MUTWI WAKWIIYA 44
LWIIMBO 138 Bubotu bwa Beneklistu Bacinene
Inga Mwatolelela Kuba Alusangalalo Nabi Mwacembela
“ Bananoocicata shisepo nabi bacembela.”—KULU. 92:14, NWT.
CITEENTE CINENE
Tutokwiiya bacinene ncobayandikila kutolelela kuba alusangalalo asheenga shabacafwa kucita boobo.
1-2. Ino Yehova alababona buyani basebenshi bakwe bacinene? (Kulumbaisha 92:12-14; amubone acikope cili papeeji yakutaanguna.)
BANTU balacita shintu shipusenepusene na babona ayi batalika kucembela. Bamwi na babona lufwi ciindi cakutaanguna, balalutuumuna bamwi kabatana kulubona. Ano sa kucita boobo inga kwapa kwaamba ayi imfwi shicileeke kumena? Sobwe. Ishi nshotwaambawo shilatondesha ayi bantu baanji tabasuniiwo kucembela.
2 Ino Yehova lakwe alababona buyani basebenshi bakwe bacinene? (Tus. 16:31) Kuli nguwe bali anga nshisamu shiboneka kabotu. (Amubelenge Kulumbaisha 92:12-14.) Ino nceebonshi alabakoshanisha kushisamu? Mukwiinga shisamu shiinji shikala myaaka iinji, shilaboneka kabotu ceebo cakwaamba ayi shilaba amateu amaluba aanji. Kucakubonenaako, ku Japan kuli shisamu shimwi shiboneka kabotu shiitwa ayi cherry alimwi shimwi shekala myaaka iindilila 1,000. Bweenka shisamu isho mboshiboneka kabotu, Yehova alakwe alabona basebenshi bakwe bacinene ayi balayandika ceebo ca mibo ibotu njobatondesha. Bamusebensela kwamyaaka iinji alimwi batolelela kushomeka kuli nguwe.
Bweenka shisamu shimwi shikala myaaka iinji mboshitolelela kuboneka kabotu ceebo cakuba amaluba amateu aanji, Yehova alakwe alabona bacinene ayi balayandika ceebo ca mibo ibotu njobatondesha (Amubone palagilafu 2)
3. Ino nshakubonenaako nshi shitondesha ayi Yehova alatolelela kusebensesha basebenshi bakwe nabi bacembela?
3 Sa Yehova alacileka kusebensesha basebenshi bakwe na bacembela? Sobwe.a Mukwiinga Baibo ilaamba pabasebenshi bakwe bamwi mbwakasebensesha kukumanisha kuyanda kwakwe nabi kwaamba ayi bakalinga bacinene. Kucakubonenaako, Saala wakalinga mucembele paciindi Yehova ndyaakamulwiita ayi alaakuba mushali wamishobo iinji alimwi ayi mulishalane lyakwe, Mesiya mwaakalinga kusa mukushalilwa. (Mata. 17:15-19) Mose alakwe wakalinga wacinene paciindi Yehova ndyaakamupa ncito yakutanjilila bene Isilaeli kuswa mubusha mu Ijipiti. (Kulo. 7:6, 7) Umwi ngu mutumwi Joni. Alakwe wakalinga wacinene paciindi Yehova ndyaakamupa coolwe ca kulemba mabuku amu Baibo ali 5.
4. Kweelana a Tushimpi 15:15, ino ngumubo nshi weenga wacafwa bacinene kuliyumya ndyebatoopenga ceebo cakukula? (Amubone acikope.)
4 Bacinene baleenda mumapensho apusenepusene ceebo cakukula. Ncoceeco baanji balaamba ayi bucembele mbuyumu. Nacibi boobo, Yehova inga wamucafwa kunoosangalalab mubuumi nabi kwaamba ayi mutoopenga ceebo cakukula. (Amubelenge Tushimpi 15:15, NWT.) Aboobo amuleke twiiye nsheenga bacinene bacita kwaamba ayi batolelele kuba alusangalalo. Tutokwiiya ansheenga twaciita kwaamba ayi tucafwe bacinene bali mulibungano lyesu. Sombi amuleke tutaangune kubandika sheenga shapa kwaamba ayi cibe ciyumu muntu kutolelela kuba alusangalalo na wacembela.
