Awˬ Lawn 27
Aˬ htoꞈ ma te ngaˬ hui Yaˬhoˉvaˬ htaꞈ kawˆ leh yawˆ yan cawˇ ve le?
“Yaˬhoˉvaˬ htaꞈ kawˆ leh yawˆ yan ve chaw yawˇ ve awˬ chawˇ hpehꞈ tuˬ yoˬ.”—CHIˇ MVUH VE 25:14, Miˬ guiˬ awˬ suhˉ yuˬ tawˆ ve Liꞈ hpu.
KʼA MUIˬ HKAWˇ 8 Yaˬhoˉvaˬ lehˬ ngaˬ hui ve vaꞈ taˍ kuiˬ
HENˇ TUˬ VE TEˇ HPAˍa
1-2. Chiˇ mvuh ve liꞈ 25:14 hkʼaw kʼoˆ taˍ ve hkʼe, ngaˬ hui Yaˬhoˉvaˬ geh meuˆ daꞈ gaˇ ve kʼo, hkʼaˬ hkʼe gʼa te cawˇ ve le?
Nawˬ chaw teˇ gʼaˇ geh awˬ chawˇ chi maw maw te gaˇ ve kʼo, te hkʼaˇ dawˇ hkʼaˇ hkʼaˬ hkʼe ve gʼa cawˬ cawˇ ve le? Nawˬ dawˇ kʼo, daꞈ ve awˬ chawˇ lehˬ haꞈ daꞈ ve leh gʼa ga daꞈ ve yoˬ. Yaꞈ hkʼaˇ, kawˆ ve lehˬ awˬ chawˇ te daꞈ maˇ gʼa taˬ tehꞈ nawˬ maˇ dawˇ ve yoˬ hehˉ. Yaꞈ hkʼaˇ, awˬ lawn chi ve hkʼaw a yeˇ uiˍ ve Liꞈ hpu awˬ tawn Yaˬhoˉvaˬ geh awˬ chawˇ te ve chaw lehˬ “yawˇ htaꞈ kawˆ leh yawˆ yan ve” chaw gʼa hpehꞈ ve yoˬ.—Chiˇ mvuh ve 25:14 awˬ maiˉ htaꞈ gʼaw sheˍ.b
2 Ngaˬ hui Yaˬhoˉvaˬ ve kanˉ hkʼaˬ hkʼe maw te˗oˬ ve htawˇ maˇ kʼoˆ, teˇ gʼaˇ le le hkʼaˬ htaˆ kaꞈ Yaˬhoˉvaˬ htaꞈ kawˆ leh gʼa yawˆ yan cawˇ ve yoˬ. Yaꞈ hkʼaˇ, Yaˬhoˉvaˬ htaꞈ kawˆ leh yawˆ yan ve aˬ htoꞈ ma kʼoˆ gaˇ ve le? Ngaˬ hui Yaˬhoˉvaˬ htaꞈ kawˆ leh yawˆ yan tuˬ aˬ htoꞈ ma ga laˇ ve le? Hawˉ yehˬ htaꞈ haꞈ shaˉ shehˍ hpaˇ Awˇbaˍdiˆ, paw hkuˇ lonˉ Yawˇyaˍdaˆ leh jawˇ mawˇ Yawˇshaˆ Yaˬhoˉvaˬ htaꞈ kawˆ leh yawˆ yan ve awˬ lawn htaꞈ ngaˬ hui hkʼaˬ hkʼe henˇ yuˬ gʼa ve le?
YAˬHOˉVAˬ HTAˬ KAWˆ LEH YAWˆ YAN VE Aˬ HTOꞈ MA HTAꞈ KʼOˆ GAˇ VE LE?
3. Kawˆ ve ngaˬ hui awˬ pon awˬ bon hkʼaˬ hkʼe cawˬ ve le?
3 Yaˬhoˉvaˬ htaꞈ kawˆ leh yawˆ yan ve lehˬ yawˇ maˇ dawˇ cawˇ ve awˬ ceuˬ te la ve htaꞈ kawˆ ve yoˬ. “Kawˆ ve” kʼoˆ ve tawˇ hkawˇ htaꞈ ngaˬ hui gʼa kaˇ htaˇ nyi ma maˇ sha ve yoˬ. Yaꞈ hkʼaˇ, kawˆ ve kaꞈ awˬ bon cawˬ leh ngaˬ hui cuˇ yiˍ cawˬ ve hkʼaw dawˇ cheˆ gʼa tuˬ te laˇ ve yoˬ. Tawˇ pa haˉ te kʼo, mvuhˇ jaˇ kuiˬ lo ce la ve htaꞈ kawˆ ve pa taw haˉ hpawˇ hkʼoˆ lo maˇ huˉ nyi tuˬ te laˇ ve yoˬ. Naˬ la ve htaꞈ kawˆ ve pa taw heuˆ la kuiˬ cawˬ kuiˬ lo ngaˬ hui maˇ kʼai ve yoˬ. Ngaˬ hui awˬ chawˇ maˇ cawˬ la ve maˇ heˆ leh awˬ chawˇ geh shoꞈ shaꞈ ve awˬ lawn cawˬ la ve htaꞈ kawˆ ve pa taw awˬ chawˇ htaꞈ maˇ daꞈ ve maˇ kʼoˆ leh yawˇ htaꞈ maˇ daꞈ ve maˇ gʼa te piˇ tuˬ shaˍ tiꞈ gʼa te ve yoˬ.
4. Saˍtanˍ lehˬ ngaˬ hui Yaˬhoˉvaˬ htaꞈ hkʼaˬ hkʼe dawˇ tcuh gaˇ ve le?
4 Saˍtanˍ lehˬ chaw yaˇ Yaˬhoˉvaˬ htaꞈ kawˆ tcuh gaˇ ve yoˬ. Saˍtanˍ lehˬ ngaˬ hui htaꞈ Eˇliˇhpaˆ hkʼa shuˍ dawˇ tcuh gaˇ ve yoˬ. Saˍtanˍ lehˬ Yaˬhoˉvaˬ nyi ma zuhˆ puiˉ jaˇ leh ngaˬ hui htaꞈ ciˍ yanˍ gaˇ ve tehꞈ yonˍ tcuh gaˇ leh ngaˬ hui Gʼuiˬ sha nyi hkʼaˇ suh tuˬ te piˇ maˇ gʼa taˬ tehꞈ kaꞈ yonˍ tcuh gaˇ ve yoˬ. (Yawˇbaˆ 4:18, 19) Saˍtanˍ lehˬ ngaˬ hui Yaˬhoˉvaˬ htaꞈ kawˆ leh yawˇ ve kanˉ maˇ te tcuh gaˇ. Yaꞈ hkʼaˇ, ngaˬ hui Yaˬhoˉvaˬ htaꞈ maˇ kawˆ cawˇ. Ngaˬ hui Yaˬhoˉvaˬ nyi ma luˬ tuˬ te piˇ la ve htaꞈ kawˆ cawˇ ve yoˬ.
