ILAYIBULALE IYA PA INTANETI
Watchtower
ILAYIBULALE IYA PA INTANETI
Chilambya
  • IBAYIBOLO
  • AMABUKU
  • INKOMANO
  • mwbr25 Malichi pp. 1-12
  • Amalifalensi Agha mu Ubumi Bwitu Ubwachikilisitu nu Bulumbilili Akabuku aka Nkhomano

Po mwasala patali ividiyo.

Pepani, pali inyamyo yimo pakwighula ividiyo.

  • Amalifalensi Agha mu Ubumi Bwitu Ubwachikilisitu nu Bulumbilili Akabuku aka Nkhomano
  • Amalifalensi Agha mu Ubumi Bwitu Ubwachikilisitu nu Bulumbilili Akabuku aka Nkomano—2025
  • Utumitu
  • MALICHI 3-9
  • MALICHI 10-16
  • MALICHI 17-23
  • MALICHI 24-30
  • MALICHI 31–EPULELO 6
  • EPULELO 7-13
  • EPULELO 14-20
  • EPULELO 21-27
  • EPULELO 28–MEYI 4
Amalifalensi Agha mu Ubumi Bwitu Ubwachikilisitu nu Bulumbilili Akabuku aka Nkomano—2025
mwbr25 Malichi pp. 1-12

Amalifalensi Agha mu Ubumi Bwitu Ubwachikilisitu nu Bulumbilili Akabuku aka Nkhomano

MALICHI 3-9

AMAZYU GHA CHALA BUKABI ISYA MBUPINGAMU 3

Mulangizye Ukuti Mukumusubila u Yehova

ijwbv-TB inkhani 14 ¶4-5

Zintharika 3:5, 6—“Uthembenge Yehova na mtima wako wose.”

Tikulongora kuti tikuthemba Chiuta para tikuchita vinthu kuyana na khumbo lake. Tikwenera kumuthemba chomene Chiuta, na mtima withu wose. Mu Baibolo, mazgu ghakuti mtima kanandi ghakwimira wunthu wamukati, ivyo vingasazgapo umo munthu wakujipulikira, vilato, kaghanaghaniro, na umo wakuwonera vinthu. Ntheura kuthemba Chiuta na mtima withu wose kukusazgapo vinandi padera pa umo tikujipulikira waka. Tikusankha kuchita nthena chifukwa chakuti tili kukhorwa kuti Mlengi withu wakumanya makora icho ntchiwemi kwa ise.—Ŵaroma 12:1.

“Ungagomezganga pa kapulikiskiro kako yayi.” Tikwenera kuthemba Chiuta Chifukwa kuthemba maghanoghano ghithu ghambura kufikapo kungatovwira yayi. Usange tikujithemba panji kulongozgeka waka na makhumbiro ghithu, tingasankha vinthu ivyo pakwamba vingawoneka nga kuti ni viwemi waka kweni paumaliro tingazakanjira navyo mu suzgo. (Zintharika 14:12; Yeremiya 17:9) Vinjeru vya Chiuta ni vyapachanya chomene pakuyaniska na vithu. (Yesaya 55:8, 9) Para tikulongozgeka na maghanoghano ghake, vinthu vitiyenderenge makora pa umoyo withu.—Salimo 1:1-3; Zintharika 2:6-9; 16:20.

ijwbv-TB inkhani 14 ¶6-7

Zintharika 3:5, 6—“Mu mendero ghako ghose maso ghako ghaŵe kwa iyo.”

Tikwenera kumanya dankha maghanoghano gha Chiuta pa nkhani zikuru izo tikukhumba kusankha pa umoyo withu. Tingachita nthena mwa kulomba wovwiri na kulondezga ivyo wakuyowoya mu Mazgu ghake, Baibolo.—Salimo 25:4; 2 Timote 3:16, 17.

“Wakunyoloskerenge nthowa zako.” Chiuta wakunyoloska nthowa zithu mwakutovwira kuti tikhalenge mwakukolerana na fundo zake zaurunji. (Zintharika 11:5) Ivi vikutovwira kugega masuzgo na kwamba kukhala umoyo wakukondwa.—Salimo 19:7, 8; Yesaya 48:17, 18.

be-TB 76 ¶4

Rongorani Kuruta Pantazi

Cifukwa ca kukumana na mikhaliro yakupambana-pambana mu umoyo, nyengo zinyake muntu wangayezgeka mwa kughanaghana kuti: ‘Ka nili kukumanapo kale na ukhaliro uwu. Nkumanya umo ningacitira.’ Kasi kaghanaghaniro kanteura aka kangarongora kuti muntu wali na vinjeru? Lemba la Zintharika 3:7 likucenjezga kuti: “Ungajinenanga weka wavinjeru.” Cimanyisko cikutovwira kuti ticite makora vintu peneapo tikukumana na mikhaliro yinyake mu umoyo. Usange tikuruta nadi pantazi mu umoyo withu wauzimu, mbwenu cimanyisko ico tili naco citipangiskenge kuti timanye kuti tikukhumbikwira thumbiko la Yehova kuti tisange candulo. Anteura, kuruta kwithu pantazi kuti kukuwoneka cifukwa ca kujithemba kuti timaranenge nalo suzgo ilo cara, kweni kukuwoneka usange tikugomezga Yehova kuti warongozge umoyo withu. Kukurongorekaso para tikusimikizgira kuti palije cintu ico cingacitika kwambura kuti Ciuta wacizomerezga kucitika, ndiposo tikwenera kurutirizga kuŵa na cigomezgo na kukuriska ubwezi withu na Ŵadada ŵithu ŵakucanya.

Vyo Twamanyila

w06-TB 9/15 17 ¶7

Fundo Zikuru za m’Buku la Zintharika

3:3. Tikwenera kuwona unenesko na magomezgeko kuŵa vyakuzirwa ndipo tivilongore, nga umo tingacitira na majuda gha mtengo. Kweniso tikwenera kuvilemba pa mtima withu, na kuvighanaghanira comene mu umoyo withu.

MALICHI 10-16

AMAZYU GHA CHALA BUKABI ISYA MBUPINGAMU 4

‘Fighilila Umoyo Wako’

w19.01-TB 15 ¶4

Kasi Ungavikilira Wuli Mtima Wako?

4 Pa Zintharika 4:23, lizgu lakuti “mtima” likung’anamura ‘wunthu wamukati’ panji wunthu wakubisika. (Ŵazgani Salimo 51:6.) Lizgu lakuti “mtima” lingang’anamuraso maghanoghano ghithu, umo tikujipulikira, vilato vithu, na makhumbiro ghithu. Ni umo tiliri nadi mukati, umo tikuwonekera waka kuwaro yayi.

w19.01-TB 17 ¶10-11

Kasi Ungavikilira Wuli Mtima Wako?

