Tunga po eharo eli ali dili kuhaga
‘Eharo kudidimika nayinye. Eharo kapi ali haga.’—1 KOL. 13:7, 8.
1. (a) Ngapi omu ava li likida eharo nkenye apa? (b) Kwalye ntani kosinke vantu wovanzi ava demenene eharo lyawo?
YINZI va uyunga ko kuhamena eharo. Sikara esi kwa si pandaika ntani nokusitangauka mononsumo. Eharo kuna kara sihepwa sosinene komuntu. Nye nobuke nomalikwamo gokotivi nkenye apa kutota po masimwititi gokuhamena eharo, ntani nombudi dangoso dononzi kudirandesa. Nye eharo lyousili lyokuhara Karunga novamaparambo kapi lina kara po. Eyi za pumbire Bibeli kuhamena mazuva gopouhura, ose kuna kuyimona omu yina kuhoroka. Vantu kuna ‘kulihara tupu vene, nokudowokera yimaliva, nokuhara mahafo goparutu kupitakanesa omu va hara Karunga.’—2 Tim. 3:1-5.
2. Erondoro musinke za gava Bibeli kuhamena eharo lyepuko?
2 Vantu va kara nevhuliko lyokulikida eharo, nye Nonkango daKarunga kuturondora kuhamena eharo lyepuko. Ntani Bibeli kwa singonona eyi ayi horoka nsene eharo lyangoso li kura momutjima gomuntu. (1 Tim. 6:9, 10) To diworoka eyi ga tjenge mupositoli Paurusa kuhamena Demasa? Nampili ngomu Demasa nga kara kumwe naPaurusa, age kwa here unene yininke youzuni. (2 Tim. 4:10) Mupositoli Johanesa ga rondwere Vakriste kuhamena siponga oso sosinene. (Resa 1 Johanesa 2:15, 16.) Eharo lyokuhara uzuni noyininke yamo yopokaruwogona, kapi ayi lizi neharo lyokuhara Karunga ntani neyi ayi tundu kwendi.
3. Udigu musinke atu ligwenekere nawo, ntani kutwaredesa komapuro musinke?
3 Ose kapisi ruha rouzuni ou, nampili ngomu twa tunga mo. Yipo nye twa karera noudigu mokunyokera po egano lyepuko lyouzuni kuhamena eharo. Ayo mulyo asi kapisi tu lisigilire nyamwetu tu gwire meharo lyepuko. Kwalye twa hepa kutunga po nokulikida eharo lyousili? Mawapaiko musinke naga tu vatera tu tunge po eharo eli ali didimike nayinye ntani kapi ali haga? Pokuyirugana eyi, ngapi omu natu vhura kugwanena mo uwa ngesi ntani nokomeho? Twa hepa elimbururo lyokuliza nomagazaro gaKarunga yipo tu gwane evyukiso lyewa.
Tunga po eharo lyokuhara Jehova
4. Ngapi omu eharo lyokuhara Karunga ali kuru?
4 Gazadara komunandima ogu a rugana unene mokuwapaika evhu yipo a kune mo nombuto. Age kundindira nombuto di kure. (Heb. 6:7) Mokulifana, eharo lyetu lyokuhara Karunga lya hepa kukura. Yisinke ya hepa po? Twa hepa kuwapaika nawa nomutjima detu, omu mbuto zoUhompa va zi kunine. Eyi kuvhura kuyirugana pokulironga nkenye apa Nonkango daKarunga mokugwederera ko kediwo lyetu. (Koros. 1:10) Kukara nkenye apa momapongo ntani nokulihameka mo ngayi tu vatera hena mokugwederera kediwo lyetu. Ose pwanyamwetu kuna kulitura mo unene mokugwana ediwo lyenzi ndi?—Yis. 2:1-7.
5. (a) Ngapi omu natu vhura kulironga kuhamena yikara yaJehova yokulikarera? (b) Yisinke no vhura kutanta ko kuhamena uhungami nounongo ntani nononkondo daKarunga?
