တၢ်မၤလိ ၁၆
“နဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါ ကဂဲၤဆၢထၢၣ်က့ၤ”
“ယ့ၣ်ၡူးတဲ [နီၢ်မၢ်သၤ] လၢ ‘နဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါ ကဂဲၤဆၢထၢၣ်က့ၤ.’”—ယိၤဟၣ် ၁၁:၂၃.
တၢ်သးဝံၣ် ၁၅၁ ယွၤကကိး
တၢ်မၤလိအံၤ အတၢ်တိာ်ပာ်a
၁. ဖိသၣ်ပိာ်ခွါတဂၤအံၤ ပာ်ဖျါထီၣ်လၢ အနာ်တၢ်ဂဲၤဆၢထၢၣ်သမူထီၣ်က့ၤ ဒ်လဲၣ်.
ဖိသၣ်ပိာ်ခွါဖိလၢ အမံၤမ့ၢ် မဲၣ်သယူန့ၣ် အအိၣ်ဒီးတၢ်ဆါနးမးတခါ ဒီးအဘၣ်ဖွဲးသး တဘျုးဘျီညါ. ဖဲအအိၣ်နွံနံၣ်အခါန့ၣ် အီၤဒီးအဟံၣ်ဖိဃီဖိ ကွၢ်သကီးဝဲ JW တၢ်ဂီၤမူလၢ တလါတဘျီ အတၢ်ရဲၣ်တၢ်ကျဲၤ. ဖဲတၢ်ဂီၤမူ ဘူးကကတၢၢ်န့ၣ် အဝဲသ့ၣ်ထံၣ်ဘၣ်ဝဲ တၢ်သးဝံၣ်တယုၢ် ဘၣ်ဃးဒီး ပကထံၣ်ဘၣ်က့ၤ ပှၤလၢပအဲၣ်တဖၣ် ကဂဲၤဆၢထၢၣ်သမူထီၣ်က့ၤ.b ဖဲတၢ်ဂီၤမူဝံၤဘျီ မဲၣ်သယူ လဲၤလၢအမိအပါအိၣ် ဒီးဖီၣ်ဃာ်အမိအပါစု ဒီးတဲဝဲလၢ “မိမိပါပါဧၢ, သုထံၣ်ဧါ ယမ့ၢ်သံသနာ်က့ ယကဂဲၤဆၢထၢၣ်သမူထီၣ်က့ၤဒံး. တဘၣ်နီမံၤဘၣ်, အိၣ်ခီးယၤနီၤ. သုကထံၣ်ဘၣ်ယၤဒံး.” ဖိသၣ်ပိာ်ခွါအံၤ အမိအပါထံၣ်ဘၣ်ဝဲလၢ အနာ်တၢ်ဂဲၤဆၢထၢၣ်သမူထီၣ်က့ၤ သပှၢ်တၢၢ်အဃိ နဆိမိၣ်ကွၢ် အမိအပါကသးခုထဲလဲၣ်.
၂-၃. ပမ့ၢ်ဆိမိၣ်ထံ တၢ်အၢၣ်လီၤဘၣ်ဃးဒီး တၢ်ဂဲၤဆၢထၢၣ်သမူထီၣ်က့ၤန့ၣ် ကကဲဘျုးလၢ ပဂီၢ်ဒ်လဲၣ်.
၂ ပမ့ၢ်ဆိမိၣ်ထံ လံာ်စီဆှံတၢ်အၢၣ်လီၤ ဘၣ်ဃး တၢ်ဂဲၤဆၢထၢၣ်သမူထီၣ်က့ၤလၢ ခါဆူညါအဂ့ၢ်န့ၣ် ကကဲဘျုးလၢပဂီၢ်. (ယိၤဟၣ် ၅:၂၈, ၂၉) ဘၣ်မနုၤအဃိလဲၣ်. ခီဖျိလၢ ပကဆိးက့ထီၣ်နးမး အခါဖဲလဲၣ် မ့တမ့ၢ် ပှၤလၢပအဲၣ်တဂၤဂၤ ကသံသဒၣ်ပှၤ အခါဖဲလဲၣ်န့ၣ် ပတသ့ၣ်ညါလီၤတံၢ်ဘၣ်. (စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ် ၉:၁၁; ယၤကိာ် ၄:၁၃, ၁၄) ဖဲပထံၣ်ဘၣ် တၢ်အိၣ်သးတဖၣ်အံၤအခါ တၢ်မုၢ်လၢ်ဘၣ်ဃး တၢ်ဂဲၤဆၢထၢၣ်သမူထီၣ်က့ၤန့ၣ် ကမၤစၢၤပှၤဒ်သိး ပလဲၤခီဖျိ တၢ်ကီတၢ်ခဲတဖၣ်အံၤကန့ၢ်. (၁ သ့းစၤလနံ ၄:၁၃) လံာ်စီဆှံအဆၢ လၢအပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ ပပၢ်ယဟိဝၤယွၤ သ့ၣ်ညါပှၤဂ့ၤဂ့ၤ ဒီးအအဲၣ်ပှၤဒိၣ်မးန့ၣ် အိၣ်တဘျုးဆၢညါ. (လူၤကၣ် ၁၂:၇) ဆိမိၣ်ကွၢ် ယဟိဝၤယွၤ ကမၤဂဲၤဆၢထၢၣ်သမူထီၣ်က့ၤပှၤ ဒ်လီၢ်လီၢ် ဒီးပတၢ်ပာ်သူၣ်ပာ်သး, ပတၢ်ဆိမိၣ် ဒီးပတၢ်သ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်နာ်က့ ကအိၣ်က့ၤ ဒ်လီၢ်လီၢ်အဃိ ပသ့ၣ်ညါလၢ ယဟိဝၤယွၤ သ့ၣ်ညါပှၤဂ့ၤမး. ပပၢ်ယဟိဝၤယွၤန့ၣ် အအဲၣ်ပှၤနီၢ်ကီၢ်အဃိ အဟ့ၣ်ပှၤ တၢ်ခွဲးတၢ်ယာ်လၢ ပကအိၣ်မူဘၣ် လီၤထူလီၤယိာ်. ဒီးပမ့ၢ်သံသနာ်က့ အကမၤဂဲၤဆၢထၢၣ်သမူထီၣ်က့ၤပှၤဒံး.