10 Kuti tivikilire makora mtima withu, tikwenera kumanya luŵiro suzgo na kuchitapo kanthu luŵiro kuti tijivikilire. Lizgu ilo lili kung’anamulika kuti “vikilira” pa Zintharika 4:23 likutikumbuska ivyo mulinda wakuchita. Mu nyengo ya Themba Solomoni, ŵalinda ŵakimiliranga pachanya pa linga kuti ŵawonenge na kuchemerezga usange kukwiza chilwani. Fundo iyi yingatovwira kupulikiska ivyo tikwenera kuchita kuti Satana waleke kunanga maghanoghano ghithu.

11 Mu nyengo yakale, ŵalinda ŵakateŵeteranga lumoza na awo ŵakakhalanga pa vipata. (2 Sam. 18:24-26) Ŵakavikiliranga lumoza msumba ndipo ŵakawoneseskanga kuti vipata vyajalika para mulwani wiza pafupi. (Neh. 7:1-3) Njuŵi yithu yakusambizgika na Baibolo yili nga ni mulinda ndipo yingatichenjezga para Satana wakukhumba kunjira mu mtima withu. Tingatiso yingatichenjezga para Satana wakukhumba kuti tiŵe na makhumbiro ghaheni, maghanoghano ghambura kwenelera, na vilato viheni. Nyengo yiliyose para njuŵi yithu yikutichenjezga, tikwenera kupulikira panji kuti kujara vipata.

w19.01-TB 18 ¶14

Kasi Ungavikilira Wuli Mtima Wako?

14 Kuti tivikilire mtima withu, tikwenera kuwujara kuti viheni vileke kunjiramo, kweniso tikwenera kuwujura kuti vinthu viwemi vinjirengemo. Ghanaghaniraniso chiyelezgero cha msumba wa linga. Mulinda wa pa chipata wakajaranga vipata vya msumba kuti ŵalwani ŵaleke kunjira, kweni nyengo zinyake wakajuranga vipata kuti mu msumba munjire chakurya na vinthu vinyake viwemi. Para wangaleka kujura vipata, mbwenu ŵanthu njara yikomenge mu msumba. Mwakuyana waka, nyengo zose tikwenera kujura mtima withu kuti munjirenge maghanoghano gha Chiuta.

w12 5/1 32 ¶2

“Vikilira Mtima Wako!”

Cifukwa wuli tikwenera kuvikilira wunthu withu wamukati? Ciuta wakakhuŵilizga Themba Solomoni kulemba kuti, “Vikilira mtima wako kwakuluska vyose; cifukwa mukati mwake muli cisimi ca umoyo.” (Zintharika 4:23) Kuti sono tiŵe na umoyo uwemi ndiposo munthazi, vikuthemba pa umo wunthu withu wa mukati uliri. Cifukwa wuli? Cifukwa Ciuta wakulaŵiska mu mtima. (1 Samuel 16:7) Umo Ciuta wakutiwonera vikuthemba pa umo ‘wunthu withu wakubisika wa mu mtima’ uliri.—1 Petrosi 3:4.

Vyo Twamanyila

w21.08 8 ¶4

Kasi Ndimwe Ŵakukhumbisiska Kulindilira Yehova Kuti Wachitepo Kanthu?

4 Lemba la Zintharika 4:18 likutiphalira kuti: “Nthowa ya ŵarunji yili nga mbungweru wa matandakucha uwo ukuŵaliraŵalira m’paka muhanya pakati.” Vesi ili likulongolerathu kuti Yehova wakovwira ŵanthu ŵake kupulikiska khumbo lake mwapachokopachoko. Kweni, vesi ili lingatovwiraso kupulikiska umo Mkhristu wakusinthira umoyo wake kuti waŵe pafupi na Yehova. Pakutora nyengo kuti munthu wakure mwauzimu. Para tikuŵikapo mtima kusambira na kulondezga ulongozgi uwo tikupokera kufuma mu Mazgu gha Chiuta na gulu lake, pachoko na pachoko tiŵenge na mikhaliro iyo Khristu wali nayo. Kweniso timumanyenge makora Chiuta. Wonani umo Yesu wakayilongosolera fundo iyi.

MALICHI 17-23

AMAZYU GHA CHALA BUKABI ISYA MBUPINGAMU 5

Mube Kubutali ni Nkhalo Izyakughonana

w00-CN 7/15 29 ¶1

Mukhoza Kudzisunga M’dziko Lachiwerewereli

M’mwambiwu, munthu wopulupudza akusonyezedwa monga “mkazi wachiwerewere.” Mawu amene amakopa nawo anthu amene amagona nawo ndi otsekemera monga chisa cha uchi ndi osalala kuposa mafuta a azitona. Kodi kunyengererana zachiwerewere nthaŵi zambiri sikuyamba moteremu? Mwachitsanzo, talingalirani zimene zinachitikira mlembi wina wokongola wa zaka 27 wotchedwa Amy. Iye anati: “Mwamuna ameneyu kuntchito kwathu amachita zinthu zambiri zosonyeza kuti amandifuna ndipo amanditamanda nthaŵi iliyonse. N’zosangalatsa kuti ena amakuganizira. Koma ndikutha kuona bwino lomwe kuti akusangalala nane kokha kuti adzagone nane. Sindinganyengeke ndi zochita zakezo.” Mawu osyasyalika a mwamuna kapena mkazi wokopa ena kaŵirikaŵiri amakhala abwino pokhapokha ngati tazindikira pamenedi akuchokera. Pa chifukwachi tikufunika kugwiritsa ntchito luso lathu la kulingalira.

w00-CN 7/15 29 ¶2

Mukhoza Kudzisunga M’dziko Lachiwerewereli

Zotsatira za chiwerewere n’zoŵaŵa monga chivumulo ndipo n’zakuthwa monga lupanga lakuthwa konsekonse—n’zopweteka ndiponso n’zakupha. Kuvutika mumtima, kutenga mimba yosaifuna, kapena matenda opatsirana mwakugonana kaŵirikaŵiri ndizo zotsatira zoŵaŵa za khalidwe loterolo. Ndipo talingalirani za kuvutika maganizo kwakukulu kumene amakhala nako mnzake wa muukwati wa munthu wosakhulupirikayo. Kachitidwe ka kusakhulupirika kamodzi kokha kangachititse mabala akuya kwambiri oti angakhale kwa moyo wonse. Inde, chiwerewere chimavulaza.

w00-CN 7/15 29 ¶5

Mukhoza Kudzisunga M’dziko Lachiwerewereli

Tifunika kutalikirana kwambiri monga momwe tingathere ndi anthu achiwerewere omwe angatisonkhezere. Kodi n’kudziyanikiranji pa njira zawo mwa kumvetsera nyimbo zolaula, kuonerera zosangalatsa zoipa, kapena kumaona zithunzi zolaula? (Miyambo 6:27; 1 Akorinto 15:33; Aefeso 5:3-5) Ndipotu n’kupusa kwambiri kukopa chidwi chawo mwa kuseŵera nawo kapena mwa kusakhala wachikatikati m’kavalidwe ndi podzikongoletsa!—1 Timoteo 4:8; 1 Petro 3:3, 4.

