ခရံာ်ဖိအတၢ်အိၣ်မူဒီး တၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်ကၠိ ကၠိဖိလံာ်တၢ်မၤလိ အတၢ်ဂ့ၢ်ဘျးစဲ
လါယနူၤအါရံၤ ၇–၁၃
တၢ်လုၢ်ဒိၣ်ပှ့ၤဒိၣ်တဖၣ်လၢ လံာ်စီဆှံအပူၤ | မၤတၢ် ၂၁–၂၂
“မ်တၢ်မၤအသးဖဲ ယွၤအသးန့ၣ်တက့ၢ်”
(မၤတၢ် ၂၁:၈-၁၂) ဒီးမုၢ်ဆ့ၣ်ထီၣ်တနံၤန့ၣ်ပဟးထီၣ်, ဒီးပလဲၤပၢၢ်လၢ ကဲၤစါရံၤလီၤ. ဒီးပလဲၤနုာ်လၢပှၤစံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်သးခုအကစီၣ်, စီၤဖံလံးပူး, လၢအအိၣ်လၢ ပှၤနွံဂၤန့ၣ် အကျါတဂၤ, အဟံၣ်, ဒီးပအိၣ်ဒီးအီၤလီၤ. ၉ ဒီးအဝဲတဂၤန့ၣ်အဖိမုၣ်ကနီၤလၢ အကတိၤတၢ်လၢ ဝံအကျိာ်အိၣ်လွံၢ်ဂၤလီၤ. ၁၀ ဒီးပအိၣ်ဖဲန့ၣ်အါနံၤအါသီ, ဒီးဝံတဂၤအမံၤမ့ၢ်စီၤအကၤဘူး, ဟဲလီၤလၢကီၢ်ယူဒၤလီၤ. ၁၁ ဒီးအဝဲဒၣ်န့ၣ်ဟဲဆူပအိၣ်, ဒီးဟံးန့ၢ်စီၤပီလူးအယီၢ်တကိး, ဒီးစၢဃာ်အစုဒီးအခီၣ်ဒၣ်ဝဲ, ဒီးစံးဝဲဒၣ်, သးစီဆှံစံးဝဲဒ်အံၤ, ပှၤယူဒၤဖိအိၣ်လၢ ဝ့ၢ်ယရူၤၡလ့ၣ်အပူၤ, ကစၢဃာ်ယီၢ်တကိးအံၤအကစၢ်, ဒ်အံၤအသိး, ဒီးကဟ့ၣ်လီၤကွံာ်အီၤဆူပှၤကလုာ်တဖၣ်အစုပူၤလီၤ. ၁၂ ဒီးတၢ်န့ၣ်တဖၣ်တုၤပနၢ်ဟူဒီး, ပဝဲဒၣ်, ဒီးပှၤဖဲန့ၣ်, ဃ့ကညးအီၤဒ်သိးအသုတလဲၤထီၣ်ဆူ ယရူၤၡလ့ၣ်တဂ့ၤလီၤ.
bt ကဘျံးပၤ ၁၇၇-၁၇၈ အဆၢ ၁၅-၁၆
“မ်တၢ်မၤအသးဖဲ ယွၤအသးန့ၣ်တက့ၢ်”
၁၅ ဖဲစီၤပီလူး အိၣ်လၢစီၤဖံလံးပူး အဟံၣ်အခါ ပှၤတမှံၤတဂၤလၢအမ့ၢ် စီၤအကၤဘူးတဂၤ ဟဲတုၤဝဲလီၤ. ပှၤလၢအအိၣ်ဖှိၣ်ရိဖှိၣ်ဖဲ စီၤဖံလံးပူးအဟံၣ်တဖၣ်န့ၣ် သ့ၣ်ညါဝဲ စီၤအကၤဘူးလၢ အမ့ၢ်ဝံတဂၤလၢ အတဲဆိပာ် တၢ်သၣ်ဝံၤလီၤဒိ ကအိၣ်ထီၣ်အဂ့ၢ် ဖဲစီၤကျီၤဒံအစိၤန့ၣ်လီၤ. (မၤတၢ် ၁၁:၂၇, ၂၈) ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် အဝဲသ့ၣ် ကဆိကမိၣ်ဘၣ်ဝဲလၢ– ‘ဘၣ်မနုၤအဃိ စီၤအကၤဘူးဟဲလဲၣ်. အဝဲကဟဲစိာ်ဝဲ တၢ်ကစီၣ်မနုၤလဲၣ်.’ ဖဲအဝဲသ့ၣ် ကွၢ်အီၤအခါ အဝဲဟံးထီၣ်ဝဲစီၤပီလူး အယီၢ်တကိးလီၤ. ယီၢ်တကိးန့ၣ် ဘၣ်တၢ်မၤအီၤလၢ တၢ်ကံးညာ်ဒီး ပှၤထၢနုာ်တိၢ် ဒီးတၢ်အဂၤသ့ဝဲလီၤ. စီၤအကၤဘူး စၢထီၣ်အစုအခီၣ်လၢ ယီၢ်တကိးအဝဲန့ၣ် ဒီးတဲဝဲလၢ– “သးစီဆှံစံးဝဲဒ်အံၤ, ပှၤယူဒၤဖိအိၣ်လၢ ဝ့ၢ်ယရူၤၡလ့ၣ်အပူၤ, ကစၢဃာ်ယီၢ်တကိးအံၤအကစၢ်, ဒ်အံၤအသိး, ဒီးကဟ့ၣ်လီၤကွံာ်အီၤဆူ ပှၤကလုာ်တဖၣ်အစုပူၤလီၤ.”—မၤတၢ်. ၂၁:၁၁.
၁၆ ဒ်ဝံအတၢ်စံးပာ်အသိး စီၤပီလူးကဘၣ်လဲၤဝဲဆူ ဝ့ၢ်ယရူၤၡလ့ၣ်လီၤ. မ့ၢ်လၢအဝဲ စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်ဆူ ပှၤယူဒၤဖိဖဲန့ၣ်တဖၣ်အအိၣ်အဃိ ကဘၣ်တၢ်ဟ့ၣ်လီၤအီၤဆူ “ပှၤကလုာ်တဖၣ်အစုပူၤ” လီၤ. လၢဝံအတၢ်စံးပာ်အံၤအဃိ ပှၤလၢအိၣ်ဖဲန့ၣ်တဖၣ် အသူၣ်ကိၢ်သးဂီၤဝဲလီၤ. စီၤလူၤကၣ်ကွဲးဝဲလၢ– “ဒီးတၢ်န့ၣ်တဖၣ်တုၤပနၢ်ဟူဒီး, ပဝဲဒၣ်, ဒီးပှၤဖဲန့ၣ်, ဃ့ကညးအီၤဒ်သိး အသုတလဲၤထီၣ်ဆူ ယရူၤၡလ့ၣ်တဂ့ၤလီၤ. တုၤနုၤတစုစီၤပီလူးစံးဆၢတၢ် ဒီးစံးဝဲဒၣ်, သုဟီၣ်, ဒီးမၤကၢ်မၤလီၤယသး ဘၣ်မနုၤလဲၣ်. အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ, ဒ်သိးယကဘၣ်တၢ်စၢဃာ်လၢ ယရူၤၡလ့ၣ်အပူၤ, အခိၣ်တလိာ် ဒ်သိးယကဘၣ်သံလၢ ကစၢ်ယ့ၣ်ၡူးအမံၤအဃိဒီး, ယအိၣ်ကတဲာ်ကတီၤယသးလီၤ.”—မၤတၢ် ၂၁:၁၂, ၁၃.
(မၤတၢ် ၂၁:၁၃) တုၤနုၤတစုစီၤပီလူးစံးဆၢတၢ် ဒီးစံးဝဲဒၣ်, သုဟီၣ်, ဒီးမၤကၢ်မၤလီၤယသး ဘၣ်မနုၤလဲၣ်. အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ, ဒ်သိးယကဘၣ်တၢ်စၢဃာ်လၢယရူၤၡလ့ၣ်အပူၤ, အခိၣ်တလိာ်ဒ်သိးယကဘၣ်သံလၢ ကစၢ်ယ့ၣ်ၡူးအမံၤအဃိဒီး, ယအိၣ်ကတဲာ်ကတီၤယသးလီၤ.
bt ကဘျံးပၤ ၁၇၈ အဆၢ ၁၇
“မ်တၢ်မၤအသးဖဲ ယွၤအသးန့ၣ်တက့ၢ်”
၁၇ ထံၣ်တမှံကွၢ်လၢ စီၤလူၤကၣ်ဒီး ဒီပုၢ်ဝဲၢ်တဖၣ် တြီစီၤပီလူး ဒ်သိးအသုတလဲၤတၢ်တဂ့ၤလီၤ. ပှၤတနီၤဟီၣ်ဘၣ်အီၤလီၤ. မ့ၢ်လၢအဝဲသ့ၣ် အဲၣ်ဘၣ်အီၤ ဒီးဘၣ်ယိၣ်တၢ်လၢအဂီၢ်အဃိ လၢတၢ်အဲၣ်တၢ်ကွံအပူၤ စီၤပီလူးတဲဝဲလၢ အဝဲသ့ၣ် ‘မၤကၢ်မၤလီၤအသး’ လီၤ. သနာ်က့ အဝဲပာ်လီၤအသး ဂၢၢ်ဂၢၢ်ကျၢၤကျၢၤလံလီၤ. အဝဲအသး တဒ်သိးလၢ အထံၣ်လိာ်အသးဒီး ဒီပုၢ်ဝဲၢ်လၢဝ့ၢ်စိၢ်တဖၣ်အခါန့ၣ်ဘၣ်. အဝဲတပျဲဝဲ တၢ်ဃ့ကညး ဒီးမဲာ်ထံမဲာ်နိတဖၣ် မၤကဒံကဒါအသးလၢၤဘၣ်. လၢတၢ်န့ၣ်အလီၢ် စီၤပီလူးတဲနၢ်ပၢၢ် အဝဲသ့ၣ်လၢ ဘၣ်မနုၤအဃိ အဝဲကဘၣ်လဲၤဝဲအဂ့ၢ်လဲၣ်န့ၣ်လီၤ. အဝဲပာ်ဖျါထီၣ် တၢ်သူၣ်ဒူသးဒူ ဒီးပာ်လီၤအသးဂၢၢ်ဂၢၢ်ကျၢၤကျၢၤလီၤ. ဒ်လၢညါ ယ့ၣ်ၡူးမၤတ့ၢ်ဝဲအသိး အဝဲစ့ၢ်ကီး ဆၢတဲာ်လီၤအသးလၢ ကလဲၤဆူ ဝ့ၢ်ယရူၤၡလ့ၣ်လီၤ. (ဧ့ၤ. ၁၂:၂) တမ့ၢ်လၢစီၤပီလူး အဲၣ်ဒိးသံဒ် မၤထူရၤအသိးအဃိ အဝဲမၤဝဲဒ်န့ၣ်ဘၣ်. အဝဲမ့ၢ်ဘၣ်သံ သနာ်က့ ကသးမံဝဲလၢ အဘၣ်သံဒ် ပှၤလၢအပိာ် ယ့ၣ်ၡူးခရံာ်အခံ တဂၤအသိးလီၤ.
(မၤတၢ် ၂၁:၁၄) ဒီးပသဆၣ်ထီၣ် အခံတန့ၢ်ဘၣ်ဒီး, ပဆိတ့ၢ်ဒီးပစံး, မ်တၢ်မၤအသးဖဲယွၤအသးန့ၣ်တက့ၢ်.
bt ကဘျံးပၤ ၁၇၈ အဆၢ ၁၈
“မ်တၢ်မၤအသးဖဲ ယွၤအသးန့ၣ်တက့ၢ်”
၁၈ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်တဖၣ် မၤဝဲဒ်လဲၣ်. လၢတၢ်ယူးယီၣ်ပာ်ကဲအပူၤ အဝဲသ့ၣ်စံးဝဲလၢ– “ဒီးပသဆၣ်ထီၣ် အခံတန့ၢ်ဘၣ်ဒီး, ပဆိတ့ၢ်ဒီးပစံး, မ်တၢ်မၤအသးဖဲယွၤအသးန့ၣ်တက့ၢ်.” (မၤတၢ် ၂၁:၁၄) ပှၤလၢအတြီ စီၤပီလူးလၢ အသုတလဲၤဆူ ဝ့ၢ်ယရူၤၡလ့ၣ်တဂ့ၤတဖၣ်န့ၣ် တဆဲးတြီအီၤလၢၤဘၣ်. အဝဲသ့ၣ် ကတူၢ်လိာ်ဝဲ ယဟိဝၤယွၤ အတၢ်ဘၣ်သးအဂီၢ် မ့ၢ်ကီသနာ်က့ ဒိကနၣ်ဝဲစီၤပီလူး အကလုၢ် ဒီးပျဲလဲၤဝဲလီၤ. စီၤပီလူး စးထီၣ်လဲၤ တၢ်လဲၤလၢအကတၢၢ် ကဘၣ်တၢ်မၤသံအီၤန့ၣ်လီၤ. ပှၤလၢအအဲၣ်ဘၣ်ဝဲတဖၣ် မ့ၢ်တတြီအီၤန့ၣ် ကညီလၢစီၤပီလူးအဂီၢ်လီၤ.
ခူၣ်ထီၣ်နီၢ်သးအတၢ်လုၢ်ဒိၣ်ပှ့ၤဒိၣ်တဖၣ်
(မၤတၢ် ၂၁:၂၃, ၂၄) မၤသးဒ်န့ၣ်ဒီး, မၤဒ်ပစံးဘၣ်နၤအသိးတက့ၢ်. ပှၤလၢအဆိၣ်လီၤအသးအိၣ်ဒီးပှၤလွံၢ်ဂၤလီၤ. ၂၄ အဝဲသ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ်, ဟံးန့ၢ်ဒီးနကစၢ်ဒၣ်နဲ, ဒီးမၤကဆှီနသးဒီးအီၤ, ဒီးလိးစ့လၢအဂီၢ်ဒ်သိးအကလူၤအခိၣ်တက့ၢ်. ဒီးပှၤခဲလၢာ်ကသ့ၣ်ညါလၢတၢ်လၢအနၢ်ဟူ လၢနဂ့ၢ်နကျိၤတဖၣ်န့ၣ်, တမ့ၢ်ဘၣ်တၢ်ဘၣ်. မ့မ့ၢ်နလဲၤတၢ်နကစၢ်ဒၣ်နဲ ကစီဒီ. ဒီးနတိၢ်တၢ်သိၣ်တၢ်သီလီၤ.
bt ကဘျံးပၤ ၁၈၄-၁၈၅ အဆၢ ၁၀-၁၂
“ယတၢ်ကတိၤပူၤဖျဲးလၢ သုမဲာ်ညါအံၤ, ကနၣ်ဘၣ်တက့ၢ်”
၁၀ ဒ်လဲၣ်ဂ့ၤ ဒ်လဲၣ်ဂ့ၤ စီၤပီလူးနၢ်ပၢၢ်စၢၤဝဲ ပှၤတနီၤလၢ အမၤထွဲပှၤယူဒၤဖိအလုၢ်အလၢ် ဒ်သိးဒီး တၢ်ပာ်ပတုာ်တၢ်မၤလၢ မုၢ်အိၣ်ဘှံးနံၤ ဒီးတၢ်ဟးဆှဲး တၢ်အီၣ်တၢ်အီတနီၤန့ၣ်လီၤ. (ရိ. ၁၄:၁-၆) ဘၣ်ဃးဒီး တၢ်ကူးတရံးစ့ၢ်ကီး အဝဲတပာ်လီၤတၢ်ဘျၢဘၣ်. နီၢ်နီၢ်န့ၣ် စီၤတံၤမသ့း အပၢ်မ့ၢ်ပှၤကြံးဖိအဃိ စီၤပီလူးမၢ အဝဲမၤတၢ်ကူးတရံး ဒ်သိးပှၤယူဒၤဖိတဖၣ် အသးသုတဒ့ဒီလၢ အဖီခိၣ်တဂ့ၤအဂီၢ်လီၤ. (မၤတၢ် ၁၆:၃) ပှၤကမၤတၢ်ကူးတရံးဧါ တမၤဘၣ်ဧါန့ၣ် မ့ၢ်ဝဲနီၢ်ကစၢ် အတၢ်ဆၢတဲာ်လီၤ. စီၤပီလူးတဲဘၣ် ပှၤကလၤတံဖိတဖၣ်လၢ– “တၢ်ကူးတရံးမ့ၢ်ဂ့ၤ, တၢ်တကူးတရံးမ့ၢ်ဂ့ၤ, တဂိာ်တသီၣ်ဘၣ်တၢ်ဘၣ်. မ့ၢ်တၢ်စူၢ်တၢ်နာ်လၢ အမၤတၢ်လၢတၢ်အဲၣ်တၢ်ကွံလီၤ.” (ကလၤ. ၅:၆) ဘၣ်ဆၣ် ပှၤမၤတၢ်ကူးတရံး ခီဖျိအမၤထွဲ စီၤမိၤၡ့အတၢ်သိၣ်တၢ်သီ ဒီးပှၤမ့ၢ်ဆိကမိၣ်လၢ ဒ်သိးကဒိးန့ၢ်ဘၣ် ယဟိဝၤယွၤ အတၢ်ဘၣ်သးအဂီၢ် ကဘၣ်မၤတၢ်ကူးတရံးန့ၣ် ပှၤသ့ၣ်တဖၣ်အံၤ တအိၣ်ဒီးတၢ်နာ်ဘၣ်လီၤ.