5 Kupitira moNonkango dendi, Jehova kuhorora yikara yendi. Pokulironga Matjangwa ntani nokugwana kanunu-kanunu ediwo lyokumuhamena, ose kuvhura kugwederera korupandu rwetu kuhamena yikara yendi ngwendi uhungami nononkondo nounongo, ano unene po keharo lyokupitakanena. Jehova kulikida uhungami mononzira dendi nadinye ntani nomoveta zendi zokusikilira mo. (Deut. 32:4; Epis. 19:7) Ose kuvhura tu gazadare ko koyirugana nayinye yesito yaJehova ntani nokutetuka unongo wendi wounene. (Epis. 104:24) Unsitwe kugava umbangi asi Jehova yige Ntundiliro zononkondo dononene-nene unene.—Jes. 40:26.
6. Ngapi omu Karunga ga tu likidire eharo, ntani ngapi omu lya ku kundama?
6 Yisinke natu vhura kuuyunga ko kuhamena sikara sosinene saKarunga seharo? Aso sinene unene ntani kutukundama natuvenye. Age kwa likidire eharo olyo pokugava sizowoseso kovantu va zowoke. (Resa Varoma 5:8.) Ewapaiko eli kwa mangurukira vantu womouzuni mudima, nye vaava tupu ava tambura eharo lyaKarunga ntani nokulikida epuro mwaMunwendi yiwo ngava gwanena mo uwa. (Joh. 3:16, 36) Karunga kwa geve Jesus ngonzambo zokugusisa po nonzo detu nokutuninkisa nose tu hare Karunga.
7, 8. (a) Yisinke ya hepa po yipo tu likide eharo lyetu kwaKarunga? (b) Momaukaro musinke vantu vaKarunga ava sikisa mo yipango yendi?
7 Ngapi omu natu vhura kulikida eharo lyetu lyokuhara Karunga koyininke nayinye eyi ga tu ruganena? Elimbururo lyokukorangeda kuna kara nomulyo asi: “Eharo lyetu lyokuhara Karunga lyeli asi, ose atu sikise mo yipango yendi. Ano yipango yendi, kapi ya paka udigu.” (1 Joh. 5:3) Yosili, eharo lyetu lyokuhara Karunga kututumangeda tu sikise mo yipango yendi. Ezi yizo konda zimwe zeyi atu gavere umbangi kuhamena edina noUhompa wendi, eyi ayi retere wopeke mauwa. Mokuyirugana nonomutjima detu nadinye kulikida asi ose kusikisa mo yipango yaKarunga kutundilira komutjima.—Mat. 12:34.
8 Vanavazinyetu mouzuni mudima kukovekeda mokusikisa mo yipango yaKarunga nampili vantu va dire kutambura mbudi zoUhompa monkedi zongwa. Awo kapi ava hageke mokusikisa mo sirugana sawo sokuzuvhisa momunene. (2 Tim. 4:5) Mokulifana, nose kututumangeda tu tantere ko vapeke ediwo lyaKarunga ntani nokusikisa mo yipango yendi nayinye.
Morwasinke natu harera Hompa gwetu Jesus Kristusa?
9. Yisinke ga lididimikilire Kristusa, ntani yisinke ya mu tumangedere a lididimikire?
9 Mokugwederera ko keharo lyokuhara Karunga, pwa kara nokonda dononzi eyi natu tungira po eharo lyokuhara Munwendi. Nampili ngomu twa dira kumona Jesus, ngamoomu tuna kulironga yoyinzi kumuhamena yimo eharo lyetu lyokumuhara nga li nkondopara. (1 Pet. 1:8) Yininke musinke yimwe ga lididimikilire Jesus? Apa ga rugene mpango zoGuhwe, Jesus kwa mu nyengere pwa hana konda nokumuhepeka nokumurundira ntani nokumuswaura. Age ga hepere hena mononkedi dapeke. (Resa Johanesa 15:25.) Jesus kwa here unene oGuhwe vemeguru eyi yiyo ya mu tumangedere ali didimikire maheteko. Eharo lya mu tumangedere a ligave mwene monomfa mokugava sizoweseso kovantu.—Mat. 20:28.
10, 11. Mokutara kweyi ga tu ruganena Kristusa, yisinke etokomeno lyetu?
