တၢ်မၤလိ ၃၅
တၢ်သးဝံၣ် ၁၂၁ ပကဘၣ်ပၢၤပသး
နတြီဆၢကွံာ် တၢ်သူၣ်လီသးကွံ လၢအတဂ့ၤဘၣ် ကသ့ဒ်လဲၣ်
“တဘၣ်ပျဲတၢ်ဒဲးဘး ပၢသုတၢ်အိၣ်မူ တဂ့ၤ. တဘၣ်မၤထွဲသုနီၢ်ခိ လၢအသံသ့အံၤ အတၢ်သူၣ်လီသးကွံ န့ၣ်တဂ့ၤ.”—ရိ ၆:၁၂.
တၢ်ဂ့ၢ်မိၢ်ပှၢ်
ဖဲတၢ်သူၣ်လီသးကွံ လၢအတဂ့ၤဘၣ် ဟဲအိၣ်ထီၣ်အခါ ဘၣ်မနုၤအဃိ ပတလိၣ် သးဟးဂီၤဘၣ်လဲၣ် ဒီးပမၤနၢၤကွံာ် တၢ်သူၣ်လီသးကွံ လၢအတဂ့ၤဘၣ် ကသ့ဒ်လဲၣ်.
၁. ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိခဲလၢာ်န့ၣ် ဘၣ်ဂုာ်ကျဲးစၢး တြီဆၢကွံာ် မနုၤလဲၣ်.
မ့ၢ်နအဲၣ်ဒိး မၤတၢ်တမံၤမံၤလၢ ယဟိဝၤယွၤ တဘၣ်သးဝဲဘၣ်န့ၣ် အိၣ်တဘျီဘျီဧါ. မ့ၢ်အိၣ်န့ၣ် တဘၣ်သးဟးဂီၤတဂ့ၤ. လံာ်စီဆှံ တဲဝဲလၢ “တၢ်မၤကွၢ် လၢအဟဲဘၣ်သုန့ၣ် မ့ၢ်တၢ်မၤကွၢ်တဖၣ်လၢ အဟဲဘၣ်ပှၤကိးဂၤဒဲးစ့ၢ်ကီးလီၤ.” (၁ ကရံၣ် ၁၀:၁၃) တၢ်ကတိၤအံၤ အဲၣ်ဒိးတဲဝဲလၢ တၢ်သူၣ်လီသးကွံ လၢအတဂ့ၤဘၣ် လၢနဘၣ်ဂုာ်ကျဲးစၢး တြီဆၢကွံာ်အီၤန့ၣ် ပှၤအဂၤ လဲၤခီဖျိဘၣ်ဝဲ ဒီးဘၣ်ဂုာ်ကျဲးစၢး တြီဆၢဝဲစ့ၢ်ကီး. အဃိ ဖဲနဘၣ်ဂုာ်ကျဲးစၢး တြီဆၢကွံာ် တၢ်သူၣ်လီသးကွံ လၢအတဂ့ၤဘၣ်အခါ ယဟိဝၤယွၤ ကမၤစၢၤနၤ ဒီးခီဖျိလၢ ယဟိဝၤယွၤ အတၢ်မၤစၢၤအဃိ နကမၤနၢၤတၢ်.
၂. တၢ်သူၣ်လီသးကွံ လၢအတဂ့ၤဘၣ် လၢခရံာ်ဖိတနီၤ ဒီးပှၤမၤလိလံာ်စီဆှံဖိတနီၤ ဘၣ်ဂုာ်ကျဲးစၢး တြီဆၢကွံာ်ဝဲန့ၣ် မ့ၢ်မနုၤလဲၣ်. (ကွၢ်စ့ၢ်ကီးတၢ်ဂီၤ.)
၂ လံာ်စီဆှံ တဲစ့ၢ်ကီးဝဲလၢ “ပှၤတဂၤစုာ်စုာ်န့ၣ် ဘၣ်တၢ်မၤကွၢ်အီၤခီဖျိလၢ အနီၢ်ကစၢ် အတၢ်သူၣ်လီသးကွံ ကွဲန့ၢ်လွဲန့ၢ်အီၤ ဒီးလ့ပစီအီၤအဃိလီၤ.” (ယၤ ၁:၁၄) အဃိ ပသ့ၣ်ညါဘၣ်လၢ တၢ်လၢအကဲ တၢ်လ့ပစီလၢ ပှၤတဂၤအဂီၢ်န့ၣ် ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် အတကဲ တၢ်လ့ပစီလၢ ပှၤအဂၤတဂၤ အဂီၢ်ဘၣ်. အဒိ ခရံာ်ဖိတနီၤန့ၣ် ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် အအိၣ်ဒီး တၢ်သူၣ်လီသးကွံလၢ ကမၤကမၣ်မုၣ်ကမၣ်ခွါ ဒီးအဂၤတနီၤန့ၣ် ထံၣ်ဘၣ်တၢ်လ့ပစီလၢ ကမၤဝဲလုၢ်လၢ်လၢ အတဂ့ၤဘၣ် ဒ်သိးဒီး ပိာ်မုၣ်သကိးပိာ်မုၣ် ပိာ်ခွါသကိးပိာ်ခွါ အတၢ်မံဃုာ်. တကးဒံးဘၣ် ပှၤလၢအတကွၢ် တၢ်ဂီၤဘ့ၣ်ဆ့လၢၤဘၣ်န့ၣ် ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် အကထံၣ်ဘၣ် တၢ်လ့ပစီလၢ အကကွၢ်ကဒီးဝဲ. ဒီးပှၤလၢအတသူ တၢ်မူၤတၢ်ဘှီးလၢၤဘၣ်န့ၣ် တဘျီတခီၣ် အကအဲၣ်ဒိး သူကဒီးဝဲ မ့တမ့ၢ် ပှၤလၢအပတုာ်ကွံာ် တၢ်အီသံးအါတလၢန့ၣ် အဲၣ်ဒိးအီကဒီးသံး အါတလၢ. တၢ်သ့ၣ်တဖၣ်အံၤ အကဲဝဲ တၢ်သူၣ်လီသးကွံလၢ ခရံာ်ဖိတနီၤ ဒီးပှၤမၤလိလံာ်စီဆှံဖိတနီၤ ဘၣ်ဂုာ်ကျဲးစၢး တြီဆၢကွံာ်ဝဲ. ဒီးတဘျီတခီၣ်န့ၣ် ပဝဲခဲလၢာ် ကတူၢ်ဘၣ် ဒ်သိးဒီး တၢ်မၢဖိပီလူး လၢအတဲဝဲလၢ “ဖဲယအဲၣ်ဒိးမၤ တၢ်လၢအဘၣ်အခါ တၢ်အၢအိၣ်ဒီးယၤလီၤ.”—ရိ ၇:၂၁.
