ဘၣ်ဃးဒီး တၢ်အိၣ်သဘျ့ ဒီးတၢ်ဆီဟံၣ် ဆီဃီန့ၣ် လံာ်စီဆှံ တဲဝဲဒ်လဲၣ်

လၢလုၢ်လၢ်တနီၤန့ၣ် ပှၤတနီၤ ဆိကမိၣ်ဝဲလၢ ပှၤတဂၤ မ့ၢ်တဆီဟံၣ်ဆီဃီဘၣ်န့ၣ် အတအိၣ်ဒီး တၢ်သးခုဘၣ်. သနာ်က့ ပှၤလၢ အဆီဟံၣ်ဆီဃီတဖၣ်န့ၣ် တမ့ၢ်လၢအသးခု ကိးဂၤဒဲးဘၣ်. ဒီးပှၤလၢ အအိၣ်သဘျ့တဖၣ်န့ၣ် တမ့ၢ်လၢ အသးအုးကိးဂၤဒဲး စ့ၢ်ကီးဘၣ်. နီၢ်ကီၢ်န့ၣ် လံာ်စီဆှံတဲဝဲလၢ တၢ်အိၣ်သဘျ့မ့ၢ်ဂ့ၤ တၢ်ဆီဟံၣ်ဆီဃီမ့ၢ်ဂ့ၤ အကဲဝဲ ယဟိဝၤယွၤအတၢ်ဟ့ၣ်တခါ.

၁. ပမ့ၢ်အိၣ်သဘျ့န့ၣ် ပကဒိးန့ၢ်ဘၣ် အဘျုးဒ်လဲၣ်.

လံာ်စီဆှံတဲဝဲလၢ “ပှၤလၢ အဆီဟံၣ်ဆီဃီန့ၣ် ဂ့ၤဝဲစ့ၢ်ကီးလီၤ. ဘၣ်ဆၣ် ပှၤလၢ အတဆီဟံၣ်ဆီဃီဘၣ်န့ၣ် ဂ့ၤဒိၣ်န့ၢ်အန့ၣ်လီၤ.” (ဖး ၁ ကရံၣ်သူး ၇:​၃၂, ၃၃, ၃၈.) တၢ်အိၣ်သဘျ့န့ၣ် အ “ဂ့ၤဒိၣ်” ဒ်လဲၣ်. ခရံာ်ဖိလၢ အအိၣ်သဘျ့တဖၣ် အတလိၣ်သးကိၢ်လၢ အကဘၣ်ကွၢ်ထွဲန့ၢ်ဝဲ အသးသမူတံၤသကိး အတၢ်လိၣ်ဘၣ်တဖၣ်ဘၣ်. အဃိ ညီနုၢ်န့ၣ် အဝဲသ့ၣ်အိၣ်ဒီး တၢ်သဘျ့အါတစဲး. အဒိ အဝဲသ့ၣ်တနီၤန့ၣ် မၤအါထီၣ် တၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်မၤ သ့လၢကျဲအါဘိ ဒ်သိးဒီး အလဲၤမၤ တၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်မၤ လၢကီၢ်အဂၤ. တကးဒံးဘၣ် အဝဲသ့ၣ် သူအတၢ်ဆၢကတီၢ် လၢအကမၤဂ့ၤထီၣ် အတၢ်ရ့လိာ်သးဒီး ယဟိဝၤယွၤ န့ၢ်ဝဲအါတစဲး.

၂. ပှၤတဂၤ မ့ၢ်ဖျီအသး ဂ့ၤဂ့ၤဘၣ်ဘၣ် ဒ်ပဒိၣ် အတၢ်သိၣ်တၢ်သီ အိၣ်ဝဲအသိးန့ၣ် အကဒိးန့ၢ်ဘၣ် အဘျုးဒ်လဲၣ်.

