Esimwititi

Nomvhura norontambali na kwatesere ko Mujuda

Eyi ga uyunga Leonard Smith

Apa na kere mudinkantu, matjangwa gavali gomoBibeli kwa kundamene nge. Ngesi pana piti nomvhura 70, nye simpe ame kuna kudiworoka siruwo apa na kwete egano eyi ali tanta etjangwa lyaSakaliya 8:23, eli lya uyunga kuhamena ‘vagara murongo ava va wizire koMujuda.’ Awo kwa tanterere Mujuda asi: “Ose kuna hara tu kare mositambo soge, yeeyi ose kwa zuvha asi Karunga, neni ga kara.”

MUGARA goMujuda kwa fanekesa Vakriste wovagwavekwa, ano ‘vagara murongo’ kwa fanekesa ‘nonzwi dapeke’ ndi “Jonadabu” ngomu ngava di tumbura pwanare.a (Joh. 10:16) Apa na kwete egano usili owo, ame kwa dimbwilire omu ehuguvaro lyange lyokukaparuka narunye pontunda zevhu lya korera mokukwatesa ko mbunga zovagwavekwa noulimburukwi.

Sifanekeso saJesus ‘sononzwi noyikombo,’ sa kara mwaMateusa 25:31-46, naso kwa kundamene nge. “Nonzwi” kwa fanekesa owo ava pangwire keparu posiruwo esi souhura morwa awo kuruganena uwa vamumbya vaKristusa wovagwavekwa ava vana kara pevhu ngesi. Ngomudinkantu, ame kwa uyungire pwanyamwange asi ‘Len, nsene ono hara a ku tare Kristusa ngonzwi, wa hepa kukwatesa ko vamumbya vendi wovagwavekwa pokutambura epitisiro lyawo morwa Karunga nawo ga kara.’ Ekwatogano olyo kwa vatera nge kupitakana nomvhura norontambali.

‘SITUMBUKIRA SANGE MUSINKE?’

Onane kwa gwene ekuho mo-1925 mosinyanga somoBeteli. Sinyanga oso ngava si tumbura asi Nkongoronzugo zomoLondoni ntani ngava si ruganesa vanavazinyetu womomukunda gwina. Ame kwa hampuruka nge 15 Sikukutu 1926. MwaNsinano 1940, yipo na gwene ekuho posigongi modoropa Dover zokonontere defuta lyaIngiranda. Eharo lyange kousili womoBibeli kwa nkondoparere. Morwa onane kwa kere Mukriste gomugwavekwa, aso kwa kere sikando sange sokuhova kurugana kumwe nomugwavekwa goMukriste. Posiruwo sina, otate namukurwange gomukadi kapi ngava karere Jehova. Ose kwa kere ruha rombungakriste zaGillingham zokoMbindakano-tokero zaIngiranda, ezi za kere noVakriste wovagwavekwa wovanzi. Onane kwa tulire po sihonena sosiwa souradi moyirugana yokuzuvhisa.

MwaSitarara 1941, posigongi sosinene esi sa karerere mositata saLeicester, siuyungwa sosiparatjangwa “Ulimburukwi” kwa zogerere kuhamena nompata doupangeli. Siuyungwa sina kwa vaterere nge ni kwate egano asi nose kwa hamena mo monompata doupangeli waJehova naSatana. Yipo nye ya karera nomulyo asi tu hame koupangeli waJehova nokukwaterera koulimburukwi wetu kwendi ngoMupangeli gwanayinye.

Posigongi oso, kwa nkondopekere unene kuhamena uzuvhisi wokukarerera, ano vadinkantu kwa va korangedere va litulire po sitambo souzuvhisi owo. Siparatjangwa sosiuyungwa “Situmbukira souzuvhisi wokukarerera mombunga zaJehova” kwa ninkisire nge ni lipure asi: ‘Situmbukira sange musinke?’ Sigongi oso kwa ninkisire nge ni gazadare ko asi na kara nositumbukira sokukwatesa ko mbunga zovagwavekwa paapa na hulira moyirugana yokuzuvhisa. Posigongi sooso somositata Leicester yipo na zwidilire foroma zokukara muzuvhisi gokukarerera.