ပမ့ၢ်အိၣ် ဖဲလဲၣ်ဂ့ၤဖဲလဲၣ်ဂ့ၤ ဒီးတၢ်ဆၢကတီၢ် ဒ်လဲၣ်ဂ့ၤဒ်လဲၣ်ဂ့ၤ ပကထံၣ်ဘၣ် တၢ်လ့ပစီ (ကွၢ်လံာ်အဆၢ ၂)c
၃. ပှၤတဂၤ မ့ၢ်ဘၣ်ဂုာ်ကျဲးစၢး တြီဆၢကွံာ် တၢ်သူၣ်လီသးကွံ လၢအတဂ့ၤဘၣ် တခါလီၢ်လီၢ်န့ၣ် ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် အကဆိကမိၣ်ဘၣ်ဝဲဒ်လဲၣ်.
၃ နမ့ၢ်ဘၣ်ဂုာ်ကျဲးစၢး တြီဆၢကွံာ် တၢ်သူၣ်လီသးကွံ လၢအတဂ့ၤဘၣ် တခါလီၢ်လီၢ်န့ၣ် ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် နကဆိကမိၣ်လၢ နကတြီဆၢကွံာ်အီၤအဂီၢ် နဂံၢ်နဘါ တအိၣ်ဘၣ်. ဒီးခီဖျိလၢ နအိၣ်ဒီး တၢ်သူၣ်လီသးကွံ လၢအတဂ့ၤဘၣ်အဃိ ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် နကဆိကမိၣ်လၢ ယဟိဝၤယွၤ တပျဲလၢ နကအိၣ်မူဘၣ် လီၤထူလီၤယိာ်ဘၣ်အဃိ နတၢ်မုၢ်လၢ် တအိၣ်ဘၣ်. တၢ်ဆိကမိၣ်ဒ်အံၤန့ၣ် အတဘၣ်ဘၣ်. ဘၣ်မနုၤအဃိလဲၣ်. ဒ်သိးပကသ့ၣ်ညါ တၢ်စံးဆၢအဂီၢ် တၢ်မၤလိအံၤ ကပာ်ဖျါထီၣ်န့ၢ်ပှၤ တၢ်သံကွၢ်ခံဖျၢၣ်အံၤ အတၢ်စံးဆၢ. (၁) မတဂၤ အဲၣ်ဒိးဒုးဆိကမိၣ်နၤ တၢ်ဆိကမိၣ်ဒ်အံၤလဲၣ်. (၂) ဒ်သိး နတြီဆၢကွံာ် တၢ်သူၣ်လီသးကွံ လၢအတဂ့ၤဘၣ် ကသ့အဂီၢ် တၢ်မနုၤ ကမၤစၢၤနၤလဲၣ်.
မုၣ်ကီၤလံၢ် အဲၣ်ဒိး ဒုးဆိကမိၣ်ပှၤဒ်လဲၣ်
၄. (က) ဘၣ်မနုၤအဃိ မုၣ်ကီၤလံၢ် အဲၣ်ဒိးဒုးဆိကမိၣ်ပှၤလၢ ပဂံၢ်ပဘါ တအိၣ်ဘၣ်လဲၣ်. (ခ) ဘၣ်မနုၤအဃိ ပတြီဆၢကွံာ် တၢ်သူၣ်လီသးကွံ လၢအတဂ့ၤဘၣ် ကန့ၢ်ဝဲသပှၢ်တၢၢ်လဲၣ်.
၄ ဖဲပထံၣ်ဘၣ် တၢ်လ့ပစီအခါ မုၣ်ကီၤလံၢ် အဲၣ်ဒိး ဒုးဆိကမိၣ်ပှၤလၢ ပကတြီဆၢကွံာ် တၢ်လ့ပစီအဂီၢ် ပဂံၢ်ပဘါ တအိၣ်ဘၣ်. ယ့ၣ်ၡူး တဲဖျါထီၣ်ဝဲပျီပျီလၢ မုၣ်ကီၤလံၢ် ကဂုာ်ကျဲးစၢး လ့ပစီပှၤ. အဃိ ယ့ၣ်ၡူးသိၣ်လိ အပျဲၢ်အဘီၣ်တဖၣ်လၢ ကဃ့ထုကဖၣ်လၢ “တဘၣ်ပျဲပလဲၤနုာ်လီၤဆူ တၢ်လ့ပစီအပူၤတဂ့ၤ. မ့မ့ၢ် မၤပူၤဖျဲးပှၤလၢ မုၣ်ကီၤလံၢ် အစုပူၤတက့ၢ်.” (မး ၆:၁၃) မုၣ်ကီၤလံၢ် တဲဝဲလၢ ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိ မ့ၢ်ထံၣ်ဘၣ် တၢ်လ့ပစီလၢ ကမၤကမၣ်တၢ်န့ၣ် အဝဲသ့ၣ် တဒိကနၣ် ယဟိဝၤယွၤ အကလုၢ်လၢၤဘၣ်. (ဘး ၂:၄, ၅) ဘၣ်မနုၤအဃိ မုၣ်ကီၤလံၢ် တဲဝဲဒ်န့ၣ်လဲၣ်. မုၣ်ကီၤလံၢ်န့ၣ် အကဲဝဲ ပှၤအဆိကတၢၢ်တဂၤလၢ အအိၣ်ဒီး တၢ်သူၣ်လီသးကွံ လၢအတဂ့ၤဘၣ် ဒီးအတအဲၣ်ဒိး ဆဲးတီဒီး ယဟိဝၤယွၤလၢၤဘၣ်. အဃိ အဆိကမိၣ်ဝဲလၢ ဖဲပထံၣ်ဘၣ် တၢ်လ့ပစီအခါ ပကလီၤဂာ် ဒ်သိးဒီးအီၤ ဒီးပတအဲၣ်ဒိး ဆဲးတီဒီး ယဟိဝၤယွၤလၢၤဘၣ်. တကးဒံးဘၣ် အဆိကမိၣ်ဝဲလၢ အလ့ပစီ ကစၢ်ယွၤ အဖိခွါကန့ၢ်. (မး ၄:၈, ၉) ဘၣ်ဆၣ် ပကတြီဆၢကွံာ်အီၤအဂီၢ် မ့ၢ်ပဂံၢ်ပဘါ တအိၣ်နီတစဲးဘၣ်ဧါ. တမ့ၢ်ဒ်န့ၣ်ဘၣ်. ဒ်တၢ်မၢဖိပီလူး တဲဝဲအသိး ပဝဲစ့ၢ်ကီး ပကတဲလၢ “ယအိၣ်ဒီး တၢ်ဂံၢ်တၢ်ဘါလၢ ယကလဲၤခီဖျိတၢ်ခဲလၢာ် ခီဖျိပှၤတဂၤလၢ အဟ့ၣ်ယၤ တၢ်စိကမီၤန့ၣ်အဃိလီၤ.”—ဖံလံး ၄:၁၃.
၅. ဘၣ်မနုၤအဃိ ယဟိဝၤယွၤ နာ်ဝဲလၢ ပတြီဆၢကွံာ် တၢ်သူၣ်လီသးကွံ လၢအတဂ့ၤဘၣ် ကန့ၢ်ဝဲသပှၢ်တၢၢ်လဲၣ်.