Bacinene inga bacikonsha kuliyumya mumapensho ngobeendaamo na kababa alusangalalo (Amubone palagilafu 4)
SHILENGESHA BACINENE KUTABA ALUSANGALALO
5. Ino nshiinshi shimwi shipa kwaamba ayi bacinene banoolinyumfwa cibiibi?
5 Na muli bacinene, mpashi mulalinyumfwa cibiibi ceebo ca kwaalilwa kucita shintu nshomwakalinga kucikonsha kucita kale kale. Alimwi mpashi mulayeeya kuboolela kubwanike naakwiinga kacikonsheka. (Shiku. 7:10) Nankashi waliina lya Ruby wakaamba ayi: “Cilanjumina nabibo kufwala ceebo ca mubili kucisa akubula nkusu. Cimwi ciindi ndaalilwa nabibo kunyamuna mweendo kwaamba ayi mfwale nsokoshi. Alimwi ndaalilwa nabibo kucita tuntu tuniini ceebo cakwaamba ayi maansa alacisa maningi.” Ba Harold abo bakalinga kusebensela pa Bethel abalo bakaamba ayi: “Cimwi ciindi ndalinyumfwa cibiibi maningi ceebo cakwaalilwa kucita shintu shakalinga kunsangalasha mbuli kuuma boola yakumaansa. Ndyendakalinga mwanike alimwi kaancicite nkusu, ndakalinga kunyumfwa kabotu kuuma boola na nshiciteewo shakucita. Na tutosekana, bamwi bakalinga koolobesha ayi, ‘Amupe Harold boola mukwiinga lakwe mpakabo atoopusha.’ Sombi pacecino ciindi, ndaalilwa nabibo kuwaala boola.”
6. (a) Ino nshiinshi ashimwi sheenga shapa kwaamba ayi bacinene bamwi banoolinyumfwa cibiibi? (b) Ino bacinene inga bashiba buyani na balyeelete kucileka kweensha motoka? (Amubone mutwi utokwaamba ayi “Sa Ntoyandika Kucileka Kweensha Motoka Nabi Honda?” uli mumagazini yeenka iyi.)
6 Cimwi ceenga camupa kulinyumfwa cibiibi nkwaalilwa kunolicitila shintu nobeene. Mpashi bamwi balesa kumishaanu mukumucafwa na mpashi kuli mwanaanu umwi ngomukalaakwe kwaamba ayi anoomucafwa, ceebo cakuciswa na kutalasha kabotu. Aboobo mutolinyumfwa cibiibi ceebo cakwaamba ayi mulaalilwa kuya nkomusuni nweenka kwakubula wakumushindikila, na kwaalilwa kweensha motoka, honda nabi kucofwa ncinga. Sombi tamweelete kulinyumfwa cibiibi mukwiinga mulayandika kuli Yehova akubamwi nabi kwaamba ayi mulaalilwa kulicitila shintu shimwi. Yehova alicishi kabotu mbomumusuni ambomusuni bamakwesu abenankashi. Alimwi ici ncaabikilako maano abuumbi.—1 Samwe. 16:7.
7. Ino nciinshi nceenga mwaciita na mwakalefuka ceebo cakubona ayi mamanino acishi cino alaakucana kamutako?
7 Sa mwakalefuka ceebo cakubona ayi mamanino acishi cino alaakucana kamutako? Na ubo mbomutolinyumfwa, munokwiibaluka ayi Yehova atoolindila cakukalika moyo kwaamba ayi alete mamanino acishi cino cibiibi. (Isa. 30:18) Ino atoolindila nshi? Alisuni kwaamba ayi bantu baanji babe acoolwe cakumushiba akutalika kumusebensela. (2 Pit. 3:9) Aboobo na mwalefuka, munokwiibaluka ayi kucili bantu baanji beenga baba acoolwe cakushiba Yehova lyalo akupuluka na mamanino acishi cino akese. Mpashi bamwi pa bantu abo inga baba beshikamukowa banu.