SIRUGANA SOUZUVHISI WOKUKARERERA POSIRUWO SOYITA

Mezuva 1 lyaSindimba 1941, ame nomvhura dange 15, yipo na gwene situmbukira sokukara muzuvhisi gokulikarera. Onane yiwo na hovere kurugana nawo mosirugana sange souzuvhisi wokukarerera, nye konyima zomvhura zimwe, yipo va hagekere sirugana oso morwa uvera. Mberewa zomutayi zomoLondon yipo za tuminine nge ko muzuvhisi gumwe Ron Parkin ogu ngani ya rugana nage, ogu ana kara ngesi moKomitiye zomberewa zomutayi zomoPuerto Rico.

Kwa tu tumine konodoropa dokonontere defuta lyaBroadstairs neli lyaRamsgate momukunda gwaKent, omu ngatu hehere nzugo. Yimaliwa eyi ngatu gwana mosirugana souzuvhisi wokulikarera kwa kere noranda 63. Apa ngatu mana kufutira nzugo, ngayi tu hupire po yimaliwa yoyinunu, kapi twa divire oku natu gwana nondya ezuva lyokukwama ko. Nye nampili ngoso, Jehova nkenye apa nga tu pakere mbili.

Ngatu singi nombasikora edi ngadi zura yimbapiratjangwa, ano poyiruwo yimwe ngatu di sindike morwa mpepo zononkondo zokutunda kefuta lyokoMbindakano. Ntani ngatu lididimikire nondira doyita edi ngadi zuguma noboma moLondoni. Siruwo simwe na hepere kuvatuka po pombasikora zange nokudukira montopa apa va zugumine boma pepi name momukunda ogu na kere. Nye nampili ngoso, uzuvhisi wokukarerera momukunda gwaKent kwa kere wokuhafesa.

KWA YA KERE “MUMATI GOMOBETELI”

Onane nkenye apa ngava uyunga kuhamena Beteli noruhafo. Onane ngava uyunga asi: “Ame kwa ku harera o kare mumati gomoBeteli.” Gazara tupu ruhafo oru na lizuvhire mwaMurongagona 1946 apa na gwene ezigido lyokuza koBeteli moLondoni mokukavatera yivike yitatu. Konyima zoyivike yitatu, munazinyetu Pryce Hughes mukwafi momberewa zomutayi, kwa pulire nge ni kare moBeteli. Edeuro eli na ka gwene kwa wapaikilire nge keparu.

MoBeteli zomoLondoni posiruwo sina kwa kere mo vanavazinyetu 30, sinzi sawo vadinkantu wovadike navamwe wovagwavekwa kukwatera mo Pryce Hughes naEdgar Clay naJack Barr, ogu ga ya kere gumwe goMbungagendesi. Ee, situmbukira musi sokukwatesa ko vamumbya vaKristusa ‘mepitisiro’ lyawo!—Gar. 2:9.

Ezuva limwe, munanzinyetugara kwa tanterere nge asi pweli munazinyetukadi ana kara pevero ana hara kumona nge. Awo kwa kere onane, ava va kwaterere uhwi. Onane kwa uyungire asi kapi va here kuhwilira monda morwa kapi va here kudonganesa sirugana sange, ano yipo va pere nge uhwi owo nokutengura. Uhwi owo kwa kere mbayikisa zokufu. Eyi va rugene kwa diworokesere nge Hana ogu ga reterere munwendi Samwere erwakanigona apa nga karere poSiro.—1 Sam. 2:18, 19.

SIHOROKWA SOKUDIRA KUDIVARA KOSIKORA ZAGILIYATA

Momvhura 1947, moutano wetu wokoBeteli kwa tu zigidire kosikora zaGiliyata moAmerika, ano mvhura zokukwama ko yipo twa ka kere mombunga 11. Apa twa ka sikire moAmerika, aso kwa kere siruwo sokufu, unene kevango oku za ka karere sure. Omu tupu na hefe asi na kere nombayikisa zokufu ezi va reterere nge onane!

