Mukalenga olimba rima ninga Zadoki

1-2. N’nga Zadoki ali ani? (1 Limbili 12:22, 26-28)

MUFWANAFWANI-EDHELE ira munoona mwinji waatu okwaranya 340.000, ungagumaneile vambo-ive ira tam-ele Davide kala mwene wa Aisraeli. Wa malambo mararu, tatamo la myango vaduzi na Heburoni unovweya onga waatu, theya thitho nyumbo dhotitimi-a. (1 Li. 12:39) Vamwinjinivo vatokala zombwe mwinango dhinalee Zadoki wenuo ali oidhiweya waatu anjinji. Mbwenye Yohova afuna ira niidhiwe ira liye ali vamwinjinivo. (Muleri 1 Limbili 12:22, 26-28.) N’nga Zadoki ali ani?

² Zadoki ali mulimbo velela sembe alaba basa vambo-i na Abiyatari wenuo ali ndimuwa waalimbo velela sembe. Zadoki ali oro-edha wenuo aoda zindiyela vyongo vinofuna Nlungu thitho atoova-iwa zelu dhavakundu maningi. (2 Sa. 15:27) Atu tafuna malangi-o azelu tanoodhowa wa Zadoki. Liye ali mutu olimba rima. Muyofunjedha yei ninotapanyani maningi vya kaleloleeli.

3. (a) Mwasiwa ngwan’ni arumiwi a Yohova anofwanela kala olimba rima? (b) N’nga ninotapanyani n’ni muyofunjedha yei?

³ Malambo omari-ala, Satana unaadhimbinuela maningi atu a Nlungu. (1 Pe. 5:8) Ee-no ninofwanela kala olimba rima vevo vanodedi-edhela i-yo ira Yohova anonge Satana na ilambo yothakalai. (Sal. 31:24) Dhoweni nitapanyeni ndhila dhiraru dha mwemo munasazi-edhele i-yo limba rima wa Zadoki.

MUKALENGA UIKUNDU YA UMWENE WA NLUNGU

4. Mwasiwa ngwan’ni arumiwi a Yohova anofuneela kala olimba rima ira takale uikundu ya Umwene wa Nlungu? (Muone thitho iruthiruthi.)

⁴ I-yo atu a Yohova, ninodhilimbi-edha kala uikundu ya Umwene wa Nlungu. Mbwenye irana vyevi unofuneela ira nikale olimba rima. (Mat. 6:33) Mwaifwanafwani-o, muilambo yothakalai ninofuneela kala olimba rima ira ni-arelenga makundo amakalelo apama a Yohova thitho laleela milanyu yapama ya Umwene. (1 At. 2:2) Thitho ninofuneela kala olimba rima ira na-avolowele vyandale dhailamboi, mwemo atwee mbo-ovwelana. (Ju. 18:36) Arumiwi anjinji a Yohova anogumanana nyarwa dhafuma, anooni-iwa nyarwa thitho enango ano-eliwa perozoni namwasa okonda volowela vyandale venango kala nyakondo.

5. Mwasiwa ngwan’ni Zadoki afuneela kala olimba rima ira am’kami-e Davide?

⁵ Zadoki kaadhowile wu Heburoni dhowa masangalala ira Davide uto-eliwa kala mwene. Liye adhowile weo angatukunle mafarametwee akondo thitho ali okozeya koma kondo. (1 Li. 12:38) Zadoki ali ofunechecha m’kami-a Davide vakondo yolimbanana amwidani Aisraeli. Angalive ira venango Zadoki kaana dodoliso lokoma kondo, mbwenye ali olimba rima.

6. N’nga ifwanafwani-o yapama ya Davide yam’kami-idhe a-vi Zadoki? (Salimo 138:3)

⁶ N’nga Zadoki wenuo ali mulimbo velela sembe, afunjedhile uvi kala olimba rima? Liye akalecha vambo-i naatu enao tali akopolo thitho olimba rima. Vifwanafwani-o viwa, vyatom’kami-a maningi. Mwaifwanafwani-o, limba rima wa Davide vevo “vasogolela liye Aisraeli dhowa makoma kondo,” watoolimbi-a Aisraeli othene ira takale uikunduyee. (1 Li. 11:1, 2) Hora dhothene Davide anom’nyindela Yohova ira am’kami-e volimbanana amwidanee. (Sal. 28:7; muleri Salimo 138:3.) Vatookala thitho alombwana enango enao tam’kami-edhe Zadoki kala olimba rima. Mwaifwanafwani-o, vatookala Yehoyada na mwanee Benaya enao tali anyakondo akopolo, thitho anamasogolela 22 enao tali uikundu ya Davide. (1 Li. 11:22-25; 12:26-28) Atu othene enala tatoosakula kala uikundu ya Davide na umwenee.