တၢ်ဆီဟံၣ်ဆီဃီစ့ၢ်ကီး အဘျုးအိၣ်ဝဲအါမး. လံာ်စီဆှံတဲဝဲလၢ “ပှၤခံဂၤန့ၣ် ဂ့ၤဒိၣ်န့ၢ်ဒံး ပှၤတဂၤ” လီၤ. (စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ် ၄:၉) လီၤဆီဒၣ်တၢ် ခရံာ်ဖိတဖၣ်လၢ အအိၣ်မူမၤထွဲ လံာ်စီဆှံ အတၢ်ဟံးစုနဲၣ်ကျဲ လၢအဝဲသ့ၣ် အတၢ်ဆီဟံၣ်ဆီဃီန့ၣ် ထံၣ်ဝဲလၢ တၢ်ကတိၤတထံၣ်အံၤ ဘၣ်ဝဲဒိၣ်မး. တကးဒံးဘၣ် ပှၤဒီမိၢ်ဝၤလၢ အဖျီအသး ဂ့ၤဂ့ၤဘၣ်ဘၣ် ဒ်ပဒိၣ် အတၢ်သိၣ်တၢ်သီ အိၣ်ဝဲအသိးန့ၣ် အဝဲသ့ၣ် အၢၣ်လီၤလိာ်အသးလၢ အဝဲသ့ၣ်ကအဲၣ်လိာ်သး, ပာ်ကဲလိာ်သး ဒီးကပာ်လုၢ်ပာ်ပှ့ၤလိာ်အသး တဂၤဒီးတဂၤထီဘိ. အဃိ ပှၤလၢ အဆီဟံၣ်ဆီဃီခံဂၤန့ၣ် အတၢ်နာ်န့ၢ်လိာ်သး ကအိၣ်အါန့ၢ်ဒံး ပှၤခံဂၤလၢ အအိၣ်ဃုာ်တပူၤဃီ ဘၣ်ဆၣ် တဖျီအသးဘၣ်. တကးဒံးဘၣ် အဖိတဖၣ်စ့ၢ်ကီး ကဒိးန့ၢ်ဘၣ် တၢ်ကဟုကယာ် ဒီးအဝဲသ့ၣ် တၢ်ဘၣ်ယိၣ် ကစှၤတစဲး.

၃. ဘၣ်ဃးဒီး တၢ်ဆီဟံၣ်ဆီဃီန့ၣ် ယဟိဝၤယွၤ ထံၣ်ဝဲဒ်လဲၣ်.

ဖဲယဟိဝၤယွၤ ဒုးဖျီ ပှၤဒီမိၢ်ဝၤ အဆိကတၢၢ်ခံဂၤအခါ ယဟိဝၤယွၤ တဲဝဲလၢ “ပိာ်ခွါကပာ်တ့ၢ် အမိၢ်အပၢ် ဒီးကလဲၤအိၣ်ဒီးအမါ” လီၤ. (၁ မိၤၡ့ ၂:၂၄) ယဟိဝၤယွၤ အဲၣ်ဒိးဝဲလၢ ပှၤဒီမိၢ်ဝၤခံဂၤ ကအဲၣ်လိာ်သး ဒီးအိၣ်ဃုာ်တပူၤဃီ တစိၤသး. ဘၣ်ဆၣ် ပှၤတဂၤ အသးသမူတံၤသကိး မ့ၢ်အဲၣ်ဘၢအီၤန့ၣ် ယဟိဝၤယွၤ ဟ့ၣ်ဝဲအခွဲးလၢ အကမၤကတၢၢ်ကွံာ် အတၢ်ဆီဟံၣ်ဆီဃီ. အဃိ တၢ်မ့ၢ်ကဲထီၣ်အသး ဒ်အံၤန့ၣ် ယဟိဝၤယွၤ ဟ့ၣ်အခွဲးလၢ သးသမူတံၤသကိးလၢ အတမၤကမၣ်တၢ်ဘၣ်တဂၤ ကဆၢတဲာ်လီၤအသးလၢ မ့ၢ်အဝဲအဲၣ်ဒိး မၤကတၢၢ်ကွံာ် အတၢ်ဆီဟံၣ်ဆီဃီဧါ.a (မးသဲ ၁၉:၉) တကးဒံးဘၣ် ယဟိဝၤယွၤ တဟ့ၣ်ဝဲအခွဲးလၢ ခရံာ်ဖိတဖၣ် ကဟံမါဟံဝၤ အါန့ၢ်ဒံးတဂၤဘၣ်.​—၁ တံၤမသ့း ၃:၂.

ဃုသ့ၣ်ညါအါထီၣ်

၄. နမ့ၢ်ကဲပှၤလၢ အအိၣ်သဘျ့န့ၣ် သူနတၢ်ဆၢကတီၢ် လၢအဂ့ၤကတၢၢ်

တၢ်အိၣ်သဘျ့န့ၣ် ယ့ၣ်ၡူးထံၣ်ဝဲ ဒ်သိးဒီး တၢ်ဟ့ၣ်တခါ. (မးသဲ ၁၉:​၁၁, ၁၂) ဖး မးသဲ ၄:၂၃ ဝံၤဒီး တဲသကိး တၢ်သံကွၢ် လၢလာ်တဖျၢၣ်အံၤ–

• ယ့ၣ်ၡူး တဆီဟံၣ်ဆီဃီဘၣ်အဃိ အသူအတၢ်ဆၢကတီၢ် ဒ်သိးအကမၤ အပါအတၢ်မၤ ဒီးကမၤစၢၤပှၤဂၤဒ်လဲၣ်.