၁၁ တၢ်ကစီၣ်လၢ အဘၣ်ဃးဒီးစီၤပီလူးတဖၣ် တမ့ၢ်တၢ်မ့ၢ်တၢ်တီ သနာ်က့ ပှၤယူဒၤဖိလၢ အစူၢ်က့ၤနာ်က့ၤတၢ်တဖၣ် အသးဘၣ်တံာ်တာ်ဒံးလၢ တၢ်န့ၣ်အဃိလီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ ပှၤသူၣ်က့သးပှၢ်တဖၣ် မၢစီၤပီလူးမၤဝဲဒ်အံၤ– “ပှၤလၢအဆိၣ်လီၤအသး အိၣ်ဒီးပှၤလွံၢ်ဂၤလီၤ. အဝဲသ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ်, ဟံးန့ၢ်ဒီးနကစၢ်ဒၣ်နဲ, ဒီးမၤကဆှီနသးဒီးအီၤ, ဒီးလိးစ့လၢအဂီၢ်ဒ်သိး အကလူၤအခိၣ်တက့ၢ်. ဒီးပှၤခဲလၢာ်ကသ့ၣ်ညါလၢ တၢ်လၢအနၢ်ဟူ လၢနဂ့ၢ်နကျိၤတဖၣ်န့ၣ်, တမ့ၢ်ဘၣ်တၢ်ဘၣ်. မ့မ့ၢ်နလဲၤတၢ်နကစၢ်ဒၣ်နဲ ကစီဒီ. ဒီးနတိၢ်တၢ်သိၣ်တၢ်သီလီၤ.”—မၤတၢ် ၂၁:၂၃, ၂၄.
၁၂ စီၤပီလူး မ့ၢ်တဲပူၤဖျဲးအသးလၢ တၢ်ကီတၢ်ခဲနီၢ်နီၢ်န့ၣ် တမ့ၢ်တၢ်ကတိၤတမ့ၢ်တတီလၢ ဘၣ်ဃးဒီးအီၤဘၣ်, မ့ၢ်လၢပှၤယူဒၤဖိလၢ အနာ်စီၤမိၤၡ့အတၢ်သိၣ်တၢ်သီတဖၣ် အိၣ်ဒီးတၢ်သူၣ်ဆူၣ်သးဆူၣ် တၢ်သိၣ်တၢ်သီအဖီခိၣ်အဃိလီၤ. ဘၣ်ဆၣ် တၢ်ဂ့ၢ်လၢမ့ၢ်တထီဒါလိာ်အသးဒီး ကစၢ်ယွၤအတၢ်သိၣ်တၢ်သီဘၣ်န့ၣ် တသ့ဖဲအသ့ အဝဲအဲၣ်ဒိးလူၤဘၣ်ပှၤသးလီၤ. လၢညါန့ၣ် အဝဲကွဲးဝဲလၢ– “လၢပှၤယူဒၤဖိအဂီၢ်, ယကဲထီၣ်တၢ်ဒ် ပှၤယူဒၤဖိအသိး, ဒ်သိးယကန့ၢ်ဘၣ်ပှၤယူဒၤဖိလီၤ. လၢပှၤအိၣ်လၢ တၢ်သိၣ်တၢ်သီအဖီလာ်အဂီၢ်, ဒ်ပှၤအိၣ်လၢ တၢ်သိၣ်တၢ်သီအဖီလာ်, ဒ်သိးယကန့ၢ်ဘၣ် ပှၤအိၣ်လၢတၢ်သိၣ်တၢ်သီအဖီလာ်လီၤ.” (၁ ကရံၣ်. ၉:၂၀) တဘျီအံၤ ပထံၣ်ဘၣ်လၢ စီၤပီလူးမၤသကိးတၢ်ဒီး ပှၤသးပှၢ်လၢ ဝ့ၢ်ယရူၤၡလ့ၣ်အပူၤတဖၣ် ဒီးကဲထီၣ်ပှၤလၢ “အိၣ်လၢတၢ်သိၣ်တၢ်သီအဖီလာ်” န့ၣ်လီၤ. အဝဲပာ်လီၤ ဒိဂ့ၤတဲာ်ဘၣ်လၢပဂီၢ် လၢမုၢ်မဆါတနံၤအံၤန့ၣ်လီၤ. ပဝဲသ့ၣ်တဖၣ်စ့ၢ်ကီး ပတကြၢးမၤတၢ်ဖဲပသးဘၣ်. ပကဘၣ်မၤသကိးတၢ်ဒီး တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်တဖၣ်လီၤ.—ဧ့ၤ. ၁၃:၁၇.
(မၤတၢ် ၂၂:၁၆) ဒီးခဲကနံၣ်အံၤနဆူလၢ်ဟူတၢ်မနုၤလဲၣ်. ဂဲၤဆၢထၢၣ်, ကိးထီၣ်ကစၢ်အမံၤ, ဒီးဒိးဘျၢနသး, ဒီးသ့ကွံာ်နတၢ်ဒဲးဘးတက့ၢ်.
nwtsty တၢ်မၤနီၣ်လၢ မၤတၢ်. ၂၂:၁၆
ကိးထီၣ်ကစၢ်အမံၤ, ဒီးဒိးဘျၢနသး, ဒီးသ့ကွံာ် နတၢ်ဒဲးဘးတက့ၢ်– မ့တမ့ၢ် “ဒ်သိးနတၢ်ဒဲးဘးကဘၣ် တၢ်ပျၢ်ကွံာ်အဂီၢ် ကိးထီၣ်ကစၢ်အမံၤ.” တၢ်လၢအသ့စီကွံာ် ပှၤတဂၤအတၢ်ဒဲးဘးန့ၣ် တမ့ၢ်ထံလၢ အဝဲဒိးဘျၢအသးအခါန့ၣ်ဘၣ်. မ့ၢ်လၢအကိးထီၣ် ခရံာ်အမံၤအဃိလီၤ. အဝဲကမၤဝဲဒ်န့ၣ်အဂီၢ် အဝဲကဘၣ်နာ်ယ့ၣ်ၡူးခရံာ် ဒီးပာ်ဖျါထီၣ်အတၢ်နာ်ခီဖျိ ခရံာ်ဖိအတၢ်မၤတဖၣ်န့ၣ်လီၤ.—မၤတၢ်. ၁၀:၄၃; ယၤကိာ် ၂:၁၄, ၁၈.
တၢ်ဖးလံာ်စီဆှံ
(မၤတၢ် ၂၁:၁-၁၉) ဒီးတုၤတၢ်မၤအသးလၢပဟးဖးဒီး ပှၤတဖၣ်န့ၣ်ဝံၤဒီး, ပဒိးထီၣ်ကဘီ, ဒီးပလဲၤစၢၢ်ဆၢဆူကိၣ်, ဒီးမုၢ်ဆ့ၣ်ထီၣ်တနံၤ, ဆူရဒူး, ဒီးပဟးထီၣ်ဖဲန့ၣ်ဆူဝ့ၢ်ပတါရါလီၤ. ၂ ဒီးပထံၣ်န့ၢ် ကဘီတဘ့ၣ် လၢအလဲၤခီဂာ်တၢ်ဆူဖံၤနံက့ၤဒီး, ပလဲၤထီၣ်ဆူအပူၤ, ဒီးပဟးထီၣ်ကွံာ်ဖဲန့ၣ်လီၤ. ၃ ဒီးကီးကူပြူး အိၣ်ဖျါထီၣ်, ဒီးပလဲၤသဒၣ်အီၤလၢ ပစုစ့ၣ်တခီ, ဒီးပလဲၤဆူစူၤရံ, ဒီးပထိးထီၣ်လၢစိၢ်လီၤ. အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ, ပှၤဘၣ်ပာ်လီၤကွံာ်တၢ်ပဒၢးလၢ ကဘီပူၤဖဲန့ၣ်လီၤ. ၄ ဒီးပဃုန့ၢ်အပျဲၢ်အဘီၣ်တဖၣ်န့ၣ်ဝံၤဒီး, ပအိၣ်ဖဲန့ၣ်နွံသီလီၤ. ဒီးအဝဲသ့ၣ်တဖၣ်စံးဘၣ်စီၤပီလူး လၢသးန့ၣ်, လၢအသုတလဲၤထီၣ် ဆူဝ့ၢ်ယရူၤၡလ့ၣ်တဂ့ၤလီၤ. ၅ ဒီးတုၤတၢ်မၤအသးလၢ အနံၤအသီတဖၣ်န့ၣ်ပှဲၤထီၣ်ဒီး, ပဟးထီၣ်ဒီးလဲၤတၢ်လီၤ. ဒီးပှၤခဲလၢာ်, ဒီးအဖိအမါ, ဒီးအဖိအလံၤသ့ၣ်တဖၣ် ဆှၢပှၤပၢၢ်လၢဝ့ၢ်အချၢ, ဒီးပချံးလီၤပခီၣ်လၢထံနံၤ ဒီးဘါထုကဖၣ်တၢ်လီၤ. ၆ ဒီးပကတိၤဒိၣ်လိာ်ပသးဝံၤဒီး, ပလဲၤထီၣ်ဆူကဘီပူၤ, ဒီးအဝဲသ့ၣ်က့ၤက့ၤဆူအဟံၣ်လီၤ. ၇ ဒီးပလဲၤဒိးကဘီန့ၣ်ဒီး, ပဟဲလီၤလၢစိၢ် ပၢၢ်လၢပတလ့းမဲ, ဒီးပကတိၤဒိၣ်ပဒီပုၢ်ဝဲၢ်ဖဲန့ၣ်, ဒီးပအိၣ်ဒီးအီၤတနံၤလီၤ. ၈ ဒီးမုၢ်ဆ့ၣ်ထီၣ်တနံၤန့ၣ်ပဟးထီၣ်, ဒီးပလဲၤပၢၢ်လၢ ကဲၤစါရံၤလီၤ. ဒီးပလဲၤနုာ်လၢပှၤစံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်သးခုအကစီၣ်, စီၤဖံလံးပူး, လၢအအိၣ်လၢ ပှၤနွံဂၤန့ၣ် အကျါတဂၤ, အဟံၣ်, ဒီးပအိၣ်ဒီးအီၤလီၤ. ၉ ဒီးအဝဲတဂၤန့ၣ်အဖိမုၣ်ကနီၤလၢ အကတိၤတၢ်လၢ ဝံအကျိာ်အိၣ်လွံၢ်ဂၤလီၤ. ၁၀ ဒီးပအိၣ်ဖဲန့ၣ်အါနံၤအါသီ, ဒီးဝံတဂၤအမံၤမ့ၢ်စီၤအကၤဘူး, ဟဲလီၤလၢကီၢ်ယူဒၤလီၤ. ၁၁ ဒီးအဝဲဒၣ်န့ၣ်ဟဲဆူပအိၣ်, ဒီးဟံးန့ၢ်စီၤပီလူးအယီၢ်တကိး, ဒီးစၢဃာ်အစုဒီးအခီၣ်ဒၣ်ဝဲ, ဒီးစံးဝဲဒၣ်, သးစီဆှံစံးဝဲဒ်အံၤ, ပှၤယူဒၤဖိအိၣ်လၢ ဝ့ၢ်ယရူၤၡလ့ၣ်အပူၤ, ကစၢဃာ်ယီၢ်တကိးအံၤအကစၢ်, ဒ်အံၤအသိး, ဒီးကဟ့ၣ်လီၤကွံာ်အီၤဆူပှၤကလုာ်တဖၣ်အစုပူၤလီၤ. ၁၂ ဒီးတၢ်န့ၣ်တဖၣ်တုၤပနၢ်ဟူဒီး, ပဝဲဒၣ်, ဒီးပှၤဖဲန့ၣ်, ဃ့ကညးအီၤဒ်သိးအသုတလဲၤထီၣ်ဆူ ယရူၤၡလ့ၣ်တဂ့ၤလီၤ. ၁၃ တုၤနုၤတစုစီၤပီလူးစံးဆၢတၢ် ဒီးစံးဝဲဒၣ်, သုဟီၣ်, ဒီးမၤကၢ်မၤလီၤယသး ဘၣ်မနုၤလဲၣ်. အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ, ဒ်သိးယကဘၣ်တၢ်စၢဃာ် လၢယရူၤၡလ့ၣ်အပူၤ, အခိၣ်တလိာ် ဒ်သိးယကဘၣ်သံလၢ ကစၢ်ယ့ၣ်ၡူးအမံၤအဃိဒီး, ယအိၣ်ကတဲာ်ကတီၤယသးလီၤ. ၁၄ ဒီးပသဆၣ်ထီၣ် အခံတန့ၢ်ဘၣ်ဒီး, ပဆိတ့ၢ်ဒီးပစံး, မ်တၢ်မၤအသးဖဲယွၤအသးန့ၣ်တက့ၢ်. ၁၅ ဒီးအနံၤအသီတဖၣ်န့ၣ် ပူၤကွံာ်ဒီး, ပကတဲာ်ကတီၤပတၢ်ဖိတၢ်လံၤဝံၤ ဒီးပလဲၤထီၣ်ဆူယရူၤၡလ့ၣ်လီၤ. ၁၆ ဒီးပှၤကဲၤစါရံၤဖိ အပျဲၢ်အဘီၣ်တနီၤနီၤ လဲၤဃုာ်ဒီးပှၤ, ဒီးဆှၢပှၤဆူပှၤကူပြူးဖိ အပျဲၢ်အဘီၣ်လီၢ်လံၤ စီၤမနါစိၣ်တဂၤ လၢပကအိၣ်တမှံၤလၢအအိၣ်လီၤ. ၁၇ ဒီးတုၤပတုၤလၢယရူၤၡလ့ၣ်ဒီး, ပှၤဒီပုၢ်ဝဲၢ် အသူၣ်ခုအသးခု, ဒီးတူၢ်လိာ်ပှၤလီၤ. ၁၈ ဒီးမုၢ်ဆ့ၣ်ထီၣ်တနံၤန့ၣ်, စီၤပီလူး လဲၤဒီးပှၤဆူ စီၤယၤကိာ်အအိၣ်, ဒီးပှၤသူၣ်က့သးပှၢ်အိၣ်ဝဲလီၤ. ၁၉ ဒီးကတိၤဒိၣ်အဝဲသ့ၣ်ဝံၤဒီး စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ် တမံၤစဲတမံၤတမံၤစဲတမံၤ, လၢယွၤမၤလၢအစုပူၤ လၢပှၤကလုာ်တဖၣ်အကျါလီၤ.
တၢး၁၀ ၂/၁ ကဘျံးပၤ ၁၃ အဆၢ ၂-ကဘျံးပၤ ၁၄ အဆၢ ၂
ခရံာ်ဖိတဖၣ်န့ၣ် ကဘၣ်မၤထွဲဝဲ မုၣ်အိၣ်ဘှံးနံၤဒံးဧါ
ခရံာ်ဖိတဖၣ် ကဘၣ်မၤထွဲဝဲဒံးဧါ
ခီဖျိလၢခရံာ်တူၢ်သံအသးဝံၤလံအဃိ မ့ၢ်ခရံာ်ဖိတဖၣ်ကဘၣ်မၤထွဲ မုၢ်အိၣ်ဘှံးနံၤဒံးဧါ. တၢ်မၢဖိပီလူး ကွဲးဝဲလၢ “မၤသးဒ်န့ၣ်ဒီးလၢတၢ်အီၣ်မ့ၢ်ဂ့ၤ, တၢ်အီမ့ၢ်ဂ့ၤ, တၢ်မၤဘူၣ်အနံၤမ့ၢ်ဂ့ၤ, လါထီၣ်သီအနံၤမ့ၢ်ဂ့ၤ, အိၣ်ဘှံးအနံၤမ့ၢ်ဂ့ၤအဃိ, မ်ပှၤသုတစံၣ်ညီၣ်သုလၢအဂ့ၢ်အကျိၤနီတဂၤတဂ့ၤ. တၢ်န့ၣ်တဖၣ် မ့ၢ်တၢ်ဆူညါတဖၣ်အကဒုလီၤ. မ့မ့ၢ်အမိၢ်ပှၢ်န့ၣ်မ့ၢ်ခရံာ်လီၤ.”—ကလီးစဲ ၂:၁၆, ၁၇.