7. (a) N’nga ndivifwanafwani-o viivi vyamalamboano, vinanikami-e kala olimba rima? (b) Movwelana na vidiyo, n’nga ninofunjedhavon’ni va ifwanafwani-o ya bali Nsilu?

⁷ Ninolimbi-iwa thitho kaana kopolo nathuulelanga vifwanafwani-o vyaatu oi molimba rima tatoosikimizela kala uikundu ya utongi wa Yohova. Maifwanafwani-o, Mweni-u Yesu Kristu, atookonda volowela ndale dhailambo ya Satanila. (Mat. 4:8-11; Ju. 6:14, 15) Hora dhothene anoom’nyindela Yohova ira am’va-e kopolo. Vatokala thitho vifwanafwani-o vya malamboano vyaazombwe anjinji enao ta-eliwile perezoni namwasa wa vyongo vinororomela aliwa, thitho konda volowela vya ndale. Munooda ira pama leri myasiwa va jw.org.a

MUKAMI-ENGA ABALINYU

8. N’nga ndi vahora ivi vevo andimuwa avapingoni vanofuneela aliwa kala olimba rima ira takami-e abaliwa?

⁸ Hora dhothene atu a Yohova anokami-ana. (2 Ak. 8:4) Mbwenye hora dhinango aliwa anofuneela kala olimba rima ira tairena vyevyo. Mwaifwanafwani-o, wakala kondo andimuwa avapingoni anozindiyela ira abali naarongoliwa, anofuneela limbi-iwa, va-iwa vyongo vinofuneela aliwa vaingumiiwa thitho yodya yauzimu. Namwasa odhiveliwana mabila, aliwa anorumela e-la ingumiiwa vangovini ira tavelele kami-o lofuneela wa abaliwao. (Ju. 15:12, 13) Tairangana vyevi, anokala tam’sazi-edhanga Zadoki va mwasa olimba rima.

9. Movwelana na lemba la 2 Samueli 15:27-29, n’nga Davide am’vepile Zadoki ira aire n’ni? (Muone thitho iruthiruthi.)

⁹ Ingumi ya Davide yali vangovini. Mwanee Abisalomu ali osikimizela ira am’mwaki-e umwene. (2 Sa. 15:12, 13) Veva Davide afuneela kuma wu Yerusalemu mombaranya. Liye atoowandela arumiwee ira: “Kozeelani mombaranya, dhoweni nitaweni namwasa oi kavali mutu unavulumuwe mandhani mwa Abisalomu!” (2 Sa. 15:14) Vevo arumiwee vyakuma aliwa, Davide atoozindiyela ira vanoofuneela mutu mwinango ira a-ale am’mwandelenga Davide vyevyo Abisalomu vinaire liye. Ee-no, atoom’ruma Zadoki naalimbo velela sembe enango sidadimo ira tamalabenga basa mwemo. (Muleri 2 Samueli 15:27-29.) Aliwa tafuneela irana vyongo mosamala maningi namwasa oi vyongo vyaawandenle Davidevi, vyali vyoopi-a thitho vyo-ela ingumiiwa vangovini. Abisalomu ali wauwalanga, odhidhiveliwana ekene thitho atoom’mwirela inyengo babee. Kathuulelani vyafuna airela Abisalomu aakale ira atooidhiwa ira Zadoki naalimbo velela sembe enango, tatoo-ala naifunelo yoi takale anamazondela a Davide.

10. N’nga Zadoki naafwee tam’barenle a-vi Davide?

¹⁰ Davide atom’vepa Zadoki nafwee mwinango ororomeleya dhinalee Husai ira tam’kami-e vamwasa wen’na. (2 Sa. 15:32-37) Vo-arela malangi-oao, Husai atooiri-a ira Abisalomu arome m’roromela. Liye atoovelela malangi-o amoda okomela kondo enao tam’va-idhe Davide hora ira akozeele. Voi ee-no, Husai atoom’mwandela Zadoki na Abiyatari vya masaka-edhwao. (2 Sa. 17:8-16) Voi ee-no alombwana ambilao, tatootumiza milanyu wa Davide. (2 Sa. 17:17) Yohova atoom’kami-a Zadoki naalimbo velela sembe enangoao ira tam’barele Davide.—2 Sa. 17:21, 22.