Vyo Twamanyila

w00-CN 7/15 29 ¶7

Mukhoza Kudzisunga M’dziko Lachiwerewereli

Motero Solomo akunenetsa mavuto aakulu ogwera m’chiwerewere. Chigololo ndi kutaya ulemu, kapena kudzilemekeza, zimayendera pamodzi. Kodi si zochititsadi manyazi kuti munthu ungokhala chabe wokhutiritsa chilakolako chako choipa cha kugonana kapena cha munthu wina? Kodi sizisonyeza kusadzilemekeza kugonana ndi munthu wina amene sitinakwatirane naye?

MALICHI 24-30

AMAZYU GHA CHALA BUKABI ISYA MBUPINGAMU 6

Ka Tukumanyilako Choni ku Tukoko?

it-1 115 ¶1-2

Utukoko

‘Amahala Aghenecho.’ ‘Amahala’ agha nyenyezi ghatakubonekela bulo mu vinthu vyo utukoko utu tukubomba, loli momo u Chala akatupelela. Ibayibolo likunena ukuti inyenyezi ‘zikusengannya ichakulya po kuli ichisanya nu kubunganika ichakulya mukabalilo akakwinula.’ (Mbupi. 6.8) Umutundu uwa nyenyezi ngati izi zikwaghiwa nkhani ku Palestine, bakuzyitizya ukuti harvester pamo agricultural. Inyenyezi izya (Messor semirufus), zikusengula ichakulya ichinji ukwandila bulo kubumalilo bwa chisiku mphaka mu chisanya cho zikulya mukabalilo akakukatala po ichakulya chikuba chakutamya. Inyenyezi izi zighanite ukwaghiwa ko bakupulilako imbeyu, sona ko kukwaghiwa imbeyu inyinji. Nanti ivula yawa nu kunyesya ichakulya cho inyenyezi izi zisenguye zikufumya nu kwanika pizuba ukuti chumile. Tukumanyikwa sona ukuti tukuluma akamoyo akambeyu ukuti imbeyu zitakamele pa malo gho zisenguye. Inyenyezi izi zikuba ni zila iyakumanyikwa akiza yo zikwendamo pakusenda amagaga gha mbeyu gho zikughaleka pamulango po zikwingilia.

Chifwanikizyo Ichiza. Cho chifukwa ukumanyila mo inyenyezi zikubombela ivinthu kwakulimbikisya sana: ‘Buka ku nyenyezi, we mukata uwe; ennya mo yikubombela ivinthu ukuti ube wamahala.’ (Mbupi. 6.6) Zili na mahala aghakusengulila zila ivinthu ivyamunthazi, zikulimbikila imbombo sona akabalilo akinji zighanite ukunyamula ichinthu ichakung’wama nkhani ukuchila mo zibeleye. Zikubomba chilichosi cho zingakwanisya ukuti zikwanilisye imbombo yo zikubomba sona zitakunyokela kwisinda napo zingawa zingabunguluka pamo zingabungulusya bulo ichinthu pasi. Zikukolelana, zikuswefya mo zikwikala sona zikupasikizannya, zikwavwana nanthi yimo yavulala pamo nanthi yimo yalita nu kuyinyosezya mo zikwikala.

w00-CN 9/15 26 ¶3-4

Tetezani Dzina Lanu

Mofanana ndi nyerere, kodi nafenso sitifunikira kuchita khama? Kugwira ntchito molimbika ndi kuyesetsa kuti tichite bwino pantchito yanthu n’kwabwino kwa ife kaya pali wotiyang’anira kapena ayi. Inde, kusukulu, kuntchito kwathu, komanso pogwira ntchito zauzimu ndi anzathu, tiyenera kuchita bwino koposa. Monga momwe nyerere zimapindulira ndi khama lawo, momwemonso Mulungu akufuna kuti ‘tione zabwino m’ntchito zathu zonse.’ (Mlaliki 3:13, 22; 5:18) Chikumbumtima chabwino ndi chikhutiro ndizo mphoto ya kugwira ntchito molimbika.”—Mlaliki 5:12.

Pogwiritsa ntchito mafunso aŵiri odzutsa chidwi, Solomo akuyesa kugalamutsa waulesi kuti asachite zala lende, akumati: “Udzagona mpaka liti, waulesi iwe? Udzauka ku tulo tako liti?” Mwa kuyerekezera kulankhula kwa munthu waulesi, mfumuyo ikupitiriza kuti: “Tulo ta pang’ono, kuodzera pang’ono, kungomanga manja pang’ono, ndi kugona; ndipo umphaŵi wako udzafika ngati mbala, ndi kusauka kwako ngati munthu wachikopa [“msilikali,” NW].” (Miyambo 6:9-11) Pamene waulesi akadagona, umphawi umam’fikira mofulumira ngati wakuba, ndipo kusauka kumam’kantha ngati munthu wonyamula lupanga. Minda ya munthu waulesi siichedwa kumera thengo ndi khwisa. (Miyambo 24:30, 31) Bizinesi yake imaloŵa pansi pa kanthaŵi kochepa. Kodi wolemba anthu ntchito angalekerere waulesi kwautali wotani? Ndipo kodi wophunzira amene n’ngwaulesi n’kuŵerenga angayembekezere kuchita bwino kusukulu?

