Liteya 17

Yekola kokoma mokanda

1, 2. Kokoma mikanda ekoki kozala na ntina nini?

¹ Lisangá ya boklisto na ekeke ya liboso eyebaki malamu kosalela mikanda mpo na makambo mingi. Mikanda mitindamaki na masangá mizalaki kolendisa boyokani kati na yango. (Bafil. 1:1) Mikanda misusu mitindamaki na baklisto oyo bazwaki mikumba minene kati na lisangá, mpo na koyikisa bango mpiko. (2 Tim. 1:1, 2, 6) Ezali mpe na mikanda mitindamaki epai na bandimi ya sika to na baklisto oyo bakutanaki na mikakatano makasi. (1 Bates. 1:1-7; 3:1-7) Baklisto ya liboso bakomaki mikanda na bandimi mosusu oyo bazalaki baninga na bango mpenza kati na mosala ya Nkolo, mpo na kobatela boyokani elongo na bango.​—3 Yoane 1, 14.

² Na mikolo na biso, baministre ya Nzambe bazali na makambo mingi mpo na yango bakoki kokoma mikanda, mpe yango ekoki kosala malamu mingi. Ntango mosusu ekosengaka kokoma mikanda epai na bakonzi ya Leta mpo na mosala ya Bokonzi. Ezali mpe na bato bafandaka na bandako to na bisika oyo “nsango malamu” ekoki kokomela bango na ndenge mosusu te bobele na kokomela bango mikanda. Na ntango basakoli mosusu ya lisangá na bino bakei kofanda epai mosusu to mpe baboti na yo bazalaka mosika na mboka oyo yo ofandi, okolinga kokomela bango mikanda mpo na kolakisa bango ete ozali kokanisa bango na bolingo nyonso. Mikanda misusu mizalaka mpo na kotonda moto asalelaki yo likambo moko malamu to mpo na kobondisa moninga oyo akufeli moto.

3. Tokoki kosala nini mpo mikanda na biso mizala mikanda mibongi na basali na Nzambe?

³ Mikanda na biso misengeli komonisa ete tozali basali ya Nzambe. Esengeli kozala ya boninga, ya boboto mpe kozanga kozokisa baoyo bakotanga yango. Ezali malamu te na kokomela moto maloba oyo makoki kolembisa ye soko mpe kobebisa kondima na ye. Liloba na Nzambe elobi ete “bolingo ekolendisaka”. (1 Bakol. 8:1) Bongisa malamu lokasa mpe ekomeli na yo. Ebongi malamu ete otika marge na loboko ya mobali, na loboko ya mwasi mpe na nse ya lokasa. Kotya mbindo soko mpe tache kati na lokasa ezali malamu te. Esengeli mpe toyeba kokoma liloba mokomoko ndenge bakomaka yango mpe kolandisa bafraze ndenge esengeli kolandana. Nzokande, ata oyebi kokoma malamu te, olemba nzoto te mpo na oyo etali kokomela baninga na yo mikanda. Mpamba te bango bakolanda mingi nde bolingo mpe komibanzabanza oyo omonisi epai na bango. Okoki kotala kati na diksionere mpo na koyeba kokoma maloba oyo maleki yo makasi. Okoki mpe kotala ekomeli ya bandeko mosusu mpo na koyeba motindo nini okoki kotya maloba na molongo mpe motindo nini okoki kolandisa bafraze. Kozanga kobosana toli oyo nyonso, totalela sikawa penepene mitindo ndenge na ndenge ya mikanda oyo tosengeli mbala mosusu kokoma awa ezali biso basaleli ya Nzambe.

