ပျဲၢ်စီၢ်ခိၣ် အတၢ်ဂီၤ ဒီးတၢ်ကံးညာ် လၢအအိၣ်ဒီး တၢ်ကတိၤလၢ ပှၤကွဲးလီၤဃာ်ဝဲန့ၣ် အတၢ်ဂီၤ
၁၉၂၂ ပူၤကွံာ်အနံၣ် တကယၤ
“ကစၢ်ယွၤ . . . ဟ့ၣ်ပှၤတၢ်မၤနၢၤ ခီဖျိလၢ . . . ယ့ၣ်ၡူးခရံာ်.” (၁ ကရံၣ်သူး ၁၅:၅၇) လံာ်စီဆှံတဆၢအံၤ အကဲဝဲ ၁၉၂၂ နံၣ် အလံာ်စီဆှံအဆၢလၢတနံၣ်အဂီၢ် ဒီးလံာ်စီဆှံတဆၢအံၤ ဒုးသ့ၣ်နီၣ်ထီၣ် လံာ်စီဆှံကၠိဖိတဖၣ်လၢ ယဟိဝၤယွၤ ကဆိၣ်ဂ့ၤအဝဲသ့ၣ် အတၢ်သးတီ. ဖဲတၢ်တနံၣ်န့ၣ် ယဟိဝၤယွၤ ဆိၣ်ဂ့ၤဝဲလံာ်စီဆှံကၠိဖိလၢ အသးတီတဖၣ်အံၤ သပှၢ်တၢၢ်. အဒိ ဖဲတၢ်တနံၣ်န့ၣ် လံာ်စီဆှံကၠိဖိတဖၣ် စးထီၣ်စဲကျံးက့ၤဝဲ လံာ်လဲၢ် လၢအနီၢ်ကစၢ် ဒီးစးထီၣ်သူဝဲ ကလံၤဒၢ (radio) လၢကရၤလီၤဝဲ ဘီမုၢ်တၢ်မ့ၢ်တၢ်တီ. တကးဒံးဘၣ် ဖဲတၢ်တနံၣ်န့ၣ် ပထံၣ်ဘၣ် ယဟိဝၤယွၤဆိၣ်ဂ့ၤ အပှၤဂီၢ်မုၢ် လၢအသီတဘျီကဒီး. အဒိ လံာ်စီဆှံကၠိဖိတဖၣ် ပာ်ဖှိၣ်ထီၣ်သးလၢ ကမၤတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်ဖးဒိၣ် လၢစံဒၢၤဖွဲၣ်, အိၤဟါအိၤ လၢကီၢ်အမဲရကၤ. တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်ဖးဒိၣ်တခါအံၤ ကဲဘျုးလၢ ယဟိဝၤယွၤ အတၢ်ကရၢကရိအဂီၢ် တုၤလီၤလၢ ဆၢကတီၢ်ခဲအံၤညါ.
“တၢ်ထံၣ်တခါအံၤ ဖၣ်ဂ့ၤညါ”
ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါတဖၣ် စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ် အါထီၣ်အဃိ ပလိၣ်ဘၣ်အါထီၣ် လံာ်လဲၢ်တဖၣ်. လၢဘရိးကလ့ၣ် ဘ့ၤသ့လးန့ၣ် ပဒီပုၢ်ဝဲၢ်တဖၣ် စဲကျံးထုးထီၣ်ဒံးဝဲ လံာ်မဲးကစံ နာ်က့ လံာ်လၢအတီၣ်ဟီန့ၣ် ပဒီပုၢ်ဝဲၢ်တဖၣ် ဘၣ်ငါဝဲ ပှၤတၢ်ချၢအခီပနံာ် လၢကစဲကျံးထုးထီၣ်န့ၢ် အဝဲသ့ၣ်. ဘၣ်ဆၣ် ခီပနံာ်လၢ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ငါဝဲအံၤ စဲကျံးထုးထီၣ်န့ၢ် အဝဲသ့ၣ်လံာ်လဲၢ် တန့ၢ်အါအါလၢၤဘၣ်န့ၣ် အိၣ်ဝဲတဘျုးလါညါ. အဃိ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါ ရၢၤသဖၢၤန့ၣ် တဲသကီးတၢ်ဒီး ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါ ရီဘၢၤ မၤတ့ၤ လၢအကဲ ပှၤလၢ အကွၢ်ထွဲတၢ်လၢ တၢ်စဲကျံးထုးထီၣ်လံာ်လဲၢ် တကပၤ. ဒီးအဝဲသ့ၣ် တဲသကီးဝဲလၢ အဝဲသ့ၣ် ကစဲကျံးထုးထီၣ်က့ၤ လံာ်လဲၢ်လၢ အနီၢ်ကစၢ်.