၅ ယဟိဝၤယွၤန့ၣ် အတလီၤဂာ်ဒီး မုၣ်ကီၤလံၢ် နီတစဲးဘၣ် ဒီးအနာ်ဝဲလၢ ပတြီဆၢကွံာ် တၢ်သူၣ်လီသးကွံ လၢအတဂ့ၤဘၣ် ကန့ၢ်ဝဲသပှၢ်တၢၢ်. ဘၣ်မနုၤအဃိ ပတဲဒ်န့ၣ်လဲၣ်. ယဟိဝၤယွၤ တဲဆိပာ်စၢၤဝဲလၢ ပှၤဂီၢ်မုၢ်ဖးဒိၣ်တဒူၣ်က “ဆှုၣ်အဆ့ဖးထီ ဒီးမၤဝါထီၣ်ဝဲလၢ သိဖိအသွံၣ်.” (လီၣ် ၇:၉, ၁၃, ၁၄) ခီဖျိလၢ အဝဲသ့ၣ် ကဆဲးတီဒီး ယဟိဝၤယွၤ ဒီးကတြီဆၢကွံာ် တၢ်သူၣ်လီသးကွံ လၢအတဂ့ၤဘၣ်အဃိ ယဟိဝၤယွၤ ထံၣ်အဝဲသ့ၣ် ဒ်ပှၤလၢအကဆှီ ဒီးကပူၤဖျဲးထီၣ်လၢ တၢ်နးတၢ်ဖှီၣ်ဖးဒိၣ်. ယဟိဝၤယွၤန့ၣ် အတလံၣ်တၢ်ဘၣ် ဒီးအတဲဝဲလၢ ပှၤလၢကအိၣ်ဘၣ်လၢ ဟီၣ်ခိၣ်သီန့ၣ် အနီၣ်ဂံၢ် ကအိၣ်ဝဲဒီဒူၣ်ညါ. အဃိ ပသ့ၣ်ညါလၢ ပတြီဆၢကွံာ် တၢ်သူၣ်လီသးကွံ လၢအတဂ့ၤဘၣ် ကန့ၢ်ဝဲသပှၢ်တၢၢ်.
၆-၇. ဘၣ်မနုၤအဃိ မုၣ်ကီၤလံၢ် အဲၣ်ဒိးဒုးဆိကမိၣ်ပှၤလၢ ပတၢ်မုၢ်လၢ် တအိၣ်ဘၣ်လဲၣ်.
၆ မုၣ်ကီၤလံၢ် အဲၣ်ဒိးဒုးဆိကမိၣ်ပှၤလၢ ခီဖျိလၢ ပအိၣ်ဒီး တၢ်သူၣ်လီသးကွံ လၢအတဂ့ၤဘၣ်အဃိ ယဟိဝၤယွၤ တပျဲလၢ ပကအိၣ်မူဘၣ် လီၤထူလီၤယိာ်ဘၣ်. ဘၣ်မနုၤအဃိ အအဲၣ်ဒိးဒုးဆိကမိၣ်ပှၤ ဒ်န့ၣ်လဲၣ်. မုၣ်ကီၤလံၢ်န့ၣ် ယဟိဝၤယွၤ တဘၣ်သးအီၤဘၣ်, အတအိၣ်ဒီး တၢ်ခွဲးတၢ်ယာ်လၢ ကအိၣ်မူဘၣ် လီၤထူလီၤယိာ်ဘၣ် ဒီးအကဟးဂီၤကွံာ်. (၁ မိၤ ၃:၁၅; လီၣ် ၂၀:၁၀) အဃိ အသးက့ၣ်ပှၤ ဒီးအဂုာ်ကျဲးစၢး ဒုးဆိကမိၣ်ပှၤလၢ ပလီၤဂာ်ဒီးအီၤ ဒီးပကအိၣ်မူဘၣ် လီၤထူလီၤယိာ်အဂီၢ် ပတၢ်မုၢ်လၢ် တအိၣ်ဘၣ်. သနာ်က့ ပတၢ်မုၢ်လၢ်အိၣ်ဝဲ သပှၢ်တၢၢ်. တကးဒံးဘၣ် လံာ်စီဆှံ ပာ်ဖျါန့ၢ်ပှၤလၢ ဒ်သိး ပကအိၣ်မူဘၣ် လီၤထူလီၤယိာ်အဂီၢ် ယဟိဝၤယွၤ အဲၣ်ဒိးမၤစၢၤပှၤ. ယဟိဝၤယွၤ “တအဲၣ်ဒိးလၢ ပှၤကတုၤလၢတၢ်ဟးဂီၤ နီတဂၤဘၣ်. ဒီးအအဲၣ်ဒိးဝဲလၢ ပှၤခဲလၢာ် ကပီၢ်ယၢ်လီၤက့ၤအသး.”—၂ ပ့း ၃:၉.
၇ ပကတြီဆၢကွံာ် တၢ်သူၣ်လီသးကွံ လၢအတဂ့ၤဘၣ်အဂီၢ် ပမ့ၢ်ဆိကမိၣ်လၢ ပဂံၢ်ပဘါ တအိၣ်ဘၣ် ဒီးပတၢ်မုၢ်လၢ် တအိၣ်ဘၣ်န့ၣ် လီၤဂာ်ဒ်သိးဒီး ပနာ်န့ၢ်တၢ်လၢ မုၣ်ကီၤလံၢ် အဲၣ်ဒိးဒုးဆိကမိၣ်ပှၤ. အဃိ ပမ့ၢ်နၢ်ပၢၢ် မုၣ်ကီၤလံၢ် အတၢ်ကူၣ်အံၤ လီၤတံၢ်လီၤဆဲးန့ၣ် ကမၤစၢၤပှၤဒ်သိး ပကအိၣ်ဆၢထၢၣ် ဂၢၢ်ဂၢၢ်ကျၢၤကျၢၤ ဒီးပတြီဆၢကွံာ် မုၣ်ကီၤလံၢ်ကန့ၢ်.—၁ ပ့း ၅:၈, ၉.
ပန့ၢ်သါဘၣ် တၢ်တလၢတပှဲၤအဃိ ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် ပကဆိကမိၣ်ဘၣ်ဒ်လဲၣ်
၈. လၢလံာ်စီဆှံပူၤ တၢ်ကတိၤ လၢအမ့ၢ် တၢ်ဒဲးဘးန့ၣ် အဲၣ်ဒိးတဲဝဲ အခီပညီဒ်လဲၣ်. (စံးထီၣ်ပတြၢၤ ၅၁:၅) (ကွၢ်စ့ၢ်ကီး “တၢ်ကတိၤအခီပညီ.”)
၈ မုၣ်ကီၤလံၢ် ဒုးဆိကမိၣ်ပှၤလၢ ပတြီဆၢကွံာ် တၢ်သူၣ်လီသးကွံ လၢအတဂ့ၤဘၣ် တန့ၢ်ဘၣ်. တကးဒံးဘၣ် ခီဖျိလၢ ပကဲပှၤတၢ်ဒဲးဘးဖိ ဒီးပန့ၢ်သါဘၣ် တၢ်တလၢတပှဲၤလၢ နီၢ်အံၣ်အု ဒီးစီၤအၤဒၣ် အအိၣ်အဃိ တဘျီတခီၣ်န့ၣ် ပကဆိကမိၣ်လၢ ပတြီဆၢကွံာ် တၢ်သူၣ်လီသးကွံ လၢအတဂ့ၤဘၣ် တန့ၢ်စ့ၢ်ကီးဘၣ်.a—ဘး ၁၄:၄; ဖး စံးထီၣ်ပတြၢၤ ၅၁:၅.