4. Lakisa ndenge okoki kokoma mokanda na kompanyi moko, na Leta to na La Société.

⁴ Mikanda na la Société, na Leta to na kompanyi moko. Mpo na mikanda motindo oyo, osengeli kotya nkombo na yo mpe adresse na yo na loboko ya mwasi kuna na likoló ya lokasa. Se kuna na likoló, kasi na loboko ya mobali, okokoma date. Wana nyonso bakobengaka en-tête to motó ya mokanda. (Na mikanda oyo mitindami na la Société mpe etali makambo ya lisangá, esengeli mpe kokoma nkombo ya lisangá kati na en-tête.) Epai otindi mokanda, okokoma yango se kuna na likoló ya lokasa, kasi na loboko ya mobali, na nse ya date. Esika wana okokoma nkombo mpe adresse ya kompanyi to ya moto oyo yo okomeli ye mokanda. Osilisi wana okomi na eloko mosusu babengaka formule de politesse. Soki okomeli kompanyi moko to bato oyo bazali ba Témoins de Jéhovah te, ebongi malamu kosalela maloba “Monsieur” to “Messieurs”, “Citoyen to Citoyens”. Soki nde okomeli la Société to ba Témoins de Jéhovah mosusu, tomeseni kosalela maloba lokola “Bandeko ya bolingo” to “Ndeko ya bolingo”. Mikanda mitindami na kompanyi to na mokili, lokola ekozalaka mingi na Lifalanse ekosukaka na maloba lokola oyo “Recevez, Citoyen, l’assurance de mes sentiments distingués”. Nzokande ntango okomeli basangani mosusu ya libota ya Jéhovah, okoki kosukisa mokanda na yo na maloba lokola “Ngai ndeko na yo” to “Ngai moninga na yo ya mosala”. Esukiseli oyo ya mokanda esengeli kozala na molongo na yango moko. Ekoki te ete osangisa yango na maloba mosusu. Okotya sinyatire na yo na nse na yango. Soki mokanda etindami na la Société etali makambo ya lisangá to ya circonscription, moto oyo akomi yango akoyebisa mpe mokumba na ye, na ndakisa “Mokengeli-mokambi” to “Mokengeli ya circonscription” na nse ya sinyatire na ye.

5, 6. Na mokanda oyo osangisi makambo ndenge na ndenge, makambo nini osengeli kotya liboso, mpe okoki kosala nini mpo eyano ezala malamu?

⁵ Uta ebandeli ya mokanda na yo, yebisa ntina na yango. Na motindo yango, moto oyo yo okomeli ye mokanda akoyeba nokinoki mpo na nini otindeli ye mokanda. Soki okomelaki ye mokanda mosusu liboso to ye nde akomelaki yo, ebongi malamu kozongela likambo bolobanaki kati na yango. Mpo na mikanda mitindami epai na kompanyi moko monene oyo ezali na babiro ndenge na ndenge, osengeli kozongela bilembo na bango to références oyo okokuta yango na mokanda oyo batindelaki yo na mbala ya nsima. Sikawa olingi kosimba nzoto mpenza ya mokanda; mpo na likambo mokomoko ebongi kosalela yango paragrafe na yango mobimba. Na motindo yango, likambo nyonso ekomonana polele esika nini ekomami, mpe ekosalisa mingi baoyo bakotanga mokanda na yo. Soki mokanda na yo esangani na makambo matali mosala mpe makambo na yo moko ebongi malamu kolobela naino makambo matali mosala.

⁶ Ebongi malamu ete mokanda ezala mokuse, atako osengeli koyebisa makambo nyonso polele mpe sikisiki. Ntina ya kozongela maloba to makanisi mbala mibale misato ezali te. Soki makanisi mosusu etali ntina oyo yo ozali kokomela mokanda te, tika yango pembeni. Ebongi kopesa matondi mpo na milende oyo bakomani na yo bazali kosala. Atako mokanda moko ya makambo ekoki kozala na masengi ya kwokoso na kati, eyano ekozala malamu, mingimingi, soki okosalela maloba lokola oyo ete “Natii motema na nyonso ozali kosala mpo na ngai mpe natondi yo.”

7-9. Nini tokoki kotya kati na mokanda ya kopesa litatoli?

⁷ Mpo na kopesa litatoli. Kokomela bato mikanda ezali mpe eloko ya motuya mingi mpo na kosakola nsango ya Bokonzi. Na bamboka mosusu, bandako minene mpe milai ezali kuna, oyo nzela epesameli te na bato kokotakota kuna, mpe tozangi bongo likoki ya kokutana na bato bafandi wana mpo na kosakola epai na bango. Nzokande, tokoki kokoma mokanda epai na bato bafandi wana. Ezali mpe na bato tokutaka bango te ntango tolekaka ndako na ndako. Tokoki kosenga na bandeko oyo batambolaka te ete bakomela bango mikanda; na motindo yango, bango mpe bakozwa ata libaku bobele moko wana ya kosangana na mosala ya kosakola nsango ya Bokonzi.