တၢ်သူၣ်ထီၣ်တဖျၢၣ်အံၤ အအိၣ်လၢ ခီခီးကျဲ လၢဘရိးကလ့ၣ်, နူယီး
ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါ ရီဘၢၤ မၤတ့ၤ တဲဝဲလၢ “တၢ်ထံၣ်တခါအံၤ ဖၣ်ဂ့ၤညါ. မ့ၢ်ကၠဲန့ၣ် ပကဘၣ်ဃု တၢ်သူၣ်ထီၣ်တဖျၢၣ်လၢ ပကစဲကျံးလံာ်လဲၢ်အဂီၢ်.” အဃိ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်တဖၣ် ငါန့ၢ်တၢ်လီၢ်တခါလၢ ၁၈ ခီခီးကျဲ လၢဘရိးကလ့ၣ် ဒီးအဝဲသ့ၣ်ပှ့ၤန့ၢ်ဝဲ တၢ်ဖိတၢ်လံၤလၢ အလိၣ်ဘၣ်ဝဲခဲလၢာ်.
ဒီပုၢ်ဝဲၢ်တဖၣ် ကစဲကျံးထုးထီၣ်က့ၤလံာ်လဲၢ် လၢအနီၢ်ကစၢ်န့ၣ် ပှၤကီးဂၤဒဲးတသးခုဘၣ်. ခီပနံာ်ကစၢ်လၢ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ငါတ့ၢ်ဝဲလၢ ကစဲကျံးထုးထီၣ်န့ၢ်ပလံာ်လဲၢ်န့ၣ် အဟဲဟးလၢပတၢ်မၤလီၢ်. ခီပနံာ်ကစၢ်တဂၤန့ၣ် တဲဝဲလၢ “ခဲအံၤဒု သုအိၣ်ဒီးစဲးစဲကျံးတၢ် လၢအဂ့ၤကတၢၢ်လံ ဘၣ်ဆၣ် သုသူမၣ်တဘၣ် နီဂၤဘၣ်. အဃိ နီၢ်ဃုလါဒီးန့ၣ် သုစဲးတခါအံၤ ကဟးဂီၤကွံာ်ဝဲ.”
ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါ ရီဘၢၤ မၤတ့ၤ တဲက့ၤအီၤလၢ “နတဲတၢ်န့ၣ် အဘၣ်မၢၤ. ဘၣ်ဆၣ် ကစၢ်ယွၤန့ၣ် အမၤစၢၤပှၤထီဘိ အဃိ ပသ့ၣ်ညါလၢ အကမၤစၢၤပှၤဒံး.” လၢခံတယံာ်ဘၣ်န့ၣ် ပသူစဲးတဖျၢၣ်အံၤ ဒီးတနံၤန့ၣ် ပထုးထီၣ်လံာ်လဲၢ်န့ၢ်ဝဲ အဘ့ၣ် ၂,၀၀၀ ညါ.
ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါလၢ အဖီၣ်စဲးတဖၣ်န့ၣ် ဆၢထၢၣ်ဝဲလၢ စဲးစဲကျံးတၢ်အကပၤ လၢတၢ်သူၣ်ထီၣ်အပူၤ
ပှၤလၢအကထိတဖၣ် နၢ်ဟူဘၣ် တၢ်သးခုကစီၣ် လၢကလံၤဒၢအပူၤ
ယဟိဝၤယွၤ အပှၤဂီၢ်မုၢ်တဖၣ် စဲကျံးထုးထီၣ်ဝဲ လံာ်လဲၢ်လၢ အနီၢ်ကစၢ်. တကးဒံးဘၣ် စးထီၣ်သူဝဲ ကလံၤဒၢသန့ လၢကရၤလီၤ ဘီမုၢ်တၢ်သးခုကစီၣ်အဂီၢ်. ဖဲ ၁၉၂၂ လါဖ့ၤဘြူၤအါရံၤ ၂၆ သီ, အိၣ်ဘှံးနံၤ ဟါလီၤခီန့ၣ် ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါ ရၢၤသဖၢၤ တဲလီၤတၢ်လၢ ကလံၤဒၢပူၤ အဆိကတၢၢ်တဘျီ. ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါအံၤ ဟ့ၣ်ဝဲတၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ် လၢအခိၣ်တီမ့ၢ်ဝဲ “ပှၤအကကွဲၢ် လၢအအိၣ်မူခဲအံၤန့ၣ် တသံနီတဘျီလၢၤဘၣ်.” ဒီးအဟ့ၣ်ဝဲ တၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်တခါအံၤ လၢ KOG အကလံၤဒၢသန့ လၢအအိၣ်လၢ လီၣ်အဲကၠလဲး, ခဲၤလံၤဖိနံယါ, ကီၢ်အမဲရကၤအပူၤ.
ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် တၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်အံၤ ပှၤနၢ်ဟူဘၣ်ကအိၣ်လၢ အဂၤ ၃၅,၀၀၀ ညါ. ပှၤလၢအနၢ်ဟူဘၣ် တၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်တနီၤန့ၣ် ကွဲးစံးဘျုးက့ၤဝဲ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါ ရၢၤသဖၢၤ. ပှၤတဂၤလၢအမံၤမ့ၢ် ဝ့လၣ် အဲၣ်ဖီၣ် လၢအအိၣ်လၢ စဲထၤအဲ, ခဲၤလံၤဖိနံယါန့ၣ် အကွဲးစံးဘျုးက့ၤဝဲ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါ ရၢၤသဖၢၤ ဒီးအတဲဝဲလၢ “တၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်တခါအံၤ အလီၤသးအိၣ် ဒီးကနၣ်အီၤမုာ်မး.” တကးဒံးဘၣ် အတဲစ့ၢ်ကီးလၢ “လၢယဟံၣ်န့ၣ် ပှၤဆိးက့အိၣ်သၢဂၤလၢအဟးထီၣ်လၢ တၢ်ချၢတသ့ဘၣ်. အဃိ နမ့ၢ်ဟဲဟ့ၣ်တၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ် ဘူးဒီးပတၢ်လီၢ်နာ်က့ တမ့ၢ်လၢ ပကနၢ်ဟူဘၣ်ဘၣ်.”
ပဆဲးရၤလီၤ တၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်လၢ ကလံၤဒၢပူၤ လၢနွံလၢအဂၤစ့ၢ်ကီး. ဒီးဖဲ ၁၉၂၂ နံၣ်ဘူးကလၢာ်န့ၣ် တၢးထီခိးတၢ် ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ “ပှၤလၢအနၢ်ဟူဘၣ် တၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်လၢ ကလံၤဒၢပူၤန့ၣ် အစှၤကတၢၢ် ကအိၣ်လၢ ၃၀၀,၀၀၀ ညါ.”
ပှၤအါဂၤ ဒိကနၣ်ဝဲ တၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်လၢ ကလံၤဒၢပူၤ မုာ်မးအဃိ လံာ်စီဆှံကၠိဖိတဖၣ် ဒုးအိၣ်ထီၣ်ဝဲ အနီၢ်ကစၢ်ကလံၤဒၢ သန့ လၢအအိၣ်လၢ စတ့ၣ်ထၢၤ အါလဲ ဒီးအဘူးဒီး ဘရိးကလ့ၣ် ဘ့ၤသ့လး. ဒီးနံၣ်လၢအဂၤစ့ၢ်ကီး လံာ်စီဆှံကၠိဖိတဖၣ် သူဝဲ ကလံၤဒၢအသန့ WBBR လၢကရၤလီၤ ဘီမုၢ်တၢ်သးခုကစီၣ်လၢ ပှၤအါဂၤအအိၣ် လၢတၢ်လီၢ်အါတီၤ.
“ADV”
လံာ် တၢးထီခိးတၢ် လါယူၤ ၁၅, ၁၉၂၂ န့ၣ် တဲဝဲလၢ ပှၤကမၤတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်ဖးဒိၣ် လၢစံဒၢၤဖွဲၣ်, အိၤဟါအိၤ, စးထီၣ်လၢ လါစဲးပတ့ဘၢၣ် ၅ သီ တုၤလၢ ၁၃ သီ, ၁၉၂၂. လံာ်စီဆှံကၠိဖိတဖၣ်န့ၣ် ဖဲအဝဲသ့ၣ်လဲၤတုၤလၢ စံဒၢၤဖွဲၣ် အခါ အဝဲသ့ၣ်သးခုညါ.
တၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ် အဆိကတၢၢ်တခါလၢ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါ ရၢၤသဖၢၤ ဟ့ၣ်လီၤဝဲန့ၣ် အတဲဘၣ် ပှၤကမျၢၢ်တဖၣ်လၢ “ယနာ်သပှၢ်တၢၢ်လၢ ကစၢ်ယွၤကဆိၣ်ဂ့ၤ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်ဖးဒိၣ်တခါအံၤ ဒီးတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်ဖးဒိၣ်တခါအံၤ ကကဲထီၣ် တၢ်အုၣ်သးဖးဒိၣ်တခါ လၢအတကဲထီၣ်အသး နီတဘျီဒံးဘၣ်.” ဒီးပှၤဟ့ၣ်တၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤ လၢအဂၤတဖၣ်စ့ၢ်ကီး ဆဲးဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါလၢ ကဆဲးစံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်.
ပှၤကမျၢၢ် လၢအလဲၤထီၣ်ဝဲ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်ဖးဒိၣ်လၢ စံဒၢၤဖွဲၣ်, အိၤဟါအိၤ, ဖဲ ၁၉၂၂
ဖဲလါစဲးပတ့ဘၢၣ် ၈ သီ, မုၢ်ယဲၢ်နံၤန့ၣ် ပှၤကမျၢၢ်လၢ အလဲၤနုာ်လီၤလၢ တၢ်သူၣ်ထီၣ်အပူၤ လၢကဒိကနၣ် ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါ ရၢၤသဖၢၤ အတၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်န့ၣ် ကအိၣ်ဝဲလၢ ၈,၀၀၀ ညါ. လၢအဝဲသ့ၣ်လံာ်ကွဲမုာ်အလိၤ လံာ်မဲာ်ဖျၢၣ် လၢအမ့ၢ် “ADV” အခီပညီဒ်လဲၣ်န့ၣ် အဝဲသ့ၣ်အဲၣ်ဒီးသ့ၣ်ညါဝဲ. ဒီးအဝဲသ့ၣ်အိၣ်ခီး ဒိကနၣ်ဝဲလၢ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါ ရၢၤသဖၢၤ ကတဲပၠးဝဲ လံာ်မဲာ်ဖျၢၣ်န့ၣ် အခီပညီ. ဖဲပှၤကမျၢၢ် လဲၤဆ့ၣ်နီၤအခါန့ၣ် အဝဲသ့ၣ် ကထံၣ်ဘၣ်ဝဲ တၢ်ကံးညာ်ဖးဒိၣ် လၢအထူတလံာ်ဃာ်သးန့ၣ် ဘျးလီၤအသး လၢပျဲၢ်စီၢ်ခိၣ်အဖီခိၣ်. ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါ အါသၢၤ ချီၤ လၢအအိၣ်လၢ ထိစာ်, အိၤကလၤအိမၤ, ကီၢ်အမဲရကၤန့ၣ် ဟဲထီၣ်ဝဲ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်ဖးဒိၣ်အံၤ. ဒီးဒ်သိးအကနၢ်ဟူဘၣ် တၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ် ဂ့ၤဂ့ၤအဂီၢ် အလဲၤဆ့ၣ်နီၤလၢ တၢ်မဲာ်ညါတစဲး. ဖဲစိၤအဝဲန့ၣ် စဲးလၢကမၤဒိၣ်ထီၣ် မၤဆံးလီၤတၢ်ကလုၢ် တအိၣ်ဒံးဘၣ်အဃိ နကနၢ်ဟူ တၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ် ဂ့ၤဂ့ၤအဂီၢ်န့ၣ် ကီတစဲး.