၉-၁၀. (က) နီၢ်အံၣ်အု ဒီးစီၤအၤဒၣ် ကဲထီၣ်ပှၤတၢ်ဒဲးဘးဖိ ဝံၤအလီၢ်ခံ အဝဲသ့ၣ် တူၢ်ဘၣ်ဒ်လဲၣ်. (ကွၢ်စ့ၢ်ကီးတၢ်ဂီၤ.) (ခ) ပန့ၢ်သါဘၣ် တၢ်တလၢတပှဲၤအဃိ ပတူၢ်ဘၣ်ဒ်လဲၣ်.
၉ နီၢ်အံၣ်အု ဒီးစီၤအၤဒၣ် မၤတၢ်ဒဲးဘး ဝံၤအလီၢ်ခံ အဝဲသ့ၣ် ဂုာ်ကျဲးစၢး အိၣ်ခူသူၣ် ဒီးမၤဘၢအသး. ဘၣ်ဃးဒီး တၢ်လၢအဝဲသ့ၣ် မၤဝဲန့ၣ် လံာ်လၢအမ့ၢ် Insight on the Scriptures ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ “ခီဖျိလၢ တၢ်ဒဲးဘးအဃိ အဝဲသ့ၣ် တူၢ်ဘၣ်လၢ အတၢ်ကမၣ်အိၣ်, အသးကိၢ်တၢ်, အတၢ်နာ်န့ၢ်လီၤသး တအိၣ်လၢၤဘၣ် ဒီးအမဲာ်ဆှး.” အဃိ နီၢ်အံၣ်အု ဒီးစီၤအၤဒၣ် အတၢ်ရ့လိာ်သးဒီး ယဟိဝၤယွၤ ဟးဂီၤကွံာ်ဝဲ ဒီးအဝဲသ့ၣ်ကဲ ယဟိဝၤယွၤ အသကိး တသ့နီတဘျီလၢၤဘၣ်. ခီဖျိလၢ အဝဲသ့ၣ်ကဲထီၣ် ပှၤတၢ်ဒဲးဘးဖိအဃိ အဝဲသ့ၣ် မ့ၢ်ဂုာ်ကျဲးစၢး မၤဝဲဒ်လဲၣ် သနာ်က့ အဝဲသ့ၣ် ကတူၢ်ဘၣ်လၢ အတၢ်ကမၣ်အိၣ် ဒီးအသးကိၢ်တၢ် ထီဘိ.
၁၀ နီၢ်အံၣ်အု ဒီးစီၤအၤဒၣ် တဒိးန့ၢ်ဘၣ်အဘျုးလၢ တၢ်ပှ့ၤက့ၤဘၣ်. မ့မ့ၢ်ပှၤန့ၣ် ပတၢ်အိၣ်သး တဒ်သိးဒီး အဝဲသ့ၣ်ဘၣ်အဃိ ပမ့ၢ်မၤဘၣ် တၢ်ကမၣ်သနာ်က့ ခီဖျိလၢ တၢ်ပှ့ၤက့ၤအဃိ ယဟိဝၤယွၤ ပျၢ်ကွံာ်ပတၢ်ကမၣ် ဒီးပအိၣ်ဒီး တၢ်ရ့လိာ်သးဒီးအီၤ လၢအဂ့ၤသ့. (၁ ကရံၣ် ၆:၁၁) ဘၣ်ဆၣ် ခီဖျိလၢ ပန့ၢ်သါဘၣ် တၢ်တလၢတပှဲၤအဃိ ဖဲပမၤဘၣ် တၢ်ကမၣ်အခါ ပတူၢ်ဘၣ်လၢ ပတၢ်ကမၣ်အိၣ်, ပသးကိၢ်တၢ်, ပတၢ်နာ်န့ၢ်လီၤသး တအိၣ်လၢၤဘၣ် ဒီးပမဲာ်ဆှး. လံာ်စီဆှံတဲဝဲလၢ တၢ်ဒဲးဘးန့ၣ် အဒိၣ်စိလၢ ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိ အဖီခိၣ်အဃိ ပှၤကိးဂၤဒဲးလၢ “အတမၤတၢ်ဒဲးဘး ဒ်စီၤအၤဒၣ် မၤဝဲအသိးဘၣ်” သနာ်က့ တၢ်ဒဲးဘး ဒိၣ်စိလၢအဝဲသ့ၣ် အဖီခိၣ်စ့ၢ်ကီး. (ရိ ၅:၁၄) ပအိၣ်ဖျဲၣ်လီၤဃုာ်ဒီး တၢ်ဒဲးဘးအဃိ တဘျီတခီၣ်န့ၣ် ဖျါလၢ ပတြီဆၢကွံာ် တၢ်သူၣ်လီသးကွံ လၢအတဂ့ၤဘၣ် တန့ၢ်ဘၣ်. ဘၣ်ဆၣ် တၢ်တူၢ်ဘၣ်လၢ အတဂ့ၤဘၣ် တဖၣ်အံၤ ပမၤနၢၤကွံာ်အီၤန့ၢ်. ပမၤကန့ၢ်ဒ်လဲၣ်.