၃ လၢတၢ်မၤလိတခါအံၤ ပကတဲသကီးဆိ ဘၣ်မနုၤအဃိ ပနာ်လံာ်စီဆှံ အတၢ်အၢၣ်လီၤ ဘၣ်ဃး တၢ်ဂဲၤဆၢထၢၣ်သမူထီၣ်က့ၤလဲၣ်. ဝံၤဒီး ပကတဲသကီးစ့ၢ်ကီး တၢ်ဂ့ၢ်တခါလၢ လံာ်စီဆှံအပူၤ လၢအမၤဂၢၢ်ကျၢၤဒိၣ်ထီၣ် ပတၢ်နာ်. တၢ်ဂ့ၢ်တခါအံၤ အဘၣ်ထွဲဒီး လံာ်စီဆှံအဆၢ လၢတၢ်မၤလိတခါအံၤအဂီၢ် လၢအမ့ၢ် “နဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါ ကဂဲၤဆၢထၢၣ်က့ၤ.” (ယိၤဟၣ် ၁၁:၂၃) ဒီးလၢခံကတၢၢ်န့ၣ် ပကမၤလိဘၣ်လၢ ပမၤဂၢၢ်ကျၢၤဒိၣ်ထီၣ် ပတၢ်နာ်လၢ တၢ်ဂဲၤဆၢထၢၣ်သမူထီၣ်က့ၤ ကသ့ဒ်လဲၣ်.
ဘၣ်မနုၤအဃိ ပနာ်လံာ်စီဆှံတၢ်အၢၣ်လီၤဘၣ်ဃး တၢ်ဂဲၤဆၢထၢၣ်သမူထီၣ်က့ၤ
၄. ပှၤတဂၤလၢ အအၢၣ်လီၤလၢ ကမၤစၢၤပှၤန့ၣ် ဘၣ်မနုၤအဃိ ပနာ်အီၤသ့လဲၣ်. ဟ့ၣ်တၢ်အဒိ.
၄ ပှၤတဂၤလၢ အအၢၣ်လီၤလၢ ကမၤန့ၢ်ပှၤတၢ်တမံၤမံၤန့ၣ် အကဘၣ်မ့ၢ်ပှၤလၢ ပနာ်အီၤသ့ ဒီးအကဘၣ်မ့ၢ်ပှၤလၢ အဘၣ်သး မၤစၢၤတၢ်, အိၣ်ဒီးတၢ်စိတၢ်ကမီၤ ဒီးတၢ်သ့တၢ်ဘၣ် လၢကမၤလၢပှဲၤ အတၢ်အၢၣ်လီၤ. အဒိ ထံၣ်တမှံကွၢ်လၢ ကလံၤမုၢ်လီၤ ဒီးနဟံၣ်ဟးဂီၤလၢာ်ပျီ. ဖဲန့ၣ်အခါ နသကီးတဂၤ ဟဲလၢနအိၣ် ဒီးအအၢၣ်လီၤနၤလၢ ‘ယကမၤစၢၤနၤလၢ နကတ့ထီၣ်က့ၤ နဟံၣ်လၢအသီတဖျၢၣ်.’ နသ့ၣ်ညါလၢ နသကီးတဂၤအံၤ ဘၣ်သးမၤစၢၤနၤ နီၢ်ကီၢ်အဃိ နနာ်အီၤဘူၣ်. ဒီးအမ့ၢ်ကဲပှၤလၢ အတ့ဟံၣ်သ့ ဒီးအအိၣ်ဒီး တၢ်ပီးတၢ်လီလၢ ကတ့ဟံၣ်အဂီၢ်န့ၣ် နနာ်အီၤ ကဘူၣ်ဒိၣ်ထီၣ်. မ့မ့ၢ် ကစၢ်ယွၤ အတၢ်အၢၣ်လီၤ ဘၣ်ဃးဒီး တၢ်ဂဲၤဆၢထၢၣ်သမူထီၣ်က့ၤဟီမီၤ. နဆိမိၣ် ကစၢ်ယွၤန့ၣ် အိၣ်ဒီးတၢ်စိတၢ်ကမီၤ ဒီးဘၣ်သးမၤလၢပှဲၤ အတၢ်အၢၣ်လီၤအံၤ နီၢ်ကီၢ်စ့ၢ်ကီးဧါ.
၅-၆. ဘၣ်မနုၤအဃိ ပနာ်လၢ ယဟိဝၤယွၤ ဘၣ်သးမၤသမူထီၣ်က့ၤ ပှၤသံလဲၣ်.
၅ ယဟိဝၤယွၤ ဘၣ်သး မၤသမူထီၣ်က့ၤပှၤသံကၠ့ၤဧါ. ပသ့ၣ်ညါလၢ အဘၣ်သးမၤဝဲ နီၢ်ကီၢ်. ယဟိဝၤယွၤ အတၢ်အၢၣ်လီၤ ဘၣ်ဃးဒီး တၢ်ဂဲၤဆၢထၢၣ်သမူထီၣ်က့ၤ လၢခါဆူညါန့ၣ် လံာ်စီဆှံ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲ တဘျုးဘျီညါ. (ယၡါယၤ ၂၆:၁၉; ဟိၤၡ့ ၁၃:၁၄; လီၣ်ဖျါ ၂၀:၁၁-၁၃) ယဟိဝၤယွၤ မ့ၢ်အၢၣ်လီၤတၢ်တမံၤမံၤန့ၣ် အမၤလၢပှဲၤဝဲထီဘိ. (ယိၤၡူ ၂၃:၁၄) အဃိ ပှၤလၢအသံတဖၣ်န့ၣ် ယဟိဝၤယွၤ ဘၣ်သးမၤသမူထီၣ်က့ၤ အဝဲသ့ၣ်သပှၢ်တၢၢ်. ဘၣ်မနုၤအဃိ ပတဲဒ်န့ၣ်လဲၣ်.
၆ စီၤယိၤဘးတဲဝဲလၢ အမ့ၢ်သံနာ်က့ ယဟိဝၤယွၤ ဘၣ်သးထံၣ်က့ၤအီၤ သပှၢ်တၢၢ်. (ယိၤဘး ၁၄:၁၄, ၁၅) ဒ်န့ၣ်အသိး ယဟိဝၤယွၤ အခ့အပှၤလၢ အသံသဒၣ်ကွံာ်အီၤ ခဲလၢာ်န့ၣ် ယဟိဝၤယွၤ ဘၣ်သးထံၣ်က့ၤအဝဲသ့ၣ်. အဃိ ယဟိဝၤယွၤ ဘၣ်သးမၤသမူထီၣ်က့ၤ အဝဲသ့ၣ်နီၢ်ကီၢ်. ဒီးဖဲအဝဲသ့ၣ် သမူထီၣ်က့ၤအခါ အတၢ်အိၣ်ဆူၣ်အိၣ်ချ့ကဂ့ၤ ဒီးအဝဲသ့ၣ်ကသးခု. ဘၣ်ဆၣ် ပှၤသံလၢ အတမၤလိဘၣ် ယဟိဝၤယွၤအဂ့ၢ်ဘၣ်ဟီမီၤ. ယဟိဝၤယွၤ ဘၣ်သးမၤသမူထီၣ်က့ၤ အဝဲသ့ၣ်ကၠ့ၤဧါ. ပသ့ၣ်ညါလၢ ယဟိဝၤယွၤ ကဲဝဲတၢ်အဲၣ်တၢ်ကွံကစၢ်အဃိ အဘၣ်သးမၤသမူထီၣ်က့ၤ အဝဲသ့ၣ်စ့ၢ်ကီး. (မၤတၢ် ၂၄:၁၅) ယဟိဝၤယွၤ ဘၣ်သးလၢအဝဲသ့ၣ် ကန့ၢ်ဘၣ် တၢ်ခွဲးတၢ်ယာ်လၢ ကကဲထီၣ်အသကီး ဒီးကအိၣ်မူဘၣ်လီၤထူလီၤယိာ် လၢဟီၣ်ခိၣ်ချၢ. (ယိၤဟၣ် ၃:၁၆) အဃိ ပသ့ၣ်ညါဘၣ်လၢ ယဟိဝၤယွၤ ဘၣ်သးမၤသမူထီၣ်က့ၤ ပှၤသံသပှၢ်တၢၢ်.
