်ညါ တၢ်မ့ၢ်တၢ်တီ လီၤတံၢ်လီၤဆဲးအဂီၢ် ပကဘၣ် ဃုသ့ၣ်ညါအီၤ လီၤတံၢ်လီၤဆဲး. တၢ်မၢဖိစီၤပီလူး ဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါဝဲ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါတဖၣ်လၢ ကမၤလိ ကစၢ်ယွၤကလုၢ်ကထါ ဒ်သိးအဝဲသ့ၣ် “ကနၢ်ပၢၢ်ထီၣ် လီၤတံၢ်လီၤဆဲးလၢ တၢ်မ့ၢ်တၢ်တီန့ၣ် အလဲၢ်ထဲလဲၣ်, အထီထဲလဲၣ်, အကစီၤထီထဲလဲၣ် ဒီးအယိာ်ထဲလဲၣ်.” အဝဲသ့ၣ် မ့ၢ်မၤဝဲဒ်န့ၣ်န့ၣ် တၢ်မ့ၢ်တၢ်တီ “အဂံၢ်” က “စဲၤလီၤအသးကျၢၤကျၢၤ” လၢအဝဲသ့ၣ် အသးပူၤ. (အ့း ၃:၁၄-၁၉) ပဝဲစ့ၢ်ကီး ပကဘၣ်မၤဒ်န့ၣ်. တၢး၂၃.၁၀ ၁၈ ¶၁-၃

လၢလံာ်စီဆှံပူၤန့ၣ် ပထံၣ်ဘၣ်ဒံး ပှၤလၢအအိၣ်ဒီး တၢ်ဝံသးစူၤ အဒိအတဲာ်အါမး. အဃိ ပမ့ၢ်မၤလိ အဝဲသ့ၣ်အဂ့ၢ်န့ၣ် ပကန့ၢ်ဘၣ် အဘျုးအါမး. အဒိ စီၤဒၤဝံးန့ၣ် ဖဲပှၤဒိးဖှူအီၤလၢ ကကဲထီၣ် ပှၤအံၣ်စရ့လးဖိ စီၤပၤအခါ အသးစၢ်ဒိၣ်မး. အဃိ တချုးလၢ အကကဲထီၣ်ဘၣ် စီၤပၤန့ၣ် အဘၣ်အိၣ်ခိးဝဲ တဘျုးနံၣ်ညါ. စီၤစူၤမ့းအိၣ် ဒီးနီၢ်အၣ်နၤစ့ၢ်ကီး ဖဲအဝဲသ့ၣ် အိၣ်ခိးဝဲလၢ ကထံၣ်ဘၣ် မ့းၡံအၤအခါ အဝဲသ့ၣ် ဆဲးဘူၣ်ထီၣ်ဘါထီၣ် ယဟိဝၤယွၤ လၢတၢ်သးတီအပူၤ. (လူၤ ၂:၂၅, ၃၆-၃၈) ဖဲပမၤလိ ပှၤလၢအအိၣ်ဒီး တၢ်ဝံသးစူၤ အဂ့ၢ်အခါ ပကဘၣ် သံကွၢ်လီၤပသးလၢ တၢ်သံကွၢ်ဒ်အံၤ. ပှၤတဂၤအံၤ ကပာ်ဖျါထီၣ် တၢ်ဝံသးစူၤအဂီၢ် တၢ်မနုၤမၤစၢၤအီၤလဲၣ်. အပာ်ဖျါထီၣ် တၢ်ဝံသးစူၤအဃိ အန့ၢ်ဘၣ်အဘျုးဒ်လဲၣ်. ယကွၢ်လိအီၤ ကသ့ဒ်လဲၣ်. တကးဒံးဘၣ် ပမၤလိန့ၢ်တၢ်လၢ ပှၤလၢအတအိၣ်ဒီး တၢ်ဝံသးစူၤဘၣ် အအိၣ်သ့စ့ၢ်ကီး. (၁ မူၤ ၁၃:၈-၁၄) ဖဲပမၤလိ ပှၤလၢအတအိၣ်ဒီး တၢ်သးစူၤဘၣ် အဂ့ၢ်အခါ ပကဘၣ် သံကွၢ်လီၤပသးလၢ ‘ဘၣ်မနုၤအဃိ အဝဲသ့ၣ်တအိၣ်ဒီး တၢ်ဝံသးစူၤဘၣ်လဲၣ်. အဝဲသ့ၣ်တအိၣ်ဒီး တၢ်ဝံသးစူၤဘၣ်အဃိ တၢ်ကဲထီၣ်သးဒီး အဝဲသ့ၣ်ဒ်လဲၣ်.’ တၢး၂၃.၀၈ ၂၅ ¶၁၅

စီၤပ့းတရူးန့ၣ် အအိၣ်ဒီး တၢ်သးတီ ဒီးအကဆဲးပိာ် ယ့ၣ်ၡူးအခံအဂီၢ် အတပျဲလၢ တၢ်ကမၤတံာ်တာ်အီၤ နီတမံၤဘၣ်. အဒိ ဘၣ်တဘျီ ယ့ၣ်ၡူးတဲ တၢ်ဂ့ၢ်တခါလၢ အပျဲၢ်အဘီၣ်အါဂၤ တနၢ်ပၢၢ်ဝဲဘၣ်. (ယိၤ ၆:၆၈) ဒီးအဝဲသ့ၣ်အါဂၤ တဃုသ့ၣ်ညါ တၢ်ဂ့ၢ်ဘၣ်အဃိ အဝဲသ့ၣ် တပိာ်ယ့ၣ်ၡူးအခံလၢၤဘၣ်. မ့မ့ၢ်စီၤပ့းတရူးန့ၣ် အတပာ်တ့ၢ် ယ့ၣ်ၡူးဘၣ်. အအိၣ်ဒီးတၢ်သးတီ ဒီးအတဲ ယ့ၣ်ၡူးလၢ “တၢ်ကတိၤလၢ အဘၣ်ဃးဒီး တၢ်မူအထူအယိာ်” န့ၣ်အိၣ်ဒီးနၤ. ယ့ၣ်ၡူး သ့ၣ်ညါဝဲလၢ စီၤပ့းတရူး ဒီးတၢ်မၢဖိအဂၤတဖၣ် ကပာ်တ့ၢ်ကွံာ်အီၤ. သနာ်က့ ယ့ၣ်ၡူးနာ်ဝဲလၢ စီၤပ့းတရူး ကဟဲက့ၤကဒါ ဒီးကဆဲးအိၣ်ဒီး တၢ်သးတီ. (လူၤ ၂၂:၃၁, ၃၂) ယ့ၣ်ၡူး သ့ၣ်ညါဝဲလၢ စီၤပ့းတရူးအ “သးန့ၣ်ဆူၣ်ဝဲ ဘၣ်ဆၣ် မ့မ့ၢ်နီၢ်ခိန့ၣ် အဂံၢ်အဘါစၢ်ဝဲ.” (မၢ် ၁၄:၃၈) အဃိ စီၤပ့းတရူး တဲဝဲလၢ အတသ့ၣ်ညါ ယ့ၣ်ၡူးဘၣ် သနာ်က့ ယ့ၣ်ၡူး သးတလၢာ်အီၤဒံးဘၣ်. ပထံၣ်ဘၣ်လၢ ယ့ၣ်ၡူး ဂဲၤဆၢထၢၣ် သမူထီၣ်က့ၤ ဝံၤအလီၢ်ခံ ဖဲစီၤပ့းတရူး အိၣ်ထဲတဂၤအခါ အလီၣ်ဖျါထီၣ်အသးလၢ စီၤပ့းတရူး အမဲာ်ညါ. (မၢ် ၁၆:၇; လူၤ ၂၄:၃၄; ၁ ကရံၣ် ၁၅:၅) စီၤပ့းတရူး သးဘၣ်ဒိဒိၣ်မး ခီဖျိလၢ တၢ်လၢအမၤဘၣ်ဝဲလၢ အပူၤကွံာ်အဃိ. ဘၣ်ဆၣ် ဖဲအထံၣ်ဘၣ် ယ့ၣ်ၡူးအခါ အသးဆူၣ်ထီၣ်က့ၤ ဖးဒိၣ်ညါ. တၢး၂၃.၀၉ ၂၂ ¶၉-၁၀