တၢ်ကတိၤတဖၣ်အံၤ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ တၢ်လၢကစၢ်ယွၤမၤလိာ်ဝဲလၢ အခ့အပှၤတဖၣ် ကဘၣ်မၤထွဲဝဲန့ၣ် ဆီတလဲကွံာ်ဝဲလံ. ဘၣ်မနုၤအဃိ ဆီတလဲအသးလဲၣ်. မ့ၢ်လၢခရံာ်ဖိတဖၣ် အိၣ်က့ၤလၢ “ခရံာ်အတၢ်သိၣ်တၢ်သီ” လၢအမ့ၢ် တၢ်သိၣ်တၢ်သီအသီအဖီလာ်အဃိလီၤ. (ကလၤတံ ၆:၂) တၢ်သိၣ်တၢ်သီအလီၢ်လံၤလၢ ကစၢ်ယွၤဟ့ၣ်ဝဲ ပှၤအံၣ်စရ့လးဖိတဖၣ် ခီဖျိစီၤမိၤၡ့န့ၣ် လၢထီၣ်ပှဲၤထီၣ်ဝဲဖဲ ယ့ၣ်ၡူးတူၢ်သံအသးအခါ ဒီးကတၢၢ်ကွံာ်ဝဲဖဲန့ၣ်လီၤ. (ရိမ့ၤ ၁၀:၄; အ့းဖ့းစူး ၂:၁၅) တၢ်မၤလိာ်လၢ ပကဘၣ်မၤထွဲ မုၢ်အိၣ်ဘှံးနံၤစ့ၢ်ကီး ကတၢၢ်ကွံာ်ဝဲလံဧါ. ကတၢၢ်ကွံာ်ဝဲလီၤ. စီၤပီလူးကွဲးဝဲလၢ “ပထူၣ်ဖျဲးထီၣ်ဒီး တၢ်သိၣ်တၢ်သီ” ဝံၤအလီၢ်ခံ အဝဲဆဲးပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲ တၢ်သိၣ်တၢ်သီတခါလၢ အပၣ်ဃုာ်လၢ တၢ်မၤလိာ်အဘီတဆံအကျါလီၤ. (ရိမ့ၤ ၇:၆, ၇) လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ တၢ်မၤလိာ်အဘီတဆံလၢ အပၣ်ဃုာ်ဒီး ပှၤကဘၣ်မၤထွဲ မုၢ်အိၣ်ဘှံးနံၤန့ၣ် ကတၢၢ်ကွံာ်ဝဲလံ. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ ပှၤလၢအဘူၣ်ထီၣ်ဘါထီၣ် ကစၢ်ယွၤန့ၣ် တလိၣ်မၤထွဲ မုၢ်အိၣ်ဘှံးနံၤလၢၤဘၣ်.
တၢ်ဆီတလဲအိၣ်ထီၣ် ဘၣ်ဃးဒီး တၢ်ဘူၣ်ထီၣ်ဘါထီၣ်လၢ ပှၤအံၣ်စရ့လးဖိအစိၤဒီး တၢ်ဘူၣ်ထီၣ်ဘါထီၣ်လၢ ခရံာ်ဖိအစိၤန့ၣ် ပဟ့ၣ်အဒိဒ်အံၤသ့လီၤ. ထံကီၢ်တဘ့ၣ်န့ၣ် ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် ကဆီတလဲ အတၢ်သိၣ်တၢ်သီလီၤ. ဖဲတၢ်သိၣ်တၢ်သီ လၢအသီတဖၣ် ဘၣ်တၢ်ပာ်ဂၢၢ်ပာ်ကျၢၤအီၤအခါ တလိၣ်ပှၤမၤထွဲ တၢ်သိၣ်တၢ်သီအလီၢ်လံၤတဖၣ်လၢၤဘၣ်. တၢ်သိၣ်တၢ်သီလၢအသီတနီၤန့ၣ် ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် ကလီၤဂာ်ဒီး တၢ်သိၣ်တၢ်သီလၢအလီၢ်လံၤ ဒီးတနီၤန့ၣ် ကလီၤဆီဝဲလီၤ. အဃိ ပှၤတဂၤန့ၣ် ကဘၣ်မၤထွဲဝဲ တၢ်သိၣ်တၢ်သီဒ်လဲၣ် ကသ့ၣ်ညါဝဲအဂီၢ် ကဘၣ်မၤလိဝဲ တၢ်သိၣ်တၢ်သီအသီတခါ အံၤလီၤတံၢ်လီၢ်ဆဲးလီၤ. တကးဒံးဘၣ် ထံဖိကီၢ်ဖိလၢ အိၣ်ဒီးတၢ်သးတီတဂၤန့ၣ် ကအဲၣ်ဒိးသ့ၣ်ညါဝဲ တၢ်သိၣ်တၢ်သီအသီ အဘျုးအိၣ်ထီၣ်ဝဲ အခါဖဲလဲၣ်န့ၣ်လီၤ.
ဒ်န့ၣ်အသိး ယဟိဝၤယွၤ ဟ့ၣ်လီၤဝဲ ပှၤအံၣ်စရ့လးဖိတဖၣ် တၢ်မၤလိာ်ကအိၣ်ဝဲ ၆၀၀ ဘျဲၣ် လၢအပၣ်ဃုာ်ဒီးတၢ်မၤလိာ်အဘီတဆံန့ၣ်လီၤ. တၢ်မၤလိာ်တဖၣ်န့ၣ် ဘၣ်ဃးဒီး တၢ်သကဲာ်ပဝး, တၢ်ဟ့ၣ်လုၢ်ထီၣ်, တၢ်အိၣ်ဆူၣ်အိၣ်ချ့ ဒီးမုၢ်အိၣ်ဘှံးနံၤန့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ် ယ့ၣ်ၡူးစံးဝဲလၢ အပျဲၢ်အဘီၣ်လၢအမ့ၢ် ပှၤဘၣ်တၢ်ဒိးဖှူအီၤတဖၣ်န့ၣ် ကမ့ၢ်ဝဲ “ကလုာ်” အသီလီၤ. (မးသဲ ၂၁:၄၃) စးထီၣ်ဖဲ ခ.န ၃၃ န့ၣ် ကလုာ်အံၤ ဒိးန့ၢ်ဘၣ်ဝဲ “တၢ်သိၣ်တၢ်သီအသီ” လၢအဒိးသန့ၤထီၣ်အသးလၢ တၢ်မၤလိာ်ခံထံၣ်လၢအမ့ၢ် ကဘၣ်အဲၣ်ကစၢ်ယွၤ ဒီးပှၤလၢအဃၢၤန့ၣ်လီၤ. (မးသဲ ၂၂:၃၆-၄၀) “ခရံာ်အတၢ်သိၣ်တၢ်သီ” အပူၤတၢ်ဟံးစုနဲၣ်ကျဲတနီၤန့ၣ် လီၤဂာ်လိာ်အသးဒီး တၢ်မၤလိာ်လၢ ကစၢ်ယွၤဟ့ၣ်လီၤပှၤအံၣ်စရ့လးဖိတဖၣ်လီၤ. ပတကြၢးကမၢကမၣ်လၢ တၢ်သိၣ်တၢ်သီတနီၤန့ၣ် လီၤဆီဝဲဒီး တနီၤန့ၣ်တလိၣ်ပှၤမၤထွဲအီၤလၢၤအဃိန့ၣ်ဘၣ်. တၢ်မၤထွဲမုၢ်အိၣ်ဘှံးနံၤန့ၣ် မ့ၢ်တၢ်မၤလိာ်လၢ တလိၣ်ပမၤထွဲအီၤလၢၤဘၣ်အကျါတခါလီၤ.
လါယနူၤအါရံၤ ၁၄–၂၀
တၢ်လုၢ်ဒိၣ်ပှ့ၤဒိၣ်တဖၣ်လၢ လံာ်စီဆှံအပူၤ | မၤတၢ် ၂၃–၂၄
“ဘၣ်တၢ်ပာ်ဒ့ၣ်ပာ်ကမၣ်အီၤလၢ အမ့ၢ်ပှၤအၢပှၤသီ ဒီးမၤတၢထီၣ်တၢလီၤတၢ်”
(မၤတၢ် ၂၃:၁၂) ဒီးမုၢ်ဆ့ၣ်ထီၣ်န့ၣ်, ပှၤယူဒၤဖိတနီၤနီၤ အၢၣ်လီၤအီလီၤလိာ်အသး, ဒီးဆိၣ်လီၤဒၣ်အသးဒီးစံးဝဲဒၣ်, သါတချုးမၤသံဒံးဘၣ်စီၤပီလူးဒီး, သါတအီၣ်တအီ ဘၣ်တၢ်ဘၣ်.
(မၤတၢ် ၂၃:၁၆) ဒီးစီၤပီလူး အဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်အဖိခွါ, နၢ်ဟူလၢ တၢ်ခိးခူသူၣ်, ဒီးလဲၤနုာ်ဝဲဆူပှၤသုးဖိအဟံၣ်, ဒီးစံးဘၣ်တဲဘၣ် စီၤပီလူးလီၤ.
bt ကဘျံးပၤ ၁၉၁ အဆၢ ၅-၆
“သးခူတလ့ၢ်”
၅ စီၤပီလူးဒိးန့ၢ်ဘၣ်ဝဲ တၢ်ဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါ ဘၣ်ဆၢဘၣ်ကတီၢ်လီၤ. လၢခံတနံၤန့ၣ် ပှၤယူဒၤဖိအဂၤ ၄၀ ဘျဲၣ် “အၢၣ်လီၤအီလီၤလိာ်အသး, ဒီးဆိၣ်လီၤဒၣ်အသးဒီးစံးဝဲဒၣ်, သါတချုးမၤသံဒံးဘၣ် စီၤပီလူးဒီး, သါတအီၣ်တအီ ဘၣ်တၢ်ဘၣ်.” “တၢ်အၢၣ်လီၤအီလီၤလိာ်အသး” အံၤပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ ပှၤယူဒၤဖိတဖၣ် အတၢ်ဆၢတဲာ်လၢ အဘၣ်ဃးဒီး ကမၤသံဝဲ စီၤပီလူးန့ၣ် ဂၢၢ်ကျၢၤဝဲထဲလဲၣ်န့ၣ်လီၤ. အဝဲသ့ၣ်နာ်ဝဲလၢ အတၢ်ကူၣ် မ့ၢ်တကဲထီၣ်လိၣ်ထီၣ်ဘၣ်န့ၣ် ကထံၣ်ဘၣ်တၢ်ကီတၢ်ခဲ မ့တမ့ၢ် ကဘၣ်တၢ်ဆိၣ်ဃီၣ်န့ၣ်လီၤ. (မၤတၢ် ၂၃:၁၂-၁၅) အဝဲသ့ၣ် အတၢ်ကူၣ်လၢပှၤလုၢ်တၢ်အဒိၣ် ဒီးပှၤသူၣ်က့သးပှၢ်တဖၣ် ပာ်ဂၢၢ်ပာ်ကျၢၤဝဲန့ၣ် မ့ၢ်ဒ်သိးကကိးက့ၤ စီၤပီလူးဆူ ပှၤယူဒၤဖိအကွီၢ်ဘျီၣ် ဒ်သိးကသမံသမိး အါထီၣ်ဝဲအဂီၢ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ် ပှၤလၢအမၤ တၢ်အၢၣ်လီၤအီလီၤတဖၣ် ကအိၣ်ခိး စီၤပီလူးလၢကျဲ ဒီးကမၤသံဝဲန့ၣ်လီၤ.
၆ စီၤပီလူးအဖိဒိၣ်ခွါ နၢ်ဟူဝဲအဝဲသ့ၣ် အတၢ်ကူၣ်ထီၣ်ဖးလီၤအဃိ ဆှၢလီၤဝဲတၢ်ကစီၣ်ဆူ စီၤပီလူးအအိၣ်လီၤ. စီၤပီလူးမၢအဝဲ လဲၤဆှၢလီၤတၢ်ကစီၣ်ဆူ ရိမ့ၤအသုးခိၣ် စီၤကျီၤဒံလူၤစံအအိၣ်လီၤ. (မၤတၢ်. ၂၃:၁၆-၂၂) ပှၤသးစၢ်ဒ်သိးဒီး စီၤပီလူးအဖိဒိၣ်ခွါလၢ တဘၣ်တၢ်ပာ်ဖျါထီၣ်အမံၤအံၤ ကစၢ်ယွၤကအဲၣ်အီၤ သပှၢ်တၢၢ်လီၤ. မ့ၢ်လၢအဝဲအိၣ်ဒီးတၢ်သူၣ်ဒူသးဒူလၢ ယွၤအပှၤဂီၢ်မုၢ်အဂီၢ် ဒီးတသ့ဖဲအသ့ အဝဲမၤဝဲအဂ့ၤကတၢၢ်လၢ ယွၤအဘီအမုၢ် အတၢ်ဒိၣ်ထီၣ်ထီထီၣ်အဂီၢ်လီၤ.
(မၤတၢ် ၂၄:၂) ဒီးတၢ်ကိးန့ၢ်အီၤ, ဒီးစီၤတ့ၢ်တူးလူးပာ်တၢ်ကမၣ်လၢအလိၤ ဒီးစံးဝဲဒၣ်, တၢ်ဒိၣ်စီၤဖ့လံးဧၢ, ပဘၣ်တၢ်မုာ်လၢနၤအါမး, ဒီးလၢနအံးက့ၤကွၢ်က့ၤတၢ်အဃိဒီးပှၤတကလုာ်အံၤ ဘၣ်တၢ်ဘျုးတၢ်ဖှိၣ်သတးဒီး,
(မၤတၢ် ၂၄:၅, ၆) အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ, ပှၤတဂၤအံၤပထံၣ်န့ၢ်အီၤလၢအမ့ၢ်ပှၤအၢပှၤသီ, ဒီးပှၤအစုတလီၤဃုာ်ဘၣ်, နစၤရ့းဖိတကရၢအခိၣ်, ဒီးပှၤမၤတၢထီၣ်တၢလီၤ ကယဲၢ်ပှၤယူဒၤဖိအိၣ်လၢ အလီၢ်တပူၤလၢ်လၢ်, ၆ ဒီးဂုာ်မၤဘၣ်အၢ တၢ်လုၢ်အဟံၣ်, ဒီးပဖီၣ်န့ၢ်အီၤ, ဒီးပသးအိၣ်လၢ ပကစံၣ်ညီၣ်အီၤဒ် ပတၢ်သိၣ်တၢ်သီအသိးန့ၣ်လီၤ.
bt ကဘျံးပၤ ၁၉၂ အဆၢ ၁၀
“သးခူတလ့ၢ်”
၁၀ တချုးလၢ ပှၤလၢအပာ်ဒ့ၣ်ပာ်ကမၣ်တၢ် လၢအအိၣ်လၢ ဝ့ၢ်ယရူၤၡလ့ၣ်အပူၤတဖၣ် ဟဲတုၤဒံးဘၣ်န့ၣ် စီၤပီလူး ဘၣ်အိၣ်ဝဲလၢ ဝ့ၢ်ကဲၤစါရံၤလၢ “စီၤဟ့ၤရိာ်အဟံၣ်” န့ၣ်လီၤ. (မၤတၢ် ၂၃:၃၅) ယံာ်ဝဲယဲၢ်သီဝံၤအလီၢ်ခံ ပှၤလုၢ်တၢ်အခိၣ် စီၤအနၤနံ, စီၤတ့ၢ်တူးလူး ဒီးပှၤသူၣ်က့သးပှၢ်တဖၣ် ဟဲတုၤဝဲလီၤ. အဆိကတၢၢ် စီၤတ့ၢ်တူးလူး စံးပတြၢၤဝဲ စီၤဖ့လံးလၢ အမၤန့ၢ်တၢ်လၢ ပှၤယူဒၤဖိတဖၣ်အဂီၢ်အဃိလီၤ. အဝဲစံးပတြၢၤဝဲဒ်သိးအံၤန့ၣ် မ့ၢ်ဒၣ်အဲၣ်ဒိးမၤအိၣ်အမဲာ်သၣ်န့ၣ်လီၤ. လၢခံအဝဲတဲဖျါထီၣ် တၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤလၢ စီၤပီလူးမ့ၢ် “ပှၤအၢပှၤသီ, ဒီးပှၤအစုတလီၤဃုာ်ဘၣ်, နစၤရ့းဖိတကရၢအခိၣ်, ဒီးပှၤမၤတၢထီၣ်တၢလီၤ ကယဲၢ်ပှၤယူဒၤဖိ အိၣ်လၢအလီၢ်တပူၤလၢ်လၢ်, ဒီးဂုာ်မၤဘၣ်အၢတၢ်လုၢ်အဟံၣ်, ဒီးပဖီၣ်န့ၢ်အီၤ, ဒီးပသးအိၣ်လၢ ပကစံၣ်ညီၣ်အီၤဒ် ပတၢ်သိၣ်တၢ်သီအသိးန့ၣ်လီၤ.” ပှၤယူဒၤဖိအဂၤတဖၣ်စ့ၢ်ကီး “အၢၣ်လီၤအီလီၤဒီးစံးဝဲဒၣ်, တၢ်န့ၣ်တဖၣ်မ့ၢ်ဒ်န့ၣ်လီၤ.” (မၤတၢ် ၂၄:၅, ၆, ၉) ပှၤနစၤရ့းဖိတကရၢအခိၣ်, ပှၤမၤတၢထီၣ်တၢလီၤတၢ် ဒီးပှၤမၤဘၣ်အၢတၢ်လုၢ်အဟံၣ်, တၢ်ဂ့ၢ်သ့ၣ်တဖၣ်အံၤန့ၣ် မ့ၢ်တၢ်ဂ့ၢ်အရ့ဒိၣ်တဖၣ်လၢ ပှၤတဂၤဘၣ်တၢ်မၤသံအီၤသ့န့ၣ်လီၤ.
