Yisinke ayi tanta kukara “Musamaliya gonkenda”?
Eyi za uyunga ko Bibeli
Nkango “Musamaliya gonkenda” unene po ku zi ruganesa mokutamba komuntu ogu a vatere vakwawo. Azo kwa tundilira kesimwititi ndi kosifanekeso esi ga ruganesere Jesus mokulikida asi muntu gomuwa kuvatera vakwawo yikare asi ogo muntu kupi ga tundilira ndi rudi rwendi musinke.
Eyi ya hamene mosirongwa esi
Esimwititi “lyoMusamaliya gonkenda”
Ekamo lyesimwititi eli ga simwitire Jesus: Mugara goMujuda kwa tundire koJerusarema a ze koJeriko. Monzira zendi, tava mu gwana vawidi, tava mu toona noku mu siga ana hara kufa.
Mupristeli goMujuda ntani nomupitisili gumwe goukarelikarunga woVajuda tava ya piti mugara ogo. Nampili ngomu va kere wontundiliro zimwe, kapi va mu vaterere.
Konyima, mugara gontundiliro zapeke ta wiza. Age kwa kere Musamaliya. (Rukasa 10:33; 17:16-18) Mugara ta fire nkenda mugara ogo noku dinga yironda yendi. Makura ta twara mugara ogo kohotera. Ta mu pakere mbili masiku nagenye. Ezuva lyokukwama ko, ta futu mwenya hotera a pakere mbili mugara gwina ntani kwa mu tanterere asi nsene na ku hupa yimwe na ya yi futa.—Rukasa 10:30-35.
Morwasinke Jesus ga ruganesere sifanekeso esi?
Jesus kwa tanterere esimwititi eli mugara ogu ga gazarere asi vantu worudi ntani noukarelikarunga wendi yiwo vakwawo. Jesus kwa here kuronga mugara gwina sirongwa somulyo, age kwa here ku mu ronga asi “mukwawo” kuvhura kukara asi nampili muntu gorudi rwa peke. (Rukasa 10:36, 37) Sihorokwa esi kwa si tura moBibeli yipo si ronge navenye ava vana hara kuhafesa Karunga.—2 Timoteusa 3:16, 17.
Sirongwa musinke sa kara mosifanekeso sina?
Esimwititi eli kuronga asi muntu gomuwa kulikida asi ga kara nonkenda kupitira moyirugana yendi. Age kuvatera muntu ogu ana kuhepa yikare asi ntundiliro ndi rudi rwendi musinke. Muntu gomuwa kutekura vakwawo omu ana hara va mu tekure.—Mateusa 7:12.
Wolye va kere Vasamaliya?
Vasamaliya kwa tungire koMuzogo gwaJudeya. Awo kwa tungire novantu ava va kwere Vajuda nava va hana asi Vajuda.
Mouye wokuhova ndi asi C.E., Vasamaliya kwa tulisire po ukarelikarunga wa vene. Awo va tambwire nobuke ntano dokuhova domatjangwa goRuhebeli nye nobuke dokukwama ko kwa di nyokere.
Sinzi soVajuda womomazuva gaJesus kwa nyengere Vasamaliya ntani kapi va here nampili kukara nawo. (Johanesa 4:9) Vajuda vamwe ngava ruganesa nkango “Musamaliya” mokuswaura.—Johanesa 8:48.
Esimwititi “lyoMusamaliya gonkenda” lya horokere ndi?
Matjangwa kapi ga likida nsene asi sifanekeso soMusamaliya gonkenda kwa kere yininke eyi ngayi horoka. Nye nampili ngoso, Jesus nga ruganesa nompo nomavango aga ga divikwa apa nga rongo, yipo vapurakeni vendi va kwate egano sitwa.
Sinzi somauzera gemesimwititi uhunga. Pasihonena:
Nzira zokutunda koJerusarema zi ze koJeriko kwa kere ure wonokilometa 20 (12 mi), ano sinano sokugurumuka kondundu kwa kere kilometa zimwe (0.6 mi). Mesimwititi kwa uyunga mo asi varugenda nzira kwa tundire koJerusarema va gurumuke va ze koJeriko.—Rukasa 10:30.
Vapristeli ntani Varevhi ava va tungire moJeriko yizo ngava gendi nzira ozo apa ngava zi koJerusarema.
Vawidi ngava vanda kononzira nokundindira varugenda nzira unene po ava ngava gendi velike.