ဒ်ယ့ၣ်ၡူးအသိး ခရံာ်ဖိလၢ အတဆီဟံၣ်ဆီဃီဘၣ်တဖၣ် သူအတၢ်ဆၢကတီၢ် ဒ်သိးကမၤတၢ်လၢ အကဲဘျုး. ကွၢ်တၢ်ဂီၤမူ ဝံၤဒီး တဲသကိး တၢ်သံကွၢ် လၢလာ်တဖျၢၣ်အံၤ.

တၢ်ဂီၤမူ– ပှၤအိၣ်သဘျ့လၢ အသးတီတဖၣ် (၃:၁၁)

• ခရံာ်ဖိလၢ အတဆီဟံၣ်ဆီဃီဘၣ်တဖၣ်န့ၣ် သူဝဲအတၢ်ဆၢကတီၢ် ဒ်သိးကမၤတၢ်လၢ အကဲဘျုး ကသ့ဒ်လဲၣ်.

မ့ၢ်နသ့ၣ်ညါဧါ

ပှၤတဂၤ ကဘၣ်ဆီဟံၣ်ဆီဃီ လၢအသးအိၣ်ပှဲၤနံၣ်လဲၣ်န့ၣ် လံာ်စီဆှံ တတဲဖျါထီၣ်ဝဲဘၣ်. ဘၣ်ဆၣ် လံာ်စီဆှံ ဟ့ၣ်ကူၣ်ဝဲလၢ ပှၤတဂၤ ကဘၣ်အိၣ်ခိးဝဲ တုၤလၢအ “လဲၤပူၤကွံာ် ပှၤသးစၢ်အတၢ်သးကတၢ အသဟီၣ်ဆူၣ်အကတီၢ်” ခီဖျိလၢ ဖဲန့ၣ်အဆၢကတီၢ်န့ၣ် အကီဝဲလၢ ပှၤသးစၢ်တဂၤ ကဆၢတဲာ်တၢ်လၢအဘၣ်.​—၁ ကရံၣ်သူး ၇:၃၆.

၅. ဃုထၢ နသးသမူတံၤသကိး လီၤတံၢ်လီၤဆဲး

ဖဲနဃုထၢ နသးသမူတံၤသကိးအခါ အကဲဝဲ တၢ်ဆၢတဲာ်လၢအရ့ဒိၣ်တခါ. ဖး မးသဲ ၁၉:​၄-၆, ၉ ဝံၤဒီး တဲသကိး တၢ်သံကွၢ် လၢလာ်တဖျၢၣ်အံၤ–

• ဘၣ်မနုၤအဃိ ခရံာ်ဖိတဂၤ တကြၢးကရီ ဆီဟံၣ်ဆီဃီဘၣ်လဲၣ်.

သးသမူတံၤသကိး လၢအဂ့ၤတဂၤ ကဘၣ်အိၣ်ဒီး တၢ်ဂ့ၤတၢ်ဝါဒ်လဲၣ်န့ၣ် လံာ်စီဆှံ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲ လီၤတံၢ်လီၤဆဲး. အဃိ ဖဲနဃုထၢ နသးသမူတံၤသကိးအခါ တၢ်လၢအရ့ဒိၣ်ကတၢၢ်န့ၣ် နကဘၣ်ဃုထၢ ပှၤလၢ အအဲၣ်ယဟိဝၤယွၤ.b ဖး ၁ ကရံၣ်သူး ၇:၃၉ ဒီး ၂ ကရံၣ်သူး ၆:၁၄ ဝံၤဒီး တဲသကိး တၢ်သံကွၢ် လၢလာ်တဖၣ်အံၤ–

• ဘၣ်မနုၤအဃိ ပကြၢးဆီဟံၣ်ဆီဃီ ထဲပှၤလၢအအဲၣ် ယဟိဝၤယွၤလဲၣ်.

• ပမ့ၢ်ဆီဟံၣ်ဆီဃီဒီး ပှၤလၢအတအဲၣ် ယဟိဝၤယွၤဘၣ်န့ၣ် နဆိကမိၣ် ယဟိဝၤယွၤ ကသးခုဧါ.