5. Yaˬhoˉvaˬ htaꞈ kawˆ leh yawˆ yan ve aˬ htoꞈ ma kʼoˆ gaˇ ve le?
5 Yaˬhoˉvaˬ htaꞈ kawˆ leh yawˆ yan ve chaw lehˬ, yawˇ htaꞈ haꞈ leh yawˇ Yaˬhoˉvaˬ geh meuˆ daꞈ ve htaꞈ teˇ ceuˬ˗ehˬ kaꞈ maˇ te luˬ laˇ tcuh gaˇ ve yoˬ. Yeˍsuˆ kaꞈ “Gʼuiˬ sha htaꞈ yawˆ yan puiˉ” ve yoˬ. (Heˍbrehˇ 5:7) Yawˇ Yaˬhoˉvaˬ htaꞈ maˇ kawˆ. (Iˉsaˍyaˆ 11:2, 3) Yaꞈ hkʼaˇ, yawˇ Yaˬhoˉvaˬ htaꞈ haꞈ jaˇ leh hkʼa dehꞈ na yuˬ ve yoˬ. (Yoˇhanˬ 14:21, 31) Ngaˬ hui kaꞈ Yeˍsuˆ hkʼa shuˍ te gʼa ve yoˬ. Yaˬhoˉvaˬ te ve teˇ ceuˬ le le yawˇ haꞈ pehnˇ ve hkʼaw hpeuꞈ maw laˇ ve pa taw, ngaˬ hui yawˇ htaꞈ haꞈ jaˇ leh yawˆ yan ve yoˬ. Yaˬhoˉvaˬ cuˇ yiˍ, hteˇ ve cawˇ ve, leh kanˇ paˆ cawˬ ve yoˬ. Chi hkʼoˆ kaꞈ, Gʼuiˬ sha ngaˬ hui htaꞈ haꞈ jaˇ leh a yeˇ yuˬ laˇ ve lehˬ, yawˇ maˍ laˇ ve awˬ ceuˬ htaꞈ ngaˬ hui gʼaꞈ te ve hehˉ laˇ, leh ngaˬ hui te ve awˬ ceuˬ yawˇ htaꞈ heuˆ la kuiˬ cawˬ ve tehꞈ ngaˬ hui shiˍ ve yoˬ. Ngaˬ hui maˇ na yuˬ ve kʼo, Yaˬhoˉvaˬ kaꞈ nyi ma luˬ ve yoˬ. Yaꞈ hkʼaˇ, ngaˬ hui na yuˬ ve kʼo, ngaˬ hui yawˇ htaꞈ ha lehˬ tuˬ te piˇ ve yoˬ.—Chiˇ mvuh ve 78:41; Tawˇ naˉ ve 27:11.
NGAˬ HUI GʼUIˬ SHA HTAꞈ KAWˆ LEH YAWˆ YAN TUˬ GA LAˇ VE AWˬ CEUˬ
6. Ngaˬ hui Yaˬhoˉvaˬ htaꞈ kawˆ leh yawˆ yan tuˬ ga laˇ ve teˇ ceuˬ lehˬ aˬ htoꞈ ma le? (Chiˇ mvuh ve 34:11)
6 Chaw yaˇ paw la htaˇ kaꞈ Yaˬhoˉvaˬ htaꞈ kawˆ leh yawˆ yan ve maˇ heˆ ve pa taw, ngaˬ hui te hkʼaˇ dawˇ hkʼaˇ chi ve cawˬ tuˬ gʼa coˇ caˇ ve yoˬ. Hkʼe te leh, ngaˬ hui Yaˬhoˉvaˬ htaꞈ kawˆ leh yawˆ yan ve cawˬ tuˬ gʼa coˇ caˇ ve yoˬ. (Chiˇ mvuh ve 34:11 gʼaw sheˍ.) Ngaˬ hui Yaˬhoˉvaˬ htaꞈ yawˆ yan ve cawˬ tuˬ ga laˇ gʼa ve teˇ ceuˬ lehˬ, yawˇ hpanˍ taˍ ve awˬ ceuˬ htaꞈ chaˬ nyi ve yoˬ. Ngaˬ hui “Gʼuiˬ sha hpanˍ taˍ ve awˬ ceuˬ” gʼa mawˬ htaˇ, yawˇ cuˇ yiˍ cawˬ ve, kanˇ paˆ cawˬ ve, leh ngaˬ hui htaꞈ hkʼaˬ hkʼe taw haꞈ jaˇ ve mawˬ htaˇ, ngaˬ hui leuˉ leh yawˇ htaꞈ haꞈ jaˇ leh yawˆ yan ve yoˬ. (Roˉmaꞈ 1:20) Awˬ viˉ awˬ nyi yaˇ miˇ E˗di˗anˆ kʼoˆ ve, “hpanˍ taˍ ve awˬ ceuˬ htaꞈ ngaˬ hkʼa dehꞈ chaˬ nyi htaˇ, Yaˬhoˉvaˬ cuˇ yiˍ cawˬ jaˇ ve htaꞈ ngaˬ dawˇ cawˇ jaˇ ve yoˬ. Ngaˬ awˬ pon aˬ htoꞈ ma teˇ ceuˬ daꞈ jaˇ ve htaꞈ Yaˬhoˉvaˬ hkʼa dehꞈ shiˍ ve tehꞈ ngaˬ shiˍ tuˬ kaꞈ te laˇ ve yoˬ.” Awˬ lawn chi ve htaꞈ E˗di˗anˆ hkʼa dehꞈ dawˇ nyi htaˇ yawˇ kʼoˆ ve, “ngaˬ Yaˬhoˉvaˬ geh meuˆ daꞈ ve htaꞈ teˇ ceuˬ˗ehˬ kaꞈ maˇ te luˬ laˇ tcuh. Yawˇ lehˬ ngaˬ htaꞈ a shaꞈ peꞈ laˇ shehˍ hpaˇ hpehꞈ ve yoˬ.” Chi ve teˇ shinˉ nawˬ Yaˬhoˉvaˬ hpanˍ taˍ ve awˬ ceuˬ htaꞈ awˬ yanˇ yehˇ leh dawˇ nyi gʼa˗aw laˇ? Chi ve nawˬ Yaˬhoˉvaˬ htaꞈ haꞈ leh hkʼa dehꞈ yawˆ yan tuˬ te laˇ ve yoˬ.—Chiˇ mvuh ve 111:2, 3.
