Uumwe woSikriste kuyererepeka Karunga
“Omu kondjere uumwe ou za mu pa Mpepo.”—EFE. 4:3.
1. Ngapi omu Vakriste womouye wokuhova womombungakriste zomoEfeso va yererepekere Karunga?
UUMWE womombungakriste zomoEfeso zanare kwa yererepekere Karunga gosili, Jehova. Mosirongo sina sounangesafa wounene, Vakriste vamwe kwa kere nongawo edi da wekere vapika, ano vamwe kwa kere vapika wonohepwere. (Efe. 6:5, 9) Vamwe kwa kere Vajuda ava va lirongere usili momakwedi gatatu aga mupositoli Paurusa ga zuvhisilire mosinagoge zawo. Vamwe nare ngava karere sikarunga sefano Diana ntani nokurugana yirugana yomafeno. (Yirug. 19:8, 19, 26) Ukareli wousili kwa retere kumwe vantu wokonontundiliro dokulisiga-siga. Paurusa kwa yi dimbwilire asi Jehova kwa mu yererepekere kupitira mouumwe womombungakriste. Age kwa tjenge asi: “Karunga a fumane [mombungakriste, NW].”—Efe. 3:21.
2. Yisinke ya reterere siponga uumwe woVakriste womoEfeso?
2 Nye, uumwe womombungakriste zomoEfeso kwa kere mosiponga. Paurusa kwa rondwere vakuronambunga asi: “Nomokatji keni si namo ngamu kara vamwe ava ngava uyunga yininke yoyimpempa, asi ngava gwane ko varongwa.” (Yirug. 20:30) Vamwe womombungakriste simpe ngava likida mpepo zomaligaunuko ezi ga rondwere Paurusa asi kuna ‘kurugana movantu ava ava dili kulimburukwa.’—Efe. 2:2; 4:22.
Mbilive ezi za nkondopeka uumwe
3, 4. Ngapi omu mbilive ezi ga tjangerere Paurusa Vaefeso za nkondopekere uumwe?
3 Paurusa kwa yi nongwenene asi nsene Vakriste vana hara kutwikira kuruganena mouumwe, nkenye gumwe gwawo ga hepa kulitura mo unene mokuretesa po uumwe. Karunga kwa gendesere Paurusa a tjangere mbilive koVaefeso ezi za zogerere unene po sirongwa souumwe. Pasihonena, Paurusa kwa tjenge kuhamena sitambo saKarunga ‘sokupakerera yiungwa nayinye, mwaKristusa.’ (Efe. 1:10) Age hena kwa fanekesere Vakriste komamanya gokulisiga-siga aga aga ya kara etungo. “Etungo nalinye, li kure dogoro noku ngali ka kara ntembeli zokupongoka zaHompa.” (Efe. 2:20, 21) Ntani hena Paurusa kwa nkondopekere uumwe woVajuda novapagani ava va ya kere Vakriste ntani ga diworokesere vanavazinyetu asi navenye Karunga ga va sita. Age kwa tumbwire Jehova asi “Guhyetu nawa-nawa, mwendi yimo mwa tunda madina gomazimo nagenye aga ga kara pevhu naga ga kara meguru.”—Efe. 3:5, 6, 14, 15.
4 Ngomu tuna ka konakona egaununo 4 lyoVaefeso, natu ka mona eyi ya hepera elituromo mokuretesa po uumwe nomu Jehova a tu vatere tu kare mouumwe ntani nononkareso edi nadi tu vatera tu kare mouumwe. Kuvhura o rese egaununo nalinye olyo yipo o gwanene mo mauwa mosirongwa esi.
Eyi uumwe wa hepera elituromo lyenene
5. Morwasinke vaengeli vaJehova ayi va vhulikire mokukarera mouumwe, nye ose morwasinke ayi tu digoperere?
5 Paurusa kwa korangedere vanavazina womoEfeso ‘va kondjere po uumwe ou za va pa mpepo.’ (Efe. 4:3) Mokukwata egano hepero zokukondja, tu tareni kuhamena vaengeli vaKarunga. Kwato yinamwenyo yivali yepevhu eyi ya lifana nawa-nawa, yipo nye kuvhura tu yi pure asi momamiliyona govaengeli, Jehova kwa pa nkenye gumwe gwawo yikara yokulisiga. (Ndan. 7:10) Nye navenye kuruganena Jehova mouumwe morwa awo kumupurakena nokurugana mpango zendi. (Resa Episarome 103:20, 21.) Mokumona asi vaengeli wovalimburukwi kwa kara noyikara yokulisiga-siga, Vakriste awo kwa kara nomapuko gokulisiga-siga. Ano oyo kuvhura kutudigopesera mokukara mouumwe.
6. Nonkareso musinke nadi vhura kutuvatera tu hafere kuruganena kumwe novavazinyetu ava va kara nomapuko ga lisiga naga getu?