ပှၤလၢအအိၣ်ဒီး တၢ်နာ်ကစၢ်ယွၤန့ၣ် ကစၢ်ယွၤ ကပျၢ်ကွံာ်အတၢ်ကမၣ် မ့တမ့ၢ် ကကျၢၢ်ဘၢကွံာ် အတၢ်ဒဲးဘး. တကးဒံးဘၣ် ကစၢ်ယွၤ ကပျၢ်ကွံာ်အတၢ်ကမၣ် လၢာ်လၢာ်ဆ့ဆ့ ဒီးတဟံးန့ၢ်အရ့လၢ အတၢ်ဒဲးဘးအဃိလၢၤဘၣ်. (စံး ၃၂:၁, ၂) ပှၤလၢအအိၣ်ဒီးတၢ်နာ်န့ၣ် ယဟိဝၤယွၤ ထံၣ်အဝဲသ့ၣ်ဒ် ပှၤလၢအတၢ်ကမၣ်တအိၣ်ဘၣ် ဒီးအမ့ၢ်ပှၤတီပှၤလိၤ. စီၤအၤဘြၤဟၣ်, စီၤဒၤဝံး ဒီးကစၢ်ယွၤအခ့အပှၤ လၢအသးတီ အဂၤတဖၣ်န့ၣ် ကစၢ်ယွၤ ကိးအဝဲသ့ၣ်လၢ ပှၤတီပှၤလိၤ သနာ်က့ အဝဲသ့ၣ် တကဲပှၤလၢပှၤပှဲၤဘၣ် ဒီးကဲဒံးဝဲပှၤတၢ်ဒဲးဘးဖိ. ဘၣ်ဆၣ် ခီဖျိလၢ အဝဲသ့ၣ်တၢ်နာ်အဃိ ကစၢ်ယွၤထံၣ်အဝဲသ့ၣ်ဒ် ပှၤလၢအတၢ်ကမၣ်တအိၣ်ဘၣ် ဒီးအဝဲသ့ၣ်လီၤဆီန့ၢ်ဒံး ပှၤလၢအတဘူၣ်ထီၣ်ဘါထီၣ် ကစၢ်ယွၤဘၣ်. (အ့း ၂:၁၂) လၢတၢ်မၢဖိပီလူး အလံာ်ပရၢအပူၤန့ၣ် အတဲဖျါထီၣ်ဝဲၡဲၡဲလၢ ဒ်သိးပကကဲထီၣ် ကစၢ်ယွၤ အသကိးအဂီၢ် ပကဘၣ် အိၣ်ဒီးတၢ်နာ်. စီၤအၤဘြၤဟၣ် ဒီးစီၤဒၤဝံး ကဲထီၣ်ကစၢ်ယွၤအသကိးန့ၣ် ခီဖျိလၢအဝဲသ့ၣ် အိၣ်ဒီးတၢ်နာ်အဃိ. ပဝဲစ့ၢ်ကီး ပကကဲထီၣ် ကစၢ်ယွၤအသကိးအဂီၢ် ပကဘၣ်အိၣ်ဒီးတၢ်နာ်. တၢး၂၃.၁၂ ၃ ¶၆-၇

ဆၢကတီၢ်ခဲအံၤ ပဝဲခရံာ်ဖိတဖၣ် ပဟ့ၣ်လုၢ်ထီၣ်တၢ်လၢ ယဟိဝၤယွၤအအိၣ် ခီဖျိ ပဟ့ၣ်လီၤပတၢ်ဆၢကတီၢ်, ပတၢ်ဂံၢ်တၢ်ဘါ ဒီးပတၢ်ဖိတၢ်လံၤတဖၣ် လၢဘီမုၢ်တၢ်သးခုကစီၣ်အဂီၢ်. ပမ့ၢ်မၤဒ်န့ၣ်လၢ အဂ့ၤကတၢၢ်န့ၣ် မ့ၢ်ဒၣ်ပပာ်ဖျါထီၣ်လၢ ပပာ်လုၢ်ပာ်ပှ့ၤ ပတၢ်ခွဲးတၢ်ယာ်လၢ ပဘူၣ်ထီၣ်ဘါထီၣ်ဘၣ် ယဟိဝၤယွၤ. တၢ်မၢဖိပီလူး အလံာ်ပရၢ အလီၢ်ခံတကူာ်န့ၣ် ဒုးသ့ၣ်နီၣ်ထီၣ် ပှၤတၢ်ဂ့ၢ်အရ့ဒိၣ်တဖၣ် လၢပကဘၣ်မၤ. (ဧ့ၤ ၁၀:၂၂-၂၅) တၢ်ဂ့ၢ်တဖၣ်န့ၣ်မ့ၢ်ဝဲ တၢ်ဃ့ထုကဖၣ်, တၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်, တၢ်ထီၣ်တၢ်အိၣ်ဖှိၣ် ဒီးဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါလိာ်သး တဂၤဒီးတဂၤ. လံာ်စီဆှံ တဲဝဲလၢ “ဒ်သုထံၣ် [ယဟိဝၤယွၤ] အမုၢ်နံၤ ဟဲဘူးထီၣ်ဝဲအသိး မ်သုမၤအါထီၣ် တၢ်သ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ်တက့ၢ်.” လၢလံာ်လီၣ်ဖျါအပူၤန့ၣ် မူခိၣ်ကလူးတဲဝဲလၢ “ဘူၣ်ထီၣ်ဘါထီၣ် ကစၢ်ယွၤဟီ” န့ၣ်ခံဘျီညါ. (လီၣ် ၁၉:၁၀; ၂၂:၉) အဃိ မ်ပကသ့ၣ်နီၣ်ထီၣ် တၢ်မ့ၢ်တၢ်တီ အဒိၣ်အယိာ် ဘၣ်ဃးဒီး နီၢ်သးအတၢ်လုၢ်ဟံၣ်အံၤအဂ့ၢ် ဒီးပာ်လုၢ်ပာ်ပှ့ၤ တၢ်ခွဲးတၢ်ယာ်လၢ ပဘူၣ်ထီၣ်ဘါထီၣ်ဘၣ် ယဟိဝၤယွၤထီဘိ. တၢး၂၃.၁၀ ၂၉ ¶၁၇-၁၈