⁸ Na ntango okomeli moto mokanda mpo na kopesa ye litatoli na ntina na Bokonzi na Nzambe, banda na kopesa nkombo na yo mpe yebisa soki ozali nani. Limbola lisusu mpo na nini okomeli ye mokanda. Wana moto akomona ete ozali na mikano mabe te. Na nsima, komela ye makambo oyo olingaki koloba na ye soki bokutanaki. Ezali mpasi te soki osaleli makambo oyekoli na Eteyelo ya mosala ya Nzambe. Okoki kosalela lisolo moko ebimi kala te kati na Mosala na biso ya Bokonzi. Okoki mpe kokomela ye na mokuse mpe na maloba na yo moko, makambo otangaki kati na Mosenzeli to na Lamuká!, to lisusu na mokanda Okoki kozala na bomoi ya seko na mabelé oyo ekobongwana paradis. Kati na anvelope okoki kokotisa mpe tract, zulunalo to brochure, mpe kosenga na moto yango ete atanga yango. Limbwela ye mpo na nini ezali na ntina mingi. Lokola okosalaka yango na mosala ya ndako na ndako, okoki kosenga na ye ete atala kati na Biblia na ye mikapo nyonso oyo mipesami. Okozala na mposa ya koyeba soki asepelaki; na yango, tikela ye adresse epai akoki kozwa yo. Koma nkombo na yo polele mpe adresse na yo, mpo ete soki moto alingi kotondo yo to alingi kosala abonema na Mosenzeli to na Lamuká!, ayeba epai wapi asengeli kotinda mokanda.

⁹ Tiya mpe adresse na yo na libanda ya anvelope. Soki mokanda esengeli kokende na poste, tiya motuya ya timbre ekoki, mingimingi soki okotisaki zulunalo to brochure na kati. Soki timbre ekoki te, ntango mokanda ekokoma epai na moto oyo yo otindi yango, poste ekosenga na ye ete afuta motuya ya timbre oyo babakisaki. Yango ekobebisa milende na yo mpo na kopesa litatoli malamu mingi.

10, 11. Mpo na nini ezali litomba kokoma na basangani ya libota na biso mpe na baninga na biso, mpe tokoki kokoma nini kati na mikanda yango?

¹⁰ Na libota na yo mpe na baninga na yo ya motema. Mokolo na mokolo, topesaka ntango na biso mpe likebi na biso na misala to na makambo oyo tomonaka ete ezali na ntina mingi na miso na biso. Kasi tozwaka ntango ya kobatela boyokani elongo na baboti oyo balingi biso mpe na baninga ya motema, na kokomelaka bango mikanda? Tata mpe mama bakosepela na kotanga mokanda euti na mwana na bango; bobele bongo bana bakooka nsai mingi na mokanda euti na baboti na bango. “Kosolola” boye na mikanda ezali kolendisa bomoko ya libota, ata bozali mosika bamoko na bamosusu. Baninga na yo mpe baboti na yo bakosepela mingi na koyoka ete ozali na nzoto kolongono, kotangaka nsango na yo kati na mokanda oyo ezali mpe na bansango mosusu ya kolendisa, ata ekomami na maboko soko mpe na masini. Okoki kotya ntembe mpo na yango te, mpamba te ata yo moko soki okanisi, okomona ete oyokaka elengi mingi soki ozwi mokanda oyo ememeli yo nsango moko malamu. Ozalaka na esengo na komona ete moto moko akaniseli yo. Kobosana te ete ezaleli ya liboso ya baklisto ezali bolingo oyo bazali komonisana; nzokande lolenge moko ya komonisa bolingo ezali ya kokomana mikanda na bato bazali mosika.

¹¹ Kasi okokoma makambo nini? Ezali na likambo moko esepelisaki yo? Soki likambo moko esepelisi yo, mingimingi ekosepelisa mpe baninga na yo. Ekoki kozala likambo moko okutanaki na yango na mosala ya kosakola to oyo bayebisaki yo. (Nzokande, liboso ete okoma nsango motindo oyo, ebongi ozala sûr ete ezali solo.) Okoki kokundola mokomani na yo bantango kitoko oyo bolekisaki elongo. Yango ekolendisa boninga. Okoki mpe kolobela ye makambo ya sika oyo oyekoli. Yebisa mpe makambo osali kala mingi te, na ndakisa bisika oyo okendaki kotala. Baninga bakosepelaka na yango. Mokomani na yo azali kobela? Komela ye mwa maloba mpo na koyikisa ye mpiko. Monisa ete ozali komibanzabanza mpo na ye mpe tombela ye kobika noki. Okoki mpe kokoma likambo moko ya esengo elekaki kati na lisangá na bino, likambo ya koyikisa mpiko oyo ekolendisa mobeli. Mpo ete obosana te nsango oyo nyonso ntango okokoma mokanda, ebongi malamu ete omikomela yango liboso kati na karné moko na ntango omikundoli yango. Na motindo yango, ntango okofanda mpo na kokoma mokanda, okobosana eloko te na oyo nyonso okanaki kokomela moto.