6 Apa vantu wokudira kusikilira mo ava hetekere ko kuruganena kumwe, awo ureru kukara nomaudigu. Pasihonena, yisinke nayi horoka nsene munazinyetugara gomugomoki ogu nkenye apa a hulilire kuwiza kepongo a ruganena kumwe namunazinyetugara ogu a livinduka nye age kuhanduka usimbu? Nkenye gumwe gwawo kuvhura a lizuvhe asi nkareso zamukwawo kapi za wapa nye age ta lidivara asi nkareso zendi kapi za zira mo. Ngapi omu vanavazinyetugara owo vavali nava vhura kuruganena kumwe mouumwe? Koneka omu nonkareso edi ga tumbwire Paurusa nadi vhura kuvavatera. Gazadara ko kuhamena omu natu gwederera kouumwe pokutunga po nonkareso odo. Paurusa kwa tjenge asi: ‘Tani mu korangeda mu kare valinunupiki novanambili, oku tomu lididimike-didimike meharo. Omu kondjere uumwe ou za mu pa mpepo mu kare nombili novakweneni.’—Efe. 4:1-3.
7. Morwasinke twa hepera kuruganena kumwe novanavazinyetu wokudira kusikilira mo?
7 Kulironga kukarera Karunga mouumwe novakwetu wokudira kusikilira mo kuna kara nomulyo, morwa kwa kara po rutu rumwe tupu rovakareli wousili. “Rutu rumwe tupu rwa kara po, ano Mpepo hena zimwe tupu za kara po, moomu tupu lya kara po ehuguvaro limwe, eli ga mu zigidira Karunga. Hompa gumwe, epuro limwe, ekuho limwe, Karunga gumwe, Guhyanavenye.” (Efe. 4:4-6) Mpepo zaJehova Karunga nomatungiko gendi kwa likwatakana kumwe nombunga zovanavazinyetu ezi ana kuruganesa. Nampili gumwe mombungakriste ana tu handukisa, kwato kwapeke natu vhura kuvyuka. Kwato kumwe oku natu vhura kukazuvha nonkango domwenyo gwanarunye.—Joh. 6:68.
‘Vantu ava va pa mauhwi’ kuretesa po uumwe
8. Yisinke ana kuruganesa Kristusa mokutugamena komapukiso gomadona?
8 Paurusa kwa tumbwire yininke eyi ngava rugana vakwayita womosiruwo sanare pokufanekesa omu Jesus a pe “vantu mauhwi” yipo va vatere mbungakriste zi kare mouumwe. Nare mukwayita nsene ana ka funda age ga vhulire kukapitura ko nkwate gomunayirongo kembo lyendi a ya kare mukareli ogu na vhura kuvatera mukadendi noyirugana yemembo. (Epis. 68:1, 12, 18) Mokulifana, apa Jesus ga fundire uzuni age ga gwene vakareli wovanzi wokuligava vene. (Resa Vaefeso 4:7, 8.) Ngapi omu ga ruganesere nonkwate odo dopasifanekeso? “Ta pe vantu mauhwi yinke ayi tanta? Ayo kutanta asi, age kwa panga asi vamwe va kare vapositoli, vamwe vaporofete, vamwe vavangeliste, ano ava vamwe mo vasita novarongi ngoso. Sirugana sawo sokuwapaikira vapongoki sirugana sekwafo, sokutunga rutu rwaKristusa, dogoro noku ngatu ka sike natuvenye mouumwe wemepuro.”—Efe. 4:11-13.
9. (a) Ngapi omu ‘vantu ava va pa mauhwi’ ava tu vatere tu tulise po uumwe? (b) Morwasinke nkenye gumwe gomombungakriste ga hepera kugwederera kouumwe wovanavazinyetu?
9 Ngovasita wosiunda wovawa, ‘vantu ava va pa mauhwi’ kuvatera mokutulisa po uumwe. Pasihonena, nsene mukuronambunga a dimburura vanavazinyetu vavali ‘vana kara nousindidi ndi nomfudu,’ age kuretesa po uumwe mombungakriste pokuvapa mapukururo pwavelike ‘monkedi zongwa.’ (Gar. 5:26–6:1) Ngovarongi, ‘vantu ava va pa mauhwi’ kutuvatera tu tunge po epuro lyokupama lyokutunda momarongo goBibeli. Yipo nye, awo kuretesa po uumwe ntani nokutuvatera tu kure pampepo. Paurusa kwa tjenge asi: “Makura kapi ngatu kara hena ngwendi vanona, ava aga yeragura mankumpi, zi va yeragure mpepo zomarongo govantu woyimpempa, ava ava twara vantu moudona, va va pukisise.” (Efe. 4:13, 14) Nkenye Mukriste ga hepa kugwederera kouumwe wovanavazinyetu, ngwendi moomu tupu maruha gomorutu rwetu aga litunga-tunga.—Resa Vaefeso 4:15, 16.