၇-၈. ဘၣ်မနုၤအဃိ ပနာ်လၢ ယဟိဝၤယွၤ အိၣ်ဒီးတၢ်စိတၢ်ကမီၤလၢ ကမၤသမူထီၣ်က့ၤပှၤသံလဲၣ်.
၇ ယဟိဝၤယွၤန့ၣ် အကဲဝဲ “သ့တၢ်လၢာ်ကစၢ်.” (လီၣ်ဖျါ ၁:၈) အဃိ အအိၣ်ဒီး တၢ်စိတၢ်ကမီၤ လၢကမၤသမူထီၣ်က့ၤပှၤသံ. ယဟိဝၤယွၤန့ၣ် အစိအကမီၤဒိၣ်မးအဃိ အမၤနၢၤဒုၣ်ဒါခဲလၢာ် ဃုာ်ဒီးဒုၣ်ဒါလၢအမ့ၢ် တၢ်သံသ့. (၁ ကရံၣ်သူး ၁၅:၂၆) ပသ့ၣ်ညါဘၣ် ဒ်အံၤအဃိ ပသးမုာ်ဒိၣ်မး ဒီပဂံၢ်ပဘါဆူၣ်ထီၣ်ညါ. ပကကွၢ်သကီး ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်အဲမၤ အၤနိ အတၢ်လဲၤခီဖျိ. ဖဲဟီၣ်ခိၣ်တၢ်ဒုး ခံဘျီတဘျီန့ၣ် ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်အဲမၤ ဒီးအဟံၣ်ဖိဃီဖိ ထံၣ်ဘၣ်တၢ်မၤကွၢ်နးဒိၣ်မး. ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်အဲမၤ အဖိမုၣ်န့ၣ် အသးဘၣ်ဒိဒိၣ်မး ခီဖျိလၢ ပှၤလၢအအဲၣ်ဝဲတဖၣ် သံကွံာ်လၢနးစံၣ်အဃိာ်ပူၤ. အဃိဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်အဲမၤ မၤမုာ်ထီၣ် အဖိမုၣ်အသး ဒီးတဲအီၤလၢ “ပှၤသံတဖၣ် မ့ၢ်တအိၣ်မူဘၣ်ကဒီးတဘျီဘၣ်ဒု ပဒုၣ်ပဒါလၢအမ့ၢ် တၢ်သံန့ၣ် အဂံၢ်ကဆူၣ်ဒိၣ်န့ၢ်ဒံး ကစၢ်ယွၤသၢၤ. သနာ်က့ ကစၢ်ယွၤန့ၣ် အစိကမီၤဒိၣ်န့ၢ်ဒံးတၢ်သံဒံး တမ့ၢ်ဧီၤ.” တၢ်လၢအစိကမီၤဒိၣ်န့ၢ်ဒံး ယဟိဝၤယွၤန့ၣ် တအိၣ်နီတမံၤဘၣ်. အဃိ ပသ့ၣ်ညါဘၣ်လၢ သ့တၢ်လၢာ်ကစၢ် လၢအတ့လီၤပှၤန့ၣ် အအိၣ်ဒီး တၢ်စိတၢ်ကမီၤလၢ ကမၤသမူထီၣ်က့ၤ ပှၤသံ.
၈ တၢ်ဂ့ၢ်အဂၤတခါလၢ ပသ့ၣ်ညါလၢ ယဟိဝၤယွၤ အိၣ်ဒီးတၢ်သ့တၢ်ဘၣ်လၢ ကမၤသမူထီၣ်က့ၤပှၤသံန့ၣ် မ့ၢ်လၢအတိၢ်နီၣ်တၢ် ဘၣ်ခဲလၢာ်. ယဟိဝၤယွၤ ကီးန့ၢ်ဝဲ ဆၣ်အမံၤ ကီးဖျၢၣ်ဒဲး. (ယၡါယၤ ၄၀:၂၆) တကးဒံးဘၣ် ပှၤသံတဖၣ်န့ၣ် ယဟိဝၤယွၤ နီၣ်ဘၣ်အဝဲသ့ၣ်. (ယိၤဘး ၁၄:၁၃; လူၤကၣ် ၂၀:၃၇, ၃၈) ပှၤသံလၢ ယဟိဝၤယွၤ ကမၤသမူထီၣ်က့ၤတဖၣ်န့ၣ် ယဟိဝၤယွၤ နီၣ်ဘၣ်အဝဲသ့ၣ် အဂ့ၢ်အကျိၤ လီၤတံၢ်လီၤဆဲး. အဝဲသ့ၣ် အတၢ်ပာ်သူၣ်ပာ်သး, အတၢ်အိၣ်ထီၣ်အိၣ်လီၤ, အတၢ်လဲၤခီဖျိ ဒီးအဝဲသ့ၣ် အတၢ်သ့ၣ်နီၣ်ထီၣ် အိၣ်ဒ်လဲၣ်န့ၣ် ယဟိဝၤယွၤ သ့ၣ်ညါဝဲခဲလၢာ်.
၉. ဘၣ်မနုၤအဃိ နနာ်လၢ ခါဆူညါန့ၣ် ယဟိဝၤယွၤ ကမၤသမူထီၣ်က့ၤပှၤသံလဲၣ်.