7. Bon lawˬ ve lehˬ ngaˬ hui Yaˬhoˉvaˬ htaꞈ kawˆ leh yawˆ yan tuˬ hkʼaˬ hkʼe ga laˇ ve le?
7 Ngaˬ hui Yaˬhoˉvaˬ htaꞈ kawˆ leh yawˆ yan tuˬ ga laˇ gʼa ve teˇ ceuˬ lehˬ hkʼaˬ htaˆ kaꞈ bon lawˬ ve yoˬ. Ngaˬ hui bon leuˉ leh lawˬ ve kʼo, yawˇ htaꞈ hkʼa dehꞈ shiˍ daꞈ ve yoˬ. Ngaˬ hui tuꞈ ve hkanˍ ve htaꞈ yeunˇ hkanˍ gʼaˇ tuˬ teˇ pawˆ le le Yaˬhoˉvaˬ ngaˬ hui htaꞈ awˬ gʼaˇ peꞈ laˇ tuˬ lawˬ ve yoˬ. Yawˇ kanˇ paˆ hkʼaˬ hkʼe taw cawˬ ve ngaˬ hui shiˍ tuˬ te laˇ ve yoˬ. Yaˬhoˉvaˬ yawˇ haꞈ jaˇ ve Yaˇ paˍ ngaˬ hui awˬ pon tanˇ laˇ ve awˬ bon uiˍ jaˇ tehꞈ kʼoˆ piˇ htaˇ, chi Yaˬhoˉvaˬ ngaˬ hui htaꞈ hkʼaˬ hkʼe taw haꞈ ve dawˇ nyi tuˬ te laˇ ve yoˬ. Ngaˬ hui shoꞈ shaꞈ ve htaꞈ yeunˇ hkanˍ gʼaˇ tuˬ Yaˬhoˉvaˬ geh lawˬ htaˇ yawˇ cuˇ yiˍ cawˬ jaˇ ve tehꞈ ngaˬ hui shiˍ tuˬ te laˇ ve yoˬ. Ngaˬ hui bon chi hkʼe te lawˬ htaˇ, Yaˬhoˉvaˬ htaꞈ leuˉ leh yawˆ yan tuˬ te laˇ leh ngaˬ hui Yaˬhoˉvaˬ geh meuˆ daꞈ ve htaꞈ maˇ te luˬ laˇ tuˬ dawˇ teh taˍ tuˬ kaꞈ te laˇ ve yoˬ.
8. Ngaˬ hui hkʼaˬ htaˆ kaꞈ Yaˬhoˉvaˬ htaꞈ kawˆ leh yawˆ yan tuˬ aˬ htoꞈ ma gʼa te cawˇ sheˍ ve le?
8 Ngaˬ hui Yaˬhoˉvaˬ htaꞈ kawˆ leh yawˆ yan gʼa tuˬ hkʼaˬ htaˆ kaꞈ Liꞈ hpu gʼaw leh hpfuhˆ nyi ve yoˬ. Leh Liꞈ hpu hkʼaw ve chaw awˬ lawn daꞈ ve leh maˇ daꞈ ve kaꞈ henˇ tuˬ dawˇ teh taˍ gʼa ve yoˬ. Yaˬhoˉvaˬ ve kanˉ ka tiꞈ yeˬ ve hkʼaw te ve chaw 2 gʼaˇ lehˬ jawˇ mawˇ Aˍhaˆ ve hawˉ yehˬ hkʼaw nyi haꞈ shaˉ shehˍ hpaˇ Awˇbaˍdiˆ leh paw hkuˇ lonˉ Yawˇyaˍdaˆ ve awˬ lawn htaꞈ teˇ geh nyi sheˍ. Chi hkʼoˆ kaꞈ, Yuˇdaꞈ ve jawˇ mawˇ Yawˇshaˆ ve awˬ lawn ngaˬ hui htaꞈ hkʼaˬ hkʼe maˍ laˇ gʼa ve teˇ geh nyi sheˍ. Yawˇ lehˬ awˉ lawˉ htaˇ daꞈ jaˇ ve jawˇ mawˇ hpehꞈ leh peuˬ hkʼawꞈ nawˉ yawˇ Yaˬhoˉvaˬ htaꞈ oˉ kʼoˍ maˇ kʼawꞈ pui ve kaꞈ teˇ geh henˇ tuˬ yoˬ.