Vyo Twamanyila

w00-CN 9/15 27 ¶3

Tetezani Dzina Lanu

Zinthu zisanu ndi ziŵiri zomwe miyambo akutchula ndizo zikuluzikulu ndipo zikuphatikizamo pafupifupi mitundu yonse ya machimo. “Maso akunyada” ndi “mtima woganizira ziŵembu zoipa” ndi machimo omwe amachitidwa m’maganizo. “Lilime lonama” ndi “mboni yonama yonong’ona mabodza” ndiwo machimo apakamwa. “Manja akupha anthu osachimwa” ndi “mapazi akuthamangira mphulupulu mmangummangu” ndizo machitachita onyansa. Ndipo chomwe Yehova amadana nacho kwambiri ndicho mthirakuŵiri yemwe amakondwera kwambiri kuyambanitsa anthu omwe akanatha kukhalira limodzi mwamtendere. Kuwonjezeka kwa chiŵerengerocho kuchoka pa zisanu ndi chimodzi kufika pa zisanu ndi ziŵiri kukusonyeza kuti ndandandayo sinafike kumapeto, chifukwa chakuti anthu akupitirizabe kuwonjezera zoipa zomwe amachita.

MALICHI 31–EPULELO 6

AMAZYU GHA CHALA BUKABI ISYA MBUPINGAMU 7

Muchebe Ivinthu vyo Vingababika mu Ngelo

w00-CN 11/15 29 ¶5

“Sunga Malangizo Anga, Nukhale ndi Moyo”

Zenera lomwe Solomo ankasuzumira linali ndi made—mwachionekere made ameneŵa anali amatabwa ndipo mwinamwake ozokotedwa mwaukatswiri. Pamene cheza cha dzuŵa lamadzulo chikuchepa, mdima wausiku ukugwa m’msewumo. Ndiyeno akuona mnyamata yemwe akuonekeratu kuti ali pangozi. Mopanda luntha, kapena kuti mosalingalira bwino, akuchita mopanda nzeru. N’zodziŵikiratu kuti akudziŵa bwino zochitika za m’dera lomwe wapitalo ndi zomwe zingam’chitikire kumeneko. Mnyamatayu akuyandikira “mphambano ya pa mkaziyo,” yomwe ili m’njira yopita kunyumba ya mkaziyo. Kodi mkaziyu ndani? Nanga akuchita chiyani?

w00-CN 11/15 30 ¶4-6

“Sunga Malangizo Anga, Nukhale ndi Moyo”

Mkazi ameneyu ali m’pakamwa pochenjeretsa. Kankhope kali gwaa! Alankhula mawu akewo molimba mtima. Chilichonse chimene akunena, akuchinena mochenjera kwambiri kuti akope mnyamatayo. Mwa kunena kuti wapereka nsembe yoyamika tsiku lomwelo, ndi kuchita choŵinda chake, akufuna kudzionetsa ngati ndi wachilungamo, kutsimikizira kuti mkhalidwe wake wauzimu ndi wabwino. Nsembe zoyamika ku kachisi wa ku Yerusalemu zinkaphatikizapo nyama, ufa, mafuta, ndi vinyo. (Levitiko 19:5, 6; 22:21; Numeri 15:8-10) Popeza kuti wopereka nsembe amatha kutenga chigawo china cha nsembe yoyamika ndi kukadya limodzi ndi banja lake, choncho mkaziyu akufotokoza kuti kunyumba kwake kuli zakudya ndi zakumwa zochuluka. Mfundo yake n’njodziŵikiratu, iye akutanthauza kuti: Mnyamatayo akasangalala kwambiri kumeneko. Wachoka kunyumba kwakeko kwenikweni kudzafunafuna iyeyu basi. Komatu munthu atati akhulupirire nkhani imeneyo ingam’gwire mtima kwabasi koma angalembe m’madzi. Katswiri wina wodziŵa za Baibulo anati: “N’zoona kuti anatuluka kukafunafuna winawake, koma kodi anatuluka kukafuna mnyamata wake ameneyu yekha basi? Wopanda nzeru—mwinamwake mnyamata ameneyu—ndi amene angam’khulupirire mkaziyu.”

Atadzikometsera ndi zovala zake, ndi mngoli wa timawu take tosyasyalika, ndi mmene anam’kumbatirira mnyamatayu, komanso mmene anam’mpsompsonera, mkazi wonyengerera ameneyu akufuna am’kope pogwiritsa ntchito zonunkhira. Akuti: “Ndayala zopfunda pakama panga, nsalu zamaŵangamaŵanga za thonje la ku Aigupto, ndakapiza pamphasa panga mankhwala onunkhira a mvunja ndi chisiyo ndi mtanthanyerere.” (Miyambo 7:16, 17) Wayala kama wake mwaukatswiri ndi nsalu zokongola za ku Aigupto ndi kuthirapo mafuta onunkhira apamtima pake a mvunja, chisiyo, ndi mtanthanyerere.

“Tiye tikondwere ndi chikondano mpaka mamaŵa,” iye akupitiriza motero, “tidzisangalatse ndi chiyanjano,” [“tisangalatsane ndi chikondi,” NW]. Akumuitanira zinazake osati chakudya chokoma chokha cha anthu aŵiri. Akum’lonjeza kukasangalala mwa kugonana. Kwa mnyamatayu, pempholitu n’lochititsa chidwi ndi losangalatsa! Popitiriza kum’nyengerera, akunena kuti: “Pakuti mwamuna kulibe kwathu, wapita ulendo wa kutali; watenga thumba la ndalama m’dzanja lake, tsiku lowala mwezi adzabwera kwathu.” (Miyambo 7:18-20) Akum’tsimikizira kuti palibe aliyense adzawapezerera, chifukwa chakuti mwamuna wake wachoka wapita kukachita bizinesi ndipo akakhala kumeneko kwakanthaŵi ndithu asanabwerere kunyumba. N’katswiridi pokopa mnyamata ndi mawu onyengerera! “Am’kakamiza ndi kukoka kwa mawu ake, am’patutsa ndi kusyasyalika kwa milomo yake.” (Miyambo 7:21) Munthu wanzeru ndi wakhalidwe labwino ngati Yosefe, ndi yekhayo angathe kupeŵa mawu onyengerera ngati ameneŵa. (Genesis 39:9, 12) Kodi mnyamata uyu angathe kupeŵa mkhalidwewu?

w00-CN 11/15 31 ¶2

“Sunga Malangizo Anga, Nukhale ndi Moyo”

Pempholi linali losapeŵeka kwa mnyamata ameneyu. Mopanda nzeru, akutsatira mkaziyu ‘monga ng’ombe yopita kukaphedwa’. Monga momwe mwamuna womangidwa unyolo m’miyendo sangathe kuthaŵa chilango, momwemonso mnyamatayo akukokedwera m’tchimo. Sakuona kuopsa kwake kufikira pamene ‘muvi upyoza chiŵindi chake,’ kapena kuti mpaka pamene walandira chilonda chomwe chingathe kumupha. Angafedi chifukwa chakuti angatenge matenda akupha opatsirana mwa kugonana. Chilondacho chingamuphenso mwauzimu; ‘angawononge moyo wake.’ Umunthu wake wonse ndi moyo wake womwe zili pangozi yaikulu, ndipo wachimwira kwambiri Mulungu. Chotero athamangira m’msampha wa imfa monga mbalame yothamangira m’msampha!