12, 13. Lolenge nini mikanda na biso mikoki kolendisa baninga ete bakangama na nzela ya solo?

¹² Se mpo na maye tokoki kokoma kati na mokanda, ezali na eloko mosusu ya motuya koleka te bobele koyikisa mokomani na yo mpiko ete akangama na solo. Moto moko boyekolaki na ye Biblia akei kofanda na mboka mosusu. Soki okomeli ye mokanda mpo na koyikisa ye mpiko mpe komonisa ete ozali komibanzabanza mpo na ye, yango ekobatela bolingo na ye mpo na solo ete ekufa te. Kanisa mpe mayoki ya baboti ntango mwana na bango oyo akenda mosika atindeli bango mokanda mpo na kotondo bango na bosembo na bango mpe na ndenge balakisaki ye kolinga Jéhovah. Ezali mpe na baklisto oyo bakendaki mosala ya pionnier spécial to mosala na Béthel. Bakozwaka mpiko soki moto akomeli bango mokanda mpo na kokumisa bango na mosala ya sembo oyo bazali kosalela Jéhovah. (Basambisi 11:40) Bakotondo yo mingi soki okomeli bango nsango ya lisangá na bango ya kala.

¹³ Mpo mokanda na yo ebonga koleka, koloba bobele makambo na yo moko te. Monisa ete ozali komibanzabanza mpo na mokomani na yo; tuna ye mituna mpo na santé na ye to mpo na makambo oyo akanaki kosala. Tuna ye makambo oyo akomelaki yo mbala eleki etambolaki ndenge nini, lobela ye makambo ya baninga na bino mosusu mpe kokola ya bato oyo mokomani na yo ayekolaki na bango Biblia. Soki ozali bongo komibanzabanza mpo na bamosusu, mokanda na yo ekolendisa motangi mpe ekosepelisa ye mingi, ye mpe akosepela kokomela yo bansango.

14, 15. Okoki kosala nini mpo ete esukiseli ya mokanda na yo ezala kitoko?

¹⁴ Sikawa osilisi nsango nyonso ozalaki na yango; okosukisa mokanda na yo ndenge nini? Ebongi kosukisa na lolenge malamu. Soki tokokoma ete: “Nazali na makambo mingi ya kokomela yo kasi nasuki kaka awa mpo papier esili”, ezali esukiseli malamu te. Kanisa na esukiseli moko kitoko. Ntoma Paulo azalaki kosukisa mikanda na ye na mitindo ndenge na ndenge mpe ya kitoko. Tala ndakisa moko: “Tika ete ngolu na Nkolo Yesu Klisto mpe bolingo na Nzambe mpe kozalana na elimo santu ezala na bino nyonso.” (Bagal. 6:18; 2 Bakol. 13:14) Ntoma Yoane asukisaki mokanda na ye moko boye: “Kimya ezala na yo. Baninga batindeli yo mbote. Opesa baninga mbote, nkombo na nkombo.” (3 Yoane 14) Luka esukiseli oyo ekokani na makambo okomi kati na mokanda na yo mpe ebongi na boyokani oyo ozali na yango elongo na moto oyo yo okomeli ye mokanda.

¹⁵ Mokolo na mokolo soki ozali kotya matoi na makambo mazali koleka zongazonga na yo, okozanga makambo ya kokoma te. Makambo mingi mazali kokokisa bisakweli ya Biblia. Biloko mabe ya ntango oyo, bakisa mangomba na yango, ezali nyonso se kobeba mokolo na mokolo. Nzokande, mosala ya Jéhovah ezali se kokola mpo ete apamboli yango. Bandeko bakosepela soki okokomela bango nsango etali kokola ya mosala ya Nzambe na mboka to na mokili oyo yo ofandi. Ata ozali na mokumba na lisangá to ozali na yango te, baklisto mosusu bakozala na esengo ya kozwa mokanda kati na yango omonisi ete ozali komibanzabanza mpo na bango na esengo nyonso. Bolingo na biso mpo na bandeko na biso esengeli kokufa te bobele mpo ete bazali mosika na biso. Tokoki komonisa bolingo yango na kokomana mikanda.

[Bozongeli:]