“တၢ်လၢ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါ ရၢၤသဖၢၤ တဲဝဲန့ၣ် ပကနၣ်အီၤ ထံထံလီၤ”
ပှၤပၢၤလီၢ်ဆ့ၣ်နီၤတဂၤ တဲလီၤဝဲလၢ ဖဲ ၉:၃၀ န့ၣ် ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါ ရၢၤသဖၢၤ ကဟ့ၣ်တၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်အဃိ ဒ်သိးဒီး ပှၤတဂၤမၣ် တမၤတံာ်တာ်တၢ်တဂ့ၤအဂီၢ် ပှၤတဟ့ၣ်အခွဲးလၢ ပှၤလၢအဟဲစဲၤခံတဖၣ် ကနုာ်လီၤလၢ တၢ်သူၣ်ထီၣ်အပူၤဘၣ်. ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါ ရၢၤသဖၢၤ စးထီၣ်ဝဲ အတၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်လၢ ယ့ၣ်ၡူးအတၢ်ကတိၤ လၢအအိၣ်ဖဲ မးသဲ ၄:၁၇. ဖဲန့ၣ်တဲဝဲလၢ “မူခိၣ်အဘီအမုၢ် ဟဲဘူးထီၣ်လံ.” ဖဲဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါ ရၢၤသဖၢၤ တဲဘၣ်ဃးဒီး ပှၤကဘၣ်နၢ်ဟူဝဲ ဘီမုၢ်အဂ့ၢ်အခါ အတဲဝဲလၢ “ယ့ၣ်ၡူးအနီၢ်ကစၢ် တဲဝဲလၢ ဖဲအတၢ်ဟဲက့ၤအိၣ်ဒီးပှၤ အဆၢကတီၢ်န့ၣ် အဝဲကပာ်ဖှိၣ်ထီၣ်ဝဲ အပှၤဂီၢ်မုၢ်. ဒီးဖဲန့ၣ်အခါန့ၣ် အကပာ်ဖှိၣ်ထီၣ် ပှၤလၢအသးတီတဖၣ်.”
ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါ အါသၢၤ လၢအဆ့ၣ်နီၤလၢ တၢ်မဲာ်ညါန့ၣ် တဲဝဲလၢ “တၢ်လၢ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါ ရၢၤသဖၢၤ တဲဝဲန့ၣ် ပကနၣ်အီၤ ထံထံလီၤ.” ဘၣ်ဆၣ် သတူၢ်ကလာ်န့ၣ် ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါ အါသၢၤ တူၢ်ဘၣ်ဝဲလၢ အအိၣ်တဆူၣ်ဘၣ်. ဒီးအသ့ၣ်ညါဝဲလၢ အမ့ၢ်ဟးထီၣ်လၢတၢ်ချၢန့ၣ် အဟဲက့ၤနုာ်လီၤ တန့ၢ်ဘၣ်အဃိ အတဘၣ်သး ဟးထီၣ်ဘၣ် သနာ်က့ အဘၣ်ဟးထီၣ်.
ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါ အါသၢၤ ဟးထီၣ်လၢတၢ်ချၢ တစိၢ်ဖိဘျီ အအိၣ်မုာ်ထီၣ်က့ၤ. အဟဲက့ၤကဒါလၢ တၢ်သူၣ်ထီၣ်အခီၣ်ထံးဘျီ အနၢ်ဟူ ပှၤဒဲစုသီၣ်ဖးဒိၣ်. အဃိ တၢ်ကဲထီၣ်သးဒ်လဲၣ်န့ၣ် အဘၣ်သးသ့ၣ်ညါဝဲကၠ့ၤ. အဆိကမိၣ်ဝဲလၢ ဒ်သိး အကဆဲးနၢ်ဟူဘၣ် တၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်အဂီၢ်န့ၣ် အမ့ၢ်ဘၣ်ထီၣ်လၢ တၢ်သူၣ်ထီၣ်ခိၣ်ဒုး သနာ်က့ အကလဲၤထီၣ်ဝဲ. ဖဲန့ၣ်အခါန့ၣ် ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါ အါသၢၤ အသးနံၣ်အိၣ်ဝဲ ၂၃ နံၣ်ဒံးလီၤ. အဃိ အဝဲလဲၤထီၣ်လၢ တၢ်သူၣ်ထီၣ်အဒူၣ်လိၤ. တကးဒံးဘၣ် တၢ်သူၣ်ထီၣ်အခိၣ်ဒုးအတြဲၤတဖၣ်န့ၣ် အီးထီၣ်ပာ်စၢၤသး အဃိ ဖဲအလဲၤဘူးထီၣ်အခါ အတဲဝဲလၢ အနၢ်ဟူဘၣ် တၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤဂ့ၤမး.