၉ ပသ့ၣ်ညါဘၣ်လၢ ယဟိဝၤယွၤ အိၣ်ဒီးတၢ်စိတၢ်ကမီၤလၢ ကမၤသမူထီၣ်က့ၤပှၤသံ ဒီးအဘၣ်သးမၤဝဲ သပှၢ်တၢၢ်အဃိ ပနာ်လၢ အတၢ်အၢၣ်လီၤလၢ အကမၤသမူထီၣ်က့ၤပှၤသံလၢ ခါဆူညါန့ၣ် ကဟဲလၢပှဲၤထီၣ်နီၢ်ကီၢ်. ဒီးလၢညါ ယဟိဝၤယွၤ မၤသမူထီၣ်က့ၤပှၤသံအဃိ အတၢ်အၢၣ်လီၤလၢ ကမၤသမူထီၣ်က့ၤပှၤသံန့ၣ် ပနာ်သ့. အဒိ လၢလံာ်စီဆှံပူၤန့ၣ် ပထံၣ်ဘၣ်လၢ ယဟိဝၤယွၤဟ့ၣ်ဝဲ ပိာ်ခွါလၢအသးတီတနီၤ ဒီးယ့ၣ်ၡူး လၢတၢ်စိတၢ်ကမီၤ ဒ်သိးကမၤသမူထီၣ်က့ၤပှၤသံ. အဃိခဲအံၤ ပကတဲသကီး တၢ်ဂဲၤဆၢထၢၣ်သမူထီၣ်က့ၤတခါလၢ ယ့ၣ်ၡူးမၤဝဲ လၢပဖးဘၣ်ဖဲ ယိၤဟၣ် အဆၢဒိၣ် ၁၁.
ယ့ၣ်ၡူးအသကီးလၢ အအဲၣ်ဝဲဒိၣ်မးတဂၤ သံသဒၣ်ကွံာ်အီၤ
၁၀. ဖဲယ့ၣ်ၡူး စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်လၢ ထံကျိယၢ်ဒ့ၣ်ဝၢ်ဘးခီအခါ လၢဘ့ၤသနံန့ၣ် တၢ်ကဲထီၣ်သးဒ်လဲၣ် ဒီးယ့ၣ်ၡူး မၤဝဲဒ်လဲၣ်. (ယိၤဟၣ် ၁၁:၁-၃)
၁၀ ဖး ယိၤဟၣ် ၁၁:၁-၃. ထံၣ်တမှံကွၢ် ဖဲ ခ.န ၃၂ ဘူးကကတၢၢ်န့ၣ် တၢ်ကဲထီၣ်သးတခါလၢ သဝီဘ့ၤသနံ. ယ့ၣ်ၡူးအသကီး စီၤလါစရူး ဒီးအဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ် နီၢ်မၤရံဒီးနီၢ်မၢ်သၤန့ၣ် အိၣ်လၢသဝီတဖျၢၣ်အံၤ. (လူၤကၣ် ၁၀:၃၈-၄၂) စီၤလါစရူး ဆိးက့ထီၣ် ဒီးအဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခံဂၤအံၤ သးကိၢ်တၢ်လၢအဂီၢ်. အဃိ အဝဲသ့ၣ် ဆှၢလီၤတၢ်ကစီၣ်လၢ ယ့ၣ်ၡူးအအိၣ်. ဖဲန့ၣ်အခါ ယ့ၣ်ၡူးအိၣ်လၢ ထံကျိယၢ်ဒ့ၣ်ဝၢ်ဘးခီ ဒီးတၢ်လီၢ်အံၤ ပှၤမ့ၢ်ဟးလၢခီၣ်န့ၣ် ယံၤဒီးဘ့ၤသနံ ခံသီညါ. (ယိၤဟၣ် ၁၀:၄၀) သနာ်က့ ဖဲပှၤဆှၢတၢ်ကစီၣ်ဖိတဂၤအံၤ လဲၤတုၤလၢ ယ့ၣ်ၡူးအအိၣ်အခါ စီၤလါစရူးသံလံ. ယ့ၣ်ၡူး သ့ၣ်ညါဝဲလၢ အသကီး သံလံနာ်က့ အအိၣ်ဒံးလၢ တၢ်လီၢ်ဖဲန့ၣ်ခံသီဝံၤမၣ် အလဲၤလၢဘ့ၤသနံ. အဃိ ဖဲယ့ၣ်ၡူးလဲၤတုၤလၢ ဘ့ၤသနံအခါ စီၤလါစရူးသံဝဲလွံၢ်သီလံ. ခဲအံၤ ယ့ၣ်ၡူးကမၤဝဲ တၢ်တမံၤလၢ အကဲဘျုးလၢ အသကီးအဂီၢ် ဒီးကမၤလၤကပီၤ ကစၢ်ယွၤ.—ယိၤဟၣ် ၁၁:၄, ၆, ၁၁, ၁၇.
၁၁. လၢတၢ်ဂ့ၢ်တခါအံၤ ပန့ၢ်ဘၣ်တၢ်မၤလိ ဘၣ်ဃးဒီး တၢ်ရ့လိာ်သးဒ်လဲၣ်.
၁၁ လၢတၢ်ကဲထီၣ်သးတခါအံၤ ပန့ၢ်ဘၣ်တၢ်မၤလိ ဘၣ်ဃး တၢ်ရ့လိာ်သး. ဆိမိၣ်ကွၢ်မီၤ ဖဲနီၢ်မၤရံဒီးနီၢ်မၢ်သၤ ဆှၢလီၤတၢ်ကစီၣ်လၢ ယ့ၣ်ၡူးအအိၣ်အခါ အဝဲသ့ၣ် တမၢယ့ၣ်ၡူးဟဲလၢ ဘ့ၤသနံဘၣ်. အဝဲသ့ၣ် ဆှၢန့ၢ်ယ့ၣ်ၡူး တၢ်ကစီၣ်ယိယိဖိ ဒီးတဲဝဲလၢ အသကီး လၢအအဲၣ်ဝဲဒိၣ်မးန့ၣ် ဆိးက့. (ယိၤဟၣ် ၁၁:၃) ဒီးဖဲစီၤလါစရူးသံအခါ ယ့ၣ်ၡူး မ့ၢ်အိၣ်လၢ တၢ်လီၢ်ဖၣ်ယံၤနာ်က့ အမၤသမူထီၣ်က့ၤအီၤသ့. ဘၣ်ဆၣ် ပထံၣ်ဘၣ်လၢ ယ့ၣ်ၡူး လဲၤလၢဘ့ၤသနံ လၢအသကီး နီၢ်မၤရံဒီးနီၢ်မၢ်သၤအအိၣ်. နၤမီၤ နသကီးလၢ နတဃ့အတၢ်မၤစၢၤဘၣ်, ဘၣ်ဆၣ် အဘၣ်သး မၤစၢၤနၤန့ၣ် အိၣ်ကၠ့ၤဧါ. မ့ၢ်အိၣ်န့ၣ် နသ့ၣ်ညါလၢ “ဖဲတၢ်ကိၢ်တၢ်ဂီၤအိၣ်ဝဲအခါ” နသကီးတဂၤအံၤ ကမၤစၢၤနၤ. (ကတိၤဒိ ၁၇:၁၇) ဒ်ယ့ၣ်ၡူး ကဲသကီးလၢအဂ့ၤ လၢပှၤဂၤအဂီၢ်အသိး ပဝဲကီးဂၤဒဲးန့ၣ် ပကဘၣ်ကွၢ်လိယ့ၣ်ၡူး ဒီးကဲထီၣ်သကီးလၢအဂ့ၤ. ဘၣ်ဃးဒီး တၢ်ကဲထီၣ်သးအံၤန့ၣ် ပကဆဲးကွၢ်အါထီၣ် တၢ်ဂ့ၢ်တနီၤ.