Kapi ngani divara makwedi ntazimwe aga na kere mosikora zaGiliyata. Kukara kumwe novarongwa vakwetu wokutunda koyirongo 16 yokulisiga-siga ya vaterere nge mokukulika ediwo lyange. Ukaume ou na tulisire po noVakriste ava va kura pampepo kwa gwederera kekuro lyange lyopampepo. Gumwe ogu na kere nendi Lloyd Barry; ntani gumwe govapitisili wosikora Albert Schroeder, nomugendesi goFarama zoUhompa (oku sikora zaGiliyata za karerere) John Booth konyima va ya kere moMbungagendesi. Ame kuhafera mapukururo geharo aga va geve kwange vanazinyetugara ava ntani nosihonena sawo sokulimburukwa Jehova nombunga zendi.

SIRUGANA SOUTARELI NETENGURO KOBETELI

Apa na ka tengwire kosikora zaGiliyata, kwa pere nge sirugana sokukara mutareli goruhamukunda momukunda gwaOhio, moAmerika. Ame kwa kere nonomvhura 21, nye vanavazinyetu kwa tambwire nge neharo. Momukunda gwina, na lirongere yininke yoyinzi kovagara ava va kura pampepo.

Konyima zomakwedi gongandi, kwa zigidire nge ni ze koBeteli zomoBrooklyn ni ka gwane edeuro limwe. Apa na ka kere mo kwa ka lidivire ‘novapitisili’ ngwendi Milton Henschel naKarl Klein naNathan Knorr naSullivan ogu va rundumwine asi “Bud” naLyman Swingle, navenye ava kwa ya kere womoMbungagendesi. Ayo ya hafesere nge pokuvamona omu vana kurugana nokunomena nkareso zawo zoSikriste. Ehuguvaro lyange mombunga zaJehova kwa nkondoparere unene. Konyima yipo va tumine nge koEuropa ni ka twikire nosirugana sange sokuzuvhisa.

Onane kwa fire mwaMurongankuru 1950. Konyima zonomfa dawo, ame kwa zogerere notate namukurwange gomukadi Dora. Ame kwa va pulire eyi vana kugazara ko kuhamena usili morwa onane vana fu ntani name na tunda mo membo. Otate namukurwange kwa divire munazinyetu gomugwavekwa, Harry Browning nokumufumadeka, yipo va yi tambwire mokuzogera nendi kuhamena usili. Momvhura zoozo, otate naDora yipo va gwene ekuho. Konyima otate kwa ya kere mukwafimbunga mombungakriste zaGillingham. Konyima zonomfa dotate, Dora yipo va likwere nomukuronambunga gomulimburukwi, Roy Moreton, nokukarera Jehova noulimburukwi dogoro momvhura 2010 apa ana ya fu.

KUVATERA MOFRANSA

Apa na kere posure, ame kwa lirongere Rufransa noRundovesi noRuratina, ano pomaraka aga gatatu Rufransa kwa digoperere nge unene. Ame kwa kere nowoma apa va pulire nge ni ka vatere moBeteli zomositata saParis moFransa. Ame kwa ka kere nositumbukira sokurugana kumwe nomukwafi gomberewa zomutayi Henri Geiger, munazinyetu gomugwavekwa gokukurupa. Sirugana sange kapi sa kere soureru ntani ngani rugana mapuko nkenye apa, nye na lirongere yoyinzi omu vantu ava ruganene kumwe.

Ntani hena, sigongi sokuhova soyirongo konyima zoyita yauvali moParis kwa si rongikidire momvhura 1951 ano name kwa hamenene mo merongikido olyo. Mutareli gokudingura gomudinkantu, Léopold Jontès, kwa wizire koBeteli a ya vatere nge. Konyima zosiruwo Léopold ta ya kara mutareli gomberewa zomutayi. Sigongi kwa karere moPalais des sports, pepi noRuhungu Eiffel. Vagenda kwa tundire koyirongo 28. Ezuva lyokuhulilira Nombangi domoFransa 6 000 kwa hefe mokumona vakalimo 10 456!

Pomuhowo apa na ka sikire moFransa, kapi ngani uyunga nawa Rufransa. Epuko eli na rugene kwa kere asi ngani uyunga tupu Rufransa nsene nina diva asi eyi nina kuuyunga mouhunga. Nye nsene o kara noutjirwe wokutura mapuko, kapi ngo lironga ntani kapi ngo diva yuma.