Tunga po nonkareso donongwa
10. Ngapi omu nkareso zouzuni ou wokunyata azi donganesa uumwe wetu?
10 Ono yi nongonona asi egaununo lyaune lyombilive zaPaurusa ezi ga tjangerere Vaefeso kwa tumbura asi kulikida eharo kuna kara nsapi zokutulisa po uumwe ngoVakriste wokukura pampepo ndi? Alyo kulikida eyi ya hamena mo meharo. Pasihonena, kukwama nkedi zeharo kapi ngayi tu pulisira tu lihameke moruhonda nomoyirugana yokunyata. Paurusa kwa tumangedere vanavazina ‘va sige kurugana ngwendi moomu ava rugana vapagani.’ Vantu owo ‘nomuga da va pira’ ntani “va lizumbilira moruhonda.” (Efe. 4:17-19) Mouzuni wokunyata ou tuna kuparuka kudonganesa uumwe wetu. Vantu kuuyunga yininke yomuteu kuhamena ruhonda nokuyidimba nokuyitarera ngoyilihafeso ntani nokuyirugana mehoramo ndi moyitarameho. Nampili kulihoresa omu mwa hamena nkareso zokulikida edowo lyokuligwanekera panyama nomuntu nye kapi wa kara nositambo sokumukwara kuvhura kukuninkisa o sige Jehova ntani nokutunda ko kombungakriste. Morwasinke? Morwa ayo ureru kukutwaredera o ka hondere. Ntani hena kulihoresa kutwaredesa muntu gokukwara a tezese po nonkwara dendi, ano ayo kuvhura kugaununa vanona kovakurona ntani nomulikwali ogu ana dili kukara nousima. Yosili ayo kapi ayi retesa po uumwe! Yiyo yooyo ga tjangerere Paurusa asi: “Nye one kapisi yimo mwa lironga ngoso yokuhamena Kristusa.”—Efe. 4:20, 21.
11. Marunduruko musinke azi korangeda Bibeli Vakriste va hepa kutura po?
11 Paurusa kwa kututumangeda asi twa hepa kunyokera po magazaro gomadona aga yipo tu tunge po nonkareso edi adi tu ninkisa tu kare mouumwe novakwetu. Age kwa tente asi: “Zumbeni muntu gomukuru-kuru, ogu nga pangere ukaro weni nogu a lizonagura mokukwama madowo goyimpempa, mu situnuke, nomutjima deni nonompepo deni di kare nompe. Guseni muntu gomupe, ogu va unga a kare sihwi saKarunga, ogu a lihorora moukaro ou wa hungama, awo wa pongoka. Ukaro wangoso mousili au tundu.” (Efe. 4:22-24) Ngapi omu natu vhura ‘kusitununa nomutjima detu nonompepo detu di kare donompe’? Nsene tu teda ko norupandu kweyi atu lirongo moNonkango daKarunga ntani nokosihonena sosiwa soVakriste va kura pampepo, pokulitura mo unene ngatu gusa muntu gomupe “ogu va unga a kare sihwi saKarunga.”
Tunga po mbuuyungiso zongwa
12. Ngapi omu kuuyunga yosili ayi retesa po uumwe, ntani morwasinke pamwe nayi digoperera muntu mokuuyunga yosili?
12 Kuuyunga yosili kuna kara nomulyo kowo va kara kumwe mepata ndi mombungakriste. Ano kuuyunga yosili nononkedi donongwa nemanguruko ayo kureta vantu kumwe. (Joh. 15:15) Nye ngapi nsene muntu a kumbagera munazina? Apa ngayi dimburura munazina ogo, kuvhura a dire hena kumuhuguvara. No yi kwata egano eyi ga tjangerere Paurusa asi: “Nkenye ogu a uyunge namukwawo yosili, yeeyi ose maruha gorutu rumwe tupu rwaKristusa twa kara.” (Efe. 4:25) Muntu ogu ga yika kukumbangera nampo kwa yi gusa kutundilira unona wendi, age kuvhura yi mu digopere mokutameka kuuyunga yosili. Nye, Jehova ngayi hafera nsene a litura mo mokutura po marunduruko ntani nga mu vatera.