10 Mparukiso zaJesus nose kututumangeda tu rugane ko yuma. Nsene tu gazadara ko kuhamena eyi ga tu ruganena Kristusa eharo lyetu kwendi nga li nkondopara. Mokukara vasikuli vendi, twa hepa kutokomena kutunga po nokutwikira kulikida eharo ngwendi lyaKristusa yipo ngatu vhure kulididimikira kusikisa mo yipango yendi mokuudisa Uhompa ntani nokutura po varongwa.—Mat. 28:19, 20.
11 Pokutambura eharo eli ga likidire Kristusa kovantu navenye, ayo ngayi tu tumangeda mokusikisa mo sirugana setu komeho uhura u wize. (Resa 2 Vakolinte 5:14, 15.) Eharo ga likidire Kristusa kwa kere nomulyo mokusikisa mo kwendi yininke eyi ga tumbwidira Karunga vantu. Ntani sihonena esi ga tu sigira Kristusa tu rugane moomu nga rugana age kuninkisa nkenye gumwe gwetu a lihameke mo mositambo saKarunga. Yipo nye twa hepera kutunga po eharo lyokuhara Karunga paapa twa hulira. (Mat. 22:37) Pokusikisa mo eyi ga rongere Jesus ntani nokukwaterera koyipango yendi, ose ngoso kuna kulikida asi twa mu hara ntani tuna tokomene kukwatesa ko upangeli wanayinye waKarunga yi kare asi momaukaro musinke, ngwendi moomu ga yi rugene Jesus.—Joh. 14:23, 24; 15:10.
Kukondjera nzira zeharo ezi za pitakana nadinye
12. Yisinke ga tembe Paurusa pokutanta asi “nzira ezi za pitakana nadinye”?
12 Mupositoli Paurusa kwa honenene Kristusa. Morwa nga kwama sihonena saKristusa, Paurusa ga kere nemanguruko lyokutumangeda vanavazina va mu honene. (1 Kol. 11:1) Nampili ngomu ga korangedere Vakriste womoKolinte mokukondjera mauhwi gongandi gompepo aga ngaga moneka mouye wokuhova, ngwendi kuverura nokuuyunga maraka, Paurusa kwa va likidire asi posili sininke simwe sosiwa po nava vhura kukondjera. Mo-1 Vakolinte 12:31, age kwa fatwilire asi: “Ame tani mu likida hena nzira ezi za pitakana nadinye.” Yikaramo yomonovelise dokukwama ko kulikida asi pwa kara nzira zeharo ezi za pitakana nadinye. Monkedi musinke za pitakana nadinye? Paurusa ga twikilire mokufanekesa eyi ga tembe. (Resa 1 Vakolinte 13:1-3.) Ngano asi age kwa kere nevhuliko lyokulikerera mokurugana yirugana yoyinene nye ga ha kulikida eharo, yisinke ngano ya kwefe? Kwato! Metumangedo lyompepo zaKarunga, age ga fatwilire usili owo womulyo. Ee, efatururo musi lyononkondo ga geve yipo nose tu yi kwate egano!
13. (a) Yisinke etjangwa lyetu lyomvhura zo-2010? (b) Monkedi musinke eharo ali dili kuhaga?
13 Paurusa kwa tu fatwilira asi yisinke ali tanta eharo ntani neyi ali dili kutanta. (Resa 1 Vakolinte 13:4-8.) Ngesi, litulira po siruwo mokukonakona omu o sikisa mo yihepwa yeharo. Unene po demenena kontanto zokuhulilira movelise 7 ntani nezi zokuhova movelise 8: ‘Eharo kudidimika nayinye. Eharo kapi ali haga,’ ntanto ezi ngazi kara etjangwa lyetu lyomvhura zo-2010. Koneka asi movelise 8, Paurusa kwa tente asi mauhwi gompepo aga ngava ruganesa apa za tamekere mbungakriste, ngwendi kuporofeta nokuuyunga maraka ngaga haga po. Nye eharo ngali karerera narunye. Jehova yige ntundiliro zonene zeharo, ntani age gwanarunye. Yipo nye eharo kapi ngali haga. Alyo ngali karerera narunye ngosikara saKarunga gwetu gwanarunye.—1 Joh. 4:8.