ခီဖျိလၢ တၢ်ဒဲးဘးအဃိ နီၢ်အံၣ်အု ဒီးစီၤအၤဒၣ် တူၢ်ဘၣ်လၢ အတၢ်ကမၣ်အိၣ်, အသးကိၢ်တၢ်, အတၢ်နာ်န့ၢ်လီၤသး တအိၣ်လၢၤဘၣ် ဒီးအမဲာ်ဆှး (ကွၢ်လံာ်အဆၢ ၉)
၁၁. ပကတြီဆၢကွံာ် တၢ်သူၣ်လီသးကွံ လၢအတဂ့ၤဘၣ်အဂီၢ် ပမ့ၢ်ဆိကမိၣ်လၢ ပဂံၢ်ပဘါ တအိၣ်ဘၣ်န့ၣ် ပကဘၣ်မၤဒ်လဲၣ် ဒီးဘၣ်မနုၤအဃိလဲၣ်. (ရိမ့ၤ ၆:၁၂)
၁၁ ခီဖျိလၢ ပတလၢတပှဲၤဘၣ်အဃိ တဘျီတခီၣ်န့ၣ် ပကတူၢ်ဘၣ်လၢ ပကတြီဆၢကွံာ် တၢ်သူၣ်လီသးကွံ လၢအတဂ့ၤဘၣ်အဂီၢ် ပဂံၢ်ပဘါ တအိၣ်ဘၣ်. တၢ်တူၢ်ဘၣ်အံၤ အလီၤဂာ်ဒ်သိးဒီး ပနၢ်ဟူ တၢ်ကလုၢ်တခါ လၢအတဲပှၤလၢ ပမၤနၢၤကွံာ် တၢ်သူၣ်လီသးကွံ လၢအတဂ့ၤဘၣ် တန့ၢ်ဘၣ်. ဘၣ်ဆၣ် ပတဘၣ်ဒိကနၣ် တၢ်ကလုၢ်အံၤဘၣ်. ဘၣ်မနုၤအဃိလဲၣ်. လံာ်စီဆှံ ဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါပှၤလၢ “တဘၣ်ပျဲတၢ်ဒဲးဘး ပၢသုတၢ်အိၣ်မူတဂ့ၤ.” (ဖး ရိမ့ၤ ၆:၁၂.) လံာ်စီဆှံ တဆၢအံၤ အဲၣ်ဒိးတဲဝဲလၢ ပတဘၣ်ပျဲ တၢ်ဒဲးဘး ဒိၣ်စိလၢ ပဖီခိၣ်ဘၣ် ဒီးပတလိၣ်မၤထွဲဒ် ပတၢ်သူၣ်လီသးကွံဘၣ်. (ကလၤ ၅:၁၆) ယဟိဝၤယွၤ နာ်ဝဲသပှၢ်တၢၢ်လၢ ပတြီဆၢကွံာ် တၢ်လ့ပစီန့ၢ်အဃိ အမၢပတြီဆၢကွံာ်. (၅ မိၤ ၃၀:၁၁-၁၄; ရိ ၆:၆; ၁ သ့း ၄:၃) အဃိ ပတြီဆၢကွံာ် တၢ်သူၣ်လီသးကွံ လၢအတဂ့ၤဘၣ် န့ၢ်ဝဲသပှၢ်တၢၢ်.
၁၂. ပမ့ၢ်ဆိကမိၣ်လၢ ပတြီဆၢကွံာ် တၢ်သူၣ်လီသးကွံ လၢအတဂ့ၤဘၣ် တန့ၢ်ဘၣ်န့ၣ် ပကဘၣ်မၤဒ်လဲၣ် ဒီးဘၣ်မနုၤအဃိလဲၣ်.
၁၂ ဒ်န့ၣ်အသိး ခီဖျိလၢ ပအိၣ်ဒီး တၢ်သူၣ်လီသးကွံ လၢအတဂ့ၤဘၣ်အဃိ ပကဆိကမိၣ်လၢ ယဟိဝၤယွၤ တပျဲလၢ ပကအိၣ်မူဘၣ် လီၤထူလီၤယိာ်ဘၣ်. တၢ်ဆိကမိၣ်အံၤ အလီၤဂာ်ဒ်သိးဒီး ပနၢ်ဟူ တၢ်ကလုၢ်တခါ လၢအတဲပှၤလၢ ပမၤနၢၤကွံာ် တၢ်သူၣ်လီသးကွံ လၢအတဂ့ၤဘၣ် တန့ၢ်ဘၣ်. ဘၣ်ဆၣ် ပတဘၣ်ဒိကနၣ် တၢ်ကလုၢ်အံၤဘၣ်. ဘၣ်မနုၤအဃိလဲၣ်. လံာ်စီဆှံ တဲဝဲလၢ ယဟိဝၤယွၤ သ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်က့ၤဝဲလၢ ပကဲပှၤတၢ်ဒဲးဘးဖိ. (စံး ၁၀၃:၁၃, ၁၄) ဘၣ်ဃးဒီး ပဝဲတဂၤဘၣ်တဂၤ အဂ့ၢ်န့ၣ် ယဟိဝၤယွၤ “သ့ၣ်ညါ [ဝဲ] ခဲလၢာ်” ဒီးခီဖျိလၢ ပန့ၢ်သါဘၣ် တၢ်တလၢတပှဲၤအဃိ ပကအိၣ်ဒီး တၢ်သူၣ်လီသးကွံ လၢအတဂ့ၤဘၣ်န့ၣ် အသ့ၣ်ညါဝဲဂ့ၤဂ့ၤ. (၁ ယိၤ ၃:၁၉, ၂၀) အဃိ ပမ့ၢ်တမၤထွဲဒ် ပတၢ်သူၣ်လီသးကွံဘၣ် ဒီးပမ့ၢ်ဂုာ်ကျဲးစၢး တြီဆၢကွံာ်အီၤန့ၣ် ယဟိဝၤယွၤ ကထံၣ်ပှၤဒ် ပှၤကဆှီလၢအမဲာ်ညါ. ဘၣ်မနုၤအဃိ ပတဲဒ်န့ၣ်လဲၣ်.
၁၃-၁၄. ပမ့ၢ်အိၣ်ဒီး တၢ်သူၣ်လီသးကွံ လၢအတဂ့ၤဘၣ်န့ၣ် မ့ၢ်ယဟိဝၤယွၤ တဘၣ်သးပှၤ လၢၤဘၣ်ဧါ. တဲဖျါထီၣ် တၢ်အဒိ.
၁၃ ပဘၣ်သးမၤ တၢ်လၢအကမၣ် ဒီးပမၤ တၢ်လၢအကမၣ်န့ၣ် လံာ်စီဆှံ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ အလီၤဆီလိာ်သး. ပတၢ်တူၢ်ဘၣ်လၢ ပဘၣ်သးမၤ တၢ်ကမၣ်န့ၣ် ပပၢၤဃာ်အီၤ တန့ၢ်ထီဘိဘၣ်, ဘၣ်ဆၣ် ဒ်သိးပတမၤ တၢ်ကမၣ်တဂ့ၤအဂီၢ် ပပၢၤပသးန့ၢ်. အဒိ ခရံာ်ဖိလၢ အအိၣ်လၢ ဝ့ၢ်ကရံၣ်သူး အတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်တနီၤန့ၣ် လၢညါအဝဲသ့ၣ်မၤဝဲ ပိာ်မုၣ်သကိးပိာ်မုၣ် ပိာ်ခွါသကိးပိာ်ခွါ အတၢ်မံဃုာ်. အဃိ စီၤပီလူး တဲအဝဲသ့ၣ်လၢ “လၢညါ သုဝဲတနီၤနီၤန့ၣ် သုမ့ၢ်တ့ၢ်ပှၤဒ်န့ၣ်လီၤ.” မ့ၢ်စီၤပီလူး အဲၣ်ဒိးတဲဝဲလၢ အဝဲသ့ၣ် အတၢ်သူၣ်လီသးကွံအံၤ တဟဲအိၣ်ထီၣ် နီတဘျီလၢၤဘၣ်ဧါ. ဖျါလီၤဂာ်လၢ စီၤပီလူး တအဲၣ်ဒိးတဲဝဲ ဒ်န့ၣ်ဘၣ်. ခီဖျိလၢ တၢ်သူၣ်လီသးကွံအံၤ အဂံၢ်မ့ၢ်စဲၤလီၤလၢ ပှၤတဂၤအသးပူၤ ယိာ်ယိာ်န့ၣ် အမၤလီၤမၢ်ကွံာ်ဝဲ တညီဘၣ်. ဘၣ်ဆၣ် ခရံာ်ဖိတဖၣ် မ့ၢ်အိၣ်ဒီး တၢ်ပၢၤသး ဒီးတမၤထွဲဝဲ ဒ်အတၢ်သူၣ်လီသးကွံ အသိးဘၣ်န့ၣ် ယဟိဝၤယွၤ ကဘၣ်သးအီၤ. ယဟိဝၤယွၤ ထံၣ်အဝဲသ့ၣ် ဒ်ပှၤလၢအဘၣ် “တၢ်မၤကဆှီထီၣ်က့ၤ” အီၤ. (၁ ကရံၣ် ၆:၉-၁၁) နၤစ့ၢ်ကီး ယဟိဝၤယွၤ ကထံၣ်နၤဒ်န့ၣ်.