(မၤတၢ် ၂၄:၁၀-၂၁) ဒီးပဒိၣ်ဖးဒိၣ် ကျၢၢ်ကျာ်တၢ်ဆူစီၤပီလူးအအိၣ် ဒ်သိးအကကတိၤတၢ်သတးဒီး, အဝဲဒၣ်ကတိၤဆၢဝဲ, မ့ၢ်ယသ့ၣ်ညါလၢ နစံၣ်ညီၣ်ပှၤတကလုာ်အံၤအါနံၣ်ဒီး, ယစံးဆၢတၢ်လၢယဂီၢ်အိၣ်ဒီးယသးခုဒိၣ်တက့ၢ်လီၤ. ၁၁ အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ, လၢယလဲၤထီၣ်ဘူၣ်တၢ်ဘါတၢ်လၢ ယရူၤၡလ့ၣ်အပူၤဒီးအါန့ၢ် တဆံခံနံၤတအိၣ်ဒံးဘၣ်န့ၣ်, နသ့ၣ်ညါသ့လီၤ. ၁၂ ဒီးယတဲးလိာ်ဃိလိာ်ယသးဒီးပှၤတဂၤဂၤလၢ တၢ်လုၢ်ဟံၣ်ပူၤမ့ၢ်ဂ့ၤ, ဒီးယမၤတၢထီၣ်တၢလီၤ ပှၤဂီၢ်မုၢ်လၢဘူၣ်ဘျီၣ်ပူၤမ့ၢ်ဂ့ၤ, လၢဝ့ၢ်ပူၤမ့ၢ်ဂ့ၤ, အဝဲသ့ၣ်တထံၣ်န့ၢ်ဘၣ်ယၤဘၣ်. ၁၃ ဒီးတၢ်ကမၣ်လၢ အပာ်လၢ ယလိၤခဲကနံၣ်အံၤ, ထုးပှၤအုၣ်အသးတန့ၢ်ဘၣ်. ၁၄ ဘၣ်ဆၣ်ဒီး, ယအၢၣ်လီၤအီလီၤတၢ်အံၤ လၢနမဲာ်ညါ, ဒ်ကျဲလၢအဝဲသ့ၣ်ကိးလၢစုတလီၤ ဃုာ်ဘၣ်အသိးန့ၣ်, ယဘူၣ်ထီၣ်ဘါထီၣ်ပပၢ်သ့ၣ်အကစၢ်, ဒီးယနာ်တၢ်ခဲလၢာ် ဒ်တၢ်သိၣ်တၢ်သီ, ဒီးဝံအတၢ်ကွဲး အသးတဖၣ်အသိးန့ၣ်လီၤ. ၁၅ ဒီးယအိၣ်ဒီးတၢ်မုၢ်လၢ် ဘၣ်ဃးဒီးယွၤလၢအဝဲသ့ၣ်အကစၢ်ဒၣ်ဝဲ အၢၣ်လီၤအီလီၤ, လၢပှၤသံအတီမ့ၢ်ဂ့ၤ, တတီဘၣ်မ့ၢ်ဂ့ၤ, ကဂဲၤဆၢထၢၣ်က့ၤလီၤ. ၁၆ ဒီးလၢတၢ်အံၤ, ယဂဲၤလိာ်ယသးတထံၣ်ဃီဒ်သိးလၢ ယွၤမ့ၢ်ဂ့ၤ, ပှၤကညီမ့ၢ်ဂ့ၤ, ယသးလၢအသ့ၣ်ညါဒၣ်တၢ် သုတပာ်တၢ်ကမၣ်လၢ ယလိၤတဂ့ၤလီၤ. ၁၇ ဒီးအါနံၣ်အါလါပူၤကွံာ်ဒီး, ယဟဲစိာ်တၢ်ဟ့ၣ်သးကညီၤ ဆူပှၤတကလုာ် ဒၣ်ယဲအအိၣ်, ဒီးယမၤဘူၣ်တၢ်လီၤ. ၁၈ တၢ်မၤအသး အဖၢမုၢ်ဒီး, တအိၣ်ဘၣ်ဒီးပှၤဂီၢ်မုၢ်ဘၣ်, ဒီးတအိၣ်ဘၣ်ဒီး တၢ်တၢထီၣ်တၢလီၤဘၣ်, အဝဲသ့ၣ်ထံၣ်န့ၢ် ယၤလၢယမၤကဆှီယသးလၢ တၢ်လုၢ်အဟံၣ်ပူၤန့ၣ်လီၤ. မ့မ့ၢ်ပှၤယူဒၤဖိတနီၤနီၤဟဲလၢအၤစံအပူၤ [မၤတၢထီၣ်တၢလီၤတၢ်] လီၤ. ၁၉ ပာ်တၢ်ကမၣ်လၢယလိၤ အလီၢ်မ့ၢ်အိၣ်ဒီး, အဝဲသ့ၣ်ဂ့ၤအိၣ်ဖဲအံၤ, ဒ်သိးအကပာ်တၢ်ကမၣ်လၢယလိၤလီၤ. ၂၀ မ့တမ့ၢ်ဘၣ်ဒ်န့ၣ်ဒီး, ပှၤတဖၣ်အံၤ, လၢယအိၣ်လၢ ပှၤသးပှၢ် အတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အမဲာ်ညါဒီး, မ့ၢ်ထံၣ်တၢ်ကမၣ်လၢယလိၤတမံၤမံၤဒီး, မ်အကစၢ်ဒၣ်ဝဲ ကစံးဒၣ်ဝဲတက့ၢ်. ၂၁ တၢ်ကမၣ်မ့ၢ်အိၣ်ဒီး, ကမ့ၢ်ထဲအံၤတဘီ, လၢယအိၣ်ဆၢထၢၣ်လၢ အကျါဒီး, ယကိးပသူထီၣ်, လၢပှၤသံကဂဲၤဆၢထၢၣ်က့ၤအဂ့ၢ်န့ၣ်, ယဘၣ်တၢ်စံၣ်ညီၣ်လၢသုမဲာ်ညါ, လၢမုၢ်တနံၤအံၤလီၤ.
bt ကဘျံးပၤ ၁၉၃-၁၉၄ အဆၢ ၁၃-၁၄
“သးခူတလ့ၢ်”
၁၃ ခီဖျိလၢ ပတၢ်ဘူၣ်တၢ်ဘါအဃိ ပှၤကပာ်ဒ့ၣ်ပာ်ကမၣ်ပှၤလၢ ပဒိၣ်ပပှၢ်အမဲာ်ညါ လၢပမ့ၢ်ပှၤလၢ အမၤတၢထီၣ်တၢလီၤတၢ်, ထီဒါပဒိၣ် မ့တမ့ၢ် တၢ်ကရၢကရိလၢ “အလီၤဘၣ်ယိၣ်တဖု” သ့န့ၣ်လီၤ. ဖဲန့ၣ်အခါ ပမၤထွဲစီၤပီလူး အဒိအတဲာ်သ့လီၤ. စီၤပီလူးန့ၣ် တမၤအိၣ်အမဲာ်သၣ်လၢ ပဒိၣ်အမဲာ်ညါ ဒ်စီၤတ့ၢ်တူးလူးလၢ အကတိၤစံးပတြၢၤလီတၢ်အသိးဘၣ်. စီၤပီလူးန့ၣ်အိၣ်ဒီး တၢ်ပၢၤသူၣ်ကီၤသး ဒီးတၢ်ယူးယီၣ်ပာ်ကဲလီၤ. အဝဲပာ်ဖျါထီၣ် အတၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤတဖၣ် လၢတၢ်ကူၣ်သ့အပူၤ လီၤတံၢ်လီၤဆဲး ဒီးတီတီလိၤလိၤလီၤ. စီၤပီလူးပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ “ပှၤယူဒၤဖိတနီၤနီၤ ဟဲလၢအၤစံအပူၤ” ဒီးပာ်ဒ့ၣ်ပာ်ကမၣ်အီၤလၢ အမၤဘၣ်အၢတၢ်လုၢ်ဟံၣ်န့ၣ် တအိၣ်ဖဲအံၤဘၣ်. ဒီးဒ်ပဒိၣ်အတၢ်သိၣ်တၢ်သီ အိၣ်ဝဲအသိး အဝဲစ့ၢ်ကီး ကြၢးန့ၢ်ဘၣ်တၢ်ခွဲးတၢ်ယာ်လၢ ကထံၣ်ဘၣ်ဒီးပှၤလၢ အပာ်ဒ့ၣ်ပာ်ကမၣ်အီၤတဖၣ် ဒီးဒိးကနၣ်တၢ်လၢ အဝဲသ့ၣ်တဲဝဲတဖၣ်န့ၣ်လီၤ.—မၤတၢ် ၂၄:၁၈, ၁၉.
၁၄ တၢ်လၢအလီၤသးစဲဒိၣ်ကတၢၢ်န့ၣ် စီၤပီလူး အုၣ်အသးလၢ အတၢ်စူၢ်တၢ်နာ်အဂ့ၢ်လီၤ. ဖဲအဝဲလဲၤတုၤလၢ ပှၤယူဒၤဖိအကွီၢ်ဘျီၣ် လၢအဒိၣ်ကတၢၢ်တဖျၢၣ်အခါ လၢတၢ်သူၣ်ဒူသးဒူအပူၤ အဝဲတဲဖျါထီၣ်ဝဲ တၢ်နာ်ဘၣ်ဃးဒီး တၢ်ဂဲၤဆၢထၢသမူထီၣ်က့ၤလၢ ပှၤတဲအါလိာ်သးအဂ့ၢ်န့ၣ်လီၤ. (မၤတၢ် ၂၃:၆-၁၀) စီၤပီလူး ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲ တၢ်မုၢ်လၢ်လၢ အဘၣ်ဃးဒီး တၢ်ဂဲၤဆၢထၢၣ်သမူထီၣ်က့ၤအဂ့ၢ် လီၤတံၢ်လီၤဆဲးလီၤ. ဘၣ်မနုၤအဃိလဲၣ်. မ့ၢ်လၢစီၤပီလူး စံၣ်တဲၤတဲလီၤဝဲ ယ့ၣ်ၡူးအဂ့ၢ် ဒီးယ့ၣ်ၡူးဂဲၤဆၢထၢၣ်သမူထီၣ်က့ၤအဂ့ၢ်လၢ ပှၤပာ်ဒ့ၣ်ပာ်ကမၣ်တၢ်ဖိတဖၣ် တတူၢ်လိာ်ဝဲဘၣ်န့ၣ်လီၤ. (မၤတၢ် ၂၆:၆-၈, ၂၂, ၂၃) တၢ်ဂ့ၢ်လၢအကဲထီၣ် တၢ်ဂ့ၢ်လိာ်ဘှီလိာ်န့ၣ် မ့ၢ်ဝဲတၢ်ဂဲၤဆၢထၢၣ်သမူထီၣ်က့ၤ အဂ့ၢ်န့ၣ်လီၤ. ပမ့ၢ်တဲလိၤလိၤန့ၣ် မ့ၢ်လၢတၢ်နာ် ယ့ၣ်ၡူး ဒီးအတၢ်ဂဲၤဆၢထၢၣ်သမူထီၣ်က့ၤ အဂ့ၢ်အဃိလီၤ.
ခူၣ်ထီၣ်နီၢ်သးအတၢ်လုၢ်ဒိၣ်ပှ့ၤဒိၣ်တဖၣ်
(မၤတၢ် ၂၃:၆) ဒီးစီၤပီလူးသ့ၣ်ညါလၢ ပှၤတနီၤနီၤမ့ၢ်ပှၤစးဒူၤကဲ, ဒီးတနီၤမ့ၢ်ပှၤဖၤရံၤၡဲ, ဒီးကိးပသူထီၣ်လၢပှၤသးပှၢ်အတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အပူၤ, ပှၤဒီပုၢ်ဝဲၢ်ဧၢ, ယဲဒၣ်အံၤ, ယမ့ၢ်ပှၤဖၤရံၤၡဲ ဒီးပှၤဖၤရံၤၡဲအဖိခွါလီၤ. လၢတၢ်မုၢ်လၢ်ဒီးပှၤသံဂဲၤဆၢထၢၣ်က့ၤအဂ့ၢ်န့ၣ်, ယဘၣ်တၢ်စံၣ်ညီၣ်အံၤလီၤ.
nwtsty တၢ်မၤနီၣ်လၢ မၤတၢ်. ၂၃:၆
ယမ့ၢ်ပှၤဖၤရံၤၡဲ– ပှၤတနီၤလၢကမျၢၢ်အကျါန့ၣ် သ့ၣ်ညါဝဲစီၤပီလူးလီၤ. (မၤတၢ်. ၂၂:၅) ခီဖျိလၢ စီၤပီလူးကိးလီၤအသးလၢ ပှၤဖၤရံၤၡဲအဖိခွါ အဃိ အဝဲသ့ၣ်ကနၢ်ပၢၢ်ဝဲလၢ စီၤပီလူးန့ၣ် မ့ၢ်ပှၤတဖုဃီဒီးအဝဲသ့ၣ်န့ၣ်လီၤ. အဝဲသ့ၣ်သ့ၣ်ညါဝဲလၢ စီၤပီလူးတဲဝဲဒ်အံၤန့ၣ် တမ့ၢ်အလီတၢ်ဘၣ်. ပှၤဖၤရံၤၡဲလၢ အိၣ်လၢပှၤယူဒၤဖိအကွီၢ်ဘျီၣ် လၢအဒိၣ်ကတၢၢ်အပူၤတဖၣ် သ့ၣ်ညါဝဲလၢ စီၤပီလူးကဲထီၣ် ခရံာ်ဖိလၢ အိၣ်ဒီးတၢ်သူၣ်ဆူၣ်သးဆူၣ်တဂၤလီၤ. ဘၣ်ဆၣ် ဖဲအံၤစီၤပီလူးကိးလီၤအသးလၢ ပှၤဖၤရံၤၡဲ ဒီးတကိးလီၤအသးလၢ ပှၤစးဒူၤကဲဘၣ်န့ၣ် မ့ၢ်လၢပှၤဖၤရံၤၡဲတဖၣ် နာ်ဝဲတၢ်ဂဲၤဆၢထၢၣ်သမူထီၣ်က့ၤ ဒ်သိးဒီးအီၤအဃိန့ၣ်လီၤ. ခီဖျိလၢတဲဝဲဒ်အံၤအဃိ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ တၢ်နာ်လၢလီၤဂာ်လိာ်အသးဒီး ပှၤဖၤရံၤၡဲအိၣ်ဝဲန့ၣ်လီၤ. ဖျါလၢစီၤပီလူး မုၢ်လၢ်ဝဲလၢ ပှၤယူဒၤဖိအကွီၢ်ဘျီၣ်အဒိၣ်ကတၢၢ်အကျါ ပှၤတနီၤန့ၣ် ကတူၢ်လိာ်အီၤအဃိ အဝဲတဲဖျါထီၣ်ဝဲတၢ်ဂ့ၢ်လၢ အဒုးအိၣ်ထီၣ် တၢ်ဂ့ၢ်လိာ်ဘှီလိာ်သ့အံၤန့ၣ်လီၤ. တၢ်ကဲထီၣ်အသး ဒ်အမုၢ်လၢ်ဝဲအသိးလီၤ. (မၤတၢ်. ၂၃:၇-၉) လၢခံဖဲအဝဲ လဲၤတဲဖျါထီၣ်တၢ်ဂ့ၢ်လၢ စီၤပၤအကြံးပၤ အအိၣ်အခါ တဲဖျါထီၣ်ဝဲလၢ အမ့ၢ်မတၤမတၤအဃိ လီၤပလိာ်လိာ်အသးဒီး အတၢ်ကတိၤလၢ မၤတၢ်. ၂၃:၆ အပူၤလီၤ. (မၤတၢ်. ၂၆:၅) ဖဲအဝဲအိၣ်လၢရိမ့ၤ ဒီးကွဲးလံာ်ဆူ ခရံာ်ဖိလၢအအိၣ်လၢ ဝ့ၢ်ဖံလံးပံၤတဖၣ်အအိၣ်အခါ အဝဲကွဲးဖျါထီၣ်ဝဲလၢ အမ့ၢ်ပှၤဖၤရံၤၡဲန့ၣ်လီၤ. (ဖံလံး. ၃:၅) ပာ်သူၣ်ပာ်သးလၢ ဖဲ မၤတၢ်. ၁၅:၅ အပူၤန့ၣ် တဲဖျါထီၣ်ဝဲ တၢ်ဂ့ၢ်ဘၣ်ဃးဒီး ခရံာ်ဖိလၢ အပူၤကွံာ်မ့ၢ်တ့ၢ် ပှၤဖၤရံၤၡဲတဖၣ်အဂ့ၢ်န့ၣ်လီၤ.—ကွၢ် တၢ်မၤနီၣ်လၢ မၤတၢ်. ၁၅:၅.
(မၤတၢ် ၂၄:၂၄) ဒီးအနံၤအသီတနီၤနီၤပူၤကွံာ်ဒီး, စီၤဖ့လံးဟဲဒီးအမါ, ပှၤယူဒၤအမုၣ်, နီၢ်ဒြူၤစံးလ့ၤ, ဒီးကိးက့ၤစီၤပီလူး, ဒီးဒိကနၣ် အကလုၢ်လၢတၢ်စူၢ်က့ၤနာ်က့ၤခရံာ်အဂ့ၢ်အကျိၤလီၤ.