ပကဘၣ် “ဆဲးအဲၣ်လိာ်ပသး တဂၤဒီးတဂၤ.” သနာ်က့ ပကဘၣ် သ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်လၢ ယ့ၣ်ၡူး ဟ့ၣ်ပလီၢ်ပှၤလၢ “ပှၤအါတက့ၢ် အတၢ်အဲၣ်တၢ်ကွံ [က] လီၤစှၤဝဲ.” (မး ၂၄:၁၂) ယ့ၣ်ၡူး တအဲၣ်ဒိးတဲဝဲလၢ အပျဲၢ်အဘီၣ်တဖၣ် အတၢ်အဲၣ်တၢ်ကွံ ကလီၤစှၤဝဲဘၣ်. ပမ့ၢ်ကွၢ်လၢ ဆၢကတီၢ်ခဲအံၤန့ၣ် ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိ အတၢ်အဲၣ်တၢ်ကွံ လီၤစှၤဝဲအဃိ ဒ်သိး ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိ အတၢ်ပာ်သူၣ်ပာ်သး တဒိၣ်စိလၢပဖီခိၣ်တဂ့ၤအဂီၢ် ပကဘၣ် ပလီၢ်ပသးထီဘိ. အဃိ ခဲအံၤ ပကတဲသကိး တၢ်သံကွၢ်လၢ အရ့ဒိၣ်တဖျၢၣ်. ပအဲၣ်ပဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါ ဒိၣ်ထဲလဲၣ်န့ၣ် ပသ့ၣ်ညါကသ့ဒ်လဲၣ်. ဒ်သိး ပကသ့ၣ်ညါလၢ ပအဲၣ်ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါ ဒိၣ်ထဲလဲၣ်အဂီၢ် ပကဘၣ် ဆိကမိၣ်ထံက့ၤ ပတၢ်အိၣ်သးတနီၤ. (၂ ကရံၣ် ၈:၈) တၢ်မၢဖိပ့းတရူး ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲ တၢ်အိၣ်သးတခါ ဒီးအတဲဝဲဒ်အံၤ. “လၢတၢ်ခဲလၢာ် အဖီခိၣ်န့ၣ် သုကဘၣ် အဲၣ်လိာ်ကွံလိာ်သုသးဒိၣ်မး မ့ၢ်လၢ တၢ်အဲၣ်တၢ်ကွံန့ၣ် ကျၢၢ်ဘၢတၢ်ဒဲးဘး အါမးအဃိလီၤ.” (၁ ပ့း ၄:၈) အဃိ ဖဲပဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါ တဂၤဂၤ မၤကမၣ်တၢ် မ့တမ့ၢ် မၤဘၣ်ဒိပသးအခါ ပရ့ဒီးအဝဲသ့ၣ်ဒ်လဲၣ်န့ၣ် ကပာ်ဖျါထီၣ်လၢ ပအဲၣ်အဝဲသ့ၣ်ဒိၣ်ထဲလဲၣ်. တၢး၂၃.၁၁ ၁၀-၁၁ ¶၁၂-၁၃

တဘျီတခီၣ် ပမ့ၢ်အဲၣ်ပှၤတဂၤ ဒိၣ်န့ၢ်ဒံး ပအဲၣ်ပှၤအဂၤတဂၤ ဒ်ယ့ၣ်ၡူး မၤဝဲအသိးန့ၣ် အတကမၣ်ဘၣ်. ဘၣ်ဆၣ် ပမ့ၢ်အဲၣ်ဒိး မၤထွဲ ယ့ၣ်ၡူး အတၢ်မၤလိာ်န့ၣ် ပကဘၣ်ပာ်ဖျါထီၣ် တၢ်အဲၣ်လၢ ပှၤကိးဂၤဒဲးအဖီခိၣ် ဒီးပပာ်ဖျါထီၣ်တနီၤ တပာ်ဖျါထီၣ်တနီၤ တသ့ဘၣ်. (ယိၤ ၁၃:၂၃; ၂၀:၂) တၢ်မၢဖိပ့းတရူး ဒုးသ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်က့ၤပှၤလၢ ပဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါ ခဲလၢာ်န့ၣ် အဝဲသ့ၣ်လီၤဂာ်ဒ်သိးဒီး ပဟံၣ်ဖိဃီဖိအဃိ ပကဘၣ်ကျဲးစၢး “အဲၣ်ဒီပုၢ်ဝဲၢ် ခဲလၢာ်.” (၁ ပ့း ၂:၁၇) စီၤပ့းတရူး တဲပှၤလၢ သုကဘၣ် “အဲၣ်လိာ်ကွံလိာ်သုသးဒိၣ်ဒိၣ် လၢသူၣ်ဒီဖျၢၣ်သးဒီဖျၢၣ်.” (၁ ပ့း ၁:၂၂) လၢတၢ်ဂ့ၢ်တခါအံၤန့ၣ် အဲၣ်လိာ်ကွံလိာ်သး “ဒိၣ်ဒိၣ်” န့ၣ်အခီပညီမ့ၢ်ဝဲ မ့ၢ်ကီလၢ ပကပာ်ဖျါထီၣ် တၢ်အဲၣ်လၢ ပှၤတဂၤအဖီခိၣ် သနာ်က့ ပကဘၣ်အဲၣ်အီၤဒံး. အဒိ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါတဂၤဂၤ မ့ၢ်မၤသးထီၣ်ပှၤ မ့တမ့ၢ် မၤဘၣ်ဒိပသးန့ၣ် ပကမၤဒ်လဲၣ်. ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် အဆိကတၢၢ်န့ၣ် ပကအဲၣ်ဒိး မၤကၣ်က့ၤအီၤ ဒ်အမၤပှၤအသိး. စီၤပ့းတရူးစ့ၢ်ကီး သ့ၣ်ညါထီၣ်ဝဲလၢ ယ့ၣ်ၡူးအအိၣ်လၢ တၢ်မၤကၣ်တၢ်န့ၣ် ကစၢ်ယွၤတဘၣ်သးဝဲဘၣ်. (ယိၤ ၁၈:၁၀, ၁၁) အဃိ စီၤပ့းတရူးကွဲးဝဲလၢ “မၤဆၢက့ၤတၢ်အၢလၢ တၢ်အၢတဂ့ၤ ဒီးတဲဆါက့ၤတၢ်လၢ တၢ်တဲဆါအဂီၢ်တဂ့ၤ. လၢတၢ်န့ၣ်အလီၢ် မၤဂ့ၤတၢ် လၢပှၤဂၤအဖီခိၣ် တက့ၢ်.” (၁ ပ့း ၃:၉) ပမ့ၢ်အိၣ်ဒီး တၢ်အဲၣ်ဒိၣ်ဒိၣ်န့ၣ် ပကဘၣ်ပာ်ဖျါထီၣ်တၢ်အဲၣ်လၢ ပှၤဂၤအဖီခိၣ်. တၢး၂၃.၀၉ ၂၈-၂၉ ¶၉-၁၁