၁၄ ပတၢ်သူၣ်လီသးကွံ လၢအတဂ့ၤဘၣ် မ့ၢ်အိၣ်ဒ်လဲၣ် ဘၣ်ဆၣ် ပတြီဆၢကွံာ်အီၤန့ၢ်. ပတၢ်သူၣ်လီသးကွံအံၤ ပမၤလီၤမၢ်ကွံာ်အီၤ မ့ၢ်တန့ၢ်ဘၣ် သနာ်က့ ပမ့ၢ်အိၣ်ဒီး တၢ်ပၢၤသးန့ၣ် ပတ “မၤဒ်ပဖံးပညၣ် အတၢ်သူၣ်လီသးကွံ ဒီးဒ်ပတၢ်ဆိကမိၣ် အိၣ်ဝဲအသိး” ဘၣ်. (အ့း ၂:၃) အဃိ ပတြီဆၢကွံာ် တၢ်သူၣ်လီသးကွံ လၢအတဂ့ၤဘၣ် ကသ့ဒ်လဲၣ်.
ပတြီဆၢကွံာ် တၢ်သူၣ်လီသးကွံ လၢအတဂ့ၤဘၣ် ကသ့ဒ်လဲၣ်
၁၅. ဒ်သိး ပတြီဆၢကွံာ် တၢ်သူၣ်လီသးကွံ လၢအတဂ့ၤဘၣ် ကန့ၢ်အဂီၢ် ဘၣ်မနုၤအဃိ ပကဘၣ် သ့ၣ်ညါလီၤ ပနီၢ်ကစၢ် တၢ်ဂံၢ်စၢ်ဘါစၢ်လဲၣ်.
၁၅ ဒ်သိး ပတြီဆၢကွံာ် တၢ်သူၣ်လီသးကွံ လၢအတဂ့ၤဘၣ် ကန့ၢ်အဂီၢ် ပကဘၣ် သ့ၣ်ညါလီၤ ပနီၢ်ကစၢ် တၢ်ဂံၢ်စၢ်ဘါစၢ်. ဒီးပတဘၣ်ပျဲလၢ “တၢ်ဆိကမိၣ်လၢ အကမၣ်” ကလံၣ်န့ၢ်လီန့ၢ်ပှၤဘၣ်. (ယၤ ၁:၂၂) အဒိ ပှၤတဂၤလၢ အအီသံးအါတလၢန့ၣ် ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် အကဆိကမိၣ်လီၤ အသးလၢ ပှၤလၢအအီသံး အါန့ၢ်ယၤန့ၣ်အိၣ်ဒံး. မ့တမ့ၢ် ပှၤတဂၤလၢ အကွၢ်တၢ်ဂီၤဘ့ၣ်ဆ့န့ၣ် ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် အကပာ်တၢ်ကမၣ် လၢအမါအလိၤ ဒီးတဲလၢ ‘ယမါမ့ၢ်ပာ်ဖျါလၢ အအဲၣ်ယၤ အါထီၣ်န့ၣ် တမ့ၢ်လၢ ယကဘၣ်သး ကွၢ်တၢ်ဂီၤဘ့ၣ်ဆ့ဘၣ်.’ နမ့ၢ်ဆိကမိၣ်ဘၣ် ဒ်အံၤန့ၣ် ဖဲနထံၣ်ဘၣ် တၢ်လ့ပစီအခါ နတြီဆၢကွံာ်အီၤ တညီဘၣ်. အဃိ တဘၣ်ဂုာ်ကျဲးစၢး တဲပူၤဖျဲးနသးတဂ့ၤ. နမ့ၢ်မၤဘၣ် တၢ်ကမၣ်န့ၣ် နကဘၣ်တူၢ်က့ၤတၢ်ဒ် နမၤအသိး.—ကလၤ ၆:၇.
၁၆. ဒ်သိး နကမၤတၢ်လၢ အဘၣ်အဂီၢ် နကဘၣ် ပာ်လီၤသး ဂၢၢ်ဂၢၢ်ကျၢၤကျၢၤလၢ နကမၤ မနုၤလဲၣ်.
၁၆ ပကဘၣ် သ့ၣ်ညါလီၤ ပနီၢ်ကစၢ် တၢ်ဂံၢ်စၢ်ဘါစၢ် ဒီးဒ်သိး ပတမၤထွဲဒ် ပနီၢ်ကစၢ် တၢ်ဂံၢ်စၢ်ဘါစၢ် တဂ့ၤအဂီၢ် ပကဘၣ် ပာ်လီၤသး ဂၢၢ်ဂၢၢ်ကျၢၤကျၢၤ. (၁ ကရံၣ် ၉:၂၆, ၂၇; ၁ သ့း ၄:၄; ၁ ပ့း ၁:၁၅, ၁၆) တၢ်တခါခါလၢ အကဲထီၣ် တၢ်လ့ပစီ အဒိၣ်ကတၢၢ် လၢနဂီၢ်န့ၣ် မ့ၢ်မနုၤလဲၣ် ဒီးတၢ်ဆၢကတီၢ် လီၤလီၤဆီဆီလၢ နကထံၣ်ဘၣ် တၢ်လ့ပစီန့ၣ် ကမ့ၢ်အခါဖဲလဲၣ်န့ၣ် ဆိကမိၣ်ထံအီၤ. အဒိ ဖဲနလီၤဘှံးဖးဒိၣ် မ့တမ့ၢ် ဖဲမုၢ်နၤယိာ်အခါ နကတြီဆၢကွံာ် တၢ်လ့ပစီအဂီၢ် အကီဘၣ်နၤဧါ. ဖဲနထံၣ်ဘၣ် တၢ်လ့ပစီအခါ နကမၤဒ်လဲၣ်အဂီၢ် အိၣ်ကတီၤပာ်စၢၤနသး. ဒီးနမ့ၢ်အိၣ်ကတီၤပာ်စၢၤနသး တချုးလၢ နထံၣ်ဘၣ် တၢ်လ့ပစီ ဒံးဘၣ်န့ၣ် နတြီဆၢကွံာ် တၢ်လ့ပစီကညီ.—ကတိၤ ၂၂:၃.
၁၇. လၢစီၤယိၤသး အတၢ်လဲၤခီဖျိန့ၣ် ပန့ၢ်ဘၣ် တၢ်မၤလိဒ်လဲၣ်. (၁ မိၤၡ့ ၃၉:၇-၉) (ကွၢ်စ့ၢ်ကီးတၢ်ဂီၤ.)