၁၂. ယ့ၣ်ၡူး အၢၣ်လီၤနီၢ်မၢ်သၤ မနုၤလဲၣ် ဒီးဘၣ်မနုၤအဃိ နီၢ်မၢ်သၤ နာ်အီၤသ့လဲၣ်. (ယိၤဟၣ် ၁၁:၂၃-၂၆)
၁၂ ဖး ယိၤဟၣ် ၁၁:၂၃-၂၆. နီၢ်မၢ်သၤ သ့ၣ်ညါဝဲလၢ ယ့ၣ်ၡူးဟဲဘူးထီၣ်ကတုၤလၢ ဘ့ၤသနံလံ. အဃိ နီၢ်မၢ်သၤ ကရီလဲၤလၢ ယ့ၣ်ၡူးအအိၣ် ဒီးတဲအီၤလၢ “ကစၢ်ဧၢ, နမ့ၢ်အိၣ်ဘၣ်ဖုး ဖဲအံၤန့ၣ် ယဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါ တသံဘၣ်.” (ယိၤဟၣ် ၁၁:၂၁) နီၢ်ကီၢ်န့ၣ် ယ့ၣ်ၡူး မ့ၢ်မၤသမူထီၣ် စီၤလါစရူး တဘျီဃီန့ၣ်သ့. ဘၣ်ဆၣ် ယ့ၣ်ၡူး ဘၣ်သးမၤဝဲ တၢ်လီၤလးဖးဒိၣ်တမံၤ. ယ့ၣ်ၡူး အၢၣ်လီၤ နီၢ်မၢ်သၤ ဒီးတဲအီၤလၢ “နဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါ ကဂဲၤဆၢထၢၣ်က့ၤ.” တကးဒံးဘၣ် ဒ်သိး နီၢ်မၢ်သၤ ကနာ်အီၤအဂီၢ် ယ့ၣ်ၡူး တဲအီၤလၢ “ယမ့ၢ် တၢ်ဂဲၤဆၢထၢၣ် ဒီးတၢ်မူ.” ပသ့ၣ်ညါဘၣ်လၢ ယဟိဝၤယွၤ ဟ့ၣ်ယ့ၣ်ၡူးလၢ တၢ်စိတၢ်ကမီၤ လၢအကမၤသမူထီၣ်က့ၤပှၤသံ. ဒီးပသ့ၣ်ညါဘၣ်လၢ ဖဲအပူၤကွံာ်န့ၣ် ယ့ၣ်ၡူးမၤသမူထီၣ် ပိာ်ခွါသးစၢ်တဂၤ လၢအသံတနံၤဃီဃီ. တကးဒံးဘၣ် အမၤသမူထီၣ်စ့ၢ်ကီး ပိာ်မုၣ်ဖိသၣ်တဂၤလၢ အသံတယံာ်ဒံးဘၣ်. (လူၤကၣ် ၇:၁၁-၁၅; ၈:၄၉-၅၅) သနာ်က့ မ့မ့ၢ်ပှၤလၢ အသံန့ၢ်လွံၢ်သီ ဒီးအစိၣ်အုၣ်ထီၣ်န့ၣ် ယ့ၣ်ၡူး မၤသမူထီၣ်အီၤ ကသ့ဧါ.
“စီၤလါစရူးဧၢ, ဟဲက့ၤထီၣ်ဟီ”
ယ့ၣ်ၡူးသးကညီၤဘၣ်ဝဲ အသကီးလၢ အသးဘၣ်ဒိတဖၣ် (ကွၢ်လံာ်အဆၢ ၁၃-၁၄)
၁၃. ဒ်ယိၤဟၣ် ၁၁:၃၂-၃၅ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲအသိး ဖဲယ့ၣ်ၡူးထံၣ်ဝဲလၢ နီၢ်မၤရံ ဒီးပှၤအဂၤဖၣ် ဟီၣ်ဝဲအခါ အတူၢ်ဘၣ်ဝဲဒ်လဲၣ်. (ကွၢ်စ့ၢ်ကီးတၢ်ဂီၤ.)
၁၃ ဖး ယိၤဟၣ် ၁၁:၃၂-၃၅. ထံၣ်တမှံကွၢ် တၢ်ကဲထီၣ်သးတခါအံၤ. နီၢ်မၤရံ လၢအကဲဝဲ စီၤလါစရူး အဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ် လၢအဂၤတဂၤန့ၣ် လဲၤထံၣ်လိာ်သးဒီးယ့ၣ်ၡူး. နီၢ်မၤရံ တဲတၢ်ကတိၤ ဒ်သိးဒီး နီၢ်မၢ်သၤ တဲဘၣ်ယ့ၣ်ၡူးလၢ “ကစၢ်ဧၢ, နမ့ၢ်အိၣ်ဘၣ်ဖုး ဖဲအံၤန့ၣ် ယဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါ တသံဘၣ်.” နီၢ်မၤရံ ဒီးပှၤလၢအအိၣ်ဒီးအီၤ ဖဲန့ၣ်တဖၣ် သးအုးဒီးသးဘၣ်ဒိ ဖးဒိၣ်ညါ. ခီဖျိလၢ ယ့ၣ်ၡူး ထံၣ်ဝဲလၢ အဝဲသ့ၣ် ဟီၣ်အဃိ ယ့ၣ်ၡူးစ့ၢ်ကီး သးအုးဒိၣ်မး. ဒီးယ့ၣ်ၡူး သးကညီၤအသကီးအဃိ ယ့ၣ်ၡူး အမဲာ်ထံလီၤဝဲ. ယ့ၣ်ၡူး နၢ်ပၢၢ်စၢၤအဝဲသ့ၣ် တၢ်အိၣ်သး ဒီးအသ့ၣ်ညါဝဲလၢ ပှၤလၢပအဲၣ်တဂၤ မ့ၢ်သံန့ၣ် ပသးတမုာ်ဘၣ်. အဃိ တၢ်လၢအမၤသးအုးအဝဲသ့ၣ် ဒီးဒုးလီၤအဝဲသ့ၣ်မဲာ်ထံန့ၣ် ယ့ၣ်ၡူး ဘၣ်သး မၤလီၤမၢ်ကွံာ်ဝဲ.
၁၄. ယ့ၣ်ၡူး မဲာ်ထံလီၤန့ၣ် သိၣ်လိပှၤ ယဟိဝၤယွၤအဂ့ၢ်ဒ်လဲၣ်.