8. Ino kuciswa akunyumfwa shitopwaya mumubili inga kwapa bacinene kucita nshi?
8 Na twaciswa nabi na kuli shitopwaya mumubili, inga twaamba nabi kucita shintu shitabete kabotu, inga caba ayi tuli bacanike nabi bacinene. (Shiku. 7:7; Jemu. 3:2) Ishi nshoshakacitika kuli Jobo. Nabi kwaamba ayi wakalinga musankwa ushomeka, wakaamba maswi amwi atabete kabotu ceebo cakupenga. (Jobo 6:1-3) Bweenka mbuli Jobo, bacinene na mbalwashi nabi na kuli musamu ngobatonwa, inga baamba na kucita shintu nsheenga tabaciti na kabalibo kabotu. Sombi ici tacaambi ayi tulyeelete kunokwaamba maswi atabete kabotu ceebo cakwaamba ayi tuli balwashi nabi twakuula. Alimwi tatweelete kunoolangila bamwi ayi mpakabo batucitile ncotusuni. Na twashiiba ayi twakalwiita muntu umwi maswi atabete kabotu, tulyeelete kufwaambaana kusenga kulekelelwa.—Mate. 5:23, 24.
NSHEENGA BACINENE BACITA KWAAMBA AYI BATOLELELE KUBA ALUSANGALALO
Ino nshiinshi nsheenga mwaciita kwaamba ayi mutolelele kuba alusangalalo nabi kwaamba ayi mutoopenga ceebo cakukula? (Amubone mapalagilafu 9-13)
9. Ino nceebonshi mulyeelete kusumina lucafwo kuswa kubamwi? (Amubone ashikope.)
9 Amusumine lucafwo kuswa kubamwi. (Gala. 6:2) Mpashi pakutaanguna inga camubeta ciyumu kucita boobo. Nankashi waliina lya Gretl alakwe mbwaakalinga kulinyumfwa. Wakaamba ayi: “Cimwi ciindi cilanjumina kusumina lucafwo kuswa kubamwi ceebo cakuyeeya ayi ntobapensha. Alimwi pakeenda ciindi kwaamba ayi ncileeke kuyeeya boobo akutalika kusumina kucafwikwa kubamwi.” Munokwiibaluka ayi bamwi balaakusangalala na kamusumina kucafwikwa kuswa kuli mbabo. (Milimo 20:35) Amwebo mulaakusangalala mukwiinga mulaakushiba ayi balimusuni alimwi balamubikilako maano.
(Amubone palagilafu 9)
10. Ino nceebonshi mulyeelete kunoolumba bamwi? (Amubone ashikope.)
10 Munoolumba. (Kolo. 3:15; 1 Tesa. 5:18) Tulanyumfwa kabotu na bantu batucitila shintu shibotu. Sombi cimwi ciindi inga twalubaako kubalumba. Nacibi boobo, balaakusangala na katutondesha ayi twakondwa pasheesho nshobatucitila akubalumba. Ba Leah abo balama bacinene pa Bethel bakaamba ayi: “Nankashi umwi ngondama, alalemba tumakalata tufwiifwi twakundumba. Tulanjuminisha maningi nabi kwaamba ayi palababo maswi aniini. Ndanyumfwa kabotu kutubelenga mukwiinga tulancafwa kushiba ayi alalumba pashintu shoonse nshoomucitila.”
(Amubone palagilafu 10)
11. Ino nshiinshi nsheenga mwaciita kwaamba ayi mucafwe bamwi? (Amubone ashikope.)
11 Amweeleshe kunoocafwako bamwi. Ino nceebonshi kucita boobo nkubotu? Mukwiinga kulaakumucafwa kutabikila bunene maano kumapensho ngomutokwiindaamo. Bacinene bali anga nga mabuku muli makani eenga acafwa bantu mubuumi. Sombi bantu balyeelete kubelenga mabuku ayo kwaamba ayi abacaafwe. Andimwe nobacinene inga mwacafwa bacanike kwiiya makani eenga abacafwa mubuumi na kamubalwiitako nshomucishi anshomwakeendaamo. Munoobepusha miipusho kwaamba ayi mubashibe kabotu akubakutika ndyebatomusansulwiita. Alimwi inga mwabalwiitako Yehova mbwaamucafwa mubuumi bwanu ambweenga kumunyumfwila kwabapa kuba alusangalalo. Na kamuyuminisha bacanike, mulaakusangalala abuumbi.—Kulu. 71:18.