AWˇBAˍDIˆ HKʼA SHUˍ HAꞈ HANˉ SHEˍ
9. Awˇbaˍdiˆ Yaˬhoˉvaˬ htaꞈ kawˆ leh yawˆ yan ve yawˇ awˬ pon awˬ bon hkʼaˬ hkʼe cawˬ ve le? (1 Jawˇmawˇ 18:3, 12)
9 Awˉ lawˉ htaˇ Liꞈ hpu hkʼaw Awˇbaˍdiˆc htaꞈ kʼoˆ ve yoˬ. Oˇ kaˬ lo kʼoˆ ve, “Awˇbaˍdiˆ lehˬ, Gʼuiˬ sha htaꞈ ceh tiˉ oˉ kʼoˍ pui ve chaw hpehꞈ ve yoˬ.” (1 Jawˇmawˇ 18:3, 12 gʼaw sheˍ.) Awˇbaˍdiˆ Yaˬhoˉvaˬ htaꞈ kawˆ leh yawˆ yan ve yawˇ awˬ pon awˬ bon hkʼaˬ hkʼe cawˬ ve le? Yawˇ Yaˬhoˉvaˬ htaꞈ kawˆ leh yawˆ yan ve pa taw ka tiꞈ yeˬ leh yonˍ gʼa ve chaw hpehꞈ ve yoˬ. Hkʼe te leh, jawˇ mawˇ yawˇ htaꞈ hawˉ yehˬ nyi haꞈ shaˉ tcuh ve yoˬ. (Neˍhaˍmiˆ 7:2 htaꞈ tehˆ daꞈ sheˍ.) Chi hkʼoˆ kaꞈ Awˇbaˍdiˆ Yaˬhoˉvaˬ htaꞈ kawˆ leh yawˆ yan ve yawˇ haꞈ hanˉ ve cawˬ tuˬ te piˇ ve yoˬ. Oˇ ve teˇ yanˇ jawˇ mawˇ Aˍhaˆ haiˬ jaˇ ve Iˉsaˍreˍlaˆ mvuhˇ miˬ htaꞈ uˉ peunˍ chehˇ ve pa taw, Awˇbaˍdiˆ chi hkʼe ve te hkʼaˇ dawˇ hkʼaˇ cawˬ tuˬ a yeˇ uiˍ jaˇ. Aˍhaˆ lehˬ “awˬ nu ve Iˉsaˍreˍlaˆ jawˇ mawˇ teˇ hpaˍ aꞈ kehˉ Gʼuiˬ sha htaꞈ te yaꞈ jaˇ ve yoˬ.” (1 Jawˇmawˇ 16:30) Chi hkʼe ceh tiˉ maˇ heˆ. Yawˇ ve awˬ miˇ ma Yeˍsaˍbeˍlaˆ Baˍlaˆ gʼuiˬ sha htaꞈ oˉ kʼoˍ pui ve yoˬ. Yawˇ Yaˬhoˉvaˬ htaꞈ nyi bawˬ jaˇ leh Iˉsaˍreˍlaˆ 10 chaw ceuˬ awˬ tehˬ oˉ kʼoˍ pui ve chaw htaꞈ yawˇ tiˇ pehˍ gaˇ ve yoˬ. Yeˍsaˍbeˍlaˆ Yaˬhoˉvaˬ ve tcuh kaˍ paˍ laiˉ gʼaˇ htaꞈ kaꞈ tiˇ pehˍ ve yoˬ. (1 Jawˇmawˇ 18:4) Yaˬhoˉvaˬ htaꞈ oˉ kʼoˍ pui ve chaw awˬ pon tuꞈ jaˇ hkanˍ jaˇ ve awˬ yanˇ chi hkʼe htaˇ Awˇbaˍdiˆ a shaꞈ teꞈ chehˇ ve yoˬ.
10. Awˇbaˍdiˆ haꞈ hanˉ ve cawˬ ve tehꞈ hkʼaˬ hkʼe hpeuꞈ maw laˇ ve le?
10 Awˇbaˍdiˆ haꞈ hanˉ ve cawˬ ve tehꞈ hkʼaˬ hkʼe hpeuꞈ maw laˇ ve le? Yeˍsaˍbeˍlaˆ Yaˬhoˉvaˬ ve tcuh kaˍ paˍ htaꞈ tiˇ pehˍ tuˬ tawˇ piˇ htaˇ, Awˇbaˍdiˆ lehˬ “tcuh kaˍ paˍ 100 gʼaˇ ve htaꞈ nyiˇ moˍ te haꞈ shaˉ piˇ leh caˍ piˇ taw piˇ chehˇ” ve yoˬ. (1 Jawˇmawˇ 18:13, 14) Awˇbaˍdiˆ chi hkʼe te ve htaꞈ awˬ nu ve chaw gʼa shiˍ ve kʼo, yawˇ htaꞈ kaꞈ tiˇ pehˍ piˇ tuˬ yoˬ. Awˬ tehˬ kʼo, yawˇ kawˆ jaˇ leh ngaˬ hui hkʼa shuˍ chaw yaˇ hpehꞈ ve pa taw maˇ suh gaˇ ve yoˬ. Yaꞈ hkʼaˇ, Awˇbaˍdiˆ Yaˬhoˉvaˬ htaꞈ haꞈ jaˇ leh yawˇ ve kanˉ te ve chaw htaꞈ kaꞈ haꞈ jaˇ ve pa taw yawˇ ve a shaꞈ tanˇ ve yoˬ.
Gʼuiˬ sha ve kanˉ htaꞈ tawˍ laˇ ve htawˇ awˬ viˉ awˬ nyi hawˉ hkʼaˆ awˬ nu ve awˬ viˉ awˬ nyi htaꞈ Gʼuiˬ sha ve kanˉ hkʼaˇ hkʼaw ve liꞈ yuˬ piˇ tuˬ haꞈ hanˉ ve (Awˬ tawn 11 nyi sheˍ)d