၆. ဘၣ်ဃးဒီး တၢ်ဆီဟံၣ်ဆီဃီန့ၣ် ပဘၣ်အိၣ်ဒီးတၢ်ထံၣ် ဒ်သိးဒီး ယဟိဝၤယွၤ

လၢပျၢၤ လၢအံၣ်စရ့လးအစိၤန့ၣ် ခီဖျိလၢ ပှၤပိာ်ခွါတနီၤ အဲၣ်လီၤဒၣ်ထဲအသးအဃိ အဝဲသ့ၣ် မၤကတၢၢ်ကွံာ် အတၢ်ဆီဟံၣ်ဆီဃီ. ဖး မၤလကံ ၂:​၁၃, ၁၄, ၁၆ ဝံၤဒီး တဲသကိး တၢ်သံကွၢ် လၢလာ်တဖျၢၣ်အံၤ–

• ဘၣ်မနုၤအဃိ ယဟိဝၤယွၤ သးဟ့ဝဲ တၢ်မၤကတၢၢ်ကွံာ် တၢ်ဆီဟံၣ်ဆီဃီ လၢအတဘၣ်လိာ်အသးဒီး လံာ်စီဆှံ အတၢ်သိၣ်တၢ်သီဘၣ်လဲၣ်.

ကွၢ်တၢ်ဂီၤမူ ဝံၤဒီး တဲသကိး တၢ်သံကွၢ် လၢလာ်တဖျၢၣ်အံၤ.

တၢ်ဂီၤမူ– တၢ်ဆီဟံၣ်ဆီဃီ​—မ့ၢ်တၢ်အၢၣ်လီၤအီလီၤတစိၤသး (၄:၃၀)

• နဆီဟံၣ်ဆီဃီဒီး ပှၤလၢအတဘူၣ်ထီၣ်ဘါထီၣ် ယဟိဝၤယွၤဘၣ် မ့ၢ်ဝံၤလံန့ၣ် ဒ်သိး နတၢ်ဆီဟံၣ်ဆီဃီ ကအိၣ်ဒီးတၢ်သးခုအဂီၢ် နကဘၣ်မၤဒ်လဲၣ်.

၇. အိၣ်မူမၤထွဲ ယဟိဝၤယွၤ အတၢ်သိၣ်တၢ်သီ လၢအဘၣ်ဃးဒီး တၢ်ဆီဟံၣ်ဆီဃီ

တၢ်ဂီၤမူ– ယဟိဝၤယွၤ အတၢ်ဘျၢ ဘၣ်ဃးဒီး တၢ်ဆီဟံၣ်ဆီဃီန့ၣ် နမၤထွဲ အီၤသ့ (၄:၁၄)

ဖး ဧ့ၤဘြံၤ ၁၃:၄ ဝံၤဒီး တဲသကိး တၢ်သံကွၢ် လၢလာ်တဖၣ်အံၤ–

• ယဟိဝၤယွၤ အတၢ်သိၣ်တၢ်သီ ဘၣ်ဃးဒီး တၢ်ဆီဟံၣ်ဆီဃီန့ၣ် နဆိကမိၣ် အကြၢးဝဲဘၣ်ဝဲဧါ. ဘၣ်မနုၤအဃိ နဆိကမိၣ်ဒ်န့ၣ်လဲၣ်.

လၢထံကီၢ်အါဘ့ၣ်န့ၣ် ပှၤမ့ၢ်ဆီဟံၣ်ဆီဃီ မ့တမ့ၢ် မၤကတၢၢ် အတၢ်ဆီဟံၣ်ဆီဃီန့ၣ် ပဒိၣ်ပပှၢ် အဲၣ်ဒိးလၢ အဝဲသ့ၣ် ကတီၣ်ဖျါထီၣ်တၢ်ဂ့ၢ်. အဃိ ခရံာ်ဖိတဂၤ မ့ၢ်ဆီဟံၣ်ဆီဃီ မ့တမ့ၢ် မ့ၢ်မၤကတၢၢ်ကွံာ် အတၢ်ဆီဟံၣ်ဆီဃီန့ၣ် ယဟိဝၤယွၤ အဲၣ်ဒိးဝဲလၢ အဝဲသ့ၣ် ကတီၣ်ဖျါထီၣ်တၢ်ဂ့ၢ်လၢ ပဒိၣ်ပပှၢ်အအိၣ် ဒ်တၢ်သိၣ်တၢ်သီ အိၣ်ဝဲအသိး. ဖး တံတူး ၃:၁ ဝံၤဒီး တဲသကိး တၢ်သံကွၢ် လၢလာ်တဖျၢၣ်အံၤ–

• နဆီဟံၣ်ဆီဃီ မ့ၢ်ဝံၤလံန့ၣ် မ့ၢ်နတၢ်ဆီဟံၣ်ဆီဃီန့ၣ် အဘၣ်လိာ်သးဒီး ပဒိၣ်အတၢ်သိၣ်တၢ်သီဧါ.