ပမ့ၢ်ကွၢ် ဖိသၣ်တဖၣ်န့ၣ် အဝဲသ့ၣ်ဒိၣ်ထီၣ်ချ့မးအဃိ အလီၤကမၢကမၣ်ညါ. ဒီးအဝဲသ့ၣ် ကဒိၣ်ထီၣ်အဂီၢ် အတလိၣ် ထဲးဂံၢ်ထဲးဘါဘၣ်. မ့မ့ၢ်လၢပဝဲန့ၣ် ပမ့ၢ်ဘၣ်သး ကဲထီၣ် ခရံာ်ဖိလၢ အဒိၣ်တုာ်ခိၣ်ပှဲၤ လၢနီၢ်သးတခီန့ၣ် ပကဘၣ်ထဲးဂံၢ်ထဲးဘါ. (၁ ကရံၣ် ၁၃:၁၁; ဧ့ၤ ၆:၁) ဒီးဒ်သိး ပကဒိၣ်တုာ်ခိၣ်ပှဲၤ လၢနီၢ်သးတခီအဂီၢ် ပကဘၣ်အိၣ်ဒီး တၢ်ရ့လိာ်သးဒီး ယဟိဝၤယွၤ လၢအဂ့ၤ. တကးဒံးဘၣ် ဒ်သိးပကမၤအိၣ်ထီၣ် တၢ်ဂ့ၤတၢ်ဝါလၢ ယဟိဝၤယွၤဘၣ်သးဝဲ, ပကမၤလိန့ၢ် တၢ်သ့တၢ်ဘၣ် လၢအကဲဘျုး ဒီးပကအိၣ်ကတီၤသးလၢ မူဒါလၢခါဆူညါအဂီၢ် ပကလိၣ်ဘၣ် ကစၢ်ယွၤအသးစီဆှံ အတၢ်မၤစၢၤ. (ကတိၤ ၁:၅) ယဟိဝၤယွၤတ့လီၤဝဲ ပိာ်ခွါဒီးပိာ်မုၣ်. (၁ မိၤ ၁:၂၇) အဃိ ပိာ်ခွါဒီးပိာ်မုၣ်န့ၣ် အနီၢ်ခိက့ၢ်ဂီၤ တဒ်သိးလိာ်သးဘၣ် ဒီးအတၢ်လီၤဆီလိာ်သး လၢအဂၤ အိၣ်ဝဲစ့ၢ်ကီး. အဒိ ယဟိဝၤယွၤ တ့လီၤဝဲ ပိာ်ခွါဒီးပိာ်မုၣ် ဒီးဟ့ၣ်လီၤအဝဲသ့ၣ် မူဒါလီၤလီၤဆီဆီ အဃိ အဝဲသ့ၣ် ကလိၣ်ဘၣ် ယဟိဝၤယွၤ အတၢ်မၤစၢၤ ဒ်သိးအဝဲသ့ၣ် ကမၤလၢပှဲၤအမူဒါအဂီၢ်.—၁ မိၤ ၂:၁၈. တၢး၂၃.၁၂ ၁၈ ¶၁-၂