Mokuwapukurura Rufransa rwange yipo na litjangesere mosikora ezi ngazi rongo vanayirongo eraka lyoRufransa. Ame ngani lihameke mosikora poyiruwo yongurova apa ngatu dili kukara nomapongo. Yipo na tamekere kuhara Rufransa, ano eharo olyo kwa kulire ngomu da pitire nomvhura. Eyi ya ya vaterere nge apa na ya rugene komberewa zomutayi zoRufransa mosirugana setoroko. Mwa za siruwo, yipo na ya kere mutoroki geraka lyoRufransa. Aso kwa kere situmbukira mokuvatera vanavazinyetu woRufransa mouzuni mudima va gwane nondya edi adi tundu kombunga zomukareli.—Mat. 24:45-47.

NONKWARA NOYITUMBUKIRA YIMWE

Momvhura 1956 yipo na kwere Esther, muzuvhisi gokukarerera gomosirongo saSwisiranda ogu na ligwene nendi nomvhura dongandi da ka pita. Kwa tu kwarekerere moSinyanga soUhompa pepi noBeteli zomoLondoni (Nkongoronzugo zokukurupa zomoLondoni, omu va gwanenene onane ekuho). Munazinyetu Hughes yige ga geve siuyungwa setu sononkwara. Onane vaEsther nawo yipo va kere, ano nawo vagwavekwa. Kapi tupu na haferere ukaume wouwa mononkwara nye kwa haferere hena elikwatakano lyewa nangumweyi zange gomugwavekwa, dogoro momvhura 2000 apa va ya fire.

Konyima zekwareko lyetu, name naEsther kwa tungire ponze zoBeteli. Siruwo esi ngani twikire kutoroka moBeteli, Esther age kwa kere muzuvhisi gokulikarera momukunda gomositata saParis. Age kwa vaterere vantu wovanzi ava va ya kara vakareli vaJehova. Mo-1964 kwa tu zigidire tu ka tunge moBeteli. Ano mo-1976 apa va tulisire po Komitiye zoMberewa zomutayi zokuhova, name kwa horowere nge. Nomvhura nadinye odo, Esther kwa kwatesere nge ko kosirugana sange.

“KAPI NGOMU KARA KUMWE NAME NKENYE APA”

Ame na kere nositumbukira sokuza nkenye apa komberewa zonene zomoAmerika koNew York. Momadinguro ogo, ame kwa gwene mapukururo gomawa gokutunda kwava womoMbungagendesi. Pasihonena, sikando simwe apa na pwagesere sinka sange kuhamena kumana yirugana momazuva aga ga va tura po, munazinyetu Knorr kwa menya-menyene nokutantera nge asi: “Wa ha tjira. Rugana!” Kutundira opo, apa ngayi vhuka yirugana, kapi ngani kankama hena, ngani rugana dogoro nayinye tani yi mana kuliza nosiruwo.

Komeho tupu zonomfa dendi, Jesus kwa tanterere varongwa vendi asi: “Kapi ngomu kara kumwe name nkenye apa.” (Mat. 26:11) Ngononzwi dapeke, nose twa yi diva asi kapi ngatu kara nkenye apa noVakriste wovagwavekwa pevhu. Aso kwa kere situmbukira sosinene kuruganena kumwe novagwavekwa kupitakana nomvhura 70 dokukwatesa ko Mujuda.

[Nondanda dokonhi]

[Nonkango depepenuno 21]

Munazinyetu Knorr kwa menya-menyene nokutantera nge asi: “Wa ha tjira. Rugana!”

[Mafano gepepenuno 19]

(Korumoho) Onane notate

(Korulyo) Kosikora zaGiliyata 1948, kuna dwara mbayikisa va pere nge onane

[Efano lyepepenuno 20]

Kuna kutorokera munazinyetu Lloyd Barry petungiko lyomberewa zomoFransa, 1997

[Mafano gepepenuno 21]

(Korumoho) NaEsther ezuva lyetu lyekwareko

(Korulyo) Kumwe moyirugana yokuzuvhisa