တၢ်ဂ့ၢ်လၢအရ့ဒိၣ်

တၢ်အိၣ်သဘျ့ ဒီးတၢ်ဆီဟံၣ်ဆီဃီန့ၣ် အကဲဝဲ တၢ်ဟ့ၣ်လၢ အဟဲလၢ ယဟိဝၤယွၤအအိၣ်. အဃိ ပှၤအိၣ်သဘျ့မ့ၢ်ဂ့ၤ ပှၤဆီဟံၣ်ဆီဃီမ့ၢ်ဂ့ၤ အဝဲသ့ၣ် မ့ၢ်အိၣ်မူဒ် ယဟိဝၤယွၤ အတၢ်ဘၣ်သးအသိးန့ၣ် အဝဲသ့ၣ်အိၣ်ဒီး တၢ်သူၣ်ခုသးခု ဒီးတၢ်သူၣ်မံသးမုာ်သ့.

တၢ်ကွၢ်ကဒါက့ၤ

• ပှၤလၢ အတဆီဟံၣ်ဆီဃီဘၣ်တဂၤန့ၣ် အသူအတၢ်ဆၢကတီၢ် ဒ်သိးကမၤတၢ်လၢ အကဲဘျုး ကသ့ဒ်လဲၣ်.

• ဘၣ်မနုၤအဃိ ပကြၢးဆီဟံၣ်ဆီဃီ ထဲပှၤလၢ အဘူၣ်ထီၣ်ဘါထီၣ် ယဟိဝၤယွၤလဲၣ်.

• လံာ်စီဆှံတဲဝဲလၢ ပှၤတဂၤ မၤကတၢၢ်ကွံာ် အတၢ်ဆီဟံၣ်ဆီဃီ သ့ထဲလၢ တၢ်ဂ့ၢ်မနုၤအဃိလဲၣ်.

ဃုသ့ၣ်ညါ

တၢ်ဆီဟံၣ်ဆီဃီ ထဲလၢ “ကစၢ်အပူၤ” န့ၣ်အဲၣ်ဒိးတဲဝဲအခီပညီဒ်လဲၣ်.

“ပှၤဖးလံာ်ဖိတဖၣ် အတၢ်သံကွၢ်” (တၢးထီခိးတၢ်, လါယူၤလံ ၁, ၂၀၀၄)

ဒ်သိးနဆၢတဲာ်တၢ် ဘၣ်ဃးဒီး တၢ်ပာ်တၢ်အဲၣ်တီ ဒီးတၢ်ဆီဟံၣ်ဆီဃီကဘၣ်အဂီၢ် ကွၢ်တၢ်ဂီၤမူ ဖုၣ်ဖုၣ်ဖိခံခါအံၤ.

ကတဲာ်ကတီၤပာ်သးလၢ တၢ်ဆီဟံၣ်ဆီဃီအဂီၢ် (၁၁:၅၃)

ကွၢ်တၢ်ဂီၤမူလၢ အပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါတဂၤ တူၢ်ဘၣ်ဝဲလၢ တၢ်လၢယဟိဝၤယွၤ ဟ့ၣ်အီၤန့ၣ် အလုၢ်ဒိၣ်ပှ့ၤဒိၣ်န့ၢ်ဒံး တၢ်လၢ အဘၣ်တူၢ်ၡူကွံာ်ဝဲ.

ယမုၢ်လၢ်လၢ အဝဲကမၤလိ လံာ်စီဆှံအတၢ်မ့ၢ်တၢ်တီ (၁:၅၆)

တချုးလၢ ပှၤတဂၤ ပာ်လီၤအသးလၢ အကမၤကတၢၢ် အတၢ်ဆီဟံၣ်ဆီဃီ မ့တမ့ၢ် အကအိၣ်လီၤဖးဒံးဘၣ်န့ၣ် အကဘၣ်ဆိကမိၣ် ဆိပာ်စၢၤတၢ်ဂ့ၢ်မနုၤလဲၣ်.

“ပာ်လုၢ်ပာ်ပှ့ၤ ‘တၢ်လၢ ယွၤပာ်ဃုာ်ဝဲ’” (တၢးထီခိးတၢ်, လါဒံၣ်စ့ဘၢၣ် ၂၀၁၈)