(မၤတၢ် ၂၄:၂၇) ဘၣ်ဆၣ်ဒီးခံနံၣ်ပှဲၤထီၣ်ဒီး, စီၤပီၤကံၤဖ့စတူးဟဲလၢ စီၤဖ့လံးအလီၢ်, ဒီးစီၤဖ့လံးတၢ်မိၣ်ဘၣ်ဘျုးဘၣ်ဖှိၣ် အသးလၢပှၤယူဒၤဖိအမဲာ်ညါသတးဒီး, လဲၤသဒၣ်စီၤပီလူး လၢအဘၣ်စၢဃာ်အသးလီၤ.
nwtsty တၢ်မၤနီၣ်လၢ မၤတၢ်. ၂၄:၂၄
နီၢ်ဒြူၤစံးလ့ၤ– အဝဲမ့ၢ် စီၤပၤဟ့ၤရိာ် အကြံးပၤ ၁ အဖိမုၣ်သဒါ ဒီးမ့ၢ်ဖိသၢဂၤတဂၤလၢ မၤတၢ် ၁၂:၁ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲန့ၣ်လီၤ. အဝဲအိၣ်ဖျဲၣ်ထီၣ်ဖဲ ခ.န ၃၈ ဒီးမ့ၢ်ဝဲ အကြံးပၤ ၂ ဒီးနီၢ်ဘ့ၢ်နံက့ၤ အဒ့မုၣ်န့ၣ်လီၤ. (ကွၢ် တၢ်မၤနီၣ်လၢ မၤတၢ်. ၂၅:၁၃ ဒီး Glossary, “Herod.”) စီၤဖ့လံး မ့ၢ်ဝဲအဝၤခံဂၤတဂၤလီၤ. အဲမဲစၣ် (Emesa) အစီၤပၤ ပှၤစူၤရံဖိ အစံစဲၣ်(စ်) (Azizus) မ့ၢ်ဝဲ အဝၤအဆိကတၢၢ်တဂၤလီၤ. အဝဲမၤကတၢၢ်အတၢ်ဆီဟံၣ်ဆီဃီဒီး အစံစဲၣ်(စ်) (Azizus) ဝံၤအလီၢ်ခံ ဖျီအသးဒီး စီၤဖ့လံး ဖဲ ခ.န ၅၄ န့ၣ်လီၤ. ဖဲန့ၣ်အခါ အသးအိၣ်ဒံးဒၣ် ၁၆ နံၣ်လီၤ. ဖဲစီၤပီလူး စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်ဘၣ်ဃး “တၢ်တီတၢ်လိၤအဂ့ၢ်, ဒီးတၢ်ကီၤသူၣ်ကီၤသးအဂ့ၢ်, ဒီးတၢ်စံၣ်ညီၣ်ခဲကိာ်အဂ့ၢ်” အခါဖျါလၢ အဝဲကအိၣ်ဝဲဖဲန့ၣ်လီၤ. (မၤတၢ်. ၂၄:၂၅) ဖဲစီၤဖ့လံး ဟ့ၣ်လီၤအလီၢ်အလၤဆူ စီၤဖ့စတူး အအိၣ်အခါ “တၢ်မိၣ်ဘၣ်ဘျုးဘၣ်ဖှိၣ် အသးလၢပှၤယူဒၤဖိအမဲာ်ညါ” အဃိဆဲးပာ်ဝဲ စီၤပီလူးလၢဃိာ်ပူၤလီၤ. ပှၤတနီၤဆိကမိၣ်ဝဲလၢ အဝဲမၤဝဲဒ်အံၤန့ၣ် မ့ၢ်လၢအဲၣ်ဒိးမၤမုာ် အမါလၢအမ့ၢ် ပှၤယူဒၤမုၣ်အံၤအသးအဃိလီၤ.—မၤတၢ်. ၂၄:၂၇.
တၢ်ဖးလံာ်စီဆှံ
(မၤတၢ် ၂၃:၁-၁၅) ဒီးစီၤပီလူး ကွၢ်ပှၤသးပှၢ်အတၢ်အိၣ်ဖှိၣ် လီၤတံၢ်လီၤဆဲးဒီးစံးဝဲဒၣ်, ပှၤဒီပုၢ်ဝဲၢ်သ့ၣ်ဧၢ, ယမၤတၢ်အိၣ်ဒီးယသး လၢအသ့ၣ်ညါဒၣ်တၢ် လၢအဂ့ၤဒီဖျၢၣ်ညါ လၢယွၤအမဲာ်ညါ, တုၤမုၢ်မဆါတနံၤအံၤလီၤ. ၂ ဒီးပှၤလုၢ်တၢ်အခိၣ်, စီၤအနၤနံ, မၤလိာ်ပှၤဆၢထၢၣ်လၢအဃၢၤ, ဒ်သိးအကတီၢ်စီၤပီလူးအထးခိၣ်လီၤ. ၃ တုၤနုၤတစုစီၤပီလူးစံးဘၣ်အီၤ, တၢ်ဒူၣ်လၢ အဖှူဝါအသးဧၢ, ယွၤကတီၢ်နၤလီၤ. နဆ့ၣ်နီၤစံၣ်ညီၣ်ယၤဒ်တၢ်သိၣ်တၢ်သီအသိး, ဒီးဖဲအထီဒါတၢ်သိၣ်တၢ်သီ အသိးဒီး, နမၤလိာ်ပှၤကတီၢ်ယၤဧါ. ၄ ဒီးပှၤဆၢထၢၣ်လၢ အဃၢၤစံးဝဲဒၣ်, နဒုၣ်ဒွဲၣ်ယွၤအပှၤလုၢ်တၢ်အခိၣ်ဧါ. ၅ ဒီးစီၤပီလူးစံးဝဲဒၣ်, ဒီပုၢ်ဝဲၢ်သ့ၣ်ဧၢ, အဝဲန့ၣ်မ့ၢ်ပှၤလုၢ်တၢ်အခိၣ် ယတသ့ၣ်ညါဘၣ်. အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ, တၢ်ကွဲးအသး, သုပဒိၣ်ပပှၢ်န့ၣ်, သုတစံးအၢအီၤတဂ့ၤ. ၆ ဒီးစီၤပီလူးသ့ၣ်ညါလၢ ပှၤတနီၤနီၤမ့ၢ်ပှၤစးဒူၤကဲ, ဒီးတနီၤမ့ၢ်ပှၤဖၤရံၤၡဲ, ဒီးကိးပသူထီၣ် လၢပှၤသးပှၢ်အတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အပူၤ, ပှၤဒီပုၢ်ဝဲၢ်ဧၢ, ယဲဒၣ်အံၤ, ယမ့ၢ်ပှၤဖၤရံၤၡဲ ဒီးပှၤဖၤရံၤၡဲအဖိခွါလီၤ. လၢတၢ်မုၢ်လၢ်ဒီးပှၤသံဂဲၤဆၢထၢၣ်က့ၤအဂ့ၢ်န့ၣ်, ယဘၣ်တၢ်စံၣ်ညီၣ်အံၤလီၤ. ၇ ဒီးတုၤအစံးတၢ်န့ၣ်ဒီး, ပှၤဖၤရံၤၡဲ ဒီးပှၤစးဒူၤကဲ ဂ့ၢ်လိာ်ဘှီလိာ်အသး, ဒီးပှၤဂီၢ်မုၢ်လီၤဖးလိာ်အသးလီၤ. ၈ အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ, ပှၤစးဒူၤကဲစံးဝဲလၢ ပှၤသံတဂဲၤဆၢထၢၣ်က့ၤဘၣ်. ဒီးပှၤမူခိၣ်ဖိမ့ၢ်ဂ့ၤ, သးမ့ၢ်ဂ့ၤ, တအိၣ်ဘၣ်ဝဲဘၣ်. မ့မ့ၢ်ဖၤရံၤၡဲန့ၣ်စံးဝဲလၢ အအိၣ်ခံမံၤလၢာ်လီၤ. ၉ ဒီးပှၤကလာ်ထီၣ်ဖးဒိၣ်, ဒီးပှၤကွဲးလံာ်လၢပှၤဖၤရံၤၡဲအကျါတဖၣ်, ဂဲၤဆၢထၢၣ် ဒီးတဲးလိာ်ဃိလိာ်အသး ဒီးစံးဝဲဒၣ်, ပှၤတဂၤအံၤ ပတထံၣ်ဘၣ်တၢ်ကမၣ်လၢအလိၤနီတမံၤဘၣ်. မ့မ့ၢ်သးမ့ၢ်ဂ့ၤ, ကလူးမ့ၢ်ဂ့ၤ, မ့ၢ်ကတိၤတ့ၢ်တၢ်ဒီးအီၤန့ၣ်, [မ်ပသုတထီဒါယွၤတဂ့ၤ]. ၁၀ ဒီးဂ့ၢ်လိာ်ဘှီလိာ်အသး နးနးကလဲာ်ဒီး, ပှၤသုးဖိတကထိအခိၣ်န့ၣ်ဘၣ်ယိၣ်လၢ အကထုးဆ့ဆိဘၣ်ဖုးစီၤပီလူး, ဒီးမၤလိာ်ပှၤသုးဖိတဖၣ် ဒ်သိးအကလဲၤလီၤ ဟံးန့ၢ်ဆူၣ်အီၤလၢတၢ်အသးကံၢ်ပူၤ, ဒီးဟဲဆှၢအီၤဆူပှၤသုးဖိအဟံၣ်ပူၤလီၤ. ၁၁ ဒီးလၢခံတနၤန့ၣ်, ကစၢ်ဆၢထၢၣ်ဒီးအီၤ ဒီးစံးဝဲဒၣ်, စီၤပီလူးဧၢ, ပာ်နသးခူတလ့ၢ်တက့ၢ်. အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ, ဒ်နအုၣ်နသးလၢယဂီၢ် လၢယရူၤၡလ့ၣ် အပူၤအသိးန့ၣ်, နဘၣ်အုၣ်နသးလၢရိမ့ၤအပူၤဒ်န့ၣ်အသိးလီၤ. ၁၂ ဒီးမုၢ်ဆ့ၣ်ထီၣ်န့ၣ်, ပှၤယူဒၤဖိတနီၤနီၤ အၢၣ်လီၤအီလီၤလိာ်အသး, ဒီးဆိၣ်လီၤဒၣ်အသးဒီးစံးဝဲဒၣ်, သါတချုးမၤသံဒံးဘၣ်စီၤပီလူးဒီး, သါတအီၣ်တအီ ဘၣ်တၢ်ဘၣ်. ၁၃ ဒီးပှၤအၢၣ်လီၤအီလီၤတၢ်အံၤ, အိၣ်လွံၢ်ဆံအဘျဲၣ်လီၤ. ၁၄ ဒီးအဝဲသ့ၣ်တဖၣ် လဲၤဝဲဆူပှၤလုၢ်တၢ်အခိၣ်ဒီးပှၤသူၣ်က့သးပှၢ်အအိၣ်, ဒီးစံးဝဲဒၣ်, ပဆိၣ်လီၤပသးလၢ တၢ်ဆိၣ်အၢလၢ ပတချုးမၤသံဒံးဘၣ် စီၤပီလူးဒီး, ပတအီၣ်ဘၣ်တၢ်ဘၣ်. ၁၅ မၤသးဒ်န့ၣ်ဒီး, ခဲကနံၣ်အံၤ, ပာ်သုသးဒ်သုကသ့ၣ်ညါအဂ့ၢ်အပီၢ်လီၤတံၢ်လီၤဆဲးတက့ၢ်ဒီး, သုဝဲဒၣ်ဒီးပှၤသူၣ်က့သးပှၢ်တဖၣ်, ဃ့ကညးပှၤသုးဖိတကထိအခိၣ်, ဒ်သိးအကဆှၢလီၤအီၤဆူသုအိၣ်တက့ၢ်. ဒီးတချုးအဟဲဘူးဒံးဘၣ်ဒီး, ပအိၣ်ကတဲာ်ကတီၤ ပသးဒ်သိး ပကမၤသံအီၤလီၤ.
လါယနူၤအါရံၤ ၂၁–၂၇
တၢ်လုၢ်ဒိၣ်ပှ့ၤဒိၣ်တဖၣ်လၢ လံာ်စီဆှံအပူၤ | မၤတၢ် ၂၅–၂၆
“စီၤပီလူး ပတံထီၣ်တၢ်လၢ ကဲစၢ်အအိၣ် ဒီးအုၣ်အသးလၢ စီၤပၤဟ့ၤရိာ်အကြံးပၤ အမဲာ်ညါ”
(မၤတၢ် ၂၅:၁၁) မၤသးဒ်န့ၣ်ဒီး ယမ့ၢ်မၤတၢ်တတီဘၣ်, ဒီးယဂ့ၤသံတၢ်ကမၣ်မ့ၢ်အိၣ်လၢယလိၤဒီး, ဒ်သိးယသုတသံတဂ့ၤဒီး, ယတဃ့ဘၣ်. မ့မ့ၢ်တၢ်ကမၣ်လၢ အဝဲသ့ၣ်ပာ်လၢ ယလိၤမ့ၢ်တအိၣ်ဘၣ်ဒီး, ပှၤဟ့ၣ်လီၤယၤလၢ အစုပူၤတသ့ဘၣ်နီတဂၤဘၣ်. ယကိးထီၣ်ကဲစၢ်လီၤ.
bt ကဘျံးပၤ ၁၉၈ အဆၢ ၆
“ယကိးထီၣ်ကဲစၢ်”
၆ ခီဖျိလၢ စီၤဖ့စတူး အဲၣ်ဒိးဒိးန့ၢ်ဘၣ် ပှၤယူဒၤဖိတဖၣ်အတၢ်ဘၣ်သးအဃိ စီၤပီလူး ဘၣ်တၢ်မၤသံ အီၤသ့န့ၣ်လီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ စီၤပီလူးသူဝဲ အတၢ်ခွဲးတၢ်ယာ်ဒ်အမ့ၢ် ရိမ့ၤအထံဖိကီၢ်ဖိအသိးလီၤ. အဝဲတဲဘၣ် စီၤဖ့စတူးလၢ “ယဆၢထၢၣ်လၢ စီၤပၤကဲစၢ်အလီၢ်ပစိာ် ကွီၢ်အမဲာ်ညါ ဖဲယဂ့ၤဒိးတၢ်စံၣ်ညီၣ်လီၤ. ဒ်နသ့ၣ်ညါသပှၢ်တၢၢ်အသိးန့ၣ်, ယတမၤကမၣ်ဘၣ် ပှၤယူဒၤဖိနီတမံၤဘၣ်. . . . ယကိးထီၣ်ကဲစၢ်လီၤ.” ခီဖျိလၢအတဲဝဲဒ်အံၤအဃိ ထုးက့ၤအတၢ်ကတိၤ တန့ၢ်လၢၤဘၣ်. စီၤဖ့စတူ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲတၢ်ဂ့ၢ်အံၤ ခီဖျိတဲဝဲလၢ “နကိးထီၣ်ကဲစၢ်, နကလဲၤဆူကဲစၢ်အအိၣ်န့ၣ်လီၤ. (မၤတၢ် ၂၅:၁၀-၁၂) ခီဖျိလၢ စီၤပီလူး လဲၤဝဲလၢ ပှၤလၢအန့ၢ်စိန့ၢ်ကမီၤလၢ အပတီၢ်ထီတဖၣ်အအိၣ်အဃိ အဝဲပာ်လီၤတၢ်အဒိအတဲာ်လၢ လၢခရံာ်ဖိနီၢ်နီၢ်လၢ မုၢ်မဆါတနံၤအံၤတဖၣ်အဂီၢ်လီၤ. ဖဲပှၤလၢအထီဒါတၢ်တဖၣ် ဂုာ်ကျဲးစၢး ဒုးအိၣ်ထီၣ် “တၢ်သိၣ်တၢ်သီ” ဒ်သိးပကဘၣ်ကီဘၣ်ခဲအဂီၢ်အခါ ယဟိဝၤပှၤအုၣ်အသးတဖၣ် သူဝဲအနီၢ်ကစၢ်အတၢ်ခွဲးတၢ်ယာ် လၢကဒီသဒၢဝဲတၢ်သးခုကစီၣ်အဂီၢ်လီၤ.—စံး. ၉၄:၂၀.