Eharo kudidimika nayinye
14, 15. (a) Ngapi omu eharo nali tu vatera tu lididimikire maheteko? (b) Morwasinke munazinyetugara gumwe gomudinkantu ga nyokerere kuteza po mpango zaKarunga?
14 Yisinke ayi ninkisa Vakriste va lididimikire nkenye maheteko nomaudigu ntani nomaukaro aga ava ligwanekere nago? Kuna kara eharo lyousili. Eharo lyangoso enene unene kupitakana kugava tupu yihepwa yopanyama. Alyo kuvhura kututumangeda tu lizambere mokukwaterera koulimburukwi wetu ntani nampili kuzumbanesa eparu lyetu morwa Kristusa. (Ruk. 9:24, 25) Gazadara ko koyirugana youlimburukwi yoNombangi edi va hepekere monokamba domahepeko nokudiruganesa unene ntani nokonyima zoYita yaUvali yoUzuni.
15 Mudinkantu gumwe ngoNombangi gomoNdovesiranda gedina Wilhelm ga yi likidire eyi. Mevango lyokuteza po mpango zaKarunga, age kwa likidire ulimburukwi nampili apa va mu tanterere asi ta zi mu roya mbunga zaNazi zovakwayita. Mombilive zendi zokurekera ekoro lyendi, age kwa tjenge asi: “Mwanayinye twa hepa kuhara unene Karunga, ngamoomu ga yi pangerere Mpitisili zetu Jesus Kristusa. Nsene tu kwatesa ko Karunga, age nga ka tu tungika.” Gumwe gekoro lyendi konyima ga ya tjenge mosirongwa soRuhungu asi: “Mosiruwo somaudigu, ngepata ose twa divilisire mokutura muhowo eharo lyetu lyokuhara Karunga nkenye apa.” Nkareso zangoso yizo vana kulikida ngesi vanavazinyetu wovanzi ava vana kulididimikira modorongo mosirongo saArmenia nesi saEritrea nesi saSouth Korea ntani nayimwe ngoso. Vanavazinyetu ava simpe kuna kutwikira ngorooro kulikida eharo lyawo lyokuhara Jehova.
16. Yisinke va lididimikilire vanavazinyetu womoMalawi?
16 Moyirongo yoyinzi, mahepeko gokulisiga-siga kuheteka epuro nelididimikiro lyovanavazinyetu. Ure wonomvhura 26 Nombangi daJehova moMalawi kwa lididimikilire masiliko goyirugana yoUhompa gokutunda kepangero nomakwama-kwamo gonyanya ntani noyirugana yoyinzi yokutjilisa. Awo va va tungikire kelididimikiro lyawo. Apa ga tamekere mahepeko, mosirongo oso kwa kere mo Nombangi dokusika po-18 000. Ano konyima zonomvhura nomurongo ntatu awo kwa ligwedererere unene nosivaro sokusika po-38 393. Yirongo yapeke nayo ya ligwanekera noyitundwamo yokulifana.
17. Yisinke ava ligwanekere nayo vamwe momapata, ntani yisinke ayi va ninkisa va lididimikire maudigu gangoso?
17 Makwama-kwamo aga ava ligwanekere nago vantu vaKarunga navenye, ga lisiga naga ali gwanekere nago nkenye Mukriste gokutundilira mepata. Sinka kuvhura kusiretesa po vemepata ndi vekoro. Jesus ga yi pumbire eyi ndi? Nhi, ano wovanzi va limonena usili wononkango dendi. (Mat. 10:35, 36) Vadinkantu kwa lididimikira makwama-kwamo gokutundilira kovakurona vawo wovahapuli. Vamwe kuvatjida mo momambo, nye Nombangi daJehova kuvatambura neharo momambo gawo. Vapeke kuvanyoka mapata gawo. Yisinke ayi va ninkisa vantu owo va lididimikire maudigu gangoso? Kapisi eharo lyawo tupu lyosiumbya, nye eharo lyawo lyousili lyokuhara Jehova naMunwendi.—1 Pet. 1:22; 1 Joh. 4:21.