မ့ၢ်ယ့ၣ်ၡူး ဘၣ်သးလၢ ပှၤကသူအပါအမံၤဧါ. အဘၣ်သးဝဲလၢ ပှၤကသူဝဲ. တၢ်ဘူၣ်တၢ်ဘါခိၣ်နၢ်တနီၤ နာ်ဝဲလၢ ပှၤမ့ၢ်သူ ကစၢ်ယွၤအမံၤန့ၣ် အတလီၤပာ်ကဲဘၣ်. သနာ်က့ ယ့ၣ်ၡူး ဆဲးသူဝဲ ဒီးမၤလၤကပီၤ အပါအမံၤ ဒီးအတပျဲဝဲလၢ လုၢ်လၢ်လၢ အတသန့ၤထီၣ်သးလၢ လံာ်စီဆှံအံၤ ကမၤပတုာ်အီၤဘၣ်. ဆိကမိၣ်ကွၢ်က့ၤ ဖဲယ့ၣ်ၡူး မၤဘျါဝဲ ပိာ်ခွါလၢ တၢ်ဝံတၢ်နါ အိၣ်လၢအလိၤတဂၤ ဖဲကရၤစံၤ ဟီၣ်ကဝီၤ အဆၢကတီၢ်. ပှၤလၢအထံၣ်တ့ၢ် တၢ်မၤအသးတဖၣ်န့ၣ် အဝဲသ့ၣ်ပျံၤတၢ် ဒီးဃ့ကညးယ့ၣ်ၡူးလၢ အကဟးထီၣ်ကွံာ် အဃိ ယ့ၣ်ၡူး ဟးထီၣ်ကွံာ်လၢ ဟီၣ်ကဝီၤအဝဲန့ၣ်. (မၢ် ၅:၁၆, ၁၇) သနာ်က့ ယ့ၣ်ၡူး ဘၣ်သးလၢ ပှၤအိၣ်ဖဲန့ၣ်တဖၣ် ကသ့ၣ်ညါထီၣ် ယဟိဝၤယွၤအမံၤ. အဃိ ယ့ၣ်ၡူးမၢဝဲ ပိာ်ခွါလၢအမၤဘျါဝဲတဂၤန့ၣ် က့ၤတဲဘၣ်ပှၤဂၤ ဘၣ်ဃးဒီး တၢ်ခဲလၢာ်လၢ ယဟိဝၤယွၤ မၤန့ၢ်အီၤ, ယ့ၣ်ၡူးတမၢအတဲလၢ အမၤန့ၢ်အီၤဘၣ်. (မၢ် ၅:၁၉) ဆၢကတီၢ်ခဲအံၤစ့ၢ်ကီး ယ့ၣ်ၡူး ဘၣ်သးဝဲလၢ ပကဒုးသ့ၣ်ညါ ပှၤအိၣ်လၢ ဟီၣ်ခိၣ်ဒီဘ့ၣ်ညါ လၢယဟိဝၤယွၤအမံၤ. (မး ၂၄:၁၄; ၂၈:၂၀) ဒီးပမ့ၢ်မၤဒ် ပစီၤပၤယ့ၣ်ၡူး မၤလိာ်ပှၤအသိးန့ၣ် ပကမၤသးခုအသး. တၢး၂၄.၀၂ ၁၀ ¶၁၀

ပအိၣ်မူဘၣ်လၢ မုၢ်နံၤခံကတၢၢ် ဒီးဟီၣ်ခိၣ်တၢ်အိၣ်သး နးဒိၣ်ထီၣ်မၣ်ဒိၣ်ထီၣ် ဘၣ်ဆၣ် ပအိၣ်ဘၣ်လၢ ယဟိဝၤယွၤ အတၢ်ကရၢကရိ အပူၤအဃိ ပသးခုဒိၣ်မး. တကးဒံးဘၣ် ယဟိဝၤယွၤဟ့ၣ်ပှၤ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါတဖၣ် လၢကမၤစၢၤပှၤ. (စံး ၁၃၃:၁) ယဟိဝၤယွၤ မၤစၢၤပှၤဒ်သိး ပဟံၣ်ဖိဃီဖိ ကအိၣ်ဒီး တၢ်သးခု. (အ့း ၅:၃၃–၆:၁) တကးဒံးဘၣ် ဒ်သိးပလဲၤခီဖျိ တၢ်သူၣ်ကိၢ်သးဂီၤကန့ၢ် ဒီးပကအိၣ်ဒီး တၢ်သးခုအဂီၢ် ယဟိဝၤယွၤ ဟ့ၣ်စ့ၢ်ကီးပှၤ တၢ်ကူၣ်သ့လၢပလိၣ်ဘၣ်. သနာ်က့ ဒ်သိးပကဆဲးတီဒီး ယဟိဝၤယွၤ ဒီးဆဲးမၤအတၢ်မၤအဂီၢ် ပကဘၣ်ဂုာ်ကျဲးစၢးဆူၣ်ဆူၣ်. ဘၣ်မနုၤအဃိလဲၣ်. ခီဖျိလၢ တဘျီတခီၣ်န့ၣ် ပသးဟးဂီၤလၢ ပှၤဂၤအတၢ်ကတိၤ ဒီးအတၢ်မၤအဃိ. ဒီးပမ့ၢ်မၤကမၣ်တၢ် ခဲအံၤခဲအံၤ, လီၤဆီဒၣ်တၢ် ပတၢ်ကမၣ် မ့ၢ်ကဲတၢ်ကမၣ် တခါလီၢ်လီၢ်န့ၣ် ပသးကဟးဂီၤစ့ၢ်ကီး. အဃိ ပကဘၣ် ဆဲးအိၣ်ဒီး တၢ်တူၢ်န့ၢ်ခီၣ်ကဲ (၁) ဖဲဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါ တဂၤဂၤ မၤဟးဂီၤပသး, (၂) ဖဲပသးသမူတံၤသကိး မၤဟးဂီၤပသး, (၃) ဖဲပသးဟးဂီၤလၢ ပနီၢ်ကစၢ် တၢ်ကမၣ်အဃိ. တၢး၂၄.၀၃ ၁၄ ¶၁-၂

တဘျီတခီၣ်န့ၣ် ပနၢ်ဟူဘၣ် ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါလၢ အမၤအါထီၣ် ကစၢ်ယွၤအတၢ်မၤတဖၣ် အတၢ်လဲၤခီဖျိ. ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် အဝဲသ့ၣ်လဲၤထီၣ် ပှၤစိာ်ဘီမုၢ်တၢ်သးခုကစီၣ်ဖိအကၠိ မ့တမ့ၢ် အဝဲသ့ၣ်လဲၤပၠီလၢ တၢ်လီၢ်လၢ ပှၤလိၣ်ဘၣ်တၢ်မၤစၢၤ. ပပာ်လီၤဖီတၢၣ်ဒ်န့ၣ် သ့စ့ၢ်ကီး. ယဟိဝၤယွၤ အခ့အပှၤတဖၣ်န့ၣ် အဝဲသ့ၣ် သးဆူၣ်ဒိၣ်မးလၢ ကမၤအါထီၣ် ယဟိဝၤယွၤ အတၢ်မၤ. (မၤတၢ် ၁၆:၉) ဘၣ်ဆၣ်ခဲအံၤ ပမၤဒ်သိးပှၤဂၤ မ့ၢ်တန့ၢ်ဒံးဘၣ်န့ၣ် ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် ပသးကဟးဂီၤ ဒီးဆိကမိၣ်လၢ ပမၤတန့ၢ် နီတဘျီဘၣ်. ဘၣ်ဆၣ် ပတဘၣ် ဆိကမိၣ်ဒ်န့ၣ်ဘၣ်. တၢ်လၢအရ့ဒိၣ်န့ၣ် မ့ၢ်ဝဲ ပကဘၣ်ဆဲးအိၣ်ဒီး တၢ်တူၢ်န့ၢ်ခီၣ်ကဲ. (မး ၁၀:၂၂) ပတၢ်အိၣ်သး မ့ၢ်အိၣ်ဒ်လဲၣ်သနာ်က့ ပဂုာ်ကျဲးစၢးမၤ ယဟိဝၤယွၤအတၢ်မၤ လၢအဂ့ၤကတၢၢ်အဃိ ယဟိဝၤယွၤ ပာ်လုၢ်ပာ်ပှ့ၤဝဲ. ဒီးဒ်သိးပက ဆဲးပိာ်ယ့ၣ်ၡူးအခံအဂီၢ် အရ့ဒိၣ်ဒိၣ်မးလၢ ပကဆဲးမၤဒ်အံၤ.—စံး ၂၆:၁. တၢး၂၄.၀၃ ၁၁ ¶၁၁