Vyo Twamanyila

w00-CN 11/15 29 ¶1

“Sunga Malangizo Anga, Nukhale ndi Moyo”

Solomo akupitiriza kuti: “Uwamange [malangizo anga] pa zala zako, uwalembe pamtima pako.” (Miyambo 7:3) Monga zala zomwe timaziona mosavuta ndikuti zimatithandiza pochita zomwe tikufuna, momwemonso zimene timaphunzira m’malangizo a m’Malemba kapena popeza chidziŵitso cha m’Baibulo ziyenera kumatikumbutsa nthaŵi zonse ndi kutitsogolera pa chilichonse chomwe timachita. Tilembe malangizoŵa pamtima pathu, kuwapanga kukhala chotisonkhezera.

EPULELO 7-13

AMAZYU GHA CHALA BUKABI ISYA MBUPINGAMU 8

Muteghelezye ku Mahala gha Yesu

cf-TB 131 ¶7

“Nkhutemwa Adada”

7 Mu vesi 22, vinjeru vikuti: “Yehova wakanipanga nga nkhwamba kwa nthowa zake, Wakwambilira wa milimo yake yakale.” Apa vikuwoneka kuti ntchinthu chinyake icho chikuyowoyeka padera pa vinjeru, chifukwa vinjeru ‘vikalengeka’ chara. Vikachita kwamba yayi chifukwa Yehova ngwapapo kale ndipo ngwavinjeru nyengo zose. (Salimo 90:2) Ndipouli, Mwana wa Chiuta wakaŵa “wakwamba kubabika wa chilengiwa chose.” Wakachita kulengeka; ndiyo wakamba kulengeka pa vilengiwa vyose vya Yehova. (Ŵakolose 1:15) Mwana uyu wakaŵako pambere charu chapasi na kuchanya vindaŵeko, nga umo likulongosolera buku la Zintharika. Pakuŵa Mazgu, panji kuti Muyowoyeri wa Chiuta, wakalongoranga mwakufikapo vinjeru vya Yehova.—Yohane 1:1.

cf-TB 131-132 ¶8-9

“Nkhutemwa Adada”

8 Kasi Mwana uyu wakachitanga vichi nyengo yose iyi pambere wandize pa charu chapasi? Vesi 30 likutiphalira kuti wakaŵa pafupi na Chiuta nga ni “misiri.” Kasi ichi chikung’anamurachi? Lemba la Ŵakolose 1:16 likuti: “Vinthu vinyake vyose vikalengeka kuchanya na pa charu chapasi kwizira mwa iyo. . . . Vinthu vinyake vyose vikalengeka kwizira mwa iyo.” Ntheura Yehova, Mlengi, wakagwiliskiranga ntchito Mwana wake, pakulenga vinthu vinyake vyose. Kwambira vilengiwa vyauzimu vyakuchanya, vinthu vya mu mlengalenga, na vinthu vyakutowa vya pa charu chapasi nga ni vyakumera, vinyama, kweniso ŵanthu. Ubwezi uwo ukaŵa pakati pa Dada na Mwana uyu, tingawuyaniska na uwo ukuŵa pakati pa munthu uyo wakulemba mapulani na munthu uyo wakuzenga. Para tikuzizikika na chilengiwa chilichose, ndikuti tikulumba Yehova uyo ni Mulembi Mukuru wa Mapulani. (Salimo 19:1) Ndipouli, tingakumbukaso kukolerana kweniso chimwemwe icho chikaŵapo pakatipa Mlengi na “misiri” wake, apo ŵakaŵira lumoza kwa nyengo yitali chomene.

9 Para ŵanthu ŵambura kufikapo ŵakugwira ntchito lumoza, nyengo zinyake ŵakukolerana yayi. Kweni ndimo vikaŵira yayi pakati pa Yehova na Mwana wake. Mwana uyu wakagwira ntchito nyengo yitali chomene na Adada ŵake, ndipo wakuyowoya yekha kuti: “Nkhakakondwanga pamaso pawo nyengo zose.” (Zintharika 8:30) Enya, wakakondwanga kuŵa pamoza na Adada ŵake, ndipo iwo nawo ŵakakondwanga. Mwana wakamba kutolera mikhaliro ya Adada ŵake. Lekani tikuzizwa yayi kuti ubwezi uwo ukaŵa pakati pa Dada na Mwana uyu ukaŵa wakukhora chomene. Nakuti uwu mbubwezi wakale chomene kweniso wakukhora mu chilengiwa chose.

w09-TB 4/15 31 ¶14

Kuwonga Yesu, Uyo ni Davide Mulara Kweniso Solomoni Mulara

14 Ni munthu yumoza pera uyo wakaŵa na vinjeru vyakuluska Solomoni. Munthu uyu wakaŵa Yesu Khristu, uyo pakuyowoya za iyomwene wakati, “wakuluska Solomoni.” (Mat. 12:42) Yesu wakayowoyanga “mazgu gha umoyo wamuyirayira.” (Yoh. 6:68) Mwaciyelezgero, Upharazgi wa pa Lupiri ukasazgirapo fundo zinyake pa myambi ya Solomoni. Solomoni wakazunura vinthu ivyo vingapangiska musopi wa Yehova kuŵa wakukondwa. (Zinth. 3:13; 8:32, 33; 14:21; 16:20) Yesu wakakonkhoska kuti munthu wangakondwa nadi cifukwa ca kusopa Yehova ndiposo kufiskika kwa vinthu ivyo wali kulayizga. Iyo wakati: “Mbakukondwa awo ŵakumanya kusoŵerwa kwawo kwauzimu, pakuti ufumu wa kucanya ngwawo.” (Mat. 5:3) Awo ŵakulondezga fundo za mu visambizgo vya Yesu ŵakusendelera kufupi na Yehova uyo ni “cisimi ca umoyo.” (Sal. 36:9; Zinth. 22:11; Mat. 5:8) Khristu wakwimira “vinjeru vya Ciuta.” (1 Kor. 1:24, 30) Nga ni Themba, Yesu Khristu wali na “mzimu wa vinjeru.”—Yes. 11:2.