13. Yisinke ya hamena mo mokunyokera po mbuuyungiso zondona?
13 Jehova kuna kuturonga tu likide efumadeko ntani nokutulisa po uumwe mombungakriste nemepata pokupangera mbuuyungiso zetu. “Walye omu uyunga nonkango dononkukutu. . . . Nyanya nazinye noukenya nehandu lyenene nonomutangu nomatuka noudona naunye, ayi mu kare ure.” (Efe. 4:29, 31) Nkedi zimwe omu natu nyokera po mbuuyungiso zondona kuna kara pokutunga po nkareso zokufumadeka unene vakwetu. Pasihonena, mugara ogu a uyungisa mukadendi monkedi zondona ga hepa kurundurura nkareso zendi, unene po ngomu ana kulironga omu Jehova a fumadeke vakadi. Karunga kugwaveka vakadi vamwe nompepo zokupongoka, pokuvapa ehuguvaro lyokukapangera ngovahompa kumwe naKristusa. (Gar. 3:28; 1 Pet. 3:7) Mokulifana, mukadi ogu ga yika kutangwisa mugara gwendi ya hepa kumutumangeda a rundurure nkareso zendi ngomu ana kulironga omu Jesus nga lipangere mwene apa ngava mu handukisa.—1 Pet. 2:21-23.
14. Morwasinke ya karera siponga mokupwagesa ehandu?
14 Eyi ya likwatakana nombuuyungiso zondona kuna kara kudira kupangera ehandu. Alyo nalyo kuvhura kugaununa vantu ava va kara kumwe. Ehandu kwa fana ngwendi mundiro. Ano alyo udigu kulipangera ntani kureta siponga. (Yis. 29:22) Muntu ogu vana handukisa makura a pwagese malizuvho gendi, ga hepa kupangera ehandu lyendi yipo a dire kuzonagwisa po malikwatakano gomawa. Vakriste va hepa kuligusa-gusira po, kapisi va kare nonkoko ntani va uyunga-uyunge hena yininke oyo. (Epis. 37:8; 103:8, 9; Yis. 17:9) Paurusa kwa korangedere Vaefeso asi: “Nsene mu handuka, mwa ha tarerera ehandu lyeni li mu tulise nzo, nye tomu lizuvhu alyo ezuva lya hana kutoka. Walye omu pe Muzonaguli evega.” (Efe. 4:26, 27) Kudira kupangera ehandu lyoge kuvhura kupa Muzonaguli mpito zokuretesa po maligaunuko ntani nampili nomutangu mombungakriste.
15. Yisinke nayi horoka nsene tu gusa sininke sa hana asi setu?
15 Kulikida efumadeko koyiweka yovakwetu ayo kuretesa po uumwe mombungakriste. Tatu resa asi: “Muwidi a zumbe widi wendi.” (Efe. 4:28) Vantu vaJehova va tunga po nkareso zokulihuguvara vene navene. Nsene Mukriste a dira kukara nonkareso zangoso pokugusa yininke ya hana asi yendi, age nga zonagwisa po uumwe owo.
Eharo lyaKarunga kuturetera uumwe
16. Ngapi omu natu ruganesa mbuuyungiso zokutunga mokupameka uumwe wetu?
16 Eharo lyokuhara Karunga pokutekura vakwetu neharo yilyo ali retesa po uumwe mombungakriste. Kugavera rupandu konkenda zaJehova kututumangeda tu liture mo unene mokutambura epukururo eli asi: “Omu uyunge donongwa dokuwapeka muntu, edi da fira kupurakena. . . . . omu likara-kare nombili, tomu lifira-fire nkenda, oku tomu lidongwenene-dongwenene po, moomu ga mu dongwenena po Karunga morwaKristusa.” (Efe. 4:29, 32) Neharo, Jehova kutudongwenena po ose vantu wokudira kusikilira mo. Mokulifana, nose twa hepa kudongwenena po vakwetu nsene vana tura mapuko.
17. Morwasinke natu kondjera mokutulisa po uumwe?
17 Uumwe wovantu vaJehova Karunga kumuyererepeka. Mpepo zendi kutugendesa mononkedi dokulisiga-siga yipo tu tulise po uumwe. Yosili kapi tuna hara kunyokera po egendeso lyompepo ozo. Paurusa kwa tjenge asi: “Walye omu retere eguwo Mpepo zoKupongoka zaKarunga.” (Efe. 4:30) Uumwe kuna kara ugawo womulyo ou twa hepa kugamena. Ayo kuretera ruhafo owo va kara mouumwe ntani nokuyererepeka Jehova. “One mu vana vaKarunga, age kwa mu hara. Omu heteke nye kukara moomu ga kara age! Omu lihara-hare.”—Efe. 5:1, 2.
Ngapi omu no vhura kulimburura?
• Nonkareso musinke edi adi reta uumwe moVakriste?
• Ngapi omu nkareso zetu nazi reta po uumwe mombungakriste?
• Ngapi omu mbuuyungiso zetu nazi tu vatera tu ruganene kumwe novakwetu?
[Efano lyepepenuno 20]
Vantu wokonontundiliro dokulisiga-siga kwa kara mouumwe
[Efano lyepepenuno 23]
Wa diva siponga sokulihoresa ndi?