18. Ngapi omu eharo eli ali didimike nayinye nali vatera valikwali woVakriste?
18 Pwa kara maukaro gomanzi gapeke meparu aga ga hepa eharo eli ali lididimike nayinye. Mononkwara, eharo kuninkisa valikwali mokufumadeka nonkango daJesus edi asi: “Eyi ga gwanekedesa Karunga, muntu walye a yi gaununa.” (Mat. 19:6) Apa ava ligwanekere ‘nomaudigu’ gopanyama, valikwali woVakriste va hepa kulidiworokesa vene asi Jehova yige ruha romulyo po mononkwara dawo. (1 Kol. 7:28) Nonkango dendi kutanta asi ‘eharo kudidimika nayinye,’ ano valikwali ava ava likida sikara esi awo kunkondopeka elikwatakano lyawo ntani nokuninka nonkwara dawo di karerere.—Koros. 3:14.
19. Yisinke ava rugana vantu vaKarunga nsene pana horoka yimpagwa?
19 Eharo kutuvatera mokulididimikira nayinye nampili moyiruwo yoyimpagwa. Eyi kwa yi likidire apa lya horokere ekankamo lyevhu korwaMbindakano zaPeru ntani nekundungu lyononkondo eli ava tumbura asi Katrina eli lya zonagwire maruha ga karera kezenga lyomoUnited States. Moyimpagwa oyo vanavazinyetu wovanzi kwa zumbanesere mambo ndi yiweka yawo. Eharo kwa tumangedere nombungakriste uzuni mudima mokugava evatero, ano valizambeli kwa vaterere mokutungurura mambo noYinyanga yoUhompa. Yirugana yangoso kugava umbangi asi vanavazinyetu kulilikida-likida eharo nepakero mbili moyiruwo nayinye ntani mwankenye ukaro.—Joh. 13:34, 35; 1 Pet. 2:17.
Eharo kapi ali haga
20, 21. (a) Morwasinke eharo lya karera nomulyo gokupitakanena? (b) Morwasinke ono tokomenene mokukondjera nzira zeharo?
20 Movantu vaJehova naina, ose kuna kumona unongo wokukondjera nzira zeharo ezi za pitakana nadinye. Yosili, alyo kupita momaukaro nagenye. Koneka omu mupositoli Paurusa ga nkondopekere usili ou. Pomuhowo, age kwa tumbwire mauhwi gompepo aga ngaga haga ntani mbungakriste ezi ngazi kura pampepo. Makura yipo ga hulisire asi: “Ano eyi ya kererera po yeyi, epuro nehuguvaro neharo – eyi yitatu, nye sosinene po pweyi eharo.”—1 Kol. 13:13.
21 Ntaantani tupu, yininke eyi twa pura ngayi ka sikilire mo, makura kutura epuro mwayo ngaku ka haga. Apa ngayi ka kara yininke nayinye yoyipe, ehuguvaro momatumbwidiro aga twa ndindira ngali ka haga. Nye ngapi kuhamena eharo? Alyo kapi ngali haga. Ngali karerera. Ngomu tuna kundindira mwenyo gwanarunye, ngatu ka mona nokukwata egano maruha gomanene geharo lyaKarunga. Pokurugana mpango zaKarunga mokukondjera nzira zeharo eli ali dili kuhaga, ove ngo kara dogoro narunye.—1 Joh. 2:17.
Ngapi omu no vhura kulimburura?
• Morwasinke natu nyokera po eharo lyepuko?
• Yisinke ali tu vatere eharo tu lididimikire?
• Monkedi musinke eharo ali dili kuhaga?
[Nonkango pepenuno 27]
Etjangwa lyetu lyomvhura zo-2010 ngali kara asi: ‘Eharo kudidimika nayinye. Eharo kapi ali haga.’—1 Kol. 13:7, 8.
[Efano pepenuno 26]
Eharo lyenene kwa vhulikisire vanavazinyetu womoMalawi va lididimikire mahepeko