Vyo Twamanyila

g-CN 5/14 16

‘Nzeru Ikufuula’ Kodi Inuyo Mukuimva?

▪ Buku lina linanena kuti: “Baibulo ndi buku lomwe lafalitsidwa komanso kumasuliridwa kambirimbiri m’zinenero zambiri kuposa buku lililonse.” (The World Book Encyclopedia) Baibulo lonse kapena mbali yake likupezeka m’zinenero pafupifupi 2,600. Izi zikusonyeza kuti anthu 90 pa 100 alionse angathe kukhala nalo m’chinenero chawo. Pamenepatu tingati nzeru ikufuula.

▪ Koma nzeru ‘imafuula mokweza’ m’njira inanso. Lemba la Mateyu 24:14 limati: “Uthenga wabwino uwu wa ufumu udzalalikidwa padziko lonse lapansi kumene kuli anthu, kuti ukhale umboni ku mitundu yonse, kenako mapeto [a dziko loipali] adzafika.”

EPULELO 14-20

AMAZYU GHA CHALA BUKABI ISYA MBUPINGAMU 9

Ube we Wamahala, Utakakane Ubulongozi

w22.02-TB 9 ¶4

‘Pulikirani Mazgu gha Ŵavinjeru’

4 Kuyowoya unenesko, nyengo zinyake chingatiŵira chakusuzga kupokera ulongozgi uwo tapika mwakudunjika. Ndipo panji tingakwiya nawo. Chifukwa wuli? Nangauli tikumanya kuti ndise ŵambura kufikapo, kweni nyengo zinyake chingatiŵira chakusuzga kuzomera ulongozgi para munthu munyake wakutiphalira icho tabudiska. (Ŵazgani Mupharazgi 7:9.) Tingamba kujikhungulufya. Kweniso tingamba kukayikira vifukwa ivyo munthu uyo watipira ulongozgi, panji kukwiya na umo ulongozgi wapelekera. Tingambaso kumunena uyo watipa ulongozgi na kwamba kughanaghana kuti: ‘Iyo ninjani sono kuti wanipe ulongozgi? Wakuleka maubudi ghake, betaso ine nkhuchitaso makora kujumpha iyo!’ Nakuti kanandi para ulongozgi tindakolerane nawo yayi, tingamba kuwusura na kufumba ulongozgi ku ŵanthu awo tikumanya kuti ŵangatiphalira ivyo tikukhumba kupulika nakale.

w22.02-TB 12 ¶12-14

‘Pulikirani Mazgu gha Ŵavinjeru’

12 Kasi ntchivichi chingatovwira kuti tizomerenge ulongozgi? Tikwenera kuŵa ŵakujiyuyura na kukumbuka kuti ndise ŵambura kufikapo, ndipo tingajipusika nyengo zinyake. Nga umo tadumbiskirana kale, Yobu wakaŵa na maghanoghano ghambura kwenelera. Kweni pamanyuma wakasintha kaghanaghaniro kake, ndipo Yehova wakamutumbika. Chifukwa wuli? Chifukwa chakuti Yobu wakajiyuyura. Wakalongora kuti wakaŵa wakujiyuyura mwakuzomera ulongozgi uwo Elihu wakamupa, nangauli Elihu wakaŵa mwana chomene pakuyaniska na iyo. (Yobu 32:6, 7) Mwakuyana waka, nase kujiyuyura kutovwirenge kulondezga ulongozgi uwo tapokera nanga ni apo taŵeneko tawonanga nga teneranga yayi kupokera ulongozgi uwo, panji para uyo watipa ulongozgi uwo ni mwana chomene kwa ise. Mubali munyake mulara ku Canada wakuti: “Pakuti tikujiwona nga umo ŵanyithu ŵakutiwonera yayi, kasi tingaluta wuli panthazi kwambura munyake kutipapo ulongozgi? Ni njani wa ise uyo wakukhumba yayi kuŵa na vipambi vya mzimu, na kuŵa mupharazgi na msambizgi waluso wa makani ghawemi?”—Ŵazgani Salimo 141:5.

13 Muwonenge ulongozgi kuŵa chilongolero chakuti Chiuta wakumutemwani. Yehova wakutikhumbira viwemi chomene. (Zinth. 4:20-22) Para wakutipa ulongozgi kwizira mu Mazgu ghake, mabuku ghakulongosora Baibolo, panji kwizira mwa Mkhristu munyithu wakukhwima mwauzimu, wakulongora kuti wakutitemwa. Lemba la Ŵahebere 12:9, 10 likuyowoya kuti: “Wakutilanga [panji kutipa ulongozgi] kuti tisange chandulo.”

14 Muŵikenge mahara pa ulongozgi, umo wapelekekera yayi. Nyengo zinyake, tingajipulika kuti ulongozgi wapelekeka munthowa yiwemi yayi. Mbunenesko kuti waliyose uyo wakupeleka ulongozgi, wakwenera kuwupeleka munthowa yakuti chiŵe chipusu kuwupokelera. (Gal. 6:1) Kweni ise tikupokera ulongozgi, nase tingachita makora kuŵika waka mahara pa uwemi wa ulongozgi uwo tapika, nanga ni para tikuwona kuti mphanyi wangupelekeka munthowa yinyake. Tingachita makora kujifumba kuti: ‘Nangauli nindakondwe yayi na umo ulongozgi wapelekekera, kweni kasi pali fundo iyo ningasambirapo? Kasi ningasulako waka ivyo munthu uyo wapelekanga ulongozgi wangunangiska na kusambirako ku ulongozgi uwo wanipa?’ Tingachita makora kusankha nthowa ya umo tingasangira chandulo na ulongozgi uwo tapokera.—Zinth. 15:31.

w01-CN 5/15 30 ¶1-2

‘Ndi Nzeru Masiku Athu Adzachuluka’

Munthu wanzeru amaona kudzudzulidwa mosiyana ndi mmene wonyoza amakuonera. Solomo anati: “Dzudzula wanzeru adzakukonda. Ukachenjeza wanzeru adzakulitsa nzeru yake.” (Miyambo 9:8b, 9a) Munthu wanzeru amadziŵa kuti “chilango chilichonse, pakuchitika, sichimveka chokondwe[re]tsa, komatu chowawa; koma chitatha, chipereka chipatso cha mtendere, kwa iwo ozoloweretsedwa nacho, ndicho cha chilungamo.” (Ahebri 12:11) Ngakhale uphungu ukhale wopweteka, kodi pali chifukwa chochitira ukali kapena kuukana ngati kuulandira kudzatiwonjezera nzeru?