11. Chi beuꞈ teˇ co˗e Yaˬhoˉvaˬ ve kanˉ te ve chaw Awˇbaˍdiˆ htaꞈ hkʼaˬ hkʼe shuˍ ve le? (Awˬ han htaꞈ nyi sheˍ.)
11 Chi beuꞈ teˇ co˗e Yaˬhoˉvaˬ ve kanˉ te ve chaw laiˉ gʼaˇ yawˇ ve kanˉ maˇ te tcuh laˇ kuiˬ mvuhˇ miˬ hkʼaw chehˇ ve yoˬ. Yawˇ hui mvuhˇ miˬ uˉ peunˍ ve awˬ hawˉ lo chehˇ ve yoˬ. Yaꞈ hkʼaˇ, yawˇ hui aˬ htoꞈ ma gʼa hpuˇ ve htawˇ maˇ kʼoˆ, Awˇbaˍdiˆ Yaˬhoˉvaˬ htaꞈ oˉ kʼoˍ pui ve hkʼe yawˇ hui kaꞈ pui ve yoˬ. (Maꞈhtehˍ 22:21) Awˬ viˉ awˬ nyi chi teˇ hpaˍ Yaˬhoˉvaˬ htaꞈ kawˆ leh yawˆ yan ve pa taw, chaw yaˇ ve tawˇ hkawˇ aꞈ kehˉ yawˇ ve tawˇ hkawˇ htaꞈ na yuˬ ve yoˬ. (Tcuh yaˇ 5:29) Yawˇ hui chi hkʼe te gʼa tuˬ maˇ sha ve htawˇ, hto toˇ ve, leh hpawnˬ daꞈ ve hkʼaˬ htaˆ kaꞈ coˇ caˇ leh te ve yoˬ. (Maꞈhtehˍ 10:16, 28) Chi hkʼoˆ kaꞈ, awˬ viˉ awˬ nyi yonˍ hkʼaˇ yonˍ yeˬ leh Yaˬhoˉvaˬ geh caˉ leh meuˆ daꞈ tuˬ, awˬ viˉ awˬ nyi loˍ ve awˬ ceuˬ htaꞈ yawˇ hui ga piˇ ve yoˬ. Aˍfaˍriˆkaˆ miˬ guiˬ lo ngaˬ hui ve kanˉ teˇ tcuhˉ teˇ yanˇ maˇ te tcuh laˇ kuiˬ lo chehˇ ve Awn˗li ve awˬ lawn htaꞈ teˇ geh nyi sheˍ. Oˇ ve teˇ yanˇ Awn˗li Gʼuiˬ sha ve kanˉ hkʼaˇ hkʼaw ve liꞈ awˬ viˉ awˬ nyi htaꞈ ca yuˬ piˇ ve yoˬ. Yawˇ kʼoˆ ve, “awˬ tehˬ kʼo ngaˬ yaꞈ taw puiˉ jaˇ. Ngaˬ Yaˬhoˉvaˬ htaꞈ kawˆ leh yawˆ yan ve pa taw chi hkʼe te haˆ ve yoˬ.” Nawˬ Awn˗li hpehꞈ ve kʼo yawˇ hkʼa shuˍ haꞈ hanˉ gʼa˗aw laˇ? Nawˬ chi teˇ hkui kaꞈ Yaˬhoˉvaˬ htaꞈ kawˆ leh yawˆ yan ve kʼo, haꞈ hanˉ gʼa tuˬ yoˬ.
PAW HKUˇ YAWˇYAˍDAˆ HKʼA SHUˍ KA TIꞈ YEˬ SHEˍ
12. Paw hkuˇ Yawˇyaˍdaˆ leh yawˇ ve awˬ miˇ ma hkʼaˬ hkʼe te Yaˬhoˉvaˬ htaꞈ ka tiꞈ yeˬ ve le?
12 Paw hkuˇ Yawˇyaˍdaˆ Yaˬhoˉvaˬ htaꞈ kawˆ leh yawˆ yan ve pa taw yawˇ Yaˬhoˉvaˬ htaꞈ ka tiꞈ yeˬ leh awˬ tehˬ oˉ kʼoˍ pui ve hpawˇ chehˇ ve yoˬ. Yeˍsaˍbeˍlaˆ ve yaˇ miˇ Aˍtaˍliˆ Yuˇdaꞈ mvuhˇ miˬ htaꞈ uˉ peunˍ tuˬ aˉ yaˇ veh yuˬ ve ngaˬ hui hkʼa tawˍ lehˆ gʼa mawˬ ve yoˬ. Aˍtaˍliˆ lehˬ haiˬ jaˇ leh kanˇ paˆ cawˬ ve pa taw oˇ ve teˇ yanˇ chaw yaˇ kawˆ jaˇ ve yoˬ. Aˍtaˍliˆ yawˇ uˉ peunˍ gaˇ ve pa taw yawˇ ve awˬ ceuˬ awˬ hkʼaˇ hkʼa peu˗eˬ htaꞈ tiˇ pehˍ tcuh ve yoˬ. (2 Raˍsaˍvanˍ 22:10, 11) Yawˇ ve awˬ ceuˬ awˬ hkʼaˇ Yawˇshaˆ teˇ gʼaˇ ceh tiˉ gʼa ponˬ ve yoˬ. Yawˇ gʼa ponˬ ve lehˬ Yawˇyaˍdaˆ ve awˬ miˇ ma Yawˇshaˍbaˆ ga piˇ ve pa taw yoˬ. Yawˇ huiˉ maˬ yaˇ paˍ chi ve htaꞈ yuˬ faˉ taˍ leh uiˍ la htaˇ hkʼa gaˬ nyi haꞈ shaˉ piˇ ve yoˬ. Yawˇ hui Daˍviˆ ve awˬ ceuˬ awˬ hkʼaˇ htaꞈ haꞈ shaˉ piˇ ve yoˬ. Yawˇyaˍdaˆ Yaˬhoˉvaˬ htaꞈ ka tiꞈ yeˬ leh Aˍtaˍliˆ htaꞈ maˇ kawˆ ve yoˬ.—Tawˇ naˉ ve 29:25.
13. Yawˇshaˆ a shaꞈ 7 hkʼawꞈ htaˇ Yawˇyaˍdaˆ yawˇ Yaˬhoˉvaˬ htaꞈ ka tiꞈ yeˬ ve tehꞈ hkʼaˬ hkʼe hpeuꞈ maw laˇ ve le?
13 Yawˇshaˆ a shaꞈ 7 hkʼawꞈ htaˇ Yawˇyaˍdaˆ yawˇ Yaˬhoˉvaˬ htaꞈ ka tiꞈ yeˬ ve tehꞈ hkʼa tawˍ lehˆ hpeuꞈ maw laˇ ve yoˬ. Daˍviˆ ve awˬ ceuˬ awˬ hkʼaˇ Yawˇshaˆ jawˇ mawˇ gʼa te tuˬ Yawˇyaˍdaˆ awˬ hkʼaˇ gu piˇ ve yoˬ. Yaꞈ hkʼaˇ, Yawˇyaˍdaˆ gu ve awˬ hkʼaˇ htaꞈ shu shiˍ ve kʼo, yawˇ htaꞈ shu tiˇ pehˍ piˇ tuˬ yoˬ. Yaˬhoˉvaˬ yawˇ htaꞈ awˬ bon naꞈ piˇ ve pa taw, yawˇ gu ve awˬ hkʼaˇ awˬ tehˬ hpehꞈ la ve yoˬ. Leˍviˆ chaw awˬ hoˉ awˬ naˬ Yawˇyaˍdaˆ htaꞈ awˬ gʼaˇ piˇ ve pa taw, Yawˇshaˆ jawˇ mawˇ gʼa hpehꞈ leh Aˍtaˍliˆ htaꞈ shu tiˇ pehˍ piˇ ve yoˬ. (2 Raˍsaˍvanˍ 23:1-5, 11, 12, 15; 24:1) Peuˬ hkʼawꞈ nawˉ “Yawˇyaˍdaˆ lehˬ, Yawˇshaˆ leh Yuˇdaꞈ chaw teˇ hpaˍ htaꞈ Gʼuiˬ sha ve chaw te tuˬ ka tiꞈ shaˉ caˆ te tcuh ve yoˬ.” (2 Jawˇmawˇ 11:17) Chi hkʼoˆ kaꞈ, “Yawˇyaˍdaˆ lehˬ, bon yehˬ hkʼaw maˇ daꞈ kehˬ ve chaw maˇ gʼa loꞈ la tuˬ, bon yehˬ taˍ meuꞈ hpeꞈ lo shaw shehˍ hpaˇ teˇ hpaˍ htaꞈ teh taˍ ve yoˬ.”—2 Raˍsaˍvanˍ 23:19.