(Amubone palagilafu 11)
12. Kweelana a Isaya 46:4, ino nshiinshi Yehova nshaakashomesha bacinene? (Amubone ashikope.)
12 Munoosenga Yehova kwaamba ayi anoomupa nkusu shakuliyumya. Cimwi ciindi inga mwalinyumfwa kumaninwa nkusu nabi kulefuka. Sombi Yehova lakwe teshi mbwaabete. Baibo ilaamba ayi “taaleemi nabi kukopoka.” (Isa. 40:28) Nshila yomwi Yehova mbwaasebensesha nkusu shakwe shiteeli, nkucafwa basebenshi bakwe bashomeka bacinene. (Isa. 40:29-31) Alimwi wakashomesha ayi alaakutolelela kubacafwa. (Amubelenge Isaya 46:4.) Yehova inga twamushoma mukwiinga lyoonse alakumanisha nshaashomesha. (Joshu. 23:14; Isa. 55:10, 11) Aboobo alaakumucafwa na mwapaila kuli nguwe. Alimwi mulaakusangalala abuumbi ceebo cakushiba ayi alimusuni.
(Amubone palagilafu 12)
13. Kweelana a 2 Bene Kolinto 4:16-18, ino nciinshi bacinene ncobeelete kunokwiibaluka? (Amubone ashikope.)
13 Lyoonse munookwiibaluka ayi kucembela kulaakumana. Liinji cilaba cuubu kuliyumya ndyetutokwiinda mubukaalo buyumu, na katwiibaluka ayi bukaalo ubo teshi bukatole ciindi cilaamfu. Baibo ilatulwiita ayi kucembela akuciswa kulaakumana. (Jobo 33:25; Isa. 33:24) Aboobo inga mwasangalala ceebo cakushiba ayi kunembo mulaakuba abuumi buli kabotu, kuba ankusu akunoboneka kabotu kwiinda ambomwakalinga kuboneka ndyemwakalinga banike. (Amubelenge 2 Bene Kolinto 4:16-18.) Ano ino nshiinshi nsheenga bamwi bacita kwaamba ayi bamucaafwe kutolelela kuba alusangalalo?
(Amubone palagilafu 13)
MBWEENGA BAMWI MULIBUNGANO BACAFWA BACINENE KUTOLELELA KUBA ALUSANGALALO
14. Ino nceebonshi cilayandika abuumbi kunoofwakashila bacinene?
14 Ciindi aciindi munofwakashila bamakwesu abenankashi bacinene nabi kubatuminako fooni. (Ebu. 13:16) Ino nceebonshi? Mukwiinga cimwi ciindi balalinyumfwa kuumuninwa. Mukwesu waliina lya Camille uyo utacikoonshi kweenda kuswa paŋanda, cimwi ciindi mbwalinyumfwa. Wakaamba ayi: “Ceebo cakwaamba ayi lisuba lilampililabo muŋanda, cimwi ciindi ndalinyumfwa kuumuninwa, kulisukama akukalala.” Na katufwakashila bamakwesu abenankashi bacinene, balaakushiba ayi tulibasuni alimwi tulababikilako maano. Nacibi boobo, cimwi ciindi tulaalilwa kufwakashila bacinene nabi kubatuminako fooni ceebo cakuba ashakucita shiinji. Mpashi amwebo ici cakamucitikilawo kale. Sombi Baibo ilatulwiita ayi “amushinishe shintu shiyandika abuumbi.” Ici cileelikaawo akufwakashila bacinene. Aboobo ino nshiinshi nsheenga twaciita kwaamba ayi tunocikoonsha kubafwakashila ciindi aciindi? (Filip. 1:10, NWT) Comwi nceenga mwaciita nkulemba meena abamakwesu abenankashi bacinene bali mulibungano lyanu, abo mbweenga mwasuna kufwakashila, kutumina meseji na kutumina fooni. Alimwi inga cabota kusalila limwi abushiku ndyeshi mukacite boobo.
15. Ino nshiinshi nsheenga bacanike bacita kwaamba ayi bacafwe bacinene?
15 Na muli wacanike, mpashi inga mwalisukama ceebo cakutashiba nsheenga mwaamba ndyemutobandika abacinene, na nsheenga mwacitila pomwi ambabo. Sombi tamweelete kulisukama mukwiinga ciyandika bunene nkubabo pomwi ambabo. (Tus. 17:17) Na mwaya kumabungano, munobandika abacinene mabungano kaatana kutalika apesule lyakubungana. Inga mwabeepusha malembo ngobasuni abuumbi na kumulwiitako cintu cimwi ncobakacita kubwanike cakabasangalasha. Alimwi inga mwaya mukubabwesa kumishaabo kwaamba ayi mwebelele pomwi pulogilamu ya JW Broadcasting®. Nshila imwi mbweenga mwabacafwa, nkushinisha ayi fooni yabo itosebensa kabotu akubacafwa kucita dauniloodi mabuku apya. Nankashi wacinene waliina lya Carol wakaamba ayi: “Munoolyaaba kucita shintu shimusangalasha pomwi abacinene. Nabi kwaamba ayi ndacembela, anebo ndisuni kunoosangalala mubuumi. Ndanyumfwa kabotu kuya mukuula shintu, kuya mukulya shakulya mumisena imwi akufwakashila misena ibotu.” Nankashi waliina lya Maira alakwe wakaamba ayi: “Nankashi umwi wacinene ngonyumfwanaakwe, alicite myaaka 90. Ngumunene amyaaka 57 pali ndime. Nacibi boobo, liinji ndalubaako ayi ngumunene maningi pali ndime ceebo cakwaamba ayi tulaba amibandi isangalasha akweebela mavidyo pomwi. Alimwi tulacafwana na tutokwiinda mumapensho.”
