Sirongwa 12
Kuuyunga pokuyilikida norutu nokosipara
VANTU wokonontundiliro dimwe kuuyunga norutu nemanguruko kupitakana wokonontundiliro dapeke. Nampili ngoso, natuvenye kuuyunga nomaligumaguro gorutu naga gokosipara. Eyi usili yi kare asi ose kuna kuuyunga novakaume ndi mombunga.
Kuuyunga nomaligumaguro gorutu kwa kere nkareso zaJesus novarongwa vendi wokuhova. Posihorokwa simwe, gumwe kwa tanterere Jesus asi onane novamumbya vendi kwa here kuuyunga nendi. Jesus ta mu limburura asi: “Onane hena wolye? Nowo vamumbya vange hena wolye?” Bibeli tazi gweda ko asi: “Makura ta gonywenene kuwoko kwendi koyiha yovarongwa vendi, ta tanta asi: ‘Tareni, onane novamumbya vange vava!’” (Mat. 12:48, 49) Komauzera gamwe hena, Bibeli kwa yi likida moYirugana 12:17, (NW) ntani 13:16 asi vapositoli oPeturusa naPaurusa nawo ngava uyunga nomaligumaguro gorutu.
Magano nomalizuvho kapi tupu ava ga pwagesa kupitira mezwi mwelike, nye hena momaligumaguro gorutu nokosipara. Nsene kapi ngo ruganesa maligumaguro, vapurakeni woge kuvhura ngava gazare asi kapi ono litura mo monzogera ozo. Nye nsene o ruganesa maligumaguro monkedi zongwa, mbuuyungiso zoge ngava zi hafera sili unene vantu. Nampili nsene kuna kuuyunga koterefona, nsene ngo ruganesa nawa maligumaguro gorutu nokosipara, ezwi lyoge ngali likida mulyo gombudi ntani nomalizuvho goge kweyi ono kuuyunga. Yipo nye, yi kare asi kuna kuuyunga ndi kuna kuresa, ndi asi vapurakeni woge kuna kukutara ndi kuna kukwama moNobibeli davene, maligumaguro gorutu nokosipara kwa kara nomulyo unene.
Maligumaguro goge gorutu nokosipara nokuvhura si kugalironga. Kapi o lirongo kuzora ndi kuhanduka. Maligumaguro ga hepa nago kulikida malizuvho goge. Maligumaguro gorutu ga hepa kuwiza po pwagene.
Maligumaguro gorutu kwa ga hangura momarupe gavali: gokusingonona ntani gokunkondopeka. Maligumaguro gokusingonona kugaruganesa mokufaturura yirugana ndi unene ndi ununu wosuma ndi evega. MoSikora zoUkareli, nsene kuna ku pe ruha rokuruganesa maligumaguro gorutu, kapisi yi ku gwanene po pokuyirugana rumwe tupu ndi ruvali. Heteka kuyirugana mosiuyungwa nasinye wa hana kulininkisa. Nsene wa kara noudigu, papara nonkango edi adi singonona unene ndi ununu wosuma ndi evega ntani nadimwe ngoso. Nampili ngoso, moyihorokwa yoyinzi, wa hepa tupu kulitura mo mosiuyungwa soge, wa hana kukara nosinka seyi nava gazara vantu, nye uyunga nokuyirugana ngamoomu o yi rugana meparu lyoge lyankenye ezuva. Apa muntu a litura, maligumaguro gorutu kuwiza pwagene.
Maligumaguro gokunkondopeka kulikida malizuvho ntani nelituromo lyoge mweyi ono kuuyunga. Ago kulikida mulyo gomagano nokugankondopeka. Maligumaguro gokunkondopeka mulyo. Nye takamesa! Wa ha ruguruka-ruguruka maligumaguro gokulifana nkenye apa. Nsene o yi rugana, kuvhura yi zonagwise siuyungwa soge mevango lyokusiwapeka. Nsene mutareli gosikora na ku pukurura asi ono kara noudigu ou, heteka kuruganesa maligumaguro gokusingonona tupu. Konyima zosiruwo, tameka hena kuruganesa maligumaguro gokunkondopeka.
Mokutokora maligumaguro gokunkondopeka aga wa hepa kuruganesa ntani naga ga wapera kuruganesa, gazadara ko komalizuvho gowo ono kuuyungisa. Kulika vapurakeni woge kuvhura yi va ninkise va lizuvhe udona. Monompo dimwe, nsene mugara a ruganesa maligumaguro gamwe gorutu, ngwendi kulikwata kokana mokulikida asi ana tetuka, kuvhura yi moneke ngwendi asi age mugarakadi. Moyirongo yimwe, ayo kapi ya wapa komukadi a ruganese mawoko gendi ga hana kugapangera. Yipo nye komavango gangoso, vanavazinyetu wovakadi va hepa kuruganesa nawa maligumaguro gokosipara. Moyirongo yoyinzi, kuruganesa maligumaguro gorutu kupitakanena kuvhura va yi tare ngwendi asi kuna hara kuzoresa.
Ngomu no kara noudivi noumanguruki wokuuyunga, maligumaguro gokunkondopeka aga no ruganesa ngaga likida malizuvho goge gomomutjima, nokulikida uradi nelituromo lyoge mweyi ono kuuyunga. Ayo ngayi wapekesa mbuuyungiso zoge.
Yilikida kosipara soge. Sipara soge kulikida omu sili ono kulizuvha, kupitakana nkenye ruha rwapeke rokorutu roge. Meho nokana koge nomu o gendagwisa mutwe goge nayinye kwa kara nomulyo mokulikida malizuvho goge. Wa hana kutumbura nkenye nkango, sipara soge kuvhura kulikida nyengo ndi epiyagano ndi ruhafo ndi kutetuka. Apa o uyunga nokuyilikida kosipara, ayo ngayi vatera vapurakeni woge mokukwata egano malizuvho goge. Musiti kwa tu sita nononsipa dononzi dokupitakana po-30 edi da kara koyipara yetu. Pokumenya-menya, ose kuruganesa konyara harufa zononsipa edi.
Yi kare asi kuna kara kositantara ndi moyirugana yokuzuvhisa, ove kuna kukondjera mokugava mbudi zongwa kovantu, mbudi ezi nazi vhura kuhafesa nomutjima dawo. Eyi kuyilikida emenya-menyo lyewa. Nye, nsene sipara soge kapi nasi likida malizuvho goge, eyi kuvhura yi ninkise vapurakeni woge va kare nomasinganyeko kuhamena elituromo lyoge mweyi ono kuuyunga.
Emenya-menyo lyoge ngali likida hena wopeke asi wa va hara. Ayo kuna kara nomulyo unene pomazuva aga gopouhura, morwa vantu kuna kara noutjirwe wovageni. Emenya-menyo lyoge kuvhura li ninkise vantu va lizuvhe umanguruki ntani va tambure eyi ono kuuyunga.