ပှၤလၢအလဲၤထီၣ်လၢ တၢ်သူၣ်ထီၣ် အခိၣ်ဒုးန့ၣ် တမ့ၢ်ထဲ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါ အါသၢၤ တဂၤဘၣ်. အသကီးတနီၤန့ၣ် အိၣ်ပာ်စၢၤလၢ တၢ်သူၣ်ထီၣ်အခိၣ်ဒုးလံ. လၢအသကီးအကျါတဂၤန့ၣ် အကဲဝဲ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါဖြဲၣ် ကၠါစဲၤ ဒီးအဟဲကၠံၣ်လၢ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါ အါသၢၤ အအိၣ်ဒီး ကၠးအီၤလၢ “နဒီဆံးဆံးဖိ ပၣ်တဘ့ၣ်ဘ့ၣ်ကၠ့ၤဧါ.”
ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါ အါသၢၤ တဲဝဲလၢ “အၢၤ, အပၣ်ဝဲ.”
ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါဖြဲၣ် တဲဘၣ် အါသၢၤလၢ “ပဃ့ဘါထုကဖၣ် ဒ်သိး ပကတိလိာ်သးဒီး ပှၤလၢအအိၣ်ဒီး ဒီဆံးဆံးဖိတဂၤ. နထံၣ်တၢ်ကံးညာ် ထူတလံာ်ဃာ်သး ဖးဒိၣ်တခါန့ၣ်ဧါ. လၢတၢ်ကံးညာ်အလိၤန့ၣ် အိၣ်ဒီးတၢ်ကတိၤလၢ ပှၤကွဲးလီၤပာ်စၢၤအီၤ. ခဲအံၤန့ၣ် ကနၣ် စံၣ်ညီၣ်ကွီၢ်a တဲတၢ်မ့ၢ်ထံ. ဒီးအမ့ၢ်တဲထီၣ်ဝဲ ‘ဒီးသုကဘၣ် စံၣ်တဲၤတဲလီၤ, စံၣ်တဲၤတဲလီၤ’ န့ၣ်ကူးတဲာ်ကွံာ် ပျံၤလွံၢ်ဘိအံၤ.”
အဃိ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါ အါသၢၤ စိာ်ဃာ်ဝဲဒီး ဒီဆံးဆံးဖိတဘ့ၣ်. ဒီးအီၤဒီး အသကီးန့ၣ် ဒ်သိးကသ့ၣ်ညါဝဲလၢ ကဘၣ်ကူးတဲာ် ပျံၤလၢအခါဖဲလဲၣ်အဂီၢ် အဝဲသ့ၣ်ခီးကနၣ်ဝဲ တၢ်လၢ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါ ရၢၤသဖၢၤကတဲဝဲ. တစိၢ်ဖိဘျီ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါ ရၢၤသဖၢၤ တဲဖျါထီၣ်ဝဲ တၢ်ဂ့ၢ်ခိၣ်သ့ၣ် လၢအဘၣ်ဃးဒီး အတၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်. ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါ ရၢၤသဖၢၤန့ၣ် အသးဆူၣ်ဒိၣ်မး ဒီးလၢတၢ်သးခုန့ၣ် အတဲထီၣ်ဝဲလၢ အကလုၢ်ဒိၣ်ဒိၣ်လၢ “ကဲထီၣ် ပှၤအုၣ်သးလၢ အသးတီတဂၤ လၢကစၢ်အဂီၢ် ဒီးဆဲးဒုးတၢ်ဆူၣ်ဆူၣ် တုၤလၢ ဘၤဘူၤလိၣ် လၢအမ့ၢ် တၢ်ဘူၣ်တၢ်ဘါကမၣ် ဟးဂီၤကွံာ် လၢာ်လၢာ်ဆ့ဆ့. ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိ ကဘၣ်သ့ၣ်ညါဝဲလၢ ယဟိဝၤန့ၣ် အကဲကစၢ်ယွၤ ဒီးယ့ၣ်ၡူးခရံာ်န့ၣ် အကဲဝဲ စီၤပၤတဖၣ်အစီၤပၤ ဒီးကစၢ်တဖၣ်အကစၢ်. စံၣ်တဲၤတဲလီၤ တၢ်ကစီၣ်အံၤလၢ တၢ်လီၢ်ကိးတီၤဒဲး. တနံၤညါအံၤ အကဲဝဲမုၢ်နံၤလၢ အရ့ဒိၣ်ကတၢၢ်တနံၤ. ကွၢ်မီၤ, စီၤပၤ ပၢတၢ်လံ. သုဝဲခဲလၢာ်န့ၣ် သုအိၣ်ဒီးမူဒါလၢ သုကတဲဘၣ် ပှၤကီးဂၤဒဲး လၢတၢ်ဂ့ၢ်အံၤ. အဃိန့ၣ် စံၣ်တဲၤတဲလီၤ, စံၣ်တဲၤတဲလီၤ, စံၣ်တဲၤတဲလီၤ စီၤပၤ ဒီးအဘီမုၢ်အဂ့ၢ်.”
ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါ အါသၢၤတဲဝဲလၢ အီၤဒီးအသကီးတဖၣ် ကူးတဲာ်ပျံၤ ဝံၤဘျီ တၢ်ကံးညာ်လၢ အထူတလံာ်ဃာ်သးန့ၣ် သလၣ်လီၤအသးဂ့ၤဂ့ၤ. အဃိ လံာ်မဲာ်ဖျၢၣ် “ADV” န့ၣ်အဘၣ်ဃးလိာ်သးဒီး တၢ်ကတိၤ လၢအမ့ၢ် “စံၣ်တဲၤတဲလီၤ စီၤပၤ ဒီးအဘီမုၢ်အဂ့ၢ်” လၢအအိၣ်လၢ တၢ်ကံးညာ် လၢအသလၣ်လီၤအသး တဘ့ၣ်န့ၣ်အလိၤ.
တၢ်မၤလၢအရ့ဒိၣ်တခါ
တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်ဖးဒိၣ် လၢပှၤမၤအီၤဖဲ စံဒၢၤဖွဲၣ်န့ၣ် မၤစၢၤဝဲ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါလၢ ကမၤဝဲ တၢ်မၤလၢအရ့ဒိၣ်တခါ လၢအမ့ၢ် ဘီမုၢ်တၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်မၤ. ဒီးဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါအါတက့ၢ်န့ၣ် သးဆူၣ်လၢ ကစံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်. ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါ လၢအမၤ ပှၤလဲၤလၢညါ လၢအအိၣ်လၢ အိၤကလၤအိမၤ လၢကီၢ်အမဲရကၤန့ၣ် အကွဲးဝဲလၢ “တၢ်လီၢ်လၢ ပလဲၤစံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်န့ၣ် အါတက့ၢ် ပှၤမၤတၢ်လၢ တၢ်ခူၣ်သွဲၣ်လး ဒီးပှၤသ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ် ဖှီၣ်ဒိၣ်မး.” ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါတဂၤအံၤ တဲဝဲလၢ ညီနုၢ်ပှၤမ့ၢ်ဖးဘၣ် မဲးကစံ Golden Age န့ၣ် “အဝဲသ့ၣ် မဲာ်ထံထီၣ်တအၢၣ်ညါ.” ဒီးဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါအံၤ တဲဝဲလၢ “ပမၤမုာ်ထီၣ်ဘၣ် ပှၤသ့ၣ်တဖၣ်အံၤ အသးအဃိ ပသးခုညါ.”
လံာ်စီဆှံကၠိဖိတဖၣ်အံၤ သ့ၣ်ညါဝဲလၢ ယ့ၣ်ၡူးအတၢ်ကတိၤဖဲ လူၤကၣ် ၁၀:၂ လၢအတဲဝဲလၢ “တၢ်လၢပှၤကဘၣ်ကူးအီၤန့ၣ် အိၣ်ဝဲအါမး ဘၣ်ဆၣ် ပှၤမၤတၢ်ဖိန့ၣ် အိၣ်ထဲစှၤဂၤ” န့ၣ်အရ့ဒိၣ်ဖးဒိၣ်ညါ. ဒီးဖဲ ၁၉၂၂ နံၣ်ဘူးထီၣ်ကလၢာ်န့ၣ် လံာ်စီဆှံကၠိဖိတဖၣ်အံၤ အသးဆူၣ်ဒိၣ်ထီၣ်လၢ ကစံၣ်တဲၤတဲလီၤ ဘီမုၢ်တၢ်သးခုကစီၣ် လၢတၢ်လီၢ်အါတီၤ အါန့ၢ်ဒံးလၢညါ.
a ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါ ရၢၤသဖၢၤန့ၣ် တဘျီတခီၣ် အမၤစံၣ်ညီၣ်ကွီၢ်အတၢ်မၤလၢ မံစူရံၤ, ကီၢ်အမဲရကၤ. အဃိ ပှၤသ့ၣ်ညါအီၤလၢ အကဲစ့ၢ်ကီး “စံၣ်ညီၣ်ကွီၢ်.”