၁၄ ယ့ၣ်ၡူး မဲာ်ထံလီၤန့ၣ် ဒုးသ့ၣ်ညါပှၤလၢ ယဟိဝၤယွၤ ကဲပှၤလၢ အအိၣ်ဒီး တၢ်အဲၣ် ဒီးတၢ်ကဟုကယာ်. ဘၣ်မနုၤအဃိ ပတဲဒ်န့ၣ်လဲၣ်. လၢတၢ်မၤလိ လၢအပူၤကွံာ်တခါန့ၣ် ပမၤလိဘၣ်လၢ ယ့ၣ်ၡူးပာ်ဖျါထီၣ် အပါအတၢ်ဆိမိၣ် ဒီးအတၢ်ပာ်သူၣ်ပာ်သး လၢလၢပှဲၤပှဲၤ. (ယိၤဟၣ် ၁၂:၄၅) ခဲအံၤပထံၣ်ဘၣ်လၢ ယ့ၣ်ၡူးမဲာ်ထံလီၤ ခီဖျိလၢ အသးကညီၤဝဲ အသကီးလၢအသးဘၣ်ဒိ. အဃိ ပသ့ၣ်ညါလၢ ဖဲယဟိဝၤယွၤ ထံၣ်ဝဲလၢ ပသးအုးဒီးမဲာ်ထံလီၤအခါ အသးတမုာ်စ့ၢ်ကီးဘၣ်. (စံးထီၣ်ပတြၢၤ ၅၆:၈) နၤမီၤ နသ့ၣ်ညါဘၣ် ဒ်အံၤအဃိ နတဘၣ်သး မၤဂ့ၤထီၣ် နတၢ်ရ့လိာ်သးဒီး ပကစၢ်ယွၤလၢ အအိၣ်ဒီး တၢ်အဲၣ်ဒီးတၢ်ကဟုကယာ်ဧီၤ.
ယ့ၣ်ၡူးပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ အအိၣ်ဒီး တၢ်စိတၢ်ကမီၤ ဒီးအမၤသမူထီၣ်က့ၤပှၤသံသ့ (ကွၢ်လံာ်အဆၢ ၁၅-၁၆)
၁၅. ဒ်ယိၤဟၣ် ၁၁:၄၁-၄၄ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲအသိး လၢစီၤလါစရူးအတၢ်သွၣ်ခိၣ်န့ၣ် တၢ်ကဲထီၣ်သးဒ်လဲၣ်. (ကွၢ်စ့ၢ်ကီးတၢ်ဂီၤ.)
၁၅ ဖး ယိၤဟၣ် ၁၁:၄၁-၄၄. ယ့ၣ်ၡူးလဲၤတုၤလၢ စီၤလါစရူး တၢ်သွၣ်ခိၣ်အခီၣ်ထံး ဒီးအမၢပှၤသုးကွံာ်လၢၢ် လၢပှၤကးဘၢဃာ် စီၤလါစရူးအတၢ်သွၣ်ခိၣ်လီၢ်. ဘၣ်ဆၣ် နီၢ်မၢ်သၤတဲဝဲလၢ ခဲအံၤဒု အစိၣ်ကနၢအုၣ်လံဧါသၢၤ. ဒီးယ့ၣ်ၡူး တဲက့ၤအီၤလၢ “ယတဲနၤလၢ နမ့ၢ်နာ်တၢ်န့ၣ် နကထံၣ်ဘၣ် ကစၢ်ယွၤ အလၤကပီၤ.” (ယိၤဟၣ် ၁၁:၃၉, ၄၀) ယ့ၣ်ၡူး ကွၢ်ထီၣ်တၢ်လၢမူခိၣ် ဒီးဃ့ထုကဖၣ်လၢ ပှၤမဲာ်ညါ. ယ့ၣ်ၡူး မၤဝဲဒ်အံၤန့ၣ် ခီဖျိအဘၣ်သး ဟ့ၣ်တၢ်လၤကပီၤလၢ ယဟိဝၤယွၤအအိၣ်ခဲလၢာ်. ဝံၤဘျီ ယ့ၣ်ၡူးကီးထီၣ်ဝဲလၢ “စီၤလါစရူးဧၢ, ဟဲက့ၤထီၣ်ဟီ” ဒီးစီၤလါစရူး ဟဲက့ၤထီၣ်လၢ တၢ်သွၣ်ခိၣ်. ဘၣ်ဆၣ် တၢ်လီၤလးလၢ ယ့ၣ်ၡူးမၤဝဲအံၤ ပှၤတနီၤဆိမိၣ်လၢ အကဲထီၣ်သးတသ့ဘၣ်.
၁၆. တၢ်ဂ့ၢ်လၢ ပဖးဘၣ်ဖဲ ယိၤဟၣ်အဆၢဒိၣ် ၁၁ န့ၣ်မၤဂၢၢ်ကျၢၤဒိၣ်ထီၣ် ပတၢ်နာ်လၢ တၢ်ဂဲၤဆၢထၢၣ်သမူထီၣ်က့ၤဒ်လဲၣ်.
၁၆ တၢ်ဂ့ၢ်လၢ ပဖးဘၣ်ဖဲ ယိၤဟၣ်အဆၢဒိၣ် ၁၁ န့ၣ်မၤဂၢၢ်ကျၢၤဒိၣ်ထီၣ် ပတၢ်နာ် ဘၣ်ဃးဒီး ပတၢ်မုၢ်လၢ်လၢ တၢ်ဂဲၤဆၢထၢၣ်သမူထီၣ်က့ၤဒ်လဲၣ်. ဖဲန့ၣ်ပထံၣ်ဘၣ် ယ့ၣ်ၡူးအၢၣ်လီၤ နီၢ်မၢ်သၤလၢ “နဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါကဂဲၤဆၢထၢၣ်က့ၤ.” (ယိၤဟၣ် ၁၁:၂၃) ဒ်အပၢ်အသိး ယ့ၣ်ၡူး ဘၣ်သးမၤလၢပှဲၤထီၣ် အတၢ်အၢၣ်လီၤ ဒီးအအိၣ်ဒီး တၢ်စိတၢ်ကမီၤလၢ ကမၤလၢပှဲၤထီၣ်ဝဲ. ယ့ၣ်ၡူး မဲာ်ထံလီၤန့ၣ် ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ အဘၣ်သး မၤသမူထီၣ်က့ၤပှၤသံ ဒီးအဘၣ်သး မၤလီၤမၢ်ကွံာ် တၢ်သူၣ်အုးသးအုးလၢ အဟဲအိၣ်ထီၣ်လၢ တၢ်သံအဃိ. ဒီးဖဲစီၤလါစရူး ဟဲက့ၤထီၣ်လၢ တၢ်သွၣ်ခိၣ်အခါ ယ့ၣ်ၡူး ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ အအိၣ်ဒီး တၢ်စိတၢ်ကမီၤလၢ အကမၤသမူထီၣ်က့ၤပှၤသံ. တကးဒံးဘၣ် ယ့ၣ်ၡူးတဲစ့ၢ်ကီး နီၢ်မၢ်သၤလၢ “ယတဲနၤလၢ နမ့ၢ်နာ်တၢ်န့ၣ် နကထံၣ်ဘၣ် ကစၢ်ယွၤ အလၤကပီၤ.” (ယိၤဟၣ် ၁၁:၄၀) ပနာ်သ့လၢ ကစၢ်ယွၤအတၢ်အၢၣ်လီၤလၢ ပှၤသံတဖၣ် ကဂဲၤဆၢထၢၣ်သမူထီၣ်က့ၤန့ၣ် ကဟဲလၢပှဲၤထီၣ် သပှၢ်တၢၢ်. အဃိ ပမၤဂၢၢ်ကျၢၤဒိၣ်ထီၣ် ပတၢ်နာ်လၢ တၢ်ဂဲၤဆၢထၢၣ်သမူထီၣ်က့ၤ ကသ့ဒ်လဲၣ်.