ပမ့ၢ်ပီၢ်ယၢ်လီၤက့ၤသးန့ၣ် ပပါအိၣ်လၢမူခိၣ် အၢၣ်လီၤပှၤလၢ အကပျၢ်ကွံာ် ပတၢ်ကမၣ်. (စံး ၈၆:၅) အဃိ ပမ့ၢ်ပီၢ်ယၢ်လီၤက့ၤသး နီၢ်ကီၢ်န့ၣ် ပနာ်သပှၢ်တၢၢ်လၢ ယဟိဝၤယွၤ ကပျၢ်ကွံာ်ပတၢ်ကမၣ် ဒ်အအၢၣ်လီၤပှၤအသိး. ဒီးပကဘၣ်သ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်လၢ ယဟိဝၤယွၤန့ၣ် အအိၣ်ဒီး တၢ်ထံၣ်အကြၢးအဘၣ်. အဃိ တၢ်လၢပမၤတန့ၢ်ဘၣ်န့ၣ် ယဟိဝၤယွၤ တမၢဆူၣ်ပှၤဘၣ်. ပဂုာ်ကျဲးစၢးမၤ အတၢ်မၤ လၢအဂ့ၤကတၢၢ်န့ၣ် အပာ်လုၢ်ပာ်ပှ့ၤဝဲ. ဆိကမိၣ်ထီၣ်စ့ၢ်ကီး ပှၤလၢအမၤယဟိဝၤယွၤ အတၢ်မၤလၢ အသးဒီဖျၢၣ် အဒိအတဲာ်လၢ လံာ်စီဆှံပူၤ. အဒိ တၢ်မၢဖိပီလူးန့ၣ် အမၤတၢ်ဆူၣ်ဆူၣ်လၢ အနံၣ်အါမး. အလဲၤတၢ်က့ၤတၢ် အမံးလာ်လၢ အကထိတဖၣ် ဒီးဒုးအိၣ်ထီၣ်ဝဲ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ် အဖျၢၣ်အါမး. ဘၣ်ဆၣ် ဖဲစီၤပီလူး အတၢ်အိၣ်သးဆီတလဲ ဒီးအစံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ် တသ့ဒ်သိးလၢညါလၢၤဘၣ်အခါ မ့ၢ်ယဟိဝၤယွၤ တဘၣ်သူၣ်ဘၣ်သးအီၤလၢၤဘၣ်ဧါ. တမ့ၢ်ဘၣ်, စီၤပီလူး ဆဲးမၤတၢ်လၢအမၤဝဲသ့ ဒီးယဟိဝၤယွၤ ဆိၣ်ဂ့ၤအီၤ. (မၤတၢ် ၂၈:၃၀, ၃၁) ဒ်န့ၣ်အသိး ပမၤယဟိဝၤယွၤအတၢ်မၤ န့ၢ်အါမ့ၢ်ဂ့ၤ စှၤမ့ၢ်ဂ့ၤ တၢ်အရ့ဒိၣ်လၢ ယဟိဝၤယွၤအဂီၢ်န့ၣ် ပကမၤအတၢ်မၤလၢ တၢ်သူၣ်အိၣ်သးအိၣ်. တၢး၂၄.၀၃ ၂၇ ¶၇, ၉

ယ့ၣ်ၡူးဃ့ထုကဖၣ်လၢ ယဟိဝၤယွၤအအိၣ် ဒီးအပာ်လီၤဝဲ အဒိအတဲာ်လၢ အပျဲၢ်အဘီၣ်တဖၣ် ကမၤထွဲဝဲအဂီၢ်. ဖဲယ့ၣ်ၡူး စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်လၢ ဟီၣ်ခိၣ်ချၢအခါ အဃ့ထုကဖၣ်ထီဘိ. ယ့ၣ်ၡူးန့ၣ် အတၢ်မၤအါ ဒီးပှၤဂီၢ်မုၢ်ဟဲလၢအအိၣ်မၢ်မၢ်အဃိ အဘၣ်ပာ်လီၤဃာ် တၢ်ဆၢကတီၢ်လၢ အကဃ့ထုကဖၣ်. (မၢ် ၆:၃၁, ၄၅, ၄၆) တကးဒံးဘၣ် ဒ်သိးယ့ၣ်ၡူး ကန့ၢ်ဘၣ်တၢ်ဆၢကတီၢ်လၢ အကဃ့ထုကဖၣ်ထဲတဂၤအဂီၢ် အဝဲဂဲၤဆၢထၢၣ်ဂီၤမး. ဘၣ်တဘျီ တချုးလၢ ယ့ၣ်ၡူးဆၢတဲာ် တၢ်လၢအရ့ဒိၣ်တခါဒံးဘၣ်န့ၣ် အဃ့ထုကဖၣ်တၢ် ဒီတနၤကျၢၤညါ. (လူၤ ၆:၁၂, ၁၃) ဒီးတချုးဖဲ ယ့ၣ်ၡူးကသံတနၤန့ၣ် ဒ်သိးအမၤလၢပှဲၤ အမူဒါလၢဟီၣ်ခိၣ်ချၢ လၢအကီကတၢၢ်တခါ ကန့ၢ်အဂီၢ် အဃ့ထုကဖၣ်ခဲအံၤခဲအံၤ. (မး ၂၆:၃၉, ၄၂, ၄၄) ယ့ၣ်ၡူးအဒိအတဲာ်န့ၣ် သိၣ်လိပှၤလၢ ပတၢ်မၤမ့ၢ်အါထဲလဲၣ်နာ်က့ ပကဘၣ်ပာ်လီၤ တၢ်ဆၢကတီၢ်လၢ ပကဃ့ထုကဖၣ်. ဒ်သိးပတၢ်ဆၢကတီၢ်လၢ ပဃ့ထုကဖၣ်တၢ် ကအိၣ်အဂီၢ် ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် ပကဘၣ်ဂဲၤဆၢထၢၣ်ဂီၤဂီၤ မ့တမ့ၢ် ပကဘၣ်ဟံန့ၢ်အါထီၣ် တၢ်ဆၢကတီၢ်လၢ မုၢ်နၤခီ ဒ်သိးဒီးယ့ၣ်ၡူးမၤဝဲ. ပမ့ၢ်မၤဒ်န့ၣ်န့ၣ် ပပာ်ဖျါထီၣ်လၢ ပပာ်လုၢ်ပာ်ပှ့ၤ တၢ်ထုကဖၣ်လၢအကဲဝဲ တၢ်ဟ့ၣ်လီၤဆီတခါ လၢယဟိဝၤယွၤဟ့ၣ်ပှၤ. တၢး၂၃.၀၅ ၃ ¶၄-၅