16. Ino nceebonshi ncibotu kushindikisha bacinene kucipatela?
16 Amubashindikishe pabushiku ndyebatoyandika kuboolela kucipatela. Na mwatola bacinene kucipatela, inga mwayandika kuba pafwiifwi ambabo kwaamba ayi mushinishe ayi dokota nabi nasi atobabikilako maano akubashilika kabotu. (Isa. 1:17) Na kuli nsheenga dokota waamba, inga mwabacafwaako kushilemba. Nankashi wacinene waliina lya Ruth wakaamba ayi: “Na ndaya neenka kucipatela, liinji bamadokota tabambikiliko maano. Cimwi ciindi balandwiita ayi, ‘Mwebo mulibo kabotu, nkuyeeyabo kwaanu ayi muli balwashi.’ Ano na ndaya aumwi kucipatela, bamadokota balambikilako maano. Ndabalumba abuumbi bamakwesu abenankashi abo balyaaba kunshindikishaako kucipatela.”
17. Ino nshiinshi nsheenga mwaciita kwaamba ayi musebensele pomwi abamakwesu abenankashi bacinene muncito yakushimikila?
17 Amusebensaabo muncito yakushimikila. Bacinene bamwi tabacikoonshi kushimikila kuŋanda aŋanda ceebo ca kukula. Aboobo inga mwashimikila ambabo pakakoci. Mpashi inga mwababweselaako akacuuna kwaamba ayi bakaleewo. Cimwi nceenga mwaciita nkuyaabo kuciiyo canu ca Baibo nabi kuya ashikwiiya Baibo wanu kumishaabo kwaamba ayi mwiiyile nkuko. Bamanene abalo inga basalawo ayi cimwi ciindi mubandi wakuya muncito yakushimikila unobeta kuŋanda ya mukwesu nabi nankashi wacinene. Kucita boobo inga kwapa kwaamba ayi alakwe cinoomubeta cuubu kusebensaako muncito yakushimikila. Yehova alasangalala na katucita nsheenga twacikoonsha kwaamba ayi tutondeshe lusuno abulemu kubacinene.—Tus. 3:27; Loma. 12:10.
18. Ino tulaakwiiya nshi mumutwi utokonkelaawo?
18 Mutwi uyu watucafwa kushiba ayi Yehova alibasuni bamakwesu abenankashi bacinene. Aswebo tulababona ayi balayandika alimwi tulibasuni! Nobacinene, amushibe kwaamba ayi Yehova alaakumucafwa kutolelela kuba alusangalalo nabi kwaamba ayi muleenda mumapensho apusenepusene ceebo cakukula. (Kulu. 37:25) Alimwi conoonobo mulaakucileka kupenga, lyalo mulaakunosangalalabo lyoonse! Nacibi boobo, bamakwesu abenankashi bamwi, balalama shikamukowa wacinene, mwaana nabi shicibusa mulwashi. Ino nshiinshi nsheenga bacita kwaamba ayi batolelele kuba alusangalalo? Mutwi utokonkelaawo ulaakutucafwa kucana cikumbulo kumwiipusho uyu.
LWIIMBO 30 Ngu Ta, Lesa Wangu Ashicibusa Wangu
a Amuye pa jw.org nabi mu JW Library® akweebela vidyo yaamba ayi Bacinene—Balicite Mukuli Ucindeme.
b KUSANSULULA LISWI: Lusangalalo ncisepo ca mushimu usalashi. (Gala. 5:22) Kuba abushicibusa buyumu a Yehova nkokutucafwa kuba alusangalalo lwancinencine.