ပမၤဂၢၢ်ကျၢၤဒိၣ်ထီၣ် ပတၢ်နာ်လၢ တၢ်ဂဲၤဆၢထၢၣ်သမူထီၣ်က့ၤ ကသ့ဒ်လဲၣ်.
၁၇. ဖဲပဖး တၢ်ဂဲၤဆၢထၢၣ်သမူထီၣ်က့ၤအဂ့ၢ်လၢ လံာ်စီဆှံပူၤအခါ ပကဘၣ်မၤဒ်လဲၣ်.
၁၇ ဖးဒီးဆိကမိၣ်ထံ တၢ်ဂဲၤဆၢထၢၣ်သမူထီၣ်က့ၤအဂ့ၢ် လၢညါတဖၣ်. လံာ်စီဆှံပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲ တၢ်ဂဲၤဆၢထၢၣ်သမူထီၣ်က့ၤလၢ ဟီၣ်ခိၣ်ချၢအဂ့ၢ်န့ၣ် အိၣ်ဝဲ ဃိးဘျီညါ.c အဃိ ဃုသ့ၣ်ညါကွၢ် တၢ်ဂဲၤဆၢထၢၣ်သမူထီၣ်က့ၤအဂ့ၢ်တဖၣ်အံၤ လီၤတံၢ်လီၤဆဲး. ဒီးနကဘၣ် နီၣ်ဘၣ်လၢ ပှၤပိာ်မုၣ်, ပှၤပိာ်ခွါ ဒီးဖိသၣ် လၢအဂဲၤဆၢထၢၣ်သမူထီၣ်က့ၤတဖၣ်န့ၣ် အိၣ်ဝဲနီၢ်ကီၢ်. တကးဒံးဘၣ် ဆိမိၣ်ထံလၢ တၢ်ဂဲၤဆၢထၢၣ်သမူထီၣ်က့ၤအဂ့ၢ် တခါဘၣ်တခါန့ၣ် ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲ ကစၢ်ယွၤ အတၢ်စိတၢ်ကမီၤ အိၣ်ထဲလဲၣ် ဒီးအဘၣ်သး မၤသမူထီၣ်က့ၤပှၤသံတဖၣ် ထဲလဲၣ်. ဃုကွၢ်စ့ၢ်ကီးလၢ နန့ၢ်ဘၣ် တၢ်မၤလိလၢ တၢ်ဂဲၤဆၢထၢၣ်သမူထီၣ်က့ၤအဂ့ၢ်ဒ်လဲၣ်. တၢ်ဂဲၤဆၢထၢၣ်သမူထီၣ်က့ၤအဂ့ၢ်လၢ အရ့ဒိၣ်ကတၢၢ်လၢ ပကဘၣ်ဃုသ့ၣ်ညါန့ၣ် အကဲဝဲယ့ၣ်ၡူး တၢ်ဂဲၤဆၢထၢၣ်သမူထီၣ်က့ၤ. ပှၤလၢအထံၣ်ဘၣ်လၢ ယ့ၣ်ၡူး ဂဲၤဆၢထၢၣ်သမူထီၣ်က့ၤ နီၢ်ကီၢ်န့ၣ် အိၣ်ဝဲအဂၤလၢ အကယၤတဖၣ်ညါ အဃိတၢ်အုၣ်သးတဖၣ်အံၤ မၤဂၢၢ်ကျၢၤဒိၣ်ထီၣ် ပတၢ်နာ်ဒိၣ်မး.—၁ ကရံၣ်သူး ၁၅:၃-၆, ၂၀-၂၂.
၁၈. နမ့ၢ်ကနၣ်, သးဝံၣ် ဒီးဆိမိၣ်ထံ တၢ်သးဝံၣ် ဘၣ်ဃး တၢ်ဂဲၤဆၢထၢၣ်သမူထီၣ်က့ၤ အဂ့ၢ်န့ၣ် ကမၤစၢၤနၤဒ်လဲၣ်. (ကွၢ်စ့ၢ်ကီး တၢ်ဂ့ၢ်အဘျဲၣ်.)
၁၈ ကနၣ်, သးဝံၣ် ဒီးဆိမိၣ်ထံ “တၢ်ဘူၣ်ထီၣ်ဘါထီၣ် အတၢ်သးဝံၣ်” ဘၣ်ဃးဒီး တၢ်ဂဲၤဆၢထၢၣ်သမူထီၣ်က့ၤအဂ့ၢ်.d (အ့းဖ့းစူး ၅:၁၉) တၢ်သးဝံၣ်တဖၣ်အံၤ ကမၤဂၢၢ်ကျၢၤဒိၣ်ထီၣ် ပတၢ်နာ် ဘၣ်ဃးဒီး တၢ်ဂဲၤဆၢထၢၣ်သမူထီၣ်က့ၤ ဒီးပကနာ်သပှၢ်တၢၢ်လၢ ပတၢ်မုၢ်လၢ်အံၤ ကကဲထီၣ်သးနီၢ်ကီၢ်. အဃိ ဖဲနမၤဟံၣ်ဖိဃီဖိ တၢ်မၤလိလံာ်စီဆှံအခါ သးဝံၣ်သကီးတၢ်သးဝံၣ် ဒီးတဲသကီးတၢ်သးဝံၣ်တဖၣ်အံၤ အခီပညီ. ဒီးနမ့ၢ်တိၢ်နီၣ်ဃာ် တၢ်သးဝံၣ်တဖၣ်အံၤန့ၣ် လၢခံဖဲနအိၣ်မ့ၢ်တဆူၣ်ဘၣ် မ့တမ့ၢ် ပှၤလၢနအဲၣ်တဂၤဂၤ မ့ၢ်သံသဒၣ်ကွံာ်နၤအခါ ယဟိဝၤယွၤ အသးစီဆှံ ကမၤစၢၤနၤလၢ နကနီၣ်ဘၣ်က့ၤ တၢ်သးဝံၣ်တဖၣ်အံၤ. တၢ်သးဝံၣ်တဖၣ်အံၤ ကမၤမုာ်ထီၣ်နသး ဒီးကမၤဆူၣ်ထီၣ်က့ၤ နဂံၢ်နဘါ.