၁၇ ဖဲစီၤပိၤတံၤဖၢ်အမါ လ့ပစီစီၤယိၤသးလၢ ကမံဃုာ်ဒီးအီၤအခါ စီၤယိၤသးမၤဝဲဒ်လဲၣ်. စီၤယိၤသး ဂ့ၢ်လိာ်ကွံာ်အီၤ တဘျီဃီ. (ဖး ၁ မိၤၡ့ ၃၉:၇-၉.) တၢ်ကဲထီၣ်သးအံၤ ပန့ၢ်ဘၣ်တၢ်မၤလိဒ်လဲၣ်. တချုးလၢ စီၤပိၤတံၤဖၢ်အမါ လ့ပစီစီၤယိၤသး ဒံးဘၣ်သနာ်က့ စီၤယိၤသး ပာ်လီၤပာ်စၢၤအသး ဂၢၢ်ဂၢၢ်ကျၢၤကျၢၤလၢ အကမၤတၢ်လၢအဘၣ်. ဒ်စီၤယိၤသးအသိး တချုးလၢ နထံၣ်ဘၣ် တၢ်လ့ပစီ ဒံးဘၣ်န့ၣ် ပာ်လီၤပာ်စၢၤနသးလၢ နကမၤတၢ်လၢအဘၣ်. နမ့ၢ်မၤဒ်န့ၣ်န့ၣ် ဖဲနထံၣ်ဘၣ် တၢ်လ့ပစီအခါ ကညီလၢ နကမၤထွဲဒ် နဆၢတဲာ်ပာ်စၢၤနသးအသိး.
ဖဲပထံၣ်ဘၣ် တၢ်လ့ပစီအခါ ပကဘၣ် ဂ့ၢ်လိာ်ကွံာ်အီၤ တဘျီဃီ ဒ်စီၤယိၤသး မၤဝဲအသိး (ကွၢ်လံာ်အဆၢ ၁၇)
“သမံသမိးလီၤက့ၤ သုသး” ထီဘိ
၁၈. ဒ်သိး ပတြီဆၢကွံာ် တၢ်သူၣ်လီသးကွံ လၢအတဂ့ၤဘၣ် ကန့ၢ်အဂီၢ် ပကဘၣ်မၤဒ်လဲၣ်. (၂ ကရံၣ်သူး ၁၃:၅)
၁၈ ဒ်သိး ပတြီဆၢကွံာ် တၢ်သူၣ်လီသးကွံ လၢအတဂ့ၤဘၣ် ကန့ၢ်အဂီၢ် လံာ်စီဆှံ တဲဘၣ်ပှၤလၢ “သမံသမိးလီၤက့ၤ သုသး” ထီဘိ. (ဖး ၂ ကရံၣ်သူး ၁၃:၅.) အဃိ သမံသမိးက့ၤ တၢ်လၢနဆိကမိၣ် ဒီးတၢ်လၢနမၤ ခဲအံၤခဲအံၤ ဒီးမ့ၢ်လိၣ်လၢ နကဘၣ်မၤ တၢ်ဆီတလဲန့ၣ် မၤအီၤတဘျီဃီ. အဒိ နတြီဆၢကွံာ် တၢ်လ့ပစီ မ့ၢ်န့ၢ်သနာ်က့ သံကွၢ်လီၤနသးလၢ ‘မ့ၢ်ယတြီဆၢကွံာ် တၢ်လ့ပစီ တဘျီဃီဧါ မ့တမ့ၢ် ယထုးယံာ်ယသးဧါ.’ နမ့ၢ်သ့ၣ်ညါလီၤသးလၢ နတတြီဆၢကွံာ် တဘျီဃီဘၣ် သနာ်က့ တဘၣ်ပာ်ဒ့ၣ်ပာ်ကမၣ်လီၤ နသးတဂ့ၤ. တချုးလၢ နထံၣ်ဘၣ်ကဒီး တၢ်လ့ပစီလၢ အသီတဘျီ ဒံးဘၣ်န့ၣ် အိၣ်ကတီၤပာ်စၢၤနသးလၢ နကတြီဆၢကွံာ်အီၤ တဘျီဃီ. သံကွၢ်လီၤနသးလၢ ‘ဖဲယဆိကမိၣ် တၢ်လၢအတဂ့ၤဘၣ်အခါ ယထုးထီၣ်ကွံာ်အီၤ တဘျီဃီဧါ. တၢ်မၤမုာ်မၤဖှံသး ဒ်သိးဒီး တၢ်လၢယကွၢ်, ယဖးဒီးဒိကနၣ်န့ၣ် မၤစၢၤယၤလၢ ယကတြီဆၢကွံာ် တၢ်လ့ပစီ တဘျီဃီဧါ. ဖဲယထံၣ် တၢ်ဂီၤဒီးတၢ်ဂီၤမူ လၢအတကြၢး တဘၣ်ဘၣ်အခါ ယဃၣ်ကွံာ်ယမဲာ် တဘျီဃီဧါ. ဒ်သိး ယကဒိကနၣ် ယဟိဝၤယွၤ အကလုၢ်အဂီၢ် ယဘၣ်ဂုာ်ကျဲးစၢး မၤအါထီၣ် ယတၢ်ပၢၤသးဧါ. ယမ့ၢ်ဘၣ်မၤအါထီၣ် သနာ်က့ မ့ၢ်ယနာ်ဒံးလၢ ယဟိဝၤယွၤ အတၢ်ဘျၢ ကဲဘျုးလၢယဂီၢ်ဧါ.’—စံး ၁၀၁:၃.
၁၉. ဒ်သိး ပတြီဆၢကွံာ် တၢ်သူၣ်လီသးကွံ လၢအတဂ့ၤဘၣ် ကန့ၢ်အဂီၢ် ဘၣ်မနုၤအဃိ ပကဘၣ် ပလီၢ်သးလၢ ပတၢ်ဆၢတဲာ်တဖၣ်လဲၣ်.