14. Yawˇyaˍdaˆ Yaˬhoˉvaˬ htaꞈ taˍ uiˍ ve pa taw Yaˬhoˉvaˬ yawˇ htaꞈ hkʼaˬ hkʼe taˍ uiˍ piˇ ve le?
14 Yaˬhoˉvaˬ kʼoˆ taˍ ve, “ngaˬ htaꞈ taˍ uiˍ ve chaw htaꞈ ngaˬ taˍ uiˍ” piˇ tuˬ yoˬ. Leh yawˇ kaꞈ Yawˇyaˍdaˆ htaꞈ taˍ uiˍ piˇ ve yoˬ. (1 Saˍmo˗eˍlaˆ 2:30) Tawˇ pa haˉ te kʼo, ngaˬ hui htaꞈ maˍ laˇ tuˬ Yaˬhoˉvaˬ lehˬ Liꞈ hpu hkʼaw Yawˇyaˍdaˆ ve awˬ lawn bvuhꞈ keu tcuh taˍ ve yoˬ. (Roˉmaꞈ 15:4) Chi hkʼoˆ kaꞈ, Yawˇyaˍdaˆ suh˗e htaˇ yawˇ htaꞈ taˍ uiˍ piˇ leh “Iˉsaˍreˍlaˆ chaw awˬ pon, Gʼuiˬ sha awˬ pon leh bon yehˬ awˬ pon coˇ caˇ leh kanˉ te taˉ peuˬ ve pa taw, yawˇ htaꞈ Daˍviˆ ve venˇ hkʼaw tuˍ piˇ ve yoˬ.”—2 Raˍsaˍvanˍ 24:15, 16.
Paw hkuˇ Yawˇyaˍdaˆ hkʼa shuˍ ngaˬ hui Yaˬhoˉvaˬ htaꞈ kawˆ leh yawˆ yan ve kʼo, ngaˬ hui awˬ viˉ awˬ nyi htaꞈ ka tiꞈ yeˬ leh yawˇ hui htaꞈ ga piˇ tuˬ yoˬ (Awˬ tawn 15 nyi sheˍ)e
15. Yawˇyaˍdaˆ ve awˬ lawn htaꞈ ngaˬ hui aˬ htoꞈ ma henˇ yuˬ gʼa ve le? (Awˬ han htaꞈ nyi sheˍ.)
15 Yawˇyaˍdaˆ ve awˬ lawn ngaˬ hui Yaˬhoˉvaˬ htaꞈ kawˆ leh, yawˆ yan tuˬ hkʼaˬ hkʼe ga laˇ ve le? Nyi haꞈ shaˉ paˍ Yawˇyaˍdaˆ htaꞈ henˇ yuˬ gʼa ve lehˬ Hkriꞈ yaˇ awˬ moˍ hkʼaw ve awˬ viˉ awˬ nyi htaꞈ hkʼaˬ htaˆ kaꞈ a yeˇ yuˬ piˇ leh nyi haꞈ shaˉ piˇ gʼa ve yoˬ. (Tcuh yaˇ 20:28) Awˬ viˉ awˬ nyi chaw mawˇ kaꞈ Yawˇyaˍdaˆ htaꞈ henˇ yuˬ gʼa ve lehˬ yawˇ hui Yaˬhoˉvaˬ htaꞈ kawˆ leh yawˆ yan ve pa taw yawˇ htaꞈ hkʼaˬ htaˆ kaꞈ ka tiꞈ yeˬ ve kʼo, Yaˬhoˉvaˬ yawˇ hui htaꞈ hkʼaˬ htaˆ kaꞈ haꞈ shaˉ piˇ tuˬ yoˬ. Yaˬhoˉvaˬ yawˇ ve a loˍ biˇ la tcuh tuˬ yawˇ ve kanˉ hkʼaˇ hkʼaw yawˇ hui htaꞈ yehˇ ve yoˬ. Chi hkʼoˆ kaꞈ, Yaˬhoˉvaˬ Yawˇyaˍdaˆ htaꞈ taˍ uiˍ piˇ ve hkʼa shuˍ yaˇ ehˉ leh yaˇ nehˬ Yaˬhoˉvaˬ htaꞈ henˇ yuˬ gʼa ve lehˬ Yaˬhoˉvaˬ ve kanˉ te maw jaˇ˗oˬ ve awˬ viˉ awˬ nyi chaw mawˇ htaꞈ yawˆ yan piˇ gʼa ve yoˬ. (Tawˇ naˉ ve 16:31) Chi hkʼe ceh tiˉ maˆ heˆ. Leˍviˆ chaw awˬ hoˉ awˬ naˬ Yawˇyaˍdaˆ htaꞈ awˬ gʼaˇ piˇ ve hkʼe ngaˬ hui henˇ yuˬ gʼa ve lehˬ, Hkriꞈ yaˇ awˬ moˍ hkʼaw leh Gʼuiˬ sha ve kanˉ hkʼaˇ hkʼaw “awˬ hoˉ teˇ hpaˍ ve hkawˇ” na yuˬ ve yoˬ.—Heˍbrehˇ 13:17.