ပာ်သူၣ်ပာ်သး လံာ်စီဆှံဆၢလၢတနံၤအံၤ တဲဝဲတၢ်ကတိၤ လၢအမ့ၢ် “လူလီၤ.” ဘၣ်ဃးဒီး တၢ်ကတိၤတဖျၢၣ်အံၤန့ၣ် လံာ်စီဆှံ အလံာ်ခီယ့ၤတဘ့ၣ် ၡဲပၠးဝဲလၢ “ဟဲလီၤလၢပလိၤ ဒ်ထံကျိယွၤလီၤအသိး.” တၢ်ကတိၤဒိတထံၣ်အံၤ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ ယဟိဝၤယွၤ အဲၣ်ဝဲ ပှၤလၢအဘၣ်တၢ်ဒိးဖှူအီၤတဖၣ်ဒိၣ်မး. ပှၤလၢအဘၣ်တၢ်ဒိးဖှူအီၤတဖၣ်န့ၣ် အဝဲသ့ၣ် သ့ၣ်ညါလီၤအသးလၢ အဝဲသ့ၣ်ကဲပှၤလၢ “ပၢ်ကစၢ်ယွၤ အဲၣ်ဘၣ်ဝဲ.” (ယူ ၁) ဘၣ်ဃးဒီး အဝဲသ့ၣ် အတၢ်တူၢ်ဘၣ်န့ၣ် တၢ်မၢဖိယိၤဟၣ် ကွဲးဖျါထီၣ်ဝဲလၢ “ပၢ်အတၢ်အဲၣ်လၢပဖီခိၣ် ဒိၣ်ထဲလဲၣ်န့ၣ် ဆိကမိၣ်ကွၢ်တက့ၢ်. အတၢ်အဲၣ်အံၤ ဒိၣ်ဝဲတုၤဒၣ်လဲာ် အဝဲကိးပှၤလၢ အဖိတဖၣ်.” (၁ ယိၤ ၃:၁) ဘၣ်ဆၣ် မ့ၢ်ယဟိဝၤယွၤ အဲၣ်ဝဲထဲ ပှၤလၢအဘၣ်တၢ်ဒိးဖှူအီၤတဖၣ်လီၤဧါ. တမ့ၢ်ဘၣ်. ယဟိဝၤယွၤ ပာ်ဖျါထီၣ်စ့ၢ်ကီးလၢ အအဲၣ်ပဝဲ ခဲလၢာ်. ယဟိဝၤယွၤ အဲၣ်ပှၤဒိၣ်မးန့ၣ် ပသ့ၣ်ညါဘၣ်ဒ်လဲၣ်. ပသ့ၣ်ညါဘၣ်ခီဖျိ အဟ့ၣ်ပှၤ တၢ်ပှ့ၤက့ၤ ဒီးတၢ်ပှ့ၤက့ၤအံၤ ဒုးသ့ၣ်ညါပှၤလၢ ယဟိဝၤယွၤ ပာ်ဖျါထီၣ်တၢ်အဲၣ်လၢ အဒိၣ်ကတၢၢ်.—ယိၤ ၃:၁၆; ရိ ၅:၈. တၢး၂၄.၀၁ ၂၈ ¶၉-၁၀

လံာ်စီဆှံအဆၢ လၢတနံၤအံၤ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲ တၢ်ဂ့ၢ်အဂၤတခါလၢ အမၤစၢၤ စီၤဒၤဝံး ဖဲစီၤဒၤဝံး ပျံၤတၢ်အခါ. စီၤဒၤဝံး ထံၣ်ဘၣ်ဒံး တၢ်ဘၣ်ယိၣ် လၢအသးသမူအဂီၢ် သနာ်က့ အဆိကမိၣ်ထံဝဲ တၢ်လၢယဟိဝၤယွၤ ကမၤန့ၢ်အီၤ လၢခါဆူညါ. စီၤဒၤဝံး သ့ၣ်ညါဝဲလၢ အဆၢကတီၢ်မ့ၢ်ဘၣ်န့ၣ် ယဟိဝၤယွၤ ကမၤပူၤဖျဲးအီၤ. တကးဒံးဘၣ် ယဟိဝၤယွၤ တဲဆိပာ်စၢၤဝဲလၢ စီၤဒၤဝံး ကကဲထီၣ် အံၣ်စရ့လးအစီၤပၤ လၢခံတဂၤ. (၁ မူၤ ၁၆:၁, ၁၃) အဃိ စီၤဒၤဝံး နာ်ဝဲသပှၢ်တၢၢ်လၢ တၢ်လၢယဟိဝၤယွၤ အၢၣ်လီၤဝဲ တမံၤဂ့ၤတမံၤဂ့ၤန့ၣ် ကဟဲလၢပှဲၤထီၣ်နီၢ်ကီၢ်. မ့မ့ၢ်ပဝဲမီၤ, ယဟိဝၤယွၤ အၢၣ်လီၤလၢ အကမၤန့ၢ်ပှၤ မနုၤလဲၣ်. ပတမုၢ်လၢ်လၢ ယဟိဝၤယွၤ ကဒီသဒၢပှၤလၢ ပတၢ်ကီတၢ်ခဲ ခဲလၢာ်ဘၣ်. ဘၣ်ဆၣ် ပကဘၣ် သ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်လၢ တၢ်ကီတၢ်ခဲလၢ ပထံၣ်ဘၣ်တမံၤဂ့ၤတမံၤဂ့ၤ လၢဆၢကတီၢ်ခဲအံၤန့ၣ် ခါဆူညါ လၢဟီၣ်ခိၣ်သီအပူၤန့ၣ် ယဟိဝၤယွၤ ကမၤလီၤမၢ်ကွံာ်ဝဲခဲလၢာ်. (ၡါ ၂၅:၇-၉) ပတၢ်ဘၣ်တ့ကစၢ်န့ၣ် အအိၣ်ဒီး တၢ်စိတၢ်ကမီၤ လၢအကမၤသမူထီၣ်က့ၤပှၤသံ, မၤဘျါက့ၤ ပတၢ်ဆူးတၢ်ဆါ, မၤလီၤမၢ်န့ၢ် ပတၢ်တူၢ်ဘၣ် လၢအတမုာ်ဘၣ် ဒီးမၤလီၤမၢ်ကွံာ် ပှၤအၢပှၤသီခဲလၢာ်.—၁ ယိၤ ၄:၄. တၢး၂၄.၀၁ ၆ ¶၁၂-၁၃