“Ukaphunzitsa wolungama adzawonjezera kuphunzira,” ikupitiriza motero mfumu yanzeru. (Miyambo 9:9b) Aliyense ayenera kupitiriza kuphunzira kaya wanzeru kwambiri kapena wokalamba kwambiri. N’zosangalatsa kwambiritu kuona ngakhale okalamba akulandira choonadi ndi kudzipatulira kwa Yehova! Nafenso tiyeni tiyesetse kukhalabe ndi mtima wofuna kuphunzira ndi kugwiritsa ntchito ubongo wathu.

w01-CN 5/15 30 ¶5

‘Ndi Nzeru Masiku Athu Adzachuluka’

Ndi udindo wa aliyense kuyesetsa kupeza nzeru. Ponenetsa mfundo imeneyi, Solomo anati: “Ukakhala wanzeru, si yakoyako nzeruyo? Ndipo ukanyoza udzasauka wekha.” (Miyambo 9:12) Munthu wanzeru amapindula nayo yekha, koma wonyoza adzavutika yekha. Ndithudi, timakolola zomwe tinafesa. Tsono tiyenitu ‘titchere makutu athu ku nzeru.’—Miyambo 2:2.

Vyo Twamanyila

w06 9/15 17 ¶5

Fundo Zikuru za m’Buku la Zintharika

9:17—Kasi “maji ghakwiba” ni vici, ndipo cifukwa wuli “ghakunowa”? Pakuti Baibolo likuyaniska kukhalira pamoza mu nthengwa na kumwa maji ghawemi ghakunegheka mu cisimi, ntheura maji ghakwiba nkhukhalira pamoza mwakabisira na munthu uyo ni mfumu panji muwoli wako yayi. (Zintharika 5:15-17) Maghanoghano gha kuleŵa na kuleka kukoleka ndigho ghakupangiska maji agha kuwoneka ngati ghakunowa.

EPULELO 21-27

AMAZYU GHA CHALA BUKABI ISYA MBUPINGAMU 10

Nkhimba Choni cho Chingapangisya Ukuti Umunthu Ahobokaghe Ivyenecho?

w01-CN 7/15 25 ¶1-3

‘Madalitso Ali pa Wolungama’

Wolungama amapindulanso m’njira ina. “Wochita ndi dzanja laulesi amasauka; koma dzanja la akhama lilemeretsa. Wokolola m’malimwe ndi mwana wanzeru; koma wogona pakututa ndi mwana wochititsa manyazi.”—Miyambo 10:4, 5.

Mawu a mfumuŵa akutanthauza zambiri makamaka kwa ogwira ntchito yotuta. Nthaŵi yotuta si nthaŵi yogona. Ndi nthaŵi yogwira ntchito mwakhama kwa maola ochuluka. Ndithudi imeneyi imakhala nthaŵi yofunika kuchita changu.

Pamene Yesu anali kulingalira za kututa anthu osati zokolola zakumunda, anauza ophunzira ake kuti: “Zotuta zichulukadi koma antchito ali oŵerengeka. Chifukwa chake pempherani Mwini zotuta [Yehova Mulungu] kuti akokose antchito kukututa kwake.” (Mateyu 9:35-38) M’chaka cha 2000, anthu oposa 14 miliyoni anafika pa Chikumbutso cha imfa ya Yesu; kuŵirikiza kaŵiri chiŵerengero cha Mboni za Yehova. Motero ndani angatsutse kuti ‘m’minda mwayera kufikira kumweta’? (Yohane 4:35) Olambira oona amapempha Mwini ntchito kuti atumize antchito ena. Akamatero amakhalanso akudzipereka zolimba m’ntchito yopanga ophunzira mogwirizana ndi mapemphero awowo. (Mateyu 28:19, 20) Ndipotu Yehova wadalitsa khama lawo mosaneneka! M’chaka chautumiki cha 2000, munabatizidwa anthu atsopano oposa 280,000. Ameneŵanso amayesetsa kukhala aphunzitsi a Mawu a Mulungu. Tikhaletu achimwemwe ndi okhutira panthaŵi yotuta ino mwa kugwira nawo mokwanira ntchito yopanga ophunzira.

w01-CN 9/15 24 ¶3-4

Yendani ‘M’njira Yoongoka’

Solomo akufotokoza kufunika kwa chilungamo. Anati: “Chuma cha wolemera ndi mudzi wake wolimba; koma umphaŵi wawo uwononga osauka. Ntchito za wolungama zipatsa moyo; koma phindu la oipa lichimwitsa.”—Miyambo 10:15, 16.

Chuma chingatchinjirize kumavuto ena amene angagwe mwadzidzidzi, monga momwe tauni yam’mpanda nthaŵi zina imatchinjirizira anthu amene akukhalamo. Ndipo umphaŵi ungakhale wopweteka pakagwa vuto mwadzidzidzi. (Mlaliki 7:12) Komabe, mfumu yanzeruyo inalangizanso za ngozi zokhudza chuma ndi umphaŵi womwe. Munthu wolemera angamakhulupirire chuma chake chokha basi, n’kumaganiza kuti zinthu zamtengo wapatali zimene ali nazozo ndizo “khoma lalitali.” (Miyambo 18:11) Nayenso munthu wosauka angamaganize molakwika kuti alibe tsogolo lililonse chifukwa cha umphaŵi wakewo. Motero, onsewo amalephera kukondweretsa Mulungu.

it-1 340

Ivisayo

U Yehova Akubasaya Abanthu. ‘Ivisayo vya Yehova vyovyo vikupangisya umunthu ukuba mukabi sona vitakongelezyapo ivyakubaba.’ (Mbupi. 10.22) U Yehova akubasaya abanthu bo akuhoboka nabo, akubafighilila, ukubapa ivyakulondiwa, akubalongozya sona akubavwa ukuti ivinthu vibendele akiza.