၁၉. ဘၣ်ဃးဒီး တၢ်ဂဲၤဆၢထၢၣ်သမူထီၣ်က့ၤန့ၣ် ပထံၣ်တမှံကွၢ် မနုၤသ့လဲၣ်. (ကွၢ်တၢ်လွံၢ်နၢၣ် လၢအမ့ၢ် “နကသံကွၢ် အဝဲသ့ၣ်မနုၤလဲၣ်.”)
၁၉ ထံၣ်တမှံကွၢ် တၢ်ကမၤအသးလၢ ခါဆူညါ. ယဟိဝၤယွၤဟ့ၣ်ပှၤ တၢ်သ့တၢ်ဘၣ်လၢ ပကထံၣ်တမှံလီၤပသး ဖဲပအိၣ်လၢဟီၣ်ခိၣ်သီအပူၤ. ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်တဂၤ တဲဝဲလၢ “ယထံၣ်တမှံလီၤယသး ဖဲယအိၣ်လၢပၤရဒံစူးပူၤအခါ ယဟးနၢမူ ဖီတၤဆှုၣ်တဖၣ် ဒီးဖီတၤဆှုၣ်တဖၣ်န့ၣ် အနၢမူဘၣ်ယၤမုာ်ညါ.” ထံၣ်တမှံကွၢ်လၢ နထံၣ်ဘၣ်ဒီး ပှၤသးတီလၢအအိၣ်လၢ လံာ်စီဆှံအစိၤတဖၣ်. နဘၣ်သးထံၣ် မတဂၤလဲၣ်. ဒီးနဘၣ်သးသံကွၢ်အီၤ မနုၤလဲၣ်. ထံၣ်တမှံကွၢ်စ့ၢ်ကီးလၢ နထံၣ်ဘၣ်က့ၤ ပှၤလၢနအဲၣ် လၢအသံသဒၣ်ကွံာ်နၤတဂၤ. ဒီးဖဲနထံၣ်ဘၣ်က့ၤအီၤအခါ အဆိကတၢၢ်န့ၣ် နကမၤမနုၤလဲၣ်. ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် နကလဲၤကၠံၣ်ဖိးဟုအီၤ, တဲတၢ်ဒီးအီၤ ဒီးနကဟီၣ် ခီဖျိလၢနသးခုအဃိ.
၂၀. ပကဘၣ် ပာ်လီၤသးလၢ ပကမၤမနုၤလဲၣ်.
၂၀ ယဟိဝၤယွၤ အၢၣ်လီၤပှၤလၢ အကမၤသမူထီၣ်က့ၤပှၤသံအဃိ ပစံးဘျုးအီၤဒိၣ်မး. ပသ့ၣ်ညါလၢ ယဟိဝၤယွၤ အိၣ်ဒီးတၢ်စိတၢ်ကမီၤ ဒီးအဘၣ်သး မၤသမူထီၣ်က့ၤပှၤသံအဃိ ပနာ်လၢ အကမၤလၢပှဲၤ အတၢ်အၢၣ်လီၤသပှၢ်တၢၢ်. ယဟိဝၤယွၤ အၢၣ်လီၤပဝဲကီးဂၤဒဲးလၢ ‘ပှၤလၢ နအဲၣ်ဘၣ် ကဂဲၤဆၢထၢၣ်က့ၤ’ အဃိ ပဘၣ်ကျဲးစၢး မၤဂၢၢ်ကျၢၤဒိၣ်ထီၣ် ပတၢ်နာ်လၢ တၢ်ဂဲၤဆၢထၢၣ်သမူထီၣ်က့ၤ. ပမ့ၢ်မၤဒ်န့ၣ်န့ၣ် ပတၢ်ရ့လိာ်သးဒီး ယဟိဝၤယွၤ ကဂ့ၤဒိၣ်ထီၣ်.
တၢ်သးဝံၣ် ၁၄၇ တၢ်အၢၣ်လီၤလၢ တၢ်မူအထူအယိာ်
a ပှၤလၢပအဲၣ်တဂၤဂၤ မ့ၢ်သံသဒၣ်ကွံာ်ပှၤန့ၣ် တၢ်အၢၣ်လီၤ ဘၣ်ဃး တၢ်ဂဲၤဆၢထၢၣ်သမူထီၣ်က့ၤ ကမၤမုာ်ထီၣ်ပသး ဖးဒိၣ်ညါ. နနာ်တၢ်အၢၣ်လီၤ ဘၣ်ဃး တၢ်ဂဲၤဆၢထၢၣ်သမူထီၣ်က့ၤန့ၣ် နကတဲဘၣ်ပှၤဂၤဒ်လဲၣ်. တၢ်မၤလိအံၤ အတၢ်တိာ်ပာ်န့ၣ် ကမၤစၢၤ ပဝဲခဲလၢာ်လၢ ပကမၤဂၢၢ်ကျၢၤဒိၣ်ထီၣ် ပတၢ်နာ်ဘၣ်ဃး တၢ်ဂဲၤဆၢထၢၣ်သမူထီၣ်က့ၤ.
b ကွၢ်တၢ်သးဝံၣ် အခိၣ်တီ လၢအမ့ၢ် ဘူးထီၣ်လၢတြဲၤအခီၣ်ထံး လၢအအိၣ်လၢ လါနိၣ်ဝ့ဘၢၣ် ၂၀၁၆ JW တၢ်ဂီၤမူ.
c ကွၢ်တၢ်လွံၢ်နၢၣ် လၢအအိၣ်လၢ တၢ်ဂ့ၢ်လၢအမ့ၢ် “Eight Resurrections Described in the Bible” in the August 1, 2015, issue of The Watchtower, p. 4.
d ကွၢ်တၢ်သးဝံၣ်လၢ အအိၣ်လၢ ‘သးဝံၣ်စံးထီၣ်ပတြၢၤ ယဟိဝၤယွၤ လၢသးဒီဖျၢၣ်’ လၢအမ့ၢ် “ထံၣ်တမှံကွၢ် ဖဲတၢ်ခဲလၢာ်မ့ၢ်တၢ်အသီ” (တၢ်သးဝံၣ် ၁၃၉), “ကွၢ်ဆူခိၣ်ဖးထီဘိ” (တၢ်သးဝံၣ် ၁၄၄) ဒီး “ယွၤကကိး” (တၢ်သးဝံၣ် ၁၅၁). ကွၢ်စ့ၢ်ကီး တၢ်သးဝံၣ်အဂၤတဖၣ်လၢ jw.org အပူၤ လၢအမ့ၢ် “ဘူးထီၣ်လၢ တြဲၤအခီၣ်ထံး,” “ဟီၣ်ခိၣ်သီဘူးကတုၤလံ” ဒီး “နကထံၣ်ဘၣ်.”