11. N’nga ninasazi-edhe a-vi limba rima wa Zadoki, nakami-anga abali-u?

¹¹ Akala mutovepiwa ira mukami-e abalinyu vahora yorucha, n’nga munathonyi-edhe a-vi limba rima ninga Zadoki? (1) Mu-arelenga malangi-o. Vahora ninga yen’na munofuneela ira vyongo movwelana. Munofwanela a-rela malangi-o okumela wu ofesi ya tambi. (Aeb. 13:17) Hora dhinango, andimuwa anofwanela onanga masaka-edho airile aliwa vamwasa okozeela ngovi thitho a-rela malangi-o agulu vahora ya ngoviyo. (1 Ak. 14:33, 40) (2) Mukalenga olimba rima thitho muirenga vyongo mosamala. (San. 22:3) Muromenga thuulela mwa-anaire vyongo vinangovyee. Mudhilimbi-edhenga ira mukale obareleya. (3) Mum’nyindelenga Yohova. Muthuulelenga ira Yohova unoudhiveliwanani nyo thitho abalinyu. Ee-no Yohova unooda ukami-ani ira muvelele kami-o waabalinyuao mungali obareleya.

12-13. N’nga ninofunjedhavon’ni va ifwanafwani-o ya Viktor na Vitalii? (Muone thitho iruthiruthi.)

¹² Kathuulelani ifwanafwani-o ya Viktor na Vitalii, abali ambilala tanoolaba basa yovelela vyodya na ma-inje wa Makristau afwiwa wu Ukraniya. Viktor aongile ira: “Nanoosakasaka vyodya ulimburo nlilothene. Hora dhinjinji nanoovwa atu taombelangana futi vaduzi navaduzi. Bali mwinango atooniwandela ira nimatukhule vyodya lojaniwee. Yodyila yatookami-a anamalaleya anjinji. Niromaringa vyodyavyo karoni, bomba yatoogwa vaduziduzi mametru 20 kumela vali i-yovo. Wa dambo lothene ndanoolobela wa Yohova ira andikami-e kala olimba rima ira ndidhowenave kami-a abalanga.”

¹³ Vitalii aongile ira: “Ndanoofuneela kala olimba rima maningi. Va ulendwanga oroma ndatoowenda mahora okwakwana 12. Ndali ndilobelanga wa Yohova vaulendwanga othene.” Vitalii ali olimba rima thitho anooira vyongo mosamala. Liye atoonga okoka ira: “Ndanoolobela wa Yohova ira andiva-e zelu thitho andikami-e kala odhiyevi-a. Ndavirana ndhila dhedho dhali dhorumeli-iwa na maguverno. Iroromelwanga itolimba maningi voona mwemo abali naarongola munoirela aliwa vyongo movwelana. Aliwa tanookumi-amo vyongo vyachinga ndhila, romari vyodya na vyongo vinango karoni thitho nipiyela vyodya na mamburo ogona.”

MUDHOWENAVE KALA OROROMELEYA WA YOHOVA

14. N’nga vinonikuza a-vi mutu unom’dhiveliwana i-yo a-iya m’labela Yohova?

¹⁴ Yongo imbo-i mwavyongo vinowesedha maningi iroromelo yi-u nonifooki-a, ndi vevo bali-u venango fwi-u a-iya m’labela Yohova. (Sal. 78:40; San. 24:10) Akala ninom’dhiveliwana maningi mutuo, vinooda kala vyorucha maningi ira nirumele vyongo viireilevyo. Akala vyevi vitouireeni, ifwanafwani-o ya Zadoki vamwasa ororomeleya inooda ulimbi-ani.

15. Mwasiwa ngwan’ni Zadoki afuneela kala olimba rima ira adhowenave kala ororomeleya wa Yohova? (1 Mamwene 1:5-8)

¹⁵ Zadoki atoosakula kalave ororomeleya wa Yohova voi fwee Abiyatari atoosakula irana vyongo mo-ororomeleya. Vi vyaireile komoni wa utongi wa Davide. Davide anga-adhi vang’ono funa wukwa, mwanee Adoniya anoofuna landa umwenee angalive ira Yohova ali angalanyedhile ira Solomu ngunofuna dhakala mwene. (1 Li. 22:9, 10) Abiyatari atoosakula kala uikundu ya Adoniya. (Muleri 1 Mamwene 1:5-8.) Voirana vyongo vyevi, Abiyatari atookala o-ororomeleya wa Davide, thitho wa Yohova. N’nga munothuulela ira Zadoki adhivwide a-vi vingaireile vyevi? Wavyawa vyokwaranya 40, liye na Abiyatari tali tangalabile basa vambo-i ninga alimbo velela sembe. (2 Sa. 8:17) Vahora inango aliwa tatookami-ana tukula “likasa la Nlungu waimbarimbari.” (2 Sa. 15:29) Voromavene othene enala tali uikundu ya Davide na umwenee thitho tatooirana vyongo vinjinji vom’labela Yohova. —2 Sa. 19:11-14.