Vyo Twamanyila

w06-TB 5/15 30 ¶18

Uwemi wa Kwenda mu Kunyoroka

18 “Thumbiko la Yehova” ndilo lapangiska ŵanthu ŵake kuŵa ŵasambazi mwauzimu. Ndipo tasimikizgirika kuti “wakusazgako citima cara.” (Zintharika 10:22) Cifukwa wuli pera viyezgo vikuwira ŵanthu ŵanandi awo mbakugomezgeka kwa Ciuta, kuŵapangiska kuti ŵasuzgikenge? Masuzgo ghakutiwira pa vifukwa vikuru vitatu. (1) Mtima withu wakwananga. (Genesis 6:5; 8:21; Yakobe 1:14, 15) (2) Satana na viŵanda vyake. (Ŵaefeso 6:11, 12) (3) Caru ciheni. (Yohane 15:19) Nangauli Yehova wakuzomerezga kuti viheni viticitikirenge, kweni ndiyo yayi wakupangiska. Nakuti “vyawanangwa viwemi vyose, na vyawanangwa vyakufiskika vyose, ni vya kucanya, vikufuma ku Wiske wa kungweruka.” (Yakobe 1:17) Vitumbiko vya Yehova vikupeleka citima yayi nesi vyakuŵinya.

EPULELO 28–MEYI 4

AMAZYU GHA CHALA BUKABI ISYA MBUPINGAMU 11

Ukunene Pole!

w02-CN 5/15 26 ¶4

Kuongoka Mtima Kumatsogolera Olungama

Kuwongoka mtima kwa olungama ndiponso zimene woipa amachita zimakhudzanso anthu ena. Mfumu ya Israyeli inati: “Wonyoza Mulungu awononga mnzake ndi m’kamwa mwake; koma olungama adzapulumuka pakudziŵa.” (Miyambo 11:9) Kodi alipo angatsutse zoti bodza, miseche, mawu otukwana, ndi njerengo zachabe zimavulaza ena? Kusiyana ndi zimenezi, wolungama amalankhula zabwino, amaganiza kaye asanalankhule, ndiponso amaganizira ena. Wolungama amapulumuka mwa zimene akudziŵa chifukwa kuwongoka mtima kwake kumam’thandiza kukhala ndi umboni wofunika kusonyeza kuti anthu amene akumuimba mlandu ndi abodza.

w02-CN 5/15 27 ¶2-3

Kuongoka Mtima Kumatsogolera Olungama

Anthu amene amachita zinthu zolungama pamudzi amalimbikitsa mtendere ndi moyo wabwino ndiponso amalimbikitsa ena. Motero, amakuza mudzi, zinthu zimayenda bwino pamudzipo. Amene amalankhula zojeda anzawo, zokhumudwitsa, ndiponso zinthu zachabe amayambitsa chisokonezo, chisoni, kusagwirizana ndi mavuto. Zimenezi zimakhala choncho makamaka ngati amene akuchita zimenezo ndi anthu amene ali ndi udindo pamudzipo. Pamudzi wotero pamakhala chisokonezo, katangale, makhalidwe oipa ndiponso mwina mavuto a zachuma.

Mfundo ya pa Miyambo 11:11 imagwiranso ntchito chimodzimodzi kwa anthu a Yehova akamasonkhana pamodzi m’mipingo yawo yonga midzi. Anthu auzimu—amene amatsatira kuwongoka mtima—akamatsogolera mpingo, anthu mumpingomo amakhala achimwemwe, okangalika ndiponso amakhala othandiza. Zimenezi zimalemekeza Mulungu. Yehova amadalitsa mpingowo, ndipo umayenda bwino mwauzimu. Nthaŵi zina, anthu ochepa odandaula ndi osakondwa, omwe amapeza anzawo zifukwa ndipo amalankhula moipidwa ndi mmene zinthu zikuyendera, ali ngati ‘muzu woŵaŵa’ umene ungafalikire ndi kuipitsa anthu ena amene poyamba analibe maganizo otero. (Ahebri 12:15) Nthaŵi zambiri anthu oterowo amafuna mpando ndi kutchuka. Amayambitsa mphekesera zakuti mumpingomo kapena akulu sakuchita chilungamo, pali kusankhana mafuko, kapena zinthu zina. Pakamwa pawo pangagaŵanitsedi mpingo. Kodi si bwino kusamvera zimene akunena ndi kuyesetsa kukhala anthu auzimu amene tingalimbikitse mtendere ndi mgwirizano mumpingo?

w02-CN 5/15 27 ¶5

Kuongoka Mtima Kumatsogolera Olungama

Inde, munthu wosazindikira, kapena ‘wosoŵa nzeru’ amayambitsa mavuto aakulu. Kulankhula kwake kosadziletsa amafika nako pochita miseche kapena kuchita chipongwe. Akulu oikidwa ayenera kuthetsa zinthu zoipa ngati zimenezi mwamsanga. Kusiyana ndi ‘wosoŵa nzeru,’ munthu wozindikira amadziŵa pamene afunikira kutonthola. Amabisa mawu, m’malo mowanditsa zinsinsi. Munthu wozindikira amakhala “wokhulupirika mtima” chifukwa amadziŵa kuti lilime lingavulaze kwambiri ngati salilamulira. Amakhulupirika kwa okhulupirira anzake ndipo saulula nkhani zachinsinsi zimene zingawaike pangozi. Anthu oongoka mtima ameneŵa amapindulitsa mpingo.

Vyo Twamanyila

g20.1-TB 11, ibokosi

Ivyo Mungachita Para Mukusuzgika Maghanoghano

“LUSUNGU LUNGAMOVWIRANI KUTI MUCHEPESKEKO KUSUZGIKA MAGHANOGHANO”

“Munthu walusungu wakusanga chandulo, kweni munthu wankhaza wakujichemera suzgo.”—ZINTHARIKA 11:17.

Buku linyake la Overcoming Stress mukati lili na mutu wakuti: “Lusungu Lungamovwirani Kuti Muchepeske Kusuzgika Maghanoghano” (“Kill Your Stress with Kindness”) Nga umo wakayowoyera Dr. Tim Cantopher uyo wakalemba buku ili, para mukuchitira lusungu ŵanyinu mukuŵa na umoyo uwemi kweniso mukuŵa ŵakukondwa. Kweni para munthu wakuchita vinthu mwambura lusungu panji mwankhaza, wakuŵa wakukondwa yayi chifukwa ŵanyake ŵakumugega.

Tingachepeska kusuzgika maghanoghano usange tikujimanya makora. Mwachiyelezgero, tikwenera yayi kulimbana na vinthu vyakusuzga ivyo tingafiska yayi. Kweniso tikwenera yayi kujiwona kuti ndise ŵakutondeka. Yesu wakati: “Utemwenge mzengezgani wako umo ukujitemwera wamwene.”—Mariko 12:31

    Amabuku gha mu Lambya (2012-2025)
    Fuma
    Ingila
    • Chilambya
    • Tuma
    • Vyo Mukulonda
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Indaghilo
    • Ukusunga Ichisisi
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Ingila
    Tuma