၁၉ ဖဲနသမံသမိးက့ၤ နသးအခါ တဘၣ်တဲပူၤဖျဲးနသးတဂ့ၤ. လံာ်စီဆှံ တဲဝဲလၢ “ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိအသးန့ၣ် ကွဲန့ၢ်လွဲန့ၢ်တၢ် အါန့ၢ်ဒံး တၢ်အဂၤခဲလၢာ် ဒီးလီၤဘၣ်ယိၣ် ဒိၣ်မးလီၤ. မတဂၤ သ့ၣ်ညါအီၤ ကသ့လဲၣ်.” (ယံး ၁၇:၉) ယ့ၣ်ၡူး တဲဝဲလၢ “တၢ်ဆိကမိၣ်လၢ အအၢအသီ” န့ၣ် ဟဲထီၣ်လၢ ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိ အသးပူၤ. (မး ၁၅:၁၉) အဒိ ပှၤတဂၤလၢ အတကွၢ် တၢ်ဂီၤဘ့ၣ်ဆ့လၢၤဘၣ်န့ၣ် ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် လၢခံတတီၤဖိ အမ့ၢ်ကွၢ်တၢ်ဂီၤလၢ တမ့ၢ်တၢ်ဂီၤဘ့ၣ်ဆ့ဘၣ်, ဘၣ်ဆၣ် အမၤကတၢထီၣ်ပှၤသး သနာ်က့ အကဆိကမိၣ်လၢ တၢ်ဂီၤန့ၣ် တမၤဘၣ်ဒိအီၤဘၣ်. ဒီးဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် အကဆိကမိၣ်လၢ ‘ယမ့ၢ်ဆဲးဆိကမိၣ် တၢ်လၢအတဂ့ၤဘၣ် သနာ်က့ ယမ့ၢ်တမၤဘၣ်န့ၣ် တဘၣ်နီတမံၤဘၣ်.’ အမ့ၢ်ဆိကမိၣ်တၢ် ဒ်အံၤန့ၣ် လီၤဂာ်လၢ အ “ရဲၣ်ကျဲၤဆိပာ်စၢၤ ဒ်သိးကမၤထွဲ တၢ်သူၣ်လီသးကွံလၢ အကမၣ်တဖၣ်.” (ရိ ၁၃:၁၄) ဒ်သိး ပတဆိကမိၣ်တၢ် ဒ်အံၤတဂ့ၤအဂီၢ် ပကဘၣ် မၤဒ်လဲၣ်. ပကဘၣ် ပလီၢ်သးလၢ ပတၢ်ဆၢတဲာ်တဖၣ်. ပတၢ်ဆၢတဲာ် လၢအကမၣ်န့ၣ် အမ့ၢ်ကဲ တၢ်ဂ့ၢ်ဆံးဆံးဖိ သနာ်က့ လၢခံန့ၣ် ပကဆၢတဲာ်ကမၣ်ဘၣ်တၢ်ဖးဒိၣ်.b အဃိ တၢ်ဆိကမိၣ် လၢအတဂ့ၤဘၣ် ဒီး “တၢ်ဆိကမိၣ်လၢ အအၢအသီ” တမံၤမံၤလၢ ကထိၣ်ဟူးထိၣ်ဂဲၤထီၣ်နၤလၢ နကမၤကမၣ်တၢ်န့ၣ် တဘၣ်ဆိကမိၣ်တဂ့ၤ.
၂၀. ခါဆူညါန့ၣ် ပအိၣ်ဒီး တၢ်မုၢ်လၢ် မနုၤလဲၣ် ဒီးခဲအံၤ ပဒိးန့ၢ်ဘၣ် တၢ်မၤစၢၤ မနုၤလဲၣ်.
၂၀ ပမၤလိဘၣ်လၢ ဒ်သိး ပကတြီဆၢကွံာ် တၢ်လ့ပစီအဂီၢ် ယဟိဝၤယွၤဟ့ၣ်ပှၤ တၢ်ဂံၢ်တၢ်ဘါ. တကးဒံးဘၣ် ခီဖျိလၢ ယဟိဝၤယွၤ အတၢ်သးကညီၤအဃိ ပအိၣ်ဒီး တၢ်မုၢ်လၢ်လၢ ပကအိၣ်မူဘၣ် လီၤထူလီၤယိာ် လၢဟီၣ်ခိၣ်သီ. ဆိကမိၣ်ကွၢ် ခါဆူညါ ဖဲပဘူၣ်ထီၣ်ဘါထီၣ် ယဟိဝၤယွၤ ဒီးပတလိၣ် တြီဆၢကွံာ် တၢ်သူၣ်လီသးကွံ လၢအတဂ့ၤဘၣ်အခါ ပကသးခုထဲလဲၣ်. မ့မ့ၢ် ခဲအံၤန့ၣ် ဒ်သိး ပတြီဆၢကွံာ် တၢ်သူၣ်လီသးကွံ လၢအတဂ့ၤဘၣ် ကန့ၢ်အဂီၢ် ပနာ်သပှၢ်တၢၢ်လၢ ပအိၣ်ဒီး တၢ်ဂံၢ်တၢ်ဘါ ဒီးတၢ်မုၢ်လၢ်. ခီဖျိလၢ ယဟိဝၤယွၤ ကဆိၣ်ဂ့ၤ ပတၢ်ဂုာ်ကျဲးစၢးအဃိ ပကမၤနၢၤတၢ်.
တၢ်သးဝံၣ် ၁၂၂ အိၣ်ဂၢၢ်အိၣ်ကျၢၤ, ဒံဝ့ၤဒံဝီၤတဂ့ၤ
a တၢ်ကတိၤအခီပညီ– လၢလံာ်စီဆှံပူၤ တၢ်ကတိၤ လၢအမ့ၢ် “တၢ်ဒဲးဘး” န့ၣ် ညီနုၢ်အဲၣ်ဒိးတဲဝဲ တၢ်မၤတမံၤမံၤ ဒ်သိးဒီး တၢ်ဟုၣ်တၢ်, တၢ်အဲၣ်ဘၢမါအဲၣ်ဘၢဝၤ မ့တမ့ၢ် တၢ်မၤသံတၢ်. (၂ မိၤ ၂၀:၁၃-၁၅; ၁ ကရံၣ် ၆:၁၈) ဘၣ်ဆၣ် လၢလံာ်စီဆှံအဆၢ တနီၤန့ၣ် တၢ်ကတိၤ လၢအမ့ၢ် “တၢ်ဒဲးဘး” အံၤ အဲၣ်ဒိးတဲဝဲ ခီဖျိလၢ ပန့ၢ်သါဘၣ် တၢ်တလၢတပှဲၤအဃိ ဖဲပအိၣ်ဖျဲၣ်လီၤအခါ ပတမၤဘၣ်တၢ်ကမၣ် နီတမံၤဒံးဘၣ် သနာ်က့ ပအိၣ်ဒီး တၢ်ဒဲးဘး.
b ပိာ်ခွါသးစၢ်လၢ ပဖးဘၣ်အဂ့ၢ်ဖဲ ကတိၤဒိ ၇:၇-၂၃ န့ၣ် တချုးလၢ အဆၢတဲာ်ကမၣ်ဘၣ်တၢ် ဖးဒိၣ်ဒံးဘၣ်အခါ အဆၢတဲာ် ကမၣ်ဘၣ်တၢ် ဆံးဆံးဖိ ဒီးခီဖျိလၢ အတၢ်ဆၢတဲာ်အဃိ အမၤကမၣ်မုၣ်ကမၣ်ခွါ.
c တၢ်ဂီၤ အခီပညီ– အစ့ၣ်– ဖဲဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါသးစၢ်တဂၤ ဆ့ၣ်နီၤလၢ ခီဖံၣ်စဲၢ်အခါ အထံၣ်ဝဲ ပိာ်ခွါခံဂၤ ပာ်ဖျါထီၣ်တၢ်အဲၣ် လၢတဂၤဒီးတဂၤ အဖီခိၣ်. အထွဲ– ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်တဂၤ ထံၣ်ဝဲပှၤခံဂၤ အီမိာ်ထူ.