(မၤတၢ် ၂၆:၁-၃) ဒီးစီၤအကြံးပၤစံးဘၣ်စီၤပီလူး, တၢ်ဒုးကတိၤနၤလၢနဂီၢ်ဒၣ်နဲလီၤ. တုၤနုၤတစုစီၤပီလူးယူာ်ဃီၤအစု, ဒီးကတိၤပူၤကတိၤဖျဲးဝဲလီၤ. ၂ စီၤပၤအကြံးပၤဧၢ, တၢ်ကမၣ်လၢပှၤယူဒၤဖိပာ်လၢယလိၤန့ၣ်, ယကတိၤပူၤဖျဲးတၢ်လၢနမဲာ်ညါလၢ မုၢ်မဆါတနံၤအံၤဒီး, ယပာ်ယသးလၢယဘၣ်အမုာ်လီၤ. ၃ အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ, တၢ်အလုၢ်အလၢ်, ဒီးတၢ်သံကွၢ်လၢ ပှၤယူဒၤဖိအကျါန့ၣ်, နသ့ၣ်ညါခဲလၢာ်လီၤတံၢ်လီၤဆဲးလီၤ. မ်ဒ်န့ၣ်ဒီး ဝံသးစူၤဒီးကနၣ်စာ်ယကလုၢ်တက့ၢ်.
bt ကဘျံးပၤ ၁၉၈-၂၀၁ အဆၢ ၁၀-၁၆
“ယကိးထီၣ်ကဲစၢ်”
၁၀ စီၤပီလူး ဒိးန့ၢ်ဘၣ်တၢ်ခွဲးတၢ်ယာ်လၢ ကတဲဖျါထီၣ်တၢ်ဂ့ၢ်လၢ စီၤအကြံးပၤ အမဲာ်ညါအဃိ ကတိၤစံးဘျုးစံးဖှိၣ်ဝဲ စီၤပၤလၢ တၢ်ယူးယီၣ်ပာ်ကဲအပူၤ ဒီးအၢၣ်လီၤဝဲလၢ စီၤပၤမ့ၢ်ပှၤလၢ အသ့ၣ်ညါ ပှၤယူဒၤဖိအလုၢ်လၢ်ထူသနူဂ့ၤဂ့ၤလီၤ. ဝံၤအလီၢ်ခံ အဝဲတဲဖျါထီၣ် အဂ့ၢ်လၢအပူၤကွံာ်ဒီးစံးဝဲလၢ “ဒ်ပဘါတၢ်အလုၢ်အလၢ်အပှၤလီၤတံၢ်ကတၢၢ် တကရၢအသိးန့ၣ် ယမ့ၢ်ပှၤဖၤရံၤၡဲလီၤ.” (မၤတၢ် ၂၆:၅) ဒ်ဖၤရံၤၡဲတဂၤအသိး စီၤပီလူးစ့ၢ်ကီး မုၢ်လၢ်ဝဲ မ့းၡံအၤကဟဲန့ၣ်လီၤ. ခဲအံၤ ဒ်အမ့ၢ်ခရံာ်ဖိတဂၤအသိး လၢတၢ်သူၣ်ဒူသးဒူအပူၤ အဝဲတဲဖျါထီၣ်ဝဲလၢ ယ့ၣ်ၡူးခရံာ်မ့ၢ် မ့းၡံအၤလၢ ဘၣ်တၢ်မုၢ်လၢ်တ့ၢ်အီၤ ဖးယံာ်လံတဂၤန့ၣ်လီၤ. တၢ်စံးပာ်လၢ ကစၢ်ယွၤဟ့ၣ်တ့ၢ် ဖံဖုလၢပျၢၤတဖၣ် ကဟဲလၢပှဲၤထီၣ်ဝဲန့ၣ် မ့ၢ်တၢ်မုၢ်လၢ်လၢ အဝဲဒီးပှၤလၢ အပာ်တၢ်ကမၣ်လၢအလိၤတဖၣ် အတၢ်နာ်ဒီး အဝဲဘၣ်တၢ်သမံသမိးအီၤလၢ တၢ်ဂ့ၢ်အံၤအဃိ ဖဲနံၤအဝဲန့ၣ်န့ၣ်လီၤ. လၢတၢ်ကတိၤတဖၣ်အံၤအဃိ စီၤအကြံးပၤ သးအိၣ်ဒိကနၣ်ဝဲ တၢ်လၢစီၤပီလူးတဲဝဲတဖၣ် အါန့ၢ်အလီၢ်လီၤ.
၁၁ စီၤပီလူးသ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်က့ၤဝဲ လၢအပူၤကွံာ်အဝဲမၤအၢမၤနးဝဲ ခရံာ်ဖိတဖၣ် ဒီးတဲဝဲလၢ “ယဆိကမိၣ်တ့ၢ်လၢ ယကစၢ်ဒၣ်ယဲ, လၢယကြၢးမၤတၢ်ထီဒါ ပှၤနစၤရ့းဖိယ့ၣ်ၡူးအမံၤ, အါမံၤလီၤ. . . . ယသးဒိၣ်ထီၣ်အီၤ [ပှၤလၢအပိာ်ခရံာ်အခံတဖၣ်] ဒ်ပှၤပျုၢ်တဂၤအသိးသတးဒီး, ယမၤအၢမၤနးအီၤ ပၢၢ်လၢတခီခူတခီဝ့ၢ်လီၤ.” (မၤတၢ် ၂၆:၉-၁၁) တမ့ၢ်စီၤပီလူး တဲပိၣ်တၢ်ဘၣ်. ပှၤအါတက့ၢ် သ့ၣ်ညါဝဲလၢ စီၤပီလူးန့ၣ် မ့ၢ်ပှၤတဂၤလၢ အဟးမၤအၢမၤနး ခရံာ်ဖိတဖၣ်လီၤ. (ကလၤ. ၁:၁၃, ၂၃) ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် စီၤအကြံးပၤ ကဆိကမိၣ်ဘၣ်ဝဲလၢ ‘မ့ၢ်တၢ်မနုၤဆီတလဲ ပှၤဒ်သိးအံၤတဂၤအသးလဲၣ်.’
၁၂ တၢ်စံးဆၢဖျါထီၣ်လၢ စီၤပီလူးအတၢ်ကတိၤလၢခံတဖၣ်အပူၤလီၤ. အဝဲတဲဝဲလၢ “ယလဲၤဒီးပှၤလုၢ်တၢ်အခိၣ် အကလုၢ်ဆူ ဝ့ၢ်ဒၤမ့ၤစ့းအဖၢမုၢ်ဒီး, လၢမုၢ်ထူၣ်လၢ ကျဲန့ၣ်, စီၤပၤဧၢ, ယထံၣ်တၢ်ကပီၤလၢမူခိၣ်ဆှုၣ်န့ၢ်မုၢ်အကပီၤ, ဒီးကပီၤထီၣ်ဝးတရံးယၤ ဒီးပှၤပိာ်ယခံတဖၣ်လီၤ. ဒီးပလီၤဃံၤလၢ ဟီၣ်ခိၣ်အဖီခိၣ်ခဲလၢာ်, ဒီးယနၢ်ဟူတၢ်အကလုၢ် ကတိၤတၢ်ဒီးယၤ လၢဧ့ၤဘြံၤအကျိာ် ဒီးစံးဝဲဒၣ်, စီၤစီလူးဧၢ, စီၤစီလူးဧၢ, နမၤအၢယၤဘၣ်မနုၤလဲၣ်. နထူဘၣ်နီၣ်ခိၣ်စူကီမးလီၤ. ဒီးယစံးယဲ, ကစၢ်ဧၢ, နမ့ၢ်မတၤတဂၤလဲၣ်. ဒီးစံးဝဲဒၣ်, ယမ့ၢ်ပှၤလၢ နမၤအၢအီၤယ့ၣ်ၡူးလီၤ.”—မၤတၢ် ၂၆:၁၂-၁၅.
၁၃ တချုး တၢ်မၤအသးလၢ အလီၤလိၢ်လီၤလးအံၤ ကဲထီၣ်အသးဒံးဘၣ်န့ၣ် လီၤဂာ်လၢ စီၤပီလူးထူဘၣ်နီၣ်ခိၣ်စူလီၤ. ဒ်ဆၣ်ဖိကီၢ်ဖိတဒုလၢ အမၤဘၣ်ဒိလီၤအသး ခီဖျိအထူနီၣ်ခိၣ်စူအသိး စီၤပီလူးစ့ၢ်ကီး မၤဘၣ်ဒိအတၢ်ရ့လိာ်သးဒီး ကစၢ်ယွၤ ခီဖျိအထီဒါဝဲ ကစၢ်ယွၤအတၢ်ဘၣ်သးန့ၣ်လီၤ. ယ့ၣ်ၡူးဂဲၤဆၢထၢၣ်သမူထီၣ်က့ၤဝံၤအလီၢ်ခံ လီၣ်ဖျါထီၣ်အသးလၢ စီၤပီလူးအမဲာ်ညါဖဲ ကျဲလၢအလဲၤဝဲဆူ ဝ့ၢ်ဒၤမ့ၤစ့းအခါလီၤ. စီၤပီလူးန့ၣ် အိၣ်ဒီးတၢ်သူၣ်ဘျၢသးဘျၢ ဘၣ်ဆၣ်ခီဖျိလၢ အတၢ်ဆိကမိၣ်ကမၣ်အဃိ ယ့ၣ်ၡူးဘှီဘၣ်ထီၣ်က့ၤအီၤလီၤ.—ယိၤဟၣ် ၁၆:၁, ၂.
၁၄ စီၤပီလူး မၤတၢ်ဆီတလဲနီၢ်နီၢ်လၢ အတၢ်အိၣ်မူအပူၤလီၤ. အဝဲတဲဘၣ် စီၤအကြံးပၤလၢ “တၢ်ထံၣ်လၢညါခီ လၢမူခိၣ်န့ၣ်, တမ့ၢ်ဘၣ်ယတဒိကနၣ်ဘၣ်. မ့မ့ၢ်ယစံၣ်တဲၤတဲလီၤဆိလၢပှၤအိၣ် လၢဒၤမ့ၤစ့းအပူၤ, ဒီးယရူၤၡလ့ၣ်, ဒီးကီၢ်ယူဒၤဒီကီၢ်ညါ, ဒီးပှၤကလုာ်တဖၣ်, ဒ်သိးအကပီၢ်ယၢ်လီၤက့ၤအသး, ဒီးဃၣ်ဃီၣ်က့ၤ အသးဆူယွၤအအိၣ်, ဒီးမၤတၢ်ကြၢးဒီး တၢ်ပီၢ်ယၢ်လီၤက့ၤအသးလီၤ.” (မၤတၢ် ၂၆:၁၉, ၂၀) စီၤပီလူး မၤလၢပှဲၤဝဲ အမူဒါလၢ ယ့ၣ်ၡူးဟ့ၣ်အီၤဖဲ မုၢ်ထူၣ်ခါတၢ်ထံၣ်လၢညါခီအပူၤန့ၣ် အနံၣ်အါမးလံလီၤ. ကဲဘျုးဒ်လဲၣ်. ပှၤလၢအတူၢ်လိာ် တၢ်သးခုကစီၣ်လၢ စီၤပီလူး စံၣ်တဲၤတဲလီၤဝဲတဖၣ်န့ၣ် အဝဲသ့ၣ် ပီၢ်ယၢ်လီၤက့ၤအသး ပာ်တ့ၢ်ကွံာ်တၢ်သကဲာ်ပဝး အတဂ့ၤတဖၣ် ဒီးဟဲက့ၤဆူကစၢ်ယွၤအအိၣ်လီၤ. ဒီးအဝဲသ့ၣ်ကဲထီၣ် ထံဖိကီၢ်ဖိလၢအဂ့ၤ ဒီးအိၣ်ဒီးတၢ်ယူးယီၣ်ပာ်ကဲ ထံကီၢ်အတၢ်သိၣ်တၢ်သီ ဒီးအတၢ်ဘျၢတဖၣ်လီၤ.
၁၅ ဘၣ်ဆၣ် မ့မ့ၢ်ပှၤလၢအထီဒါ စီၤပီလူးတဖၣ်အဂီၢ် အဘျုးတအိၣ်နီတမံၤဘၣ်. စီၤပီလူး စံးဝဲလၢ “လၢတၢ်တဖၣ်န့ၣ်အဃိဒီး, ပှၤယူဒၤဖိဟံးန့ၢ်ယၤလၢ တၢ်လုၢ်အဟံၣ်ပူၤဒီးဃုမၤသံယၤလီၤ. မၤသးဒ်န့ၣ်ဒီး ယွၤမၤစၢၤယၤသတးဒီး, ယအိၣ်ဒံးတုၤမုၢ်မဆါတနံၤအံၤ, ဒီးယအုၣ်ယသးလၢ ပှၤဒီးဒိၣ်ဒီးဆံးအမဲာ်ညါ, ဒီးယစံၣ်တဲၤတဲလီၤထဲတၢ်လၢ ဝံတဖၣ်ဒီး စီၤမိၤၡ့စံးပာ်လၢ အကအိၣ်ထီၣ်န့ၣ်လီၤ.”—မၤတၢ် ၂၆:၂၁, ၂၂.
၁၆ ဒ်ပမ့ၢ်ခရံာ်ဖိနီၢ်နီၢ်တဖၣ်အသိး ပကဘၣ် ‘ကတီၤပသးထီဘိလၢ တၢ်စံးဆၢ’ က့ၤပှၤလၢအသံကွၢ် ပတၢ်နာ်တဖၣ်အဂီၢ်လီၤ. (၁ ပ့း. ၃:၁၅) ဖဲပပာ်ဖျါထီၣ် ပတၢ်နာ်အဂ့ၢ်လၢ စံၣ်ညီၣ်ကွီၢ် ဒီးပဒိၣ်ပပှၢ်တဖၣ်အမဲာ်ညါအခါ ပကွၢ်လိမၤဒိး စီၤပီလူးအဒိအတဲာ်လၢ အသူဝဲတၢ်ကတိၤ ဖဲအတဲတၢ်ဒီး စီၤအကြံးပၤ ဒီးစီၤဖ့စတူးအခါသ့ဝဲလီၤ. လၢတၢ်ယူးယီၣ်ပာ်ကဲအပူၤ ပတဲပၠးအဝဲသ့ၣ်လၢ လံာ်စီဆှံတၢ်မ့ၢ်တၢ်တီန့ၣ် မၤဂ့ၤထီၣ်ပတၢ်အိၣ်မူ ဒီးပှၤလၢအတူၢ်လိာ် ပတၢ်ကစီၣ်တဖၣ် အတၢ်အိၣ်မူစ့ၢ်ကီးလီၤ. ပမ့ၢ်မၤဒ်အံၤန့ၣ် ကထိးဘၣ်ပဒိၣ်ပပှၢ်တဖၣ်အသးလီၤ.
(မၤတၢ် ၂၆:၂၈) ဒီးစီၤအကြံးပၤစံးဘၣ်စီၤပီလူး, နသဆၣ်ထီၣ်ယခံဒီး, နသါကဒုးကဲယၤလၢပှၤခရံာ်ဖိညီကဒၣ်လီၤ.
bt ကဘျံးပၤ ၂၀၂ အဆၢ ၁၈
“ယကိးထီၣ်ကဲစၢ်”
၁၈ ဘၣ်ဆၣ် စီၤပီလူးတဲဆၢက့ၤဝဲပဒိၣ်လၢ “တၢ်ဒိၣ်စီၤဖ့စတူးဧၢ, တမ့ၢ်ဘၣ် ယပျုၢ်ဘၣ်. မ့ၢ်ယကတိၤတၢ်မ့ၢ်တၢ်တီ, ဒီးတၢ်သူၣ်ဆးသးဆးအတၢ်ကတိၤလီၤ. . . . စီၤပၤအကြံးပၤဧၢ, ဝံတဖၣ်အကလုၢ်အကထါန့ၣ်, မ့ၢ်နနာ်စ့ၢ်ကီးဧါ. ယသ့ၣ်ညါလၢနနာ်လီၤ.” စီၤပၤအကြံးပၤ တဲဆၢက့ၤဝဲလၢ “နသဆၣ်ထီၣ်ယခံဒီး, နသါကဒုးကဲယၤလၢပှၤခရံာ်ဖိညီကဒၣ်လီၤ.” (မၤတၢ် ၂၆:၂၅-၂၈) တၢ်ကတိၤတဖၣ်အံၤ အဝဲမ့ၢ်တဲဝဲလၢ တၢ်သူၣ်ဘျၢသးဘျၢအပူၤမ့ၢ်ဂ့ၤ, မ့ၢ်တတဲဝဲလၢ တၢ်သူၣ်ဘျၢသးဘျၢအပူၤမ့ၢ်ဂ့ၤ, ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ စီၤပီလူးအတၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤန့ၣ် ထိးဘၣ်ဝဲစီၤပၤအသးလီၤ.
ခူၣ်ထီၣ်နီၢ်သးအတၢ်လုၢ်ဒိၣ်ပှ့ၤဒိၣ်တဖၣ်
(မၤတၢ် ၂၆:၁၄) ဒီးပလီၤဃံၤလၢဟီၣ်ခိၣ်အဖီခိၣ်ခဲလၢာ်, ဒီးယနၢ်ဟူတၢ်အကလုၢ်ကတိၤတၢ်ဒီးယၤ လၢဧ့ၤဘြံၤအကျိာ်ဒီးစံးဝဲဒၣ်, စီၤစီလူးဧၢ, စီၤစီလူးဧၢ, နမၤအၢယၤဘၣ်မနုၤလဲၣ်. နထူဘၣ်နီၣ်ခိၣ်စူကီမးလီၤ.
nwtsty တၢ်မၤနီၣ်လၢ မၤတၢ်. ၂၆:၁၄
ထူဘၣ်နီၣ်ခိၣ်စူ– နီၣ်ခိၣ်စူန့ၣ်မ့ၢ်ဝဲ နီၣ်တီၢ်လၢပှၤတီၢ် ဆၣ်ဖိကီၢ်ဖိအဂီၢ်လီၤ. (စံၣ်ညီၣ်. ၃:၃၁) လၢကြံးအလံာ်လဲၢ်တဖၣ်အပူၤ တၢ်ကတိၤလၢအမ့ၢ် “ထူဘၣ်နီၣ်ခိၣ်စူ” န့ၣ်မ့ၢ်ဝဲတၢ်ကတိၤဒိလီၤ. ဂီၤဖံးလၢအခိၣ်ကိၤတဒု မ့ၢ်ထူဝဲနီၣ်ခိၣ်စူန့ၣ် အဝဲကဘၣ်ဒိဘၣ်ထံးလီၤ. စီၤပီလူးစ့ၢ်ကီး တချုးလၢအကဲထီၣ် ခရံာ်ဖိဒံးဘၣ်န့ၣ် မၤဝဲဒ်န့ၣ်အသိးလီၤ. ခီဖျိလၢအမၤအၢမၤနး ယ့ၣ်ၡူးအပျဲၢ်အဘီၣ်လၢ အဒိးန့ၢ်ဘၣ် ယဟိဝၤယွၤ အတၢ်ဆီၣ်ထွဲမၤစၢၤတဖၣ်အဃိ လီၤဂာ်လၢအဝဲထူနီၣ်ခိၣ်စူ ဒီးမၤဆါလီၤအသးလီၤ. (ထိၣ်သတြီၤဒီး မၤတၢ်. ၅:၃၈, ၃၉; ၁ တံၤ. ၁:၁၃, ၁၄) စံၣ်. ၁၂:၁၁ သူဝဲတၢ်ကတိၤဒိလၢအမ့ၢ် “နီၣ်ဆဲးတၢ်” လီၤ. အဲၣ်ဒိးစံးဝဲ ပှၤကူၣ်ဘၣ်ကူၣ်သ့အတၢ်ကတိၤလၢ အထိၣ်ဟူးထိၣ်ဂဲၤထီၣ်ပှၤလၢ ကဒိကနၣ် တၢ်ဟ့ၣ်ကူၣ်အဂီၢ်လီၤ.
nwt glossary
နီၣ်ခိၣ်စူ. မ့ၢ်နီၣ်ခိၣ်စူဖးထီတဘိလၢ ပှၤမၤစံာ်ဖိတဖၣ် သူဝဲလၢကတီၢ် ဆၣ်ဖိကီၢ်ဖိအဂီၢ်လီၤ. နီၣ်ခိၣ်စူန့ၣ် ဘၣ်တၢ်ထိၣ်သတြီၤအီၤဒီး ပှၤကူၣ်ဘၣ်ကူၣ်သ့ အတၢ်ကတိၤလၢ အထိၣ်ဟူးထိၣ်ဂဲၤထီၣ် ပှၤဒိကနၣ်တၢ်ဖိ ဒ်သိးကဒိကနၣ်ဝဲ တၢ်ဟ့ၣ်ကူၣ်အဂီၢ်လီၤ. “ထူဘၣ်နီၣ်ခိၣ်စူ” န့ၣ်လီၤဂာ်ဒ် ဂီၤဖံးတဒုဖဲပှၤတီၢ်အီၤအခါ အဝဲက့ၤထူဝဲ နီၣ်ခိၣ်စူအဃိ ဘၣ်ဒိဘၣ်ထံးအသိးလီၤ.—မၤတၢ်. ၂၆:၁၄; စံၣ်ညီၣ်. ၃:၃၁.