JAWˇ MAWˇ YAWˇSHAˆ HKʼE TAˇ TE
16. Jawˇ mawˇ Yawˇshaˆ awˬ gʼaˇ maˇ uiˍ leh maˇ yonˍ yeˬ ve aˬ htoꞈ ma hpeuꞈ maw laˇ ve le?
16 Awˉ lawˉ htaˇ jawˇ mawˇ Yawˇshaˆ htaꞈ paw hkuˇ Yawˇyaˍdaˆ ga piˇ ve pa taw yawˇ Yaˬhoˉvaˬ htaꞈ haꞈ leh yawˇ nyi hkʼaˇ suh tuˬ te piˇ gʼa ve yoˬ. (2 Jawˇmawˇ 12:2) Yaꞈ hkʼaˇ, Yawˇyaˍdaˆ suh peuˬ hkʼawꞈ nawˉ Yawˇshaˆ awˬ nu ve awˬ hoˉ awˬ naˬ teˇ hpaˍ ve hkawˇ na yuˬ leh shaˉ hoꞈ teˇ hpaˍ htaꞈ oˉ kʼoˍ pui ve yoˬ. Hkʼaˬ hkʼe hpehꞈ la ve le? Yawˇ leh mvuhˇ miˬ yaˇ “Aˍsheˍraˆ gʼuiˬ sha ma ve shaˉ hoꞈ htaꞈ kʼawꞈ te leh oˉ kʼoˍ pui ve yoˬ.” (2 Raˍsaˍvanˍ 24:4, 17, 18) Yaˬhoˉvaˬ nyi ma luˬ jaˇ ve htawˇ yawˇ hui htaꞈ laiˉ pawˆ ga piˇ ve lehˬ “tcuh kaˍ paˍ teˇ hpaˍ htaꞈ hpehˇ peu leh shaˍ tiꞈ ca piˇ tcuh ve yoˬ. Yaꞈ hkʼaˇ, yawˇ hui maˇ na yuˬ.” Jawˇ mawˇ leh mvuhˇ miˬ yaˇ Yawˇyaˍdaˆ ve yaˇ paˍ Zaˍhkaˍriˆ ve hkawˇ maˇ na yuˬ ve yoˬ. Zaˍhkaˍriˆ lehˬ tcuh kaˍ paˍ leh paw hkuˇ hpehꞈ ve awˬ hkʼoˆ kaꞈ, Yawˇshaˆ ve awˬ ceuˬ awˬ hkʼaˇ kaꞈ hpehꞈ ve yoˬ. Chi hkʼe ceh tiˉ maˇ heˆ. Yawˇshaˆ lehˬ Yawˇyaˍdaˆ ve yehˬ kʼa yawˇ htaꞈ ga piˇ ve htawˇ yawˇ awˬ bon maˇ shiˍ leh Zaˍhkaˍriˆ htaꞈ tiˇ pehˍ tuˬ tawˇ piˇ ve yoˬ.—2 Raˍsaˍvanˍ 22:11; 24:19-22.
17. Yawˇshaˆ htaꞈ hkʼaˬ hkʼe hpehꞈ la ve le?
17 Yawˇshaˆ lehˬ Yaˬhoˉvaˬ htaꞈ hkʼaˬ htaˆ kaꞈ maˇ kawˆ leh maˇ yawˆ yan ve pa taw, yawˇ maˇ daꞈ ve awˬ ceuˬ gʼa hpuˇ ve yoˬ. Yaˬhoˉvaˬ kʼoˆ ve, “ngaˬ htaꞈ chiˇ baˬ ve chaw htaꞈ ngaˬ chiˇ baˬ tuˬ yoˬ.” (1 Saˍmo˗eˍlaˆ 2:30) Leh awˬ tehˬ chi hkʼe hpehꞈ ve yoˬ. Peuˬ hkʼawꞈ nawˉ Suˇriˆ chaw Yawˇshaˆ ve maꞈ moˍ lonˉ htaꞈ bawˆ gʼaˇ leh Suˇriˆ chaw maꞈ yaˇ maˇ maˇ ve kaꞈ ‘yawˇ htaꞈ hkaˆ ce heuˆ leh gʼa hkanˍ jaˇ ve yoˬ.’ Suˇriˆ chaw maꞈ yaˇ kʼawꞈ hpfuhˆ kʼawꞈ˗e htaˇ Yawˇshaˆ Zaˍhkaˍriˆ htaꞈ tiˇ pehˍ ve pa taw, yawˇ ve a maꞈ lonˉ teˇ hpaˍ yawˇ htaꞈ hkʼawˇ tiˇ pehˍ piˇ ve yoˬ. Yawˇshaˆ lehˬ haiˬ jaˇ ve jawˇ mawˇ hpehꞈ ve tehꞈ mvuhˇ miˬ yaˇ shawˍ ve pa taw “jawˇ mawˇ teˇ hpaˍ tuˍ kuiˬ lo shu yawˇ htaꞈ maˇ tuˍ piˇ.”—2 Raˍsaˍvanˍ 24:23-25; Liꞈ hpu henˇ tuˬ ve liꞈ Maꞈhtehˍ liꞈ 23:35 hkʼaw “Aˍraˍhkiˆ yaˇ paˍ” hkʼaw nyi sheˍ.
18. Yeˍraˍmiˆ liꞈ 17:7, 8 hkʼaw kʼoˆ taˍ ve hkʼe, ngaˬ hui Yawˇshaˆ hkʼa shuˍ maˇ hpehꞈ tuˬ hkʼaˬ hkʼe gʼa te ve le?
18 Yawˇshaˆ ve awˬ lawn ngaˬ hui htaꞈ hkʼaˬ hkʼe maˍ laˇ ve le? Yawˇshaˆ lehˬ suhˆ cehˬ awˬ geu maˇ tcuhˆ naˉ leh tawˆ kaˬ piˇ taˍ ve hkʼe ceh hpehꞈ ve yoˬ. Leh Yawˇyaˍdaˆ suh peuˬ hkʼawꞈ nawˉ yawˇ htaꞈ maˇ heˆ heˆ ve oˉ kʼoˍ pui ve chaw ca jehˬ la ve pa taw, yawˇ Yaˬhoˉvaˬ htaꞈ baˬ taˉ ve yoˬ. Suhˆ cehˬ awˬ geu maˇ naˉ ve lehˬ mvuhˇ haw laˬ htaˇ paˍ˗e sha ve hkʼa shuˍ, tehˆ maˍ laˇ ve chi kaꞈ yehˬ kʼa hkʼaw ve chaw maˇ heˆ leh Hkriꞈ yaˇ awˬ moˍ hkʼaw ve chaw Yaˬhoˉvaˬ htaꞈ kawˆ leh yawˆ yan ve pa taw yawˇ hui te ve hkʼe, ngaˬ hui te ve ceh maˇ gʼa te tuˬ gʼa mawˬ ve yoˬ. Ngaˬ hui Yaˬhoˉvaˬ geh hkʼaˬ htaˆ kaꞈ meuˆ daꞈ tuˬ ngaˬ hui yawˇ htaꞈ haꞈ leh a shu yawˇ hkʼaˇ yawˇ Yaˬhoˉvaˬ htaꞈ kawˆ leh gʼa yawˆ yan cawˇ ve yoˬ. Ngaˬ hui leuˉ leh chi hkʼe te gʼa tuˬ kaiˬ ve hkʼaw Liꞈ hpu gʼaw leh gʼa henˇ ve, hkʼaˬ htaˆ kaꞈ hkʼa dehꞈ dawˇ nyi leh bon gʼa lawˬ ve yoˬ.—Yeˍraˍmiˆ 17:7, 8 gʼaw sheˍ; Kawˇlawˇsehˇ 2:6, 7.