ဆိမိၣ်ထံက့ၤ နတၢ်ဟ့ၣ်လုၢ်ထီၣ်သး ဒီးတၢ်ဒိးဘျၢထံ. ခီဖျိလၢ နဘၣ်သးအိၣ်လၢ ယဟိဝၤယွၤ အအိၣ်တခီအဃိ နဟ့ၣ်လုၢ်ထီၣ်သး ဒီးဒိးဘျၢထံ. ဒ်သိးနကနာ်လၢ နထံၣ်န့ၢ်တၢ်မ့ၢ်တၢ်တီအဂီၢ် တၢ်မနုၤမၤစၢၤနၤလဲၣ်န့ၣ် ဆိမိၣ်ထီၣ်က့ၤ. နသ့ၣ်ညါထီၣ် ယဟိဝၤယွၤအဂ့ၢ်အဃိ နပာ်ကဲအီၤ, အဲၣ်အီၤ ဒီးနထံၣ်အီၤ ဒ်သိးပါတဂၤ. နတၢ်နာ်ဟဲအါထီၣ် ဒီးနပီၢ်ယၢ်လီၤက့ၤသး. တကးဒံးဘၣ် နတမၤတၢ်လၢ ယဟိဝၤယွၤ သးဟ့ဝဲလၢၤဘၣ် ဒီးနအိၣ်မူက့ၤဒ် အတၢ်ဘၣ်သး. ဒီးနသ့ၣ်ညါဘၣ်လၢ ယဟိဝၤယွၤ ပျၢ်ကွံာ်နတၢ်ကမၣ်အဃိ နသးမုာ်ထီၣ်. (စံး ၃၂:၂) နလဲၤထီၣ် တၢ်အိၣ်ဖှိၣ် ဒီးတၢ်လၢနမၤလိဘၣ်တဖၣ်န့ၣ် နတဲဘၣ်က့ၤပှၤဂၤ. ခဲအံၤန့ၣ် နလဲၤတၢ်လၢ တၢ်မူအကျဲ ဒ်ခရံာ်ဖိလၢ အဟ့ၣ်လုၢ်ထီၣ်သး ဒီးဒိးဘျၢထံဝံၤတဂၤအသိး. ဒီးဒ်သိး နကဆဲးလဲၤတၢ်လၢ ကျဲအံၤအဂီၢ် နကျဲးစၢးလၢအဂ့ၤကတၢၢ်. (မး ၇:၁၃, ၁၄) ပကဘၣ်အိၣ် ဂၢၢ်ဂၢၢ်ကျၢၤကျၢၤ, မၤဂၢၢ်ကျၢၤထီၣ်ပသး, အဲၣ်ယဟိဝၤယွၤ ဒီးမၤထွဲ အတၢ်မၤလိာ်ထီဘိ. တၢး၂၃.၀၇ ၁၇ ¶၁၄; ၁၉ ¶၁၉

ဒ်သိး ပတြီဆၢကွံာ် တၢ်လ့ပစီ တခါဂ့ၤတခါဂ့ၤ ကန့ၢ်အဂီၢ် ပကဘၣ် ဆိကမိၣ်ထံက့ၤ ပတၢ်ဃ့ထုကဖၣ် ဖဲပဟ့ၣ်လုၢ်ထီၣ်သးလၢ ယဟိဝၤယွၤအအိၣ်အခါ. အဒိ ပကဂဲၤလိာ်ကွဲတၢ်အဲၣ်ဒီး ပှၤဂၤအမါ မ့တမ့ၢ် အဝၤဧါ. ပတမၤဒ်န့ၣ် နီတစဲးဘၣ်. ပအၢၣ်လီၤပာ်စၢၤ ယဟိဝၤယွၤလၢ ပတမၤဒ်န့ၣ် နီတဘျီဘၣ်. ပမ့ၢ်တပျဲလၢ တၢ်သူၣ်လီသးကွံ လၢအကမၣ် နုာ်လီၤလၢ ပသးပူၤဘၣ်န့ၣ် လၢခံ ဖဲပဘၣ်တြီဆၢကွံာ်အီၤအခါ အတကီလၢ ပဂီၢ်ဘၣ်. ဒီးပက “ဃၣ်ကွံာ် [ပ] သး” လၢ “ပှၤအၢပှၤသီ အကျဲ.” (ကတိၤ ၄:၁၄, ၁၅) ပထံၣ်ဘၣ်လၢ ယ့ၣ်ၡူးန့ၣ် အသးဆူၣ်လၢ အကမၤ အပါယဟိဝၤယွၤ အတၢ်ဘၣ်သး. အဃိ ဒ်ယ့ၣ်ၡူးအသိး ပကဘၣ်ပာ်လီၤသး ဂၢၢ်ဂၢၢ်ကျၢၤကျၢၤလၢ ပတမၤ တၢ်တမံၤဂ့ၤ တမံၤဂ့ၤလၢ ယဟိဝၤယွၤ တဘၣ်သးဝဲဘၣ် ဒီးတြီဆၢကွံာ်အီၤ တဘျီဃီ. (မး ၄:၁၀; ယိၤ ၈:၂၉) ဖဲပထံၣ်ဘၣ် တၢ်မၤကွၢ် ဒီးတၢ်လ့ပစီအခါ ပကဘၣ်ပာ်အီၤဒ် တၢ်ခွဲးတၢ်ယာ်လၢ အကမၤစၢၤပှၤဒ်သိး ပကဆဲးပိာ်ယ့ၣ်ၡူးအခံ. ဒီးယဟိဝၤယွၤ အၢၣ်လီၤဝဲလၢ အကမၤစၢၤပှၤစ့ၢ်ကီး. တၢး၂၄.၀၃ ၁၀ ¶၈-၁၀