(မၤတၢ် ၂၆:၂၇) စီၤပၤအကြံးပၤဧၢ, ဝံတဖၣ်အကလုၢ်အကထါန့ၣ်, မ့ၢ်နနာ်စ့ၢ်ကီးဧါ. ယသ့ၣ်ညါလၢနနာ်လီၤ.
တၢး၀၃ ၁၁/၁၅ ကဘျံးပၤ ၁၆-၁၇ အဆၢ ၁၄
မၤစၢၤပှၤအဂၤဒ်သိး ကတူၢ်လိာ် ဘီမုၢ်အတၢ်ကစီၣ်အဂီၢ်
၁၄ စီၤပီလူးသ့ၣ်ညါဝဲလၢ စီၤပၤအကြံးပၤန့ၣ် မ့ၢ်ပှၤလၢအကိးလီၤအသးလၢ ပှၤယူဒၤဖိလီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ အဝဲသန့ၤထီၣ်ဝဲအတၢ်ဂ့ၢ်လၢ ဘၣ်ဃးဒီးပှၤယူဒၤဖိ အတၢ်ဘူၣ်တၢ်ဘါအဂ့ၢ်လၢ စီၤအကြံးပၤသ့ၣ်ညါပာ်ဝဲ ဒီးအဝဲစံၣ်တဲၤတဲလီၤဝဲဃုာ်ဒီး “ဝံတဖၣ် ဒီးစီၤမိၤၡ့စံးပာ်” ဝဲလၢဘၣ်ဃးဒီး မ့းၡံအၤအတၢ်သံ ဒီးအတၢ်ဂဲၤဆၢထၢၣ်သမူထီၣ်က့ၤအဂ့ၢ်လီၤ. (မၤတၢ် ၂၆:၂၂, ၂၃) အဝဲသံကွၢ် ကဒီးစီၤအကြံးပၤလၢ “စီၤပၤအကြံးပၤဧၢ, ဝံတဖၣ်အကလုၢ်အကထါန့ၣ်, မ့ၢ်နနာ်စ့ၢ်ကီးဧါ.” တၢ်ကီတၢ်ခဲဘၣ် စီၤအကြံးပၤလီၤ. မ့ၢ်လၢအဝဲ မ့ၢ်ဂ့ၢ်လိာ်ဝဲလၢ တနာ်ဝံတဖၣ်ဘၣ်န့ၣ် အဝဲကဒိးန့ၢ်ဘၣ် တၢ်မဲာ်ဆှးလီၤ. ဘၣ်ဆၣ် အဝဲမ့ၢ်တူၢ်လိာ် စီၤပီလူးအတၢ်ကတိၤန့ၣ် ကကဲထီၣ်ပှၤတဖုဃီဒီး တၢ်မၢဖိတဖၣ် ဒီးပှၤကကိးအီၤလၢခရံာ်ဖိလီၤ. လၢတၢ်ကူၣ်သ့အပူၤ စီၤပီလူးစံးဆၢက့ၤဝဲ အတၢ်သံကွၢ်အံၤလၢ “ယသ့ၣ်ညါလၢနနာ်လီၤ.” စီၤအကြံးပၤ ဘၣ်တၢ်ထိၣ်ဟူးထိၣ်ဂဲၤထီၣ်အီၤ လၢကစံးဆၢက့ၤဝဲဒ်လဲၣ်. အဝဲတဲဝဲလၢ “နသဆၣ်ထီၣ်ယခံဒီး, နသါကဒုးကဲယၤလၢပှၤခရံာ်ဖိညီကဒၣ်လီၤ.” (မၤတၢ် ၂၆:၂၇, ၂၈) စီၤအကြံးပၤတကဲထီၣ်ခရံာ်ဖိ သနာ်က့ ပသ့ၣ်ညါသပှၢ်တၢၢ်လၢ စီၤပီလူးအတၢ်ကစီၣ်န့ၣ် ကထိးဘၣ်အဝဲအသးဒိၣ်မးလီၤ.—ဧ့ၤဘြံၤ ၄:၁၂.
တၢ်ဖးလံာ်စီဆှံ
(မၤတၢ် ၂၅:၁-၁၂) မၤသးဒ်န့ၣ်ဒီး စီၤဖ့စတူးဟဲတုၤလၢကီၢ်ပူၤန့ၣ်, ဒီးသၢသီပူၤကွံာ်ဒီး, လဲၤထီၣ်လၢကဲၤစါရံၤဆူယရူၤၡလ့ၣ်လီၤ. ၂ ဒီးပှၤလုၢ်တၢ်အခိၣ် ဒီးပှၤယူဒၤဖိတဖၣ်ဆှိးစီၤပီလူး လၢအီၤဒီးဃ့ကညးအီၤ, ၃ ဒီးဃ့တၢ်ဘျုးထီဒါအီၤ, ဒ်သိးအကမၢအလဲၤဆူယရူၤၡလ့ၣ် ဖဲအဝဲသ့ၣ်ခိးခူသူၣ်ဒ်သိး အကမၤသံအီၤလၢကျဲလီၤ. ၄ မၤသးဒ်န့ၣ်ဒီး စီၤဖ့စတူးကတိၤဆၢဝဲ, တၢ်ဟံးဃာ်စီၤပီလူးလၢကဲၤစါရံၤ, ဒီးယကလဲၤယကစၢ်ဒၣ်ယဲချ့ချ့လီၤ. ၅ မၤသးဒ်န့ၣ်ဒီး, မ်ပှၤလၢအသ့လၢသုကျါတဖၣ်ကပိာ်ယခံ, ဒီးပှၤကညီတဂၤန့ၣ် အတၢ်ကမၣ်မ့ၢ်အိၣ်ဒီး, ပာ်တၢ်ကမၣ်လၢ အလိၤတက့ၢ်, စံးဝဲဒၣ်. ၆ ဒီးအိၣ်လၢအကျါ ဃိးသီဆံဆဲၣ်သီဃၣ်ဃၣ်ဒီး က့ၤလီၤဝဲဆူကဲၤစါရံၤ, ဒီးမုၢ်ဆ့ၣ်ထီၣ်တနံၤန့ၣ် ဆ့ၣ်နီၤဝဲလၢ စံၣ်ညီၣ်ကွီၢ်လီၢ်ပစိာ်ဖီခိၣ်, ဒီးမၤလိာ်လၢ တၢ်ကဆှၢထီၣ် စီၤပီလူးလီၤ. ၇ ဒီးဟဲတုၤဝဲဒီး, ပှၤယူဒၤဖိလၢအဟဲလီၤလၢ ယရူၤၡလ့ၣ်တဖၣ် အိၣ်ဆၢထၢၣ်ဝးတရံးအီၤ, ဒီးတၢ်ကမၣ်လၢ အထုးပှၤအုၣ်အသးတန့ၢ်ဘၣ်န့ၣ်, ပာ်ဝဲလၢစီၤပီလူးအလိၤ အါမးဃၢမးလီၤ. ၈ ဒီးစီၤပီလူး ကတိၤပူၤဖျဲးတၢ်လၢအဂီၢ်ဒၣ်ဝဲ, ပှၤယူဒၤဖိအတၢ်သိၣ်တၢ်သီမ့ၢ်ဂ့ၤ, တၢ်လုၢ်အဟံၣ်မ့ၢ်ဂ့ၤ, စီၤပၤကဲစၢ်မ့ၢ်ဂ့ၤ, ယတမၤကမၣ်ဘၣ်နီတမံၤဘၣ်. ၉ မ့ၢ်နာ်သက့ဒ်န့ၣ်ဒီး, စီၤဖ့စတူးတၢ်မိၣ်ဘၣ်ဘျုးဘၣ်ဖှိၣ်အသးလၢ ပှၤယူဒၤဖိအမဲာ်ညါဒီး ကတိၤဆၢစီၤပီလူး ဒီးစံးဝဲဒၣ်, မ့ၢ်နကလဲၤထီၣ် ဆူယရူၤၡလ့ၣ် ဒီးဘၣ်စံၣ်ညီၣ်လၢ တၢ်တဖၣ်အံၤအဂ့ၢ်အကျိၤလၢ ယမဲာ်ညါန့ၣ်ဧါ. ၁၀ ဒီးစီၤပီလူးစံးဝဲဒၣ်, ယဆၢထၢၣ်လၢ စီၤပၤကဲစၢ်အလီၢ်ပစိာ်ကွီၢ်အမဲာ်ညါ ဖဲယဂ့ၤဒိးတၢ်စံၣ်ညီၣ်လီၤ. ဒ်နသ့ၣ်ညါသပှၢ်တၢၢ်အသိးန့ၣ်, ယတမၤကမၣ်ဘၣ်ပှၤယူဒၤဖိနီတမံၤဘၣ်. ၁၁ မၤသးဒ်န့ၣ်ဒီး ယမ့ၢ်မၤတၢ်တတီဘၣ်, ဒီးယဂ့ၤသံတၢ်ကမၣ်မ့ၢ်အိၣ်လၢယလိၤဒီး, ဒ်သိးယသုတသံတဂ့ၤဒီး, ယတဃ့ဘၣ်. မ့မ့ၢ်တၢ်ကမၣ်လၢ အဝဲသ့ၣ်ပာ်လၢ ယလိၤမ့ၢ်တအိၣ်ဘၣ်ဒီး, ပှၤဟ့ၣ်လီၤယၤလၢ အစုပူၤတသ့ဘၣ်နီတဂၤဘၣ်. ယကိးထီၣ်ကဲစၢ်လီၤ. ၁၂ တုၤနုၤတစုစီၤဖ့စတူး ကတိၤလိာ်အသးဒီး ပှၤကူၣ်လိာ်အသးတဖၣ်ဝံၤဒီး, ကတိၤဆၢဝဲ, နကိးထီၣ်ကဲစၢ်, နကလဲၤဆူကဲစၢ်အအိၣ်န့ၣ်လီၤ.
လါယနူၤအါရံၤ ၂၈–လါဖ့ၤဘြူၤအါရံၤ ၃
တၢ်လုၢ်ဒိၣ်ပှ့ၤဒိၣ်တဖၣ်လၢ လံာ်စီဆှံအပူၤ | မၤတၢ် ၂၇–၂၈
“စီၤပီလူး ဒိးထီၣ်ကဘီ ဒီးလဲၤဆူရိမ့ၤ”
(မၤတၢ် ၂၇:၂၃, ၂၄) အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ, ယွၤလၢယမ့ၢ်အတၢ်, ဒီးယမၤအတၢ်, အကလူးတဂၤဆၢထၢၣ်လၢယဃၢၤလၢမုၢ်နၤအံၤ, ၂၄ ဒီးစံးဝဲဒၣ်, စီၤပီလူးဧၢ, ပျံၤတၢ်တဂ့ၤ, နဘၣ်ဆၢထၢၣ်လၢစီၤပၤကဲစၢ်အမဲာ်ညါလီၤ. ဒီးယွၤဟ့ၣ်လီၤနၤလၢပှၤလၢအဒိးဃုာ် ကဘီဒီးနၤအံၤခဲလၢာ်လီၤ.
bt ကဘျံးပၤ ၂၀၈ အဆၢ ၁၅
“သုတဟါမၢ်ဘၣ် နီတဂၤဘၣ်”
၁၅ စီၤပီလူးန့ၣ် ဖဲအအိၣ်လၢကဘီပူၤအခါ အဝဲကစံၣ်တဲၤတဲလီၤဝဲပှၤအါမး ဘၣ်ဃးဒီး “တၢ်မုၢ်လၢ် ယွၤအတၢ်စံးပာ်” အဂ့ၢ်လီၤ. (မၤတၢ် ၂၆:၆; ကလီး ၁:၅) ခဲအံၤ ဖဲကဘီဟးဂီၤအဆၢကတီၢ်န့ၣ် ဒ်သိးအဝဲသ့ၣ်ကအိၣ်ဒီး တၢ်မုၢ်လၢ်အဂီၢ် စီၤပီလူးပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲ တၢ်ဂ့ၢ်လီၤတံၢ်လီၤဆဲးတခါလီၤ. အဝဲတဲဝဲလၢ “ကလူးတဂၤဆၢထၢၣ်လၢ ယဃၢၤလၢမုၢ်နၤအံၤ, ဒီးစံးဝဲဒၣ်, စီၤပီလူးဧၢ, ပျံၤတၢ်တဂ့ၤ, နဘၣ်ဆၢထၢၣ်လၢ စီၤပၤကဲစၢ်အမဲာ်ညါလီၤ. ဒီးယွၤဟ့ၣ်လီၤနၤလၢ ပှၤလၢအဒိးဃုာ် ကဘီဒီးနၤအံၤခဲလၢာ်လီၤ.” တကးဒံးဘၣ် အဝဲဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါ အဝဲသ့ၣ်လၢ “ပာ်သုသးမုာ်မုာ်တက့ၢ်. အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ, ယနာ်ယွၤလၢတၢ်ကမၤအသးဒ် အစံးပာ်လၢယၤအသိးန့ၣ်လီၤ. မ့ၢ်နာ်သက့ဒ်န့ၣ်ဒီး ပကတုာ်ထီၣ်လၢ ကီးတဖျၢၣ်အခိၣ်လီၤ.”—မၤတၢ် ၂၇:၂၃-၂၆.