16. N’nga chini yam’kami-idhe Zadoki ira akaleve ororomeleya?

¹⁶ Zadoki atookalave ororomeleya wa Yohova angalive ira Abiyatari atooirana vyongo mo-ororomeleya. Davide kaa-iidhe m’roromela Zadoki. Masaka-edho airile Adoniya oi am’mwaki-e babee umwene tangaidhiweile, Davide atom’sakula Zadoki, Natani na Benai ira tamam’zoze Solomu ira akale mwene. (1 Ma. 1:32-34) Kala vari vaarumiwi a Yohova ororomelaya ninga Natani na enango enao tali uikundu ya Davide, vinooneya ira vyatom’limbi-a maningi Zadoki. (1 Ma. 1:38, 39) Solomu anga-eliwile kala mwene, atoom’sakula “mulimbo velela sembe Zadoki ira avolowele limburo la Abiyatari.”—1 Ma. 2:35.

17. N’nga munam’sazi-edhe a-vi zadoki, akala mutu unom’dhiveliwana nyo uto-iya m’labela Yohova?

¹⁷ N’nga ninam’sazi-edhe a-vi Zadoki? Akala mutu unom’dhiveliwana nyo uto-iya m’lambela Yohova, nyo muthonyi-edhenga ira munofuna kalave ororomeleya. (Yos. 24:15) Yohova unodha uva-ani kopolo thitho ulimbi-ani. Mum’nyindelenga volobela wa liye thitho mudhowenganave kala vauxamwali olimba na Makristau afwinyu mororomeleya. Yohova unoona roromeleya winyu thitho unodha uva-ani yotuva.—2 Sa. 22:26.

18. N’nga ninofunjedhavon’ni va vyongo vyam’mwireele Marco na Sidse?

¹⁸ Kathuulelani vyam’mwireele Marco na-iyanee Sidse enao a-imiwa a-iyana ambili tali tanga-iidhe imbarimbari. Marco aongile ira: “Anamabala anodhiveliwana a-imiwa kumela vadambo libaliwile aliwa. Aliwa anoira yongo iliyothene inaode aliwa ira taabarele. Ee-no tasakula i-ya m’labela Yohova, vinokala vyopi-a rima maningi.” Liye atoonga okoka ira: “Mbwenye Yohova ukadhi anikami-anga ira nivilele. Liye ukadhi aonechechanga ira vahora inofooka miyo, i-yananga akaena kopolo thitho vahora inofooka i-yananga miyo ndikaena kopolo.” Sidse atoowenjedhela onga ira: “Kanaode vilela aakale ira Yohova kaaniva-idhe kopolo dhafuneela i-yo. Ndanoorucheya na mathuulelo oonanga ira ngumiyo uiri-idhe vyevyo, ee-no ndanoomwandela Yohova mwemo mwadhivwela miyo. Va-anavire hora indendai vatoodha rongola mwinango wenuo ali vangavirile vyawa vinjinji na-anaonane. Liye atoo-inda mafudanga nondiing’ana thitho atoondiwandela ira: ‘Sidse uthuulele ira kai weyo uiri-idhe.’ Mokami-iwa na Yohova, nditooda dhowanave m’labela mosangalala.”

19. N’nga muli ofunechecha iranan’ni?

¹⁹ Yohova unofuna ira arumiwee othene takalenga olimba rima ninga Zadoki. (2 Ti. 1:7) Mbwenye Yohova unofuna ira na-anyindelenga kopolo dhi-u. Yohova unofuna ira nim’nyindelenga. Ee-no mwagumanana vyongo vinango vyofuna ira muthonyi-edhe limba rima, mum’vepenga Yohova ira aukami-eni. Kamukaikelenga, Yohova unodha ukami-ani ira mukale olimba rima ninga Zadoki!—1 Pe. 5:10.