19. Yaˬhoˉvaˬ ngaˬ hui htaꞈ aˬ htoꞈ ma te tcuh gaˇ ve le?
19 Yaˬhoˉvaˬ lehˬ ngaˬ hui te maˇ gʼa ve awˬ leuˉ maˇ te tcuh laˇ ve yoˬ. Yaˬhoˉvaˬ ngaˬ hui htaꞈ te tcuh gaˇ ve awˬ ceuˬ Cuˇ yiˍ piˇ ve liꞈ 12:13 hkʼaw kʼoˆ taˍ ve yoˬ. Oˇ kaˬ lo kʼoˆ ve, “Gʼuiˬ sha htaꞈ kawˆ leh yawˇ ve awˬ liˇ tawˇ hkawˇ teˇ hpaˍ htaꞈ na yuˬ˗oꞈ. Chi hkʼe te tuˬ, Gʼuiˬ sha ngaˬ hui htaꞈ te hpanˍ taˍ laˇ ve yoˬ.” Awˬ gʼuˇ suhˍ hpawˇ ngaˬ hui aˬ htoꞈ ma gʼa hpuˇ ve htawˇ maˇ kʼoˆ, ngaˬ hui Yaˬhoˉvaˬ htaꞈ kawˆ leh yawˆ yan ve kʼo, Awˇbaˍdiˆ leh Yawˇyaˍdaˆ hkʼa shuˍ ngaˬ hui Yaˬhoˉvaˬ htaꞈ ka tiꞈ yeˬ gʼa tuˬ yoˬ. Leh ngaˬ hui Yaˬhoˉvaˬ geh meuˆ daꞈ ve htaꞈ teˇ ceuˬ˗ehˬ kaꞈ te luˬ laˇ maˇ gʼa.
KʼA MUIˬ HKAWˇ 3 Ngaˬ hui ve awˬ gʼaˇ, dawˇ law kuiˬ, yonˍ hkʼaˇ
a Liꞈ hpu hkʼaw ngaˬ hui Yaˬhoˉvaˬ htaꞈ kawˆ leh yawˆ yan tehꞈ kʼoˆ laˇ ve yoˬ. Gʼuiˬ sha htaꞈ kawˆ leh yawˆ yan ve hkʼaˬ hkʼe kʼoˆ gaˇ ve ngaˬ hui shiˍ tuˬ awˬ lawn chi ve hkʼaw teˇ geh henˇ tuˬ yoˬ. Leh ngaˬ hui Gʼuiˬ sha htaꞈ kawˆ leh yawˆ yan ve hkʼaˬ hkʼe gʼa te cawˇ ve kaꞈ teˇ geh henˇ tuˬ yoˬ. Chi hkʼoˆ kaꞈ, Gʼuiˬ sha htaꞈ kawˆ leh yawˆ yan ve ngaˬ hui haꞈ hanˉ ve cawˬ tuˬ hkʼaˬ hkʼe ga laˇ ve leh yawˇ ve kanˉ ka tiꞈ yeˬ ve hkʼaw caˉ leh te kʼai ve htaꞈ hkʼaˬ hkʼe ga laˇ ve kaꞈ awˬ lawn chi ve hkʼaw teˇ geh henˇ tuˬ yoˬ.
b Chiˇ mvuh ve liꞈ 25:14 (MGS): “Yaˬhoˉvaˬ htaꞈ kawˆ leh yawˆ yan ve chaw yawˇ ve awˬ chawˇ hpehꞈ tuˬ yoˬ. Leh yawˇ ve ka tiꞈ tawˇ hkawˇ yawˇ hui htaꞈ shiˍ tcuh tuˬ yoˬ.”
c Awˇbaˍdiˆ chi ve teˇ gʼaˇ lehˬ tcuh kaˍ paˍ Awˇbaˍdiˆ hpehꞈ ve maˇ heˆ. Tcuh kaˍ paˍ chi teˇ gʼaˇ lehˬ Awˇbaˍdiˆ liꞈ bvuhꞈ paˍ hpehꞈ leh yawˇ laiˉ ha hkʼawꞈ a shaꞈ teꞈ chehˇ sheˍ ve yoˬ.
d AWˬ HAN HTAꞈ KʼOˆ MAˍ TAˍ VE: Tehˆ maˍ laˇ taˍ ve awˬ han, Gʼuiˬ sha ve kanˉ maˇ te tcuh laˇ kuiˬ mvuhˇ miˬ hkʼaw awˬ viˉ awˬ nyi hawˉ hkʼaˆ teˇ gʼaˇ awˬ nu ve awˬ viˉ awˬ nyi htaꞈ Gʼuiˬ sha ve kanˉ hkʼaˇ hkʼaw ve liꞈ yuˬ piˇ ve.
e AWˬ HAN HTAꞈ KʼOˆ MAˍ TAˍ VE: Awˬ viˉ awˬ nyi yaˇ miˇ haˉ awˬ viˉ awˬ nyi chaw mawˇ geh tawˇ yaw tuˬ awˬ hkʼeun hkʼaw hto toˇ tuˬ awˬ hkʼaˇ henˇ ve. Awˬ viˉ awˬ nyi hawˉ hkʼaˆ chaw mawˇ geh chaw guiˇ kuiˬ lo haꞈ hanˉ ve hkʼaw hto toˇ ve daꞈ ve henˇ yuˬ tuˬ hpehꞈ ve. Awˬ viˉ awˬ nyi hawˉ hkʼaˆ hpehꞈ laˬ jaw ve awˬ lawn cawˬ ve chaw, awˬ viˉ awˬ nyi hpawnˬ daꞈ kuiˬ yehˬ nyi haꞈ shaˉ tuˬ maˍ piˇ ve.