(မၤတၢ် ၂၈:၁, ၂) ဒီးတုၤပပူၤဖျဲးဝံၤဒီး, ပသ့ၣ်ညါလၢပှၤကိးကီးတဖျၢၣ်န့ၣ်လၢ မ့းလံတ့ၤလီၤ. ၂ ဒီးပှၤအမံၤတဖၣ် မၤဂ့ၤပှၤတဆံးတစှၤဘၣ်. အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ, ဆိၣ်ကဲၤမ့ၣ်အူ, ဒီးတူၢ်လိာ်ပှၤခဲလၢာ်လၢ တၢ်ဟဲစူၤဘၣ်ပှၤအဃိ, ဒီးတၢ်ဂိၢ်အဃိလီၤ.
bt ကဘျံးပၤ ၂၀၉ အဆၢ ၁၈
“သုတဟါမၢ်ဘၣ် နီတဂၤဘၣ်”
၁၈ ပှၤလၢအပူၤဖျဲးတဖၣ်န့ၣ် သ့ၣ်ညါဝဲလၢအလဲၤတုၤလၢ ကီးမ့းလံတ့ၤလၢအအိၣ်လၢစံးစလံၣ် ကလံၤထံးတခီလီၤ. (ကွၢ် တၢ်လွံၢ်နၢၣ်လၢ “Malta—Where?”) ပှၤကီးဖိတဖၣ်လၢ အကတိၤကျိာ်အဂၤန့ၣ် ‘မၤဂ့ၤအဝဲသ့ၣ် တဆံးတစှၤဘၣ်.’ (မၤတၢ် ၂၈:၂) အဝဲသ့ၣ် မၤကဲၤထီၣ်မ့ၣ်အူလၢ ပှၤလၢအဘၣ်စီၣ် ဒီးတၢ်ဂိၢ်အသးတဖၣ်အဂီၢ်လီၤ. မူခိၣ်စူၤဒီးတၢ်ဂိၢ်သနာ်က့ ခီဖျိလၢမ့ၣ်အူဆူၣ်အဃိ အဝဲသ့ၣ်ကလၢၤထီၣ်ဝဲလီၤ. တကးဒံးဘၣ် ခီဖျိလၢအဝဲသ့ၣ် မၤကဲၤထီၣ်မ့ၣ်အူအဃိ တၢ်မၤအသးလၢအလီၤကမၢကမၣ် ကဲထီၣ်ဝဲတခါလီၤ.
bt ကဘျံးပၤ ၂၁၀ အဆၢ ၂၁
“သုတဟါမၢ်ဘၣ် နီတဂၤဘၣ်”
၂၁ ဖဲန့ၣ်ပှၤကဲဒိၣ် စီၤပီးပျံၤအိၣ်တဂၤလီၤ. အဝဲန့ၣ်မ့ၢ်ဝဲ ပှၤရိမ့ၤအပဒိၣ်လၢ အပၢဝဲကီးမ့းလံတ့ၤလီၤ. စီၤလူၤကၣ်န့ၣ်ထံၣ်ဝဲ အဝဲအမံၤလၤသၣ်ကပီၤလၢ မ့းလ့တ့ၤတၢ်ကွဲးနီၣ်ခံခါအပူၤအဃိ စီၤလူၤကၣ်ကိးအီၤလၢ “ကီးအပဒိၣ်” လီၤ. အဝဲတူၢ်လိာ်မုာ်ဝဲ စီၤပီလူးဒီးအတံၤသကိးတဖၣ် သၢသီညါ. ဘၣ်ဆၣ် စီၤပီးပျံၤ အပၢ်န့ၣ်အိၣ်တဆူၣ်ဘၣ်. ဖဲအံၤစ့ၢ်ကီး စီၤလူၤကၣ်ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲ တၢ်ကဲထီၣ်အသး လီၤတံၢ်လီၤဆဲးလီၤ. မ့ၢ်လၢအဝဲကွဲးဝဲလၢ “အိၣ်မံနီၤ ဘၣ်တၢ်ညၣ်ဂိၢ် ဒီးတၢ်ဟၢဖၢဝံာ်” အဃိလီၤ. စီၤပီလူးဃ့ဘါထုကဖၣ် ဒီးပာ်အစုလၢအလိၤ ဒီးအဝဲအတၢ်ဆါဘျါက့ၤဝဲလီၤ. ပှၤအိၣ်ဖဲန့ၣ်တဖၣ် ကမၢကမၣ်ဝဲဒိၣ်မးလီၤ. အဝဲသ့ၣ်ဟဲစိာ်ဝဲပှၤဆါတဖၣ် ဒီးစီၤပီလူးမၤဘျါန့ၢ် အဝဲသ့ၣ်အတၢ်ဆါအဃိ ဖဲစီၤပီလူးဒီး အတံၤသကိးတဖၣ် ဟးထီၣ်ဖဲန့ၣ်အခါ အဝဲသ့ၣ်ဟ့ၣ်ဝဲ တၢ်ဟ့ၣ်အါမးလီၤ.—မၤတၢ် ၂၈:၇-၁၀.
(မၤတၢ် ၂၈:၁၆, ၁၇) ဒီးတုၤပဟဲဆူရိမ့ၤအပူၤဒီး, ပှၤသုးဖိတကယၤအခိၣ် ဟ့ၣ်လီၤပှၤဘၣ်စၢဃာ်တဖၣ် ဆူပှၤသုးဖိအလီၢ်န့ၣ်အခိၣ်တဂၤ အစုပူၤလီၤ. မ့မ့ၢ်တၢ်ဒုးအိၣ် စီၤပီလူးလၢ အလီၢ်တပူၤဒၣ်အိၣ်ဒီး သုးဖိတဂၤလၢအပၢၤအီၤလီၤ. ၁၇ ဒီးတၢ်မၤ အသးလၢ သၢနံၤပူၤကွံာ်ဒီး, စီၤပီလူးကိးဖှိၣ်ပှၤယူဒၤဖိအခိၣ်တဖၣ်လီၤ. ဒီးတုၤအအိၣ်ဖှိၣ်ရိဖှိၣ်ဒီး, အဝဲဒၣ်စံးဘၣ်အီၤ, ပှၤပုၢ်သ့ၣ်ဝဲၢ်သ့ၣ်ဧၢ, ပှၤဂီၢ်မုၢ်မ့ၢ်ဂ့ၤ, ပပၢ်သ့ၣ်အလုၢ်အလၢ်မ့ၢ်ဂ့ၤ, ယတမၤကမၣ်ဘၣ်အီၤနာ်သက့ဒီး, ပှၤယရူၤၡလ့ၣ်ဖိတဖၣ် ဟ့ၣ်လီၤယၤဘၣ်စၢဃာ်ဆူပှၤရိမ့ၤဖိအစုပူၤလီၤ.
bt ကဘျံးပၤ ၂၁၃ အဆၢ ၁၀
“အုၣ်အသး”
၁၀ ဖဲပှၤတဖုအံၤလဲၤတုၤလၢ ဝ့ၢ်ရိမ့ၤအခါ ‘စီၤပီလူးန့ၣ် ဘၣ်တၢ်ပာ်လီၤဆီအီၤဒီး သုးဖိတဂၤလၢအပၢၤအီၤလီၤ.’ (မၤတၢ် ၂၈:၁၆) ပှၤဃိာ်ဖိလၢ ပှၤပာ်အီၤလၢဟံၣ်ပူၤတဖၣ်န့ၣ် ဒ်သိးအဝဲသ့ၣ် ဃ့ၢ်ကွံာ်ဝဲတန့ၢ်အဂီၢ် ပှၤစၢဃာ်အီၤဃုာ်ဒီး ပှၤလၢအခိးအီၤတဂၤန့ၣ်လီၤ. စီၤပီလူး ဘၣ်တၢ်စၢဃာ်အီၤ ဒ်န့ၣ်အသိးသနာ်က့ အဝဲဆဲးစံၣ်တဲၤတဲလီၤဝဲ ပှၤလၢအဟဲလၢအအိၣ်တဖၣ်လီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ ဖဲအဝဲလဲၤတုၤ ဒီးအိၣ်ဘှံးဝဲသၢသီဝံၤအလီၢ်ခံ အဝဲကွဲမုာ်ဝဲ ပှၤယူဒၤဖိခိၣ်နၢ်တဖၣ် ဒ်သိးကဒုးသ့ၣ်ညါလီၤအသး ဒီးစံၣ်တဲၤတဲလီၤ အဝဲသ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ.
ခူၣ်ထီၣ်နီၢ်သးအတၢ်လုၢ်ဒိၣ်ပှ့ၤဒိၣ်တဖၣ်
(မၤတၢ် ၂၇:၉) ဒီးအိၣ်ယံာ်ယံာ်ဒီး, ဒုၣ်တၢ်အီၣ်တၢ်အီအကတီၢ်ပူၤကွံာ်, ဒီးလဲၤတၢ်လၢပီၣ်လဲၣ်ကီကီခဲခဲသတးဒီး, စီၤပီလူးသိၣ်က့ၤသီက့ၤတၢ်,
nwtsty တၢ်မၤနီၣ်လၢ မၤတၢ်. ၂၇:၉
ဒုၣ်တၢ်အီၣ်တၢ်အီအကတီၢ်– မ့တမ့ၢ် “ဒုၣ်တၢ်အီၣ်တၢ်အီလၢ တၢ်ဂိၢ်ထီၣ်သီအကတီၢ်.” ကြံးအတၢ်ကတိၤလၢ “ဒုၣ်တၢ်အီၣ်” န့ၣ်အဲၣ်ဒိးတဲဝဲ မ့ၢ်တၢ်မၤပူၤဖျဲးအနံၤ လၢဘၣ်တၢ်မၤအီၤတနံၣ်တဘျီလၢ အအိၣ်လၢစီၤမိၤၡ့အတၢ်သိၣ်တၢ်သီလီၤ. ဒီးဘၣ်တၢ်ကိးစ့ၢ်ကီးအီၤလၢ ယီခဖူ (Yom Kippur) (ဧ့ၤဘြံၤ, ယီဟါခဲးဖှိၣ်ရဲ (yohm hak·kip·pu·rimʹ) “ကျၢၢ်ဘၢကွံာ် တၢ်ဒဲးဘးအမုၢ်နံၤ”) လီၤ. (၃ မိၤ. ၁၆:၂၉-၃၁; ၂၃:၂၆-၃၂; ၄ မိၤ. ၂၉:၇; ကွၢ် Glossary, “Day of Atonement.”) တၢ်ကတိၤလၢအမ့ၢ် “သုဘၣ်ဆီၣ်လီၤသုသး” လၢဘၣ်ဃးဒီး တၢ်မၤပူၤဖျဲးအနံၤန့ၣ် အဲၣ်ဒိးစံးဝဲ အဝဲသ့ၣ်ကဘၣ်ကီၤသူၣ်ကီၤသး လၢကျဲအါဘိ, ပၣ်ဃုာ်ဒီး တၢ်ဒုၣ်တၢ်အီၣ်လီၤ. (၃ မိၤ. ၁၆:၂၉) မၤတၢ်. ၂၇:၉ သူဝဲတၢ်ကတိၤလၢအမ့ၢ် “ဒုၣ်တၢ်အီၣ်” န့ၣ်မ့ၢ်ဒၣ်အဆီၣ်ထွဲဝဲ တၢ်ထံၣ်လၢ တၢ်မၤပူၤဖျဲးအနံၤန့ၣ် ပှၤကဘၣ်ကီၤသူၣ်ကီၤသး လၢကျဲအါဘိ, ပၣ်ဃုာ်ဒီး တၢ်ဒုၣ်တၢ်အီၣ်လီၤ. တၢ်ဒုၣ်တၢ်အီၣ်အကတီၢ်လၢ တၢ်မၤပူၤဖျဲးအမုၢ်နံၤန့ၣ် စးထီၣ်ဖဲ လါစဲးပတ့ဘၢၣ်အလၢာ် မ့တမ့ၢ် လါအီးကထိဘၢၣ်အထီၣ်လီၤ.
(မၤတၢ် ၂၈:၁၁) ဒီးသၢလါပူၤကွံာ်ဒီး, ပဟးထီၣ်လၢ ပှၤအလ့းစၣ်ဒြ့းဖိ အကဘီ, လၢအအိၣ်လၢ တၢ်ဂိၢ်အကတီၢ်လၢကီၢ်န့ၣ်အပူၤ, ဒီးအပနီၣ်မ့ၢ် မုၢ်ဃါသဃံာ်အဂီၤလီၤ.
nwtsty တၢ်မၤနီၣ်လၢ မၤတၢ်. ၂၈:၁၁
မုၢ်ဃါသဃံာ်– လၢကြံးဒီးရိမ့ၤ အတၢ်တဲမုာ်နၢ်အပူၤ “မုၢ်ဃါသဃံာ်” (ကြံး, ဒံၣ်အိၣ်စကူရီၣ် (Di·oʹskou·roi) န့ၣ်မ့ၢ်ဝဲ ခးစတၢၤ (Castor) ဒီး ဖီလဲး(စ်) (Pollux) လီၤ. အဝဲသ့ၣ်မ့ၢ် ယွၤစူ (ကၠူၣ်ဖံၣ်ထၢၣ်) ဒီး စပါထၢၤ (Spartan) အနီၢ်ပၤမုၣ် လ့ဒၣ် (Leda) အဖိခွါသဃံာ်လီၤ. ပှၤအါတက့ၢ် ဆိကမိၣ်ဝဲလၢ ယွၤတဖၣ်အံၤ ဒီသဒၢဝဲ ပှၤကဘီဖိတဖၣ်လၢ အကဘီဟးဂီၤလၢပီၣ်လဲၣ်ပူၤန့ၣ်လီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ ပှၤကွဲးလီၤတၢ်ဂ့ၢ်လီၤတံၢ်လီၤဆဲးလၢ မုၢ်ဃါသဃံာ်အဂီၤလၢ ကဘီအလိၤန့ၣ် ကဘၣ်မ့ၢ်ပှၤလၢ အထံၣ်တၢ်မၤအသးအံၤလၢအမဲာ်လီၤ.
တၢ်ဖးလံာ်စီဆှံ
(မၤတၢ် ၂၇:၁-၁၂) ဒီးတုၤတၢ်စံၣ်ညီၣ်လၢပဘၣ်ဒိးကဘီဆူအံၤတလံဒီး, တၢ်ဟ့ၣ်လီၤစီၤပီလူး, ဒီးပှၤဘၣ်စၢဃာ် အဂၤတနီၤနီၤ, ဆူပှၤသုးဖိတကယၤအခိၣ်, အမံၤစီၤယူၤလံ, လၢအဘၣ်ဃးဒီး အီကူးစတူးအသုးဖိတဖု, အစုပူၤလီၤ. ၂ ဒီးပှၤသ့းစၤလနံဖိ, လၢအဘၣ်ဃးဒီးမၤက့းဒနံ, စီၤအရံစတၢ်ဃူးအိၣ်ဒီးပှၤ, ဒီးပဒိးထီၣ်ပှၤအဒြၤမူးတ့ၣ်ဖိ အကဘီ, လၢအကလဲၤလၢ အၤစံအသရ့ၤအလီၢ်တဖၣ်န့ၣ်, ဒီးပဟးထီၣ်လီၤ. ၃ ဒီးမုၢ်ဆ့ၣ်ထီၣ်တနံၤပထိးထီၣ်လၢစံဒိၣ်, ဒီးစီၤယူၤလံမၤစီၤပီလူးလၢတၢ်အဘျုး, ဒီးဒုးလဲၤအီၤဆူ တံၤသကိးတဖၣ်အအိၣ်, ဒ်သိးအကဒိးန့ၢ်အဝဲသ့ၣ်အတၢ်အံးတၢ်ကွၢ်န့ၣ်လီၤ. ၄ ဒီးပဟးထီၣ်ဖဲန့ၣ်, ဒီးကလံၤတလိၤဘၣ်ဒီး, ပလဲၤလၢကူပြူးအတၢ်တဒၢလီၤ. ၅ ဒီးပလဲၤခီဂာ်ပီၣ်လဲၣ် လၢအဘၣ်ဃးဒီးကံၤလံၤကံ, ဒီးပၣ်ဖူၤလံ, ဒီးပလဲၤပၢၢ်လၢမူရၤလၢအဘၣ်ဃးဒီးလူၤကံန့ၣ်လီၤ. ၆ ဒီးဖဲန့ၣ်ပှၤသုးဖိတကယၤအခိၣ် ထံၣ်န့ၢ် ပှၤအလ့းစၣ်ဒြူးဖိအကဘီ, လၢအကလဲၤဆူအံၤတလံတဘ့ၣ်, ဒီးဒၢနုာ်ပှၤလၢအပူၤလီၤ. ၇ ဒီးပလဲၤကဘဲးကဘဲးအါနံၤအါသီ, ဒီးတုၤကီကီခဲခဲလၢ တၢ်အိၣ်သဃီၤဒီးကနံဒူး, ဒီးကလံၤတြီပှၤဒီး, ပလဲၤလၢကြ့တ့ၤအတၢ်တဒၢ, အိၣ်သဃီၤဒီးစၤလမိၣ်လီၤ. ၈ ဒီးပလဲၤပူၤကွံာ်ဖဲန့ၣ်ကီကီဒီး, ပလဲၤပၢၢ်လၢ အလီၢ်ကိးဝဲအမံၤလၢတၢ်သန့ဂ့ၤ, အိၣ်ဘူးဝဲဒီးဝ့ၢ်လၤစဲလီၤ. ၉ ဒီးအိၣ်ယံာ်ယံာ်ဒီး, ဒုၣ်တၢ်အီၣ်တၢ်အီ အကတီၢ်ပူၤကွံာ်, ဒီးလဲၤတၢ်လၢပီၣ်လဲၣ်ကီကီခဲခဲသတးဒီး, စီၤပီလူးသိၣ်က့ၤသီက့ၤတၢ်, ၁၀ ဒီးစံးဘၣ်အီၤ, ပှၤကညီသ့ၣ်ဧၢ, ယသ့ၣ်ညါလၢ ပလဲၤတၢ်လၢပီၣ်လဲၣ်အံၤ, ကအိၣ်ဒီးတၢ်ဟးဂူာ်ဟးဂီၤ, ဒီးတၢ်ဟါမူၤဟါမၢ် အါအါကလဲာ်, ထဲကဘီ, ဒီးတၢ်ဖိတၢ်လံၤဧိၤတမ့ၢ်ဘၣ်, မ့ၢ်လၢပသးတဖၣ်စ့ၢ်ကီးလီၤ. ၁၁ ဘၣ်ဆၣ်ဒီး ပှၤသုးဖိတကယၤအခိၣ်, နာ်ကဘီခိၣ် ဒီးကဘီကစၢ်အါန့ၢ်တၢ်လၢ စီၤပီလူးကတိၤဝဲတက့ၢ်လီၤ. ၁၂ ဒီးကဘီသန့တမုာ်ဘၣ်လၢအကအိၣ်လၢတၢ်ဂိၢ် အကတီၢ်န့ၣ်ဘၣ်ဒီး, ပှၤကူၣ်ထီၣ်ဖးလီၤဝဲအါတက့ၢ်, လၢအကဟးထီၣ်ကွံာ်ဖဲန့ၣ်စ့ၢ်ကီး, ဒီးမ့ၢ်သ့ဒီးကလဲၤတုၤလၢဖံၤနံက့ၤ, ဒ်သိးအကအိၣ်ဖဲန့ၣ် လၢတၢ်ဂိၢ်အကတီၢ်လီၤ. မ့ၢ်ကဘီသန့ဘၣ်ဃးဒီးကြ့တ့ၤ, ဒီးကွၢ်ဃီၤလၢမုၢ်နုာ်ကလံၤစိး, ဒီးမုၢ်နုာ်ကလံၤထံးတခီလီၤ.